طبیعی است دو نفر از دو جنس متفاوت، با دو فرهنگ و تربیت متفاوت وقتی زیر یک سقف زندگی کنند، اختلاف‌نظرهایی با یکدیگر داشته باشند. درست است که می‌گویند دعوا نمک زندگی است، اما اگر این چاشنی زندگی از حد بگذرد دیگر آفتی جدی برای زندگی محسوب میشود.
دعوا و مشاجره جز, لاینفک زندگی زناشویی است، اما چرایی و چگونگی، دفعات و طرق مقابله با آن بسیار حائزاهمیت است. بعضی از دعواها با پی بردن فرد به اشتباه خود به پایان می‌رسد، اما گاهی زندگی مشترک دستخوش دعواهای مداوم و پی در پی شده و شیرینی واقعی‌اش را با زهری بسیار مهلک و کشنده، عوض می‌کند. رابطه زن و شوهر بشدت تحت تاثیر چنین مشاجره‌هایی قرار گرفته و گاه تا مرز جدایی و متارکه هم پیش می‌رود.
آنچه مهم است این که چه بر سر بهانه کوچک و واهی با هم دعوا کنید، چه بر سرعادت همیشگی و چه به خاطر یک سوءتفاهم کوچک و... حواستان باشد زندگی‌تان توسط موریانه‌ای موذی به نام دعوا آرام آرام از درون جویده میشود به طوری که روزی ممکن است بی‌آن که خود متوجه شوید ستون‌های خانه قدیمی زندگی مشترکتان از بیخ و بن نشست کند و دیوارهای مخروب آن بر سرتان آوار شود.
علت اصلی دعوا را کشف کنید
آخرین بار برای چه با همسرتان مشاجره کردید؟ خاطرتان هست؟ آیا دلیل منطقی برای این کار داشتید یا این که بر سر مساله‌ای کوچک و پیش افتاده اوقات تلخی به راه انداختید؟ آیا تا به حال به این مطلب اندیشیده‌اید که چرا و به چه دلیل همیشه یا هرازچندگاهی با همسرتان دعوا می‌کنید؟
معمولا هیچ وقت زن و شوهرها تلاش نمی‌کنند علت اصلی دعوا و ریشه اشتباهات و مشکلاتشان را بشناسند و غالبا بعد از گذشت دقایقی یا چند روز و گاهی چند ماه، آشتی کرده و با سرپوش گذاشتن روی مشکلات، هرگز به دلایل به وجود آمدن ناراحتی و اختلاف فکر نمی‌کنند و این دقیقا نکته مهمی است که بی‌توجهی به آن باعث میشود مشکلات حل نشده باقی بماند و رنج و ناراحتی حاصل از آن بر دل مانده و سنگینی کند و سپس در وقتی دیگر، دوباره خود را به گونه‌ای متفاوت و شاید شدیدتر از قبل نشان دهد. به بیان دیگر، همین مسائل کوچک و جزیی حل نشده است که وقتی روی هم انباشته شود، روزی چون فنر متراکم از جا جهیده و باعث از کوره در رفتن یکی یا هر دو زوج میشود.
پس توصیه می‌کنیم به جای سرپوش گذاشتن بر مشکلات و نادیده گرفتن آنها، اندکی بر خودتان مسلط باشید و با تامل و صبر پیش بروید، شاید این مشکل با یک گفت‌وگوی کوتاه و ساده حل شود و دعوای طولانی پیش رویتان را منتفی کند. سعی کنید با کمک یکدیگر متوجه شوید که چرا و به چه علت بین شما و همسرتان اختلافی پیش آمده است، مثلا می‌توانید احساسات‌تان را ابراز کنید و به حرف‌های همسرتان نیز گوش دهید یا قبل از هر قضاوتی، منظور همسرتان را از حرف یا عملی که انجام داده بپرسید و... با انجام این کار قطعا دلایل دعوا را می‌فهمید و در نتیجه خواهید توانست از وقوع مشکلات بعدی پیشگیری کنید.
