بعضی از افراد از سردردهای مزمن رنج می برند که باید علت آن را پیدا و درمان کنند و برخی از سردردها خفیف و گذرا هستند.
استرس و فشارهای عصبی باعث بروز سردرد می شود
چهار نوع اصلی از سردردها عبارتند از:
– سردرد سینوس:
این نوع سردرد در بالای چشم اتفاق افتاده و اطراف آن را در بر میگیرد علت درد در آن التهاب سینوسهاست.
– سردرد تنشی یا هیجانی:
این نوع سردردها که عامل عصبی و تنشی دارد در بالای چشم و منطقه پیشانی رخ می دهد. استرس و فشارهای عصبی از جمله عوامل ایجاد این نوع سردردهاست.
– سردرد خوشهای:
در سردرد خوشهای معمولا درد در یک طرف سر و اطراف یک چشم اتفاق میافتد.
– سردرد میگرنی:
این نوع سردرد در یک طرف سر رخ داده و به صورت ضربان دار است.
این چهار نوع سردرد با استرس در ارتباط است و میتواند مشکلات جدی مثل خونریزی در مغز، آنوریسم، تومور مغزی یا سکته مغزی را ایجاد کند، پس باید روشهای درمانی را برای این نوع سردردها در نظر بگیریم تا دچار عارضه نشویم.
منبع:isna.ir
جام جم سرا: دکتر عاطفه شریف، پزشک و پژوهشگر طب سنتی ایران در گفتوگو با جامجم میگوید: در پزشکی نوین 90 درصد سردردهای خوشخیم را میگرن، سردرد فشاری و سردرد خوشهای در بر میگیرد و 10 درصد باقی مانده طیف گستردهای از انواع سردردها بخصوص سردردهای با منشأ ناشناخته را شامل میشود که با وجود تنوع زیاد سردردها، در طب نوین درمان آنها بسیار شبیه هم بوده و خط اول درمان نیز داروهایی است که باید به طور مداوم مصرف شود ضمن این که توصیههای غذایی جایگاهی از نظر متخصصان مغز و اعصاب ندارد.
اما در طب سنتی ایرانی که انواع سردردها ذکر شده است، اصول تشخیص و درمان انواع آن ویژه و اغلب به مزاج فرد بستگی دارد و زمانی، تشخیص درست است که به یک متخصص متعهد و مجرب طب سنتی مراجعه شود تا پس از گرفتن یک شرح حال کامل و معاینه، مزاج و سوءمزاجهای مخصوص فرد شناسایی و سپس توصیههای لازم ارائه شود.
به گفته دکتر شریف، مرحله اول درمان در طب سنتی، اصلاح سبک زندگی است. یعنی تا زمانی که نوع خواب، ورزش، مسائل روحی روانی، آب و هوا و بخصوص نوع تغذیه اصلاح نشود نباید اقدام به مصرف دارو حتی از نوع گیاهی آن کرد، زیرا در صورت رعایت نکردن تدابیر، داروها کماثر میشود؛ بنابراین به افرادی که مدعی درمان با طب سنتی هستند و برای همه یک داروی مشابه را تجویز میکنند و کاری به اصلاح تدابیر ندارند نباید اعتماد کرد.
نقش تغذیه در درمان سردردها
تغذیه درمانی در طب سنتی ایرانی از جایگاه ویژهای برخوردار است و در واقع یکی از مهمترین تدابیر برای رفع یا پیشگیری از انواع سردردها به حساب میآید. در طب سنتی به نکات کلی و کلیدی تغذیهای در همه انواع سردرد و سپس بعضی سردردها به طور اختصاصی اشاره شده است. دکتر شریف درباره توصیههای کلی تغذیهای برای التیام سردردها میگوید: در زمان بروز سردرد اگر علت آن ضعف و خالی بودن معده نباشد باید تا حد امکان در زمان درد از دریافت غذا و نوشیدنیها اجتناب کرد ضمن اینکه شرایط لازم برای اجابت مزاج را فراهم کرد که تقریبا درهمه انواع بیماریها این توصیه جزو اقدامات اولیه و به این معنی است که بیمار به ازای هر بار دریافت غذا طی روز، یک نوبت دفع بدون فشار و رضایت بخش داشته باشد؛ زیرا اگر مواد زائد باقی مانده در رودهها بموقع و به درستی دفع نشود سموم حاصل از ماندگاری مواد دفعی از طریق رودهها به سمت مغز راهی شده و سبب وخامت یا بروز سردرد میشود.
این پزشک و پژوهشگر به برخی پرهیزهای غذایی نیز اشاره میکند و میگوید: از غذاهای نفاخ و تمام غذاهای سرد یا گرمی که بخارانگیز باشد، مثل سیر، پیاز، گردو، تره، شاهی، ریحان، شنبلیله، شوید، خردل، شاهدانه، خرما، باقلا، عدس، لوبیا، بادنجان، کلم، شلغم، ترب، قارچ و پنیر، غذاهای ترش بخصوص سرکه، غذاهایی که دیرهضماند مانند غذاهایی که از رشته، ماکارونی، سیبزمینی، تخممرغ آبپز و گوشت گاو درست شوند، ادویهجات بخصوص زعفران، دارچین و همچنین از مصرف شیر و سکنجبین به این دلیل که انسدادها را باز میکند و میتواند نفوذ بخارات و در نتیجه فشار را به مغز افزایش دهد، باید اجتناب کرد.
