عوارض داروهای خوراکی
زخم معده عارضه اولیه و اصلی این داروهاست. مصرف بی رویه داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی به خصوص ایبوپروفن و آسپرین باعث ایجاد زخم و التهاب در جداره داخلی معده شده و موجب دردهای شدید معده، فراهم آمدن زمینه ایجاد عفونت های معده، کاهش جذب ویتامین ها و املاح به دلیل کاهش اسیدیته معده و کاهش تولید فاکتور داخلی موثر بر جذب ویتامین B12، ایجاد خونریزی های معده ای و گوارشی و بروز کم خونی ها می شود.
بیماری قلبی هم ممکن اســت عارضه ناشی از داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی باشد زیرا این داروها آنزیم سیکلواکسیژناز را مهار می کنند و مانع عملکرد محافظتی این آنزیم (از طریق کاهش تولید کاهی پروستاگلاندین) بر دستگاه گردش خون می شوند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهند.
عوارض کلی دیگر مسکن ها تهوع و استفراغ، کاهش عملکرد دستگاه گوارش و روده ها، تداخل در چذب ریزمغذی ها می باشد. داروهای مخدر مانند مرفین و داروهای مشابه آنها هم در درمان دردهای شدید و حاد و غیرقابل کنترل به وسیله سایر مسکن ها هم استفاده می شوند. مرفین و داروهای اپوییدی در موارد اورژانسی بیشتر کاربرد دارند و کاربرد روزانه ندارند.
یکی از داروهای مسکن بسیار قوی در درمان دردهای آرتریتی و درد زانو داروی ترامادول اســت که اثرات تسکینی مفید در کنار عوارض بالا ایجاد می کند. این داور از نظر شیمیایی شبیه داروهای مخدر نیست ولی عملکرد مشابه آنها را با تاثیر بر گیرنده های آنها در بدن اعمال می کند.
عوارض بالای این دارو مانند ایجاد تشنج، اضطراب، ضعف، تحریک اعصاب مرکزی، گیجی، سرخوشی، سردرد، کسالت، عصبانیت، اختلال خواب، خواب آلودگی، سرگیجه، مشکلات قلبی عروقی، اختلال بینایی، درد شکم، بی اشتهایی، یبوست، اسهال، خشکی دهان، سوءهاضمه، نفخ، تهوع، استفراغ، دفع پروتیین در ادرار (پروتنینوری)، تکرر ادرار، احتباس ادرار و دپرسیون تنفسی باعث کاهش استفاده از آن شده اســت.
بیماری هایی که موجب زانودرد می شوند
بیماری های مختلف ممکن اســت باعث درد زانو شوند که عبارتند از: نرمی غضروف کشکک یا کندرومالاسی کشکک، آرتروز زانو، کیست منیسک، منیسک دیسکی شکل، آرتریت روماتیید زانو، آرتریت عفونی، استئوکندریت، تومورها، اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت هموفیلیک، آرتریت نقرسی، آرتریت سلی، استئومیلیت، انواع التهابات تاندون ها، انواع شکستگی های مربوط به کشکک و استخوان ران و درشت نی، دررفتگی های کشک و مفصل، خونریزی حاد مفصل (همارتروز)، شلی رباط های اطراف زانو، تجمع مایع مفصل زانو، بیماری عروقی محیطی، ترومبوز وریدی عمقی (DVT)، گیرافتادن بالشتک چربی، گاهی ممکن اســت دردهای زانو مربوط به خود مفصل زانو نباشند و مربوط به دردهای ارجاعی از قسمت های دیگر مثل مچ پا و ران باشد.
مهم ترین این مشکلات آرتریت ها و آرتروز هستند که درمان های مختلفی برای بهبود آن انجام می گیرد. هدف درمان های دارویی زانو درد بر کنترل درد و التهاب ایجاد شده و کاهش آسیب های بعدی و در صورت امکان ترمیم غضروف آسیب دیده و احیای مایع سینوویال مفصل استوار اســت.
داروهای تزریقی برای تسکین درد
یکی دیگر از درمان های درد و التهابات زانو تزریق دارو و ترکیبات درمانی به صورت مستقیم در مفصل می باشد. در این راستا داروها و ترکیبات مختلفی کاندیدای تزریق به داخل مفصل هستند که از این جمله می توان به داروهای بی حسی موضعی، داروهای استروییدی، مایع مفصلی از سایر مفاصل، تزریق پلاسمای خود فرد بیمار، هیالورونیک اسید و سایر روان سازهای مفصلی اشاره کرد.
با تزریق اسید هیالورونیک به داخل زانو خاصیت روان کنندگی و لغزندگی مایع سینوویال بیشتر می شود ولی احتمالا مکانیسم های دیگری هم در کار اســت چون بدن این ماده را چند ساعت تا چند روز پس از تزریق از داخل مفصل جذب کرده و بیرون می کشد ولی تاثیرات آن گاهی تا ماه ها باقی می ماند.
ممکن اســت تزریق این ماده موجب شود تا خود بدن شروع به تولید بیشتر آن در داخل مفصل کند. تزریق کورتیکواسترویید در مفاصل اگرچه ممکن اســت سودمند باشد، اما تکرار تزریق استرویید می تواند به آتروفی استروییدی، عوارض پس از تزریق و بروز عفونت بیانجامد.
انواع درد زانو
درد زانو می تواند علل اولیه و ثانویه داشته باشد و در دو نوع درد حاد و درد مزمن ممکن اســت تجربه شود. علل حاد زانو درد ممکن اســت به دلیل شکستگی های استخوانی، پارگی تاندون، لیگامان ها، صدمات منیسک، دررفتگی زانو، دررفتگی کاسه زانو باشد و علل درد مزمن زانو در اثر آرتریت شامل روماتویید، استئوآرتریت، آرتریت کریتسالی، بروزیت یا آماس کیسه مفصلی، عفونت، تاندونیت یا التهاب تاندون رخ دهد. در بیشتر زانودردها التهاب مفصل زانو ایجاد می گردد که دف اصلی درمان بر متوقف کردن یا کاهش روند التهاب تمرکز دارد.
