زال‌تنی به وضعیتی اطلاق میشود که فرد به صورت ارثی هیچ رنگ‌دانه‌ای در پوست، مو و چشمان خود نداشته باشد. محققان می‌گویند از هر ۱۴۰۰ تانزانیایی، یک نفر به زال‌تنی دچار میشود که علت آن نیز خویش‌آمیزی در مناطق دورافتاده و روستایی است. در غرب، این رقم یک نفر از هر ۲۰ هزار نفر است.
آمارها نشان می‌دهد از زمان شروع این حملات، ۷۴ نفر کشته و ۵۹ نفر نیز جان سالم از حملات به دربردند. اما افراد زال‌تنی که مرده‌اند نیز در امان نیستند: ۱۶ مورد حمله به قبر آنها نیز گزارش شده است.
این ارقام تنها مربوط به آمار ثبت شده است.
آخرین مورد مربوط به پندو امانوئل نوندی، دختری چهارساله است که در ماه دسامبر از خانه‌اش ربوده شده است.
پدر و عموی او در همین ارتباط دستگیر شده‌اند. اما علی‌رغم پاداش ۱٫۱۳۰ یورویی و وعده‌ی همکاری پلیس با مجرم، او هنوز پیدا نشده است.
مؤسسات خیریه فعال در آن منطقه چندان امیدی ندارند که او سالم به خانه برگردد. اما با توجه به اتفاقات مشابه، پایانی تلخ در انتظار اوست.
موییگولو ماتوناژ تنها ۱۰ سال سن داشت که دو مرد هنگام برگشت از مدرسه به او حمله کردند. آنها دست چپ او را قطع کرده، سپس به جنگل برگشتند تا پاداش خود را بگیرند. موییگولو پس از حادثه‌ای که در ماه فوریه سال ۲۰۱۴ برایش رخ داد به آی پی پی گفت: «من را عین یک بز گرفته بودند. بزی که می‌خوان سرش رو از تنش قطع کنند.»
آن دو مرد در این پرونده غریبه بودند. پیش از آن، او هرگز آنها را ندیده بود. البته پدر او نیز می‌توانست متهم این پرونده باشد، چرا که ۳۰ دقیقه تاخیر در اعلام ربوده شدن دخترش داشت.
بنا به گزارش سازمان ملل، در فوریه ۲۰۱۳، یک زن ۳۸ ساله‌ی زال‌تن زمانی که در خانه خوابید بود توسط شوهرش و چهار مرد دیگر مورد حمله قرار گرفت. دختر هشت ساله آنها پدرش را دید که با دست مادرش از خانه خارج میشود.
افراد زال‌تن در تانزانیا از ترس طمع چند صد دلاری سودجویان – سه برابر حداقل دستمزد کارگران در تانزانیا – در خطر جدی حتی از طرف خانواده‌هایشان قرار دارند.
جوزفات تورنر، فعال حقوق افراد زال‌تن می‌گوید: «حالا که والدین نیز درگیر این حملات شده‌اند، باید دنبال راه‌حلی جدی باشیم. به چه کسی می‌توان اعتماد کرد؟ واقعا نمی‌دانیم دشمن ما کیست.»
جوزفات که خودش نیز یک زال‌تن است اضافه کرد: «افراد زال‌تن شکار شده و به خاطر اعضای بدنشان کشته می‌شوند. دلیلش این است که دیگران می‌خواهند پولدار شوند. خطر همچنان ما را تهدید می‌کند. چرا که مردم نظرهای متفاوتی دارند. برخی فکر می‌کنند که اجازه دارند اعضای بدن ما را بفروشند. اما سوال اینجاست که چرا؟ چرا الان؟ و چه کسی پشت این کشتار است؟»
دقیقا چه کسی پشت پرده این مسائل است.
اما جوزفات که برای فعالیتش تهدید به مرگ شده و در سال ۲۰۱۲ نیز به او حمله شده می‌گوید: «افراد بانفوذی پشت پرده هستند. کاملا مهم است که بدانیم چه کسی. اگر می‌گویم افراد پرنفوذ، منظورم کسانی هستند که به منابع و ثروت دسترسی دارند. مردم پول زیادی از این بابت می‌گیرند، بنابراین افراد بانفوذی پشت آن هستند. کار سیاستمداران است.»
پیتر اش، موسس یک موسسه خیریه در سال ۲۰۰۹، حرف‌های جوزفات را تایید می‌کند: «در کشوری مانند تانزانیا که بیست و پنجمین کشور فقیر دنیاست، تنها کسانی که چنین ثروتی دارند همان سیاستمداران هستند. اما هر کسی که باشند باید قدرت زیادی داشته باشند تا پول خرید ابزار جادوگران را داشته باشند.»
تاکنون ۱۰ نفر در همین ارتباط دستگیر شده‌اند، اما هیچ‌کدام خریدار نبوده‌اند.
پیتر می‌گوید: «تمام افرادی که محکوم شده‌اند، جادوگر یا قاتل بوده‌اند. اما آنها نامی از مشتری اصلی را به زبان نمی‌آورند. حتی زمانی که حکم اعدام برای آنها صادر شد، باز هم نام کسی را به زبان نیاوردند.»
