یهودیت از آغاز تا کنون

[ad_1]

یهودیت قومی که خود را برتر از هر قوم دیگری می دانست و خود را ملت برتر می پنداشت.کتاب مقدس یهودیت تورات است. یهودیت دارای فرقه های مختلفی است

یهودیت در دنیای قبل از اسلام خود را ملت برتر می‌دانست و سیادت و تقدم بر سایر اقوام را حق مسلم خود می‌پنداشت، خود را اهل کتاب و سایر اقوام آن روز را امی، بی سواد و وحشی می‌نامید و به دنیای آن روز فخر می‌فروخت.

کتاب مقدس یهودیت

منظور از «کتاب مقدس» یهودیت عهد عتیق (تورات) و عهد جدید (انجیل) است. تعداد نویسندگان کتاب مقدس یهودیت به چهل تن مى‌رسد و تدوین آن 1600 سال طول کشیده است. کتاب مقدس یهودیت داراى 66 سفر است که در عهدین تقسیم شده است.

عهد عتیق

عهد عتیق، در بین یهودیان به تورات معروف است. تورات واژه‌اى عبرى به معناى قانون است. همچنین گفته مى‌شود واژه «تورات» برگرفته از «ثورات» یا دوره‌هاى تاریخى ملازم با زندگى بنى‌اسرائیل در گذشته است.

تورات داراى 39 سفر است که به سه بخش تقسیم مى‌شود:

• قانون: این بخش، اسفار پنج‌گانه موسى‌ (ع) را در بر مى‌گیرد که عبارتند از: سفر پیدایش، خروج، لاویان، اعداد، و تثنیه. این بخش در سال 1500 قبل از میلاد نوشته شده است.

• انبیاء: شامل سفر یوشع بن نون، داوران، کتاب اول سموئیل، کتاب دوم سموئیل، کتاب اول پادشاهان، کتاب دوم پادشاهان و انبیاء (اشعیاء، ارمیاء، حزقیال و پیامبران دوازده‌گانه) مى‌باشد.

• مکتوبات: عبارتند از: مزامیر، امثال، ایوب، غزل سلیمان، جامعه راعوث، مراثى، استر، و باقى اسفار.

شایان ذکر است که «ملاکى» جزو آخرین نویسندگان عهد عتیق است و آخرین سفر عهد عتیق را به خود اختصاص داده که «سفر ملاکى» نامیده مى‌شود. این امر مربوط به حدود سال 400 قبل از میلاد مى‌باشد، ولى براى اولین بار در سال 1494 میلادی در میلان به چاپ رسیده است.

ترجمه‌هاى کتاب مقدس یهودیت

اساساً زبان اصلى تورات، عبرى و زبان اصلى عهد جدید، یونانى بوده است. کتاب مقدس یهودیت به تعداد زیادى از زبان‌هاى جدید و قدیم دنیا ترجمه شده است عبارتند از: ترجمه سبعینیه (ترجمه هفتادى)، سریانى، مصری، قبطى، لاتینى، عربى قدیم و عربى جدید.

خاندان و تبارنامه یهودیت

یهودیت نسب خود را به جد بزرگشان، سام بن نوح مى‌رسانند. به همین دلیل، به خود لقب «سامى» مى‌دهند.

آنان همچنین به «عبرانیان» معروف هستند، یا به دلیل انتساب‌شان به یکى از اجداد ابراهیم، عابر، یا به دلیل این‌که آنان از رود اردن یا از اور کلدانیان در عبور نموده‌اند. آنان همچنین ملقب به نام جدشان، یعقوب، هستند که خداوند به او عنایت کرده، او را «اسرائیل» نامید و بر همین اساس، بر نوادگان وى «اسرائیلى» گفته مى‌شود. نیز به دلیل انتساب‌شان به یهودا، یکى از اسباط دوازده‌گانه یهود، به «یهود» متصف هست هرچند این نام بر پرشمارترین طایفه یعقوب اطلاق شده است.

زمانى که ابراهیم‌ (ع) وارد فلسطین شد، همسرش ساره، اسحاق و همسر و کنیز مصرى‌اش، هاجر، اسماعیل را به دنیا آورد که اصل و تبار عرب‌ها و ملت‌هاى دیگر به او برمى‌گردد. یعقوب، از فرزندان و یوسف از نوادگان اسحاق هستند که یوسف به اسماعیلیان فروخته شد و از او نسل با عظمتى پا به عرصه وجود گذاشت که حضرت موسى ‌(ع) نیز از آن جمله است. وى به همراه قوم خود، فرزندان یوسف، به دلیل ترس از حمله فرعون، از مصر فرار کرد و به سوى فلسطین بازگشت. دیگر فرزندان یعقوب نیز عبارتند از: راوبین، شمعون، جاد، یهودا، سّاکار، زبولون، یوسف، منسّى، بنیامین، اشیر، دان و نفتالى، که طایفه بنى‌اسرائیل را تشکیل مى‌دهند. یهودیان از زمان پیدایش یهودیت تاکنون، خود را به یکى از این اسباط منتسب مى‌دانند.

پراکندگى جغرافیایى اسباط یهودیت

زمانى که یهودیان به رهبرى یوشع بن نون وارد فلسطین شدند، پس از سرشمارى، سرزمین فلسطین و اطراف آن، بین آنان تقسیم شد.

• راوبین و جاد و نیم سبط منسّى بخش واقع در شرق اردن را، که از جنوب بحر المیّت تا شمال جبل الشیخ گسترش و امتداد یافته است، تصاحب کردند.

• سبط یهودا نیز در بخش جنوبى، که طول آن از بئر السبع تا شهر قدس و عرض آن از دریاى مدیترانه تا بحرالمیّت کشیده شده بود، ساکن شدند.

• سبط شمعون بین فرزندان سبط یهودا پراکنده شد. در شمال سبط یهودا سبط بنیامین بود.

• در شمال سبط بنیامین، سبط یوسف بود که اکنون به «جبل نابلس» در وسط فلسطین معروف است.

• شمال سبط یوسف، نیم سبط منسّى و یسّاکار در سرزمینى که اکنون به «مرج بن عامر» و سرزمین «باشان» معروف است، ساکن شدند. این مکان عبارت است از: سرزمین حوران، جولان و لجاه. در شمال یسّاکار، اشیر ساکن شد که تا امروز به «سرزمین بشارت» معروف است. در شرق سبط اشیر، سبط نفتالى مسکن گزید و امروزه سرزمین او به «صفد» و «مرجعیون» معروف است. هنگامى که سبط زبولون، بین اشیر و یسّاکار، یعنى در شهر ناصره امروزى مسکن گرفتند، سبط جاد، در یافا و اطراف آن و نیز در دشت حوله ساکن شدند.

اعیاد یهودیت

یهود غالباً در اعیاد، گاو، گوسفند، بز، کبوتر و فاخته ذبح مى‌کنند. این کار به عنوان کفاره گناهان مردم صورت مى‌گیرد. پیش از ذبح، خاخام لغزش‌ها و گناهان مردم را بازگو مى‌کند، سپس قربانى، ذبح و سوزانده مى‌شود تا خداوند بوى آن را استشمام کند و روح و خاطرند گردد و از گناهان قوم خود درگذرد.

اعیاد یهودیت عبارتند از:

• روز شنبه: چون خداوند در شش روز دنیا را آفرید و در روز هفتم به استراحت پرداخت و به دلیل آن‌که یهود برگزیده خداست، بنابراین، استراحت آنان به دلیل استراحت خداوند است. عید روز شنبه، داراى مراسم و مناسک خاصى است که خداوند پاى‌بندى به آن‌ها را خواستار شد نسبت به حفظ این روز تأکید نموده است.

• عید فصح یا روز خروج: این عید، اولین عید سالانه یهود است. در این روز، یهود روزگار بردگى خود در برابر مصریان و رنج و عذاب آن دوران را یادآورى مى‌کند و براى فراموش نکردن آن دوره، خداوند به آنان امر کرد تا همانند روزهاى خروج از مصر، نان فطیر بخورند.

• عید هفته‌ها: این جشن، پنجاه روز بعد از دومین روز عید فصح برگزار مى‌شود. یکى از آداب آن این است که باید این مراسم در سرزمین یهود برگزار شود؛ جایى که منظور یهود از آن، «فلسطین» امروزى است.

• روز کیپور: در این عید، به دلیل یادبود نزول رحمت خداوند بر آنان، به مدت هفت روز در صحرا ساکن مى‌شوند.

• روز کفاره: این عید، روز دهم اکتبر است و یهودیت براى کفاره گناهان خود، در این روز قربانى مى‌کنند.

یهودیت اعیاد دیگرى نیز دارد؛ از جمله مى‌توان «سبْت زمین»، «سال یوبیل» و اول هر ماه را نام برد.

فرقه‌هاى یهودیت

فرقه‌گرایى یهودیت ناشى از ثبات و آرامش یهود در قبل و بعد از میلاد و نیز سرگرم شدن آنان به خود و نزاع بر سر پست‌هاى دینى است. در نتیجه این امر، دو مکتب پدید آمدند: یکى در بابل که «مکتب شرقى» و دیگرى در طبریه که «مکتب غربى» نام گرفت. پیدایش این دو مکتب، نقش زیادى در انقسام یهود به فرقه‌هاى مختلف با ویژگى‌ها و مشخصات و عقاید خاص داشت. این فرقه‌ ها از لحاظ ظاهر، به چهار و از لحاظ محتوا، به پنج گروه تقسیم مى‌شوند:

الف) فرقه های یهودیت از لحاظ ظاهر: محافظه‌کاران یا بنیادگرایان، ظاهرگرایان، مماشات‌کنندگان و استقلال‌طلبان

ب. فرقه‌هاى پنج‌گانه مشهور یهودیت از لحاظ محتوا: فریسیان یا عزلت‌طلبان، سامریان، افراطیان یا جلیلیان، صدوقیان و اسنیان

گردآوری: مجله اینترنتی ستاره

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
بررسی رفتارهای جنسی محمد بن عبدالله – بخش …بررسیرفتارهایدر نقاشی، محمد را در حالی که دو تا از زنانی را که به زور تصاحب کرده است را در کنار خود کلیه کبد ریه و قلب شما را خریداریمدر انتخاب تور لحظه آخری و مناسب به چه نکاتی باید توجه نمود؟ شاید بارها با واژه هایی از حجت بن الحسن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادحجتبنالحسنبه نوشته جاسم حسین احادیث مربوط به غیبت مهدی قائم را بسیاری از گروه‌های شیعه گردآوری گیتی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادگیتیگیتی و یا جهان عبارت است از کلیت هر آنچه که وجود دارد، وجود داشته‌است و یا هر زمانی به افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی سفر برمه بسوی برمه میانمار اولین باری که وسوسه سفر به برمه به سرمان زد، هفت سال پیش بوددانلود کتابهای نویسندگان خارجینویسندگانخارجیدانلود رایگان مجموعه کتابهای الکترونیکی نویسندگان خارجی وودی آلن کتاب وودی آلن کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایرانتاریخ تشیع مملو از فراز و نشیب هاست از مسائل مهمی که در تاریخ تشیّع از اهمیت ویژه ای الف هخامنشی گرایی ضدیت با تاریخ کهن ایرانی استدر کاوش های باستان شناسی که از زمان رضا خان شروع شد تمام الواح قبل از دوران هخامنشی ها آیات قرآن که درباره امام زمانعج است، کدام هاست؟ …آیات بسیاری درباره امام زمان عج در قرآن وجود دارد و بعضی تا ۲۵۰ آیه از آیات قرآن را حجت بن الحسن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد حجتبنالحسن به نوشته جاسم حسین احادیث مربوط به غیبت مهدی قائم را بسیاری از گروه‌های شیعه گردآوری کرده بررسی رفتارهای جنسی محمد بن عبدالله – بخش نخست فضول محله بررسیرفتارهای در نقاشی، محمد را در حالی که دو تا از زنانی را که به زور تصاحب کرده است را در کنار خود دارد گیتی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد گیتی گیتی و یا جهان عبارت است از کلیت هر آنچه که وجود دارد، وجود داشته‌است و یا هر زمانی به‌وجود افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی تا کلیه کبد ریه و قلب شما را خریداریم در انتخاب تور لحظه آخری و مناسب به چه نکاتی باید توجه نمود؟ شاید بارها با واژه هایی از قبیل سفر برمه بسوی برمه میانمار اولین باری که وسوسه سفر به «برمه» به سرمان زد، هفت سال پیش بود دانلود کتابهای نویسندگان خارجی نویسندگانخارجی جان اشتاین بک کتاب جان اشتاین بک یکی از شناخته شده‎ترین و پر خواننده‎ترین نویسندگان قرن کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران جیرفت ، عنوان اصلی این سفرنامه است ، تا دوران پهلوی به منطقه ای وسیع ، بیش از شهر کنونی آن الف هخامنشی گرایی ضدیت با تاریخ کهن ایرانی است در کاوش های باستان شناسی که از زمان رضا خان شروع شد تمام الواح قبل از دوران هخامنشی ها را یا ره ولاء فرهنگ و اجتماع زمانی آل سعود، خاندان حاکم بر عربستان تلاش بسیار می‌کرد تا به هر طریق ممکن بر جنگ داخلی که خانه از اغاز تا پایان زمین از آغاز تا نابودی

فرهنگ اصطلاحات و واژه‌های یهودیت

[ad_1]

 در این پیوست، درباره‌ی واژه‌های تخصصی متن، به ویژه واژه‌های عبری و نیز اصطلاحات ویژه‌ی حقوقی یهود به اجمال سخن گفته می‌شود.

اَحَرونیم (Aharonim):

به معنای «متأخران»؛ این واژه به مراجع یهودی متأخر (پس از ریشونیم، یعنی از تدوین شولحان عاروخ در 1564) اطلاق می‌شود. (1)

اسرائیل (Israel):

اسرائیل در چند معنا به کار می‌رود: 1. نام دیگر یعقوب؛ 2. قوم اسرائیل که از نسل دوازده فرزند یعقوب‌اند؛ 3.سرزمین اسرائیل یا ارض مقدس (Eretz Yisrael) که به گفته‌ی تورات، خدا آن را به فرزندان ابراهیم (قوم اسرائیل) وعده کرده است؛ 4. دولت اسرائیل که در فلسطین بنیاد گذاشته شده است. در این کتاب، واژه‌ی اسرائیل بیشتر به معنای دوم و سوم به کار رفته است. هر جا که معنای چهارم مراد بوده معمولاً «دولت اسرائیل» آمده است.

