جام جم سرا: خودش فکر میکند پزشکان نمیتوانند عامل اصلی را پیدا کنند و او مجبور است از مطب این پزشک بیرون بیاید و سراغ پزشک دیگری برود تا شاید بالاخره یکی از آنها بتواند این بیماری عجیب و غریب را تشخیص دهد.
چند وقتی میشود این روال را در پیش گرفته و به همین دلیل با جواب آزمایشهای متعدد، عکسها و سونوگرافیهای جورواجور و نظرات و پیشنهادهای مختلف، به پزشکان زیادی مراجعه کرده تا شاید یکی بتواند کمکش کند. او همه این زحمات و رنجها را تحمل میکند، غافل از این که واقعا بیمار نیست و اصلا مشکلی در جسمش ندارد که تشخیص داده شود یا نشود. مساله این است که او باید به دنبال پیدا کردن عامل زمینهساز این بیماری در روح و روانش باشد؛ مشکلی که در گروه اختلالات روانپزشکی جای میگیرد.
دکتر سیدهادی معتمدی، روانپزشک در گفتوگو با جامجم درباره این اختلال چنین توضیح میدهد: در علم روانپزشکی، بیماری هیپوکندریا یا اختلال خود بیمار انگاری از انواع بیماریهایی به حساب میآید که فرد با وجود برخورداری از سلامت جسمی، همچنان خود را بیمار میداند.
دکتر معتمدی با بیان این مطلب یادآور میشود: این بیماری به نوعی ریشه در وسواس و افسردگی دارد.
چه کسانی در معرض خطرند؟
تصور کنید یک روز با احساس سردردی شدید از خواب بیدار میشوید. مسلما اولین فکری که به ذهنتان میرسد این است که خوب نخوابیدهاید و خستگی و بدخوابی باعث سردرد شده، شاید هم عامل ساده دیگری را در بروز این درد موثر بدانید، چون سردرد از آن مشکلاتی است که میتواند علل متعددی داشته باشد. بعضی از افراد هم به محض روبهرو شدن با همین درد و ناراحتی همهگیر، آن را به مشکلات و بیماریهایی بسیار جدی مانند احتمال وجود غدهای در مغز یا بروز سرطان ارتباط میدهند.
اغلب این اشخاص به گفته دکتر معتمدی، کسانی هستند که یا میان دوستان و اطرافیانشان با بیمار سختی مواجه بودهاند و شخصی را با این علائم دیدهاند که این موضوع موجب نگرانیشان شده است یا در دوران کودکی در مورد بیماری خاصی صحبت و سخن زیاد شنیده و بر آن تمرکز کردهاند.
علاوه بر این موارد، خانوادههای وسواسی و حساس هم در میان صحبتها و با نوع عملکردشان میتوانند چنین حسی را در وجود فرزندانشان ایجاد کرده و پرورش دهند.
آن طور که این روانپزشک میگوید: این بیماری در هر دو گروه مردان و زنان مشاهده میشود، ولی احتمال بروز آن میان خانمها کمی بیشتر از آقایان است. همچنین در سنین جوانی و میانسالی، افراد بیشتر با این مشکل روبهرو خواهند شد و با آن دست و پنجه نرم خواهند کرد.
نوع بیماری براساس شرایط انتخاب میشود
کسانی که دچار چنین اختلالی میشوند، معمولا با علائم جزئی و گاه بیاهمیت، به بیماریهای جدی و مهم فکر میکنند. برای همین، یک روز به فکر سرطان میافتند و روز دیگر نگران ابتلا به هپاتیت هستند؛ بعضی وقتها هم سراغ انواع تومورها میروند و خلاصه حسابی برای خودشان نسخه میپیچند.
دکتر معتمدی با اشاره به این که افراد مبتلا به چنین اختلالی، متناسب با شرایط روز به بیماریهای متفاوت فکر میکنند، یادآور میشود: زمانی که در جامعه در مورد بیماری خاصی مانند اماس بیش از پیش صحبت میشود و در مورد این بیماری تبلیغات زیادی انجام میگیرد، چنین افرادی بیش از آنچه باید به این بیماری فکر میکنند یا وقتی یکی از اطرافیان یا آشنایان به بیماریای مبتلا میشود، چنین مشکلی بسیار فراتر از واقعیت به چشمشان خواهد آمد.
این روانپزشک میافزاید: زمینه بروز این اختلال در افسردگی یا وسواس نهفته است و بر همین اساس، خودبیمار انگاری تقریبا درمانهای مشابهی با افسردگی و وسواس دارد.
