با ماشینی شدن زندگی ها و ایجاد خرج های جدید در بین اعضای خانواده کمتر فردی است که در اداره زندگی مشکلی نداشته باشد و به قول معروف دخل و خرجش با هم جور باشد! این مساله باعث شده تا بسیاری از مردم به شغل دوم روی بیاورند. حال این سوال مطرح می شود که:
اولا آیا فتوایی در مورد شغل دوم داریم؟
ثانیا آیا می توانیم بگوییم شغل دوم داشتن دنیاگرایی است؟
ثالثا اگر حکم شرعی در این رابطه نداریم حکم اخلاق درباره شغل دوم چیست؟
پاسخ:
اولا:
هیچ فتوای مشخصی در خصوص منع از داشتن شغل دوم نداریم.
ثانیا:
داشتن شغل دوم دنیاگرایی نیست. بله ممکن است در برخی موارد و شرایط خاص دنیاگرایی محسوب شود ولی در اغلب موارد اینگونه نیست. حتی ممکن است کسی با داشتن یک شغل هم دچار دنیاگرایی شود. پس نمی شود به صورت کلی بگوییم شغل دوم مساوی دنیاگرایی است.
ثالثا:
آن چیزی که به حکم عقل و شرع و اخلاق مذموم است دلبستگی به دنیاست. چه بسا فردی اصلا نیاز مبرم به شغل دوم داشته باشد و اداره امور عادی زندگی اش هم مبتنی بر شغل دوم باشد. قطعا چنین فردی نه تنها دلبسته به دنیا محسوب نمی شود بلکه چه بسا داشتن شغل دوم برایش لازم و حتی واجب باشد.
بله اگر کسی می تواند با یک شغل اموراتش را بگذراند و فقط از روی دلبستگی و حرص به دنیا به مشاغل دیگر روی بیاورد چنین کاری مذموم است.
مساله دیگری که نباید از آن غفلت شود این است که داشتن دو یا چند شغل نباید به سایر بخش های زندگی انسان آسیب جدی وارد آورد. مثلا نتواند به عبادت بپردازد، یا به خانواده و تربیت فرزندان رسیدگی مناسب داشته باشد.
در اینجا ذکر یک روایت بی ارتباط با موضوع بحث نیست.
“قال الحسین علیه السّلام: سألت أبی عن مدخل رسول اللّه صلّى اللّه علیه و آله، فقال: کان دخوله فی نفسه مأذونا فی ذلک، فاذا آوى إلى منزله جزّى دخوله ثلاثه أجزاء: جزءا للّه و جزءا لأهله و جزءا لنفسه …”
امام حسین (ع) می فرمایند: “از پدرم از وضع داخلی رسول خدا (ص) پرسیدم، فرمود: به منزل رفتنش به اختیار خود بود و چون به منزل مى رفت اوقات خویش را سه قسمت می کرد:
– قسمتى براى عبادت خداوند
– قسمتى براى خانواده
– و قسمتى براى خود …”. (سنن النبى (ص)، ج۱، ص: ۱۵)
***
سه نکته:
* افرادی که داشتن شغل دوم برایشان جایز نیست؟
گاهی اوقات شغل دوم موجب می شود که انسان نسبت به وظایف محوله در شغل اول کوتاهی کند که این کار قطعا جایز نخواهد بود. لذا اگر کسی دید نمی تواند وظایف شغل اولش را به درستی انجام بدهد برای او شغل دوم داشتن جایز نیست اما این مساله را فقط خود شخص می تواند تشخیص بدهد.
** رعایت امانتداری نسبت به ساعات کاری
یک مساله مهمی هم که نباید از نظر دور داشت این است که برخی افراد از ساعات کاری یک شغل برای انجام کارهای شغل دیگرشان بهره می برند که این کار نیز جایز نخواهد بود. ساعات اداری نزد ما امانت محسوب می شوند و نباید در این امانت خیانت کرد.
*** دو شغل رسمی خلاف شرع است!
همه این موارد که گفتیم برای مواردی است که خلاف قانون نباشد. چون اگر کسی دو شغل رسمی داشته باشد از لحاظ قانون کشور خلاف است و خلاف قانون جایز نیست.
داشتن شغل دوم برای چه کسانی جایز نیست! | ساتین
saten.ir/103176/داشتن-شغل-دوم-برای-چه-کسانی-جایز-نیست/Cached3 آوریل 2016 ... لذا اگر کسی دید نمی تواند وظایف شغل اولش را به درستی انجام بدهد برای او شغل دوم
داشتن جایز نیست اما این مساله را فقط خود شخص می تواند تشخیص ...
افرادی که داشتن شغل دوم برایشان جایز نیست! | پایگاه خبری تراز
www.taraznews.com/content/139910Cached3 آوریل 2016 ... افرادی که داشتن شغل دوم برایشان جایز نیست! تراز: اگر کسی می تواند با یک شغل
اموراتش را بگذراند و فقط از روی دلبستگی و حرص به دنیا به ...