دو حرکت مهم زانو از نظر حرکت شناسی، خم شدن (Flexion) و صاف شدن (Extension) اســت. البته مفصل زانو جزیی چرخشی (Rotation) نیز دارد ولی میزان این حرکت خیلی کم اســت. در ساختار مفصل زانو سه استخوان شرکت می کنند که عبارتند از استخوان ران، استخوان درشت نی، استخوان کشکک، ثبات مفصل زانو به وضعیت و ساختار عضلات، رباط ها، کپسول مفصلی و همچنین راستای اندام تحتانی بستگی دارد.
کاپسایسین ترکیبات اصلی تشکیل دهنده محصولات مسکن موضعی حاصل از فلفل اســت که در کاهش درد بسیار موثر می باشد و ممکن اســت زمانی که برای اولین بار این مسکن استفاده می شود احساس سوختگی و سوزش های گرمی در پوست ایجاد شود که با گذشت زمان این احساس برطرف می شود.
مکمل های زیادی برای کنترل درد زانو و آرتروز و استئوآرتریت مفصل و ترمیم غضروف های مفاصل استفاده می شود که عبارتند از: گلوکزآمین، کندرویتین، ام اس ام (MSM: Methyl sulfonyl methane)، آلوئه ورا، مکمل کلسیم، امگا 3، ترکیبات ایزوفلاون های گیاهی، غضروف کوسه، ویتامین C و D را می توان نام برد.
مکمل های مناسب برای زانو
برخی از این مکمل ها به صورت ترکیب دو یا چند ماده در دسترس هستند مانند قرص ها و کپسول های گلوکزآمین کندرویتین یا گلوکزآمین کندرواتین ام اس ام، که هدف اصی تولید این مکمل ها افزایش ترمیم غضروف ها و کمک به برطرف نمودن آسیب های ایجادشده به مفاصل زانو و سایر مفاصل بدن اســت.
هرچند مطالعات متمرکز و سازمان یافته ای راجع به تاثیر قطعی این مکمل ها بر درمان درد زانو آرتروز و استئوآرتریت مفاصل وجود ندارد اما مصرف آنها در بهبود عملکرد مفاصل بی تاثیر نیست. گلوکزآمین سولفات (Glucosamine Sulfate) ماده ای اســت که به طور طبیعی در بدن یافت می شود و نقش مهمی در تشکیل و بازسازی غضروف، جلوگیری از بیماری های مفصلی، محافظت از مفصل ها و تاندون ها و کاهش التهاب در تاندون ها، غضروف و بافت های نرم را بر عهده دارد. مصرف این ماده مجرب ه کاهش درد و کمک به بازسازی غضروف ها و ساختار مفصل ها می شود.
کندرویتین سولفات (Chondroitin Sulfate) ماده طبیعی که موجب بهبود کارکرد غضروف می شود و از متداول ترین مکمل های غذایی جهت درمان بیماری های مفصلی می باشد، این ماده از مولکول های بزرگی تشکیل یافته، به همین دلیل درصد جذب آن توسط بدن در سطح پایینی قرار دارد.
ام اس ام ترکیبی گوگردی و ارگانیک اســت که به طور طبیعی در بافت های تمام گیاهان و جانوران زنده یافتی می شود. عنصر گوگرد در تشکیل کلاژن که از اجزای مهم غضروف و استخوان نقش مهمی دارد و باعث کاهش درد و التهاب و حفظ تندرستی استخوان ها، مفاصل و تاندون ها می گردد. عوارض این مکمل ها بیشتر به صورت ظهور واکنش های حساسیتی در افراد اســت که با بروز این علائم مصرف آنها باید قطع گردد.
درمان مشکلات مربوط به زانو مخصوصا درد زانو با استفاده از چند روش همزمان مانند رعایت رژیم غذایی، کاهش وزن و کاهش فشار بر مفاصل زانو، استفاده از ترکیبات غذایی ضدالتهاب و آنتی اکسدانتی، استفاده از داروهای ضدالتهاب و مکمل های کمکی در سلامت غضروف ها و انجام ورزش امکان پذیر می باشد.
مسکن ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی (NSAID)، بی حس کننده های موضعی، استروییدهای ضدالتهاب، مواد تزریق در مفصل مانند ترکیبات پلاسما و هیالورونیک اسید و... درمان های رایج درد زانو هستند که دارای فواید و همچنین عوارضی برای افراد مصرف کننده می باشند. مسکن ها یکی از مهم ترین گزینه های درمانی موجود آرتروز و درد زانو به شمار می روند. استفاده از مسکن ها به مدت طولانی توصیه نمی شود ولی در مهار و کنترل درد در کوتاه مدت می توانند مفید باشند. این دسته از داروها عبارتند از:
• استامینوفن (پاراستامول)
• داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی
• مورفین و سایر مخدرها
• سایر ضددردها شامل داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای ها و ضدصرع ها
• داروهای گیاهی ضددرد
استفاده از مسکن ها مانند سایر داروها ممکن اســت به موازات اثرات مفید و تسکینی باعث ایجاد عوارض جدی شود. داروهای مسکن دسته ضدالتهاب های غیراسترویید (NSAID) مانع از تولید هورمون های پروستاگلاندین در بدن می شوند که این هورمون ها اعمال مهمی در بدن انجام می دهند که یکی از آنها ایجاد درد و التهاب در پاسخ به عفونت یا آسیب دیدگی (واکنش طبیعی و حیاتی) اســت و باعث می شود بدن با این اختلالات ایجادشده مقابله کند.
