جام جم سرا: نظیر سایر زگیل‌ها در بدن، علت زگیل‌های تناسلی ویروس اچ پی وی (HPV) می‌باشد. بعضی از انواع این ویروس سبب زگیل تناسلی و برخی دیگر سبب سرطان دهانه رحم یا سرویکس می‌شوند.
زگیل‌های تناسلی می‌توانند روی سطح خارجی فرج (ولو) و یا دیواره‌های داخلی واژن (مهبل) و نیز ناحیه بین مقعد و واژن و روی سطح دهانه رحم (سرویکس) رشد کنند. در آقایان، آنها ممکن است که در نوک آلت تناسلی و یا در طول بدنه آن و یا روی سطح اسکروتوم و نیز مقعد رشد کنند. این زگیل‌ها همچنین در دهان و گلوی افرادی که رابطه غیر معمول جنسی دهانی با فرد آلوده داشته‌اند، یافت شده‌اند.
نشانه‌های بیماری:
تورم کوچک خاکستری رنگ در ناحیه تناسلی
تعداد فراوانی زگیل در کنار هم که حالت گل کلمی پیدا کرده‌اند
خارش و یا احساس ناراحتی در ناحیه تناسلی
خونریزی با نزدیکی جنسی
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
هر زمانی که شما یا شریک جنسی‌تان توده‌هایی در ناحیه تناسلی و یا زگیل پیدا کردید، به پزشک مراجعه کنید.
همان طور که ذکر شد، ویروس اچ پی وی (HPV) عامل زگیل‌های تناسلی است. بیشتر از ۴۰ نوع از این ویروس وجود دارند که مشخصا روی ناحیه تناسلی اثر می‌گذارند. این ویروس از طریق تماس مستقیم جنسی پخش میشود. البته در بیشتر موارد، سیستم ایمنی فرد آلوده این ویروس را می‌کشد و فرد علائم و نشانه‌های عفونت را پیدا نمی‌کند.
ریسک فاکتورهای بیماری
داشتن روابط جنسی بدون استفاده از کاندوم با افراد آلوده
دارا بودن سایر بیماری‌های جنسی
برقراری رابطه جنسی با کسی که سابقه فعالیت جنسی او را نمی‌دانید
داشتن ارتباط جنسی در سن پائین
عوارض بیماری
سرطان: سرطان دهانه رحم (سرویکس) به طور مشخصی وابسته به ویروس HPV می‌باشد.
انواع خاصی از این ویروس همچنین قادر به ایجاد سرطان فرج (ولو)، مقعد و آلت تناسلی مرد می‌باشند. عفونت با این ویروس همیشه منجر به سرطان نمی‌شود. دارا بودن نوع پر خطر ویروس و نیز سیستم ایمنی فرد مبتلا نقش مهمی در ایجاد سرطان بازی می‌کنند. لذا، انجام منظم تست تشخیص سرطان دهانه رحم (پاپ اسمیر) و نیز تست HPV که میتواند همزمان با پاپ اسمیر انجام شود و نوع ویروس از جهت نوع کم خطر یا پر خطر را تعیین می‌کند، نقش مهمی از جهت پیشگیری و تشخیص زودرس سرطان در مراحل اولیه بیماری بازی می‌کند.
مشکلات حین بارداری:
زگیل‌های تناسلی ممکن است که منجر به مشکلاتی حین بارداری شوند. آنها می‌توانند آنقدر بزرگ شوند که جریان ادراری را مختل کنند و نیز روی قابلیت کش آمدن (الاستیسیتی) واژن در حین زایمان طبیعی تاثیر بگذارند. به طور نادر، بچه مادر مبتلا به زگیل تناسلی که با زایمان طبیعی متولد شده باشد، ممکن است که زگیل در حنجره‌اش رشد کند و احتیاج به جراحی جهت رفع انسداد راههای هوائی پیدا کند.
تست‌های تشخیصی
چون اغلب اوقات مشکل است که زگیل‌های تناسلی را تشخیص داد، پزشک شما ممکن است که از محلول اسید استیک رقیق که روی آن ناحیه مالیده میشود و رنگ زگیل را سفید می‌کند، استفاده کند.