جوزفات می‌گوید: «امسال ما یک انتخابات پیش رو داریم. از سال گذشته، چندین فقره حمله و کشته داشته‌ایم.» این آمار همچنان در حال افزایش است. در یک دوره ۱۱ روزه در تانزانیا، سه مورد حمله و دو مورد اقدام به حمله گزارش شد. مردی ۲۰ ساله توسط چند کودک در اطراف دارالسلام پیدا شد که اعضای بدنش را قطع کرده بودند. روز بعد، مادر یک کودک هفت‌ساله در تابورای تانزانیا مورد حمله قرار گرفت و دست خود را از دست داد.
چند روز قبل، پندو سِنگِرما، دختری ۱۵ ساله هنگام خوردن شام با خانواده مورد حمله قرار گرفت. طبق گزارش‌ها، آن فرد برای دست پندو مبلغ ۶۰۰ دلار پرداخت کرده است. این حمله ترس او را به همراه داشت. او از خانواده‌اش درخواست کرد او را از این روستا به جایی دیگر ببرند: «من از پلیس می‌خواهم که مرا به محلی امن‌تر ببرند، چرا که آن مردهای بد ممکن است دوباره برگردند و به من حمله کنند.»
منظور از محلی امن‌تر مراکزی است که در سراسر کشور برای حفاظت از افراد زال‌تن تعبیه شده است. این کمپ‌ها پس از اولین موج حملات شکل گرفتند تا مسئولان مرتبط فقط صورت مسئله را پاک کرده باشند.
پیتر می‌گوید: «قرار بود که فقط یک راه‌حل کوتاه‌مدت باشد. اما هیچ راه‌حل بلندمدتی در کار نبود.»
جوزفات ادامه می‌دهد: «کودکانی که آنجا زندگی می‌کنند، ممکن است هفت سال بعد پیش خانواده‌هایشان برگردند. در نهایت، خانواده‌ها یا انجمن‌های مرتبط ممکن است اجازه ندهند که این کودکان برگردند. این کودکان بدون مراقبت والدین بزرگ می‌شوند. اگر هم از انجمن‌ها بپرسید چرا خانواده‌ها از روی اجبار کودکانشان را به این کمپ‌ها می‌فرستند، آنها پاسخ خواهند داد که اینجا جایی است که افراد زال‌تن به آن تعلق دارند.»
اکنون به نظر می‌رسد که دولت نیز از آنها حمایت کنند: پس از حجم بالای انتقادات به پرونده پندو، آنها دستور مجرم خواندن دکترهای جادوگر را صادر کردند. هرچند، کسانی که با طب گیاهی فعالیت می‌کنند از این حکم مستثنی هستند.
اسحاق نانتانگا، سخنگوی وزارت امور داخلی می‌گوید: «این جادوگران باید مسئولیت حملات بر افراد زال‌تن را بر عهده گیرند.»
هری فریلند، هفت سال است که برای تهیه مستند خود با جوزفات و زال‌تن‌های دیگر در تانزانیا در ارتباط است. او می‌گوید: «ما نمی‌توانیم هیچ حرفی بزنیم. واقعا هیچ چیز، تا اینکه به نتایجی ملموس دست پیدا کنیم. امیدواریم اقداماتی اساسی صورت گیرد، و نباید به حرف زدن اکتفا کرد.»
پیتر اما چندان امیدوار نیست. او می‌گوید در سال ۲۰۰۹ نیز رئیس‌جمهور جاکایا کیکوته همین حکم را صادر کرده بود. این حکم جامع موج شدید از انتقادات را به راه انداخت، چرا که همچنان خیل عظیمی از مردم با درمان‌های سنتی کار می‌کنند. اما این بار، دولت بر مسئله آموزش نیز تاکید کرده است.
این همان کاری است که جوزفات چندین سال است انجام می‌دهد: به خطر انداختن جان خود برای رفتن به روستاهای دورافتاده و آموزش مردم مبنی بر اینکه آنها روح نیستند، بلکه انسان‌هایی معمولی هستند که بدنشان شانس نمی‌آورد.
گفتنی است مردم تانزانیا بر این باورند که افراد زال‌تن، روح‌هایی هستند که بدنشان برای شما ثروت، قدرت و شانس به ارمغان می‌آورند. ماهیگیران اعتقاد دارند که اگر موی افراد زال‌تن را در تور ماهیگیری خود بیاندازند، ماهی بیشتری صید می‌کنند.
او امیدوار است با کمک مستند هری، بتواند به افراد بیشتری آموزش دهد. البته او امیدوار است که در طول ماجراجویی‌اش به عاقبت تلخی دچار نشود و بتواند خانواده‌اش را دوباره ببیند. در همین حال، او با کمپینی که به راه انداخته درصدد افزایش آگاهی عمومی است.
جوزفات این سوال را مطرح می‌کند: «چرا ما باید در کشور خودمان مورد حمله قرار بگیریم؟ به خاطر رنگ پوستمان؟ چرا باید در کشور خودمان مانند پناهنده‌ها زندگی کنیم؟ ما با رنگ پوستمان قضاوت می‌شویم، این احمقانه است. تقاضای ما حق طبیعیِ ما برای ادامه زندگی عادی است. این حق طبیعی هر شخصی است، اما ما را از حق خودمان محروم کرده‌اند. من می‌خواهم مانند دیگران زندگی کنم.»