داروهای مسکن ضدالتهاب غیراستروییدی از دو طریق، هم با مهار تولید این هورمون ها و هم از طریق مستقیم باعث عوارض قابل توجهی می شوند. از این داروها که در کنترل درد زانو استفاده می شوند می توان به ایبوپروفن، دیکلوفناک، پیروکسیکام، کتورولاک، مفنامیک اسید، ایندومتاسین، ملوکسیکام، ناپروکسن، اتودولاک و سلکسیب اشاره کرد.
*دکترای عمومی داروسازی، دانشجوی دکترای تخصصی تغذیه
خبرگزاری آریا - وبسایت همشهری شش و هفت - مهتاب خسروشاهی: چشممان را نباید روی این واقعیت ببندیم که یکی از بزرگترین تفریحهای مردم دنیا و کشور خودمان، خوردن است. این که چه میخوریم و چقدر میخوریم،در درجه دهم اهمیت قرار دارد. به این دلیل که اغلب ما خوردن را بهعنوان راهی برای دریافت منابع غذایی مفید انتخاب نمیکنیم؛ بلکه میخوریم تا تفریح کرده باشیم.
به همین دلیل هم آمار اضافه وزن در کشور ما بهویژه دربین جوانان، نگران کننده است. در مطلبی که میخوانید، مقایسهای بین مصرف یک برش پیتزا با یک کاسه سالاد صورت گرفته است. شک نداریم که طعم پیتزا بسیار خوشمزهتر از یک کاسه سالاد پر از سبزی با مزه معمولی است، اما این بار مطلب را کامل بخوانیم و بعد تصمیم بگیریم این هفته، پایان هفته را چطور سالمتر بگذرانیم؟
یک برش پیتزا بعد از ورود به بدن چه میکند؟
پایان هفته است. چه چیزی بهتر از خوردن پیتزا و لذت بردن از طعم آن، اما همه ما از اثر منفی مصرف حتی یک برش از آن غافل هستیم. در این بررسی، پیتزای پپرونی به عنوان یکی از پیتزاهای مورد علاقه اغلب مردم دنیا انتخاب شده است.
اولین اثر پیتزا، روی مغز،احساس لذت ناشی از خوردن است، اما هرچه بیشتر میخورید، لذت و اشتهای اولیه بیشتر از بین میرود. دلیل آن سیر شدن نیست؛ بلکه اثر ترکیبهای پیتزا روی گیرندههای مغز است. علاوه براین که با مصرف پیتزا بهتدریج آنزیمها فعال شده و هیدرات کربن غیرطبیعی موجود در غذا به قند تجزیه شده و باعث بالا رفتن میزان قند خون به شکل کاذب میشود.
بالارفتن قند خون باعث بالارفتن فشار خون میشود. هرچند چربی و پروتئین موجود در پیتزا باعث تغییر در میزان قند خون میشود. در این فاصله زمانی میل به خوردن پیتزا کاهش مییابد. نفخ و احساس سیری مرحله بعدی خوردن پیتزاست. درواقع دستگاه گوارش به دلیل دریافت مواد غذایی نامناسب، گاز و نفخ ایجاد میشود. اگر در این شرایط، سریع غذا بخورید، میزان نفخ بیشتر است.
میزان هورمون « لپتین» افزایش مییابد. بالا رفتن میزان این هورمون در خون باعث ایجاد پیام سیری در مغز شده و شما را از خوردن باز میدارد. درواقع این هورمون باعث افزایش میزان جذب گلوکز خون توسط سلولهای بدن میشود. اگر این پیغام به هر دلیل دیر به مغز برسد - برای مثال طعم خوب پیتزا و میل به خوردن آن- گلوکز دریافت شده به شکل چربی در کبد ذخیره خواهد شد.
با خوردن زیاد از حد پیتزا، احساس امتلاء به شما دست میدهد. در این شرایط ترشح هورمون «گرلین»؛ هورمون گرسنگی، متوقف میشود. در این شرایط بدن به شیوه دیگری فعالیت خواهد کرد. بدن شما چربی را از تجزیه چربی موجود در پنیر به دست میآورد و محصول تجزیه چربی پنیر پیتزا را به خون وارد کرده و در نتیجه میزان «تریگلیسرید» خون افزایش مییابد. بالا رفتن این نوع چربی در گردش خون باعث افزایش خطر سکته قلبی ومغزی خواهد شد.
فشار خون بالا میرود. در افرادی که مستعد لخته شدن خون هستند، خطر این مساله افزایش مییابد. اما یک خبر خوشحالکننده اینکه به دلیل بالا بودن میزان هورمون «لپتین» یا همان هورمون سیری که درباره آن گفتیم، میل به خوردن مجدد ندارید. از آنجایی که بخشی از انرژی بدن از طریق مصرف گوشت هم فراهم شده است، بنابراین عارضه خوابآلودگی را کمتر تجربه خواهید کرد. اگر دریافت انرژی شما بیشتر از راه هیدرات کربن بود، دچار خوابآلودگی بیموقع میشدید.
حدود یک ساعت بعد از خوردن پیتزا، میزان قند خون به شکل سابق برگشته و با کاهش میزان قند خون فعالیت هورمون گرلین افزایش خواهد یافت. به همین دلیل دوباره احساس گرسنگی خواهید کرد. این جاست که با خوردن مجدد، زمینه افزایش وزن فراهم خواهد شد.
و بعد از مدتی
اگر تعداد دفعات خوردن پیتزا،زیاد نباشد؛شاید بتوان خطر همین یک بار را به جان خرید و مدیریت کرد. اما اگر این قضیه بارها در طول هفته تکرار شود، خطر افزایش فشار خون، اختلال را میزان قند خون، اضافه وزن، افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی دور از انتظار نیست.
شاید میزان کالری و ترکیبهای مضر بعضی پیتزاها کمتر یا بیشتر از این باشد، اما این پیتزا به عنوان شاخص درنظر گرفته شده است.
