آخرین مرحله ساخت هر پروژه الکترونیکی، لحیم کردن قطعات روی برد مدار است. برای اینکار میتوانید از روشهای ساده مثل پرف برد استفاده کنید یا برد مدار چاپی مخصوص پروژه خودتان را طراحی کنید. فرقی نمیکند کدام روش را انتخاب میکنید؛ قبل از شروع لحیم کاری باید نحوه چینش قطعات را مشخص کنید.
ابزارهای مختلفی برای طراحی برد مدار چاپی وجود دارد که ۱۲۳D، EAGLE Light و PCB Artist برخی از آنها هستند. کار با این ابزارها نیاز به مهارت و تخصص دارد اما روشهای ساده تری هم برای طراحی برد مدار چاپی وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از نرم افزارهای ویرایش تصویری است که هر روز از آنها استفاده میکنید. در این ساختنی به شما یاد میدهیم چطور با این نرم افزارها – مثلاً فتوشاپ – برد مدار چاپی پروژه الکترونیکی تان را طراحی کنید.
اولین کاری که باید بکنید، آماده کردن برد مدار برای عکاسی است. برای عکاسی از برد باید یک پس زمینه ساده مثل یک ورق سفید داشته باشید. دوربین را هم روی سه پایه قرار بدهید و آن را درست روی کاغذ سفید تنظیم کنید.
یک تکه پرف برد بردارید و آن را وسط کاغذ سفید قرار بدهید. حالا باید چیزی پیدا کنید که هر دو طرف پرف برد را ۲٫۵ تا ۵ سانتیمتر بالا بیاورد. ما از یک تکه چوب ضخیم استفاده کردیم. با بالا آمدن پرف برد، میتوانید قطعات الکترونیکی را داخل سوراخها قرار بدهید و پایه قطعات هم آویزان خواهند ماند.
حالا باید از برد و قطعات برد عکاسی کنید. عکسی که میگیرید باید کاملاً صاف باشد. پس دوربین را درست روی برد و رو به پایین تنظیم کنید.
سپس تمام قطعات الکترونیکی را روی برد قرار بدهید. باید قطعات را طوری بچینید که بین همه آنها فضای خالی وجود داشته باشد. با اینکار انتخاب آنها در برنامه ویرایش تصویر ساده تر میشود.
برخی از قطعات مثل مقاومت و دیود را میتوانید به چند شکل مختلف روی برد قرار بدهید (خوابیده روی برد یا فقط روی یک پایه). حتماً اینکار را بکنید چون ممکن است در حین طراحی برد مدار چاپی به جهتهای مختلف آنها نیاز داشته باشید.
وقتی همه قطعات را سرجایشان قرار دادید، از برد عکس بگیرید. باید دوربین را تا جایی که میشود روی برد زوم کنید تا جزییات بیشتری ثبت بشوند. سپس برد را با دست نگه دارید و قطعات را از آن جدا کنید. عکس دیگر را از برد خالی بگیرید. از عکس برد خالی به عنوان پس زمینه برای طراحی برد مدار چاپی استفاده خواهیم کرد. عکس برد با قطعات هم به تصاویر قطعات قسمتهای مختلف تقسیم خواهد شد.
دو عکسی که گرفته اید را در نرم افزار ویرایش تصویر مورد نظرتان باز کنید. ما از نرم افزار Photoshop elements 13 استفاده خواهیم کرد.
ابتدا باید هر دو عکس را طوری بچرخانید که لبه بردها به صورت افقی و عمودی با هم تراز باشند. برای اینکار از طریق منوی Image گزینه Rotate را انتخاب کنید. سپس روی گزینه Custom کلیک کنید و مقدار دقیق چرخش تصویر را وارد کنید. تراز کردن هر دو عکس کمیزمان میبرد و نیاز به آزمون و خطا دارد.