تغذیه در سردردهای با منشأ مغزی
دکتر شریف با اشاره به اینکه در تقسیمبندی سردردها، علت بروز درد یا داخل مغز است یا در اثر مشارکت اعضای دیگر بدن ایجاد میشود، میگوید: در طب سنتی هر اندامی، مزاج ویژه خود را دارد و تا زمانی که در حالت تعادل باشد عملکرد درستی دارد، ولی اگر از حالت طبیعی خارج شود به سوءمزاج دچار میشود.
در مغز، غلبه سوءمزاجها میتواند باعث بروز اختلالاتی ازجمله سردرد شود. در صورت وجود این اختلالات باید تدبیر غذایی متفاوتی را به کار برد. مثلا در صورت غلبه گرمی و خشکی، تدابیر و غذاهای سرد و تر توصیه میشود. یکی از ملاکهای تشخیص گرمی و سردی بیماریها تسکین و آرامش یافتن یا تشدید و بدتر شدن علائم است. برای نمونه، سردرد سرد با برخورد باد سرد به سر بدون کلاه یا خوردن غذاهای با طبع سرد مثل ماست و دوغ و ترشیها تشدید میشود و با گرم کردن سر تسکین مییابد. برخلاف آن، در مقابل آفتاب قرار گرفتن یا خوردن غذاهای گرم، سردرد گرم را تشدید میکند.
یکی دیگر از علل ایجاد سردرد، ضعف مغز است. اگر مغز ضعیف باشد بعد از غذا بخصوص اگر معده ضعیف باشد و نتواند غذا را خوب هضم کند یا غذاهای نفاخ و بخارانگیز مصرف شده باشد بخاراتی به سمت مغز متصاعد میشود که باعث بروز درد میشود یا گاهی با شنیدن صداها یا استشمام بوها سردرد عارض میشود. از علائم دیگر ضعف مغز میتوان به تیز نبودن حواس، ضعف در تفکر و تخیل و بروز مشکلاتی در اثر مصرف گرمیها و سردیها اشاره کرد.
دکتر شریف با اشاره به اینکه در صورت وجود ضعف مغز میتوان با مصرف غذاهایی به تقویت آن پرداخت، میگوید: مصرف غذاها و نوشیدنیهای لطیف و معطر مثل غذایی که از گوشت پرندگان، نخود، زعفران، گلاب، دارچین و میخک درست شده باشد، توصیه میشود. ضمن این که باید از میزان مصرف غذا کاست تا هضم به درستی انجام شود و بهتر است در غذا از موادی که مانع بالارفتن بخارات به سمت مغز میشود مثل گشنیز خشک استفاده شود. همچنین تقویت هاضمه با ورزش و حمام قبل از غذا و پرهیز از پرخوری و درهم خوری و اجتناب از خوردن مایعات با غذا باعث میشود بخارهای کمتری به سمت مغز صعود کند.
در این مورد مربای سیب و به بسیار مفید است ضمن اینکه بادام غذایی با طبع ملایم و اندکی رو به گرمی و تری است که برای اغلب افراد با طبعهای مختلف سودمند است. میتوان بادام را به شکلهای مختلف مانند حلوا، حریره و مربا مصرف کرد. همچنین اتمام غذا با قابضات برای تقویت دهانه معده مانند زیتون با نان و استفاده از گلاب و عرق گاوزبان به جای آب توصیه میشود.
تغذیه در سردردهای با منشأ غیرمغزی!
دکتر شریف با اشاره به این که دستهای از سردردها با مشارکت اعضای دیگر بدن ایجاد میشود، میگوید: در این حالت ابتدا عضو مورد نظر آسیب میبیند و سپس سردرد بروز میکند، اما به علت ملموس نبودن این مساله در پزشکی نوین امکان دارد بسیاری از افراد سالها علت زمینهای سردرد خود را ندانند و پزشکان نیز برای رفع درد فقط مسکن تجویز کنند.
اما در طب سنتی معمولا این نوع سردردها را براساس علائم بالینی آن تقسیمبندی کردهاند. به گفته این پژوهشگر در سردردهایی که درد از جلوی سر شروع میشود و شیوع بیشتری دارد معمولا با مشارکت معده ایجاد میشود و دارای علائمی چون تشدید سردرد هنگام پر یا خالی بودن معده، سردرد بعد از خواب، بروز سردرد با خوردن غذاهای نفاخ، تلخی دهان و تشنگی در زمان خالی بودن معده، زیادی آب دهان، نفخ، سوزش معده، تخامه و حالت تهوع و سرگیجه است که معمولا در اثر سردی و ضعف معده ایجاد میشود.
برای رفع این مشکل بهتر است غذا را خوب جویده و در زمان غذاخوردن، آرامش کامل داشته باشید. از مصرف مایعات بویژه مایعات سرد و گازدار به همراه غذا و تا یک و نیم ساعت بعد از آن پرهیز کنید و از پرخوری و درهم خوری دوری کنید. این متخصص طب سنتی به چند مورد از تقویتکنندههای معده که به هضم بهتر غذا کمک میکند اشاره کرده و میگوید: رب به، سیب و غوره، آب سیب، به و انار، شربت انار، زرشک و سیب و همچنین گوشتهای لطیف با ادویهجات گرم از این جملهاند.