هر شیشه سالادچه قدر کالری دارد؟
این سالاد حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است. به این دلیل که همه موادغذایی داخل این سالاد فیبر دارند. فیبر با پر کردن حجم معده مانع از پرخوری میشود. علاوه براینکه وجود آن به عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
وبسایت همشهری شش و هفت - مهتاب خسروشاهی: چشممان را نباید روی این واقعیت ببندیم که یکی از بزرگترین تفریحهای مردم دنیا و کشور خودمان، خوردن است. این که چه میخوریم و چقدر میخوریم،در درجه دهم اهمیت قرار دارد. به این دلیل که اغلب ما خوردن را بهعنوان راهی برای دریافت منابع غذایی مفید انتخاب نمیکنیم؛ بلکه میخوریم تا تفریح کرده باشیم.
به همین دلیل هم آمار اضافه وزن در کشور ما بهویژه دربین جوانان، نگران کننده است. در مطلبی که میخوانید، مقایسهای بین مصرف یک برش پیتزا با یک کاسه سالاد صورت گرفته است. شک نداریم که طعم پیتزا بسیار خوشمزهتر از یک کاسه سالاد پر از سبزی با مزه معمولی است، اما این بار مطلب را کامل بخوانیم و بعد تصمیم بگیریم این هفته، پایان هفته را چطور سالمتر بگذرانیم؟
یک برش پیتزا بعد از ورود به بدن چه میکند؟
پایان هفته است. چه چیزی بهتر از خوردن پیتزا و لذت بردن از طعم آن، اما همه ما از اثر منفی مصرف حتی یک برش از آن غافل هستیم. در این بررسی، پیتزای پپرونی به عنوان یکی از پیتزاهای مورد علاقه اغلب مردم دنیا انتخاب شده است.
اولین اثر پیتزا، روی مغز،احساس لذت ناشی از خوردن است، اما هرچه بیشتر میخورید، لذت و اشتهای اولیه بیشتر از بین میرود. دلیل آن سیر شدن نیست؛ بلکه اثر ترکیبهای پیتزا روی گیرندههای مغز است. علاوه براین که با مصرف پیتزا بهتدریج آنزیمها فعال شده و هیدرات کربن غیرطبیعی موجود در غذا به قند تجزیه شده و باعث بالا رفتن میزان قند خون به شکل کاذب میشود.
بالارفتن قند خون باعث بالارفتن فشار خون میشود. هرچند چربی و پروتئین موجود در پیتزا باعث تغییر در میزان قند خون میشود. در این فاصله زمانی میل به خوردن پیتزا کاهش مییابد. نفخ و احساس سیری مرحله بعدی خوردن پیتزاست. درواقع دستگاه گوارش به دلیل دریافت مواد غذایی نامناسب، گاز و نفخ ایجاد میشود. اگر در این شرایط، سریع غذا بخورید، میزان نفخ بیشتر است.
میزان هورمون « لپتین» افزایش مییابد. بالا رفتن میزان این هورمون در خون باعث ایجاد پیام سیری در مغز شده و شما را از خوردن باز میدارد. درواقع این هورمون باعث افزایش میزان جذب گلوکز خون توسط سلولهای بدن میشود. اگر این پیغام به هر دلیل دیر به مغز برسد - برای مثال طعم خوب پیتزا و میل به خوردن آن- گلوکز دریافت شده به شکل چربی در کبد ذخیره خواهد شد.
با خوردن زیاد از حد پیتزا، احساس امتلاء به شما دست میدهد. در این شرایط ترشح هورمون «گرلین»؛ هورمون گرسنگی، متوقف میشود. در این شرایط بدن به شیوه دیگری فعالیت خواهد کرد. بدن شما چربی را از تجزیه چربی موجود در پنیر به دست میآورد و محصول تجزیه چربی پنیر پیتزا را به خون وارد کرده و در نتیجه میزان «تریگلیسرید» خون افزایش مییابد. بالا رفتن این نوع چربی در گردش خون باعث افزایش خطر سکته قلبی ومغزی خواهد شد.
فشار خون بالا میرود. در افرادی که مستعد لخته شدن خون هستند، خطر این مساله افزایش مییابد. اما یک خبر خوشحالکننده اینکه به دلیل بالا بودن میزان هورمون «لپتین» یا همان هورمون سیری که درباره آن گفتیم، میل به خوردن مجدد ندارید. از آنجایی که بخشی از انرژی بدن از طریق مصرف گوشت هم فراهم شده است، بنابراین عارضه خوابآلودگی را کمتر تجربه خواهید کرد. اگر دریافت انرژی شما بیشتر از راه هیدرات کربن بود، دچار خوابآلودگی بیموقع میشدید.
حدود یک ساعت بعد از خوردن پیتزا، میزان قند خون به شکل سابق برگشته و با کاهش میزان قند خون فعالیت هورمون گرلین افزایش خواهد یافت. به همین دلیل دوباره احساس گرسنگی خواهید کرد. این جاست که با خوردن مجدد، زمینه افزایش وزن فراهم خواهد شد.
و بعد از مدتی
اگر تعداد دفعات خوردن پیتزا،زیاد نباشد؛شاید بتوان خطر همین یک بار را به جان خرید و مدیریت کرد. اما اگر این قضیه بارها در طول هفته تکرار شود، خطر افزایش فشار خون، اختلال را میزان قند خون، اضافه وزن، افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی دور از انتظار نیست.
شاید میزان کالری و ترکیبهای مضر بعضی پیتزاها کمتر یا بیشتر از این باشد، اما این پیتزا به عنوان شاخص درنظر گرفته شده است.