تست پاپ اسمیر (تست سرطان دهانه رحم): انجام مرتب این تست برای تمامی خانم‌ها بخصوص خانمهایی که سابقه زگیل تناسلی دارند، اکیدا پیشنهاد میشود.
تست HPV: چون تنها انواع خاصی از ویروس زگیل تناسلی می‌توانند ایجاد سرطان دهانه رحم کنند، یک تست از سلول‌های دهانه رحم که حین تست پاپ اسمیر برداشته شده‌اند میتواند برای این نوع تست نیز استفاده شود. اغلب این تست برای خانم‌های ۳۰ سال به بالا استفاده میشود. چون در خانم‌های جوان‌تر سیستم ایمنی بدن آنها قادر به کشتن ویروس حتی نوع سرطانزای آن بدون درمان می‌باشد.
درمان زگیل تناسلی:
اگر زگیل تناسلی باعث ناراحتی شما نشده باشد، ممکن است که احتیاج به هیچ نوع درمانی نداشته باشید. اما اگر نشانه‌هایی مثل سوزش و خارش و یا درد ظاهر شوند و یا شکل ظاهری دستگاه تناسلی برای فرد ایجاد مشکلات روحی کرده باشد، پزشک آنرا با استفاده از دارو‌ها ویا جراحی برطرف می‌کند.
گرچه این زگیل‌ها اکثرا تمایل به عود مجدد پس از درمان دارند.
دارویی:
آلدارا Aldara: این کرم پوستی توانائی سیستم ایمنی بدن را برای جنگ با ویروس زگیل تناسلی افزایش چشمگیری می‌دهد. در زمانی که از این کرم استفاده می‌کنید از رابطه جنسی پرهیز کنید.
Podophyllin و Podofilox: پدوفیلین یک رزین با پایه گیاهی است که بافت زگیل تناسلی را منهدم می‌کند. البته فقط بایستی که پزشک این محلول را به کار ببرد. پدوفیلوکس را شما در منزل می‌توانید به کار ببرید اما مراقب باشید که به پوست اطراف مالیده نشود که در این صورت ممکن است سبب آزردگی پوست شود.
مراقب باشید که هیچ وقت پدوفیلوکس را داخلی استعمال نکنید. بعلاوه مصرف این فرآورده حین بارداری توصیه نمی‌شود.
این ماده شیمیائی زگیل‌های تناسلی را می‌سوزاند. Trichloro Acetic Acid بایستی که همیشه توسط پزشک به کار برود. هیچ وقت سعی نکنید که زگیل‌های تناسلی را با داروهای غیر نسخه‌ای موجود در داروخانه‌ها بردارید چون ممکن است که سبب درد و ناراحتی بیشتری شوند.
جراحی:
ممکن است که برای برداشت زگیل‌های بزرگ و یا مقاوم به درمان طبی ویا حین دوران بارداری استفاده شود.
فریز با نیتروژن مایع (کرایوتراپی): یکی از بهترین روشهای درمانی زگیل تناسلی است.
الکترو کوتریزاسیون: روش دیگری در درمان زگیل تناسلی است که اشکال آن دردناک بودن آن است.
لیزر: در موارد صعب العلاج بیماری ویا زگیل‌های وسیع تناسلی استفاده میشود.
پیشگیری
استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی، به طور قابل توجهی خطر ابتلا به زگیل‌های تناسلی را کاهش می‌دهد. امروزه بر علیه این ویروس واکسیناسیون در دسترس است. یک واکسن به نام گارداسیل Gardazil از ابتلا به انواع خاصی از زگیل‌های تناسلی که سبب ابتلا به اکثر موارد آن است، پیشگیری می‌کند. این واکسن همچنین بر علیه انواعی خاص از ویروس که سبب سرطان دهانه رحم می‌شوند نیز موثر است.
کمیته ملی پیشگیری از بیماری‌ها با واکسیناسیون پیشنهاد می‌کند که واکسیناسیون روتین برای تمامی دختران سن ۱۱ و ۱۲ سال انجام شود و نیز دختر‌ها و زنهایی که سن ۱۳ تا ۲۶ دارند اگر قبلا واکسن را دریافت نکرده باشند، واکسینه شوند.
واکسن گارداسیل همچنین میتواند در پسر‌ها و مردان سن ۹ تا ۲۶ سال بکار برود. حداکثر تاثیر این واکسن در زمانی است که فرد قبل از اولین رابطه جنسی آن را زده باشد. (دکتر مریم لطفی زاد - متخصص زنان، زایمان و نازایی)
در گفت‌وگو با دکتر محمدرضا صفری‌نژاد، جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار، پرسش های مرتبط با این بیماری واگیر‌دار را مطرح کردیم که پیش روی شماست.
اگر یکی از زوج‌ها زگیل تناسلی داشته باشد، آیا می‌توان از ابتلای زوج دیگر جلوگیری کرد؟
ابتلای همسر بعد از برقراری رابطه زناشویی تقریبا قطعی است. خطر انتقال این ویروس در هر رابطه زناشویی حدود 70 درصد است و پس از چند بار رابطه زناشویی، زوج مقابل گرفتار میشود. استفاده از کاندوم از انتقال این بیماری جلوگیری نمی‌کند، چون ویروس‌ها پخش هستند.
آیا استفاده از واکسن، خطر ابتلا به زگیل تناسلی را از بین می‌برد؟
واکسن در جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی موقعی موثر است که شرایط زیر فراهم باشد:
- عامل ایجاد بیماری یکی از انواع 6، 11، 16، یا 18 باشد. حدود صد نوع ویروس HPV می‌توانند سبب ایجاد زگیل تناسلی شوند. واکسن میتواند فقط از چهار نوع فوق پیشگیری کند.
- واکسیناسیون در سن مناسب صورت بگیرد. بهترین موعد تاثیر واکسن زیر بیست و شش سالگی است.
- دوره تزریق واکسن (سه دوز) کامل شده باشد.
آیا این بیماری فقط از طریق مقاربت منتقل می شود؟
خیر. هر گونه تماس جلدی با ناحیه تناسلی ممکن است سبب انتقال یا ابتلا به این بیماری شود. بسیار دیده میشود که یکی از طرفین در دوران نامزدی و قبل از اینکه عمل نزدیکی صورت گیرد به این بیماری مبتلا میشود.
اگر هر دو زوج مبتلا به زگیل تناسلی باشند، می‌توانند بدون مشکل‌ازدواج کنند؟
همانطور که ذکر شد، ویروس زگیل تناسلی یا همان HPV حدود یکصد نوع دارد. این ویروس‌ها به سه دسته کم‌خطر، با خطر متوسط و پرخطر تقسیم می‌شوند. ممکن است یکی از زوج‌ها دارای ویروس کم‌خطر مثلا نوع 6 باشد و زوج دیگر دارای نوع پرخطر مثلا نوع 18 باشد. این دو زوج ویروس‌ها را به همدیگر منتقل می‌کنند و هر دو در نهایت دارای انواع 6 و 18 خواهند بود. خطر سرطان دهانه رحم در خانمهایی که دارای نوع 18 این ویروس هستند، 200 برابر خانم‌های سالم است.
اگر بعد از آزمایش مشخص شد یکی از زوجین ویروس کم خطر HPV است. آیا احتمال وجود نوع پرخطر در وی منتفی است؟
ممکن است او دارای انواع پرخطر این ویروس هم باشد؛ ولی به دو دلیل زیر آزمایش منفی باشد:
- هنوز تعداد ویروس آنقدر زیاد نشده است که آزمایش نشان دهد؛ ولی در بدن بیمار وجود دارد.
- اشتباه آزمایشگاهی وجود دارد.