آیا فتوایی در مورد شغل دوم داریم؟ یا کلا شغل دوم داشتن دنیاگرایی است ...
www.islamquest.net/fa/ahkam/question/fa12860
البته گفتنی است از نظر قانون، داشتن دو شغل رسمی، یعنی اشغال دو جایگاه کاری
خلاف ... باعث شود که انسان نسبت به شغل اول کوتاهی کند، باز هم داشتن شغل دوم جایز
نیست. ... آیا درآمد مسافر کشی برای کسی که تاکسی دار نیست، شبهه دارد یا حلال
است؟
حکم درآمد مسافر کشی برای کسی که تاکسی دار نیست! - تبیان
article.tebyan.net/.../حکم-درآمد-مسافر-کشی-برای-کسی-که-تاکسی-دار-نیست-Cachedحکم درآمد مسافر کشی برای کسی که تاکسی دار نیست! پسندیدم. ارسال به ... اگر
شغل دوم باعث شود که انسان نسبت به شغل اول کوتاهی کند، داشتن شغل دوم جایز
نیست.
شغل دوم با یک میلیون تومان حقوق - باشگاه خبرنگاران
www.yjc.ir/fa/news/5336567/شغل-دوم-با-یک-میلیون-تومان-حقوقCached27 سپتامبر 2015 ... به راستی اعتماد به این مجموعه های بی نام و نشان جایز است؟ ... در حالی که اکنون کمتر
کسی سرمایه لازم برای ایجاد شغل را دارد تلاش می کند ... به اعتقاد کارشناسان بازار
کار یکی از دلایل گرایش مردم به سمت مشاغل دوم عدم داشتن مزد واقعی نیروی کار است.
متأسفانه دستمزد نیروی کار در شرایط فعلی با واقعیت همسان نیست.
پاسخ مراجع به استفتا درباره کسانی که نمی توانند روزه بگیرند
www.yjc.ir/.../پاسخ-مراجع-به-استفتا-درباره-کسانی-که-نمی-توانند-روزه-بگیرندCached
Similar17 جولای 2013 ... البته برخی از کسانی که روزه بر آنان واجب نیست،کسانی هستند که به طور دائم ... در
ماه رمضان بر آنان واجب نیست مانند مسافران در ماه رمضان به شرطی که شغل آنان هم ....
صورت دوم آن است که احتمال ضعیف و کم رنگی باشد، دراین جا نمی تواند به ... باشد و
روزه برای بچه یا برای خودش ضرر داشته باشد، جایز نیست روزه بگیرد.
شغل دوم با یک میلیون تومان حقوق - روزنامه دنیای اقتصاد
donya-e-eqtesad.com/SiteKhan/935591Cached30 آوریل 2016 ... به راستی اعتماد به این مجموعه های بی نام و نشان جایز است؟ ... در حالی که اکنون کمتر
کسی سرمایه لازم برای ایجاد شغل را دارد تلاش می کند ... به اعتقاد کارشناسان بازار
کار یکی از دلایل گرایش مردم به سمت مشاغل دوم عدم داشتن مزد واقعی نیروی کار است.
متأسفانه دستمزد نیروی کار در شرایط فعلی با واقعیت همسان نیست.
پاسخ به سؤالات شرعی مخاطبان درباره مسائل تحصیلی - khamenei.ir
farsi.khamenei.ir/news-content?id=27605Cached
Similar20 سپتامبر 2014 ... اگر کسی در امتحانات سال دوم دبیرستان که از منابع سوالات کنکور است و همچنین ...
حکم تقلب از برگه امتحانی در دو حالت رضایت و عدم رضایت داشتن صاحب برگه
چیست؟ ... او میتواند سر کار دیگر یا شغل دیگری برود و معلومات کسب کند. ... یا به
جهاتی بتواند نمره ارفاق کند اشکالی ندارد، در غیر این صورت جایز نیست.
استفتائات - نماز و روزه در سفرهای شغلی - khamenei.ir
farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=210Cached
Similarکسی که سفر مقدمه شغل اوست، آیا در سفر نمازش تمام و روزه اش صحیح است یا آنکه ...
آیا این سفر، سفر دوم محسوب میشود تا نمازش را تمام بخواند، یا ابتدای سفر دوم بعد از
... ج) نماز و روزه شما در محل کار فعلیتان که وطن شما نیست، حکم نماز و روزه مسافر را ....
س 742: آیا مسافرت عمدی در ماه رمضان به قصد افطار و فرار از روزه گرفتن، جایز است؟
۲۰ کار بی دردسر برای شغل دومیها
www.fardanews.com/fa/.../۲۰-کار-بی-دردسر-برای-شغل-دومیهاCached18 جولای 2016 ... داشتن شغل دوم امروز به اندازه شغل اول حائز اهمیت است.از آن جهت مورد تأیید نیروی کار
است که حقوق و مزایا شغل اول کفاف زندگی امروز جامعه را نمی دهد .