هر شیشه سالادچه قدر کالری دارد؟
این سالاد حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است. به این دلیل که همه موادغذایی داخل این سالاد فیبر دارند. فیبر با پر کردن حجم معده مانع از پرخوری میشود. علاوه براینکه وجود آن به عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
خبرگزاری آریا - وبسایت همشهری شش و هفت - مهتاب خسروشاهی: چشممان را نباید روی این واقعیت ببندیم که یکی از بزرگترین تفریحهای مردم دنیا و کشور خودمان، خوردن است. این که چه میخوریم و چقدر میخوریم،در درجه دهم اهمیت قرار دارد. به این دلیل که اغلب ما خوردن را بهعنوان راهی برای دریافت منابع غذایی مفید انتخاب نمیکنیم؛ بلکه میخوریم تا تفریح کرده باشیم.
به همین دلیل هم آمار اضافه وزن در کشور ما بهویژه دربین جوانان، نگران کننده است. در مطلبی که میخوانید، مقایسهای بین مصرف یک برش پیتزا با یک کاسه سالاد صورت گرفته است. شک نداریم که طعم پیتزا بسیار خوشمزهتر از یک کاسه سالاد پر از سبزی با مزه معمولی است، اما این بار مطلب را کامل بخوانیم و بعد تصمیم بگیریم این هفته، پایان هفته را چطور سالمتر بگذرانیم؟
یک برش پیتزا بعد از ورود به بدن چه میکند؟
پایان هفته است. چه چیزی بهتر از خوردن پیتزا و لذت بردن از طعم آن، اما همه ما از اثر منفی مصرف حتی یک برش از آن غافل هستیم. در این بررسی، پیتزای پپرونی به عنوان یکی از پیتزاهای مورد علاقه اغلب مردم دنیا انتخاب شده است.
اولین اثر پیتزا، روی مغز،احساس لذت ناشی از خوردن است، اما هرچه بیشتر میخورید، لذت و اشتهای اولیه بیشتر از بین میرود. دلیل آن سیر شدن نیست؛ بلکه اثر ترکیبهای پیتزا روی گیرندههای مغز است. علاوه براین که با مصرف پیتزا بهتدریج آنزیمها فعال شده و هیدرات کربن غیرطبیعی موجود در غذا به قند تجزیه شده و باعث بالا رفتن میزان قند خون به شکل کاذب میشود.
بالارفتن قند خون باعث بالارفتن فشار خون میشود. هرچند چربی و پروتئین موجود در پیتزا باعث تغییر در میزان قند خون میشود. در این فاصله زمانی میل به خوردن پیتزا کاهش مییابد. نفخ و احساس سیری مرحله بعدی خوردن پیتزاست. درواقع دستگاه گوارش به دلیل دریافت مواد غذایی نامناسب، گاز و نفخ ایجاد میشود. اگر در این شرایط، سریع غذا بخورید، میزان نفخ بیشتر است.
میزان هورمون « لپتین» افزایش مییابد. بالا رفتن میزان این هورمون در خون باعث ایجاد پیام سیری در مغز شده و شما را از خوردن باز میدارد. درواقع این هورمون باعث افزایش میزان جذب گلوکز خون توسط سلولهای بدن میشود. اگر این پیغام به هر دلیل دیر به مغز برسد - برای مثال طعم خوب پیتزا و میل به خوردن آن- گلوکز دریافت شده به شکل چربی در کبد ذخیره خواهد شد.
با خوردن زیاد از حد پیتزا، احساس امتلاء به شما دست میدهد. در این شرایط ترشح هورمون «گرلین»؛ هورمون گرسنگی، متوقف میشود. در این شرایط بدن به شیوه دیگری فعالیت خواهد کرد. بدن شما چربی را از تجزیه چربی موجود در پنیر به دست میآورد و محصول تجزیه چربی پنیر پیتزا را به خون وارد کرده و در نتیجه میزان «تریگلیسرید» خون افزایش مییابد. بالا رفتن این نوع چربی در گردش خون باعث افزایش خطر سکته قلبی ومغزی خواهد شد.
فشار خون بالا میرود. در افرادی که مستعد لخته شدن خون هستند، خطر این مساله افزایش مییابد. اما یک خبر خوشحالکننده اینکه به دلیل بالا بودن میزان هورمون «لپتین» یا همان هورمون سیری که درباره آن گفتیم، میل به خوردن مجدد ندارید. از آنجایی که بخشی از انرژی بدن از طریق مصرف گوشت هم فراهم شده است، بنابراین عارضه خوابآلودگی را کمتر تجربه خواهید کرد. اگر دریافت انرژی شما بیشتر از راه هیدرات کربن بود، دچار خوابآلودگی بیموقع میشدید.
حدود یک ساعت بعد از خوردن پیتزا، میزان قند خون به شکل سابق برگشته و با کاهش میزان قند خون فعالیت هورمون گرلین افزایش خواهد یافت. به همین دلیل دوباره احساس گرسنگی خواهید کرد. این جاست که با خوردن مجدد، زمینه افزایش وزن فراهم خواهد شد.
و بعد از مدتی
اگر تعداد دفعات خوردن پیتزا،زیاد نباشد؛شاید بتوان خطر همین یک بار را به جان خرید و مدیریت کرد. اما اگر این قضیه بارها در طول هفته تکرار شود، خطر افزایش فشار خون، اختلال را میزان قند خون، اضافه وزن، افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی دور از انتظار نیست.
شاید میزان کالری و ترکیبهای مضر بعضی پیتزاها کمتر یا بیشتر از این باشد، اما این پیتزا به عنوان شاخص درنظر گرفته شده است.
هر شیشه سالادچه قدر کالری دارد؟
این سالاد حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است. به این دلیل که همه موادغذایی داخل این سالاد فیبر دارند. فیبر با پر کردن حجم معده مانع از پرخوری میشود. علاوه براینکه وجود آن به عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
وبسایت همشهری شش و هفت - مهتاب خسروشاهی: چشممان را نباید روی این واقعیت ببندیم که یکی از بزرگترین تفریحهای مردم دنیا و کشور خودمان، خوردن است. این که چه میخوریم و چقدر میخوریم،در درجه دهم اهمیت قرار دارد. به این دلیل که اغلب ما خوردن را بهعنوان راهی برای دریافت منابع غذایی مفید انتخاب نمیکنیم؛ بلکه میخوریم تا تفریح کرده باشیم.
