چرا حضرت علی (ع) با خلفا همکاری می‌کرد؟

[ad_1]

نویسنده: محمدحسن قدردان قراملکی

 نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع)

برخی بر این گمان‌اند که اگر از ناحیه پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) بر خلافت و امامت حضرت علی (علیه السلام) نص و نصبی وجود داشت خلافت حق منحصره حضرت علی (علیه السلام) می‌شد و غیر آن حضرت عنوان حاکم غاصب و ظالم پیدا می‌کرد که با چنین مقام حقیقی نباید همکاری می‌شد، اما از آنجا که حضرت علی (علیه السلام) با هر سه خلیفه وقت خود کمال همکاری داشته و در نماز و جماعت آنان مشارکت می‌کرد و در بعض مواقع و رویدادها به عنوان مشاور یا جانشین خلیفه استفاده می‌شد. چنان‌که حضرت در اول حکومت ابوبکر با لشکر خلیفه در مقابله با لشکر مرتدان که درصدد حمله به مدینه بودند به همراه زبیر و طلحه و ابن مسعود مسئولیت حفاظت از گذرگاه‌های اصلی شهر را به عهده گرفت. (1)
در سال 14 هجری هنگامی که عمر برای حضور و تجهیز سپاه شهر را ترک می‌کند، حضرت سرپرستی شهر را پذیرفت. (2)
ارتباط حضرت با خلیفه دوم به مراتب بیشتر و مشاوره‌های حضرت به وی در عرصه‌های علمی و دینی و نظامی معروف است.
از آن‌همه همکاری برمی‌آید که حضرت علی (علیه السلام) به خلفا به عنوان حاکم ظالم و غاصب نگاه نمی‌کرد و حکومت آنان را انکار نمی‌کرد و به نوعی مؤید آن نیز بود و در نتیجه نصبی نیز وجود ندارد وگرنه یعنی در صورت نصب و ظالم و غاصب بودن خلفای وقت، همکاری حضرت با آنان قابل توجیه نخواهد بود. (3)
برخی از معاصران نیز از همکاری نزدیک حضرت با خلفا در مسائل سیاسی و حکومت خواستند به نوعی مشروعیت و تأیید اجمالی حکومت‌های وقت را ولو به عنوان ضرورت و اولویت دوم استنتاج کنند. البته آنان اصل نص و نصب را قبول دارند ولکن آن را به عنوان اصل اولیه یا مرحله اولیه توصیف می‌کنند که در صورت عدم عمل به آن، نوبت به مرحله دوم یعنی انتخاب و بیعت مردم می‌رسد و آن نیز مشروع است. (4)

تحلیل و بررسی

نکته اول و ظریفی که نخست باید روشن شود اینکه حکومت‌ها و زمامداران وقت از دیدگاه شیعه و حضرت علی (علیه السلام) مسلمان و فی‌الجمله پیرو اسلام و پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) بودند، این‌گونه نیست که شیعه سه خلیفه اول را غیرمسلمان تلقی می‌کنند که ممکن است چنین در میان اهل سنت شایعه شده باشد.
نهایت اینکه خلفا و سیاست‌گردانندگان وقت بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) حق را به حق‌دار اعطا نکرده و بر مسند مسلّم آن حضرت از روی غصب تکیه زدند و از این حیث مرتکب خطا و گناه شده‌اند. اگر شخص سنی نیز انصاف به خرج دهد و بنا به اعتراف خودشان که حضرت علی (علیه السلام) را قبول دارند، باید کلام و اعتراف آن حضرت را معتبر و حجت بشمارند، آن حضرت از غصب حق مسلم خویش به صورت متعدد سخن گفته و به انتقاد از خلفای معاصر خود پرداخته است.
بنابراین نخست باید بپذیریم که خلفای وقت از منظر امام علی (علیه السلام) از جانب نص و دین فاقد مشروعیت دینی بوده‌اند، اما به هر علتی که شده- چه از راه بیعت یا غیر آن- عملاً سه خلیفه بر مسند حکومت تکیه نموده و تاحدی به اجرای احکام اسلام نیز می‌پرداختند، (قطع‌نظر از اینکه آنان بعضاً بر خلاف سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) عمل می‌کردند، مانند تحریم متعه). از سوی دیگر مخالفان اسلام مانند منافقان، کفار و مرتدان در مقام تضعیف اسلام و حکومت نوپای مسلمانان برآمده بودند، در چنین موقعیت خطیری حفظ اصل اسلام (فارغ از اینکه حاکم و خلیفه کیست؟) و حفظ وحدت مسلمانان از واجبات اولیه و اساسی به شمار می‌آمد، لذا حضرت برای این منظور از حق مسلم خویش به صورت موقت چشم‌پوشی و تاحد لازم به همکاری با خلفای معاصر خود پرداخت.

