مواد لازم برای 4 نفر:
گوشت چرخ کرده: 250 گرم، سوسیس یا ژامبون: 100 گرم، سیر: 4 حبه، سبزی معطر شامل ترخون، ریحان و جعفری: 100 گرم، پنیر صبحانه: 200گرم، گوجهفرنگی: 3 عدد، لازانیا یک بسته: 500 گرمی، پیاز: کوچک: یک عدد، تخممرغ: 2 عدد، پنیر پیتزا: 100 گرم، کره و روغن: به میزان لازم، سس سفید: یک لیوان
طرز تهیه:
ابتدا لازانیا را با آب بپزید و صاف کنید و روی یک پارچه تمیز بگذارید تا خشک شود. پیاز و سیر خرد شده را سرخ کنید. گوشت را اضافه کرده و گوجهها را فیله کرده و خرد کنید. ژامبونها و سوسیس را هم به همان اندازه ریز کنید و با گوشت تفت دهید. تخممرغها را آب پز کرده و حلقهای برش بزنید.
کف ظرف پیرکس را چرب کنید و یک ردیف لازانیا بچینید.کمی کره آب شده روی آنها بمالید. بعد ورقههای تخممرغ را روی لازانیا بچینید و روی آنها گوشت و مواد تفت داده شده بریزید. سبزیهای خرد شده را همراه پنیر روی مواد بپاشید. بعد یک لایه دیگر ورقههای لازانیا بچینید و بقیه مواد را هم لایه به لایه بریزید و به همین ترتیب تمام مواد را در ظرف جای دهید. سس را روی مواد بریزید و بعد پنیر رنده شده را اضافه کنید و در فر از قبل گرم شده به مدت 25 دقیقه با حرارت 200 درجه بگذارید تا روی آن طلایی رنگ شود.
جام جم سرا:اما به غیر از آن دلایل محکمتری هم وجود دارد؛ دلایل تغذیهای. اگر همین حالا بخواهید چند دلیل برای آن ذکر کنید که چرا هنوز تخممرغ را از سبد غذاییتان خارج نکردهاید، به کدام موارد اشاره خواهید کرد؟
1ـ پروتئین زیاد: هر دانه تخممرغ که وزنی تقریبا برابر با 50 گرم دارد، حاوی 6 گرم پروتئین حیوانی است. به همین دلیل مصرف یک روز در میان تخممرغ میتواند نیاز بدن را به پروتئین تا حد زیادی برطرف کند. بنابراین میتوانید به جای مصرف گوشت و دیگر منابع پروتئینی این خوراکی را جایگزین کنید تا گوشت کمتری استفاده کنید.
2 ـ آهن فراوان: هر دانه تخممرغ حاوی 3 درصد آهن است که بیشترین مقدار آن در زرده تخممرغ ذخیره شده است. بنابراین با خوردن تخممرغ، بخش عمدهای از نیاز بدن به این عنصر مهم تامین میشود. به همین دلیل یکی از خوراکیهای توصیهشده برای نوزادانی که بتازگی مصرف غذای کمکی را شروع میکنند، خوردن تخممرغ است. به این ترتیب، از همان دوره کودکی ذخیره آهن آنها افزایش مناسبی مییابد. اگر همراه با تخممرغ موادغذایی حاوی ویتامین C مصرف کنید، امکان جذب آهن افزایش مییابد. بنابراین همراه تخممرغ، کمی لیموترش یا چند حلقه گوجهفرنگی میل کنید تا ساندویچ تخممرغ شما مقویتر و کاملتر شود.
3 ـ انواع ویتامین: در هر دانه تخممرغ ویتامینهای متعددی وجود دارد که هرکدام ویژگیهای تغذیهای خاص خودش را دارد از جمله:
ویتامینB2 : این ویتامین که آن را به نام ریبوفلاوین هم میشناسید به تجزیه موادغذایی و تامین انرژی بدن کمک میکند. در صورت کمبود این ویتامین در بدن افت انرژی پدید میآید. علاوه بر آن با تجزیه ناقص مواد غذایی ترکیبهای غذایی مهمی که باید در بدن دریافت و جذب شوند، دفع میشود و همین فرآیند بدن را دچار کمبود بعضی از املاح و ویتامینها میکند.