وقتی هر دو تصویر کاملاً تراز شدند، باید آنها را روی هم قرار بدهید. عکسی که قطعات الکترونیکی دارد را کپی کنید و آن را به عنوان یک لایه جدید روی عکس برد خالی پیست کنید. حالا هر دو عکس در یک فایل اما در لایههای مختلف قرار دارند.
مقدار Opacity لایه ای که قطعات الکترونیکی دارد را روی ۵۰ درصد تنظیم کنید. اینکار تصویر را تقریباً شفاف میکند و باعث میشود بتوانید هر دو عکس را ببینید. لایه بالایی را تکان بدهید تا بردهای هر دو لایه کاملاً با هم تراز بشوند. حالا دوباره Opacity را روی ۱۰۰ درصد بگذارید.
با استفاده از ابزار انتخاب (selection) قطعات الکترونیکی را به صورت جداگانه انتخاب کنید. سعی کنید برخی از سوراخهای اطراف هر قطعه را هم به همراه خود قطعه انتخاب کنید. اینکار تراز کردن قطعات در مراحل بعد را ساده تر میکند. هر کدام از قطعات الکترونیکی را در یک لایه جداگانه کپی و پیست کنید. نام هر لایه را هم به اسم قطعه تغییر بدهید.
برای اینکه بدانید هر قطعه چطور به سایر قطعات وصل میشود، باید بدانید ترمینالها و پایهها کجا قرار دارند. به همین خاطر روی هر قطعه که ترمینالها از نمای بالا دیده نمیشوند، باید چند نقطه رنگی برای مشخص کردن جای ترمینالها اضافه کنید. این نقاط رنگی را میتوانید به لایه مربوط به هر قطعه اضافه کنید یا یک لایه جداگانه برایش بسازید و آن را به لایه مربوطه لینک بدهید.
لایه ای که همه قطعات رویش قرار دارند را نامرئی کنید. مطمئن شوید که عکس برد بدون قطعه، آخرین لایه تصویر است. تمام قطعاتی که اکنون مشاهده میکنید باید روی لایههای جداگانه باشند و بتوانید آنها را جابجا کنید. چون لایه برد بدون قطعه زیر تمام قطعات قابل مشاهده است، میتوانید درست مثل واقعیت قطعات را روی برد جابجا کنید. به این ترتیب میتوانید قطعات را آنقدر جابجا کنید که به بهترین طراحی برد مدار چاپی برسید.
در این مرحله باید بهترین پیکربندی برای قطعات را پیدا کنید. کارتان را با قطعاتی شروع کنید که بیشترین اتصالات را دارند. مثلاً ما باید از تایمر آی سی ۵۵۵ شروع کنیم. این قطعه را وسط برد قرار بدهید و سایر قطعات را اطراف آن بگذارید. سعی کنید فاصله بین ترمینالها و پایههایی که بهو وصل میشوند را به حداقل برسانید.
وقتی قطعات را جابجا میکنید، برخی از تصاویر روی هم میافتند. وقتی این اتفاق میافتد، میتوانید از ابزار Eraser برای حذف کردن برخی از اجزای تصویر رویی استفاده کنید. به این ترتیب هر دو تصویر دیده خواهند شد.
حالا باید محل اتصالات را علامت بزنید. یک لایه جدید روی تمام لایههای دیگر ایجاد کنید. این لایه، لایه اتصالات خواهد بود.
برای مشخص کردن محل اتصالات از ابزار Selection استفاده کنید و با آن محدوده بین ترمینالهایی که بهم متصل میشوند را انتخاب کنید. سپس با ابزار Fill این محدودهها را با رنگ پر کنید. با تنظیم Opacity لایه اتصالات روی ۵۰ درصد یا کمتر، این لایه شفاف میشود و میتوانید قطعاتی که بهم متصل میکنید را ببینید.
اگر میخواهید فقط لایه اتصالات را ببینید، باید تمام قطعات را نامرئی کنید. با اینکار فقط اتصالات برد مدار چاپی قابل رویت خواهد بود.
