کوروش محمدی رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی در خصوص کاهش میانگین سنی ارتکاب جرم در ایران که به گفته رئیس سازمان زندان‌های کشور به سن سی سال رسیده است، گفت: میانگین سی سال میتواند؛ در برگیرنده بازه‌های سنی ۱۰ تا ۳۰ سال باشد، لذا نباید میانگین سنی با سن شروع جرم اشتباه گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: میانگین اعلام شده نسبت به سایر کشورها، میانگین بسیار خطرناکی بوده و خط قرمز تلقی میشود، زیرا میتواند؛ برای سیستم اجتماعی جامعه ما خطرناک باشد.
محمدی با اشاره به اینکه جرم براساس تعاریف قانونی به معنی انجام رفتارهایی است که به موجب قانون مستوجب مجازات است، اظهار کرد: نباید جرم را با آسیب اجتماعی اشتباه گرفت، زیرا آسیب‌هایی وجود دارند؛ که جرم محسوب نمی‌شوند؛ به عنوان مثال کودکان کار، دختران فراری، طلاق و حتی در نگاه جدید اعتیاد، جرم تلقی نمی‌شوند.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی ایران با تاکید براینکه نوع الگوهای خانوادگی و روش‌های تربیتی خانواده‌ها در شکل‌گیری جرائم دخیل هستند، ادامه داد: رفتارهایی که کودکان را از فضای تعامل با والدین دور می‌کند و نیز وجود تبعیض، توزیع نابرابر فرصت‌ها و بی‌عدالتی در توزیع منابع در جامعه از جمله عوامل تاثیرگذار در بروز جرائم است.
وی با بیان اینکه بخشی از جرائم نیز ریشه در آسیب‌های اجتماعی دارند، بیان کرد: فقر و بیکاری در کنار هم مولد آسیب‌های اجتماعی و بروز جرم هستند.
آموزش و پرورش هیچ اصولی را در اختیار دانش‌آموز قرار نمی‌دهد
محمدی با بیان اینکه مسئولیت‌پذیری آموزش و پرورش نسبت به تربیت فرزندان حلقه مفقوده نظام تربیتی کشور است، اظهار کرد: فرزندان ما در دامن آموزش و پرورش باید نکاتی را که در خانواده یاد نگرفته‌اند یا آن بخش از جامعه‌پذیری یا فرآیند اجتماعی را که به طور ناقص دریافت کرده‌اند، فرابگیرند. آموزش و پرورش به عنوان خانه دوم یا خانه امن باید جامعه‌پذیری ناقص فرزندان در خانواده را جبران کنند.
این آسیب‌شناس اجتماعی تصریح کرد: متاسفانه آموزش و پرورش ما تبدیل به یک نظام رقابتی و آرمانگرایانه صرف شده که تنها مدرک‌گرایی را ترویج می‌کند، اما به لحاظ تربیتی و اخلاقی اصولی را در اختیار دانش‌آموزان ما قرار نمی‌دهد، لذا جوانانی که از این آموزش و پرورش فارغ‌التحصیل می‌شوند؛ فاقد دیدگاه هستند و به بیان دیگر دیدگاه خاصی نسبت به زندگی اجتماعی خود ندارند.
وی افزود: فردی که در خانواده به درستی اصول تربیتی را فرانگرفته و در آموزش و پرورش نیز به نتیجه لازم نرسیده است، جذب گروه‌های همسال می‌شوند که ممکن است؛ این گروه‌ها در ترکیب‌هایی سازمان یافته به تدریج به سمت ارتکاب جرم هدایت می‌شوند، چنانکه ابتدا جذب آسیب‌های اجتماعی همچون اعتیاد یا انجام بزه‌های کوچک می‌شوند و به تدریج به سمت ارتکاب جرائم بزرگتر می‌روند.
محمدی در ادامه تصریح کرد: کسب دیدگاه در زندگی اجتماعی از وظایف آموزش و پرورش نسبت به دانش‌آموزان است که به آن عمل نشده؛ بنابراین افراد فارغ‌التحصیل فاقد هدف برای زندگی می‌شوند و ممکن است به دلیل بی‌هدفی جذب برنامه‌هایی شوند تا بتوانند برای خود دیدگاه ایجاد کنند که الزاما این دیدگاه‌ها مثبت نخواهند بود و میتواند؛ در قالب رفتارهای بزه‌کارانه یا رفتارهای سازمان‌یافته مجرمانه خود را نشان دهند.
عدم وجود نشاط اجتماعی باعث بروز رفتارهای خطرناک میشود
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی با تاکید بر اینکه جامعه ما با نشاط نیست و هیچ برنامه‌ای برای نشاط اجتماعی نداریم، گفت: ما امکانات لازم را برای ایجاد نشاط در اختیار جوانان قرار نمی‌دهیم که این موضوع باعث جذب جوانان به سوی رفتارهای پرخطر شده و حتی در مواردی باعث می شود که آنان ضد ارزش‌های جامعه عمل کنند.
وی با تاکید براینکه فشار اجتماعی میتواند؛ باعث ا نجام جرم در میان جوانان باشد، ادامه داد: به عنوان مثال گاهی زنان جامعه ما به دلیل فشارهای خانواده و وجود نگاه مردسالارانه در جامعه، حالت تسلیم به خود می‌گیرند. به عبارت دیگر؛ زنانی که به دنبال نیازهای اقتصادی و رفاهی خود همچون کار هستند، ممکن است در مواردی تسلیم گروه‌های سازمان‌یافته‌ای شوند که دست به اعمال مجرمانه می‌زنند.