ویتامینB12: نام دیگر این ویتامین کوبالامین است. دریافت این ویتامین برای عملکرد گلبولهای قرمز خون ضروری است. در نبود این ویتامین فرد مستعد کمخونی، اختلال در انتقال اکسیژن و موادغذایی به سلولها میشود. بنابراین این بار به جای آن که برای تامین انرژی مورد نیاز بدن آمپول B12 بزنید، یک عدد تخممرغ بخورید.
ویتامین A: این ویتامین را به نام رتینول هم میشناسید. خوردن مواد غذایی حاوی این ویتامین مانع از آسیب به شبکیه چشم میشود. این نکته بویژه برای افرادی که به هر دلیل شبکیه چشم آنها دچار مشکل است، ضروری است.
ویتامین E: نام دیگر این ویتامین توکوفرول است. ویتامین E یکی از انواع آنتیاکسیدانهاست. بنابراین مصرف آن میتواند رادیکالهای آزاد، یعنی عامل ابتلا به انواع سرطانها، را از بین ببرد. از سوی دیگر این ویتامین نقش محافظتی دارد و بافتها و سلولها را از تخریب و آسیب ناشی از سوختوساز بدن و مواد زائد ایجادشده در اثر این سوختوساز حفظ میکند.
ویتامینD: هر دانه تخممرغ حاوی 11 درصد ویتامین D است. با توجه به این که معمولا بدن همه افراد، بویژه خانمها، در معرض کمبود ویتامین D قرار دارد، مصرف موادغذایی حاوی ویتامین D مانند تخممرغ ممکن است مانع از ابتلا به این کمبود شود. اگر همراه با خوردن این خوراکی عالی، کمی هم پیادهروی کنید، ویتامین D و کلسیم بهتر جذب شده و هم تخممرغ خوردهشده راحتتر و بهتر هضم میشود.
4 ـ املاح به میزان نیاز: تخممرغ علاوه بر این که حاوی مقدار زیادی ویتامین است، مقدار زیادی املاح هم دارد. به همین دلیل مصرف آن نیاز بدن به این گروه از عناصر را هم برطرف میکند.
سدیم: بدن نیازمند حد مناسبی از سدیم است. این عنصر برای تنظیم عملکرد پمپ سدیم ـ پتاسیم ضروری است و باعث میشود قلب مانند ساعت کار کند.
پتاسیم: یکی از راهکارهای آرامش اعصاب، مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم است. دریافت این عنصر باعث میشود قلب و اعصاب هم بهدرستی کار کنند. دلیل آن نیز دخالت این عنصر در انتقال پیامهای عصبی است.
روی: یکی از دلایل ریزش موی سر، کمبود روی است. از طرفی کمبود آن باعث ضعف دستگاه ایمنی میشود و بدن مستعد ابتلا به انواع بیماریها خواهد شد.
فسفر: برای حفظ سلامت استخوانها و دندانها، فسفر بسیار مهم است. وجود آن باعث کمک به جذب کلسیم نیز میشود. اگر فسفر موجود در تخممرغ را در کنار 2 درصد کلسیم موجود در این خوراکی بگذاریم، خواهیم دید که با خوردن تخممرغ، چهار ستون بدن سالم میماند.
ید: مقدار ید موجود در تخممرغ زیاد نیست، اما همین مقدار اندک هم برای بهبود عملکرد غده تیروئید و جلوگیری از ابتلا به مشکلات غده تیروئید مناسب است.
5 ـ اسید آمینه: واحد سازنده پروتئین اسید آمینه است. در ابتدای مطلب نیز توضیح دادیم که تخممرغ حاوی پروتئین است، اما اسیدهای آمینه موجود در تخممرغ ضمن تامین نیاز بدن به اسید آمینه، به طور اختصاصی برای عضلهسازی مناسب هستند. به همین دلیل افرادی که در رژیم غذاییشان به طور متعادل تخممرغ میل میکنند، ساختار عضلانی مناسبی دارند.
