شایستگی در ابتدا در نتیجه قابلیت مغز در نظم بخشیدن به تمامی محرکهای دریافتی آشفته و بینظم، حاصل میشود. توانایی ذاتی نوزاد در شایستگی یافتن، شالوده مهارت پیچیدهتر آینده یعنی مهارت در تعامل با دنیا و مردم را پیریزی میکند که بهنوبه خود میتواند حس اعتماد به نفس را در کودک خلقکند.
یک بخش از این تکامل این است که کودک در حالی که بزرگ میشود، بداند که قادر است بر رویدادهای خارجی تسلط یابد. بخش دیگر از این تکامل این است که کودک در حین تعامل با محیط یاد بگیرد که چگونه به شیوه سالمی خودش را با ملزومات و انتظارات [زندگی] اجتماعی دنیا تطبیقدهد.
یکی از عواملی که میتواند در رشد این احساس موثر و کارساز باشد پدر، مادر و اعضای خانواده است.
اگر به کودک خود توجه و محبت وافری داشته باشید در واقع به فرزندتان این امکان را دادهاید تا او در محیط فراهم شده ویژگیهای شخصیتی خود را بشناسد و ضمن بهرهگیری از آنها به توانایی خود پی ببرد و با تکیه به آنها با مسائل و مشکلات خود رو به رو شود. میدانیم که اعتماد به نفس چیزی نیست که از طریق ژن به فرزند منتقل شود پس برای رشد آن باید به کودک خود کمک کنیم. هرگز او را از انجام کارها منع نکنید. زیرا با محدود کردن او در انجام کارها در واقع او را از رویارویی با مشکلات منع کردهاید و فرصت ممارست را از او گرفتهاید لذا او را آزاد بگذارید تا خود یاد بگیرد و تجربه کند چرا که محدودیت علاوه بر مشکلات نامبرده میتواند او را دچار ترس، خجالت و کمرویی نیز بکند.
کودکانی که فرصت کافی برای تقویت این حس خود داشتهاند، آموختهاند که ذهن و جسمشان متعلق به آنهاست پس بهتر میتوانند به ترس دوری از والدین خود غلبه نمایند چرا که یک حس امنیت در درون خود احساس میکنند. آنها هر روز و هر لحظه با شناخت از خود و امکانات ذهنی و بدنی خود درمییابند که چه تواناییهایی دارند و این به آنها حس اعتماد به نفس میبخشد. پیبردن به هر توانایی او را از حضور دیگری بینیازتر میکند و به این ترتیب او فردی مستقل و وابسته به خود، پرورش مییابد. اما کودکانی که فرصت به دست آوردن اعتماد به نفس را نداشتهاند همواره خود را موجودی وابسته به والدین خود میدانند و هرگز دوری از آنها را نمیتوانند تحمل کنند و این میتواند در روابط اجتماعی او تاثیر منفی بسیاری بگذارد.
یکی از راهکارهایی که میتواند روحیه داشتن اعتماد به خویش را در آنان تقویت کند پاداش دادن و تمجید کردن است. پاداش و تحسین به همراه توجه لازمه اعتماد به نفس کودکتان هستند. هرگز نباید فراموش کنید که فرزندتان چقدر دوست دارد همانند شما باشد،آنها نیاز دارند که بشنوند که مورد تایید شما هستند. همچنین دوست دارند که در نگاه شما اعجوبهای به نظر آیند. آنها دوست دارند برق تحسین را که حاکی از عشق و تایید اوست، در چشمانتان ببینند.
نباید تصور کنید که آنها میدانند چه احساسی دارید. آنها احساس شما را نمیدانند. باید احساستان را بارها و بارها به آنها بگویید. آنقدر که در ذهنشان جا بیفتد که او در چشم شما موجود یگانهای است. او برای برپای خود ایستادن محتاج این نگاه است پس مراقب احساسات او باشید تا یاد بگیرد که چگونه بر پای خود بایستد. (علی روستایی/ قانون)
651