پی‌نوشت‌ها:

1. تاریخ کامل، ج2، ص 344.
2. تاریخ ابن خلدون، ج2، ص 91؛ تاریخ کامل، ج2، ص 450؛ تاریخ طبری، ج2، ص 611.
3. «فلو انکر امامتهم و غضب علیهم و سخط فعلهم فضلاً عن اَن یشهر علیهم السیف او یدعوا الی نفسه لقلنا انهم من الهالکین ... و لکنار أریناه رضی امامتهم و بایعهم و صلی خلفهم و انکحهم و اکل من فیئهم فلم یکن لنا ان یتعدی فعله و لاتتجاوز ما اشتهر منه». (شرح نهج‌البلاغه، ج20، ص 221 و نیز: ابن حزم، الفصل، ج3، ص 15).
4. محمد واعظ‌زاده خراسانی، فصلنامه کتاب نقد، ش19، تابستان 1380، ص 24؛ مجله نهج‎البلاغه، ش4و5، ص 177.

منبع مقاله :
زرشناس، زهره؛ (1391)، درآمدی بر ایران‌شناسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اوّل

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
آیا حضرت علی ع به کشور ایران سفر نموده یا برای …آیا حضرت علی ع به کشور ایران سفر نموده یا برای تبلیغ و یا جنگ، حضور داشته اند؟نامه حضرت علی ع به امام حسن ع در مورد زنانبا سلام متن نامه امام علی به امام حسن درمورد همسرش وسند این نامه را نیازمندم با تشکرچرا امام علیعلیه السلام از عثمان در مقابل شورشیان …چرا امام علیعلیه السلام از عثمان در مقابل شورشیان دفاع می کرد؟سوالات حماسه ی حسینی جلد ضمن خدمت گردشگری …١ﻣﻨﻈﻮر از ﺳﺮ ﻣﻐﻨﯿﻪ ﮐﯿﺴﺖ؟ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﮐﺎروان زاﺋﺮان ﮐﺮﺑﻼ ﻣﺴﺌﻮل امام علی علیه السلام دانشنامه‌ی اسلامیامامعلیعلیهالسلامحضرت علی علیه السلام در روز جمعه سیزدهم ماه رجب بعد از سی سال از عام الفیل در درون کعبه حکومت ازنگاه امام علی ع دانشگاه علم و صنعت ایران بسم اللّه الرحمن الرحیم حکومت از نگاه علی علیه السلام نخست باید دانست که چرا اهل تسنن دست بسته نماز می خوانند شهر سوالبا عرض سلام در پاسخ به اینکه حضرت علی ع و اهل بیت ع متعلق به تمام جهان هستند، باید فارسی العربیةوحدت شیعه و سنی سایت شخصی محمدباقر فیروزیاهمیت و چگونگی وحدت شیعه و سنی مشترکات از جمله مشترکات بین مذهب شیعه و اهل سنت مدرسه هوشمندعفاف و حجاب از دیدگاه حضرت فاطمه زهرا س مقدمه بدون تردید پوشش اسلامی برای زنان، از نامه حضرت علی ع به امام حسن ع در مورد زنان با سلام متن نامه امام علی به امام حسن درمورد همسرش وسند این نامه را نیازمندم با تشکر چرا امام علیعلیه السلام از عثمان در مقابل شورشیان دفاع می کرد؟ چرا امام علیعلیه السلام از عثمان در مقابل شورشیان دفاع می کرد؟ سوالات حماسه ی حسینی جلد ضمن خدمت گردشگری در کوهدشت ١ﻣﻨﻈﻮر از ﺳﺮ ﻣﻐﻨﯿﻪ ﮐﯿﺴﺖ؟ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﮐﺎروان زاﺋﺮان ﮐﺮﺑﻼ ﻣﺴﺌﻮل امام علی علیه السلام دانشنامه‌ی اسلامی امامعلیعلیهالسلام حضرت علی علیه السلام در روز جمعه سیزدهم ماه رجب بعد از سی سال از عام الفیل در درون کعبه معظمه حکومت ازنگاه امام علی ع دانشگاه علم و صنعت ایران گروه معارف بسم اللّه الرحمن الرحیم» حکومت از نگاه علی علیه السلام نخست باید دانست که حکومت و علی بن ابی‌طالب ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد علی بن ابی‌طالب به عربی علیّ بن أبی طالب؛ زادهٔ ۱۳ رجب ۳۰ عام‌الفیل برابر با ۲۳ قبل از فارسی العربیة وحدت شیعه و سنی سایت شخصی محمدباقر فیروزی اهمیت و چگونگی وحدت شیعه و سنی مشترکات از جمله مشترکات بین مذهب شیعه و اهل سنت عبارتند مشک جزوه درس وصیت نامه امام خمینی ره دانشگاه آزاد اسلامی واحددزفول جزوه درس وصایای امام خمینی ره استاد مسلم میرزاوند مدرسه هوشمند چرا محرم؟ پیش از اسلام عرب، جنگ در این ماه را حرام می‌دانست و ترک مخاصمه می‌کرد؛ لذا از آن