این بیماران درمان میشوند
نکته مهم در مورد این اختلال آن است که بعضی افراد، هیچ تلاشی برای تغییر وضعیت خود نمیکنند و با این طرز فکر که اختلال خود بیمار انگاری، درمانی ندارد خودشان را از درمان محروم میکنند. در صورتی که به گفته دکتر معتمدی، مشکل اغلب این افراد قابل درمان است و اگر به روانپزشک مراجعه کنند میتوانند زندگیای طبیعی داشته باشند.
وی ادامه میدهد: خیلی طبیعی و البته لازم است که اگر مشکل جسمی خاصی برای هر فردی پیش بیاید یا نشانهای از یک بیماری در بدنش وجود داشته باشد، برای تشخیص و درمان بموقع به پزشک مراجعه کند، اما کسانی که به این اختلال دچار میشوند، فقط به بیماریهای مهم و جدی فکر میکنند. اینها با دیدن کوچکترین تغییری در جسمشان به یاد بیماریهای سخت و اغلب غیرقابل درمان میافتند.
وی با تاکید بر این که هزاران علت مختلف برای بروز یک بیماری وجود دارد و عوامل متعددی میتواند زمینهساز ابتلا به بیماری شود، توضیح میدهد: کسانی که از اختلال خودبیمار انگاری رنج میبرند، معمولا از نظر شناختی مشکل دارند و هر موضوعی را خیلی جدیتر و بزرگتر از واقعیت میبینند و نشان میدهند.
این روانپزشک با بیان این که در 99 درصد موارد، این افکار بیهوده است و فقط فرد را نگران میکند، خاطرنشان میکند: با استفاده از درمانهای دارویی، روان درمانی، درمانهای حمایتی و اطمینان بخشی به این گروه از افراد میتوانیم این مشکل را برطرف کنیم که البته گاهی بر اثر یک هیجان، استرس یا اتفاق خاصی که در زندگی پیش میآید، چنین اختلالی عود میکند، ولی دیگر خیلی پایدار نخواهد بود و در اغلب موارد، چنین افرادی پس از درمان مشکلی نخواهند داشت.
نیلوفر اسعدیبیگی / گروه سلامت
به گزارش ایلنا، عبدالرضا عباسپور دیروز در نشستی خبری با اشاره به اینکه ۶۳ هزار و ۸۰۳ جانباز شیمیایی در کشور وجود دارد، گفت: تعداد جانبازان نخاعی ۱۹۸۰ نفر، جانبازان اعصاب و روان ۲۱۸ هزار و ۲۲۵ و سایر گروههای جانبازی ۲۸۰ هزار و ۴۱۴ نفر است.
وی ادامه داد: از میان آمار اعلام شده ۷ هزار و ۱۴۷ نفر جانبازان شهید اعصاب و روان با بیماری شدید هستند که به خدمات ویژه نیازمندند. همچنین ۴۶۷ هزار و ۸۴۷ جانباز تا ۶۰ سال سن دارند و ۴۸ هزار و ۳۹۷ نفر بالای ۶۰ سال هستند.
معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید و امور ایثارگران افزود: بنیاد شهید هرم خدمات درمانی دارد که در قاعده آن بیمه همگانی سپس بیمه تکمیلی، طرح پایش سلامت جانبازان و والدین شهدا، کلینکهای تخصصی و اعزام به استانها، کلینیک تخصصی و دعوت از متخصصین خارجی و در رأس آن اعزام درمانی جانبازان به خارج از کشور وجود دارد.
عباسپور توضیح داد: ۸۱۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه پایه بنیاد شهید هستند و یک میلیون و ۶۶۸ هزار و ۷۹۶ نفر از بیمه تکمیلی بنیاد شهید استفاده میکنند که علت بیشتر بودن افراد تحت پوشش بیمه تکمیلی این است که برخی از افراد جامعه ایثارگری تحت پوشش بیمه دستگاههایی که در آن مشغول به کار هستند؛ قرار دارند اما از بیمه تکمیلی بنیاد استفاده میکنند.
وی با بیان اینکه بیمه تکمیلی بنیاد شهید سقف ندارد، گفت: خدمات ما فارغ از درصد جانبازی به همه ایثارگران و افراد تحت تکفل بدون دریافت هیچ گونه فرانشیز ارائه میشود و سه هزار و ۵۰۰ مرکز که بیشتر آنها خصوصی هستند طرف قرارداد ما قرار دارند و دیگر بیمارستانها نیز همکاری لازم را با ما دارند و در صورت مراجعه به ایثارگران خدمات ارائه میکنند.