محمدی افزود: افرادی که به گروه‌های سازمان‌یافته مجرم ورود پیدا می‌کنند به یک سری رفاه و امکانات ناشی از انجام جرم می‌رسند و به همین دلیل احساس خوشایندی نسبت به رفتارهای مجرمانه خود پیدا می کنند که باعث تقویت این رفتارها در آنان میشود.
روش‌های بازدارنده برای ممانعت از بروز جرم وجود ندارد
این آسیب‌شناس اجتماعی با تصریح براینکه در جامعه ما روش‌های بازدارانده برای جلوگیری از رفتارهای مجرمانه وجود ندارد، گفت: متاسفانه در جامعه ما روش‌های بازدارنده در رفتارهای پلیسی و انتظامی خلاصه شده است و ما تنها پلیس و سیستم قضایی را به عنوان عامل بازدارنده می‌شناسیم.
وی تاکید کرد: ما برای جوانان سیستم خودکنترلی و خودیابی را قائل نیستیم و اهرم‌های خودکنترلی که در خانواده و آموزش و پرورش رشد پیدا می‌کنند و در جامعه تقویت می‌شوند در جامعه ما بسیار ضعیف هستند.
محمدی با بیان اینکه این اهرم‌ها مبتنی براخلاق و الگوهای مثبت در جامعه هستند، اظهار کرد: امروزه این اخلاق و الگوها در خانواده، آموزش و پرورش و در سطح جامعه عملکرد بسیار ضعیفی دارند و به همین علت جوانان ما نمی‌توانند بهره چندانی از این الگوها ببرند.
تغییر نگرش افراد در جامعه ناشی از سریال‌های ماهواره‌ای
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی با اشاره به اینکه جامعه ما مملو از آسیب‌های اجتماعی شده است و پدیده‌های نوظهور در حوزه آسیب‌های اجتماعی همچون فضای مجازی و آسیب‌های ناشی از پیشرفت فن‌آوری تاثیر مستقیم بر اخلاق جامعه گذاشته است، عنوان کرد: امروز رسانه‌ها عاملی شده‌اند برای ارتکاب جرائم چنانکه براساس مشاهدات و تحقیقات انجام شده، آمار خیانت‌های خانوادگی در جامعه ما بالار فته است که دلیل این رفتار تغییر نگرش افراد است که ناشی از برخی سریال‌های ماهواره‌ای است.
وی آسیب دیدن شبکه‌های ارتباطی و اجتماعی جامعه را از دیگر دلایل بروز جرائم و آسیب‌های اجتماعی دانست و ادامه داد: امروزه ارتباطات سالم و موثر میان اعضای خانواده و جامعه جای خود را به ریا، تزویر، ارتباطات ناسالم و روابط مبتنی بر منافع شخصی داده است که علت این موضوع ایجاد نگاه مادی‌گرایانه‌ای است که ما طی سالهای اخیر و به دلیل گذری که به سمت مدرنیته داشته‌ایم، در جامعه ایجاد کرده‌ایم.
در مسیر حرکت به سمت مدرنیته از ارزش‌هایمان گذشته‌ایم
محمدی اضافه کرد: ما جامعه‌ای در حال گذار هستیم که به سمت صنعتی شدن حرکت کردیم، اما در اثنای این گذار از بسیاری از ارزش‌های سنتی‌مان گذر کرده‌ایم، لذا ارتباطات آسیب دید، تجمل‌گرایی بر روابط برخی زوجین و خانواده‌‌های ما حاکم شد و ارتباط میان والدین و فرزندان تبدیل به روابط دورادور و مبتنی بر شکاف بین نسل‌ها شد، شبکه‌های مجازی جایگزین ارتباطات رودرو شد که مملو از مهر و محبت بود.
وی اظهار کرد: امروز ما شبکه‌های اجتماعی را تجربه می‌کنیم که در برخی مواقع باعث بروز رفتارهای جنون‌آمیز و معتادگونه در افراد میشود.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی با بیان اینکه امروز شبکه‌های اجتماعی واقعی ما آسیب دیده و کمرنگ شدند و کارکرد و عملکرد مثبت خود را از دست داده‌اند، گفت: این شبکه‌ها جای خود را به شبکه‌های ارتباطی مجازی داده‌اند که رفتارهای اعتیادآمیز را در افراد ایجاد کرده و عواطف تحت تاثیر آن قرار گرفته‌است.
محمدی با بیان اینکه افراد درگیر شبکه‌های مجازی پس از مدتی به دلیل غیرواقعی بودن این شبکه‌ها افسرده می‌شوند، بیان کرد: این شبکه‌ها توقعاتی در فرد ایجاد می‌کنند که مبتنی بر واقعیات جامعه نیستند، لذا احساس شکست و ناکامی در افراد ایجاد میشود و آستانه تحمل آنان پس از مدتی آسیب می‌بیند، چنانکه امروز در خیابان ها شاهد انجام رفتارهایی خشن و ناشی از بی‌حوصلگی در میان مردم هستیم و این بی‌حوصلگی یکی از عوامل بروز نزاع‌های خیابانی، خانوادگی در جامعه میشود.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی در پایان بر لزوم ایجاد نشاط در جامعه و پذیرش واقعیات جامعه از طرف مسئولان و پرهیز از انکار واقعیات تاکید کرد.
?قرار بود با هم درس بخونیم
ایستگاه مترو/ لس آنجلس