حالا که جای اتصالات مشخص شده است، میتوانید از این طراحی برد مدار چاپی برای اسیدکاری استفاده کنید. البته این مرحله اختیاری است و میتوانید بجای لحیم کاری برد مدار چاپی، طراحی را روی پرف برد پیاده کنید.
اگر میخواهید برد مدار چاپی مخصوص پروژه تان را بسازید، میتوانید از این روش ساخت مدار ساده استفاده کنید. ویدیوی زیر هم یکی دیگر از روشهای ساخت برد مدار چاپی را نشان میدهد.
بعد از ساخت برد مدار چاپی، میتوانید قطعات الکترونیکی را روی آن لحیم کنید. در این مرحله هم میتوانید از نقشه اتصالاتی که موقع طراحی برد مدار چاپی ساخته اید، استفاده کنید. هنگام لحیم کاری، از این نقشه به عنوان مرجع استفاده کنید. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که تصویری که در اختیار دارید حالت برعکس اتصالاتی است که روی برد ایجاد کرده اید. البته میتوانید تصویری که دارید را مطابق برد مدار چاپی اصلاح کنید. کافی است اتصالات را در لایه اتصالات انتخاب کنید و سپس آن را به صورت افقی Mirror کنید یا با استفاده از گزینه Transform و تنظیم عرض روی ۱۰۰- درصد تصویر را برعکس کنید. با اینکار نقشه اتصالات درست مطابق چیزی میشود که پشت برد مدار چاپی میبینید.
اگر از این روش طراحی برد مدار چاپی استفاده کردید، نظرتان را با کاربران ساختنی به اشتراک بگذارید.
منبع
خلاصه مطلب
عنوان مطلب
طراحی برد مدار چاپی با فتوشاپ؛ ساده و بدون نیاز به تخصص
توضیح کوتاه
مدارهای الکترونیکی را با فتوشاپ طراحی کنید.
نویسنده
عاطفه اسدزاده
آخرین مرحله ساخت هر پروژه الکترونیکی، لحیم کردن قطعات روی برد مدار است. برای اینکار میتوانید از روشهای ساده مثل پرف برد استفاده کنید یا برد مدار چاپی مخصوص پروژه خودتان را طراحی کنید. فرقی نمیکند کدام روش را انتخاب میکنید؛ قبل از شروع لحیم کاری باید نحوه چینش قطعات را مشخص کنید.
ابزارهای مختلفی برای طراحی برد مدار چاپی وجود دارد که ۱۲۳D، EAGLE Light و PCB Artist برخی از آنها هستند. کار با این ابزارها نیاز به مهارت و تخصص دارد اما روشهای ساده تری هم برای طراحی برد مدار چاپی وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از نرم افزارهای ویرایش تصویری است که هر روز از آنها استفاده میکنید. در این ساختنی به شما یاد میدهیم چطور با این نرم افزارها – مثلاً فتوشاپ – برد مدار چاپی پروژه الکترونیکی تان را طراحی کنید.
اولین کاری که باید بکنید، آماده کردن برد مدار برای عکاسی است. برای عکاسی از برد باید یک پس زمینه ساده مثل یک ورق سفید داشته باشید. دوربین را هم روی سه پایه قرار بدهید و آن را درست روی کاغذ سفید تنظیم کنید.
یک تکه پرف برد بردارید و آن را وسط کاغذ سفید قرار بدهید. حالا باید چیزی پیدا کنید که هر دو طرف پرف برد را ۲٫۵ تا ۵ سانتیمتر بالا بیاورد. ما از یک تکه چوب ضخیم استفاده کردیم. با بالا آمدن پرف برد، میتوانید قطعات الکترونیکی را داخل سوراخها قرار بدهید و پایه قطعات هم آویزان خواهند ماند.
حالا باید از برد و قطعات برد عکاسی کنید. عکسی که میگیرید باید کاملاً صاف باشد. پس دوربین را درست روی برد و رو به پایین تنظیم کنید.