پخته بخورید
یکی از بیماریهای شاخص در اثر مصرف تخممرغ خام یا نیمپز، سالمونلاست. بنابراین از این نظر توصیه میشود تخممرغ را خوب بپزید و بعد آن را میل کنید، اما تاکید بر مصرف تخممرغ پخته دلیل دیگری هم دارد؛ با پختن تخممرغ، هضم آن آسان میشود. بنابراین بهترین شیوه مصرف تخممرغ پختن و سپس نیمرو است. این نکته بویژه برای کودکان، زنان باردار و شیرده و سالمندان نکته بسیار مهمی است.
مراقب کلسترول باشید
تخممرغ با وجود همه ویژگیهای تغذیهای، یک اشکال بزرگ دارد و آن کلسترول بالای آن است. البته این بیشتر برای افرادی که مبتلا به کلسترول بالا هستند، مسالهساز است. هر دانه تخممرغ که حدود 50 گرم وزن دارد، 78 کیلوکالری انرژی دارد و حاوی 187میلیگرم کلسترول است. به همین دلیل مصرف این خوراکی ممکن است باعث بروز مشکل کلسترول بالا شود.
نشسته نگه دارید
شاید تنها خوراکی که همیشه توصیه میشود آن را نشسته داخل یخچال بگذارید، تخممرغ باشد. به این دلیل که روی سطح تخممرغ یک لایه محافظ وجود دارد که با شستن تخممرغ این لایه از بین میرود و مستعد ابتلا به آلودگی میشود. بنابراین بدون آن که آنها را بشویید، در یخچال بگذارید.
بهتر است تخممرغها با جعبه دردار را خریداری کنید تا خطر آلودگی محیط یخچال نیز کاهش یابد. (ضمیمه سیب)
مهتاب خسروشاهی/ کارشناس علوم و صنایع غذایی
جام جم سرا: ابتدا تخم مرغ را در یک بشقاب بریزید. یک بطری پلاستیک خالی را برداشته، روی زرده تخم مرغ قرار دهید. با فشار دادن بدنه بطری، زرده تخم مرغ را داخل بطری بکشید.
فشردن بطری را تا جایی ادامه دهید که زرده تخم مرغ کاملا داخل بطری برود. پس از آن، زرده را در ظرفی دیگر خالی کنید.
جام جم سرا: تازهاند یا تاریخ گذشته؟ غذاهایی که میخواهی با تخممرغ درست کنی، از کوکو و کتلت گرفته تا انواع کوفته را در ذهنت مرور میکنی و ترتیبش را برای روزهایی که در این هفته پیش رو داری تنظیم میکنی؟ احتمالا به قیمتش هم اهمیت میدهی تا ببینی هر یک عدد تخممرغ چقدر برایت آب میخورد. سریع به خانه میروی و تخممرغها را داخل ظرف مخصوص میچینی و داخل یخچال قرار میدهی.
حالا نوبت میرسد به شانه تخممرغ. تکلیف آن که معلوم است، در اولین فرصت باید دور ریخته شود؛ پس یا آن را درسته به سطل آشغال بزرگ سرکوچه میاندازی یا چندتکه میکنی و در سطل زباله خانگی قرار میدهی. اما آیا تا به حال به ذهنت رسیده بود که چه کارهای فوقالعادهای میتوانی با همین شانه تخممرغ به ظاهر بیمصرف و بیرنگ و رو انجام دهی.