لینک منبع :چرا حضرت علی (ع) با خلفا همکاری می‌کرد؟

چرا حضرت علی (ع) با خلفا همکاری می کرد؟ - گنجینه پاسخ‌ها - اسلام ... www.islamquest.net/fa/archive/question/fa3235‏ - ذخیره شده - مشابه امام علی (ع) در همه مراحل زندگی خود برای مهم ترین مسأله یعنی حفظ اسلام و پیشرفت آن تلاش می کرد و تمام هستی خود را در این راه فدا کرد . همکاری آن حضرت با خلفا نیز در ... اگر ابوبکر و عمر، غاصب خلافت بودند ، چرا امام علی (ع) با خلفا همکاری ... www.valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5148‏ - ذخیره شده 4 جولای 2015 ... اگر ابوبکر و عمر، غاصب خلافت بودند ، چرا امام علی (ع) با خلفا همکاری می .... شکیبائی در برابر ظلم ها و همکاری با خلفا ، یکی را باید انتخاب می کرد که ... آیا درست است که می‌گویند حضرت علی(ع) شبی هزار رکعت نماز می‌خواند ... www.mehrnews.com/.../آیا-درست-است-که-می-گویند-حضرت-علی-ع-شبی-هزار-رکعت-نماز-می-خواند‏ - ذخیره شده - مشابه 7 جولای 2015 ... پرسش: لطفاً در رابطه با زندگانی امام علی(ع) اجمالاً توضیحاتی بفرمایید؟ ..... بوده است، این جمله و عبارت معنی نخواهد داشت، چرا که شرک ابوجهل که سالها پیش به .... در برابر خلفا سکوت می کند و حتی با آنان در برخی از مسایل همکاری کرد. امام علی (ع)و همکاری با خلفا - تبیان article.tebyan.net/182057/امام-علی-ع-و-همکاری-با-خلفا‏ - ذخیره شده 4 ا کتبر 2011 ... امام على(علیه السلام) و همکارى با خلفا .... که اگر امام علی(علیه‌السلام) خلافت خلیفه اول را قبول داشتند، از روز نخست با وی بیعت و همکاری می‌کردند و این ... تعامل امام علی(ع) با خلفا در جهت وحدت اسلامی www.hawzah.net/.../تعامل-امام-علی(ع)-با-خلفا-در-جهت-وحدت-اسلامی‏ - ذخیره شده موضوعاتی همانند مشاوره سیاسی، مشاوره اقتصادی و نظامی، همکاری علمی و قضایی و ارائه راهنمایی های لازم در امور دیوانی از موارد تعامل امام علی علیه السلام با خلیفه اول بر ... امام علی و خلفا www.hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/4860/40461‏ - ذخیره شده