به همین دلیل هم آمار اضافه وزن در کشور ما بهویژه دربین جوانان، نگران کننده است. در مطلبی که میخوانید، مقایسهای بین مصرف یک برش پیتزا با یک کاسه سالاد صورت گرفته است. شک نداریم که طعم پیتزا بسیار خوشمزهتر از یک کاسه سالاد پر از سبزی با مزه معمولی است، اما این بار مطلب را کامل بخوانیم و بعد تصمیم بگیریم این هفته، پایان هفته را چطور سالمتر بگذرانیم؟
یک برش پیتزا بعد از ورود به بدن چه میکند؟
پایان هفته است. چه چیزی بهتر از خوردن پیتزا و لذت بردن از طعم آن، اما همه ما از اثر منفی مصرف حتی یک برش از آن غافل هستیم. در این بررسی، پیتزای پپرونی به عنوان یکی از پیتزاهای مورد علاقه اغلب مردم دنیا انتخاب شده است.
اولین اثر پیتزا، روی مغز،احساس لذت ناشی از خوردن است، اما هرچه بیشتر میخورید، لذت و اشتهای اولیه بیشتر از بین میرود. دلیل آن سیر شدن نیست؛ بلکه اثر ترکیبهای پیتزا روی گیرندههای مغز است. علاوه براین که با مصرف پیتزا بهتدریج آنزیمها فعال شده و هیدرات کربن غیرطبیعی موجود در غذا به قند تجزیه شده و باعث بالا رفتن میزان قند خون به شکل کاذب میشود.
بالارفتن قند خون باعث بالارفتن فشار خون میشود. هرچند چربی و پروتئین موجود در پیتزا باعث تغییر در میزان قند خون میشود. در این فاصله زمانی میل به خوردن پیتزا کاهش مییابد. نفخ و احساس سیری مرحله بعدی خوردن پیتزاست. درواقع دستگاه گوارش به دلیل دریافت مواد غذایی نامناسب، گاز و نفخ ایجاد میشود. اگر در این شرایط، سریع غذا بخورید، میزان نفخ بیشتر است.
میزان هورمون « لپتین» افزایش مییابد. بالا رفتن میزان این هورمون در خون باعث ایجاد پیام سیری در مغز شده و شما را از خوردن باز میدارد. درواقع این هورمون باعث افزایش میزان جذب گلوکز خون توسط سلولهای بدن میشود. اگر این پیغام به هر دلیل دیر به مغز برسد - برای مثال طعم خوب پیتزا و میل به خوردن آن- گلوکز دریافت شده به شکل چربی در کبد ذخیره خواهد شد.
با خوردن زیاد از حد پیتزا، احساس امتلاء به شما دست میدهد. در این شرایط ترشح هورمون «گرلین»؛ هورمون گرسنگی، متوقف میشود. در این شرایط بدن به شیوه دیگری فعالیت خواهد کرد. بدن شما چربی را از تجزیه چربی موجود در پنیر به دست میآورد و محصول تجزیه چربی پنیر پیتزا را به خون وارد کرده و در نتیجه میزان «تریگلیسرید» خون افزایش مییابد. بالا رفتن این نوع چربی در گردش خون باعث افزایش خطر سکته قلبی ومغزی خواهد شد.
فشار خون بالا میرود. در افرادی که مستعد لخته شدن خون هستند، خطر این مساله افزایش مییابد. اما یک خبر خوشحالکننده اینکه به دلیل بالا بودن میزان هورمون «لپتین» یا همان هورمون سیری که درباره آن گفتیم، میل به خوردن مجدد ندارید. از آنجایی که بخشی از انرژی بدن از طریق مصرف گوشت هم فراهم شده است، بنابراین عارضه خوابآلودگی را کمتر تجربه خواهید کرد. اگر دریافت انرژی شما بیشتر از راه هیدرات کربن بود، دچار خوابآلودگی بیموقع میشدید.
حدود یک ساعت بعد از خوردن پیتزا، میزان قند خون به شکل سابق برگشته و با کاهش میزان قند خون فعالیت هورمون گرلین افزایش خواهد یافت. به همین دلیل دوباره احساس گرسنگی خواهید کرد. این جاست که با خوردن مجدد، زمینه افزایش وزن فراهم خواهد شد.
و بعد از مدتی
اگر تعداد دفعات خوردن پیتزا،زیاد نباشد؛شاید بتوان خطر همین یک بار را به جان خرید و مدیریت کرد. اما اگر این قضیه بارها در طول هفته تکرار شود، خطر افزایش فشار خون، اختلال را میزان قند خون، اضافه وزن، افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی دور از انتظار نیست.
شاید میزان کالری و ترکیبهای مضر بعضی پیتزاها کمتر یا بیشتر از این باشد، اما این پیتزا به عنوان شاخص درنظر گرفته شده است.
هر شیشه سالادچه قدر کالری دارد؟
این سالاد حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است. به این دلیل که همه موادغذایی داخل این سالاد فیبر دارند. فیبر با پر کردن حجم معده مانع از پرخوری میشود. علاوه براینکه وجود آن به عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
عوارض داروهای خوراکی
زخم معده عارضه اولیه و اصلی این داروهاست. مصرف بی رویه داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی به خصوص ایبوپروفن و آسپرین باعث ایجاد زخم و التهاب در جداره داخلی معده شده و موجب دردهای شدید معده، فراهم آمدن زمینه ایجاد عفونت های معده، کاهش جذب ویتامین ها و املاح به دلیل کاهش اسیدیته معده و کاهش تولید فاکتور داخلی موثر بر جذب ویتامین B12، ایجاد خونریزی های معده ای و گوارشی و بروز کم خونی ها می شود.
