خبرگزاری مهر - فاطیما کریمی: قلب بافت تاریخی شهر شیراز و اطراف حرم شاهچراغ را مجتمعهای تجاری فراگرفته است مجتمعهایی که به جای خانههای تاریخی ساخته شدند و اجناس خارجی می فروشند.
اگر کسی بعد از چند سال به شهر شیراز برود و بخواهد به آرامگاه شاهچراغ رفته و زیارتی کند، برای او شهر دو رنگ دارد؛ یکی رنگ توسعه و دیگری رنگ تخریب.
شیراز و بافت تاریخی آن را با خانههای تاریخیاش میشناسند که دارای تزئینات بسیار زیادی است خانههایی که گوشه گوشه آن حتی سردر ورودی و سقفها نقاشی، مقرنس و آیینه کاری شده است و هر کدام اگرچه سبک و سیاق سلیقه شیرازیها را دارد اما متفاوت از یکدیگر بوده و هر کسی سعی کرده خانهاش را زیباتر کند از درختان نارنج در خانه و حوضهای آبی رنگ و پنجرههای ارسی نقاشی شده. حالا اما بخش اعظمی از این خانهها تخریب شده و به جای آنها خیابان کشیده و مجتمعهای تجاری متعددی ساختهاند.
شاید این برنامه برای درازمدت باشد اما آنچه که تا کنون قابل مشاهده است و از زمان ساخت این مجتمعها رخ داده چیز دیگری را به نمایش میگذارد. مجتمعهای شیکی که در جوار حرم شاهچراغ ساخته شدهاند و برخی از آنها مانند مجتمع «نارنج» بسته است و معلوم نیست تا چه زمانی واحدهای تجاری آن به فروش میرسد. این را مسئول فروش این مجتمع میگوید و اعلام می کند که قیمت ها معمولا توافقی است اما تا اطلاع ثانوی هیچ فروشی انجام نمیشود به همین دلیل است که پاساژ را بستهاند.
یکی از آنها که در اینترنت تبلیغ کرده و نوشته که قیمت توافقی خواهد بود، به خبرنگار مهر میگوید: سرمایهام باید چند سالی بخوابد تا این مجتمعها رونق بگیرد من نمیتوانم چنین کاری کنم فکر میکردم این مغازهها به سرعت فروش رفته و مجتمعها پر میشود اما این طور نشد. به همین دلیل میخواهم با نرخ کمتری یعنی متری ۳۳ میلیون تومان مغازهام را بفروشم.
یکی دیگر از مسئولان فروش واحدهای تجاری ادامه میدهد: مجتمع تجاری بینالحرمین دارای حدود ۵۰۰ واحد تجاری بین ۱۸ تا ۴۰ متری است. این نرخ برای هر متر واحدهای تجاری بین ۴۰ تا ۹۰ میلیون تومان برای متغیر است.
مجتمع تجاری بین الحرمین
اما پشت پرده ساخت این مجتمعهای تجاری خانههای تاریخی دوره قاجار و زندیه است که تخریب شدند تا این مجتمعها ساخته شوند. خانههایی با تزئینات و معماری ایرانی را تخریب کردند تا مجتمع بسازند و ساختمانهای جدیدی که تنها در ظاهرشان تلاش شده معماری ایرانی به کار رود.
او میگوید: به فرض که تمام مغازهها فروش برود آن وقت کجا باید ماشین فروشندگان و خریداران پارک شود؟ در حیاط خانهها؟ ترافیک اینجا پس از شروع به کار واحدهای تجاری سرسام آور خواهد شد.
نظری یکی از افرادی است که خانه خود را متری ۲۰۰ هزار تومان فروخت تا الان به جای خانهاش که در مجتمع بینالحرمین قرار گرفته یک واحد تجاری بخرد. او میگوید: خانهام تاریخی بود و از پدرانم به ارث رسید اما آن را در فهرست میراث ملی ثبت نکردم میترسیدم دیگر نتوانم آن را بفروشم. سقف خانهام نقاشی روی چوب بود و دیوارهایش کاشی آبی داشت هر روز یک مشکلی برایش به وجود میآمد به من گفتند اگر خانهات را نفروشی دیگر از تو نمیخریم روزهای آخر برق خانهام را قطع کردند تا مجبور به فروش شوم من هم پول لازم داشتم خانهام بزرگ بود و پولش را میخواستم حالا پشیمان هستم به من که خانهام را متری ۲۰۰ هزار تومان دادم مغازهای با متری ۵۰ میلیون تومان می خواهند بفروشند.