دکتر شریف میافزاید: اگر سردرد از سمت راست سر شروع شود با مشارکت کبد و اگر درد از سمت چپ سر آغاز شود در اثر عملکرد نادرست طحال است؛ ضمن اینکه سردرد ناشی از کلیه از پشتسر نمایان میشود و مثانه و رحم نیز قسمت جلویی سر را درگیر میکند. روده نیز جلوی سر را درگیر کرده، علاوه بر آن که بوی بدی در بینی و دهان احساس میشود. به گفته این پژوهشگر، اندامهای دیگر نیز میتوانند ایجاد سردرد کنند که تشخیص دقیق آنها با گرفتن شرح حال کامل و معاینه عملی بیمار ممکن و قابل درمان خواهد بود.
فاخره بهبهانی / گروه سلامت
دکتر بابک آزادنیا اظهار کرد: به طور کلی سردردها به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشوند. در نوع اولیه ایراد و مشکل در خود سیستم اعصاب مرکزی بوده و در نوع ثانویه علت سردرد خارج از سیستم اعصاب مرکزی است.
وی افزود: سردردهای ناشی از سرماخوردگی و استرس از نوع سردردهای ثانویه محسوب میشود که به سیستم اعصاب مرکزی مربوط نمیشود و نیاز به پیگیری جدی ندارد.
ایسنا نوشت: آزادنیا در مورد سردردهایی که نیاز به پیگیری دارند، تصریح کرد: سردردی که به تازگی شروع شده و مدت آن کمتر از یک ماه است، به ویژه در افراد بالای ۴۰ سال نیز نیاز به پیگیری دارد.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب گفت: سردرد مزمن که الگوی آن تغییر کرده و به داروهایی که فرد میخورد هم پاسخ نمیدهد باید جدی تلقی شود. همچنین سردردهایی که موجب اختلال در خواب فرد میشود از سر دردهای هشدار دهنده است که نیاز به پیگیری دارد.
وی ابراز کرد: هرگونه سردرد همراه با استفراغ غیرقابل کنترل، سردرد همراه با تاری دید و بیحسی دست و پا در یک طرف بدن حتما نیازمند مراجعه به پزشک و پیگیریهای بیشتر است. سردردهای صبحگاهی نیز علتهای مختلفی دارد که ممکن است ناشی از میگرن یا افزایش فشار جمجمه باشد، البته برخی داروها نیز ممکن است باعث ایجاد سردردهای صبحگاهی در افراد شود.
وی در پایان تاکید کرد: افراد با مشاهده علائم فوق حتما به پزشک مراجعه کنند و علت سردرد خود را پیگیری کنند، علائم یاد شده در برخی موارد نشان از یک بیماری جدی است و در بعضی موارد ممکن است بیخطر باشد، اما افراد حتما باید پیگیر علت سردرد خود باشند.
علیرضا شیخی گفت: از آنجاکه جداره این مناطق ضعیفتر از جداره طبیعی شریانها میشود، ممکن است پاره شده و سبب خونریزی مغزی شود.
وی تاکید کرد: خونریزی داخل مغزی میتواند در فضای «ساب آراکنوئید» اتفاق افتد و این خون، همراه با مایع مغزی نخاعی بوده یا در داخل خود نسج مغز ایجاد میشود، سردرد بسیار شدید و ناگهانی، علامت این بیماری است.
ایسنا نوشت: این متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات اظهار کرد: این سردرد، بطور معمول بدون سابقه قبلی است و در بیمارانی که از قبل سردردهای معمولی داشتهاند، این سردرد بسیار شدیدتر و متفاوت است.
وی علائم دیگر را شامل تغییر سطح هوشیاری و حتی کما، اختلالات حرکتی در دست و پا، استفراغ و تشنج دانست.
شیخی، نخستین اقدام تشخیصی را انجام سی تی اسکن مغزی معرفی کرد و گفت: در موارد مشکوک، بررسی مایع مغزی نخاعی، نیاز است و اگر پزشک به ضایعه عروق مغزی شک کند، اقدامات بعدی مانند سی تی اسکن و آنژیوگرافی ضروری است.
وی توضیح داد: امروزه روش درمان در آنوریسمهای مغزی به دو نوع تقسیم میشود که در روش اول از طریق عروق مغزی و بدون عمل جراحی و بازکردن جمجمه با استفاده از کاتتر و مواد مخصوص وارد شریان شده و آنوریسم را پیدا کرده و با تزریق مواد خاص یا بالون این ضایعه عروق را مسدود میکنند.
این متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات روش دوم را انجام عمل جراحی بررسی ضایعه عروق با استفاده از کلیپسهای مخصوص آنوریسم معرفی کرد و گفت: هر دو روش دارای فواید و عوارضی است که بهتر است انتخاب روش بهتر با نظر پزشک معالج باشد.
