جهاني شدن اقتصاد نه فقط توانسته كشورها را در بهره بردن از مزيت نسبي يكديگر ياري كند، بلكه به واسطه جابهجایي نيروي كار مجرب بين كشورها نقش مهمي در نماياندن توانایي سرمايههاي انساني در مناطق مختلف جهان ايفا كرده است. ايرانيان مهاجر نيز از اين امر مستثني نبوده و توانستهاند به واسطه توانایيهاي بالاي خود به كسب ردههاي مهم مديريتي در كشورهاي مهاجرپذير نائل آيند.
در اين گزارش كه به بررسي مديران ارشد ايراني در مهمترين شركتهاي حوزه فناوري پرداخته شده است، به خلاصهاي از رزومه تحصيلي و شغلي اين افراد موفق پرداخته ميشود.
نكته مهم در اين گزارش آن است كه ايرانيان فعال در اين عرصه نه فقط به لحاظ آكادميك، بلكه به واسطه تجاري ساختن ايدههاي خود نيز از قابليتهاي بالایي برخوردار بودهاند.
موضوع عدم اتصال يا اتصال ضعيف در حوزه پژوهشهاي نظري و مسائل مهم صنعتي كشور از دير باز بهعنوان يكي از مهمترين ضعفهاي بنيادي اقتصاد ايران است كه نه فقط به مهاجرتسرمايه انساني تواناي كشور منجر شده، بلكه به رشد نازل اقتصادي كشور نيز دامن زده است.
دکتر حسین اسلامبولچی متولد 1338 مهندس و مخترعی پرکار است که عمدتا به خاطر نقش برجستهاش در شرکت ایتیاندتی (
AT&T) بزرگترین شرکت مخابراتی ایالات متحده، شناخته میشود.
اسلامبولچی، نوآور، مخترع و مهندس ایرانی از جمله متخصصان برجسته حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است که برای مدت دو دهه در بالاترین ردههای مدیریتی غول مخابراتی ایالات متحده (AT&T) قرار داشته است. او پس از یک دوره موفق کاری در مدیریت بخش تغییرات شبکه، سیستمها و خدمات شرکت AT&T و همزمان با ادغام آن با شرکت SBC مدیریت عاملی یک وب پرتال به نام Divvio را برعهده گرفته است. حسین اسلامبولچی، تا پایان مقطع دبیرستان را در ایران گذراند و دیپلم خود را از ایران گرفت، سپس به آمریکا رفت. با بالاترین رتبه از دانشگاه کالیفرنیا مدارج لیسانس، فوق لیسانس و دکترای خود را در رشته مهندسی برق – مخابرات گرفت.
وی در سال 1365 به این شرکت پیوست، پلههای ترقی را طی کرد و در نهایت به سمتهای مدیر ارشد فناوری، مدیر ارشد اطلاعات، رئیس AT&T Labs و رئیس خدمات شبکههای جهانی این شرکت منصوب شد و از سال 1382 به بعد نقش مهمی در کمیته عالی اجرایی شرکت ایفا کرد.
دارنده عنوان ابداعگر سال 2001 که پیش از این به افرادی چون توماس ادیسون و آلبرت انیشتین داده شده است.
مدیرعامل سابق شرکت AT &T Labs
رئیس و مدیرعامل یک وب پرتال به نام Divvio
وی تا مدتها فرآیند دگرگونی شبکهها، سیستمها و خدمات ای تی اند تی را رهبری کرده و پس از ادغام این شرکت در SBC در سال 1384 آن را ترک كرد. در زمان جدایی وی از شرکت، نشریه بیزنیسویک او را «بازیگر اصلی حفظ موقعیت ای تی اند تی بهعنوان رهبر فناوری» دانست و از او بهعنوان «خیالپردازی جسور اما عملگرا» یاد کرد.
دکتر اسلامبولچی سالها بهعنوان متخصص راهبردهای فناورانه به مدیران ارشد شرکتش خدمت کرد. یکی از پیشبینیهای او این بود که «IP همه چیز را خواهد خورد.» بر همین اساس معماریای را پیشنهاد کرد که تمام خدمات مبتنی بر IP شوند و با یکدیگر و با هر دستگاه مبتنی بر IP دیگری کار کنند. کتابی که وي اخیرا به نام «چشمانداز 2020» منتشر کرده، پایههای صنعت ارتباطات جهان را برای دو دهه آتی پیریزی کرده است. برخی از افتخاراتی که دکتر اسلامبولچی موفق به دریافتشان شده عبارت است از:
• «فرد نمونه» سال 1999 شرکت (بالاترین نشان افتخار در ایتیاندتی)
• «مخترع سال» سال 2001 از سوی تالار مشاهیر مخترعین نیوجرسی
• ثبت بیش از 900 حق اختراع تا سال 2005
درآمد وی در زمان ترک ایتیاندتی حدود 6 میلیون دلار در سال بود!
از دید او محیط کار باید ویژگیهای خاصی داشته باشد. او میگوید: ما باید مکانی ایجاد کنیم که نیروی جاذبه عظیمی داشته باشد، تا بتواند کارکنان را اول صبح به سر کار بکشاند و دم غروب رهایشان کند؛ جایی که جوی الکترومغناطیس داشته باشد.
موفقیتهای دکتر اسلامبولچی در زمینههای برنامهریزی و نقشهای موثر وی در عرصه تکنولوژی موجب شد تا هفته نامه بیزنس ویک در اواخر سال 2005 او را بهعنوان یک پیشتاز عرصه تکنولوژی معرفی كند. وی همچنین در طول سالهای 2001 تا 2005 در فهرست رهبران برتر سیاستهای اجرایی تکنولوژی قرار گرفت. وی اخیرا کتابی با عنوان چشمانداز 2020 درباره اساس و برنامهریزی صنعت ارتباطات منتشر کرده است. دکتر اسلامبولچی همچنین طی مدت فعالیت خود بهعنوان رئیس و مدیرعامل AT&T Labs با گروهی از بهترین دانشمندان و مهندسان جهان در تغییر میراث شبکههای اطلاعاتی نقش ویژهای داشت.