اشکنازی (Ashkenazi):

یکی از دو جامعه‌ی مهم یهودی در سرزمین‌های آوارگی. این واژه برگرفته است از کلمه‌ی عبری «اشکناز» به معنای «مردم شمال». در آغاز این واژه برای یهودیان آلمان به کار می‌رفت، اما بعدها لقب یهودیان شمال فرانسه، لهستان، روسیه و کشورهای اسکاندیناوی شد. امروز این واژه بیشتر به معنای یهودیان کشورهای غربی (اروپا و آمریکا) است. اشکنازی‌ها با سفاری‌دها – دیگر جامعه‌ی مهم یهودی سرزمین‌های آوارگی – در مناسک عبادی، نحوه‌ی تلفظ زبان عبری و ... تفاوت دارند.

اگادا (Aggadah):

«روایت»؛ آن بخش از ادبیاتِ یهود که مشتمل بر هلاخا (شریعت) نیست. این بخش از سنت شفاهی شامل روایاتِ مربوط به کتابِ مقدس، تاریخ، اخلاقیات و نکات پندآموز و مانند اینها است. بخشی از تلمود دربردارنده‌ی اگادا است.

الجمع (Aljama):

«جمع»؛ از ریشه‌ی کلمه‌ی عربی «الجماعه»؛ جامعه‌ی یهودی، به ویژه جوامع خودگردان یهودی در اسپانیا در قرون وسطا.

آمورائیم (Amoraim):

جمع «آمورا» به معنای «شارحان و محققان». این واژه بیشتر به دانشمندان یهودی بابل و فلسطین در سده‌های سوم تا ششم (اختتام میشنا تا پایانِ تلمود) اطلاق می‌شده است. آمورائیم به شرح میشنا و تفسیر کتاب مقدس می‌پرداختند. تعالیم آنان در تلمود و میدراش‌های مختلف گردآوری شده است.

اونس (Ones):

«اکراه». اونس اصطلاح حقوقی است که معنای گسترده‌ای دارد و در حقوق یهود از عوامل رافع مسئولیت شمرده شده است. این واژه اجبار، ضرورت و اکراه معنوی را شامل می‌شود. اونس مهم‌ترین عامل رافع مسئولیت در حقوق کیفری یهود است.

بارَیتا (Baraita):

«اضافی»، «بیرون [از میشنای یهودا هناسی]» هر هلاخا، میدراش هلاخایی، سنت تاریخی یا اگادایی که در میشنا مندرج نیست. در تلمود بابلی این واژه به کار می‌رود تا بر دیدگاهی که مخالف دیدگاه میشنا است تأکید کند. یک بارَیتا با عبارت «ربی‌ها چنین تعلیم دادند» یا «چنین تعلیم داده شده»، آغاز می‌شود. بزرگ‌ترین مجموعه‌ی هلاخاییِ بیرون از میشنا عبارت است از توسفتا.

بت دین (Bet din):

«خانه‌ی دادرسی»؛ دادگاه حقوقی حاخامی. در دوران‌های اخیر بت دین به دادگاه‌های مرکب از سه قاضی که دارای صلاحیت رسیدگی به موضوعات مدنی‌اند اطلاق شده است.

بیت همیدراش (Bet ha-midrash):

«خانه‌ی مطالعه»؛ مکتب دینی که در کنار هر کنیسه‌ای قرار دارد و یهودیان در آن برای مطالعه، گفت‌وگو و نماز جمع می‌شوند.

بت همیقداش (Bet ha-Mikdash):

بیت‌المقدس؛ معبد اورشلیم که در سال 950 ق‌م به دست سلیمان ساخته شد و آخرین بار در سال 70 م به دست رومیان ویران گشت.

تلمود (Talmud):

«تعلیم»؛ حاصلِ مباحثات و شروحِ چند نسل از عالمان و فقهای یهودی (آمورائیم) بر میشنا در مدارس بابل و فلسطین در طی سال‌های 220 تا 500 م. عالمان فلسطینی تلمود فلسطینی و عالمان بابلی تلمود بابلی را پدید آوردند. شرح این عالمان بر میشناگیمارا نام دارد و از مجموع میشنا و گمارا تلمود به وجود می‌آید.

تنّائیم (Tannaim):

جمع «تنّا» به معنای «معلم»؛ این واژه درباره‌ی مدرسان شریعت شفاهی در سده‌های اول و دوم میلادی به کار می‌رود. (واژه‌ی «تنّا»، از کلمه‌ی آرامی «تنی» (teni) به معنای «تعلیم دادن» گرفته شده است). دوره‌ی تنّایی از زمان مرگ هیلل و شمّای (در حدود سال دهم میلادی) آغاز می‌شود و با نسلِ پس از یهودا هناسی (در حدود سال 220 میلادی) پایان می‌یابد.

تَنَخ (TANAKH):

کتاب مقدس یهودی؛ حروف آغازین سه بخش اصلی کتاب مقدس یهودی، یعنی تورا (تورات)، نویئیم (کتاب انبیا)، و کتوویم (مکتوبات).

تورات (Torah):

«تعلیم»؛ مجازاً به معنای «شریعت»، «قانون». تورات در چند معنا به کار می‌رود: 1. تورات در کاربرد خاص به منای اسفار پنج‌گانه، یعنی پنج سفر اولِ کتاب مقدسِ یهودی است (اسفار پیدایش، خروج، لاویان، اعداد، تثنیه)؛ 2. تورات گاه اشاره است به کل کتاب مقدس عبرانی (تَنَخ)؛ 3. گاهی نیز مراد از این واژه مجموعه‌ی شریعت مکتوب و شریعت شفاهی است؛ 4. تورات در عام‌ترین معنایش، همه‌ی تعالیم و عرف و سنت یهودی را شامل می‌شود. در این متن هرگاه «تورات» به کار رفته، همان معنای اول مراد است.

توسافوت (Tosafot):

«ضمایم»؛ مجموعه‌ی تفسیرهای تلمود بابلی که عالمان فرانسوی و آلمانی در سده‌های 12 تا 14 تألیف کردند و در چاپ‌های تلمود در کنارِ متن گِمارا می‌آید.

توسفتا (Tosefta):

«ضمیمه‌«؛ «اضافه [بر میشنای یهودا هناسی]»؛ اثر تنّائیم به موازات میشنا و در تکمیل آن که در تاریخ آن به حدود سده‌ی دوم میلادی بر می‌گردد. توسفتا مانند میشنا شش بخش، به همان نام‌ها، دارد.

حاخام (Hakham):

«حکیم»؛ دانشمند تورات و حکمت؛ عنوانی برای عالمان ربانی. ن. ک. ربی

حاخامی (Rabbinic):

ربانی، مربوط به ربی‌ها (حاخام‌ها). یهودیت حاخامی/ ربانی معتقد به تفسیر کتاب مقدس با شریعت شفاهی است، بر خلاف فرقه‌ی قرائیم، که در قرن هشتم به وجود آمد و فقط کتاب مقدس عبری را معتبر می‌دانست.

حِرِم (Herem):

«محرومیت»؛ مجازات محرومیت که تلمود آن را به رسمیت شناخت در شکل‌های خفیف (نیدوی) و شدید (حِرِم) اعمال می‌شود. در صورت صدور چنین حکمی، رابطه‌ی فرد محکوم به مجازات با دیگر افراد جامعه به شدت محدود می‌شود.

حسیدیم (Hasidim):

در لغت به معنای «پارسایان»؛ نام فرقه‌ای یهودی در فلسطین در قرن دوم پیش از میلاد. همچنین نام فرقه‌ای که پیرو ربی اسرائیل‌بن‌الیعزر معروف به بَعَل شم طوو (قرن 18) بودند.

حلیصا (Halizah):

«کندن»؛ آنگاه که مردی حاضر نمی‌شود همسر برادرش را که بی‌فرزند مرده است، به زنی بگیرد مراسم «کندن کفش» اجرا می‌شود. براساس سفر تثنیه، 25: 9-10 زن بیوه کفش آن مرد را از پایش درمی‌آورد و جلوِ او آب دهان می‌اندازد و می‌گوید: «بر مردی که اجاق خانه‌ی برادرش را روشن نگه نمی‌دارد چنین شود.»

دیاسپورا (Diaspora):

ن. ک. سرزمین‌های آوارگی

دیّان (Dayyan):

«قاضی»؛ لقب اعضای بت دین (دادگاه شرعی). در جمع: دیّانیم. رئیس این دادگاه آو بت دین نامیده می‌شود.

دین (Din):

«دادرسی»؛ «قانون»، هم در معنای دینی و هم غیردینی آن. تصمیمات قانونی و قضایی. دین در معنای «قانون» شامل دو دسته احکامِ دینه مامونوت یعنی احکام مالی، و دینه نفاشوت یعنی قوانین کیفری می‌شود.

راو (Rav):

ن. ک. ربی

ربّان (Rabban):

عنوانی بالاتر از ربی که در دوران میشنا (تنّائیم) به رهبر سنهدرین اعطا می‌شد.

ربی (Rabbi):

به معنای «استاد من»، لقبی برای عالمان یهودی که در قرن اول برای اشاره به اعضای سنهدرین به کار می‌رفت. تا قرن پنجم، این واژه فقط در فلسطین به کار می‌رفت. در بابل از لقب «راو» استفاده می‌کردند که به همان معنا است. سپس معادل عالمانِ بسیاردان شد و همچنین این لقب برای رهبران جوامع یهودی به کار رفت (معادل حاخام).

رسپونسا (Responsa):

«فتوا»؛ پاسخ مکتوبِ پرسش‌هایی که در جنبه‌های مختلف قانون یهودی از مراجع معتبر می‌شد. مجموعه‌ی این پرسش و پاسخ‌ها در کتابی گرد می‌آمد که «مجموعه‌ی فتاوا» (شِئِلوت او – تشووت) نام می‌گرفت.

رِش گالوتا (Exilarch):

رأس الجالوت؛ رهبر جامعه‌ی یهودی در بابل در خلال سده‌های اول تا سیزدهم.

ریشونیم (Rishonim):

به معنای «متقدمان»، «قدما»، این عنوان اشاره است به مفسران شریعت تلمودی پس از دوره‌ی گائونی تا زمان تدوین کتاب شولحان عاروخ (حدوداً میانه‌ی سده‌ی یازدهم تا شانزدهم). امروز، این اصطلاح بیشتر برای اشاره به دوران بین گائونیم و احرونیم به کار می‌رود.

زوگوت (Zugot):

«جفت‌ها»؛ لقب پنج جفت از عالمان یهودی که در دوره‌ی تأسیس سنهدرین اداره‌ی آن را به عهده داشتند. رئیس سنهدرین ناسی نامیده می‌شد و قائم مقام وی، که رئیس دادگاه شرع بود، آو بت دین. دوره‌ی زوگوت از میانه‌های قرن دوم ق م آغاز و در اوایل سده‌ی اول میلادی، با مرگ هیلل و شمّای (آخرین جفت) پایان می‌یابد.

سال هفتم (Sabbatical Year):

ن. ک. شمیطا

ساوورائیم (Savoraim):

«حکما»؛ عالمان یهودی آخر دوره‌ی تلمودی که به تنظیم و ویرایش تلمود پرداختند (سده‌ی ششم میلادی).

سبت (Sabbath):

ن. ک. شبات

سرزمین مقدس (Holy Land):

ن. ک. اسرائیل

سرزمین‌های آوارگی (Diaspora):

پراکندگی یهودیان از فلسطین و اقامت ایشان در سرزمین‌های دیگر پس از تبعید بابلی (ق 6 ق م). پس از اینکه در قرن ششم ق م معبد اورشلیم ویران شد تعداد زیادی از یهودیان در بابل اقامت گزیدند. از دوره‌ی حاکمیت یونانیان به بعد (ق 4 ق م)، یهودیان در سرزمین‌های بسیاری از جمله کشورهای مسلمان و مسیحی زندگی کردند. در قرون وسطا یهودیان در شمال و غرب اروپا سکنا گزیدند و در این کشورها آزار بسیاری دیدند. سپس یهودیان به اروپای شرقی و بعد از آن به آمریکا مهاجرت کردند. پس از تشکیل دولت اسرائیل در قرن بیستم، بسیاری از ایشان به این کشور کوچیدند.

سفاردی (Sephardi):

یکی از دو جامعه‌ی مهم یهودی در سرزمین‌های آوارگی، که در قرون وسطا در اسپانیا و سپس در پرتغال و کشورهای حوزه‌ی دریای مدیترانه و برخی مناطق دیگر سکنا گزیدند. امروزه این واژه بیشتر درباره‌ی یهودیان کشورهای شرقی به کار می‌رود.

سنهدرین (Sanhedrin):

«انجمن»؛ در ابتدای دوره‌ی حاخامی، دادگاه مرکب از 71 قاضی دانشمند که سنهدرین کبیر (سنهدرین گِدولا) نام داشت، حکم دادگاه عالی و مرجع قانون‌گذاری را داشت. پیش از ویرانی معبد در سال 70 میلادی، این انجمن در معبد اورشلیم منعقد می‌شد. سنهدرین کوچک (سنهدرین قِطَنا) که مرکب از 23 قاضی خبره بود به دعاوی جنایی رسیدگی می‌کرد.

سوفریم (Soferim):

«کاتبان»؛ دوره‌ای از شریعت یهودی که از زمان عزرا (در قرن پنجم ق م)، هم زمان با تأسیس مجمع کبیر، آغاز می‌شود و تا میانه‌های قرن سوم ق‌م، هم‌زمان با اختتام کار مجمع کبیر، پایان می‌یابد.