در این راستا، گفتار برخی مورخان یا بعضی سخنان امام علی(ع) در نهج البلاغه، مأخذ ... اگر امام علی علیه السلام با خلیفه اول، مثل خلیفه دوم و سوم همکاری می کرد، هیچ گاه ... اگر امام علی، خلافت خلیفه اول را قبول داشتند، چرا از روز نخست با وی بیعت و همکاری ... چرا حضرت علی (ع) با خلفا همکاری می‌کرد؟ - راسخون rasekhoon.net/.../چرا-حضرت-علی-(ع)-با-خلفا-همکاری-می‌کرد/‏ - ذخیره شده 19 دسامبر 2016 ... برخی بر این گمان‌اند که اگر از ناحیه پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) بر خلافت و امامت حضرت علی (علیه السلام) نص و نصبی وجود داشت خلافت حق ... شیوه‌ی برخورد امام علی (علیه السلام) با خلفای سه گانه - راسخون rasekhoon.net/.../شیوه‌ی-برخورد-امام-علی-(علیه-السلام)-با-خلفای-سه-گانه/‏ - ذخیره شده امام در پاسخ آن مرد همین خطبه را خواند نخست به خلافت ابوبکر اشاره کرد و در حقانیت و ... اصحاب امام علی (علیه السلام) نیز به پیروی از حضرت در مواردی که همکاری با خلفاء به .... فَأَمْسَکْتُ یَدِی حَتّی رَأَیْتُ راجِعَةَ النّاسِ قَدْ رَجَعَتْ عَنِ الإِسْلامِ یَدْعُونَ إِلی مَحْقِ دِینِ مُحَمَّدٍ .... وی گفت : چرا خوش نداری از مردی سؤال کنی که پیامبر درباره اش گفته است : ( امام علی ... امامت - مواضع سیاسی حضرت علی علیه السلام در قبال خلفای سه گانه www.sarbazemahdi.blogfa.com/post/8‏ - ذخیره شده مواضع حضرت علی(ع) در جریان به خلافت رسیدن ابوبکر: ... حضرت فرمود: «پس چرا آنان به این که پیامبر(ص) وصیت نمود که به نیکوکارانشان نیکی و ..... زیرا اگر حضرت علی علیه السلام با حکومت مخالفت می کرد نه تنها هر نوع همکاری را با حکومت قطع می ... اگر ابوبکر و عمر، غاصب خلافت بودند‌، چرا امام علی (ع) با خلفا هم ... lovegod110.blogsky.com/1387/10/13/post-37/‏ - ذخیره شده - مشابه اگر ابوبکر و عمر، غاصب خلافت بودند‌، چرا امام علی (ع) با خلفا هم - حرفهای ... جاهلی و میان صبر و شکیبائی در برابر ظلم‌ها و همکاری با خلفا ، یکی را باید انتخاب می‌کرد ...

حضرت خلفا همکاری می‌کرد؟