جام جم سرا: از نظر پزشکان و کار‌شناسان، منطقه خطر برای بدن از نظر دما، ۴۰ درجه سانتی گراد (معادل ۱۰۴ درجه فار‌‌نهایت) تعریف شده است. از این نقطه به بعد کارایی سیستم اعصاب به سرعت کاهش می‌یابد، به قلب فشار بالایی تحمیل میشود و عملکرد ارگان‌های مختلف تا اندازه‌ای مختل میشود. زمانی که این شرایط با رطوبت هوا همراه باشد، اوضاع رو به وخامت می‌رود.
به نقل از هلث، بدن انسان به طور طبیعی قادر به تحمل هوای گرم است. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که انسان میتواند دمای ۱۰۱ درجه سانتی گراد (معادل ۲۱۵ درجه فار‌‌نهایت) را نیز به مدت ۳۰ دقیقه تحمل کند. اغلب این حالت برای ورزشکاران؛ بخصوص دوچرخه سوارانی که در مسابقات صحرایی رکاب می‌زنند پیش می‌آید.
به نقل از ایرنا، زمانی که دمای هوا افزایش می‌یابد، قلب با شدت بیشتری فعالیت می‌کند و رگ‌های خونی گشاد می‌شوند و خون بیشتری به سطح پوست پمپاژ میشود. در همین لحظه بدن عرق می‌کند که مهمترین راهکار بدن برای کاهش دمای درونی است. تبخیر عرق در سطح پوست باعث خنک شدن پوست میشود. خون سرد شده مجددا به قلب باز میگردد و باعث کاهش دمای درونی میشود. ولی زمانی که رطوبت محیط زیاد باشد، اوضاع به این سادگی نیست. در این حالت بدن مدام عرق می‌کند و این عرق نه تنها باعث کاهش دمای بدن نمی‌شود، بلکه میزان آب خون و سلول‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
سیستم اعصاب به افزایش دمای درونی بدن بسیار حساس است. با افزایش دما مغز دچار سردرگمی میشود و قدرت تصمیم گیری و حافظه کوتاه مدت کاهش پیدا می‌کند. در این شرایط ممکن است از فرد رفتار عجیب و غیر معقولی سربزند.
زمانی که فرد سابقه بیماری قلبی عروقی، بیماری کلیوی و دیابت داشته باشد، افزایش دما منجر به کم آبی بدن، نارسایی کلیه و مشکلات کبدی میشود و بازگشت به شرایط عادی غیر ممکن یا بسیار دشوار است.
متخصصان به افراد توصیه می‌کنند که پیش از قرار گرفتن در شرایط بحرانی، سیستم ایمنی بدن را در حالت مساعدی قرار دهند تا در صورت بروز چنین مشکلاتی کمتر آسیب ببینند.
راهکارهای جلوگیری از گرمازدگی
در ادامه چند راهکار موثر برای جلوگیری از گرما زدگی و کاهش آسیب‌های وارد به بدن و همچنین کاهش مصرف انرژی در تابستان ارایه شده است:
- در روزهای گرم تابستان، بدن خود را در حالت هیدراته قرار دهید. نوشیدن ۸ تا ۱۲ لیوان آب در طول تابستان توصیه شده است. بهتر است آب مصرف شده یخ نباشد.
- سعی کنید صبح زود یا پس از غروب از خانه خارج شوید و در ساعت اوج گرما و تابش خورشید در سایه و مکان خنک به فعالیت بپردازید.
- به همراه داشتن بطری آب و شستشوی دست و صورت هنگامی که بیرون از منزل قرار دارید توصیه شده است.
- استفاده از کرم ضد آفتاب، عینک آفتابی و کلاه ضروری است.
- بهتر است از لباس‌های رنگ روشن و نخی و کفش صندل استفاده شود.
- بستن در و پنجره‌ها در زمان روشن بودن تجهیزات تهویه هوا
- کشیدن پرده‌ها برای جلوگیری از ورود مستقیم نور خورشید به داخل خانه
- خاموش کردن وسایل برقی و موتوری غیر ضروری
- خاموش کردن چراغ‌های غیر ضروری
- اجتناب از پختن غذاهایی که باید برای مدت زمان زیادی روی گاز پخته شوند.
- اجتناب از روشن کردن فر
- استفاده از یخ در کولر آبی در صورت افزایش ناگهانی دمای هوا
- دوش آب سرد قبل از خوب به کرات توصیه شده است. این کار باعث میشود که دمای بدن تعدیل شود و در مدت خواب امکان بازیابی ارگان‌های آسیب دیده بدن وجود داشته باشد.
- اجتناب از مصرف غذای چرب، پر نمک و فست فود، این غذا‌ها باعث کاهش آب بدن، تشنگی و افزایش دمای درونی بدن می‌شوند.
- استفاده از میوه‌ها و سبزیجات آبدار مانند هندوانه، طالبی، کاهو، خیار، انگور
- اجتناب از مصرف غذاهای پر ادویه
- استفاده از مواد غذایی که طبع سردی دارند
- کاهش مصرف چربی و شیرینی