دکتر اسلامبولچی تاکنون بیش از یک هزار حق ثبت ابداع را به خود اختصاص داده و همین موضوع باعث شده که از سوی انجمن مخترعان و ابداعگران نیوجرسی بهعنوان ابداعگر سال 2001 معرفی شود؛ عنوانی که پیش از این به افرادی چون توماس ادیسون و آلبرت انیشتین داده شده است.
دکتر اسلامبولچی، بهعنوان «مدیر ارشد تکنولوژی» در شرکت AT&T خدمت کرد و در ایجاد و اجرای استراتژی فناوریهای شرکت نقش اساسی داشت. علاوهبر هدایت مدیریت فناوری شرکت AT&T، وی بهعنوان «رئیس آزمایشگاههای این شرکت» رهبری تیمی از بهترین مهندسان و دانشمندان جهان را بر عهده داشت. وی از اولین کسانی بود که که به نقش بنیادین «فناوری اینترنت» در شکلدهی به تمامی سرویسهای ارتباطی پی برد و نوشتهها و فعالیتهای وی به تحقق این ایده در سطح دنیا کمک کرد.
کتاب جدید او با عنوان چشمانداز 2020 جهتگیری پایهای صنعت ارتباطات در سالهای آینده را پیشبینی میکند. وی سابقا عضو هیاتمدیره شرکتهای NAB و Wytec بوده است و در حال حاضر علاوهبر اینکه مدیرعامل شرکت Divvio است در هیاتمدیره شرکت Litescape عضویت دارد. همچنین در سال 2002 وی عنوان برجستهترین جایزه فنی تاریخ شرکت AT&T را از آن خود کرد.
حسین اسلامبولچی از سوی انجمن مخترعان و ابداعگران نیوجرسی بهعنوان ابداعگر سال 2001 معرفی شد. عنوانی که پیش از این به افرادی چون توماس ادیسون و آلبرت انیشتین داده شده است.
امید کردستانی در سال 1963 در شهر تهران به دنیا آمد و در همین شهر بزرگ شد. او در یک مدرسه کاتولیک ایتالیایی که بر آموزش و مهارتهای زبان تاکید داشت، تحصیل کرد و در 14 سالگی پس از مرگ پدرش به سن خوزه در ایالت کالیفرنیا نقل مکان کرد. کردستانی مدرک مهندسی برق خود را از دانشگاه دولتی سن خوزه اخذ کرد و بهعنوان مهندس در شرکت هیولت پاکارد مشغول بهکار شد.
سالها بعد برای گرفتن مدرکی در حوزه تجارت به دانشگاه استنفورد رفت و در سال 1991 مدرک ام بیای گرفت.
امید کردستانی در زمینه امور تجاری و فناوریهای پیشرفته مصرفی، سالها تجربه دارد. برای مثال او در شرکت پیشرو نت اسکیپ سمتهای ارشد داشته و تا 16 آوریل سال 2009 معاون ارشد رئیس شرکت گوگل در حوزه فروشهای بینالمللی و عملیاتها بود. او در ماه مهسال 1999 بهعنوان یازدهمین کارمند به گوگل پیوست و رهبری تیم توسعه و اجرای مدل تجاری اولیه گوگل را برعهده داشت.
کردستانی در تلاشهایی که برای درآمدزایی بینالمللی گوگل انجام میشد، نقش داشت و در سازمان فروش این شرکت در اداره امور روزانه مسوولیتهایی بر عهده داشت. تلاشهای او و دیگران سبب شد شرکت گوگل یعنی بزرگترین موتور جستوجوگر اینترنتی به یک شرکت تبلیغات اینترنتی برتر تبدیل شود و تنها در مدت 18 ماه بیش از 100 هزار آگهیدهنده به آن جذب شوند. او همچنین معاون رئیس توسعه تجاری و فروش بود و باعث شد درآمد سالانه وبسایت نت اسکیپ طی 18 ماه از 88 میلیون دلار به بیش از 200 میلیون دلار افزایش یابد.
او کار خود را در شرکت نت اسکیپ بهعنوان مدیر فروش آغاز کرد و طی چهار سالی که در این سمت بود، روابط بسیار خوب با شرکتهای آمازون، آمریکن آنلاین، سیتی بانک، تراولوسیتی، اینتل، ایی بی، اینتوییت و اکسایت برقرار کرد. کردستانی قبل از کار در نت اسکیپ سمتهایی در زمینههای بازاریابی، مدیریت محصول و توسعه تجاری در شرکت 3DO، Go Corporation و هیولت پاکارد بر عهده داشت.
در شماره 8 مه هفتهنامه تایم، امید کردستانی یکی از 100 شخصیت تاثیرگذار جهان در آن سال نامیده شد. او یکی از ثروتمندترین ساکنان کارولینای شمالی است. نشریه سن خوزه ثروت او را 9/1 میلیارد دلار تخمین زده است. او در سال 2007 شخصیت ایرانی جایزه پرشین انتخاب شد. کردستانی یکی از بنیانگذاران بنیاد جامعه پارسا، یک جامعه ایرانی بشردوستانه و کارآفرین است.
کردستانی اوایل سال 2013 به عضویت هیاتمدیره شرکت وودافون انتخاب شد. گرارد کلایستمرلی رئیس گروه وودافون در این باره میگوید: «کردستانی سابقهای درخشان بهعنوان یک رهبر تجاری و فردی نوآور در حوزه فناوری دارد و من از حضور او در هیاتمدیره شرکت بسیار خوشحالم.»
امروزه گوگل یکی از شرکتهای برتر اینترنتی است و قیمت سهام آن در بورس آمریکا رشدی قابل ملاحظه داشته است. همچنین بهدلیل تلاشهایی که امید کردستانی و دیگر اعضای تیم مدیریت گوگل داشتهاند و همواره به رشد و ارتقای خدمات این شرکت فکر کردهاند، شرکت گوگل اکنون انواع خدمات مالی را نیز ارائه میکند و برترین موتور جستوجوی اینترنت است و به همین دلیل پربینندهترین سایت شبکه اینترنت است. در شبکه اینترنت موتورهای جستوجوگر دیگری هم وجود دارد؛ اما فراگیر بودن امکانات و خدماتی که گوگل ارائه میکند سبب شده این شرکت برتر باشد.
هفتهنامه تایم، امید کردستانی را یکی از 100 شخصیت تاثیرگذار جهان نامید. او یکی از ثروتمندترین ساکنان کارولینای شمالی است. نشریه سن خوزه ثروت او را 9/1 میلیارد دلار تخمین زده است.
ماریا خرسند سال ۱۳۳۶ (۱۹۵۷میلادی) در شهر ساری متولد شد. در پانزده سالگی به لس آنجلس آمریکا رفت. فوق لیسانس مهندسی کامپیوتر را از دانشگاه فولرتون کالیفرنیا گرفت و در هنگام تحصیل در این دانشگاه با همسر سوئدی خود آشنا شد و پس از ازدواج با او، در سال ۱۹۸۷ میلادی به سوئد مهاجرت کرد. او مدت زیادی در شرکت سونی اریکسون مشغول بهکار بود.
خرسند، یکی از مدیران مشهور صنعت فناوری اطلاعات جهان است. هر چند ایرانیها در میان مدیران رده بالای صنعت فناوری اطلاعات زیاد هستند، اما خرسند یکی از بلندپایهترین و در عین حال معدود زنان ایرانی فعال در این رشته است. ماریا خرسند چندی پیش به مدیرعاملی شرکت مشهور تولید سختافزار دل (Dell) در سوئد منصوب شد؛ اما این بانوی ایرانی پیش از این مناصب بالاتری در صنعت فناوری اطلاعات جهان را نیز در اختیار داشته است. خانم خرسند مدیرعامل شرکت تحقیقات فناوری SP است و از سال 2004 رئیس بازارهای مالی در شرکت فناوری OMX است. او همچنین از سال 2001 رئیس بخش لایسنس تکنولوژی اریکسون بوده است. خرسند در شرکت فناوری OMX بهعنوان مدیرعامل لایسنس تکنولوژی اریکسون و مدیرعامل شرکت دل خدمت کرده است. او همچنین عضو هیاتمدیره اين شركت بوده است.
امروز دیگر همه با تکنولوژی بلوتوث آشنا هستند و کمتر گوشی تلفن همراه یا ابزار دیجیتالی دیگری در جهان ساخته میشود که به این فناوری مجهز نباشد. ماریا خرسند در زمان مدیریت خود در شرکت اریکسون سوئد، ریاست این پروژه بزرگ را بر عهده داشت و در واقع بنيانگذار تکنولوژی بلوتوث محسوب میشود. خرسند در پاسخ به اینکه چه چیزی باعث شد او به مدیریت پروژه بلوتوث برسد، میگوید: «کسی چیزی در این مورد به من نگفت؛ اما گمان میکنم بلندپروازی و اشتیاق من به دستوپنجه نرم کردن با مشکلات در این میان نقش داشته است.» او پیش از آن در چند شرکت نفتی و کامپیوتری آمریکایی چون شرکت نفتی یونیون کالیفرنیا و شرکت کامپیوتری یونیسیس کار کرده بود و همین مساله باعث شد پس از ورود به سوئد بتواند در شرکت بزرگ اریکسون استخدام شود. هر چند مادر ماریا میل داشت که فرزندانش پس از پایان تحصیل به ایران بازگردند، اما ماریا و خواهرش پس از پایان تحصیل تصمیم به ادامه زندگی در خارج از ایران گرفتند. با این حال ماریا هیچگاه هویت ایرانی خود را انکار نکرده است؛ هر چند این مساله در مقاطعی باعث ایجاد مانع بر سر راه پیشرفت شغلی او شده است. برای مثال، ماریا در زمان اقامتش در آمریکا، هنگامیکه برای مصاحبه به یکی از شرکتهای طرف قرارداد وزارت دفاع آمریکا رفته بود، پس از آنکه در فرم استخدامی ملیت خود را ایرانی ذکر کرد، به آرامی و بیسر و صدا از پروسه استخدام کنار گذاشته شد. بیرگیتا بولین، رئیس هیات مدیره شرکت تحقیقات فنی SP که در سال 1920 تاسیس شده است از انتصاب خانم خرسند به سمت مدیریت عاملی این شرکت بسیار خشنود بود و اعلام کرد سابقه فعالیتهای بینالمللی خانم خرسند و تجربه فراگیر او در این صنعت و نیز تواناییهای رهبری وی در دوران تغییر تاثیری بزرگ بر عملکرد آینده شرکت در حوزه توسعه تحقیقات و فناوری خواهد داشت. در این دوران که همه چیز در حال جهانی شدن است تحقیقات و جایگاه برتر در حوزه فناوری اهمیت بالایی دارد. شرکت تحقیقاتی SP در 6 حوزه یعنی انرژی، تکنولوژی اطلاعات و مخابرات، علوم حیات، ریسک و امنیت، محیطزیست و حملونقل فعالیت میکند. این شرکت در حوزههای مهم یادشده به فعالیت تحقیقاتی و توسعهای مشغول است و نتایج تحقیقات خود را در اختیار شرکتها و صنایع قرار میدهد تا به ابزارهای کاربردی و عملی تبدیل شود. درحقیقت شرکت SP حلقه ارتباطی بین دانشگاه و صنعت است. این شرکت نتایج تحقیقات خود را به صنایع منتقل میکند و صنایع با استفاده از آنها راهحلهای کارآ برای افزایش رقابتپذیری پیدا میکنند. طی سالهایی که خانم خرسند در سمت مدیریت عاملی شرکت بوده، این شرکت در مسیر نوآوری و توسعه با سرعت حرکت کرده و ارزش افزوده بالایی برای صنایع بهوجود آورده است. از دید خانم خرسند کمک به شرکتهای کوچک و متوسط که قلب نوآوری و خلاقیت هستند زمینه را برای افزایش رقابتپذیری اقتصاد فراهم میکند.
ماریا خرسند در زمان مدیریت خود در شرکت اریکسون سوئد، ریاست پروژه بزرگ بلوتوث را بر عهده داشت و در واقع بنيانگذار تکنولوژی بلوتوث محسوب میشود.
پیر امیدیار متولد ۲۱ ژوئن ۱۹۶۷ در پاریس، بنیانگذار و رئیس ایرانی-آمریکایی سایت حراج ايیبی (ebay) است. امیدیار در سال ۱۹۶۷ در پاریس به دنیا آمد و نام مادرش الهه میرجلالی (امیدیار) است. 6 ساله بود که با خانوادهاش به مریلند آمریکا رفت و در ۱۴ سالگی با نوشتن دومین برنامه رایانهای برای کتابخانه مدرسه پا به دنیای برنامه نویسی گذاشت. وی دانش آموخته دانشگاه توفتس است. پس از به دنیا آمدن او پدرش براى تحصیل در رشته فیزیک عازم مریلند آمریکا شد تا در دانشگاه جانهاپکینز رشته محبوبش را دنبال کند.
امیدیار همچنین در فهرست میلیاردرهای آمریکایی رتبه 54 را بهدست آورده است. وی را بهعنوان میلیاردر ایرانی الاصل و البته ثروتمندترین و پولدارترین ایرانی فرض میکنند، گرچه این موضوع به صورت صریح اعلام نشده است.
او که در 6 سالگی به آمریکا رفته و در واشنگتن سکنی گزیده است، از همان ابتدا به رایانه علاقه زیادی داشت که همین علاقه منجر به فارغالتحصیل شدن او در رشته علوم رایانه از دانشگاه توفتس شد. امیدیار در 28 سالگی در تعطیلات طولانی پایان هفته، کدهای رایانهای اولیهای را که در نهایت منجر به راهاندازی سایت معروف ebay شد، نوشت؛ سایتی که در حال حاضر دهها میلیون کاربر به آن مراجعه میکنند. امیدیار بهرغم مشابهت در رفتار به بیلگیتس برخى ویژگىهاى جالب دارد. غالبا لباس ساده به تن دارد و در اغلب عکسهایى که از وى به چاپ مىرسد، کراوات و کت و شلوار نپوشیده است. پیراهن معمولى و کاپشن چرمى ظاهرا لباسهاى محبوبش هستند. در سایت اینترنتى شخصى خویش که در آن با مخاطبان و علاقهمندان پیغام رد و بدل مىکند، خودش را چنین معرفى کرده است: «من بیشتر عمرم فردى طرفدار تکنولوژى بودهام. اگر چه شهرتم به واسطه ابداع ebay است، اما سعىام بر آن است که دنیا را به مکانى بهتر بدل کنم.»
امیدیار در حال حاضر ثروتمندترین فرد ایرانى است و اخیرا در فهرست ثروتمندترین ساکنان آمریکا هم رتبه 54 را به خود اختصاص داده است.
پير امیدیار که به همراه پدر و مادرش به آمریکا رفته بود طى دوران دبیرستان عاشق رایانه شد. بالاخره هم توانست در سال ۱۹۸۸ در رشته رایانه از دانشگاه توفتس فارغالتحصیل شود. پس از فارغ التحصیلى در شرکت اپل (Apple) سازنده رایانه مشغول بهکار شد. طى همین دوران با خانمى به نام پاملا آشنا شد و مدتى بعد هم با وى ازدواج کرد. این زوج همانند بیل گیتس و همسرش اعلام کردهاند که قصد دارند طى سالهاى آینده بخش عمده ثروت خود را خرج کنند. آنها گفتهاند که تا بیست سال آینده به جز یک درصد از ثروتشان بقیه آن را خرج مىکنند.
او چند سال قبل بخشى از ثروت خود را در سایت گوگل که بزرگترین موتور جستوجوى دنیا است سرمایهگذارى کرد. گوگل سایتی بسیار موفق است و قیمت سهام آن پیوسته افزایش یافته در نتیجه ثروت امیدیار هم از این حوزه در حال بالا رفتن است.
بزرگترین فروشگاه دنیا رشد شرکت اینترنتیebay و سایت آن به حدى بالا است که امروز دیگر هیچ فروشگاهى را چه در میان سایتهاى حراج اینترنتى و چه در میان بزرگترین فروشگاهها و سوپر مارکتهاى جهان نمىتوان با آن مقایسه کرد. هیچ فروشگاهى را نمىتوان در دنیا پیدا کرد که میزان خرید و فروش کالا در آن به اندازه این سایت اینترنتى باشد. امروز بهطور متوسط روزانه ۱۲ میلیون عدد کالا در سایت ebay به فروش مىرود. تعداد مشتریان ثبت شده ebay هم ۱۴۴ میلیون نفر است.
به عبارت دیگر ۱۴۴ میلیون نفر از مردم کره زمین مشتریان رسمى و دائم آن محسوب مىشوند. یکى از بهترین سالهاى امیدیار و سایتش سال ۱۹۹۷ بود که در آن سال بالاترین رشد این فروشگاه اینترنتى به دست آمد. در آن سال همچنین اولین مدیران شرکت منصوب شدند. امیدیار در همین سال هم تصمیم گرفت که براى تداوم رشد شرکتش مدیران با تجربه را وارد ebay کرده و خود نقش مشاور و «رئیس در سایه» را برعهده گیرد. او در تأسیس شرکت یک شریک زیرک هم داشت: جف اسکول. اسکول نیز این دیدگاه امیدیار را قبول داشت که اگر چه ایده وى بسیار خوب بوده اما آنها خود به تنهایى نمىتوانند در اقتصاد پر رقابت امروز هر کارى را انجام دهند.
این دو مدیرى را به ریاست شرکت خویش برگزیدند که هنوز هم ریاست ebay را برعهده دارد. وى که مگ ویتمن نام دارد اندکى پس از آغاز ریاست خود، توانست در سال ۱۹۹۸ ebay را با موفقیت وارد بورس کند. حضور موفق ebay در بورس ثروت بنیانگذار آن یعنى امیدیار را چند برابر کرد. در آن زمان دیگر ایده ساده مرد جوان موجب پدید آمدن بزرگترین فروشگاه و مرکز حراج دنیا شده
بود. آدام کوهن که براى نوشتن کتاب خود اجازه یافته بود تمامى گوشههاى نادیده شرکت را مورد بررسى قرار دهد، در کتاب خود مصاحبههاى متعددى با امیدیار و تعداد زیادى از پرسنل شرکت انجام داده و حتى نظرات سرمایهگذاران را هم جویا شده است. وى در پایان تمامى این اقدامات نتیجه مىگیرد که در میان شرکتهاى بزرگ دنیا، نهاد ادارهکننده سایت ebay یکى از کم تنشترینهاى آنها است. او یکى از دلایل این امر را نوع نگاه و رفتار مدیریتى امیدیار مىداند. وى خود نیز طى مدت تحقیقات خویش به یکى از شیفتگان و طرفداران سرسخت امیدیار و سایت وى بدل شده است. لذا تقریبا تمام کتابش که بیش از ۳۰۰ صفحه است صرف تعریف و تمجید از مرد جوان شده است.
قصه ثروتمندترین ایرانی از کجا شروع شد
همانند بسیارى از داستانهاى افراد موفق در رشته اینترنت داستان سایت ebay هم در یک اتاق نشیمن آغاز شد. پیر امیدیار که تخصص وى در زمینه برنامهسازى رایانهاى است در اوقات فراغت خویش و در اتاق نشیمن خانهاش چند سایت اینترنتى را تحت یک مجموعه واحد و با آدرس www.ebay.com گرد آورده و اداره مىکرد.
یک بار وقتى که تعطیلات آخر هفتهاش طولانى شد تصمیم گرفت جایى را براى برگزارى حراج در اینترنت شکل دهد. وى این کار را انجام داد و حاصل کارش را «حراج شبکه» نامید. براى آنکه کارآیى سایت خود را امتحان کند یک دستگاه سوراخ کن لیزرى را که ایراد فنى هم داشت به حراج گذاشت دو هفته بعد این دستگاه به قیمت ۱۴ دلار حراج شد. به این ترتیب اولین کالا در این سایت حراج شد و رسما سایت مذکور آغاز بهکار کرد.
این اتفاق در سال ۱۹۹۵ روى داد و از آن به بعد چنان رشدى در ebay پدید آمد که وضعیت فعلى آن با شرایط سال ۱۹۹۵ اصلا قابل مقایسه نیست. سایت مذکور پس از شکل گیرى در سال ۱۹۹۵ تا مدتى با همان نام «حراج شبکه» فعالیت مىکرد. پس از مدتى امیدیار نامش را تغییر داد و آن را ebay نامید.
ایده تشکیل این سایت به گفته خود امیدیار خیلى ساده و البته ایدهآلیستى بود: «از طریق اینترنت مىتوان بازارى کامل و جامع ایجاد کرد که در آن وضعیت عرضه و تقاضا براى همگان شفاف و روشن باشد.» وی در مصاحبهاى دیگر مىگوید: «مىخواستم چیزى متفاوت انجام داده باشم تا هر فرد خود به تنهایى بتواند هم تولیدکننده و هم مصرفکننده
باشد.»
به تازگى هم یک نویسنده آمریکایى به نام آدام کوهن کتابى را با عنوان اییبی منتشر کرده که در آن به رموز موفقیت امیدیار و سایت او پرداخته است. به اعتقاد کوهن، امیدیار خیلى زود دریافت که ایده سادهاش یعنى همان چیزى که چند سطر بالاتر از آن یاد کردیم مىتواند بسیار موفقیتآمیز باشد و ثروت کلانى را نصیب وى سازد.
او ابتدا کارش را براى تفریح و سپرى کردن اوقات فراغت انجام مىداد اما همین سرگرمى بدل به شرکتى با رشد فوقالعاده بالا شد. دو سال بعد از آنکه اولین حراج در سال ۱۹۹۵ صورت گرفت، شرکت به حدى رشد کرده بود که روزانه بیش از یک میلیون نفر از سایت ebay بازدید مىکردند.
امیدیار در حال حاضر ثروتمندترین فرد ایرانى است و اخیرا در فهرست ثروتمندترین ساکنان آمریکا هم رتبه 54 را به خود اختصاص داده است.
اميديار و همسرش همانند زوج بیل گیتس اعلام کردهاند که قصد دارند در سالهاى آینده بخش عمده ثروت خود را خرج کنند
پروفسور بیژن داوری در تهران متولد شده است و دکترای خود را در رشته مهندسی الکترونیک در سال 1984 از دانشگاه پلی تکنیک رنسلیر دریافت کرد. سپس بهعنوان محقق در شرکت IBM مشغول به فعالیت شد. وی در سال 1996 بهعنوان یکی از برجستهترین افراد شاغل در شرکت IBM شهرت یافت و مدیریت پروژههای خود را در شرکت انجام داد. در سال 1998 بهعنوان معاون ارشد کمپانی IBM شناخته شد. در سال 2003 بهعنوان معاون ارشد نسل آینده تکنولوژی معرفی شد.