بنا به گفته وی، در صورتی که اندازه آنوریسم بیش از سه میلیمتر باشد، باید درمان شده و بسته شود و در صورتی که اولین آنژیوگرافی در بیمار منفی بود، بعد از آن باید سی تی آنژیوگرافی شود و اگر منفی بود دو هفته بعد آنژیوگرافی تکرار شود.
شیخی، زمان جراحی را در اولین فرصت دانست و گفت: در مواردی که حال عمومی بیمار خوب نباشد و بیمار در حالت «ساب کما» (نزدیک به کما) یا کما است، باید انجام عمل جراحی تا به هوش آمدن بیمار به تعویق افتد.
سید جواد علوی درباره شرایط حمام کردن اظهار کرد: بهترین حمام آن است که فضایش بزرگ و سقفش بلند و آبش تمیز است.
بهگفته وی، بهتر است که بهطور ناگهانی زیر دوش قرار گرفته نشود و برای شستوشوی ابتدا از آب نیمگرم استفاده شود.
این کارشناس طب سنتی افزود: استحمام بلافاصله بعد از جماع, خشم و شادی زیاد بیش از حد مضر است، همچنین هنگام پُری معده و گرسنگی استحمام نباید صورت پذیرد.
علوی بیان کرد: خوردن و نوشیدن در حمام و بلافاصله بعد از خروج از حمام زیانآور است، زیرا این حالت بدن گرم و متخلخل است و غذا قبل از هضم کافی جذب شده موجب سده و امراض دیگر میشود.
وی ادامه داد: جماع (نزدیکی جنسی) در حمام بسیار مضر است و خواب مختصر بعد از حمام مفید است.
این کارشناس طب سنتی گفت: استفاده از سنگ پا در حمام برای رفع سردرد و اکثر بیماریهای دماغی مفید است.
علوی افزود: پودر سدر مخلوط با آب برای رفع چرکهای بدن بسیار مؤثر است.
به گزارش تسنیم، هنگام خروج از حمام گرممزاجان بهتر است پاهای خود را با آب سرد و سردمزاجان پاهای خود را با آب گرم بشویند.
وی بیان کرد: حمام رفتن بعد از غذا به چاق کردن بدن کمک میکند و حمام با شکم خالی موجب لاغری میشود. همچنین حمام کردن زمانی که فرد تب دارد, مضر است.
این کارشناس طب سنتی خاطرنشان کرد: بهتر است افراد بعد از حمام در معرض هوای بیرون قرار نگیرند چرا که بر اثر استحمام منافذ پوست باز میشود و اگر در معرض هوای سرد قرار گیرند سرما سریع وارد بدن میشود و منجر به بیماریهای دماغی مانند سردرد میشود.
دکتر منصوره تقاء گفت: متاسفانه گاهی این تزریق ها برای سردردهای دیگر که تاثیر ندارد هم استفاده می شود یا روش های تزریقی که استاندارد نیستند تجویز می شود که تنها صرف هزینه است و البته گاهی هم عوارض دارد.
به گزارش مهر، وی با بیان اینکه طی سال های اخیر درمان سردرد بیشتر معطوف به داروهای خوراکی بوده است، افزود: اما گاهی در مورد میگرن مزمن که دفعات سردرد زیاد است یا یک نوع سردرد به اسم سردرد خوشه ای که سردردهای بسیار شدید هستند و ممکن است در روز چندین مرتبه اتفاق بیافتند، در بعضی مواقع مقاوم به درمان خوراکی می شوند.
تقاء گفت: برخی انواع دیگر نیز تنها با کمک داروهای خوراکی قابل کنترل و درمان نیستند. در این میان از روش های تزریقی و روش های غیر دارویی دیگر بهره گرفته می شود.
وی افزود: طبق تاییدیه انجمن غذا و داروی امریکا تزریق بوتاکس فقط در مورد سردردهای میگرنی مزمن بکار می رود. در میگرن مزمن حداقل ۳ ماه پشت سر هم و هر ماه بیش از ۱۵ روز سردرد وجود دارد به گونه ای که بیمار حداقل ۸ روز آن را درد شدید داشته باشد.
رئیس انجمن علمی سردرد ایران با تاکید بر اینکه نحوه تزریق هم پروتکل خاصی دارد و در چهارمین کنگره سردرد آموزش های لازم در قالب یک کارگاه ارائه می شود، گفت: چهارمین کنگره بین المللی سردرد از ۲۵ تا ۲۷ شهریور ماه جاری در هتل المپیک تهران برگزار می شود.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از فارس، شاهرخ رامین، فوق تخصص و جراح چشم در خصوص ارتباط سردردها با بیماریهای چشمی گفت: تعداد زیادی از بیماران با مراجعه به چشم به دنبال درمان سر دردهای خود هستند و احتمال میدهند بروز سر درد آنها منشا چشمی دارد اما نمیدانند منشا تمام سر دردها بیماریهای چشمی نیست.
وی افزود: تعداد بسیار کمی از سردردها زمینه چشمی دارند و باید توجه داشت بیماریهای محدودی در ناحیه چشمی میتواند باعث بروز سر درد در افراد شوند.
