درد در ناحیه‌ی گردن یا ستون فقرات ناحیه‌ی گردنی یکی از دردهای شایعی است که معمولاً به علت انجام کارها در حالت بدنی نادرست به آن دچار می‌شویم.
علت دردهای گردنی مزمن چیست و چگونه آن را رفع کنیم؟
انواعی از این ناراحتی با روش های آسان و خانگی قابل درمان است اما علائم این درد را نباید نادیده گرفت و توجه به آن برای حفظ سلامتی ستون فقرات بسیار ضروری است.
گردن یا ستون فقرات گردنی شبکه‌ای متشکل از اعصاب، استخوان‌ها، مفاصل و عضلات است که توسط مغز و نخاع هدایت میشود که به منظور استقامت و قدرت و ارتباطات عصبی طراحی شده است.
بیشتر دردهای ناحیه‌ی گردنی علل مشخص و رایجی دارند و تحریک راهگاه‌های عصبی نیز ممکن است باعث ایجاد درد در ناحیه شانه، سر، بازو و دست شوند. تحریک در ناحیه‌ی نخاع نیز ممکن است باعث ایجاد درد در پاها و نواحی زیر گردن شود.
اغلب دردها در ناحیه گردن پس از چند روز یا حداکثر چند هفته رفع می‌شوند اما در صورتی که این درد تا ماه‌ها ادامه یابد حاکی از مشکلی است که نیاز به رسیدگی پزشکی دارد و در برخی موارد اقدام به موقع در درمان این درد نتیجه‌ای بسیار مطلوب‌تر دارد.
وسعت علائم درد در ناحیه گردن
خشکی گردن و دشوار شدن حرکت دادن سر، درد شدید در نقطه‌ای از گردن، احساس حساسیت و یا گزش ناحیه‌ای و دردی که از گردن به سمت شانه‌ها، بازوان، انگشتان و یا به سمت بالا و سر پخش میشود از انواع دردهای گردنی هستند.
برخی از دردهای ناحیه‌ی گردن علائمی مشکل‌سازتر از قبیل بی‌حسی و ضعف در ناحیه شانه، بازوان و انگشتان ایجاد می‌کنند که استفاده از این عضلات را نیز مشکل می‌سازد و یا باعث احساس عدم تعادل در راه رفتن میشود و نوع شدیدتری از آن حتی باعث بی‌اختیاری گوارشی و مثانه میشود.
درد در ناحیه گردن ممکن است جزئی و یا به قدری شدید باشد که باعث مختل شدن زندگی روزانه شود و حتی خواب را از چشمان شما بگیرد. درد ممکن است کوتاه، منقطع و یا مزمن باشد و در موارد بسیار نادر گردن درد شاید از علائم بیماری‌هایی مانند مننژیت یا سرطان است.
چه چیزی باعث اختلال در ستون فقرات گردنی میشود؟
گردن یا ستون فقرات گردنی تکیه‌گاه سر تقریباً ۴ کیلوگرمی و عامل حرکت آن است که از پایه‌ی جمجمه آغاز شده و از طریق هفت مهره که از C1 تا C7 نام‌گذاری شده‌اند به ناحیه‌ی سینه متصل شده است. به جز قسمت بالایی ستون فقرات گردنی که وظیفه‌ی چرخش جمجمه را به عهده دارد باقی طبقات آن به دو قسمت تقسیم می‌شوند:
۱- مفاصل مرتبط کننده‌ی مهره‌ها به یکدیگر که حرکت به جلو، عقب و حرکت پیچشی را هموار می‌سازند.
۲- دیسک‌های بین مهره‌ای که محافظ و ایجادکننده‌ی فاصله لازم بین مهره‌ها بوده و موقعیت آنها را تعیین می‌کند.
۳- ریشه‌های عصبی که از نخاع و از راه سوراخ‌های درون استخوانی در قسمت چپ و راست ستون فقرات انتشار می‌یابند.
اغلب مشکلات در ستون فقرات گردنی به مرور زمان ایجاد می‌شوند اما ممکن است ظهور آنها با مصدومیت تسریع پیدا کند. مشکلات گوناگونی ممکن است با وارد شدن فشار به ریشه‌های عصبی گردن ایجاد شود که درد و گرفتگی عصبی گردن را به همراه دارد که این فشار ممکن است از طریق جابه‌جایی دیسک به این اعصاب وارد شود. رشد خارهای استخوانی در قسمت مفاصل نیز ممکن است اعصاب آن را تحریک کند.
دوره‌ی دردهای ناحیه گردن و مدت‌زمان آن
درد در ناحیه‌ی گردن بیشتر در بین بزرگ‌سالان رایج است اما احتمال وقوع آن در هر سنی ممکن است. بر اساس آمار جمع‌آوری‌شده در آمریکا سالانه ۱۵ درصد بزرگ‌سالان به درد در ناحیه گردن دچار می‌شوند که حداقل تا یک روز به طول می‌انجامد. درد ممکن است ناگهانی و در اثر مصدومیت ایجاد شود و یا به مرور زمان ظهور کند.
در اغلب موارد با راهکارهای ساده مانند استراحت، قرار دادن یخ روی ناحیه‌ی دردناک و یا گرم نگه داشتن آن و اصلاح حالت ایستادن و نشستن خود، این درد کاهش می‌یابد. فراموش نکنید گرما نباید به صورت مداوم روی محل قرار گیرد وگرنه باعث تحریک ناحیه و تورم آن میشود. پس از خنک یا گرم کردن، ماساژ آرام آن نیز میتواند کمک زیادی به کاهش تنش در ناحیه‌ی موردنظر کند.
اگر درد در ناحیه گردن پس از رفع شدن و گذشت مدتی معین بازگردد بهتر است در عادات روزانه‌ی خود در خانه و یا محل کار بازنگری کنید و در زمان انجام کار، حالت فیزیکی صحیحی به خود بگیرید.
در برخی موارد درد در ناحیه گردن نیاز به درمان‌های پزشکی بدون نیاز به جراحی مانند دارو و فیزیوتراپی دارد و در صورت عدم رفع آن جراحی میتواند گزینه‌ی بعدی باشد. مشورت با پزشک در صورت اختلال در زندگی روزمره و خواب شب به دلیل درد شدید در این ناحیه ضروری است.
چرا درد در ناحیه گردن را باید جدی گرفت؟
برخی علائم درد در ناحیه گردن میتواند نشانگر خطراتی باشد که سلامتی نخاع و شاخه‌ی عصبی را تهدید می‌کند.
دردهای در حال انتشار به قسمت‌های دیگر بدن، بی‌حسی، ضعف و سوزش در بازوها، شانه و دستها میتواند یکی از این علائم باشد. مشکلات عصبی که باعث اختلال در حفظ تعادل بدن، راه رفتن و حرکت میشود و یا بی‌اختیاری دستگاه گوارشی و دفع ادرار و تب و لرز به همراه دارد نیز به هیچ عنوان نباید نادیده گرفته شود.
درد در ناحیه گردن پس از حوادثی مانند تصادفات یا سقوط از پله‌ها نیاز به رسیدگی اورژانسی دارد و پیش از انتقال بیمار در چنین شرایطی ناحیه‌ی گردن او باید توسط متخصص در وضعیتی کاملاً بی‌حرکت قرار بگیرد.