برای مصالحه پیشقدم شوید
درست است دعوای سختی داشته‌اید و از دست همسرتان ناراحت شده‌اید، اما باید چاره‌ای بیندیشید و هر چه سریع‌تر ماجرا را ختم به خیر کنید. مصالحه یکی از مهمترین طرق رفع اختلاف است. از خود گذشتگی داشته باشید و با وجود تمامی هیجانات منفی که به نوعی مانع پیشقدم شدن شما برای سازش و مصالحه میشود، باز به سمت همسرتان بروید و رابطه را ادامه دهید، با این کار نه‌تنها او را متوجه و پشیمان از انجام رفتار اشتباهش می‌کنید، بلکه باعث می‌شوید ارزش‌تان را بیش از پیش درک کند و صمیمیت بیشتری بین‌تان به وجود آید. البته یادتان باشد که آمادگی کامل روحی، اولین گام موفقیت در مصالحه است اگر حتی یک درصد برای سازش آمادگی ندارید، به هیچ وجه پیش نروید چه‌بسا ممکن است با صحبت یا رفتاری سریعا به هم بریزید و کنترل‌تان را از دست بدهید و اوضاع را از آنچه هست وخیم‌ترکنید.
معذرت‌خواهی کنید
با همسرتان مشاجره سختی داشته‌اید تنها به این دلیل که به درستی نتوانسته‌اید منظورش را بفهمید و منظورتان را تفهیم کنید و به خاطر همین سوءتفاهم کوچک و قضاوت سریع ناپخته، چند وقتی است مدام با هم دعوا می‌کنید.
سوءتفاهم برای سلامت زندگی زناشویی بسیار مضر است، اما براحتی با یک معذرت‌خواهی ساده قابل رفع و رجوع می‌باشد. عذرخواهی یکی از دشوارترین پیشنهادهاست، اما اگر یاد بگیرید بعد از هر مشاجره، غرور و تکبر کاذب را کنار بگذارید و برای به وجود آمدن مشکل و کارها و حرف‌های اشتباهتان اظهار تاسف و ندامت کنید و بسادگی این کلمه چند حرفی معذرت‌خواهی را به زبان آورید، بی‌گمان خواهید دید که چگونه زندگی‌تان در لحظه‌ای کن فیکون میشود و ناراحتی و دلخوری چند وقته‌تان محو و نابود می‌گردد.
از یادآوری مسائل گذشته پرهیز کنید
در برخی از دعواها، زن و شوهر به هر دلیلی که با هم جر و بحث می‌کنند،ماجراهای گذشته را پیش می‌کشند تنها به این منظور که طرف مقابلشان را بیشتر متهم و محکوم جلوه دهند، غافل از آن که این کار هم به رابطه زناشویی لطمه بزرگی می‌زند، هم دعواها را طولانی‌تر و خسارت آنها را جبران‌ناپذیرتر می‌کند. تا زمانی که با هیجانات ناخوشایند مقابله نکرده‌اید، نمی‌توانید به معنای واقعی دعواهایتان را کنترل نمایید، اگر گذشت نکنید و همه ناراحتی‌ها را به درون خود بریزید، اندک‌اندک وجودتان مملو از عقده‌ها و دلخوری‌هایی میشود که ممکن است در روزگاری نه‌چندان دور، دوباره با مشکلی کاملا نامرتبط زنده شده و باعث آزار بیشترتان شود. پس در مشاجرات، تنها به چیزی که در حال روی دادن است، توجه کنید و مسائل گذشته را پیش نکشید؛ بپذیرید با آتش بیار معرکه شدن راه به جایی نخواهید برد، بپذیرید به صلاح‌تان است گذشته را فراموش کنید تا زودتر بتوانید به نتیجه بهتری برای حل مشکل دست یابید.
گذشت داشته باشید
درست است که شما مرتکب اشتباهی نشده‌اید و همسرتان مقصر اصلی دعوای اخیرتان بوده است، اما بی‌گناه بودن شما دلیل قانع‌کننده‌ای بر این امر نیست که برای تادیب، لجبازی یا انتقام از همسرتان، مدام از موضع خود دفاع و گذشت و بخشش را فراموش کنید. اگر به سلامت زندگی مشترکتان اهمیت می‌دهید، بخشیدن را تمرین کنید. اختلاف‌نظرها و اشتباهات سهوی قابل تذکر و چشمپوشی‌اند، پس سختگیر نباشید و از خطاهای همسرتان بگذرید و راحت او را ببخشید یا با برخوردی ملایم همسرتان را متوجه اشتباهش کنید.