رامین در خصوص بیماریهایی که میتوانند باعث بروز سردرد در افراد شوند گفت: بیماریهای چشمی نظیر عیوب انکساری مثل دوربینی شدید و آستیگمات میتواند از دلایل بروز سر درد در بیماران باشد. به طوری که وقتی افراد دوربین مجبور میشوند برای دیدن اشیا تمرکز بیشتری کنند این موضوع باعث بوجود آمدن سر درد خواهد شد.
وی ادامه داد: آستیگمات بودن چشمها نیز میتواند از علل بروز سردرد باشد و همچنین عینکی که برای این افراد تجویز میشود نیز میتواند در بروز سر دردها نقش داشته باشد.
این متخصص چشم افزود: باید توجه کرد تمام سر دردها و حتی چشم دردها به دلیل بیماریهای چشمی نیست بلکه بیماریهایی نظیر سینوزیت، درد ریشه دندان و... میتواند باعث بروز احساس درد در نواحی سر یا چشم شود.
وی تصریح کرد: همچنین بسیاری از سردردهای تنشی یا میگرنی میتوانند خودشان را به صورت چشم درد نشان دهند. به همین دلیل بسیاری از بیمارانی که به دلیل سر درد یا چشم درد به پزشکان مراجعه میکنند و معاینه میشوند میبینیم که بیماری این افراد منشا چشمی ندارد.
این متخصص چشم گفت: از آنجا که بیماری سینوزیت در کودکان شیوع زیادی دارد درهای ناحیه سر و چشم در کودکان نیز به وفور مشاهده میشود.
وی در خصوص ارتباط نشستن کودکان نزدیک تلوزیون و بوجود آمدن بیماری های چشمی و سر دردها توضیح داد: خوشبختانه فناوری تلوزیونهای جدید مشابه تلوزیونهای قدیمی نیست. در گذشته تلوزیونها از لامپ تصویر برخوردار بودند و میتوانستند اثر منفی بر روی چشم بگذارند اما در حال حاضر میزان آسیب رسانی تلوزیونهای جدید به چشمها بسیار کمتر شده است و فاصله نقش زیادی در بروز بیماریهای چشمی ندارد.
در طب سنتی برحسب مکان و علت، سردرد را به چند گروه تقسیم میکنند و متناسب با آن برای تسکین و درمان درد نسخه میدهند. گاهی سردرد همراه با سوزش اســت، یعنی بیمار میگوید سرم میسوزد یا ادعا میکند سرش سبک شده و انگار داخل سرش تهی اســت و چیزی وجود ندارد. در این مواقع باید احتمال داد که سردرد صفراوی اســت. بعضی سردردها حالت انفجاری دارند، شاید خیلی از افراد را دیده باشید که زمان سردرد میگویند سرشان درحال انفجار اســت. این علائم نشانه سردردهای سودایی اســت. حتی فرد میگوید انگار سرش را لای گیره قرار دادهاند و فشار میدهند (درست بین دو شقیقه).
یک نوع سردرد هم هست که وقتی کسی دچارش میشود، میگوید سرش سنگین شده بهطوری که انگار یک دیگ چند کیلویی روی آن قرار دارد. افرادی که سردردهای بلغمی دارند این علائم را تجربه می کنند. غیر از نوع حسی که فرد نسبت به سردردش دارد، باید به این موضوع هم اشاره شود که درد در کدام قسمت از سر رخ میدهد. گاهی اوقات محلی که در سر دچار درد میشود در افراد متفاوت اســت؛ سردردهایی هستند که جلوی سر و جلوی پیشانی اتفاق میافتند و حتی بعضی وقتها روی ملاج یا پشت سر بهوجود میآیند. حتی در شقیقهها یا چشمها هم ممکن اســت این درد را احساس کنیم. براساس این موارد متخصص طب سنتی برای شناسایی سردرد و درمان آن اقدام میکند. با ما همراه باشید تا با علائم برخی از این سردردها آشنا شوید.
سردردهای صفراوی کدامند؟
سردردهایی هستند که طبعشان صفراوی اســت، یعنی بیمار سردردش گرم و خشک اســت. این نوع سردردها بیشتر در جلوی سر، پیشانی یا فرق سر احساس میشود. معمولا درد سر با سوزش همراه اســت و وقتی فرد از سر درد میگوید، پزشک تشخیص میدهد به احتمال زیاد صفرای زیاد در بدن باعث بروز سردرد شده اســت. در اکثر اوقات علت سوزش صفراوی خوردن غذاهای چرب اســت مانند آبگوشت، ماکارونی، غذاهای خورشی که روغن دارند و بیشتر صفرازا هستند. هدلیل اینکه صفرا حالت گرمی بیش از حد دارد بیمار سوزش هم احساس میکند. گاهی بیمار احساس میکند که کف سرش یک زغال داغ گذاشتند.
البته گاهی اوقات از ظاهر یک فرد میتوان تشخیص داد که دچار چه نوع سردردی میشود، مثلا افرادی که صورتهای کشیده دارند و پوستشان لک دار و کک و مکی اســت (ممکن اســت بعضیها هم نداشته باشند) و موهایشان در اکثر اوقات شوره میزند و خشک اســت بیشتر مبتلا به سردردهای صفراوی میشوند. البته این علائم همیشگی و دائمی نیستند و ممکن اســت بعضیها دارای این مشخصات نباشند، اما ممکن اســت سردردهایشان صفراوی باشد. همچنین خوردن غذاهای تند، پرادویه و پرچرب در فصل زمستان هم ممکن اســت باعث بهوجود آمدن این دسته از سردردها شوند.