بیماری قلبی هم ممکن اســت عارضه ناشی از داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی باشد زیرا این داروها آنزیم سیکلواکسیژناز را مهار می کنند و مانع عملکرد محافظتی این آنزیم (از طریق کاهش تولید کاهی پروستاگلاندین) بر دستگاه گردش خون می شوند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهند.
عوارض کلی دیگر مسکن ها تهوع و استفراغ، کاهش عملکرد دستگاه گوارش و روده ها، تداخل در چذب ریزمغذی ها می باشد. داروهای مخدر مانند مرفین و داروهای مشابه آنها هم در درمان دردهای شدید و حاد و غیرقابل کنترل به وسیله سایر مسکن ها هم استفاده می شوند. مرفین و داروهای اپوییدی در موارد اورژانسی بیشتر کاربرد دارند و کاربرد روزانه ندارند.
یکی از داروهای مسکن بسیار قوی در درمان دردهای آرتریتی و درد زانو داروی ترامادول اســت که اثرات تسکینی مفید در کنار عوارض بالا ایجاد می کند. این داور از نظر شیمیایی شبیه داروهای مخدر نیست ولی عملکرد مشابه آنها را با تاثیر بر گیرنده های آنها در بدن اعمال می کند.
عوارض بالای این دارو مانند ایجاد تشنج، اضطراب، ضعف، تحریک اعصاب مرکزی، گیجی، سرخوشی، سردرد، کسالت، عصبانیت، اختلال خواب، خواب آلودگی، سرگیجه، مشکلات قلبی عروقی، اختلال بینایی، درد شکم، بی اشتهایی، یبوست، اسهال، خشکی دهان، سوءهاضمه، نفخ، تهوع، استفراغ، دفع پروتیین در ادرار (پروتنینوری)، تکرر ادرار، احتباس ادرار و دپرسیون تنفسی باعث کاهش استفاده از آن شده اســت.
بیماری هایی که موجب زانودرد می شوند
بیماری های مختلف ممکن اســت باعث درد زانو شوند که عبارتند از: نرمی غضروف کشکک یا کندرومالاسی کشکک، آرتروز زانو، کیست منیسک، منیسک دیسکی شکل، آرتریت روماتیید زانو، آرتریت عفونی، استئوکندریت، تومورها، اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت هموفیلیک، آرتریت نقرسی، آرتریت سلی، استئومیلیت، انواع التهابات تاندون ها، انواع شکستگی های مربوط به کشکک و استخوان ران و درشت نی، دررفتگی های کشک و مفصل، خونریزی حاد مفصل (همارتروز)، شلی رباط های اطراف زانو، تجمع مایع مفصل زانو، بیماری عروقی محیطی، ترومبوز وریدی عمقی (DVT)، گیرافتادن بالشتک چربی، گاهی ممکن اســت دردهای زانو مربوط به خود مفصل زانو نباشند و مربوط به دردهای ارجاعی از قسمت های دیگر مثل مچ پا و ران باشد.
مهم ترین این مشکلات آرتریت ها و آرتروز هستند که درمان های مختلفی برای بهبود آن انجام می گیرد. هدف درمان های دارویی زانو درد بر کنترل درد و التهاب ایجاد شده و کاهش آسیب های بعدی و در صورت امکان ترمیم غضروف آسیب دیده و احیای مایع سینوویال مفصل استوار اســت.
داروهای تزریقی برای تسکین درد
یکی دیگر از درمان های درد و التهابات زانو تزریق دارو و ترکیبات درمانی به صورت مستقیم در مفصل می باشد. در این راستا داروها و ترکیبات مختلفی کاندیدای تزریق به داخل مفصل هستند که از این جمله می توان به داروهای بی حسی موضعی، داروهای استروییدی، مایع مفصلی از سایر مفاصل، تزریق پلاسمای خود فرد بیمار، هیالورونیک اسید و سایر روان سازهای مفصلی اشاره کرد.
با تزریق اسید هیالورونیک به داخل زانو خاصیت روان کنندگی و لغزندگی مایع سینوویال بیشتر می شود ولی احتمالا مکانیسم های دیگری هم در کار اســت چون بدن این ماده را چند ساعت تا چند روز پس از تزریق از داخل مفصل جذب کرده و بیرون می کشد ولی تاثیرات آن گاهی تا ماه ها باقی می ماند.
ممکن اســت تزریق این ماده موجب شود تا خود بدن شروع به تولید بیشتر آن در داخل مفصل کند. تزریق کورتیکواسترویید در مفاصل اگرچه ممکن اســت سودمند باشد، اما تکرار تزریق استرویید می تواند به آتروفی استروییدی، عوارض پس از تزریق و بروز عفونت بیانجامد.
انواع درد زانو
درد زانو می تواند علل اولیه و ثانویه داشته باشد و در دو نوع درد حاد و درد مزمن ممکن اســت تجربه شود. علل حاد زانو درد ممکن اســت به دلیل شکستگی های استخوانی، پارگی تاندون، لیگامان ها، صدمات منیسک، دررفتگی زانو، دررفتگی کاسه زانو باشد و علل درد مزمن زانو در اثر آرتریت شامل روماتویید، استئوآرتریت، آرتریت کریتسالی، بروزیت یا آماس کیسه مفصلی، عفونت، تاندونیت یا التهاب تاندون رخ دهد. در بیشتر زانودردها التهاب مفصل زانو ایجاد می گردد که دف اصلی درمان بر متوقف کردن یا کاهش روند التهاب تمرکز دارد.