معاون بنیاد شهید اظهار کرد: در یک سال گذشته ۲۳ هزار نفر از والدین شهدا و افراد دیگر از خدمات پرستاری بنیاد شهید نیز استفاده کردند و بیش از ۳۸۸ هزار نفر از خدمات بستری بهرهمند شدند.
وی با اشاره به طرح پایش سلامت تصریح کرد: ۶۱۰ پزشک عمومی در طرح پایش سلامت به منازل جانبازان میروند و در صورت نیاز این عزیزان را به کلینکهای تخصصی ارجاع میدهند همچنین بیش از ۲۵ تیم تخصصی به استانها و روستاهای کم برخوردار اعزام شدهاند که در یک سال اخیر هزار و ۸۸۳ نفر را ویزیت کردند.
عباسپور با اشاره به اینکه ۳۹ پزشک متخصص از خارج از کشور در یک سال اخیر به ایران آمدند و ۹۸۵ مورد ویزیت و ۲۱۷ مورد جراحی داشتند، افزود: ۱۲ نفر از جانبازان نیز در این مدت برای درمان به خارج از کشور اعزام شدند. همچنین ما جانبازانی داریم که دچار شرایط و بیماریهای خاصی شدند که در دنیا ویژه است. بنابراین در حین عمل آنها از چندین متخصص خارجی و داخلی در قالب یک تیم استفاده میکنیم.
معاون بنیاد شهید در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه جانبازان معمولا در مورد خدمات درمانی انتقاداتی دارند، گفت: در سال ۹۴ دانشگاه تهران پژوهشی را برای ما انجام داد که نشان میداد ۸۰ درصد جامعه ایثارگری از خدمات درمانی رضایت داشتند.
وی با بیان اینکه طرح پایلوت درمان جانبازان شیمیایی و بیماران ریوی در کل کشور در حال انجام است، گفت: پایشهای تخصصی یک دور در همه استانها انجام شده و به زودی دور دوم نیز برای تمامی جانبازان انجام میشود و نرمافزاری در بنیاد ایجاد شده که اطلاعات درمانی جامعه ایثارگری در آن ثبت میشود.
عباسپور در ارتباط با جانبازان اعصاب و روان افزود: بیماری این عزیزان مزمن است بنابراین شبکه آموزشی برای آنها تدوین شده که به خانوادههای آنان نیز آموزشهایی داده شود. بر این اساس ۶۰ هزار نفر از همسران این جانبازان آموزشهای خاص دیدند و همچنین در این شبکه آموزشهای پیشگیری از اعتیاد، شادکامی و... نیز داده میشود. تلاش ما این است که بر روی مسائل روحی کار کنیم و نیاز دارویی را کم کنیم زیرا در این شرایط سطح رضایت جانبازان و خانوادههایشان بالا میرود و عوارض آن برای این عزیزان و به ویژه خانوادههایشان کم میشود.
معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید خاطرنشان کرد: همچنین اردوهای دورهای تفریحی و درمانی نیز برای این جانبازان در نظر گرفته شده است و البته با توجه به اینکه تخت روانپزشکی در بیمارستانها کم است ما به این مساله مستقیما ورود کردیم به طوری که ۱۰ مرکز تخصصی روانپزشکی را در اختیار داریم و ۹ درصد تختهای روانپزشکی کشور برای بنیاد شهید است. همچنین خدمات مشاورهای و روانشناسی نیز تحت پوشش بیمه بنیاد قرار میگیرد.
وی در پاسخ به اینکه گفته میشود؛ بیمارستانهای اعصاب و روان بنیاد شهید به یک شرکت خاص واگذار شده است، گفت: در جهت یکپارچه سازی خدمات و استفاده از یک پروتکل درمانی بیمارستانهای اعصاب و روان زیر مجموعه یکی از شرکتهایی است که ۱۰۰ درصد سهام آن متعلق به بنیاد شهید است، در این مراکز قصد نداریم که نیروهای باتجربه خود را در زمینه درمان جانبازان اعصاب و روان از دست بدهیم و همچنان با آنها همکاری خواهیم کرد.