احمد سپاسی نیز از مالکان خانههای قدیمی در بافت تاریخی شیراز بوده که خانهاش در طرح بینالحرمین قرار گرفته است، او که در بازار سنتی مغازه دارد میگوید: ۳۵۰ متر خانهام را متری ۷۰۰ هزار تومان فروختم و الان پشیمان هستم چون من آن خانه را میتوانستم گرانتر بفروشم اما طمع کردم فکر نمیکردم واحدهای تجاری تا این حد گران باشد میتوانستم نفروشم آن وقت نه آن خانه زیبا تخریب میشد و نه الان دنبال یک خانه شبیه آن بودم.
مجتمع تجاری اطراف شاهچراغ
آثار باقی مانده از خانه های قدیمی تخریب شده
خانه پورنواب قبل از تخریب
در حال حاضر زمینهای شرقی شاهچراغ متری یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان نرخ دارد اما در این میان هم هنوز خانههای باارزش وجود دارد. حالا مردم شیراز به این نتیجه رسیدهاند که حفظ خانههایشان ارزش بیشتری داشت تا تبدیل آنها به ساختمانهای جدید. اتفاقی که خیلی دیر افتاد.
از سوی دیگر حالا که قرار است در قلب زیارتی و تاریخی شیراز، واحدهای تجاری جایگزین بافت تاریخی شوند تا اجناس خارجی بفروشند، باید از متولیان امر پرسید ایجاد این تعداد واحد تجاری، ترویج مصرفگرایی بین مردم آن هم به قیمت تخریب بناهای قدیمی و احداث بناهای جدید، چقدر مطابق با سبک زندگی ایرانی و اسلامی است؟
خبرگزاری مهر - فاطیما کریمی: قلب بافت تاریخی شهر شیراز و اطراف حرم شاهچراغ را مجتمعهای تجاری فراگرفته است مجتمعهایی که به جای خانههای تاریخی ساخته شدند و اجناس خارجی می فروشند.
اگر کسی بعد از چند سال به شهر شیراز برود و بخواهد به آرامگاه شاهچراغ رفته و زیارتی کند، برای او شهر دو رنگ دارد؛ یکی رنگ توسعه و دیگری رنگ تخریب.
شیراز و بافت تاریخی آن را با خانههای تاریخیاش میشناسند که دارای تزئینات بسیار زیادی است خانههایی که گوشه گوشه آن حتی سردر ورودی و سقفها نقاشی، مقرنس و آیینه کاری شده است و هر کدام اگرچه سبک و سیاق سلیقه شیرازیها را دارد اما متفاوت از یکدیگر بوده و هر کسی سعی کرده خانهاش را زیباتر کند از درختان نارنج در خانه و حوضهای آبی رنگ و پنجرههای ارسی نقاشی شده. حالا اما بخش اعظمی از این خانهها تخریب شده و به جای آنها خیابان کشیده و مجتمعهای تجاری متعددی ساختهاند.
شاید این برنامه برای درازمدت باشد اما آنچه که تا کنون قابل مشاهده است و از زمان ساخت این مجتمعها رخ داده چیز دیگری را به نمایش میگذارد. مجتمعهای شیکی که در جوار حرم شاهچراغ ساخته شدهاند و برخی از آنها مانند مجتمع «نارنج» بسته است و معلوم نیست تا چه زمانی واحدهای تجاری آن به فروش میرسد. این را مسئول فروش این مجتمع میگوید و اعلام می کند که قیمت ها معمولا توافقی است اما تا اطلاع ثانوی هیچ فروشی انجام نمیشود به همین دلیل است که پاساژ را بستهاند.
یکی از آنها که در اینترنت تبلیغ کرده و نوشته که قیمت توافقی خواهد بود، به خبرنگار مهر میگوید: سرمایهام باید چند سالی بخوابد تا این مجتمعها رونق بگیرد من نمیتوانم چنین کاری کنم فکر میکردم این مغازهها به سرعت فروش رفته و مجتمعها پر میشود اما این طور نشد. به همین دلیل میخواهم با نرخ کمتری یعنی متری ۳۳ میلیون تومان مغازهام را بفروشم.
یکی دیگر از مسئولان فروش واحدهای تجاری ادامه میدهد: مجتمع تجاری بینالحرمین دارای حدود ۵۰۰ واحد تجاری بین ۱۸ تا ۴۰ متری است. این نرخ برای هر متر واحدهای تجاری بین ۴۰ تا ۹۰ میلیون تومان برای متغیر است.
مجتمع تجاری بین الحرمین
اما پشت پرده ساخت این مجتمعهای تجاری خانههای تاریخی دوره قاجار و زندیه است که تخریب شدند تا این مجتمعها ساخته شوند. خانههایی با تزئینات و معماری ایرانی را تخریب کردند تا مجتمع بسازند و ساختمانهای جدیدی که تنها در ظاهرشان تلاش شده معماری ایرانی به کار رود.
او میگوید: به فرض که تمام مغازهها فروش برود آن وقت کجا باید ماشین فروشندگان و خریداران پارک شود؟ در حیاط خانهها؟ ترافیک اینجا پس از شروع به کار واحدهای تجاری سرسام آور خواهد شد.
نظری یکی از افرادی است که خانه خود را متری ۲۰۰ هزار تومان فروخت تا الان به جای خانهاش که در مجتمع بینالحرمین قرار گرفته یک واحد تجاری بخرد. او میگوید: خانهام تاریخی بود و از پدرانم به ارث رسید اما آن را در فهرست میراث ملی ثبت نکردم میترسیدم دیگر نتوانم آن را بفروشم. سقف خانهام نقاشی روی چوب بود و دیوارهایش کاشی آبی داشت هر روز یک مشکلی برایش به وجود میآمد به من گفتند اگر خانهات را نفروشی دیگر از تو نمیخریم روزهای آخر برق خانهام را قطع کردند تا مجبور به فروش شوم من هم پول لازم داشتم خانهام بزرگ بود و پولش را میخواستم حالا پشیمان هستم به من که خانهام را متری ۲۰۰ هزار تومان دادم مغازهای با متری ۵۰ میلیون تومان می خواهند بفروشند.
احمد سپاسی نیز از مالکان خانههای قدیمی در بافت تاریخی شیراز بوده که خانهاش در طرح بینالحرمین قرار گرفته است، او که در بازار سنتی مغازه دارد میگوید: ۳۵۰ متر خانهام را متری ۷۰۰ هزار تومان فروختم و الان پشیمان هستم چون من آن خانه را میتوانستم گرانتر بفروشم اما طمع کردم فکر نمیکردم واحدهای تجاری تا این حد گران باشد میتوانستم نفروشم آن وقت نه آن خانه زیبا تخریب میشد و نه الان دنبال یک خانه شبیه آن بودم.
مجتمع تجاری اطراف شاهچراغ
آثار باقی مانده از خانه های قدیمی تخریب شده
خانه پورنواب قبل از تخریب
در حال حاضر زمینهای شرقی شاهچراغ متری یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان نرخ دارد اما در این میان هم هنوز خانههای باارزش وجود دارد. حالا مردم شیراز به این نتیجه رسیدهاند که حفظ خانههایشان ارزش بیشتری داشت تا تبدیل آنها به ساختمانهای جدید. اتفاقی که خیلی دیر افتاد.
از سوی دیگر حالا که قرار است در قلب زیارتی و تاریخی شیراز، واحدهای تجاری جایگزین بافت تاریخی شوند تا اجناس خارجی بفروشند، باید از متولیان امر پرسید ایجاد این تعداد واحد تجاری، ترویج مصرفگرایی بین مردم آن هم به قیمت تخریب بناهای قدیمی و احداث بناهای جدید، چقدر مطابق با سبک زندگی ایرانی و اسلامی است؟