علائم و نشانه های اختلال شخصیت خودشیفتگی عبارتند از: داشتن یک احساس واهی مهم بودن، احساس کاذب موفقیت بدون حد و مرز، اعتقاد به این که فردی خاص و منحصر به فرد هستید،
۹ نشانه اختلال شخصیت خودشیفتگی که حتما باید بدانید
بهرهگیری از دیگران، فاقد احساس همدلی بودن، متکبر بودن، و حسادت نسبت به دیگران. این علائم سبب بروز اندوه قابلتوجهی در زندگی هر فردی میشود.
اختلال شخصیت خودشیفتگی اختلالی است که توسط یک الگوی طولانی مدت بزرگنمایی (به صورت خیالی یا رفتار واقعی)، نیاز شدید برای تحسین شدن از سوی دیگران، و معمولا فقدان کامل احساس همدلی نسبت به دیگران شرح داده میشود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب بر این باورند که مهمترین فرد هستند در زندگی دیگران یا در زندگی کسانی که با آنها ملاقات میکنند.
شاید این الگوی رفتاری برای یک پادشاه در قرن شانزدهم در کشور انگلستان مناسب به نظر برسد، اما امروزه برای بیشتر مردم عادی به طور کلی نامناسب در نظر گرفته میشود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفتگی اغلب حالات و برخوردهای مغرورانه، پرنخوت و ریاست مآبانه با دیگران دارند. به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در مورد بیادبی یا حماقت یک پیشخدمت سر به هوا شکایت کند یا ارزیابی درست یک پزشک را با حماقت تمام نادرست بنمایاند.
اگر بخواهیم به صورت غیرحرفهای صحبت کنیم، کسی که مبتلا به این اختلال است ممکن است به سادگی به عنوان یک “خوشیفته” یا به عنوان کسی که “خودشیفتگی” دارد، توصیف میشود. هر دوی این واژهها به طور کلی به کسی اشاره میکنند که به اختلال شخصیت خودشیفتگی(NPD) مبتلا است.
اختلال شخصیتی، یک الگوی پایدار از تجربیات درونی و رفتاری است که از فرهنگ هنجار فرد، منحرف شدهاست. این الگو در دو یا چند مورد از حوزههای زیر دیده میشود: شناخت؛ تاثیر؛ عملکرد بین فردی یا کنترل انگیزه. الگوی پایدار در سراسر طیف گستردهای از موقعیتهای شخصی و اجتماعی، انعطافناپذیر و فراگیر است،
و به طور معمول به پریشانی قابلتوجه یا اختلال در حوزههای اجتماعی و کار یا دیگر حوزههای عملکرد منجر میشود. این الگو پایدار و طولانی مدت است، و شروع آن را میتوان در اوایل بزرگسالی و نوجوانی پیدا کرد.
علل بروز اختلال شخصیت خودشیفتگی
امروزه محققان نمیدانند چه چیزی باعث بروز اختلال شخصیت خودشیفتگی میشود. با این حال نظریههای زیادی در مورد علل احتمالی بروز اختلال شخصیت خودشیفتگی وجود دارند. بیشتر متخصصین روی یک مدل علت و معلولی بیوسایکوسوشال اتفاق نظر دارند.
بر اساس این مدل علل بروز این اختلال به احتمال زیاد با توجه به عوامل بیولوژیکی و ژنتیکی، عوامل اجتماعی (مثلا این که چگونه یک فرد در مراحل اولیهی رشد خود با خانواده و دوستاناش و بچههای دیگر تعامل دارد)، و عوامل روانی هستند (شخصیت و خلق و خوی فرد، که توسط محیط زندگی او شکل گرفته و مهارتهایی که برای مقابله با استرس آموختهاست).
این امر نشان میدهد که جهت بروز این اختلال یک عامل واحد مسئول نیست – بلکه ماهیت پیچیده و احتمالا در هم تنیدهی این سه عامل است که اهمیت دارد. مطابق با تحقیقات اگر یک فرد مبتلا به این اختلال شخصیت باشد، ریسک افزایشیافتهی کمی وجود دارد که آن را به فرزندان خود انتقال بدهد.
علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی
برای این که یک فرد، مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفتگی (NPD) باشد، باید پنج مورد (یا بیشتر) از علائم زیر در او تشخیص داده شود:
۱. فرد دارای یک احساس واهی مهم پنداشتن خود است (به عنوان مثال، در زمینهی دستاوردها و استعدادهای خود اغراق میکند، انتظار دارد که بدون داشتن دستاوردهای مناسب به عنوان فرد برتر به رسمیت شناخته شود).