عباسپور در زمینه کمیسیون تشخیص درصد جانبازی اظهار کرد: آیین نامه تعیین درصد با استفاده از تجارب بین المللی و همکاری سه دستگاه وزارت دفاع، ستاد نیروهای مسلح و بنیاد شهید و امور ایثارگران نوشته شده است که میزان از کارافتادگی افراد را مشخص میکند. تعیین درصد جانبازی پیش از سال ۷۲ موقت بوده است و ما از همه کسانی که در آن زمان درصد جانبازی گرفتند درخواست کردیم که مجددا برای گرفتن درصد قطعی خود مراجعه کنند. در حال حاضر نیز کاهش درصد نداریم اما ممکن است افزایش درصد نیز نداشته باشیم.
وی در ارتباط با جانبازان مدافع حرم ادامه داد: مدافعان حرم و خانوادههای آنها برای ما همانند جانبازان دفاع مقدس و خانوادههایشان هستند و همانند آنان نیز خدمات دریافت میکنند.
عباسپور در پایان با اشاره به اینکه در بودجه سال آینده کسری نخواهیم داشت، گفت: در زمینه تعداد آمبولانس با محدودیت روبرو هستیم برای نمونه در تهران کمتر از ۲۰ آمبولانس داریم که تنها به موارد اورژانسی میپردازد.
کلمات کلیدی: جانباز،جانباز اعصاب و روان،بنیاد شهید،عبدالرضا عباسپور،معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید
به گزارش ایلنا، عبدالرضا عباسپور دیروز در نشستی خبری با اشاره به اینکه ۶۳ هزار و ۸۰۳ جانباز شیمیایی در کشور وجود دارد، گفت: تعداد جانبازان نخاعی ۱۹۸۰ نفر، جانبازان اعصاب و روان ۲۱۸ هزار و ۲۲۵ و سایر گروههای جانبازی ۲۸۰ هزار و ۴۱۴ نفر است.
وی ادامه داد: از میان آمار اعلام شده ۷ هزار و ۱۴۷ نفر جانبازان شهید اعصاب و روان با بیماری شدید هستند که به خدمات ویژه نیازمندند. همچنین ۴۶۷ هزار و ۸۴۷ جانباز تا ۶۰ سال سن دارند و ۴۸ هزار و ۳۹۷ نفر بالای ۶۰ سال هستند.
معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید و امور ایثارگران افزود: بنیاد شهید هرم خدمات درمانی دارد که در قاعده آن بیمه همگانی سپس بیمه تکمیلی، طرح پایش سلامت جانبازان و والدین شهدا، کلینکهای تخصصی و اعزام به استانها، کلینیک تخصصی و دعوت از متخصصین خارجی و در رأس آن اعزام درمانی جانبازان به خارج از کشور وجود دارد.
عباسپور توضیح داد: ۸۱۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه پایه بنیاد شهید هستند و یک میلیون و ۶۶۸ هزار و ۷۹۶ نفر از بیمه تکمیلی بنیاد شهید استفاده میکنند که علت بیشتر بودن افراد تحت پوشش بیمه تکمیلی این است که برخی از افراد جامعه ایثارگری تحت پوشش بیمه دستگاههایی که در آن مشغول به کار هستند؛ قرار دارند اما از بیمه تکمیلی بنیاد استفاده میکنند.
وی با بیان اینکه بیمه تکمیلی بنیاد شهید سقف ندارد، گفت: خدمات ما فارغ از درصد جانبازی به همه ایثارگران و افراد تحت تکفل بدون دریافت هیچ گونه فرانشیز ارائه میشود و سه هزار و ۵۰۰ مرکز که بیشتر آنها خصوصی هستند طرف قرارداد ما قرار دارند و دیگر بیمارستانها نیز همکاری لازم را با ما دارند و در صورت مراجعه به ایثارگران خدمات ارائه میکنند.
معاون بنیاد شهید اظهار کرد: در یک سال گذشته ۲۳ هزار نفر از والدین شهدا و افراد دیگر از خدمات پرستاری بنیاد شهید نیز استفاده کردند و بیش از ۳۸۸ هزار نفر از خدمات بستری بهرهمند شدند.
وی با اشاره به طرح پایش سلامت تصریح کرد: ۶۱۰ پزشک عمومی در طرح پایش سلامت به منازل جانبازان میروند و در صورت نیاز این عزیزان را به کلینکهای تخصصی ارجاع میدهند همچنین بیش از ۲۵ تیم تخصصی به استانها و روستاهای کم برخوردار اعزام شدهاند که در یک سال اخیر هزار و ۸۸۳ نفر را ویزیت کردند.
