معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: ایران مساله مقابله با پدیده گرد و غبار را جهانی کرد و توانست مجامع و سازمان های بین المللی را نسبت به این موضوع حساس کند.
معصومه ابتکار روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی افزود: تاکنون سه قطعنامه درمورد مقابله با گرد و غبار در سازمان ملل به تصویب رسید که ایران در شکل گیری آنها نقش داشته است، در واقع ایران با تلاش خود پدیده گرد و غبار را در قالب یک موضوع با اولویت جهانی مطرح کرد تا یک اراده بین المللی برای حل و فصل مساله شکل گیرد.
قطعنامه «مقابله با ریزگردها» به ابتکار و پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران روز گذشته(چهارشنبه) در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اجماع آرا به تصویب رسید.
وی اظهار کرد: دیپلماسی محیط زیست را در موضوع گرد و غبار از سطح منطقه ای و دو جانبه آغاز کردیم اما وقتی دیدیم مساله در حال فراگیر شدن است و شرایط ناامنی و بی ثباتی منطقه مانع از پیشبرد برنامه های دو جانبه ایران و عراق در ارتباط با مقابله با ریزگردها می شود، به سمت سازوکارهای بین المللی حرکت کردیم.
ابتکار ادامه داد: در این زمینه قطعنامه های سازمان ملل یک ابزار مهم بین المللی برای کمک به ایجاد یک جریان جهانی برای حل و فصل این مساله است چون ماهیت موضوع فراملی است، یعنی گرد و غبار کشورها و حتی قاره های مختلف را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی افزود: در واقع این مساله بسیار گسترده تر از حد یک کشور یا یک منطقه است از این رو پیشنهاد ایران مورد استقبال مجامع عمومی قرار گرفت.
معاون رییس جمهوری گفت: یک سال و نیم پیش مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای صادر کرد که بر اساس آن قرار شد دبیر کل سازمان ملل گزارشی از وضعیت گرد و غبار و کشورهایی که کانون آن هستند تهیه کند که این گزارش تهیه و چندی پیش ارائه شد.
وی افزود: این گزارش بسیار جامع بود و تک تک مناطق و کشورها را از نظر وضعیت گرد و غبار و داشتن کانون آن مورد بررسی قرار داد، اینکه آیا آفریقا، آسیای غربی، چین، آسیای میانه، امریکای لاتین و امریکای شمالی تحت تاثیر توفان های گرد و غبار قرار می گیرند و یا کانون ریزگرد دارند در این گزارش به طور دقیق اشاره کرد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: بعد از اولین قطعنامه، مجمع وزرای محیط زیست جهان در نایروبی قطعنامه دیگری صادر کرد، قطعنامه اخیر هم حدود یک ماه پیش در کمیته پنجم مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد و اکنون هم به تصویب سازمان ملل رسیده که ایران در هر سه قطعنامه نقش پررنگی داشته است.
ابتکار گفت: در قطعنامه اخیر بیشتر بر شناخت کشورها و سازمان های منطقه ای و بین المللی نسبت به اهمیت مساله گرد و غبار تاکید شده و اینکه چه اثراتی بر زندگی، اقتصاد و محیط زیست کشورهای مختلف دارد و امروز با کمک فناوری های نوین چه روش هایی را می توانیم برای مقابله با گرد و غبار ترسیم کنیم.
وی افزود: همچنین بر همکاری های منطقه ای و بین المللی اشاره و تاکید شده که کشورها در سطح دو جانبه، منطقه ای و بین المللی برای مقابله با پدیده گرد و غبار ورود کنند.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به اینکه تاثیر این قطعنامه در کاهش گرد و غبار چقدر و چه زمانی خواهد بود، گفت: باید واقع بینانه صحبت کنیم، اکنون وسعت مناطقی در محدوده غرب آسیا که به بیابان تبدیل می شوند روبه افزایش است که دلایل متعددی دارد از جمله آن ادامه خشکسالی ها و تغییر اقلیم است، دیگر دخل و تصرفات بی رویه در طبیعت که سد سازی یکی از آنها است، به عنوان مثال مجموعه سد سازی های «گاپ» در ترکیه است که به طور کلی منابع آبی عراق را به کنترل خود در آورده است و مناطق مرزی و اروند ما هم تحت تاثیر این سیاست قرار گرفته است، در واقع ملاحظات زیست محیطی در این سیاست ها دیده نمی شود.
ابتکار تاکید کرد: مساله دیگر که بسیار هم مهم است و این پدیده را تشدید می کند ناامنی و ادامه شرایط اشغال و تصرف در منطقه است، بخش هایی از عراق و مرز سوریه که کانون گرد و غبار است توسط گروه هایی مانند داعش به تصرف درآمده و درگیری ها و منازعات عملا موجب عدم مدیریت عرصه های سرزمینی در منطقه شده است.
وی ادامه داد: در ادامه این روند وسعت زیادی از اراضی کشاورزی به حال خود رها شده اند که تمام آنها به کانون ریزگرد درآمده اند، همچنین عدم مدیریت صحیح بر منابع تالابی از دیگر مشکلات است، اینها واقعیت هایی است که تمام اینها را قطعنامه به یک باره نمی تواند تغییر دهد.
ابتکار اظهار کرد: برخی از اینها مسائلی است که به سیاست های کلان بین المللی، حوزه امنیت و تعاملات بین کشورها بر می گردد.
وی گفت: به هر حال این قطعنامه یک زنگ بیدار باش است و ایران زنگ بیدار باش جامعه بین المللی را نسبت به اثرات مخرب و تهدیدات توفان های گرد و غبار به صدا در آورده است که این مساله در شرایط حساسی هم رخ داده که امیدواریم بتوانیم بزودی در این زمینه یک نشست بین المللی داشته باشیم.
ابتکار تاکید کرد: امروزه تلاش هایی که برای مسائل محیط زیستی صورت می گیرد برای این است که یک اراده بین المللی شکل گرفته، این اراده جهانی می تواند تغییراتی را در این وضعیت ایجاد کند، به عنوان مثال تغییر اقلیم یک زمانی انکار می شد و سالها طول کشید تا بالاخره به یک کنوانسیون و بعد به پروتکل تبدیل شد، در واقع امروز توافق پاریس به اراده کشورهای جهان برای مقابله با گرم تر شدن زمین تبدیل شده است.
وی گفت: قطعنامه اخیر هم یک جور آگاهی رسانی به کشورها است مبنی بر اینکه پدیده گرد و غبار را جدی بگیرند که می تواند جنبه اجرایی هم داشته باشد و در آن بر ایجاد سازوکارها و پیمان های منطقه ای برای مدیریت این پدیده تاکید شده است.
ابتکار افزود: پدیده ریزگردها مرز نمی شناسد و با توجه به سیال بودن آن از یک کشور به کشور دیگر منتقل می شود و ابعاد مختلف زندگی ساکنان سایر کشورها را تحت تاثیر جدی خود قرار می دهد؛ همانطور که در کشور ما بخش عمده ای از این ریزگردها از دیگر کشورها نشات می گیرد، بنابراین، برای کنترل، کاهش و مقابله با آن همکاری های محلی، منطقه ای و بین المللی میان کشورها و سازمان های منطقه ای و بین المللی ضروری و اجتناب ناپذیر است بر همین اساس، قطعنامه تصویب شده در بخش های مختلف خود بر ضرورت های چنین همکاری ها برای مقابله با ریزگردها تاکید می کند.
علمی ** 9014 ** 1071 ** خبرنگار: کیمیا عبدالله پور ** انتشار دهنده: امید غیاثوند