سپس تمام قطعات الکترونیکی را روی برد قرار بدهید. باید قطعات را طوری بچینید که بین همه آنها فضای خالی وجود داشته باشد. با اینکار انتخاب آنها در برنامه ویرایش تصویر ساده تر میشود.
برخی از قطعات مثل مقاومت و دیود را میتوانید به چند شکل مختلف روی برد قرار بدهید (خوابیده روی برد یا فقط روی یک پایه). حتماً اینکار را بکنید چون ممکن است در حین طراحی برد مدار چاپی به جهتهای مختلف آنها نیاز داشته باشید.
وقتی همه قطعات را سرجایشان قرار دادید، از برد عکس بگیرید. باید دوربین را تا جایی که میشود روی برد زوم کنید تا جزییات بیشتری ثبت بشوند. سپس برد را با دست نگه دارید و قطعات را از آن جدا کنید. عکس دیگر را از برد خالی بگیرید. از عکس برد خالی به عنوان پس زمینه برای طراحی برد مدار چاپی استفاده خواهیم کرد. عکس برد با قطعات هم به تصاویر قطعات قسمتهای مختلف تقسیم خواهد شد.
دو عکسی که گرفته اید را در نرم افزار ویرایش تصویر مورد نظرتان باز کنید. ما از نرم افزار Photoshop elements 13 استفاده خواهیم کرد.
ابتدا باید هر دو عکس را طوری بچرخانید که لبه بردها به صورت افقی و عمودی با هم تراز باشند. برای اینکار از طریق منوی Image گزینه Rotate را انتخاب کنید. سپس روی گزینه Custom کلیک کنید و مقدار دقیق چرخش تصویر را وارد کنید. تراز کردن هر دو عکس کمیزمان میبرد و نیاز به آزمون و خطا دارد.
وقتی هر دو تصویر کاملاً تراز شدند، باید آنها را روی هم قرار بدهید. عکسی که قطعات الکترونیکی دارد را کپی کنید و آن را به عنوان یک لایه جدید روی عکس برد خالی پیست کنید. حالا هر دو عکس در یک فایل اما در لایههای مختلف قرار دارند.
مقدار Opacity لایه ای که قطعات الکترونیکی دارد را روی ۵۰ درصد تنظیم کنید. اینکار تصویر را تقریباً شفاف میکند و باعث میشود بتوانید هر دو عکس را ببینید. لایه بالایی را تکان بدهید تا بردهای هر دو لایه کاملاً با هم تراز بشوند. حالا دوباره Opacity را روی ۱۰۰ درصد بگذارید.
با استفاده از ابزار انتخاب (selection) قطعات الکترونیکی را به صورت جداگانه انتخاب کنید. سعی کنید برخی از سوراخهای اطراف هر قطعه را هم به همراه خود قطعه انتخاب کنید. اینکار تراز کردن قطعات در مراحل بعد را ساده تر میکند. هر کدام از قطعات الکترونیکی را در یک لایه جداگانه کپی و پیست کنید. نام هر لایه را هم به اسم قطعه تغییر بدهید.
برای اینکه بدانید هر قطعه چطور به سایر قطعات وصل میشود، باید بدانید ترمینالها و پایهها کجا قرار دارند. به همین خاطر روی هر قطعه که ترمینالها از نمای بالا دیده نمیشوند، باید چند نقطه رنگی برای مشخص کردن جای ترمینالها اضافه کنید. این نقاط رنگی را میتوانید به لایه مربوط به هر قطعه اضافه کنید یا یک لایه جداگانه برایش بسازید و آن را به لایه مربوطه لینک بدهید.
لایه ای که همه قطعات رویش قرار دارند را نامرئی کنید. مطمئن شوید که عکس برد بدون قطعه، آخرین لایه تصویر است. تمام قطعاتی که اکنون مشاهده میکنید باید روی لایههای جداگانه باشند و بتوانید آنها را جابجا کنید. چون لایه برد بدون قطعه زیر تمام قطعات قابل مشاهده است، میتوانید درست مثل واقعیت قطعات را روی برد جابجا کنید. به این ترتیب میتوانید قطعات را آنقدر جابجا کنید که به بهترین طراحی برد مدار چاپی برسید.
در این مرحله باید بهترین پیکربندی برای قطعات را پیدا کنید. کارتان را با قطعاتی شروع کنید که بیشترین اتصالات را دارند. مثلاً ما باید از تایمر آی سی ۵۵۵ شروع کنیم. این قطعه را وسط برد قرار بدهید و سایر قطعات را اطراف آن بگذارید. سعی کنید فاصله بین ترمینالها و پایههایی که بهو وصل میشوند را به حداقل برسانید.
وقتی قطعات را جابجا میکنید، برخی از تصاویر روی هم میافتند. وقتی این اتفاق میافتد، میتوانید از ابزار Eraser برای حذف کردن برخی از اجزای تصویر رویی استفاده کنید. به این ترتیب هر دو تصویر دیده خواهند شد.
حالا باید محل اتصالات را علامت بزنید. یک لایه جدید روی تمام لایههای دیگر ایجاد کنید. این لایه، لایه اتصالات خواهد بود.
برای مشخص کردن محل اتصالات از ابزار Selection استفاده کنید و با آن محدوده بین ترمینالهایی که بهم متصل میشوند را انتخاب کنید. سپس با ابزار Fill این محدودهها را با رنگ پر کنید. با تنظیم Opacity لایه اتصالات روی ۵۰ درصد یا کمتر، این لایه شفاف میشود و میتوانید قطعاتی که بهم متصل میکنید را ببینید.
اگر میخواهید فقط لایه اتصالات را ببینید، باید تمام قطعات را نامرئی کنید. با اینکار فقط اتصالات برد مدار چاپی قابل رویت خواهد بود.
حالا که جای اتصالات مشخص شده است، میتوانید از این طراحی برد مدار چاپی برای اسیدکاری استفاده کنید. البته این مرحله اختیاری است و میتوانید بجای لحیم کاری برد مدار چاپی، طراحی را روی پرف برد پیاده کنید.
اگر میخواهید برد مدار چاپی مخصوص پروژه تان را بسازید، میتوانید از این روش ساخت مدار ساده استفاده کنید. ویدیوی زیر هم یکی دیگر از روشهای ساخت برد مدار چاپی را نشان میدهد.
بعد از ساخت برد مدار چاپی، میتوانید قطعات الکترونیکی را روی آن لحیم کنید. در این مرحله هم میتوانید از نقشه اتصالاتی که موقع طراحی برد مدار چاپی ساخته اید، استفاده کنید. هنگام لحیم کاری، از این نقشه به عنوان مرجع استفاده کنید. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که تصویری که در اختیار دارید حالت برعکس اتصالاتی است که روی برد ایجاد کرده اید. البته میتوانید تصویری که دارید را مطابق برد مدار چاپی اصلاح کنید. کافی است اتصالات را در لایه اتصالات انتخاب کنید و سپس آن را به صورت افقی Mirror کنید یا با استفاده از گزینه Transform و تنظیم عرض روی ۱۰۰- درصد تصویر را برعکس کنید. با اینکار نقشه اتصالات درست مطابق چیزی میشود که پشت برد مدار چاپی میبینید.
اگر از این روش طراحی برد مدار چاپی استفاده کردید، نظرتان را با کاربران ساختنی به اشتراک بگذارید.
منبع
خلاصه مطلب
عنوان مطلب
طراحی برد مدار چاپی با فتوشاپ؛ ساده و بدون نیاز به تخصص
توضیح کوتاه
مدارهای الکترونیکی را با فتوشاپ طراحی کنید.
نویسنده
عاطفه اسدزاده