عباسپور با اشاره به اینکه ۳۹ پزشک متخصص از خارج از کشور در یک سال اخیر به ایران آمدند و ۹۸۵ مورد ویزیت و ۲۱۷ مورد جراحی داشتند، افزود: ۱۲ نفر از جانبازان نیز در این مدت برای درمان به خارج از کشور اعزام شدند. همچنین ما جانبازانی داریم که دچار شرایط و بیماریهای خاصی شدند که در دنیا ویژه است. بنابراین در حین عمل آنها از چندین متخصص خارجی و داخلی در قالب یک تیم استفاده میکنیم.
معاون بنیاد شهید در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه جانبازان معمولا در مورد خدمات درمانی انتقاداتی دارند، گفت: در سال ۹۴ دانشگاه تهران پژوهشی را برای ما انجام داد که نشان میداد ۸۰ درصد جامعه ایثارگری از خدمات درمانی رضایت داشتند.
وی با بیان اینکه طرح پایلوت درمان جانبازان شیمیایی و بیماران ریوی در کل کشور در حال انجام است، گفت: پایشهای تخصصی یک دور در همه استانها انجام شده و به زودی دور دوم نیز برای تمامی جانبازان انجام میشود و نرمافزاری در بنیاد ایجاد شده که اطلاعات درمانی جامعه ایثارگری در آن ثبت میشود.
عباسپور در ارتباط با جانبازان اعصاب و روان افزود: بیماری این عزیزان مزمن است بنابراین شبکه آموزشی برای آنها تدوین شده که به خانوادههای آنان نیز آموزشهایی داده شود. بر این اساس ۶۰ هزار نفر از همسران این جانبازان آموزشهای خاص دیدند و همچنین در این شبکه آموزشهای پیشگیری از اعتیاد، شادکامی و... نیز داده میشود. تلاش ما این است که بر روی مسائل روحی کار کنیم و نیاز دارویی را کم کنیم زیرا در این شرایط سطح رضایت جانبازان و خانوادههایشان بالا میرود و عوارض آن برای این عزیزان و به ویژه خانوادههایشان کم میشود.
معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید خاطرنشان کرد: همچنین اردوهای دورهای تفریحی و درمانی نیز برای این جانبازان در نظر گرفته شده است و البته با توجه به اینکه تخت روانپزشکی در بیمارستانها کم است ما به این مساله مستقیما ورود کردیم به طوری که ۱۰ مرکز تخصصی روانپزشکی را در اختیار داریم و ۹ درصد تختهای روانپزشکی کشور برای بنیاد شهید است. همچنین خدمات مشاورهای و روانشناسی نیز تحت پوشش بیمه بنیاد قرار میگیرد.
وی در پاسخ به اینکه گفته میشود؛ بیمارستانهای اعصاب و روان بنیاد شهید به یک شرکت خاص واگذار شده است، گفت: در جهت یکپارچه سازی خدمات و استفاده از یک پروتکل درمانی بیمارستانهای اعصاب و روان زیر مجموعه یکی از شرکتهایی است که ۱۰۰ درصد سهام آن متعلق به بنیاد شهید است، در این مراکز قصد نداریم که نیروهای باتجربه خود را در زمینه درمان جانبازان اعصاب و روان از دست بدهیم و همچنان با آنها همکاری خواهیم کرد.
عباسپور در زمینه کمیسیون تشخیص درصد جانبازی اظهار کرد: آیین نامه تعیین درصد با استفاده از تجارب بین المللی و همکاری سه دستگاه وزارت دفاع، ستاد نیروهای مسلح و بنیاد شهید و امور ایثارگران نوشته شده است که میزان از کارافتادگی افراد را مشخص میکند. تعیین درصد جانبازی پیش از سال ۷۲ موقت بوده است و ما از همه کسانی که در آن زمان درصد جانبازی گرفتند درخواست کردیم که مجددا برای گرفتن درصد قطعی خود مراجعه کنند. در حال حاضر نیز کاهش درصد نداریم اما ممکن است افزایش درصد نیز نداشته باشیم.
وی در ارتباط با جانبازان مدافع حرم ادامه داد: مدافعان حرم و خانوادههای آنها برای ما همانند جانبازان دفاع مقدس و خانوادههایشان هستند و همانند آنان نیز خدمات دریافت میکنند.
عباسپور در پایان با اشاره به اینکه در بودجه سال آینده کسری نخواهیم داشت، گفت: در زمینه تعداد آمبولانس با محدودیت روبرو هستیم برای نمونه در تهران کمتر از ۲۰ آمبولانس داریم که تنها به موارد اورژانسی میپردازد.
کلمات کلیدی: جانباز،جانباز اعصاب و روان،بنیاد شهید،عبدالرضا عباسپور،معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید