وزیر بهداشت در حالی از رسانهای نشدن اسامی این شرکتهای متخلف صحبت کرده است که پیش از این، مسئولان این وزارتخانه از معرفی زودهنگام این شرکتها خبر داده بودند و حتی از مردم خواسته شده بود تا زمان معرفی متخلفان، فعلا مردم از خرید شیر و ماست پرچرب بپرهیزند.
البته رییس سازمان غذا و دارو وعده داده است که با مشخص شدن جمعبندیها، متخلفان معرفی میشوند و پس از آن وزارت بهداشت با اطمینان به مردم اعلام میکند که در مورد چه فرآوردههایی نگران نباشند.
اما پیش از این قرار بود که در همین هفته، نتیجه این تحقیقات و بازرسیها به افکار عمومی اعلام شود تا مردم بدانند چه شرکتهایی در شیر و ماست مصرفی مردم، روغن پالم میریزند؛ روغنهایی وارداتی و ارزانقیمت که به گفته دیناروند، از عوامل سکتههای قلبی در کشور به شمار میآید.
بدقولی مسئولان وزارت بهداشت برای معرفی بموقع متخلفان صنایع لبنی، این شائبه را پیش میآورد که مبادا پشت پرده، بازی دیگری در جریان است و اصلا قصدی برای معرفی متخلفان وجود ندارد.
وزارت بهداشت اعلام کرده که تاکنون آزمایشگاه مرجع تهران 9 نمونه از محصولاتی را کشف کرده که در این محصولات لبنی، از روغن پالم استفاده میشود. حال اگر اسامی این برندها به افکار عمومی نیز معرفی شود، بیگمان مردم دیگر از این محصولات ناسالم استفاده نمیکنند و خود به خود سلامت محصولات لبنی توزیع شده در بازار هم افزایش پیدا میکند اما با معرفی نشدن این شرکتها و توپ را به زمین سیستم قضایی انداختن، این پرسش را به وجود میآورد که آیا زور شرکتهای تولیدکننده محصولات لبنی غیرمجاز، آنقدر زیاد هست که وزارت بهداشت را وادار به سکوت اجباری کرده باشد؟
نگرانی مردم، بیپاسخ مانده است
وزارت بهداشت میگوید که متخلفان را به قوه قضاییه معرفی میکند، زیرا اجازه ندارد قبل از اثبات جرم، اسامی شرکتهای تولیدکننده لبنیات مضر را به مردم و رسانهها معرفی کند، اما پرسشی که اینجا پیش میآید این است که اگر قرار بود وزارت بهداشت تا اعلام نتیجه سیستم قضا، منتظر بماند و سپس شرکتهای متخلف را به مردم معرفی کند، چرا قبل از نتیجه کامل تحقیقات قوه قضاییه، این موضوع رسانهای شده است؟یعنی در حالی که به دلیل اظهارات مسئولان وزارت بهداشت، مردم نگران سلامت محصولات لبنی هستند، مسئولان این وزارتخانه میگویند نتیجه تحقیقات را به مردم اعلام نمیکنند و این وظیفه را به قوه قضاییه موکول کردهاند. از سوی دیگر، مدیر روابط عمومی سازمان غذا و دارو هم در گفتوگو با جامجم عنوان میکند که نتیجه تحقیقات تا ده روز دیگر طول میکشد و پس از این تاریخ، تصمیم میگیریم که آیا این موضوع را به مردم اطلاع بدهیم یا اینکه به شرکتهای متخلف، اخطار بدهیم.
این تعلل در اعلام نتیجه تحقیقات، در حالی انجام میشود که هفته قبل، وزیر بهداشت بصراحت از وجود ماست و شیرهای پرچربی صحبت کرد که در آنها روغن پالم وجود داشته است. یعنی در وضعی که همه چیز آشکار است و حتی خود وزیر بهداشت هم وجود روغن پالم در لبنیات پرچرب را تائید میکند، معلوم نیست چرا این وزارتخانه از ذکر نام شرکتهای متخلف، ابا دارد؟
سابقه معرفی متخلفان صنایع غذایی
طی سالهای اخیر، مسئولان و کارشناسان از انواع و اقسام محصولات غذایی ناسالمی صحبت کردهاند که هر بار هم قرار بوده اسامی شرکتهای متخلف به مردم معرفی شود، ولی بندرت چنین کاری تاکنون انجام شده است.