فردی از نظر وجود زگیل تناسلی آزمایش داده و جواب آزمایش منفی است، آیا او قطعا مبتلا به زگیل تناسلی نیست؟
به دو دلیلی که ذکر شد، فرد ممکن است مبتلا به ویروس HPV باشد، ولی آزمایش منفی باشد. بهترین دلیل بر عدم ابتلا به زگیل تناسلی نداشتن رابطه جنسی خارج از ازدواج حتی از نوع تماس پوستی در گذشته است.
کسی که هیچ نوع ضایعه‌ای در ناحیه تناسلی ندارد آیا امکان دارد مبتلا به زگیل تناسلی باشد؟
همه افراد مبتلا به ویروس زگیل تناسلی دچار زگیل در ناحیه تناسلی نیستند، ولی ممکن است حامل ویروس باشند.
فردی که زگیل در ناحیه تناسلی دارد، اگر این زگیل‌ها را از بین ببرد، آیا باز هم امکان ابتلا وجود دارد؟
وجود زگیل به خودی خود اهمیت چندانی ندارد. این ویروس داخل خون افراد مبتلاست و اگر هم تمامی زگیل‌ها را از بین ببرند، باز خطر انتقال و ابتلا وجود دارد.
آیا دارویی وجود دارد که این ویروس را به طور قطعی از بین ببرد؟
متاسفانه تاکنون دارویی برای این ویروس کشف نشده است.
فردی که ده سال قبل مبتلا به زگیل بوده و آنها را سوزانده است و اکنون هیچ ضایعه‌ای ندارد و بعد از آن نیز عود نکرده است، آیا به‌طور قطعی سالم است؟
ممکن است ویروس هنوز در خون وی باقی و فعال باشد.نبود ضایعه دلیل بر نبود بیماری نیست.
زن و شوهری در موقع ازدواج هیچ‌گونه زگیل پوستی نداشتند، ولی اکنون هر دو مبتلا به زگیل تناسلی هستند . عامل ایجاد این بیماری کدام‌یک از زوج‌هاست؟
عامل ایجاد آن زوجی است که دارای رابطه جنسی خارج از ازدواج بوده است. اگر هر دو دارای رابطه جنسی خارج از ازدواج بودند، عامل آن ویروسی است که از قبل در بدن بوده، یا ویروس جدیدی است که از همسر سرایت کرده است.
چگونه می‌توان از عدم ابتلای فرد پیش از ازدواج به بیماری زگیل تناسلی اطمینان حاصل کرد؟
این ویروس را می‌توان با آزمایشی که در یک آزمایشگاه معتبر انجام میشود، تشخیص داد. دقت تشخیصی 90 درصد است. ولی همانطور که گفته شد، آزمایش ممکن است جواب کاذب داشته باشد.
اگر فردی که دارای ویروس HPV و زگیل تناسلی است، لازم است هنگام ازدواج از نظر سایر بیماری‌های آمیزشی نیز چک شود؟
احتمال وجود سایر بیماری‌های آمیزشی، بخصوص هپاتیت و HIV، در مبتلایان به HPV بیشتر از جمعیت عادی است. بنابراین باید از نظر این دو بیماری نیز چک شوند.
آیا خانمی که زگـــیل تناسلی دارد، میتواند باردار‌شود؟
قدرت باروری مرد و زن رابطه‌ای با وجود یا فقدان زگیل تناسلی ندارد.
آیا ممکن است خــــــطری جنین او را تهدید کند؟
ویروس HPV، برخلاف ویروس HIV، نمی‌تواند از جفت عبور کند. بنابراین جنین داخل رحم به این ویروس مبتلا نمی‌شود.
خانمی که به زگیل تناسلی مبتلاست، در زمان زایمان به چه تمهیداتی نیاز دارد؟
اگر موقع زایمان زگیل تناسلی وجود داشته باشد، باید زایمان به روش سزارین انجام شود. ولی برای اطمینان خاطر، خانم‌های مبتلا به ویروس HPV، چه زگیل تناسلی داشته باشند و چه نداشته باشند، بهتر است سزارین کنند. چون هنگام عبور جنین از کانال زایمان خطر ابتلای وی وجود دارد که گاه عوارض بسیار خطرناکی دارد.
سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)