چطور درد را آرام کنید؟
بخور تخم گشنیز برای درمان سردردهای ناشی از صفرا خیلی موثر اســت. مالیدن روغن بنفشه داخل بینی تاحدودی میتواند سردرد را کاهش دهد. خوردن خوراکیهای غیرصفراوی مثل کاهو، سکنجبینهایی مثل سکنجبین زرشک (آب زرشک را میگیرند با عسل یا شکر میجوشانند)، سکنجبین عنابی (عناب را میجوشانید، سپس آبش را جدا میکنید و همراه با عسل و مقداری شکر و آب دوباره میجوشانید)، چای نعناع با خاکشیر (نعناع را دم میکنند، خاکشیر و شکر و آبغوره را به چای دمکرده اضافه میکنند)، خوردن غذاهای سرد مزاج و... هر کدام از این خوراکیها باعث میشود، صفرا فروکش کند و حملات سردردهای صفراوی بهوجود نیاید. البته داروهای بیشماری برای درمان این مشکل وجود دارد که باید همه آنها با تجویز پزشک طب سنتی مصرف شوند.
سردردهای سوداوی چطور سراغتان میآید؟
سردردهای گیجگاهی با بیخوابی و فکر و خیال همراه هستند که به آنها سردردهای سوداوی میگویند که تولید سودا باعث بهوجود آمدنشان میشود. وقتی کسی فکر و خیال میکند یا ناراحتی دارد و غصه زیاد میخورد یا نگران و مضطراب اســت سردردهای گیجگاهی سراغش میرود. سردردهای گیجگاهی جزء سردردهای انفجاری هستند و گاهی اوقات شخصی که دچار این مشکل میشود میگوید دور تا دور سرش درد میکند یا انگار سرش را لای گیره قرار دادهاند.
طب سوزنی در درمان سردردهای سوداوی موثر اســت اما میتوان مانند سردردهای صفراوی از روش بادکش هم استفاده کرد، البته بادکش باید روی نواحی گردن و شانه انجام شود. هرچند بعضی افراد سعی میکنند با بستن دستمال به دور سر این درد را کاهش دهند که البته تاحدودی هم موثر اســت اما درمان موقتی اســت.
پرهیز غذایی داشته باشید!
غذاهایی مثل عدس، بادمجان، پنیر کهنه، ماهی و بهطور کلی غذاهایی که سرد مزاج هستند را بهتر اســت تا جایی که امکان دارد، افراد سوداوی مصرف نکنند. غذاهای سرد باعث میشوند عضلات بهخصوص در ناحیه سر منقبض شوند و حالت انقباضی باعث میشود سردرد میگرنی یا شقیقه گریبانگیرشان شود. در کنار پرهیز غذایی، استراحت، بادکش و حتی خون گرفتن و ماساژ میتوانند در کاهش درد موثر باشند.
سردردهای بلغمی سراغ چه کسانی میرود؟
این دسته از سردردها جزء سردردهای سردمزاج هستند که معمولا ریشههای سردرد تا گردن هم کشیده میشود. افرادی که دچار این دست از سردردها میشوند معمولا حال خود را به این صورت توصیف میکنند؛ سرمان سنگین اســت و احساس میکنیم سرمان به تنمان سنگینی میکند. تفاوت سردردهای سردمزاج با سردردهای گیجگاهی این اســت که این دردها بلغمی هستند. یکی دیگر از علائم سردردهای سرد مزاج، وجود کمی رطوبت و عرق در پس سر این افراد اســت.
چگونه درمانش کنید؟
هر وقت دچار این دسته از سردردهای سردمزاج یا بلغمی شدید از کمپرسهای آبگرم استفاده کنید. حتی میتوانید عرق نعناع را بجوشانید و عرق نعناع داغ را روی حوله بریزید و دور سر و گردن خود را با حوله ببندید. کمپرس عرق نعناع بههمراه گرمی که دارد باعث میشود حرکات انقباضی پشت گردن شل شود. خوردن چایهای گرم مزاج مثل زنجبیل، نعناع، دارچین و... میتواند در درمان این دسته از سردردها کمککننده باشد.
این توصیه را جدی بگیرید
تمام موارد نام برده در درمان سردردهای بلغمی زمانی باید مورد استفاده قرار بگیرند که بیمار فشارخون نداشته باشد. البته خیلی از سردردهای پشت سر ناشی از مشکل فشارخون اســت. اگر دلیل این سردردها فشار خون ناشی از نمک باشد، نوشیدن آب کدوتنبل و پرتقال میتواند نمک را از بدن بیرون کند. افرادی که فشارخون ناشی از نمک دارند اصولا صورتشان پف دارد و مدام احساس خستگی میکنند. توصیه میشود هر روز یک لیوان آب کدوتنبل یا پرتقال میل کنند.
چگونه سردردهای میگرنی را مهار کنید
قبل از شروع سردرد میتوان یک تکه موم عسل مومدار را زیر زبانتان قرار دهید و بعد سرتان را روی میز بگذارید و 10 تا 15دقیقه آب دهنتان را قورت ندهید.
با این کار عسلی که با آب دهان غوطهور و حل شده اســت از زیر زبان وارد جریان خون و سپس وارد مغز میشود و سلولهای مغزی که نیاز زیادی به گلوکز دارد را اشباع شده و سیر میکند، برای همین فرمان شروع میگرن متوقف میشود. بدن بهخصوص سلولهای مغزی ما وقتی دچار کمبود قند میشوند هورمونهایی از خود ترشح میکنند که این هورمونها جریان خون را به سمت سر افزایش میدهند.
برای همین سر پرخون میشود و فرد احساس میکند که هر لحظه ممکن اســت سرش منفجر شود. بعضی بیماران خیلی اوقات بهدلیل اینکه سرشان پرخون میشود، مرکز استفراغ مغزشان هم تحریک میشود. برای همین شاید دیده باشید که بعضیها با شروع سردردهای شدید حالت تهوع هم سراغشان میآید که معمولا بعد از استفراغ درد سر بهبود پیدا میکند. فشاری که در بدن ایجاد شده بر اثر بالا آوردن کاهش پیدا میکند. عسل زیر زبانی در این مواقع بسیار تاثیرگذار اســت، اما لازم اســت که فرد در آرامش کامل این کار را انجام دهد.
نسخه خانگی برای میگرنیها
اگر مشکل فشارخون ندارید، میتوانید روی گلگاوزبان حساب باز کنید. گلگاوزبان را با لیمو عمانی و عسل دم کنید و اگر سردردهای میگرنی و شقیقه دارید یک لیوان از آن را بجوشانید. گیاهی دیگری که میتوان در این زمینه نام برد اسطوخودوس اســت. میتوانید هر یک از این گیاهان را بهصورت جداگانه دم کنید و بنوشید یا میتوانید از هر کدام 5گرم بردارید و بههمراه لیموعمانی و آب بجوشانید. البته گیاه سنبلالطیب هم میتواند نقش موثری داشته باشد اما بهتر اســت این دمکرده بهصورت جداگانه میل شود، اگر سنبلالطیب را همراه با گلگاوزبان دم کنیم گاز سمی از خود ایجاد میکند که میتواند برای فرد مضر باشد.
بعضی دردهای سر ناشی از بیماریهای دیگر اســت. بهعنوان مثال بعضی اختلالات معده، رحم، کبد و... میتوانند سردردهای مشارکتی ایجاد کنند، بههمین دلیل افرادی که مشکل سینوزیت دارند، کبدشان چرب اســت، معدهشان ترشحات اسیدی دارد یا حتی خانمهایی که خونریزی شدیدی دارند، باید این بیماریها درمان شوند تا سردرد در این افراد ریشهکن شود.
سردردهای سینوزیتی کدامند؟
یکی از گیاهان درمانی سینوزیت، عناب اســت، به این صورت که عناب را میسوزانند و با لوله خودکار دود را به داخل بینی میکشند و ترشحات خارج میشوند. کشیدن دود تخم گشنیز هم میتواند همین مزیت را داشته باشد. بهعلاوه بخور انار هم میتواند در درمان سینوزیت و بهدنبال آن سردردهای سینوزیتی موثر باشد. به این طریق که انار را به 4قسمت تقسیم میکنند و در آب جوش میریزند، بخاری که از آن در میآید، در درمان سینوزیت موثر اســت. البته لازم اســت که یک ساعت این بخور داده شود.
نکته!
توجه کنید تمام درمانها و گیاهان معرفی شده زمانی باید استفاده شوند که پزشک طب سنتی نوع سردرد را بهصورت دقیق تشخیص داده باشد. همچنین این درمانها برای سردردهای سطحی اســت و سردردهای ریشهای باید حتما علت اصلیاش شناخته شود چراکه هر یک از این درمانها موقتی اســت و بعد از مدتی دوباره بهدلیل عدم درمان مشکل اصلی سردرد سراغ بیمار میآید. همچنین اگر یک اشتباه کوچک در تشخیص بیماری داده شود ممکن اســت در درمان بیماری معکوس عمل کند؛ یعنی به جای تسکین، درد را بیشتر کند. پس حواستان باشد که به هیچ عنوان خوددرمانی نکنید.
کم آبی بدن: هنوز علت ارتباط بین کم آبی بدن و بروز سردرد به طور کامل مشخص نشده است اما کارشناسان بر این باورند که کاهش حجم آب بدن به معنای رسیدن اکسیژن کمتر به مغز و در نتیجه بروز سردرد است. به طور متوسط مصرف هشت لیوان آب در روز برای یک فرد بالغ در شرایط عادی توصیه می شود. به ویژه اگر دچار سردرد شده اید سعی کنید آرام آرام اما مداوم آب بنوشید تا سردردتان برطرف شود.
کم خونی: کم خونی شدید به ویژه مشکلات خونی ناشی از فقر آهن عاملی برای بروز سردرد است. سردردهای ناشی از کم خونی اغلب به طور پی در پی و همراه با کم اشتهایی است.