۲. فکر و ذکرش این است که موفقیت، قدرت، استعداد و زیبایی نامحدود یا عشقی ایدهآل دارد.
۳. معتقد است که خاص و منحصر به فرد است و تنها آدمهای خاص و سطح بالا میتوانند او را درک کنند و باید تنها با آدمها خاص و سطح بالا رابطه داشته باشد.
۴.به شدت نیازمند این است که از سوی دیگران مورد تحسین و تقدیر قرار بگیرد.
۵. به شدت احساس میکند که مستحق امتیازات خاصی است، به عنوان مثال، به طور غیر منطقی انتظار دارد دیگران با او رفتار خاصی داشته باشند و خودشان را به طور اتوماتیک با انتطارت او تطبیق بدهند.
۶. دیگران را استثمار میکند، به عنوان مثال، از دیگران برای رسیدن به اهداف و برنامههای خود استفاده میکند.
۷. فاقد احساس همدلی نسبت به دیگران است، به عنوان مثال، تمایلی به شناختن یا درک احساسات و نیازهای دیگران ندارد.
۸. اغلب به دیگران حسادت میکند یا معتقد است که دیگران به او حسادت میکنند.
۹.مرتبا نگرش یا رفتارهای حاکی از غرور و نخوت از خود نشان میدهد.
از آنجایی که اختلالات شخصیتی الگوهای پایدار و طولانی مدت رفتاری را توصیف میکنند، اغلب در بزرگسالی تشخیص داده میشوند. این اختلال معمولا در دوران کودکی یا نوجوانی تشخیص داده نمیشود، چرا که یک کودک یا نوجوان به طور دائم در حال رشد کردن است، به لحاظ شخصیتی تغییر میکند و بالغ میشود.
با این حال، اگر این اختلال در کودکی یا نوجوانی تشخیص داده شود، ویژگیهای آن باید به مدت دست کم یک سال موجود باشند.با توجه به تحقیقات، اختلال شخصیت خودشیفتگی در مردان نسبت به زنان شایعتر است، و تصور میشود که حدود ۶ درصد از جمعیت عمومی به این اختلال مبتلا میشوند.
شدت NPD نیز مانند بسیاری از اختلالات شخصیتی، معمولا با بالا رفتن سن کاهش مییابد. اما بسیاری از آدمها چند مورد معدود از افراطیترین علائم آن را زمانی که در دههی چهل و پنجاه زندگیشان هستند، تجربه میکنند.
اختلال شخصیت خودشیفتگی چگونه تشخیص داده میشود؟
اختلالات شخصیتی مانند NPD به طور معمول توسط یک متخصص بهداشت و سلامت روان مانند روانشناس یا روانپزشک تشخیص داده شود. پزشکان خانواده و پزشکان عمومی به طور کلی در این زمینه آموزش ندیدهاند یا برای ارائهی تشخیص در زمینهی روانی مجهز نیستند.
بنابراین هرچند که شما میتوانید در ابتدا با پزشک خانواده در مورد این مشکل مشورت کنید، اما آنها میبایست برای تشخیص و درمان شما را به یک متخصص بهداشت و سلامت روان ارجاع دهند. آزمایش خون یا آزمایش ژنتیک برای تشخیص اختلال شخصیت انجام نمیگیرد.
بسیاری از آدمهای مبتلا به این اختلال به دنبال به درمان خود نمیروند.
افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی، به طور کلی، اغلب به دنبال درمان نمیروند تا زمانی که این اختلال کمکم سبب دخالت زیاد فرد در زندگی دیگران یا تاثیر گذاشتن روی زندگی آنها میشود. این مشکل اغلب زمانی رخ میدهد که منابع فرد برای مقابله با مشکلات به حدی کم هستند که فرد نمیتواند با استرس یا دیگر حوادث زندگی کنار بیاید.
تشخیص اختلال شخصیت خودشیفتگی توسط یک متخصص سلامت و بهداشت روان از طریق مقایسهی علائم شما و تاریخچهی زندگیتان با مواردی که در بالا ذکر شدهاست، ایجاد میشود. آنها تعیین خواهند کرد که آیا علائمی که دارید، برای مبتلا بودن به اختلال شخصیت خودشیفتگی کافی هستند یا خیر.
درمان اختلال شخصیت خودشیفتگی
درمان اختلال شخصیت خودشیفتگی معمولا شامل روان درمانیهای طولانی مدت نزد یک درمانگر است که تجربهی درمان این نوع از اختلالات شخصیتی را دارد. داروهایی نیز ممکن است برای کمک به بهبود علائم نگرانکننده و ناتوانکنندهی این اختلال تجویز شود.