شبات (Shabbat):

«سبت»، «شنبه»؛ در لغت به معنای «تعطیل» و «استراحت» است. روز هفتم هفته در تقویم یهودی که تطعیل است و آداب و مراسم خاصی دارد. این روز از پیش از غروب آفتاب در روز جمعه آغاز می‌شود و با فرا رسیدن شب در روز شنبه پایان می‌یابد. شبات یادآور استراحت خدا پس از شش روز کار خلقت است (پیدایش، 2: 2).ده فرمان به رعایت این روز حکم کرده است( خروج، 20: 8- 11). کارکردن و نیز انجام 39 عمل در این روز ممنوع است. این روز روز عبادت، مطالعه و تزکیه‌ی روح است.

شمیطا (Shemittah):

«سال انفکاک»؛ «سال رهاسازی». هر هفت سال یک‌سال سال شمیطا است و براساس لاویان، 25: 3 به بعد، در این سال زمین نباید کشت شود. براساس تورات (تثنیه، باب 15)، در آخر هر هفت سال، قانون انفکاک اجرا می‌شود و طلبکاران دیگر حق مطالبه‌ی طلب خود را ندارند.

صدوقیان (Sadducees):

یکی از دو فرقه‌ی مهم یهودی پیش از ویرانی معبد در سال هفتاد میلادی، صدوقیان برخلاف فریسیان فقط به شریعت مکتوب باور داشتند و شریعت شفاهی و تفاسیر حاخامی را رد می‌کردند. با ویرانی معبد این فرقه نیز از بین رفت.

عگلا عروفا (Eglah Arufah):

«گردن زدن گوساله»؛ براساس تثنیه، 21: 1- 9، آنگاه که کُشته‌ای پیدا شود و قاتلش نامعلوم باشد، بزرگان و قاضیان باید بزرگانِ نزدیک‌ترین شهر به محلِ یافتن جنازه را بخوانند و در آنجا با ذبح گوساله‌ای سوگند یاد کنند که ایشان وی را نکشته‌اند و از کُشنده‌اش نیز خبری ندارند.

عَگونا (Agunah):

زن شوهرداری که گمان به مرگ شوهرش رود، اما این امر مسلم نباشد. بدین دلیل که وی نمی‌تواند بی‌همسریِ خود را اثبات کند حق ازدواج مجدد ندارد. گفته‌اند که این از مسائل مشکلی است که در هلاخا راه حل روشنی برای آن پیش‌بینی نشده است.

فتاوا (Teshuvot):

ن. ک. رسپونسا

فریسیان (Pharisees):

به معنای «پارسایان» یا«عزلت‌گزیدگان»؛ فرقه‌ای از یهودیان که گفته‌اند دنباله‌ی حسیدیم بوده‌اند. ایشان به شریعت شفاهی و تفسیر تورات باور داشتند. اندیشه‌ی فریسی در تلمود و سایر آثار حاخامی ادامه یافت و اکنون رویکرد غالب یهودی است.

قاهال (Kahal):

«جماعت»، «انجمن»؛ در اروپای شرقی این واژه به معنای جامعه‌ی یهودی به کار می‌رفت. این جامعه حقوق مستقل داشت و برای برخی امور مدنی دارای صلاحیت بود.

قبالا (Kabbalah):

«سنت». قبالا به معنای سنتی است که شخص به شخص انتقال یافته و از موسی نقل شده است. همچنین به معنای «عرفان»؛ تعالیم عرفانی یهودی که به ویژه از قرن دوازدهم شکل گرفت. مهم‌ترین اثر قبالایی کتاب زوهر است.

کارِت (Karet):

به معنای «ریشه‌کنی»، «نابودی»، «انقطاع»؛ مجازاتی که دادگاه آسمانی صادر می‌کند و تورات آن را برای بسیاری از گناهان تجویز می‌کند. این مجازات به صورت مرگ ناگهانی یا زودرس اجرا می‌شود. با این همه، کسی که مرتکب عملِ مستوجب کارِت شده است، اگر اجرای مجازات تازیانه را بر خود بپذیرد، از مجازاتِ کارتِ معاف می‌شود.

کنست گدولا (Kenesset Gedolah):

«مجمع‌کبیر»؛ مجلس عالی قانون‌گذاری یهود که از اوایل دوران معبد دوم در سرزمین اسرائیل فعال بوده است. اعضای این مجلس 120 عالم یهودی بودند که قوانین متعددی را وضع می‌کردند. دوره‌ی فعالیت کنست گدولا را دوره‌ی سوفریم می‌نامند. امروزه مجلس شورای ملی دولت اسرائیل نیز کنست نام دارد و تعداد اعضای آن 120 نفر است.

گائونیم (Gaonim):

جمع «گائون»، به معنای «عالی‌جناب»، «علامه»، «نابغه»؛ لقب رهبران جامعه‌ی یهودی بابل در قرن‌های ششم تا یازدهم میلادی (دوره‌ی پساتلمود). با این همه، در سده‌های 12 و 13 نیز عنوان «گائون» برای رهبران جامعه‌ی یهودی در بغداد، مصر و دمشق به کار می‌رفت. سرانجام، این واژه لقب افتخارآمیز ربی‌هایی شد که در دانش تورات «علامه» بودند.

گمارا (Gemara):

در لغت: «تکمیل» یا «سنت»؛ شرح و تکمله‌ی آمورائیم بر میشنا؛ از جمه میشنا و گمارا تلمود پدید آمد.

مکوت (Makkot):

«تازیانه»؛ طبق قاعده‌ی کلی هرجا که برای نواهی تورات مجازاتی لحاظ نشده است مجازات تازیانه اعمال می‌شود. و نیز نام یکی از رساله‌های تلمود (از بخش سنهدرین). به تازیانه‌ی غیرکیفری (تنبیهی) مکوت مردوت (makkot mardut) گفته می‌شود.

میدراش (Midrash):

«مطالعه»، «تفسیر» (از واژه‌ی دِرِش). از منابع قانونی حقوق یهودی. همچنین نام مجموعه‌هایی از شریعت شفاهی که در پی تفسیر متون کتاب مقدس‌اند. در میدراش دو رویکرد وجود دارد: میدراش هلاخایی (Halakhic Midrash) که در پی درک و بیان کاملِ شریعت کتاب مقدس است؛ و میدراش اگادایی (Aggadic Midrash) که هدفش استنتاجِ اصول اخلاقی، نکات پندآموز و اصول الاهیاتی از کتاب مقدس است. مهم‌ترین میدراش‌های هلاخایی عبارت‌اند از: مِخیلتا (برای سفر خروج)؛ سیفرا (برای لاویان) و سیفره (برای اعداد و تثنیه). مهم‌ترین میدراش اگادایی برای تورات عبارت است از میدراش ربّا.

میشنا (Mishnah):

«تکرار»، «مطالعه»، «آموزش». مهم‌ترین مجموعه‌ی شریعت شفاهی که ربی یهودا هناسی آن را در اواخر قرن دوم در شش بخش تدوین کرد.

میصوا (Mitzvah):

«فرمان»، «حکم»؛ احکام کتاب مقدس یا ربی‌ها. در حقوق یهود به فرمان‌های امری (واجبات) میصووت عَسه (mitzvot aseh) و به احکام نهی کننده (محرمات) میصووت لُوتَعَسِه (mitzvat lo ta’aseh) می‌گویند. تورات حاوی 613 فرمان است که 365 فرمان درباره‌ی محرمات و 248 فرمان درباره‌ی واجبات‌اند.

ناسی (Nasi):

به معنای «امیر»، «رهبر»؛ عنوانی که در تلمود برای رئیس سنهدرین به کار رفته است. او رهبر معنوی و نماینده‌ی سیاسی جامعه‌ی یهودی بود. درجه‌ی پایین‌تر از ناسی عبارت بود از آو بت دین («رئیس دادگاه»).

ناگید (Nagid):

«امیر»، «پیشوا»؛ رهبر جامعه‌ی یهودی در کشورهای اسلامی (به جز در دوران عباسیان از 750 تا 1258 م که لقب رِش گالوتا (رأس الجالوت) رواج داشت).

نوولّی (Novellae):

به عبری: «حیدوشیم»؛ حواشی؛ تفسیر تلمود یا آثار بعدی حاخامی برای استنتاج نتایج و اصول جدیدی از متن.

نیدوی (Niddui):

ن. ک. حِرِم
هترائا (Hatra’ah):
«اخطار»، «هشدار»؛ قاعده‌ای که براساس آن، شخصی را نمی‌توان به مجازات جسمانی محکوم کرد، مگر آنکه شاهدان پیش از اینکه شخص مرتکب عمل مجرمانه شود به وی اخطار داده باشند که عمل وی جرم و مستوجب مجازات است. فلسفه‌ی این اخطار این است که یقین حاصل شود مجرم عمل را آگاهانه و با اراده انجام داده است.

هلاخا (Halakhah):

به معنای «قدم زدن»، راه و روش؛ بخشی از شریعت شفاهی که شامل قوانین و احکام دینی یهود (شریعت و حقوق یهود) است. مراجع حاخامی این قوانین را منقح کردند و توسعه دادند. این قوانین از نسلی به نسلی منتقل شد تا سرانجام ضرورت تدوین آن احساس گشت. مهم‌ترین تدوین هلاخا در میشنا انجام گرفت.

یووِل (Jubilee):

یوبیل؛ سال پنجاهم؛ براساس تورات (لاویان، 25: 8 – 16) سال بعد از هفت دوره‌ی هفت ساله ( ن. ک. شمیطا) – یعنی سال پنجاهم – سال یووِل است. در این سال همه‌ی املاک فروخته شده به صاحبان سابقشان بازگردانده می‌شوند، بردگان آزاد می‌گردند و کشت زمین ممنوع است. قوانین سال یووِل به تفصیل در رساله‌ی شریعتِ تلمود آمده است.

پی‌نوشت‌ها:

1. معیار اصلی این فرهنگ‌نامه عبارت است از:
Dan Cohn-Sherbod, The Blackwell Dictionary of Judaica.

منبع مقاله :
سلیمانی، حسین؛ (1384)، عدالت کیفری در آیین یهود، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، چاپ دوم.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
فولکلور ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادفولکلورایران به لحاظ قدمت تاریخی دارای تنوع آداب و رسوم و عقاید است و به همین لحاظ دارای علم اقتصاد ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادعلماقتصادعلم اقتصاد در انگلیسی ، شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به تحلیل تولید، توزیع و همایش های دینی و مذهبی همایش ها ، کنفرانس ها و …کنگره ملی قرآن و علوم انسانی اردیبهشت ماه محورهای همایش • مرجعیت علمی قرآن برچسب‌ها برچسب‌ها و تگ‌های موضوعات و زمینه‌های کتاب‌های موجود در کتابناکاتوپیانیسماتوپیاآرمان شهرگراییمدینه فاضله …تپش اندیشهبا جور و جمود و جهل باید جنگید تا پاک شودجهان ازاین هرسه پلید یا ریشه هر سه اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیکیهان نهاوندکیهان نهاوند انعکاس اخبار شهرستان نهاوند و حومه ای خدا دلم مکن من را افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی بررسی حدیثی منسوب به امام حسینع در مذمت …السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِی حَلَّتْ فولکلور ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد فولکلور ایران به لحاظ قدمت تاریخی دارای تنوع آداب و رسوم و عقاید است و به همین لحاظ دارای فولکلور علم اقتصاد ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد علماقتصاد علم اقتصاد در انگلیسی ، شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به تحلیل تولید، توزیع و مصرف همایش های دینی و مذهبی همایش ها ، کنفرانس ها و سمینار ها کنگره ملی قرآن و علوم انسانی اردیبهشت ماه محورهای همایش • مرجعیت علمی قرآن در برچسب‌ها برچسب‌ها و تگ‌های موضوعات و زمینه‌های کتاب‌های موجود در کتابناک اتوپیانیسماتوپیاآرمان شهرگراییمدینه فاضله تپش اندیشهبا جور و جمود و جهل باید جنگید تا پاک شودجهان ازاین هرسه پلید یا ریشه هر سه را اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی کیهان نهاوند روز زن را به درِ کوزه گذارید روزها فکر من این است و همه شب سخنم که مرا از چه سبب کرد افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی تا بررسی حدیثی منسوب به امام حسینع در مذمت ایرانیان برهان السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِی حَلَّتْ اصطلاحات و واژه های سیاسی

قانون و اخلاق در یهودیت

[ad_1]

در کتاب مقدس (2)