مثلا در بحث برنجهای آلوده و گوشتهای مشکلدار، هیچگاه به صراحت اسامی شرکتهای متخلف اعلام نشد و در این وضع، این شائبه پیش میآید که درباره روغنهای پالم موجود در لبنیات پرچرب هم، دوباره این رویه تکرار شود و آخر کار مردم نفهمند که کدام محصول لبنی، مضر است و در آن، روغن پالم وجود دارد.
احمد آریایینژاد، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با صراحت به جامجم میگوید: اینگونه محافظهکاریها، بیمورد است. معمولا این اتفاق در شرایطی اتفاق میافتد که مصالحی در کار باشد یا برخی افراد به هم بدهکار باشند و نخواهند همدیگر را رسوا کنند.
این نماینده مجلس معتقد است: همه خبرنگاران و نمایندههای مجلس وظیفه دارند که از سیستم قضایی بخواهند که اسامی متخلفان را اعلام کند تا داستان روغن پالم هم به سرنوشت دیگر محصولات غذایی آلوده، گرفتار نشود.
علی کائیدی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم در گفتوگو با جامجم معتقد است: وزارت بهداشت از همان اول هم باید کار را به دستگاه قضا میسپرد تا سیستم قضایی، با متخلفان برخورد کند، زیرا همیشه هم معرفی متخلفان، دردی را دوا نمیکند و مثلا گاهی میشود با تذکر دادن، برخی مشکلات صنایع غذایی را اصلاح کرد.
او خبر میدهد که معاون بهداشتی وزیر بهداشت هم روز یکشنبه یا سهشنبه همین هفته به مجلس میآید تا مجلس و وزارت بهداشت درباره نحوه برخورد با روغن پالم به نتیجه برسند و در این وضع، فقط باید امیدوار بود که نتیجه اینگونه جلسات، در نهایت به نفع مردم و سلامت آنها باشد و رودربایستی با متخلفان، کنار گذاشته شود.
پیامک برای اعلام برائت از «پالم»
یکی از اتفاقات جالب این روزها، ارسال پیامک از سوی برخی شرکتهای بزرگ تولیدکننده لبنیات برای اعلام برائت از پالم است.
در این پیامکها، به مردم گفته میشود که محصول لبنی فلان شرکت تولیدی، عاری از پالم است و مردم میتوانند بدون دغدغه از محصولات لبنی آن شرکت استفاده کنند.
این شرکتهای تولیدی، در حالی برای مبرا کردن خود از تخلفات، به ارسال پیامک پناه بردهاند که اگر وزارت بهداشت، اسامی متخلفان را بصراحت اعلام میکرد، اصلا دیگر نیازی به این پیامک بازیها نبود. همین شفاف نبودن موضع وزارت بهداشت، صدای رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرفکنندگان را هم درآورده است.
مسیح انصاری در گفتوگو با مهر تاکید کرد: دولت باید بسرعت نام تولیدکنندگان متخلف محصولات لبنی را اعلام کرده و سلامت مصرفکنندگان را وجهالمصالحه قرار ندهد. باید با سوداگرانی که از اطلاعرسانی ناکافی به مردم سوءاستفاده کرده و بهرغم بالا بردن قیمت، تخلف در کیفیت را صورت دادهاند، بشدت برخورد شود.
همچنین وی با شفافیت عنوان کرده است که هشتماه قبل در قالب دو نامه به وزارت بهداشت در رابطه با وجود روغن پالم در فرآوردههای لبنی هشدار داده بودیم، اما وزارت بهداشت جوابی در پاسخ به این هشدار نداد و به یکباره وزیر بهداشت، از استفاده از روغنهای پالم در فرآوردههای لبنی خبر داد.
انصاری معتقد است اگر روغن پالم در فرآوردههای لبنی به کار میرود، چرا تاکنون بصراحت به مردم گفته نشده است و اگر هم استفاده از این روغنها استاندارد است، چرا تاکنون آگاهیرسانی کافی به مردم در این زمینه صورت نگرفته که در خریدهای خود به آن توجه داشته باشند.
مجموع این تناقضها در مجموعه ناظر بر سلامت مواد غذایی، پرونده وجود روغن پالم در لبنیات پرچرب را پیچیدهتر کرده است و به نظر میرسد که تا رفع این پیچیدگیها، بهترین کار همین است که مردم فعلا از لبنیات پرچرب استفاده نکنند.
امین جلالوند - گروه جامعه