دو حرکت مهم زانو از نظر حرکت شناسی، خم شدن (Flexion) و صاف شدن (Extension) اســت. البته مفصل زانو جزیی چرخشی (Rotation) نیز دارد ولی میزان این حرکت خیلی کم اســت. در ساختار مفصل زانو سه استخوان شرکت می کنند که عبارتند از استخوان ران، استخوان درشت نی، استخوان کشکک، ثبات مفصل زانو به وضعیت و ساختار عضلات، رباط ها، کپسول مفصلی و همچنین راستای اندام تحتانی بستگی دارد.
کاپسایسین ترکیبات اصلی تشکیل دهنده محصولات مسکن موضعی حاصل از فلفل اســت که در کاهش درد بسیار موثر می باشد و ممکن اســت زمانی که برای اولین بار این مسکن استفاده می شود احساس سوختگی و سوزش های گرمی در پوست ایجاد شود که با گذشت زمان این احساس برطرف می شود.
مکمل های زیادی برای کنترل درد زانو و آرتروز و استئوآرتریت مفصل و ترمیم غضروف های مفاصل استفاده می شود که عبارتند از: گلوکزآمین، کندرویتین، ام اس ام (MSM: Methyl sulfonyl methane)، آلوئه ورا، مکمل کلسیم، امگا 3، ترکیبات ایزوفلاون های گیاهی، غضروف کوسه، ویتامین C و D را می توان نام برد.
مکمل های مناسب برای زانو
برخی از این مکمل ها به صورت ترکیب دو یا چند ماده در دسترس هستند مانند قرص ها و کپسول های گلوکزآمین کندرویتین یا گلوکزآمین کندرواتین ام اس ام، که هدف اصی تولید این مکمل ها افزایش ترمیم غضروف ها و کمک به برطرف نمودن آسیب های ایجادشده به مفاصل زانو و سایر مفاصل بدن اســت.
هرچند مطالعات متمرکز و سازمان یافته ای راجع به تاثیر قطعی این مکمل ها بر درمان درد زانو آرتروز و استئوآرتریت مفاصل وجود ندارد اما مصرف آنها در بهبود عملکرد مفاصل بی تاثیر نیست. گلوکزآمین سولفات (Glucosamine Sulfate) ماده ای اســت که به طور طبیعی در بدن یافت می شود و نقش مهمی در تشکیل و بازسازی غضروف، جلوگیری از بیماری های مفصلی، محافظت از مفصل ها و تاندون ها و کاهش التهاب در تاندون ها، غضروف و بافت های نرم را بر عهده دارد. مصرف این ماده مجرب ه کاهش درد و کمک به بازسازی غضروف ها و ساختار مفصل ها می شود.
کندرویتین سولفات (Chondroitin Sulfate) ماده طبیعی که موجب بهبود کارکرد غضروف می شود و از متداول ترین مکمل های غذایی جهت درمان بیماری های مفصلی می باشد، این ماده از مولکول های بزرگی تشکیل یافته، به همین دلیل درصد جذب آن توسط بدن در سطح پایینی قرار دارد.
ام اس ام ترکیبی گوگردی و ارگانیک اســت که به طور طبیعی در بافت های تمام گیاهان و جانوران زنده یافتی می شود. عنصر گوگرد در تشکیل کلاژن که از اجزای مهم غضروف و استخوان نقش مهمی دارد و باعث کاهش درد و التهاب و حفظ تندرستی استخوان ها، مفاصل و تاندون ها می گردد. عوارض این مکمل ها بیشتر به صورت ظهور واکنش های حساسیتی در افراد اســت که با بروز این علائم مصرف آنها باید قطع گردد.
درمان مشکلات مربوط به زانو مخصوصا درد زانو با استفاده از چند روش همزمان مانند رعایت رژیم غذایی، کاهش وزن و کاهش فشار بر مفاصل زانو، استفاده از ترکیبات غذایی ضدالتهاب و آنتی اکسدانتی، استفاده از داروهای ضدالتهاب و مکمل های کمکی در سلامت غضروف ها و انجام ورزش امکان پذیر می باشد.
مسکن ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی (NSAID)، بی حس کننده های موضعی، استروییدهای ضدالتهاب، مواد تزریق در مفصل مانند ترکیبات پلاسما و هیالورونیک اسید و... درمان های رایج درد زانو هستند که دارای فواید و همچنین عوارضی برای افراد مصرف کننده می باشند. مسکن ها یکی از مهم ترین گزینه های درمانی موجود آرتروز و درد زانو به شمار می روند. استفاده از مسکن ها به مدت طولانی توصیه نمی شود ولی در مهار و کنترل درد در کوتاه مدت می توانند مفید باشند. این دسته از داروها عبارتند از:
• استامینوفن (پاراستامول)
• داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی
• مورفین و سایر مخدرها
• سایر ضددردها شامل داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای ها و ضدصرع ها
• داروهای گیاهی ضددرد
استفاده از مسکن ها مانند سایر داروها ممکن اســت به موازات اثرات مفید و تسکینی باعث ایجاد عوارض جدی شود. داروهای مسکن دسته ضدالتهاب های غیراسترویید (NSAID) مانع از تولید هورمون های پروستاگلاندین در بدن می شوند که این هورمون ها اعمال مهمی در بدن انجام می دهند که یکی از آنها ایجاد درد و التهاب در پاسخ به عفونت یا آسیب دیدگی (واکنش طبیعی و حیاتی) اســت و باعث می شود بدن با این اختلالات ایجادشده مقابله کند.
داروهای مسکن ضدالتهاب غیراستروییدی از دو طریق، هم با مهار تولید این هورمون ها و هم از طریق مستقیم باعث عوارض قابل توجهی می شوند. از این داروها که در کنترل درد زانو استفاده می شوند می توان به ایبوپروفن، دیکلوفناک، پیروکسیکام، کتورولاک، مفنامیک اسید، ایندومتاسین، ملوکسیکام، ناپروکسن، اتودولاک و سلکسیب اشاره کرد.
*دکترای عمومی داروسازی، دانشجوی دکترای تخصصی تغذیه