جام جم سرا: بسیاری از خانمها خودشان بر اساس تجربه یا آموختههایی از بزرگترها برخی راهکارهای نگهداری مواد غذایی را میدانند اما دانستن راهکارهایی که در ادامه توضیح داده شده بخصوص برای جوانترها ممکن است مفید باشد.
طولش ندهید
در تمام خوراکیهای پخته یا خام، تعداد بسیار زیادی باکتری کمابیش مضر وجود دارد، البته این امر کاملاً عادی است. ما در یک حباب کاملاً استریل زندگی نمیکنیم و مجهز به سیستم ایمنی هستیم که مانع از آسیب رساندن میکروبها به بدنمان میشود. اما اگر برخی از این میکروبها غیر عادی و بیش از حد رشد کنند، میتوانند از توانایی سیستم ایمنی ما فراتر بروند.
رطوبت، گرما و هوای طوفانی، شرایطی هستند که میکروبها را تحریک میکنند و میتوانند خیلی سریع در تمام خوراکیهای ناتمام تکثیر شوند، زمانی که چند نوع خوراکی مانند سالاد گوجه فرنگی و مازارلا، جوجه کباب و خوراک راتاتوی سر میز داریم، احتمال باقی ماندن و اضافه آمدن آنها بیشتر میشود.
چه زمانی که دو نفر سر میز هستند و چه زمانی که پانزده نفر، بعد از خوردن سالاد گوجه، باقی ماندۀ آن را فوراً داخل یخچال بگذارید سپس بروید سراغ جوجه کباب. نگذارید یک دسر مدت زیادی را از ابتدا تا انتهای مدت غذا خوردن سر میز بماند، و تنها کارکردش چینش و تزیین میز باشد.
در مورد همۀ خوراکها این نکته را رعایت کنید.
خیلی سریع میتوانید بقیۀ خوراکیها را بعداً بیاورید. با این کار میزتان کمی دیرتر تکمیل میشود اما خطر رشد باکتریها کاهش خواهد یافت.
بسته بندی کنید
احتمالاً عادت دارید که باقی ماندۀ خوراکیها را درون ظروف پلاستیکی نگه داری کنید. این کار مانع از رسیدن هوا به آن میشود.
اما اگر به اندازۀ کافی چنین ظرفهایی ندارید، میتوانید یک فویل پلاستیکی نازک روی بشقاب یا کاسهای که باقی ماندۀ خوراک در آن مانده است، بکشید.
ضمناً تمام چیزهایی را که بریدهاید یا تکه تکه کردهاید را هم با یک لایۀ محافظ پلاستیکی بپوشانید، مثلاً سبزیجات خامی که هنگام آشپزی زیاد آمدهاند، جوجه و گوشت کباب شده، نان و...
اگر مقدار زیادی پنیر خریدهاید، علاوه بر آنکه آن را درون محفظۀ خودش قرار میدهید، با یک فویل نازک هم بپوشانیدش. با این کار طول عمر پنیر را برای مدتی طولانی و بدون ایجاد خطر افزایش خواهید داد.
همۀ این فرآوردهها با کم کردن احتمال رشد باکتریها، کاملاً ایزوله خواهند شد. علاوه بر این، خشک نمیشوند و فضای کمتری را هم از یخچالتان اشغال خواهند کرد.
کاغذ آلومینیومی را فراموش کنید
مطمئناً کار کردن با فویل آلومینیومی خیلی راحتتر است، خصوصاً وقتی که فویل پلاستیکی به خودش میچسبد! اما امنیت فویل آلومینیومی کمتر است بنابراین کمتر باید مورد استفاده قرار بگیرد. در واقع، فویل پلاستیکی تمام خوراکی را به خوبی میپوشاند و آن را غیر قابل نفوذ میسازد، در حالی که پوشش آلومینیومی همیشه فضاهایی برای نفوذ هوا دارد.
زمانی که یک کاسه یا بشقاب را با فویل پلاستیکی میپوشانید، داخل ظرف را میبینید و یادتان میآید مثلاً دو روز است که آن خوراکی باقی مانده است، و باید هر چه سریعتر مصرفش کنید. در حالی که درون ظرفی را که با فویل آلومینیومی پوشاندهاید نمیبینید و احتمال دارد که آن خوراکی را فراموش کنید.
در نهایت فرآوردههایی که در تماس مستقیم با آلومینیوم قرار دارند، ممکن است کوچکترین ذرات را جذب کنند خصوصاً اگر آن ذرات اسیدی باشند، و این وضعیت به هیچ برای سلامتی خوب نیست.
منجمد کنید
باقی ماندۀ لازانیا، ماکارونی، خوراک سبزیجات، خوراک گوشت و… را که عاشقانه تهیه کردهاید، بگذارید منجمد شود. اما این کار را باید خیلی سریع و بدون معطلی انجام دهید زیرا اگر میکروبها در آن رشد کرده باشند، به محض اینکه بخواهید آن را مجدداٌ گرم کنید، خیلی سریع تکثیر میشوند و از محیط مناسبی که برای رشدشان یافتهاند، خیلی خیلی راضی خواهند بود.
اگر مقدار باقی ماندۀ خوراکی قابل توجه است، آن را در وعدههای کوچک منجمد کنید تا سرما هر چه سریعتر بتواند به خوبی به مرکز آن برسد.
قطعاً میدانید که نباید خوردنیهایی را که یک بار یخ زده و یخش باز شده، دوباره منجمد کرد. بنابراین اگر لازانیا یخ زده بود، سعی کنید طی ۴۸ ساعت آینده، آن را به مصرف برسانید.
خیلی سریع سرد کنید
عادت دارید، زمانی که یک خوراک را از قبل آماده میکنید تا بعداً مورد استفاده قرار دهید، به آن زمان بدهید تا کمی خنک شود، سپس آن را درون یخچال قرار میدهید؟ بهتر است بدانید این کار باعث میشود که آن خوراکی زمان کافی برای رشد میکروبها را داشته باشد.
این یک عادت قدیمی است، از زمانی که یخچال وجود داشته، نسل به نسل منتقل شده است، به بهانۀ اینکه نباید به یخچال آسیب بزنیم. در واقع، اگر این کار را نکنیم، یخچال برای سرد کردن آن مجبور است برق بیشتری مصرف کند. اما اگر این کار را نکنید، یخچالتان هیچ طورش نمیشود، نه خراب میشود و نه میترکد.
اصول بهداشتی دربارۀ خوراکیها، این است که سلامت خودتان را با رشد میکروبها به خطر نیندازید و تمام آنچه را که از قبل آماده میکنید، خیلی سریع در دمای سرد قرار دهید. دمای خوراکی که مرکز آن ۷۰ درجۀ سانتیگراد است، طی مدت ۹۰ دقیقه به ۳ درجۀ سانتیگراد میرسد. با این کار، میتوانید خوراک را ۵ روز در این دما نگه دارید.
برای سالم ماندن خوراکی که از قبل آماده میکنید، آن را درون یک ظرف پلاستیکی بریزید، هر چه ظرف بزرگتر باشد بهتر است، زیرا زودتر سرد میشود، سپس آن را درون یخچال بگذارید، اگر فریزرتان جا دارد، بعد از اینکه خوراک مورد نظر خنک شد، آن را داخل فریزر بگذارید، اگر هم جا ندارد، به وسیلۀ دستگاه تنظیم دما، تا جایی که میتوانید، دمای یخچالتان را پایین بیاورید. شاید با این کار کمی بیشتر برق مصرف کنید، اما خطر رشد میکروبها و در نتیجه مسمومیت را کاهش خواهید داد.(خانهداری)