در اسفار پنج‌گانه هنجارهای قانونی و اخلاقی با هیچ معیار معینی از هم متمایز نشده‌اند. شیوه‌ی ارائه‌ی هر دو از طریق وحی است؛ هنجارهای اخلاقی نه چون حکمت، بلکه مانند وحی انبیا عرضه شده‌اند. از این رو، هر دوی اینها از نظر حجیت و اعتبار، تمییزناپذیرند. مبنای پای‌بند به نظام فوق این است که کل آن فرمان خدا است. بین این دو نوع [فرمان] حتی در شکل عرضه نیز تفاوتی نیست. از باب نمونه، هم در نهی از قتل عمد (خروج، 20: 13) (3) و هم در امر به محبت به همنوع (لاویان، 19: 18) (4) شکل مطلق و منجز (5) به کار رفته است. با تأمل در موضوع اجرای این فرمان‌ها نیز تفاوتی در متن بین شکل‌های اجباری یا غیر اجباری، و یا تمایزی میان اجرای انسانی و اجرای خدایی نیست. فرض اصول اسفار پنج‌گانه این است که هنجارهایی که برای رفتار آدمیان مطرح شده‌اند، نه انتخابی‌اند و نه اجراناشدنی. در واقع، نظام ضمانت اجرا در اینجا نظامی است که در آن مجازاتی که به دست انسان‌ها اجرا می‌شود و کیفر خدایی، به مثابه‌ی اجزای هم‌پایه‌ی یک طرح واحد عمل می‌کنند.
این مجموعه‌ی یگانه‌ی هنجارهای قانونی – اخلاقی مربوط به رفتار از جنبه‌های مهمی با نظام‌های حقوقی – اخلاقی خاور نزدیک باستان (6) تفاوت داشت. نخست؛ همین یگانگی اخلاق و قانون در اسفار پنج‌گانه مبنای تازه‌ای را برای حجیت و اعتبار اصول رفتاری تمدن عبرانی به وجود آورد. دوم؛ در تورات اخلاقیات فردگرایانه جای خود را به اخلاقیات ملی‌ای داد که به قوم اسرائیل به مثابه‌ی یک وجود اخلاقیِ جمعی خطاب شده بود. از این‌رو، این وجود ملی در حفظ معیارهای الزام‌آور رفتار سهیم شد و در صورت نقض شدن آن هنجارها به دست هر یک از شهروندان، [کل قوم] ممکن بود مسئول تلقی شود. سوم؛ با وجود اینکه رابطه‌ی پیمانی بین خدا و قوم اسرائیل انحصاری است، نقش خدا در اجرای هنجارهای رفتاری قانونی – اخلاقی آشکارا به گونه‌ای فراگیر و جهان‌شمول تصویر شده است. از این‌رو، قائن [=قابیل]، نسل طوفان نوح، مردم سدوم (7)، اقوام هفت‌گانه‌ی کنعان، و دیگران، همه به سبب رفتار غیرقانونی – غیراخلاقی محکوم به مکافات خدایی دانسته‌ شده‌اند، گرچه عضو پیمان نبودند.
در آثار انبیا (8) هیچ ساحت نوی که دارای رویکرد صرفاً اخلاقی باشد مطرح نشده است. موارد نقض اخلاق اجتماعی که سهم چشم‌گیری در انتقاد انبیا از قوم یهود دارند، همه براساس همان هنجارهای رفتاری قانونی – اخلاقی استوار بودند. «بی‌اخلاقی» (9) قوم در واقع [همان] رفتار «نامشروع» (10) ایشان بود. دگرگونی عمده‌ای که پیامبران دارای اثر مکتوب (11) را از پیشینیان ایشان جدا می‌کند، این است که مؤلفه‌ی بسیار مهمِ جدیدی به اندیشه‌ی مسئولیت قانونی – اخلاقی جمعی اضافه شد. در اسفار پنج‌گانه، به ویژه برای گناهان دینی (12) [خاص]، و به طور کلی برای بی‌توجهی به فرمان‌های خدا، به نابودی قوم تهدید شده است. انبیا این انیدشه را مطرح کردند که تعیین کننده‌ترین عامل در سرنوشت جمعی قوم عبارت است از جنبه‌ای از هنجارهای قانونی – اخلاقی الزام‌آور مربوط به رفتار که دربرگیرنده‌ی روابط اجتماعی است. از این‌رو، آنگاه که عاموس قوم را [برای ارتکاب گناه] به نابودی و تبعید تهدید می‌کند، از گناهان مربوط به شرایط زندگی عادی، یعنی گناهان مربوط به رفتار اجتماعی، اقتصادی و سیاسی سخن می‌گوید (13)، اما درباره‌ی گناه بت‌پرستی کاملاً سکوت می‌کند.در کتاب اشعیا و میکا نیز تهدید به نابودی قوم معلول فساد اجتماعی است، یعنی بی‌حرمتی به هنجارهای رفتاریِ قانونی – اخلاقی در زندگی روزمره. کوتاهی در رعایت فرمان خدا به مجازات جمعیِ قوم می‌انجامد، خواه این گناه ماهیتاً از گناهان دینی [خاص] باشد، و خواه از گناهان قانونی – اخلاقی.

دوره‌ی تلمود

‌حتی در دوره‌ی تلمود نیز هیچ بسط و تحولی در یک نظام اخلاقی خاص که از نظام قانونی متمایز باشد به وجود نیامد. اما در عین حال، از نوشته‌های تنّائیم به راحتی می‌فهمیم که با ضمانت اجراهای قانونی نمی‌شد هر شکل از رفتار را که اخلاقاً مطلوب بود اِعمال کرد. در واقع، میشنا و توسفتا گاهی اشاراتی دارند به موقعیت‌هایی که یک طرف [دعوا]، به رغم حقانیت، راه چاره‌ی حقوقی بر ضد طرف دیگر ندارد و «او هیچ چیز بر ضد او ندارد مگر عصبانیت (تَرعومِت) (14)». (15) تصدیق شکاف موجود بین رفتارِ دارای ضمانت اجرا و رفتاری که گرچه مطلوب است، قابل اِعمال نیست، باعث ایجاد سه نوع رابطه بین این دو قلمرو شده است: اخلاق به عنوان منشأ مستقیم قانون؛ اخلاق به عنوان منشأ معیارهای خصوصی و عالیِ مسئولیت قانونی؛ و اخلاق در شکل قانون.

اخلاق منشأ مستقیم قانون

دوره‌‌ی تنّائیم دوره‌ی پربار قانون‌گذاری اجتماعی بود. علت این امر تمایل به بسط حیطه‌ی امور قابل اِعمال بود تا گستره‌ی هرچ بزرگ‌تری از رفتارهایی را که از دیدِ اخلاق مطلوب‌اند شامل شود. در غالب موارد به ویژه از دو اصطلاح استفاده می‌کردند تا نشان دهند مبنای قانون‌گذاری تنّاها مصلحتی اخلاقی بوده است.
1)«به خاطر صلح» (می – پنه دَرخه شالوم). (16) این اصطلاحِ مرکب بیانگر این است که هدف از وضع این قانون عبارت است از پیش‌گیری از اختلافات جمعی که ممکن بود از برخی اعمال غیراخلاقی‌ای ناشی شوند که منعی قانونی – جز این – نداشتند. از نظر تنّائیم، شکل‌های خاصی از رفتار غیراخلاقی احتمال داشت باعث بروز اختلافات گروهی شوند؛ از جمله: توزیع نابرابر افتخارات دینی؛ تعرض به نیک‌نامی گروه یا فرد؛ گرفتن به زور درجاتی که حقوق مالکیت قطعی نیست؛ سود بادآورنده‌ی حاصل از کار یا ابتکار دیگران؛ و محروم کردن گروه‌ها از داشتن مزایا و مسئولیت‌هایی در اجتماع. در همه‌ی این موارد، شیوه‌هایی که برای پرهیز از تعارض به کار می‌رفتند، یا عبارت بودند از قانونی کردن وضع موجود (در صورتی که وضعیتی منظم و منصفانه بود)، و یا تعمیم حقوق قانونی به موقعیت‌ها یا افرادی که به گونه‌ای دیگر از آن حقوق محروم بودند. (17)
2)«برای مصالح جامعه» (می – پِنِه تیفون هاعولام) (18)،. این اصطلاح تنّائیمی نیز مرکب، و بیانگر وجود یک مصلحت اخلاقی است که به صورت یک معیار قانونی قابل اجرا درآمده است. میشنا حاوی مجموعه‌ای کامل از چنین قوانینی است. (19) ویژگی خاص موقعیت‌هایی که «برای مصالح جامعه» حاکم می‌شوند، این است که مصلحت اخلاقیِ موجود در آنها، با آنکه محصول یک رابطه‌ی قانونیِ موجود یا در حال ایجاد است، عمدتاً به افراد بیرون از خود آن رابطه نظر دارد. از این‌رو، هدف از قانون‌گذاری‌های ناظر به این رابطه عمدتاً منفعت عام اجتماعی بوده است. برخی از مصالح اخلاقی‌ای که این نوع از قانون‌گذاری با آنها سروکار دارد، عبارت‌اند از: جلوگیری از حرام‌زادگی، و از زنان هرزه؛ پیش‌گیری از سرقت؛ منع از رفتارهای زیان‌آوری که نمی‌توان برای آنها مجازاتی قرار دارد؛ تشویق به قرض دادن و بازگرداندن اموال گم شده؛ ترغیب به مراقبت از یتیمان و کودکان تهی‌دست؛ و ترغیب به خدمات عام‌المنفعه در حوزه‌های قانون و پزشکی. (20)
خود آمورائیم از اصول درخه شالوم [=مصلحت صلح] یا تیقون هاعولام [=منفعت جامعه] به عنوان مبانی‌ای برای تبدیلِ هرچه بیشترِ اخلاق به قانون استفاده نکردند. با این همه، ایشان از اندیشه‌ی منع از کینه‌توزی‌ (می‌ - شوم اِوا) (21) به عنوان یکی از اهداف قانون‌گذاری استفاده کردند و این امر آشکارا نشان می‌دهد که آنان آگاه بودند که در قوانین تنّائیمی اخلاق به مثابه‌ی منبع قانون به کار رفته است. با آنکه در مکتوبات تنّائیمی نیامده که فلان قانون به جهت منع از کینه‌توزی وضع شده است، آمورائیم اغلب برای قوانین تنّائیمی همین منظور را قائل‌اند. برای مثال، آمورائیم معتقد بودند که قانون تنّائیمی به این علت برای شوهر حقی نسبت به درآمد همسرش قرار داده که می‌خواسته است از ناخشنودی یا کینه‌توزی (اِوا) بین ایشان جلوگیری کند. (22) منشأ ناخشنودی محتملاً این بی‌عدالتی است که شوهر مکلف است از همسرش حمایت کند، بی‌آنکه نسبت به مالکیت درآمدهای وی استحقاقی پیدا کند. قانون‌گذاری‌ای که بر این فرض مبتنی است که ناخشنودی ممکن است برخی رابطه‌ها را تضعیف کند، تلاشی بود تا برای بی‌عدالتی نهفته در چنین مواردی از راه قوانین چاره‌جویی شود. تشخیص این نکته باعث شد که آمورائیم قانون یاد شده را فقط بر موقعیت‌هایی تطبیق کنند که مصلحت اخلاقیِ ایجاب‌کننده‌ی آن با این موقعیت‌ها تناسب داشته باشد. از این‌رو، جایی که رابطه‌ی زناشویی به هر حال در شرف خاتمه یافتن است، ناخشنودی ممکن است موضوعی بی‌اهمیت باشد، (23) و افزون بر این، در جایی که به حکم قانون این رابطه باید خاتمه یابد، ناخشنودی بین دو طرف ممکن است عملاً مفید باشد (24) و از این‌رو، قانونی که برای پیش‌گیری از چنین کینه‌ای وضع شده، نامناسب و غیرعملی است.
نقش اخلاق به عنوان منبع قانون به آثار حقوقیِ خود آمورائیم نیز راه یافته است، گرچه از حوزه‌ی قانون‌گذاری به حوزه‌ی تفسیر قضایی منتقل شده است. دو معیار رفتار اخلاقی، که یکی اثباتی و دیگری نفیی است، در این فرایند آمورایی برجسته‌تر است:
1)«و آنچه... راست و نیکو است به عمل آور» (تثنیه، 6: 18). دو قانون آمورایی بر این آیه مبتنی است: الف) مالی که طلب‌کار در مقابل بدهی می‌گیرد ممکن است در هر زمانی فک و آزاد شود (یعنی در صورتِ عدم اضرار به طلب‌کار)؛ (25) و ب) حق مالک مِلک مجاور برای پیش‌دستی در خرید، علی‌رغم فروش ملک محفوظ است (یعنی در صورت عدم اضرار به مالک اصلی) (26). در هر دو مورد انجام عمل «راست و نیکو» شامل استرداد حق قانونی‌ای می‌شود که شخص بی‌آنکه خود هیچ قصوری کرده باشد آن را از دست داده است.
2) «طریق‌های وی (27) طریق‌های شادمانی [= خوشایندی] است» (امثال، 17:3). این واقعیت که «خوشایندی» (28) ویژگی اساسی شریعت کتاب مقدس تلقی می‌شد، آمورائیم را واداشت تا هر تفسیر قضایی‌ای را که ممکن بود به استقرار قانونی بینجامد که سبب لطمه به کرامت انسانی یا صدمه به رابطه‌ی زناشویی شود رد کنند. (29) ولی این اصل فقط جنبه‌ی نفیی دارد و چنان به کار گرفته شده که از میان هر دو رأی خاص قضایی، رأیی را که ناقص صفات اخلاقیِ «خوشایندی» است به کنار می‌نهد.

اخلاق منشأ معیارهای خصوصی و عالی مسئولیت قانونی

در هر نظام حقوقی موقعیت‌هایی پیش می‌آید که، به رغم وجود قانونی که عمل خاصی را منع می‌کند، دست دادگاه به دلیل ادله‌ی اثبات دعوا یا اصول آیین دادرسی بسته است. عدم امکانِ اِعمال [قانون] در چنین مواردی، با اینکه به بی‌عدالتی در این موضوع خاص می‌انجامد، فقط با دست کشیدن از اصلی که روی هم‌رفته برای نظام حقوقی ارزشمند است، جبران‌پذیر است. تنّائیم، و در پی آنان آمورائیم نیز، در تلاش برای کاستن چنین بی‌عدالتی‌‌ای، کوشیدند تا از تهدید به مجازات الاهی به عنوان وسیله‌ی وارد کردن خطا کاران به جبران خسارتی که به اختیار انجام داده‌اند استفاده کنند، و معافیتی را که این نظام برای او قائل بود، رد می‌کردند. در این زمینه‌ی خاص بود که ربی‌ها اغلب تأکید می‌کردند که با اینکه متهم «براساس قانون انسانی معاف است، براساس قانون خدایی مسئول است» (30). یک مورد مشابه که در آن از اجبار اخلاقی برای تأکید بر ضرورت اصلاح اختیاری در جایی که نظام قضایی قادر به عمل نیست استفاده شده، در این عبارت نمود یافته است که «حکیمان از او بسیار خشنودند». (31) استفاده از اجبار اخلاقی برای این نوع از رفتار باعث شد که آمورائیم قواعد مشابهی را به کار برند تا اشخاص را حتی در مواردی که خود اصل مسئولیت مشکوک است به محاکمه‌ی نفس ترغیب کنند. (32) در چنین مواردی آمورائیم می‌گویند که اگر «آدمی می‌خواهد از دیدِ [خدای] آسمان وظیفه‌اش را به انجام رساند» مسئولیت را به عهده می‌گیرد.
دو تدبیر منحصراً آمورایی راهکارهای اخلاقی فوق را برای واداشتن افراد به پذیرش معیارهای والاتر مسئولیت مدنی، در جایی که در واقع باعث صدمه دیدن دیگران شده‌اند، تکمیل می‌کنند. هر دو روش فرض‌های قانونی (33) مکتوبی‌اند که آمورائیم در آنها کوشیده‌اند تا گفته‌ها یا اعمال تنّایی را که در واقع ممکن است بر دلایل کاملاً متفاوتی مبتنی بوده باشند، توضیح دهد: الف) رفتار پارسایان (میدَت حَسیدوت). (34) هرگاه که آمورا راو حیسدا (35) اظهارنظر می‌کند که فلان حکم تنّایی رأیی است که براساس رفتاری کاملاً عادلانه صورت گرفته است، [در واقع] می‌کوشد تا تعارض درونی یک میشنا را برطرف سازد. (36) با آنکه تلمود در یک جا نظر راو حیسدا را به سود راه‌حل بدیل آن رد می‌کند (37) خودِ آن روش، و پذیرش بعدی آن توسط آمورائیم، تأیید می‌کند که آنان از باور اخلاقی برای تشویق به اتخاذ خصوصی و شخصی والاترین معیارهای ممکن در مسئولیت‌های مدنی استفاده می‌کرده‌اند. در واقع، راو حیسدا چه بسا با این کار یک موضوع جامع‌تری را یادآور می‌شد، یعنی اینکه ثبت عقاید مخالف در میشنا برای آن است که این معیارهای والاتر از حد یک انتخاب شخصی فراتر نروند.
ب) ورای محدودیت قانون (لیفنیم می – شورَت هدین) (38). این روش نیز، که از مکتب راو نشأت می‌گیرد، همواره برای حل اختلاف بین قانون موجود و عمل برخی دانشمندان قدیمی‌تر به کار می‌رود. (39) با آنکه ممکن است واقعیت از این قرار باشد که دانشمندان در هر یک از موارد کاملاً براساس قانون زمان خویش رفتار کرده، چرا که معافیت از مسئولیت تا آن زمان هنوز کاربردی نداشته است، اما اهمیت پیشنهاد آمورایی در این است که از پذیرش و مطلوب دانستن اینکه کسی نسبت به معیارهای والاترِ مسئولیت قانونی متعهد شود ابایی ندارد.
در حقیقت، آمورائیم با از میان برداشتن اختلاف زمانی بین قانون موجود و عمل قدما، در عمل، کارآیی کل تاریخ تحولات قانونی را منبع قوانینی دانستند که هدف از ابداع آنها به وجود آوردن مطلوب‌ترین نتیجه از نظر اخلاقی در هر مورد خاص بود. با آنکه هیچ یک از این روش‌ها، آن گونه که در تلمود به کار رفته‌اند، به تحقق قانونی قابل اجرا نینجامیده‌اند، اما بسیاری از ریشونیم و اَحَرونیم بر قابلیت اجرای جزئی یا کلی بخش زیادی از قوانینی که دینه شامَییم، (40) میدت حسیدوت و لیفنیم می – شورَت هدین نامیده می‌شوند، اصرار دارند. (41) از این‌رو، با آنکه قانون‌گذاری رسمی اساساً وجود نداشت و اجازه نمی‌دادند که تفاسیر قضایی واقعاً به کار ایجاد قوانین جدید بیایند، چنین تفاسیری که در نتیجه‌ی آن معیارهای عالی برای اجرای قوانین به وجود می‌آمد، در واقع بخشی از تداوم فرایند کاربرد اخلاق به عنوان منبع قوانین جدید بود. چنین بود که استفاده از اخلاق برای ایجاد معیارهای شخصی و عالی مسئولیت، غالباً به پذیرش نهایی این معیارهای جدید به عنوان قانون همگانی می‌انجامید.

اخلاق در شکل قانون

تأثیر اخلاق بر قوانین یهودی را در شکل سومی نیز می‌توان دید، که حاصل تدوین اصول اخلاقی به دست حاخام‌ها به شکل قانون است. ناخشنودی ذهنیت حاخامی از پذیرش جدی هرگونه جدایی اساسی‌ بین آن دو قلمرو را می‌توان از اینجا دریافت که الگوهایی از رفتار که در اصل قابل اجرا نبودند ولی در بیان آنها از اصطلاحات مربوط به رفتارهای غیرقانونی استفاده شده بود به تدریج جذب و جزء حوزه‌ی قانون می‌شدند. دو گروه عمده از این دست عبارت‌اند از مواردی که رفتارهای غیراخلاقی با اعمال غیرقانونی مقایسه شده‌اند، و مواردی که شناعت این رفتارها با وضع یک مجازات نامتناسب با آن نشان داده شده است.
1)«گویا (42)...» (کِه – ایلو) (43). تعبیر «کِه – ایلو» در کاربرد حقوقی‌اش (مانند نَعَسِه که (44)) معمولاً یک فرض حقوقی را مطرح می‌کند. (45) وقتی این تعبیر در فرایند درجه‌بندی اهمیت اخلاقی رفتارها به کار می‌رود، شباهت‌های فرضی را با رفتار قانونی یا غیرقانونی در میان می‌آورد؛ برای مثال، کسی که با فروتنی رفتار می‌کند، مانند کسی است که همه‌ی قربان‌ها را پیش‌کش می‌کند، (46) در حالی که کسی که به انسان شروری احترام می‌گزارد، مانند کسی است که بت می‌پرستد. (47) این روش، در کاربرد تنّایی، تقریباً هماره برای تشویق به رفتاری به کار رفته که از نظر قانون الزام‌آور نیست (مگر آنکه در تفسیر کتاب مقدس به این شکل به کار رفته باشد: «کتاب مقدس او را چنین می‌داند که گویا...» (48) در چنین مواردی، از اعتبار حکم ممنوعیت قانون الاهی برای تأکید بر بیانات اخلاقی‌ای که جز در این حالت فاقد اقتدارند استفاده می‌شود. این واقعیت که آمورائیم رفته رفته این روش مقایسه‌ای را توسعه دادند تا اعتبار قانون خدا را نیز بر اقتدار قانون حاخامی بیفزایند. (49) نشان می‌دهد که چه بسا نیمه‌ی نخست این تعبیر صرفاً آموزه‌های اخلاقی اجراناشدنی نباشند، بلکه خود قانوناً بالاصاله الزام‌آور گردند. بدین ترتیب، با نتیجه‌گیری‌هایی که بعدها ریشونیم به عمل آورند فاصله‌ای نمی‌ماند: رفتاری که با عمل غیرقانونی قیاس می‌شود باید خودش هم غیرمجاز باشد. (50)
2) مجازات نامتناسب، مانند «سزاوار مجازات مرگ» (حَیّا و میتا) (51). با آنکه کتاب مقدس درباره‌ی جرایم متعددی به دادگاه اجازه می‌دهد که مجازات مرگ را اعمال کند، تنّائیم رفته رفته مجازات مرگ را برای جرایمی به کار می‌بردند که برای آنها بی‌تردید هیچ دادگاهی نمی‌توانست چنین مجازاتی را تعیین کند. این مجازات‌های سخت و شدید برای فهماندن احساسی که حاخام‌ها درباره‌ی قبح کژرفتاری داشتند بسیار مؤثر بودند. آمورائیم از این روش استفاده‌ی گسترده‌ای کردند تا نارضایی خویش را از رفتارهای غیراخلاقی نشان دهند. از این‌رو، تلمود در عبارتی که به وضوح روشن است قصدش تأکید و نه مسئولیت قانونی واقعی است، می‌گوید: «یک عزادار که مویش را بلند و لباسش را پاره نمی‌کند، مستحق مرگ است.» (52) همین‌طور ربی‌ها تأکید کرده‌اند که «هر دانشمندی که بر جامه‌اش یک لکه [چربی] باشد، مستحق مرگ است» (53). اما باز همین نحوه کاربرد اصلاحات مربوط به قانون در تدوین دیدگاه‌های اخلاقی موجب این نتیجه‌گیری می‌شد که رفتاری که چنان توصیف شده در واقع از نظر قانونی ممنوع بوده است و از این‌رو، ریشونیم غالباً آن را به همین معنا تلقی می‌کردند. (54) از این‌رو، با رشد مداوم قلمرو قانون، اخلاقیاتِ یک نسل به تدریج قانون آیندگان شد.
ادامه دارد...

پی‌نوشت‌ها:

1.Saul Berman؛ حاخام یهودی؛ از نویسندگان دایرة‌المعارف جودائیکا. برخی از آثار وی عبارت‌اند از:
-Science and Halachic Decision Making .
-Confidentiality: What are the Boundaries .
2.این نوشته ترجمه‌ای است از:
Saul Berman, "Law and Morality", Encyclopedia Judaica, v. 10 pp. 1480 -84.
3.«قتل مکن.»
4.«همسایه‌ی خود را مثل خویشتن محبت نما.»
5. apodictic form؛ در مقابل قوانین مطلق و منجز، قوانین شرطی قرار دارند که به شکل «اگر... آنگاه...» تنظیم شده‌اند؛ مانند «هر که انسانی را بزند و او بمیرد هر آینه کشته شود» (خروج، 21: 12). م.
6.مانند قوانین حمورابی، حیتی، سومر که در هزاره‌ی دوم پیش از میلاد تدوین شده بودند. م.
7.Sodom: شهر قوم لوط. م.
8.کتب انبیا در عهد قدیم. م.
9.immorality
10.illegal
11. پیامبرانی چون اشعیا، ارمیا و حزقیال که پدید آورندگان کتب انبیا در عهد قدیم‌اند. م.
12. cultic sins
13.«خداوند چنین می‌گوید: به سبب سه و چهار تقصیر اسرائیل عقوبتش را نخواهم برگردانید؛ زیرا که مرد عادل را به نقره [=رشوه] و مسکین را به زوج نعلین فروختند. و به غبار زمین که بر سر مسکینان است حرض دارند و راه حلیمان را منحرف می‌سازند و پسر و پدر به یک دختر درآمده، اسم قدوس مرا بی‌حرمت می‌کنند. و بر رختی که گرو می‌گیرند نزد هر مذبح می‌خوابند و شراب جریمه‌شدگان را در خانه‌ی خدای خود می‌نوشند» (عاموس، 2: 6-8).
14. taromet
15.e.g., BM 4:6, 6:1; Tosef., Git., 3:1; bm 4:22.
16. mi-penei darkhei shalom
17.e.g., Git. 5:8-9; Tosef., Pe’ah 3:1: hul. 10:13: Git. 5(3):4-5.
18. mi-penei tikkun ha-olam
19.Git. 4:3-5:3.
20.e.g., Git. 4:2-5: 3;9:4: Tosef., Ter. 1:12-13;Git. 4(3): 5-7; 8(6):9.
21. mi-shum eivah
22.Ket. 58b.
23.BM 12b.
24.Yev. 90b.
25.BM. 35a.
26.BM 108a.
27. یعنی حکمت خداوند. م.
28.pleasantness
29.e.g., Suk. 32b; Yev. 15a.
30.e.g., BK 6:4
یک مجموعه‌ی کامل از چنین موقعیت‌هایی که در آنها «قضاوت نسبت به فرد به داوری خدا واگذار شده است» در Tosef., BK 6:16-17 یافت می‌شود.
31. e.g., Shev. 10:9.
برای معکوس این قاعده بنگرید به: BB 8:5
32.BM 37a.
33.legal Fiction
34.middat hasidut
35.Rav Hisda: (217 – 309 م)؛ آمورای بابلی. وی در ده سال آخر عمرش رئیس آکادمی سورا بود و اگاداهای بسیاری به او منتسب است. م.
36.e.g., BM 52b; Shab. 120a; Hul. 130b.
37. Shab. 120a.
38.li-fenim mi-shurat ha-din
39.e.g., BK 99b; BM 30b; Ket. 97a; Ber. 45b.
40. dinei shamayim
41.e.g., Rema HM 12:2; PDRS: 132-153,151.
42.as if
43.ke-illu
44.na’asah ke
45.BM 34a; Yev. 13:3.
46.Sot. 5b.
47.Tosef. Av. Zar. 6(7): 16.
48.e.g., Sanh. 4:5.
49.e.g., Ber. 35a.
50.e.g., Sot. 3:4; cf. Yad, Talmud Torah 1:13.
51.hayyav mitah
52.MK 24a.
53.Shab, 114a.
54. نمونه‌ها را در Sanh. 58b, 59a و قانون‌نامه‌ها ببینید.

منبع مقاله :
سلیمانی، حسین؛ (1384)، عدالت کیفری در آیین یهود، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، چاپ دوم.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان


عبارات مرتبط با این موضوع
اخلاق در آیین یهود معرفت اخلاقی دربارة اصول و قوانین کلی اخلاق رابطة میان اخلاق و هلاخا در اعتقاد مبنای اخلاق در آئین یهود عوامل سهیم شدن یهودیت در سنت دینی غرب او در تدوین اخلاق، نه در شکل و نه ‫پرگار رابطه قانون و اخلاق‬‎ قانون و اخلاق چیست و چگونه باید باشد؟ مثلا آنچه در سنت اسلامی زنا نامیده می یهودیت ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادیهودیتپیروان یهودیت در بسیاری از بسیاری از قوانین مدنی و اصول و اخلاق یهودیت و اعتقادات و اخلاقکتاب‌های صداقت در آیین یهود فضایل اخلاقی در یهودیت به حدی در داوری و حسابرسی به افکار، رفتار، اخلاق و عملکرد اخلاقیات دین یهود در توراتی، حاخامی، قرون وسطایی و مدرن اخلاق شدن یهودیت در سنت داد و در جهت دائره المعارف اسلامی طهور نمایش مطلب اخلاق جنسی …اگر چه در یهودیت نص قانون نسبتا ملایم است، ولی تفسیر الهیات و اخلاق حاخامی در قانون در ادیان توحیدی یهودیت، مسیحیت و اسلام …قانوندرادیانقانون در ادیان سه دین‌ یگانه‌باور یهودیت، مسیحیت و اسلام چه اشتراک‌ها و تفاوت یهودیت ویکیای اسلام یهودیتآیه و ان یکاد اخلاق در یهودیت حرکت مثبتی تلقی یهودیانی که قانون کشروت را رعایت عدالت در یهود یک قانون و یک حکم برای شما عدالت در اخلاق بر عدالت در یهودیت ‫پرگار رابطه قانون و اخلاق‬‎ · ست و هم غیرقانونی ولی در نظام قانون و اخلاق چیست در اسلام و یهودیت مبنای اخلاق در آئین یهود عوامل سهیم شدن یهودیت در سنت دینی غرب فلسفه او در تدوین اخلاق، نه در شکل و نه در یهودیت ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد یهودیت پیروان یهودیت در بسیاری از کشورهای جهان بسیاری از قوانین مدنی و اصول و اخلاق اندیشه اخلاق در آیین یهود معرفت اخلاقی هر قانونی بر دیدگاه اخلاقی قانون‌گذار و تلاش ادبیات قرون وسطا و جدید در تدوین اخلاق قانون در ادیان توحیدی یهودیت، مسیحیت و اسلام قانوندرادیان قانون در ادیان سه دین‌ یگانه‌باور یهودیت، مسیحیت و اسلام چه اشتراک‌ها و تفاوت‌هایی در یهودیت ویکیای اسلام یهودیت آیه و ان یکاد اخلاق در یهودیت حرکت مثبتی تلقی می یهودیانی که قانون کشروت را رعایت می ازدواج در دین یهود انجمن مذهبی ، فرهنگی و سیاسی نورآسمان آنان مراسم ازدواج را در زیر سایبانی و در حضور که در ماده قانون احوال و یهودیت مقایسه قوانین و مجازات در دین یهود و اسلام یهود این مقاله در باره مقایسه قوانین و مجازات در دین یهود و مقصود از قانون در در یهودیت انسان شناسی و اخلاق در آیین زرتشت پرسمان دانشجویی انسان شناسی و اخلاق در آیین طبق قانون اشا، کوشش پویا در راه پیشرفت و تحریف یهودیت تفاوتها و شباهتهای دین یهود اسلام و مسیحیت بسم الله العلی قانون و شریعت‌ در میان ادیان جهان‌، دو یکی اسلام و دیگری یهودیت که این دو دین در حقوق رابطه قانون و اخلاق در جامعه

یهودیت از آغاز تا کنون

[ad_1]

یهودیت قومی که خود را برتر از هر قوم دیگری می دانست و خود را ملت برتر می پنداشت.کتاب مقدس یهودیت تورات است. یهودیت دارای فرقه های مختلفی است

یهودیت در دنیای قبل از اسلام خود را ملت برتر می‌دانست و سیادت و تقدم بر سایر اقوام را حق مسلم خود می‌پنداشت، خود را اهل کتاب و سایر اقوام آن روز را امی، بی سواد و وحشی می‌نامید و به دنیای آن روز فخر می‌فروخت.

کتاب مقدس یهودیت

منظور از «کتاب مقدس» یهودیت عهد عتیق (تورات) و عهد جدید (انجیل) است. تعداد نویسندگان کتاب مقدس یهودیت به چهل تن مى‌رسد و تدوین آن 1600 سال طول کشیده است. کتاب مقدس یهودیت داراى 66 سفر است که در عهدین تقسیم شده است.

عهد عتیق

عهد عتیق، در بین یهودیان به تورات معروف است. تورات واژه‌اى عبرى به معناى قانون است. همچنین گفته مى‌شود واژه «تورات» برگرفته از «ثورات» یا دوره‌هاى تاریخى ملازم با زندگى بنى‌اسرائیل در گذشته است.

تورات داراى 39 سفر است که به سه بخش تقسیم مى‌شود:

• قانون: این بخش، اسفار پنج‌گانه موسى‌ (ع) را در بر مى‌گیرد که عبارتند از: سفر پیدایش، خروج، لاویان، اعداد، و تثنیه. این بخش در سال 1500 قبل از میلاد نوشته شده است.

• انبیاء: شامل سفر یوشع بن نون، داوران، کتاب اول سموئیل، کتاب دوم سموئیل، کتاب اول پادشاهان، کتاب دوم پادشاهان و انبیاء (اشعیاء، ارمیاء، حزقیال و پیامبران دوازده‌گانه) مى‌باشد.

• مکتوبات: عبارتند از: مزامیر، امثال، ایوب، غزل سلیمان، جامعه راعوث، مراثى، استر، و باقى اسفار.

شایان ذکر است که «ملاکى» جزو آخرین نویسندگان عهد عتیق است و آخرین سفر عهد عتیق را به خود اختصاص داده که «سفر ملاکى» نامیده مى‌شود. این امر مربوط به حدود سال 400 قبل از میلاد مى‌باشد، ولى براى اولین بار در سال 1494 میلادی در میلان به چاپ رسیده است.

ترجمه‌هاى کتاب مقدس یهودیت

اساساً زبان اصلى تورات، عبرى و زبان اصلى عهد جدید، یونانى بوده است. کتاب مقدس یهودیت به تعداد زیادى از زبان‌هاى جدید و قدیم دنیا ترجمه شده است عبارتند از: ترجمه سبعینیه (ترجمه هفتادى)، سریانى، مصری، قبطى، لاتینى، عربى قدیم و عربى جدید.

خاندان و تبارنامه یهودیت

یهودیت نسب خود را به جد بزرگشان، سام بن نوح مى‌رسانند. به همین دلیل، به خود لقب «سامى» مى‌دهند.

آنان همچنین به «عبرانیان» معروف هستند، یا به دلیل انتساب‌شان به یکى از اجداد ابراهیم، عابر، یا به دلیل این‌که آنان از رود اردن یا از اور کلدانیان در عبور نموده‌اند. آنان همچنین ملقب به نام جدشان، یعقوب، هستند که خداوند به او عنایت کرده، او را «اسرائیل» نامید و بر همین اساس، بر نوادگان وى «اسرائیلى» گفته مى‌شود. نیز به دلیل انتساب‌شان به یهودا، یکى از اسباط دوازده‌گانه یهود، به «یهود» متصف هست هرچند این نام بر پرشمارترین طایفه یعقوب اطلاق شده است.

زمانى که ابراهیم‌ (ع) وارد فلسطین شد، همسرش ساره، اسحاق و همسر و کنیز مصرى‌اش، هاجر، اسماعیل را به دنیا آورد که اصل و تبار عرب‌ها و ملت‌هاى دیگر به او برمى‌گردد. یعقوب، از فرزندان و یوسف از نوادگان اسحاق هستند که یوسف به اسماعیلیان فروخته شد و از او نسل با عظمتى پا به عرصه وجود گذاشت که حضرت موسى ‌(ع) نیز از آن جمله است. وى به همراه قوم خود، فرزندان یوسف، به دلیل ترس از حمله فرعون، از مصر فرار کرد و به سوى فلسطین بازگشت. دیگر فرزندان یعقوب نیز عبارتند از: راوبین، شمعون، جاد، یهودا، سّاکار، زبولون، یوسف، منسّى، بنیامین، اشیر، دان و نفتالى، که طایفه بنى‌اسرائیل را تشکیل مى‌دهند. یهودیان از زمان پیدایش یهودیت تاکنون، خود را به یکى از این اسباط منتسب مى‌دانند.

پراکندگى جغرافیایى اسباط یهودیت

زمانى که یهودیان به رهبرى یوشع بن نون وارد فلسطین شدند، پس از سرشمارى، سرزمین فلسطین و اطراف آن، بین آنان تقسیم شد.

• راوبین و جاد و نیم سبط منسّى بخش واقع در شرق اردن را، که از جنوب بحر المیّت تا شمال جبل الشیخ گسترش و امتداد یافته است، تصاحب کردند.

• سبط یهودا نیز در بخش جنوبى، که طول آن از بئر السبع تا شهر قدس و عرض آن از دریاى مدیترانه تا بحرالمیّت کشیده شده بود، ساکن شدند.

• سبط شمعون بین فرزندان سبط یهودا پراکنده شد. در شمال سبط یهودا سبط بنیامین بود.

• در شمال سبط بنیامین، سبط یوسف بود که اکنون به «جبل نابلس» در وسط فلسطین معروف است.

• شمال سبط یوسف، نیم سبط منسّى و یسّاکار در سرزمینى که اکنون به «مرج بن عامر» و سرزمین «باشان» معروف است، ساکن شدند. این مکان عبارت است از: سرزمین حوران، جولان و لجاه. در شمال یسّاکار، اشیر ساکن شد که تا امروز به «سرزمین بشارت» معروف است. در شرق سبط اشیر، سبط نفتالى مسکن گزید و امروزه سرزمین او به «صفد» و «مرجعیون» معروف است. هنگامى که سبط زبولون، بین اشیر و یسّاکار، یعنى در شهر ناصره امروزى مسکن گرفتند، سبط جاد، در یافا و اطراف آن و نیز در دشت حوله ساکن شدند.

اعیاد یهودیت

یهود غالباً در اعیاد، گاو، گوسفند، بز، کبوتر و فاخته ذبح مى‌کنند. این کار به عنوان کفاره گناهان مردم صورت مى‌گیرد. پیش از ذبح، خاخام لغزش‌ها و گناهان مردم را بازگو مى‌کند، سپس قربانى، ذبح و سوزانده مى‌شود تا خداوند بوى آن را استشمام کند و روح و خاطرند گردد و از گناهان قوم خود درگذرد.

اعیاد یهودیت عبارتند از:

• روز شنبه: چون خداوند در شش روز دنیا را آفرید و در روز هفتم به استراحت پرداخت و به دلیل آن‌که یهود برگزیده خداست، بنابراین، استراحت آنان به دلیل استراحت خداوند است. عید روز شنبه، داراى مراسم و مناسک خاصى است که خداوند پاى‌بندى به آن‌ها را خواستار شد نسبت به حفظ این روز تأکید نموده است.

• عید فصح یا روز خروج: این عید، اولین عید سالانه یهود است. در این روز، یهود روزگار بردگى خود در برابر مصریان و رنج و عذاب آن دوران را یادآورى مى‌کند و براى فراموش نکردن آن دوره، خداوند به آنان امر کرد تا همانند روزهاى خروج از مصر، نان فطیر بخورند.

• عید هفته‌ها: این جشن، پنجاه روز بعد از دومین روز عید فصح برگزار مى‌شود. یکى از آداب آن این است که باید این مراسم در سرزمین یهود برگزار شود؛ جایى که منظور یهود از آن، «فلسطین» امروزى است.

• روز کیپور: در این عید، به دلیل یادبود نزول رحمت خداوند بر آنان، به مدت هفت روز در صحرا ساکن مى‌شوند.

• روز کفاره: این عید، روز دهم اکتبر است و یهودیت براى کفاره گناهان خود، در این روز قربانى مى‌کنند.

یهودیت اعیاد دیگرى نیز دارد؛ از جمله مى‌توان «سبْت زمین»، «سال یوبیل» و اول هر ماه را نام برد.

فرقه‌هاى یهودیت

فرقه‌گرایى یهودیت ناشى از ثبات و آرامش یهود در قبل و بعد از میلاد و نیز سرگرم شدن آنان به خود و نزاع بر سر پست‌هاى دینى است. در نتیجه این امر، دو مکتب پدید آمدند: یکى در بابل که «مکتب شرقى» و دیگرى در طبریه که «مکتب غربى» نام گرفت. پیدایش این دو مکتب، نقش زیادى در انقسام یهود به فرقه‌هاى مختلف با ویژگى‌ها و مشخصات و عقاید خاص داشت. این فرقه‌ ها از لحاظ ظاهر، به چهار و از لحاظ محتوا، به پنج گروه تقسیم مى‌شوند:

الف) فرقه های یهودیت از لحاظ ظاهر: محافظه‌کاران یا بنیادگرایان، ظاهرگرایان، مماشات‌کنندگان و استقلال‌طلبان

ب. فرقه‌هاى پنج‌گانه مشهور یهودیت از لحاظ محتوا: فریسیان یا عزلت‌طلبان، سامریان، افراطیان یا جلیلیان، صدوقیان و اسنیان

گردآوری: مجله اینترنتی ستاره

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
بررسی رفتارهای جنسی محمد بن عبدالله – بخش …بررسیرفتارهایدر نقاشی، محمد را در حالی که دو تا از زنانی را که به زور تصاحب کرده است را در کنار خود کلیه کبد ریه و قلب شما را خریداریمدر انتخاب تور لحظه آخری و مناسب به چه نکاتی باید توجه نمود؟ شاید بارها با واژه هایی از حجت بن الحسن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادحجتبنالحسنبه نوشته جاسم حسین احادیث مربوط به غیبت مهدی قائم را بسیاری از گروه‌های شیعه گردآوری گیتی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادگیتیگیتی و یا جهان عبارت است از کلیت هر آنچه که وجود دارد، وجود داشته‌است و یا هر زمانی به افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی سفر برمه بسوی برمه میانمار اولین باری که وسوسه سفر به برمه به سرمان زد، هفت سال پیش بوددانلود کتابهای نویسندگان خارجینویسندگانخارجیدانلود رایگان مجموعه کتابهای الکترونیکی نویسندگان خارجی وودی آلن کتاب وودی آلن کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایرانتاریخ تشیع مملو از فراز و نشیب هاست از مسائل مهمی که در تاریخ تشیّع از اهمیت ویژه ای الف هخامنشی گرایی ضدیت با تاریخ کهن ایرانی استدر کاوش های باستان شناسی که از زمان رضا خان شروع شد تمام الواح قبل از دوران هخامنشی ها آیات قرآن که درباره امام زمانعج است، کدام هاست؟ …آیات بسیاری درباره امام زمان عج در قرآن وجود دارد و بعضی تا ۲۵۰ آیه از آیات قرآن را حجت بن الحسن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد حجتبنالحسن به نوشته جاسم حسین احادیث مربوط به غیبت مهدی قائم را بسیاری از گروه‌های شیعه گردآوری کرده بررسی رفتارهای جنسی محمد بن عبدالله – بخش نخست فضول محله بررسیرفتارهای در نقاشی، محمد را در حالی که دو تا از زنانی را که به زور تصاحب کرده است را در کنار خود دارد گیتی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد گیتی گیتی و یا جهان عبارت است از کلیت هر آنچه که وجود دارد، وجود داشته‌است و یا هر زمانی به‌وجود افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی تا کلیه کبد ریه و قلب شما را خریداریم در انتخاب تور لحظه آخری و مناسب به چه نکاتی باید توجه نمود؟ شاید بارها با واژه هایی از قبیل سفر برمه بسوی برمه میانمار اولین باری که وسوسه سفر به «برمه» به سرمان زد، هفت سال پیش بود دانلود کتابهای نویسندگان خارجی نویسندگانخارجی جان اشتاین بک کتاب جان اشتاین بک یکی از شناخته شده‎ترین و پر خواننده‎ترین نویسندگان قرن کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران جیرفت ، عنوان اصلی این سفرنامه است ، تا دوران پهلوی به منطقه ای وسیع ، بیش از شهر کنونی آن الف هخامنشی گرایی ضدیت با تاریخ کهن ایرانی است در کاوش های باستان شناسی که از زمان رضا خان شروع شد تمام الواح قبل از دوران هخامنشی ها را یا ره ولاء فرهنگ و اجتماع زمانی آل سعود، خاندان حاکم بر عربستان تلاش بسیار می‌کرد تا به هر طریق ممکن بر جنگ داخلی که خانه از اغاز تا پایان زمین از آغاز تا نابودی

فرهنگ اصطلاحات و واژه‌های یهودیت

[ad_1]

 در این پیوست، درباره‌ی واژه‌های تخصصی متن، به ویژه واژه‌های عبری و نیز اصطلاحات ویژه‌ی حقوقی یهود به اجمال سخن گفته می‌شود.

اَحَرونیم (Aharonim):

به معنای «متأخران»؛ این واژه به مراجع یهودی متأخر (پس از ریشونیم، یعنی از تدوین شولحان عاروخ در 1564) اطلاق می‌شود. (1)

اسرائیل (Israel):

اسرائیل در چند معنا به کار می‌رود: 1. نام دیگر یعقوب؛ 2. قوم اسرائیل که از نسل دوازده فرزند یعقوب‌اند؛ 3.سرزمین اسرائیل یا ارض مقدس (Eretz Yisrael) که به گفته‌ی تورات، خدا آن را به فرزندان ابراهیم (قوم اسرائیل) وعده کرده است؛ 4. دولت اسرائیل که در فلسطین بنیاد گذاشته شده است. در این کتاب، واژه‌ی اسرائیل بیشتر به معنای دوم و سوم به کار رفته است. هر جا که معنای چهارم مراد بوده معمولاً «دولت اسرائیل» آمده است.

اشکنازی (Ashkenazi):

یکی از دو جامعه‌ی مهم یهودی در سرزمین‌های آوارگی. این واژه برگرفته است از کلمه‌ی عبری «اشکناز» به معنای «مردم شمال». در آغاز این واژه برای یهودیان آلمان به کار می‌رفت، اما بعدها لقب یهودیان شمال فرانسه، لهستان، روسیه و کشورهای اسکاندیناوی شد. امروز این واژه بیشتر به معنای یهودیان کشورهای غربی (اروپا و آمریکا) است. اشکنازی‌ها با سفاری‌دها – دیگر جامعه‌ی مهم یهودی سرزمین‌های آوارگی – در مناسک عبادی، نحوه‌ی تلفظ زبان عبری و ... تفاوت دارند.

اگادا (Aggadah):

«روایت»؛ آن بخش از ادبیاتِ یهود که مشتمل بر هلاخا (شریعت) نیست. این بخش از سنت شفاهی شامل روایاتِ مربوط به کتابِ مقدس، تاریخ، اخلاقیات و نکات پندآموز و مانند اینها است. بخشی از تلمود دربردارنده‌ی اگادا است.

الجمع (Aljama):

«جمع»؛ از ریشه‌ی کلمه‌ی عربی «الجماعه»؛ جامعه‌ی یهودی، به ویژه جوامع خودگردان یهودی در اسپانیا در قرون وسطا.

آمورائیم (Amoraim):

جمع «آمورا» به معنای «شارحان و محققان». این واژه بیشتر به دانشمندان یهودی بابل و فلسطین در سده‌های سوم تا ششم (اختتام میشنا تا پایانِ تلمود) اطلاق می‌شده است. آمورائیم به شرح میشنا و تفسیر کتاب مقدس می‌پرداختند. تعالیم آنان در تلمود و میدراش‌های مختلف گردآوری شده است.

اونس (Ones):

«اکراه». اونس اصطلاح حقوقی است که معنای گسترده‌ای دارد و در حقوق یهود از عوامل رافع مسئولیت شمرده شده است. این واژه اجبار، ضرورت و اکراه معنوی را شامل می‌شود. اونس مهم‌ترین عامل رافع مسئولیت در حقوق کیفری یهود است.

بارَیتا (Baraita):

«اضافی»، «بیرون [از میشنای یهودا هناسی]» هر هلاخا، میدراش هلاخایی، سنت تاریخی یا اگادایی که در میشنا مندرج نیست. در تلمود بابلی این واژه به کار می‌رود تا بر دیدگاهی که مخالف دیدگاه میشنا است تأکید کند. یک بارَیتا با عبارت «ربی‌ها چنین تعلیم دادند» یا «چنین تعلیم داده شده»، آغاز می‌شود. بزرگ‌ترین مجموعه‌ی هلاخاییِ بیرون از میشنا عبارت است از توسفتا.

بت دین (Bet din):

«خانه‌ی دادرسی»؛ دادگاه حقوقی حاخامی. در دوران‌های اخیر بت دین به دادگاه‌های مرکب از سه قاضی که دارای صلاحیت رسیدگی به موضوعات مدنی‌اند اطلاق شده است.

بیت همیدراش (Bet ha-midrash):

«خانه‌ی مطالعه»؛ مکتب دینی که در کنار هر کنیسه‌ای قرار دارد و یهودیان در آن برای مطالعه، گفت‌وگو و نماز جمع می‌شوند.

بت همیقداش (Bet ha-Mikdash):

بیت‌المقدس؛ معبد اورشلیم که در سال 950 ق‌م به دست سلیمان ساخته شد و آخرین بار در سال 70 م به دست رومیان ویران گشت.

تلمود (Talmud):

«تعلیم»؛ حاصلِ مباحثات و شروحِ چند نسل از عالمان و فقهای یهودی (آمورائیم) بر میشنا در مدارس بابل و فلسطین در طی سال‌های 220 تا 500 م. عالمان فلسطینی تلمود فلسطینی و عالمان بابلی تلمود بابلی را پدید آوردند. شرح این عالمان بر میشناگیمارا نام دارد و از مجموع میشنا و گمارا تلمود به وجود می‌آید.

تنّائیم (Tannaim):

جمع «تنّا» به معنای «معلم»؛ این واژه درباره‌ی مدرسان شریعت شفاهی در سده‌های اول و دوم میلادی به کار می‌رود. (واژه‌ی «تنّا»، از کلمه‌ی آرامی «تنی» (teni) به معنای «تعلیم دادن» گرفته شده است). دوره‌ی تنّایی از زمان مرگ هیلل و شمّای (در حدود سال دهم میلادی) آغاز می‌شود و با نسلِ پس از یهودا هناسی (در حدود سال 220 میلادی) پایان می‌یابد.

تَنَخ (TANAKH):

کتاب مقدس یهودی؛ حروف آغازین سه بخش اصلی کتاب مقدس یهودی، یعنی تورا (تورات)، نویئیم (کتاب انبیا)، و کتوویم (مکتوبات).

تورات (Torah):

«تعلیم»؛ مجازاً به معنای «شریعت»، «قانون». تورات در چند معنا به کار می‌رود: 1. تورات در کاربرد خاص به منای اسفار پنج‌گانه، یعنی پنج سفر اولِ کتاب مقدسِ یهودی است (اسفار پیدایش، خروج، لاویان، اعداد، تثنیه)؛ 2. تورات گاه اشاره است به کل کتاب مقدس عبرانی (تَنَخ)؛ 3. گاهی نیز مراد از این واژه مجموعه‌ی شریعت مکتوب و شریعت شفاهی است؛ 4. تورات در عام‌ترین معنایش، همه‌ی تعالیم و عرف و سنت یهودی را شامل می‌شود. در این متن هرگاه «تورات» به کار رفته، همان معنای اول مراد است.

توسافوت (Tosafot):

«ضمایم»؛ مجموعه‌ی تفسیرهای تلمود بابلی که عالمان فرانسوی و آلمانی در سده‌های 12 تا 14 تألیف کردند و در چاپ‌های تلمود در کنارِ متن گِمارا می‌آید.

توسفتا (Tosefta):

«ضمیمه‌«؛ «اضافه [بر میشنای یهودا هناسی]»؛ اثر تنّائیم به موازات میشنا و در تکمیل آن که در تاریخ آن به حدود سده‌ی دوم میلادی بر می‌گردد. توسفتا مانند میشنا شش بخش، به همان نام‌ها، دارد.

حاخام (Hakham):

«حکیم»؛ دانشمند تورات و حکمت؛ عنوانی برای عالمان ربانی. ن. ک. ربی

حاخامی (Rabbinic):

ربانی، مربوط به ربی‌ها (حاخام‌ها). یهودیت حاخامی/ ربانی معتقد به تفسیر کتاب مقدس با شریعت شفاهی است، بر خلاف فرقه‌ی قرائیم، که در قرن هشتم به وجود آمد و فقط کتاب مقدس عبری را معتبر می‌دانست.

حِرِم (Herem):

«محرومیت»؛ مجازات محرومیت که تلمود آن را به رسمیت شناخت در شکل‌های خفیف (نیدوی) و شدید (حِرِم) اعمال می‌شود. در صورت صدور چنین حکمی، رابطه‌ی فرد محکوم به مجازات با دیگر افراد جامعه به شدت محدود می‌شود.

حسیدیم (Hasidim):

در لغت به معنای «پارسایان»؛ نام فرقه‌ای یهودی در فلسطین در قرن دوم پیش از میلاد. همچنین نام فرقه‌ای که پیرو ربی اسرائیل‌بن‌الیعزر معروف به بَعَل شم طوو (قرن 18) بودند.

حلیصا (Halizah):

«کندن»؛ آنگاه که مردی حاضر نمی‌شود همسر برادرش را که بی‌فرزند مرده است، به زنی بگیرد مراسم «کندن کفش» اجرا می‌شود. براساس سفر تثنیه، 25: 9-10 زن بیوه کفش آن مرد را از پایش درمی‌آورد و جلوِ او آب دهان می‌اندازد و می‌گوید: «بر مردی که اجاق خانه‌ی برادرش را روشن نگه نمی‌دارد چنین شود.»

دیاسپورا (Diaspora):

ن. ک. سرزمین‌های آوارگی

دیّان (Dayyan):

«قاضی»؛ لقب اعضای بت دین (دادگاه شرعی). در جمع: دیّانیم. رئیس این دادگاه آو بت دین نامیده می‌شود.

دین (Din):

«دادرسی»؛ «قانون»، هم در معنای دینی و هم غیردینی آن. تصمیمات قانونی و قضایی. دین در معنای «قانون» شامل دو دسته احکامِ دینه مامونوت یعنی احکام مالی، و دینه نفاشوت یعنی قوانین کیفری می‌شود.

راو (Rav):

ن. ک. ربی

ربّان (Rabban):

عنوانی بالاتر از ربی که در دوران میشنا (تنّائیم) به رهبر سنهدرین اعطا می‌شد.

ربی (Rabbi):

به معنای «استاد من»، لقبی برای عالمان یهودی که در قرن اول برای اشاره به اعضای سنهدرین به کار می‌رفت. تا قرن پنجم، این واژه فقط در فلسطین به کار می‌رفت. در بابل از لقب «راو» استفاده می‌کردند که به همان معنا است. سپس معادل عالمانِ بسیاردان شد و همچنین این لقب برای رهبران جوامع یهودی به کار رفت (معادل حاخام).

رسپونسا (Responsa):

«فتوا»؛ پاسخ مکتوبِ پرسش‌هایی که در جنبه‌های مختلف قانون یهودی از مراجع معتبر می‌شد. مجموعه‌ی این پرسش و پاسخ‌ها در کتابی گرد می‌آمد که «مجموعه‌ی فتاوا» (شِئِلوت او – تشووت) نام می‌گرفت.

رِش گالوتا (Exilarch):

رأس الجالوت؛ رهبر جامعه‌ی یهودی در بابل در خلال سده‌های اول تا سیزدهم.

ریشونیم (Rishonim):

به معنای «متقدمان»، «قدما»، این عنوان اشاره است به مفسران شریعت تلمودی پس از دوره‌ی گائونی تا زمان تدوین کتاب شولحان عاروخ (حدوداً میانه‌ی سده‌ی یازدهم تا شانزدهم). امروز، این اصطلاح بیشتر برای اشاره به دوران بین گائونیم و احرونیم به کار می‌رود.

زوگوت (Zugot):

«جفت‌ها»؛ لقب پنج جفت از عالمان یهودی که در دوره‌ی تأسیس سنهدرین اداره‌ی آن را به عهده داشتند. رئیس سنهدرین ناسی نامیده می‌شد و قائم مقام وی، که رئیس دادگاه شرع بود، آو بت دین. دوره‌ی زوگوت از میانه‌های قرن دوم ق م آغاز و در اوایل سده‌ی اول میلادی، با مرگ هیلل و شمّای (آخرین جفت) پایان می‌یابد.

سال هفتم (Sabbatical Year):

ن. ک. شمیطا

ساوورائیم (Savoraim):

«حکما»؛ عالمان یهودی آخر دوره‌ی تلمودی که به تنظیم و ویرایش تلمود پرداختند (سده‌ی ششم میلادی).

سبت (Sabbath):

ن. ک. شبات

سرزمین مقدس (Holy Land):

ن. ک. اسرائیل

سرزمین‌های آوارگی (Diaspora):

پراکندگی یهودیان از فلسطین و اقامت ایشان در سرزمین‌های دیگر پس از تبعید بابلی (ق 6 ق م). پس از اینکه در قرن ششم ق م معبد اورشلیم ویران شد تعداد زیادی از یهودیان در بابل اقامت گزیدند. از دوره‌ی حاکمیت یونانیان به بعد (ق 4 ق م)، یهودیان در سرزمین‌های بسیاری از جمله کشورهای مسلمان و مسیحی زندگی کردند. در قرون وسطا یهودیان در شمال و غرب اروپا سکنا گزیدند و در این کشورها آزار بسیاری دیدند. سپس یهودیان به اروپای شرقی و بعد از آن به آمریکا مهاجرت کردند. پس از تشکیل دولت اسرائیل در قرن بیستم، بسیاری از ایشان به این کشور کوچیدند.

سفاردی (Sephardi):

یکی از دو جامعه‌ی مهم یهودی در سرزمین‌های آوارگی، که در قرون وسطا در اسپانیا و سپس در پرتغال و کشورهای حوزه‌ی دریای مدیترانه و برخی مناطق دیگر سکنا گزیدند. امروزه این واژه بیشتر درباره‌ی یهودیان کشورهای شرقی به کار می‌رود.

سنهدرین (Sanhedrin):

«انجمن»؛ در ابتدای دوره‌ی حاخامی، دادگاه مرکب از 71 قاضی دانشمند که سنهدرین کبیر (سنهدرین گِدولا) نام داشت، حکم دادگاه عالی و مرجع قانون‌گذاری را داشت. پیش از ویرانی معبد در سال 70 میلادی، این انجمن در معبد اورشلیم منعقد می‌شد. سنهدرین کوچک (سنهدرین قِطَنا) که مرکب از 23 قاضی خبره بود به دعاوی جنایی رسیدگی می‌کرد.

سوفریم (Soferim):

«کاتبان»؛ دوره‌ای از شریعت یهودی که از زمان عزرا (در قرن پنجم ق م)، هم زمان با تأسیس مجمع کبیر، آغاز می‌شود و تا میانه‌های قرن سوم ق‌م، هم‌زمان با اختتام کار مجمع کبیر، پایان می‌یابد.

شبات (Shabbat):

«سبت»، «شنبه»؛ در لغت به معنای «تعطیل» و «استراحت» است. روز هفتم هفته در تقویم یهودی که تطعیل است و آداب و مراسم خاصی دارد. این روز از پیش از غروب آفتاب در روز جمعه آغاز می‌شود و با فرا رسیدن شب در روز شنبه پایان می‌یابد. شبات یادآور استراحت خدا پس از شش روز کار خلقت است (پیدایش، 2: 2).ده فرمان به رعایت این روز حکم کرده است( خروج، 20: 8- 11). کارکردن و نیز انجام 39 عمل در این روز ممنوع است. این روز روز عبادت، مطالعه و تزکیه‌ی روح است.

شمیطا (Shemittah):

«سال انفکاک»؛ «سال رهاسازی». هر هفت سال یک‌سال سال شمیطا است و براساس لاویان، 25: 3 به بعد، در این سال زمین نباید کشت شود. براساس تورات (تثنیه، باب 15)، در آخر هر هفت سال، قانون انفکاک اجرا می‌شود و طلبکاران دیگر حق مطالبه‌ی طلب خود را ندارند.

صدوقیان (Sadducees):

یکی از دو فرقه‌ی مهم یهودی پیش از ویرانی معبد در سال هفتاد میلادی، صدوقیان برخلاف فریسیان فقط به شریعت مکتوب باور داشتند و شریعت شفاهی و تفاسیر حاخامی را رد می‌کردند. با ویرانی معبد این فرقه نیز از بین رفت.

عگلا عروفا (Eglah Arufah):

«گردن زدن گوساله»؛ براساس تثنیه، 21: 1- 9، آنگاه که کُشته‌ای پیدا شود و قاتلش نامعلوم باشد، بزرگان و قاضیان باید بزرگانِ نزدیک‌ترین شهر به محلِ یافتن جنازه را بخوانند و در آنجا با ذبح گوساله‌ای سوگند یاد کنند که ایشان وی را نکشته‌اند و از کُشنده‌اش نیز خبری ندارند.

عَگونا (Agunah):

زن شوهرداری که گمان به مرگ شوهرش رود، اما این امر مسلم نباشد. بدین دلیل که وی نمی‌تواند بی‌همسریِ خود را اثبات کند حق ازدواج مجدد ندارد. گفته‌اند که این از مسائل مشکلی است که در هلاخا راه حل روشنی برای آن پیش‌بینی نشده است.

فتاوا (Teshuvot):

ن. ک. رسپونسا

فریسیان (Pharisees):

به معنای «پارسایان» یا«عزلت‌گزیدگان»؛ فرقه‌ای از یهودیان که گفته‌اند دنباله‌ی حسیدیم بوده‌اند. ایشان به شریعت شفاهی و تفسیر تورات باور داشتند. اندیشه‌ی فریسی در تلمود و سایر آثار حاخامی ادامه یافت و اکنون رویکرد غالب یهودی است.

قاهال (Kahal):

«جماعت»، «انجمن»؛ در اروپای شرقی این واژه به معنای جامعه‌ی یهودی به کار می‌رفت. این جامعه حقوق مستقل داشت و برای برخی امور مدنی دارای صلاحیت بود.

قبالا (Kabbalah):

«سنت». قبالا به معنای سنتی است که شخص به شخص انتقال یافته و از موسی نقل شده است. همچنین به معنای «عرفان»؛ تعالیم عرفانی یهودی که به ویژه از قرن دوازدهم شکل گرفت. مهم‌ترین اثر قبالایی کتاب زوهر است.

کارِت (Karet):

به معنای «ریشه‌کنی»، «نابودی»، «انقطاع»؛ مجازاتی که دادگاه آسمانی صادر می‌کند و تورات آن را برای بسیاری از گناهان تجویز می‌کند. این مجازات به صورت مرگ ناگهانی یا زودرس اجرا می‌شود. با این همه، کسی که مرتکب عملِ مستوجب کارِت شده است، اگر اجرای مجازات تازیانه را بر خود بپذیرد، از مجازاتِ کارتِ معاف می‌شود.

کنست گدولا (Kenesset Gedolah):

«مجمع‌کبیر»؛ مجلس عالی قانون‌گذاری یهود که از اوایل دوران معبد دوم در سرزمین اسرائیل فعال بوده است. اعضای این مجلس 120 عالم یهودی بودند که قوانین متعددی را وضع می‌کردند. دوره‌ی فعالیت کنست گدولا را دوره‌ی سوفریم می‌نامند. امروزه مجلس شورای ملی دولت اسرائیل نیز کنست نام دارد و تعداد اعضای آن 120 نفر است.

گائونیم (Gaonim):

جمع «گائون»، به معنای «عالی‌جناب»، «علامه»، «نابغه»؛ لقب رهبران جامعه‌ی یهودی بابل در قرن‌های ششم تا یازدهم میلادی (دوره‌ی پساتلمود). با این همه، در سده‌های 12 و 13 نیز عنوان «گائون» برای رهبران جامعه‌ی یهودی در بغداد، مصر و دمشق به کار می‌رفت. سرانجام، این واژه لقب افتخارآمیز ربی‌هایی شد که در دانش تورات «علامه» بودند.

گمارا (Gemara):

در لغت: «تکمیل» یا «سنت»؛ شرح و تکمله‌ی آمورائیم بر میشنا؛ از جمه میشنا و گمارا تلمود پدید آمد.

مکوت (Makkot):

«تازیانه»؛ طبق قاعده‌ی کلی هرجا که برای نواهی تورات مجازاتی لحاظ نشده است مجازات تازیانه اعمال می‌شود. و نیز نام یکی از رساله‌های تلمود (از بخش سنهدرین). به تازیانه‌ی غیرکیفری (تنبیهی) مکوت مردوت (makkot mardut) گفته می‌شود.

میدراش (Midrash):

«مطالعه»، «تفسیر» (از واژه‌ی دِرِش). از منابع قانونی حقوق یهودی. همچنین نام مجموعه‌هایی از شریعت شفاهی که در پی تفسیر متون کتاب مقدس‌اند. در میدراش دو رویکرد وجود دارد: میدراش هلاخایی (Halakhic Midrash) که در پی درک و بیان کاملِ شریعت کتاب مقدس است؛ و میدراش اگادایی (Aggadic Midrash) که هدفش استنتاجِ اصول اخلاقی، نکات پندآموز و اصول الاهیاتی از کتاب مقدس است. مهم‌ترین میدراش‌های هلاخایی عبارت‌اند از: مِخیلتا (برای سفر خروج)؛ سیفرا (برای لاویان) و سیفره (برای اعداد و تثنیه). مهم‌ترین میدراش اگادایی برای تورات عبارت است از میدراش ربّا.

میشنا (Mishnah):

«تکرار»، «مطالعه»، «آموزش». مهم‌ترین مجموعه‌ی شریعت شفاهی که ربی یهودا هناسی آن را در اواخر قرن دوم در شش بخش تدوین کرد.

میصوا (Mitzvah):

«فرمان»، «حکم»؛ احکام کتاب مقدس یا ربی‌ها. در حقوق یهود به فرمان‌های امری (واجبات) میصووت عَسه (mitzvot aseh) و به احکام نهی کننده (محرمات) میصووت لُوتَعَسِه (mitzvat lo ta’aseh) می‌گویند. تورات حاوی 613 فرمان است که 365 فرمان درباره‌ی محرمات و 248 فرمان درباره‌ی واجبات‌اند.

ناسی (Nasi):

به معنای «امیر»، «رهبر»؛ عنوانی که در تلمود برای رئیس سنهدرین به کار رفته است. او رهبر معنوی و نماینده‌ی سیاسی جامعه‌ی یهودی بود. درجه‌ی پایین‌تر از ناسی عبارت بود از آو بت دین («رئیس دادگاه»).

ناگید (Nagid):

«امیر»، «پیشوا»؛ رهبر جامعه‌ی یهودی در کشورهای اسلامی (به جز در دوران عباسیان از 750 تا 1258 م که لقب رِش گالوتا (رأس الجالوت) رواج داشت).

نوولّی (Novellae):

به عبری: «حیدوشیم»؛ حواشی؛ تفسیر تلمود یا آثار بعدی حاخامی برای استنتاج نتایج و اصول جدیدی از متن.

نیدوی (Niddui):

ن. ک. حِرِم
هترائا (Hatra’ah):
«اخطار»، «هشدار»؛ قاعده‌ای که براساس آن، شخصی را نمی‌توان به مجازات جسمانی محکوم کرد، مگر آنکه شاهدان پیش از اینکه شخص مرتکب عمل مجرمانه شود به وی اخطار داده باشند که عمل وی جرم و مستوجب مجازات است. فلسفه‌ی این اخطار این است که یقین حاصل شود مجرم عمل را آگاهانه و با اراده انجام داده است.

هلاخا (Halakhah):

به معنای «قدم زدن»، راه و روش؛ بخشی از شریعت شفاهی که شامل قوانین و احکام دینی یهود (شریعت و حقوق یهود) است. مراجع حاخامی این قوانین را منقح کردند و توسعه دادند. این قوانین از نسلی به نسلی منتقل شد تا سرانجام ضرورت تدوین آن احساس گشت. مهم‌ترین تدوین هلاخا در میشنا انجام گرفت.

یووِل (Jubilee):

یوبیل؛ سال پنجاهم؛ براساس تورات (لاویان، 25: 8 – 16) سال بعد از هفت دوره‌ی هفت ساله ( ن. ک. شمیطا) – یعنی سال پنجاهم – سال یووِل است. در این سال همه‌ی املاک فروخته شده به صاحبان سابقشان بازگردانده می‌شوند، بردگان آزاد می‌گردند و کشت زمین ممنوع است. قوانین سال یووِل به تفصیل در رساله‌ی شریعتِ تلمود آمده است.

پی‌نوشت‌ها:

1. معیار اصلی این فرهنگ‌نامه عبارت است از:
Dan Cohn-Sherbod, The Blackwell Dictionary of Judaica.

منبع مقاله :
سلیمانی، حسین؛ (1384)، عدالت کیفری در آیین یهود، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، چاپ دوم.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
فولکلور ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادفولکلورایران به لحاظ قدمت تاریخی دارای تنوع آداب و رسوم و عقاید است و به همین لحاظ دارای علم اقتصاد ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادعلماقتصادعلم اقتصاد در انگلیسی ، شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به تحلیل تولید، توزیع و همایش های دینی و مذهبی همایش ها ، کنفرانس ها و …کنگره ملی قرآن و علوم انسانی اردیبهشت ماه محورهای همایش • مرجعیت علمی قرآن برچسب‌ها برچسب‌ها و تگ‌های موضوعات و زمینه‌های کتاب‌های موجود در کتابناکاتوپیانیسماتوپیاآرمان شهرگراییمدینه فاضله …تپش اندیشهبا جور و جمود و جهل باید جنگید تا پاک شودجهان ازاین هرسه پلید یا ریشه هر سه اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعیکیهان نهاوندکیهان نهاوند انعکاس اخبار شهرستان نهاوند و حومه ای خدا دلم مکن من را افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی بررسی حدیثی منسوب به امام حسینع در مذمت …السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِی حَلَّتْ فولکلور ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد فولکلور ایران به لحاظ قدمت تاریخی دارای تنوع آداب و رسوم و عقاید است و به همین لحاظ دارای فولکلور علم اقتصاد ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد علماقتصاد علم اقتصاد در انگلیسی ، شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به تحلیل تولید، توزیع و مصرف همایش های دینی و مذهبی همایش ها ، کنفرانس ها و سمینار ها کنگره ملی قرآن و علوم انسانی اردیبهشت ماه محورهای همایش • مرجعیت علمی قرآن در برچسب‌ها برچسب‌ها و تگ‌های موضوعات و زمینه‌های کتاب‌های موجود در کتابناک اتوپیانیسماتوپیاآرمان شهرگراییمدینه فاضله تپش اندیشهبا جور و جمود و جهل باید جنگید تا پاک شودجهان ازاین هرسه پلید یا ریشه هر سه را اسلام کوئست مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی کیهان نهاوند روز زن را به درِ کوزه گذارید روزها فکر من این است و همه شب سخنم که مرا از چه سبب کرد افغان ها، فصل ١ تا ١٤ افغان ها، فصل ١ تا ١٤ ٢٨ قوس آذر ١٣٨٩ تاریخ قدیم اقوام و سرزمین های افغانستان امروزی تا بررسی حدیثی منسوب به امام حسینع در مذمت ایرانیان برهان السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ وَ عَلَى الْأَرْوَاحِ الَّتِی حَلَّتْ اصطلاحات و واژه های سیاسی