گروهی از قریشیان نزد پیامبر (ص) آمده و گفتند که شما از معجزات حضرت موسی و حضرت عیسی برای ما نقل می کنی خودت هم از این معجزات بیاور تا ما ایمان بیاوریم! حضرت فرمود: مایلید چه کار براى شما انجام دهم؟ گفتند: از خدا بخواه کوه صفا را تبدیل به طلا کند و بعضى از مردگان پیشین ما زنده شوند و از آنها در باره حقانیت دعوت تو سؤال کنیم و نیز فرشتگان را به ما نشان بده که درباره تو گواهى دهند و یا خداوند و فرشتگان را دسته جمعى با خود بیاور!…
حضرت فرمود: اگر بعضی از این امور را انجام دهم ایمان می آورید؟ (چون بعضی درخواستهایشان نامعقول بود!) گفتند: به خدا قسم بله. مسلمانان که اصرار مشرکان را دیدند از حضرت خواستند حتما انجام دهد. همین که پیامبر (ص) برای دعا آماده شد پیک وحى خدا نازل شد، چنین پیام آورد که اگر بخواهى دعوت تو اجابت مىشود، ولى در این صورت (چون از هر نظر اتمام حجت خواهد شد و موضوع جنبه حسى و شهود به خود خواهد گرفت) اگر ایمان نیاورند همگى سخت کیفر مى بینند (و نابود خواهند شد) اما اگر به خواسته آنها ترتیب اثر داده نشود و آنها را به حال خود واگذارى، ممکن است بعضى از آنها در آینده توبه کنند و راه حق را پیش گیرند. پیامبر (ص) پذیرفت و آیات فوق نازل گردید.
در آیه ۱۰۹ سوره انعام می خوانیم:
«وَأَقْسَمُواْ بِاللّهِ جَهْدَ أَیْمَانِهِمْ لَئِن جَاءتْهُمْ آیَهٌ لَّیُؤْمِنُنَّ بِهَا قُلْ إِنَّمَا الآیَاتُ عِندَ اللّهِ وَمَا یُشْعِرُکُمْ أَنَّهَا إِذَا جَاءتْ لاَ یُؤْمِنُونَ.»
«تا آنجا که توانستند، به سخت ترین قسمها، به خدا سوگند یاد کردند که اگر معجزه ای برایشان نازل شود بدان ایمان آورند بگو: همه معجزه ها نزد خداست و شما از کجا می دانید که اگر معجزه ای نازل شود ایمان نمی آورند؟»
***
سه نکته:
* قسم خوردن در بازارها رواج یافته
مشرکان به دروغ قسم می خوردند و فرشته وحی عاقبت سخت قسم دروغشان را برای پیامبر (ص) بیان نمود. امروز نیز باعث تاسف است که می بینیم قسم خوردن در بازارها و مغازه ها و حتی ادارات رواج پیدا کرده است. قسم هایی که حتی راست هم باشند ناپسندند! حال آنکه در اغلب موارد مشخص است که قسم های دروغ خورده می شود! مثلا مغازه داری که قسم می خورد جنسش را به قیمت خرید یا حتی زیر قیمت می فروشد، یا قسم می خورد فلان جنس اصل است حال آنکه می دانیم قطعا دروغ میگوید و برای دروغش قسم هم می خورد وبدتر آنکه قسم خدا و ائمه را هم بر زبان جاری می کند.
** عاقبت قسم دروغ
از امام محمد باقر (ع) نقل شده که فرمودند: در کتاب علی (ع) آمده: «قسم دروغ و قطع رحم موجب این می شود که خانه ها از اهلش خالی شوند (کنایه از ویرانی خانه ها یا فقر و تنگدستی صاحبان آنها است؛ یعنی خانه ها خالی از رزق و برکت می شوند) و موجب سنگینی رحم می شود (یعنی انقطاع نسل).» (وسائل الشیعه ، ج ۲۳ ، ص ۲۰۲)
*** روایت بسیار تکان دهنده برای برخی فروشندگان!
امام صادق (ع) در روایتی تکان دهنده به عاقبت فروشندگان یا هرکسی که با علمبه دروغ بودن حرفش باز قسم می خورد اشاره نموده است. حضرت می فرماید:
«هر کس سوگند یاد کند در حالی که می داند دروغ است با خدا مبارزه کرده است.» (وسائل الشیعه، ج ۲۳، ص ۲۰۳)