یکی از اموری که علی رغم تبلیغات فراوان در سال های اخیر کماکان در کشور ما کمتر به آن توجه می شود رعایت قوانین در همه امور و علی الخصوص در زمینه راهنمایی و رانندگی است. از طرفی با توجه به عدم همخوانی دخل و خرج در زندگی های امروزی خیلی از افراد به مسافرکشی با ماشین شخصی می پردازند. برخی رانندگان تاکسی هم از اینکه ماشی های شخصی جایشان را تنگ می کنند یا باعث کم شدن مسافرها می شوند ناراحتند. سوال اینجاست که آیا با توجه به ناراحتی تاکسی داران، درآمد مسافرکشی برای رانندگان ماشین های شخصی شبهه دار نیست؟ آیا این درآمد حلال است؟
پاسخ:
اجمالا باید بدانیم که درآمد حاصل از این نوع مسافرکشی شبهه و اشکالی ندارد و حلال است. هرچند تخلف از قانون چه در اینجا و چه در هر کار دیگری جایز نیست. پس اگر قانونی موجود باشد که بگوید مسافرکشی در مکان یا شهر خاصی برای ماشین های غیر تاکسی قانونی نیست لذا خلاف آن عمل کردن جایز نیست ولی در هر صورت درآمد حرام نمی شود.
پاسخ دفتر مراجع تقلید:
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
فی نفسه اشکال ندارد، ولی اگر در این زمینه مقرراتی وجود دارد باید مراعات شود. و اگر چنین عملى خلاف مقررات باشد گرچه جایز نیست، ولى پول بدست آمده حلال است و مانع ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
حلال است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در آمد او اشکال ندارد ولی از قوانین و مقررات حکومت اسلامی تخلف نکنید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در صورتی که تخلف از قوانین نباشد اشکال ندارد.
***
سه نکته:
* کار حلال با تخلف حرام نمی شود
باید توجه داشت که لزوماً تخلف از قانون موجب حرام شدن درآمد نخواهد شد. زیرا کار رانندگی از نظر شرع کاری صحیح و حلال و درآمدش هم حلال است. پس کار حلال با تخلف حرام نمی شود.
** چگونه درآمد حرام می شود؟
بله اگر خود کار از لحاظ شرعی ایراد داشت درآمدش نیز دچار مشکل می شد مانند درآمد حاصل از فروش آلات قمار.
*** حکم شرعی درآمد رانندگان متخلف
مطابق فتاوای فوق متوجه خواهیم شد درآمد رانندگانی هم که در حین رانندگی مرتکب خلاف های متعدد رانندگی می شوند حرام نخواهد شد. هرچند از یاد نبریم به فتوای فقها خلاف قانون مساوی است با خلاف شرع و معصیت.