بیماری های مزمن: سردرد می تواند عارضه جانبی برخی از بیماری های مزمن از قبیل فیبرومیالژیا، لوپوس یا دیابت باشد. سردردهای مزمن ناشی از بیماری های زمینه ای نیاز به پیگیری های پزشکی دارد.
مشکلات سینوس: سردردهای سینوسی همیشه با گرفتگی مخاط بینی و سنگینی سر همراه هستند. این سردردها در محل سینوس یعنی دور چشمها، گونه ها و پیشانی رخ می دهد. دردهای سینوسی با تنگی نفس، کاهش حس بویایی، گرفتگی بینی و غلظت و تیره شدن مخاط بینی همراه است. در اول صبح این دردها شدیدتر است، و هنگامی که سر رو به پایین خم شده است و حتی در هوای مرطوب، دردناک تر می شود.
نوشیدن کافئین بیش از حد: مصرف بیش از حد کافئین باعث انقباض عروق در رگ های خونی می شود. از آنجا که کافئین یک محرک قوی است، می تواند با ایجاد فشار در گیرنده های مغزی باعث سردرد شود. البته به مبتلایان به سردرد نمی توان گفت به طور کامل کافئین را ترک کنند چون این روند خود یک چرخه معیوب ابتلا به سردرد را ایجاد می کند. توصیه ها مبتنی بر کاهش تدریجی مصرف کافئین به دو فنجان در روز است.
مصرف بیش از حد مسکن ها: تحقیقات نشان می دهد که صرف بیش از 2 بار در هفته قرص مسکن برای درمان سردرد، خود زمینه ساز ایجاد سردرد می شود که به آن سردرد وابسته به دارو می گویند. اگر فرد حداکثر دو روز در هفته دچار سردرد می شود، نباید خودسرانه مسکن مصرف کند و باید تحت نظر پزشک باشد.
؛ هنوز به طور کامل مشخص نیست که چه اتفاقی می افتد زمانی که سردرد بروز می کند اما محتمل ترین توضیح این است که تورم رگ های خونی منجر به کشش اعصاب اطراف آنها و شلیک کردن سیگنال های درد می شود. با این حال رایج ترین توضیحاتی که سردردها در مورد وضعیت سلامتی تان به شما می دهند از این قرارند:
استرس بیش از حد: سردرد و استرس یک
چرخه معیوب به وجود می آورند؛ به این معنی که قرار گرفتن در معرض استرس
باعث سردرد می شود و سر درد استرس را تشدید می کند. تنها راه مبارزه با
سردردهای ناشی از استرس، مقابله با عوامل تنش زا در زندگی است.
کم آبی بدن: هنوز علت ارتباط بین کم آبی بدن و بروز سردرد به طور کامل مشخص نشده است اما کارشناسان بر این باورند که کاهش حجم آب بدن به معنای رسیدن اکسیژن کمتر به مغز و در نتیجه بروز سردرد است. به طور متوسط مصرف هشت لیوان آب در روز برای یک فرد بالغ در شرایط عادی توصیه می شود. به ویژه اگر دچار سردرد شده اید سعی کنید آرام آرام اما مداوم آب بنوشید تا سردردتان برطرف شود.
کم خونی: کم خونی شدید به ویژه مشکلات خونی ناشی از فقر آهن عاملی برای بروز سردرد است. سردردهای ناشی از کم خونی اغلب به طور پی در پی و همراه با کم اشتهایی است.
بیماری های مزمن: سردرد می تواند عارضه جانبی برخی از بیماری های مزمن از قبیل فیبرومیالژیا، لوپوس یا دیابت باشد. سردردهای مزمن ناشی از بیماری های زمینه ای نیاز به پیگیری های پزشکی دارد.
مشکلات سینوس: سردردهای سینوسی همیشه با گرفتگی مخاط بینی و سنگینی سر همراه هستند. این سردردها در محل سینوس یعنی دور چشمها، گونه ها و پیشانی رخ می دهد. دردهای سینوسی با تنگی نفس، کاهش حس بویایی، گرفتگی بینی و غلظت و تیره شدن مخاط بینی همراه است. در اول صبح این دردها شدیدتر است، و هنگامی که سر رو به پایین خم شده است و حتی در هوای مرطوب، دردناک تر می شود.
نوشیدن کافئین بیش از حد: مصرف بیش از حد کافئین باعث انقباض عروق در رگ های خونی می شود. از آنجا که کافئین یک محرک قوی است، می تواند با ایجاد فشار در گیرنده های مغزی باعث سردرد شود. البته به مبتلایان به سردرد نمی توان گفت به طور کامل کافئین را ترک کنند چون این روند خود یک چرخه معیوب ابتلا به سردرد را ایجاد می کند. توصیه ها مبتنی بر کاهش تدریجی مصرف کافئین به دو فنجان در روز است.
مصرف بیش از حد مسکن ها: تحقیقات نشان می دهد که صرف بیش از 2 بار در هفته قرص مسکن برای درمان سردرد، خود زمینه ساز ایجاد سردرد می شود که به آن سردرد وابسته به دارو می گویند. اگر فرد حداکثر دو روز در هفته دچار سردرد می شود، نباید خودسرانه مسکن مصرف کند و باید تحت نظر پزشک باشد.
منبع: اوای سلامت