بپذیرید که اشتباه کرده‌اید
اگر مرتکب اشتباهی شده‌اید و هیچ راه گریز و دفاعی از پیامدهای خطایتان موجود نیست، بهتر است دست از فریب خود و همسرتان بردارید و به تلاش‌های بیهوده برای تبرئه خویش خاتمه دهید، شجاعانه سرتان را بالا بگیرید و بر اشتباهتان اعتراف کنید. با انکار خطاهای خویش، فقط کار را مشکل‌تر می‌کنید و دعوا را شدیدتر و سخت‌تر، پس سعی کنید روراست و یک دل باشید و برای جبران خرابکاری هرگز متوسل به دروغ نشوید، به همسرتان این موضوع را تفهیم کنید که متوجه اشتباهتان شده‌اید، اما هرگز هدف‌تان از ارتکاب آن عمل، آزار و اذیت او نبوده است. عذر و بهانه خود را به صورت متقاعدکننده‌ای بیان کنید تا همسرتان خریدار آن باشد و بتواند ذهن خود را از آن مساله کاملا پاک کند.
به همسرتان توجه کنید
علت برخی از دعواهای زن و شوهری این است که یکی از همسران احساس می‌کند طرف مقابل حرف‌هایش را نمی شنود یا به خواسته‌های او بی‌اعتناست. برای رفع این مشکل می‌توان از فنون ارتباط سالم استفاده کرد. با توسل به تکنیک‌های زیر می‌توانید به همسرتان نشان دهید که خواسته‌ها و انتظاراتش ارزشمند و مورد توجه‌تان است:
خشم خود را مهار کنید: خشم و عصبانیت بسیار و خارج از حد تعادل، مانع بحث اصولی و عاقلانه میشود، بنابراین توصیه می‌کنیم تا زمانی که به اندکی از آرامش نرسیده‌اید بحث خود را متوقف و ادامه آن را به وقتی دیگر موکول کنید.
گوش دهید: گوش شنوا داشته باشید و بدون هیچ قضاوت یا حدس و گمانی حرف‌های همسرتان را بشنوید؛ فقط بشنوید!
کنجکاوی کنید: برای اطمینان از این که حرف‌های همسرتان را بدرستی متوجه شده‌اید یا نه، بهتر است سوال کنید، من از حرف‌هایت این طور متوجه شدم که... آیا این درست است؟
توضیح دهید: توقع ذهن‌خوانی از همسرتان نداشته باشید، از خواسته‌ها، انتظارات و دیدگاه‌های خود صحبت کنید و اطلاعات بیشتری در دسترس او قرار دهید.
درک متقابل داشته باشید: خود را به جای همسرتان بگذارید و آن موقعیت خاص را از دیدگاه همسرتان نیز نظاره کنید تا بتوانید دقیقا احساسات او را تجربه کنید. اجازه دهید همسرتان بفهمد که شما او را درک می‌کنید و متوجه اوضاع و احوال او هستید، مثلا بگویید: «می‌دانم خیلی ناراحت هستی، حق با توست!»
روشن حرف بزنید: واضح و آشکار صحبت کنید و دقیقا بگویید منظورتان چیست و آنچه که می‌گویید به چه معناست، حتی در صورت لزوم می‌توانید نکته گویی کنید.
کمی دوست داشتن‌صرف کنید
پایان دادن به دعوا، همیشه کافی نیست و گاهی لازم است آسیب‌های ناشی از دعوا را بشناسید. مثلا، معمولا بعد از هر دعوا، احساس جدایی و دوری بین همسران به وجود می‌آید، برای رفع این حالت لازم است همسران تلاش کنند تا رابطه و میزان صمیمیت‌شان به همان سطحی برگردد که قبل از دعوا در آن قرار داشته‌اند. بعد از هر دعوا، انجام فعالیت‌های دو نفره لذتبخشی چون تماشای فیلم، پیاده‌روی، بازی و... میتواند به زن و شوهر این مطلب را یادآوری کند که چقدر همدیگر را دوست دارند و از بودن کنار هم خوشحال و خرسندند.
چاردیواری (ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)