جام جم سرا به نقل از زندگی مثبت: در اصل این افراد به نوعی اختلال شخصیت به نام خودشیفتگی مبتلا هستند. درباره آنها بیشتر بدانید.
خودشیفتگی چیست؟
اختلال شخصیت خودشیفته یک اختلال روانی است که در آن فرد احساس نیاز به تحسین دارد. این فرد عقیده دارد که بالاتر از دیگران است، غافل از اینکه پشت این ماسک اعتماد بهنفس فوقالعاده، بسیار شکننده و آسیبپذیر است و اعتماد بهنفس کمی دارد. این اختلال جزو یکی از اختلالهای شخصیت دستهبندی میشود که در آن افراد در روابط بین فردی خود دچار مشکل می شوند.
آدم خودشیفته چه شکلی است؟
آدم خودشیفته، معمولا درباره دستاوردها و استعدادهایش بیش از اندازه اغراق میکند و همیشه منتظر است از او تعریف کنند. خاص بودن، صفتی است که او به خودش میدهد و همین باعث میشود به هیچ عنوان احساسات دیگران را به رسمیت نشناسد.
اگر میخواهید بدانید خودشیفته هستید یا نه کافی است چند مورد را در خودتان جستجو کنید؛ از جمله اینکه آیا از دیگران سوءاستفاده و بهرهکشی میکنید؟ یا اینکه به بقیه حسودی میکنید؟ اگر علاوه بر اینها در حفظ روابط سالم معمولا دچار مشکل هستید و انتظار دارید دیگران برنامههایشان را براساس دلخواه شما طرحریزی کنند، بهتر است با این واقعیت که ممکن است شما یک خودشیفته باشید، روبرو شوید. حتی اگر خودتان این اختلال را داشته باشید، ممکن است مدام گفتوگوی درونی داشته باشید یا از تظاهر استفاده کنید و در داشتن «بهترین» از هر چیزی اصرار بورزید اما پشت همه اینها نداشتن اعتماد بهنفس است چون طاقت انتقاد ندارید یا احساس شرم میکنید که کاری را انجام ندهید، برای ایجاد احساس بهتر دست به تحقیر دیگران میزنید.
چرا خودشیفته میشوید؟
هنوز دلیل مشخصی برای این اختلال وجود ندارد و مانند بسیاری از اختلالات شخصیت مجموعه پیچیدهای از عوامل در ابتلا به آن دست به دست هم دادهاند. دلیل آن شاید به رفتارهای دوران کودکی از جمله لوس کردن بیش از حد، انتظارات زیاد یا غفلت از کودک مربوط باشد. این احتمال هم وجود دارد که ژنتیک و روانشناسی در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند.
جالب است بدانید این معمولا اوایل بزرگسالی خود را نشان میدهد. عوامل خطر برای این اختلال به فقدان محبت در دوران کودکی، تحقیر والدین یا تحسین بیش از حد مربوط میشود.
شاید شما هم خودشیفته باشید
هر چند هیچ آزمایشی این اختلال را نشان نمیدهد اما برخی علائم اختلال شخصیت خودشیفته شبیه کسانی است که اختلال شخصیت دارند اما معیارهای تشخیصی برای اختلال شخصیت خودشیفته میتواند داشتن حس اغراقآمیز از خود، داشتن توهم درباره موفقیت و زیبایی، اعتقاد به خاص بودن، نیاز به تحسین، حق به جانب بودن، حسودی و رفتار متکبرانه تعبیر شود.
سراغ درمان بروید؛ خوب میشوید!
منتظر هیچ داروی اختصاصی برای درمان خودشیفتگیتان نباشید. درمانهایی که میتوان در این شرایط از آنها استفاده کرد در درجه اول روان درمانی است. البته علاوه بر درمان انفرادی، خانوادهدرمانی نیز باید انجام شود چون تمام خانواده با این مساله درگیر خواهند شد.
از آنجا که این ویژگیها ممکن است در شما ریشه کرده باشد، درمان قطعا طولانی خواهد بود. درمان کوتاهمدت میتواند بر مسائلی مانند افسردگی و اعتماد بهنفس پایین متمرکز باشد و درمان بلندمدت هم به تغییر الگوی تفکر و داشتن تصویر واقعبینانه از خود منتهی میشود.
رواندرمانی نیز به شما کمک میکند ارتباط بهتری با دیگران داشته باشید و به درک احساسات دیگران نزدیک شوید. شاید با خودتان فکر کنید این درمان ضروری نیست و ماهیت این اختلال میتواند شما را وسوسه به ترک درمان کند اما بهتر است با ذهنی باز عمل کنید.
آنچه باید رعایت کنید
• به برنامه درمانی خود عمل کنید. پیگیری جدی درمان میتواند شما را از اتفاقهای سختتر و مشکلات و شکستهای بیشتر در امان نگه دارد.
• درباره این اختلال مطالعه کنید. به این ترتیب خیلی راحت میتوانید علائم و عوامل خطر را درک کنید و درصدد درمان برآیید.
• برای مشکلات مختلف دیگر درمان انجام دهید. اگر افسرده، مضطرب یا معتاد هستید، میتوانید ابتدا به درمان این مشکلات بپردازید.
• استرستان را مدیریت کنید. سعی کنید روشهای کاهش استرس و آرامبخش را یاد بگیرید و به کار ببندید. روی هدف متمرکز شوید. اگر هدفتان اصلاح روابط آسیبدیده و شادتر کردن زندگیتان باشد، میتوانید با انگیزه بهتری وارد فاز درمانی شوید. (مایوکلینیک)