در حال حاضر پروفسور داوری در IBM در حال ارزیابی و حتی در برخی موارد پیادهسازی مواد جدید مثل مس، قطعات سیلیکون روی عایقها و سیلیکون ژرمانیوم بهمنظور استفاده در ساختار تراشهها جهت افزایش بازده، کاهش انرژی تلف شده یا هر دو است. به علاوه این مواد به محققان اجازه میدهد تراشههای کوچک با توان تلفاتی کمتر بسازند.
شرکت آی بیام بزرگترین شرکت رایانهای جهان است. این شرکت دارای بزرگترین خط تولید رایانه و سختافزارهای رایانهای در جهان است. شرکت IBM بیش از 320 هزار کارمند دارد و درآمد سالانهاش 96 میلیارد دلار است. دکتر بیژن داوری بیش از 70 مقاله به چاپ رسانده است.
عضو ارشد شرکت آی بیام یک جایگاه انتصابی است که از سوی مدیرعامل این شرکت به افرادی با شرایط خاص داده میشود. این سمت معمولا هر سال در ماه مه یا ژوئن به 4 تا 9 نفر داده میشود و بالاترین افتخاری است که یک دانشمند، مهندس یا برنامه نویس در شرکت آی بیام میتواند کسب کند.
برنامه تعیین عضو ارشد آیبیام از سال 1962 توسط توماس واتسون پسر، بهعنوان راهی برای تشویق خلاقیت در بین متخصصان فنی استثنایی شرکت بنیان گذاری شد. نخستین انتصابها در سال 1963 صورت گرفت. شرایط احراز این سمت بسیار سختگیرانه است و در آن موفقیتهای فنی بزرگ در نظر گرفته میشود. نامزدهای احراز این سمت نهتنها باید پیشینهای از موفقیتهای بزرگ داشته باشد بلکه ظرفیت ادامه حرکت در این مسیر نیز در آنها دیده شود. فرانسین همیلتون نخستین کسی بود که این جایگاه به او داده شد. به کسانی که در این گروه قرار گیرند امکان تحقیق در حوزههای تخصصی خود داده میشود. پروفسور بیژن داوری دارای این جایگاه است.
پروفسور بیژن داوری در سال 1998 بهعنوان معاون ارشد کمپانی IBM شناخته شد. در سال 2003 بهعنوان معاون ارشد نسل آینده تکنولوژی معرفی شد.
فرزاد ناظم سال ۱۳۴۰ در تهران متولد شد. تحصیلات متوسطه را در دبیرستان البرز گذراند و برای ادامه تحصیل به آمریکا مهاجرت کرد. در آمریکا او موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته علوم رایانه از دانشگاه ایالتی پلیتکنیک کالیفرنیا شد.
مهندس فرزاد ناظم فعالیتهای شغلی خود را در سال ۱۳۶۴ با کار در شرکتهای SYDIS و Rolm آغاز کرد. خیلی زود به شرکت اوراکل پیوست و طی ۱۰ سال کار در این شرکت توانست در نقشهایی چون معاون رسانهای و معاون ارشد بخش وب سرور فعالیت کند. همچنین بهعنوان یکی از اعضای مدیریت کمیته فروش محصولات فعالیت داشت.
فرزاد سپس در ۱۳۷۵ به یاهو پیوست. به مدت ۱۱ سال مدیر فنی شرکت یاهو بود و به این ترتیب یکی از طولانیترین دورههای ابقا در سمت مدیریت در آن شرکت را دارا است. وی سال ۱۳۸۶ از سمتاش در یاهو کنارهگیری کرد.
در میان تمامی سایتهای ارتباطی موجود، دو سایت یاهو و گوگل که از رقبای جدی و دیرین یکدیگر به شمار میروند، هر روز با بهکارگیری روشهای جدید و روشهای آسان برای دستیابی کاربر به اطلاعات مورد نیازشان گام دیگری جهت سبقت گرفتن از حریف برمیدارند.
سایت یاهو در حال حاضر بهعنوان یکی از بزرگترین بازارهای اطلاعاتی و تجاری مشغول به فعالیت است. اما این حجم بالای فناوری و ارائه خدمات تنها با تلاش متخصصان زبردست میسر شده است. متخصصانی که از ملیتها و نژادهای مختلف براي رشد و شکوفایی دهکده جهانی دست به دست هم دادهاند. یکی از این متخصصان فرزاد ناظم است.
مهندس فرزاد ناظم دارنده مدرک مهندسی کامپیوتر از دانشگاه پلیتکنیک کالیفرنیا که از ژانویه سال ۲۰۰۲ رسما مدیریت فنی سایت یاهو را در اختیار گرفته است. مهندس ناظم از سال ۱۹۸۵ فعالیت حرفهای خود را در شرکت SYDIS آغاز کرد. در این مدت بر اثر شایستگیهای فراوانی که از خود به نمایش گذاشت، توانست به سرعت پلههای ترقی را طی کند و به مدارج مدیریتی دست یابد.
در همین سال به شرکت بزرگ اوراکل پیوست و در مدت 10 سالی که در این شرکت فعالیت میکرد، توانست سمت معاونت رسانهای این شرکت را از آن خود کند و علاوهبر آن در دو نقش مسوول تقسیمات سرور شبکهای و همچنین بهعنوان یکی از اعضای مدیریت کمیته فروش محصولات ظاهر شود.
در شرکت یاهو در کمتر از یکسال بنا به تشخیص مدیران یاهو، ناظم به بخش فنی سایت منتقل شد و در کمتر از یکماه این بار نیز توانست با تخصص خود مدیریت آن بخش را برعهده گیرد. در این سمت او مسوولیت رسیدگی به کلیه امور مربوط به فعالیتهای سایت، ارائه خدمات و مسائل فنی آن را برعهده داشت.
به عقیده بسیاری از همکاران ناظم، عامل اصلی موفقیتهای او اتکا به نیروی بشری برای انجام تمامی امور است. او بر این باور است که اگر عدهای که در یک مکان مشغول بهکار هستند تمام توان خود را بهکارگیرند، بهطور قطع میتوانند به تمام اهداف خود دست یابند. به همین دلیل است که ناظم به هر بخشی وارد میشود، فورا به مدارج بالا دست مییابد و به خوبی میتواند سکان هدایت اعضای تیم را در اختیار گیرد.
چند سال بعد، یعنی در ژانویه سال ۲۰۰۲ اخبار رسمی حکایت از سمت جدید مهندس ناظم در سایت یاهو داشت: او مسوولیت نهایی فنی این سایت را برعهده گرفت و فعالیت قبلی خود را گستردهتر کرد.
در این سمت او با بهکارگیری تیمهای تخصصی قوی که اکثرا زیر نظر خود او آموزش دیده بودند، سعی دارد تا با تمام توان یاهو را بهعنوان قدرت اول دنیای اینترنت به کاربران بشناساند و در این مسیر از هیچ تلاش علمی و تخصصی دریغ نمیکند.
نکته جالب در مورد فعالیتهای او در این بخش این است که او قصد دارد تنها با کمک تیمهای تخصصی خودش و نه دخالت سرمایهگذاران مختلف در این راه به مقصد برسد و عقیده دارد که دخالت دیگران که از تخصص کافی برخوردار نیستند، سبب کاهش سرعت رشد خواهد شد. این باور او اگر چه به مذاق بسیاری از حامیان مالی سایت خوشایند نبوده است، اما روحیه خستگیناپذیر این مدیر شایسته باعث شده تا همچنان مدیران یاهو از او بهطور کامل حمایت کنند.
فرزاد ناظم در ۱۳۷۵ به یاهو پیوست. به مدت ۱۱ سال مدیر فنی شرکت یاهو بود و به این ترتیب یکی از طولانیترین دورههای ابقا در سمت مدیریت در آن شرکت را دارا است. وی سال ۱۳۸۶ از سمتاش در یاهو کنارهگیری کرد.
لطفعلی عسگرزاده، مشهور به لطفیزاده بنیانگذار منطق فازی و استاد دانشگاه برکلی در کالیفرنیا است. پروفسور لطفعلی عسگرزاده در سال 1921 در شهر باکو در جمهوری آذربایجان به دنیا آمد. مادرش یک پزشک روس و پدرش یک خبرنگار ایرانی بود که در آن زمان به دلایل شغلی در باکو به سر میبرد. او در 10 سالگی همزمان با حکومت دیکتاتوری استالین در اتحاد جماهیر شوروی سابق و در اثر شیوع قحطی و گرسنگی سراسری در سال 1931، به همراه خانواده مجبور به مراجعت به خانه پدریاش به ایران شد و در شهر تهران زندگی جدیدی را شروع کرد.
لطفیزاده در کالج البرز تهران (دبیرستان فعلی البرز) تحصیلات متوسطه را به پایان رساند و در امتحانات کنکور سراسری، مقام دوم را کسب کرد. او در سال 1942 رشته برق و الکترونیک دانشگاه تهران را با موفقیت به پایان رساند و طی جنگ دوم جهانی برای ادامه تحصیلات به آمریکا رفت و دوره فوق لیسانس مهندسی برق را در انستیتو تکنولوژی ماساچوست، MIT، واقع در شهر بوستون طی کرد. پس از آن دانشگاه کلمبیا در نیویورک را انتخاب کرد و سرانجام در سال 1949 موفق به دریافت درجه دکترای خود از این دانشگاه شد.
پرفسور لطفیزاده مشاغل علمی افتخاری متعددی را قبول کرده است که از میان آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: استاد افتخاری رشته مهندسی برق دانشگاه پلی تکنیک ماساچوست MIT در سال 1968، دانشمند و محقق ممتاز آزمایشگاه تحقیقاتی شرکت آیبیام IBM در کالیفرنیا در سالهای 1977، 1973و 1968، دانشمند مدعو در مرکز مطالعات زبان و اطلاعات دانشگاه استنفورد کالیفرنیا در فاصله سالهای 1978-1988.
در سال 1959، پرفسور لطفی زاده کار تمام وقت خود را با سمت استادی در دانشکده مهندسی برق دانشگاه کالیفرنیا در برکلی شروع کرد. در فاصله سالهای 1968ـ1963، وی ریاست دانشکده مهندسی برق دانشگاه کالیفرنیا را در برکلی عهدهدار بود. اگرچه پرفسور لطفیزاده در سال 1991 بازنشسته شد، ولی همچنان فعالیتهای علمی ایشان در دانشگاه کالیفرنیا ادامه دارد و به صورت مستمر در کنفرانسها، سمینارها در شهرهای مختلف جهان شرکت کرده و سخنرانی میکنند. در حال حاضر پرفسور لطفیزاده بهعنوان استاد ممتاز مهندسی برق، مدیریت مرکز نرمافزار کامپیوتری دانشگاه برکلی را عهدهدار است. این مرکز بیش از 2 هزار نفر عضو دارد و 100 موسسه علمی به آن وابسته هستند.
تا سال 1965، تحقیقات پرفسور لطفیزاده عموما در زمینه نظریه سیستمها و تجزیه و تحلیل نظریه تصمیمها مشغول فعالیت بود. در آن سال، وی تئوری و منطق فازی
Fuzzy Logic را پایهگذاری کرد و سپس در زمینه کاربردهای این تئوری در هوش مصنوعی، زبان شناسی، منطق، تئوری تصمیمات، تئوری کنترل، سیستمهای خبره و شبکههای اعصاب به تحقیقات گستردهای پرداخت. در حال حاضر حاصل تحقیقات پرفسور لطفی زاده در زمینه منطق فازی در بخشهای گوناگون طراحی نرمافزار و سختافزار و محاسبات کامپیوتری بر مبنای کلمات، تئوری شعور کامپیوتر در درک زبان طبیعی و صنایع سبک و سنگین مورد استفاده است. پرفسور لطفیزاده بهعنوان کاشف و مبتکر منطق فازی شهرت جهانی دارد. وی طی یک مقاله علمی کلاسیک که در سال 1965 به چاپ رسید، مفهوم مجموعه فازی را که اساس تئوری تجزیه و تحلیل سیستمهای پیچیده است، بر اساس زبان طبیعی معرفی کرد. پس از معرفی تئوری فازی، بیش از 15 هزار مقاله علمی توسط دانشمندان جهان درباره منطق فازی و کاربردهای گسترده آن در نشریات علمی منتشر شد و در حدود 3 هزار درخواست ثبت اختراع در این زمینه در کشورهای مختلف جهان به عمل آمد. در حال حاضر 12 ژورنال علمی دنیا که در عناوین آنها کلمه «فازی» دیده میشود، به چاپ میرسد. تنها در کشور ژاپن بیش از 2 هزار مهندس و دانشمند در رشته منطق فازی به تحقیقات علمی و صنعتی مشغول هستند. پرفسور لطفیزاده عضو ارشد انستیتوی مهندسی برق و الکترونیک آمریکا، عضو ارشد بنیاد گوگنهایم Gugenheim، عضو ارشد آکادمی ملی مهندسی آمریکا، عضو ارشد کنگره جهانی Cybernetics، عضو آکادمی علوم روسیه، عضو افتخاری انجمن مطالعات Cybernetics اتریش، عضو ارشد اتحادیه بینالمللی سیستمهای فازی و عضو ارشد چندین انجمن و موسسه علمی دیگر است.
پرفسور لطفیزاده موفق به دریافت 9 مدال علمی شده است که از این تعداد پنج مدال به مناسبتهای گوناگون توسط انستیتوی مهندسی برق و الکترونیک آمریکا و چهار مدال دیگر توسط انستیتوی مهندسی مکانیک آمریکا، انجمن علوم مهندسی آمریکا، آکادمی علوم جمهوری چک و انجمن بینالمللی سیستمهای هوشمند به وی اهدا شده است. به علاوه پرفسور لطفیزاده 14 جایزه علمی دریافت کرده که از آن جمله میتوان به جایزه اهدایی بنیاد معروف هوندای ژاپن اشاره کرد.
دانشگاههای متعدد جهان با اهدای دکترای افتخاری به پرفسور لطفی زاده از خدمات علمی وی بهویژه ابداع منطق فازی که علوم و مهندسی کامپیوتر و تئوری سیستمها را دگرگون کرده است، قدردانی کردهاند. این دانشگاهها عبارتند از:
دانشگاه تولوز فرانسه، دانشگاه تورنتو کانادا، دانشگاه ایالتی نیویورک، دانشگاه دورتموند Dortmund آلمان، دانشگاه اوویدو اسپانیا، دانشگاه لیکهد Leakhead کانادا، دانشگاه گرانادا اسپانیا، دانشگاه لویزویل Lousiville آمریکا، دانشگاه باکو جمهوری آذربایجان، دانشگاه گلیویس Gliwice لهستان، دانشگاه اوستراوا Ostrava جمهوری چک، دانشگاه فلوریدای مرکزی آمریکا، دانشگاههامبورگ آلمان و دانشگاه پاریس فرانسه.
پروفسور لطفیزاده عضو هیات مشورتی مرکز فازی آلمان، عضو هیات مشورتی مرکز تحقیقات فازی دانشگاه تگزاس، عضو کمیته مشورتی مرکز آموزش و تحقیقات سیستمهای فازی و هوش مصنوعی رومانی، عضو هیات مشورتی موسسه بینالمللی مطالعات سیستمها، عضو هیاتمدیره انجمن بینالمللی شبکههای اعصاب، رئیس افتخاری اتحادیه سیستمهای فازی بیومدیکال ژاپن، رئیس افتخاری اتحادیه منطق و تکنولوژی فازی اسپانیا، عضو هیات مشورتی انستیتوی ملی انفورماتیک توکیو و عضو هیاتمدیره انستیتوی سیستمهای هوشمند ایلی نوی آمریکا است. پروفسور لطفیزاده بهطور رسمی از سال 1991 بازنشسته شده و مقیم سانفرانسیسکو است. او به هنگام فراغت به سرگرمی محبوبش عکاسی میپردازد. سرگرمی دیگر لطفی زاده موسیقی است. او در اتاق نشیمن خود 28 بلندگوی حساس نصب کرده تا به موسیقی کلاسیک با کیفیت بهتری گوش کند. پروفسور لطفیزاده دارای 23 درجه دکترای افتخاری از دانشگاههای معتبر جهان است، بیش از 200 مقاله علمی را به تنهایی به نگارش درآورده و در حال حاضر عضو هیات تحریریه بیش از 50 مجله علمی دنیا است.
در حال حاضر حاصل تحقیقات پروفسور لطفی زاده در زمینه منطق فازی در بخشهای گوناگون طراحی نرمافزار و سختافزار و محاسبات کامپیوتری بر مبنای کلمات، تئوری شعور کامپیوتر در درک زبان طبیعی و صنایع سبک و سنگین مورد استفاده است