کمی ذوق و هنر باعث میشود که تو بتوانی دورریختنیترین وسایل را به اشیایی قشنگ و چشمنواز تبدیل کنی. معمولا کسی به تبدیل شانه تخممرغ به وسیلهای زیبا فکر نمیکند، ولی ما در اینجا چند نمونه از کارهایی را که میتوان با آنها انجام داد به شما معرفی میکنیم:
خروس: به این خروسهای زیبا و بانمک نگاه کنید که چقدر مودب و مرتب کنار هم نشستهاند. کسی فکرش را میکند که اینها با استفاده از همان شانه تخممرغ دورریختنی درست شده باشند؟ شانه تخممرغ را به عقب برگردانید و یک جفت چشم عروسکی در قسمت برجسته آن بچسبانید. سپس با کاغذرنگی قرمز، تاج و پرخروس را ببرید و با کاغذرنگی زرد نیز نوک خروس را درست کنید و بچسبانید. یک پر تمیز هم به قسمت پشت خروس بچسبانید تا شکلی طبیعیتر پیدا کند. خروسهایی که در ردیف پایین میبینید، از چهارخانه از شانه تخممرغ در کنار هم درست شده، و در نتیجه، چهار خروس مودب درست شدهاند که در کنار هم نشستهاند. اما برای درست کردن دو خروس ردیف بالا، باید تکتک خانهها را از هم جدا کنید و خروسهای جدا از هم را شکل دهید. برای درست کردن پاهای خروس، از نخ کاموا و کاغذرنگی زرد استفاده کنید.
نهنگ: چه نهنگهای خندانی! انگار خیلی خوشحالند که از شانه تخممرغ درست شدهاند. ساختن این نهنگها بسیار آسان است. کافی است یک خانه از شانه تخممرغ را به شکل یک مکعب ببرید، آن را به پشت برگردانید و با گواش یا آبرنگ رنگ آبی بزنید. سپس یک جفت چشم عروسکی به آن بچسبانید و با مداد برایش دهان بکشید. با کاغذرنگی آبی، دم و باله درست کنید و در زیر و کنار آن بچسبانید. برای درست کردن فوارههای روی نهنگ، سه تکه کوتاه از سیم ببرید و نخ کاموای آبی روشن یا تیره به آن بچسبانید تا فواره به دست آید و شما بتوانید آن را به قسمت بالایی نهنگ وصل کنید. نهنگتان حاضر است. چندتا از آنها درست کنید تا تنها نباشند.
لاکپشت: چه لاکپشت کوچک و مظلومی! بامزه است، نیست؟ درست کردن این لاکپشت هم بسیار ساده است. قسمت برجسته یک خانه از شانه تخممرغ را ببرید و آن را به رنگ موردنظرتان درآورید؛ روی آنکمی نقش و نگار بکشید تا حالت لاک لاکپشت را به خود بگیرد. سپس با کاغذرنگی از همان رنگ یا رنگی دیگر متناسب با آن ببرید و از زیر بچسبانید. یک جفت چشم عروسکی، صورت لاکپشتتان را کامل میکند. در اینجا لاکپشت به رنگ سبز درآمده، اما شما میتوانید چند لاک پشت به رنگهای مختلف و شاد درست کنید و در کنار هم قرار دهید تا صفی از لاکپشتهای رنگارنگ داشته باشید.
گلهای نرگس: از مقوای شانه تخممرغ شش گلبرگ و یک دایره ببرید. گلبرگها را در کنار هم بر روی دایره بچسبانید تا طرح گل پیداکند. سپس قسمت برجسته شانه تخممرغ را ببرید و برگردانید تا به عنوان بخش وسط گل بچسبانید. با همان مقوا، تکهای ریشریش ببرید تا بتوانید به عنوان پرچم وصل کنید. گلهایتان را به رنگهای سفید و زرد درآورید و تکههای مختلف را به هم بچسبانید. یک دستهگل درست کنید و از دیدنش لذت ببرید.
آویز گل: قسمت برجسته شانه تخممرغ را ببرید و از آنها گلهایی چهارپر درآورید. گلها را رنگهای مختلف بزنید و به صورت برگشته با نخ از تکهای چوب آویزان کنید.
حلقه گل: بازهم مانند موارد قبلی، قسمت برگشته شانه تخممرغ را ببرید و با کمی ذوق و سلیقه، آنها را به شکل گلهایی مختلف درآورید. گلبرگهای یکی را به صورت گرد ببرید، دیگری را نوک تیز. یکی را ریز کنید و بعدی را درشت.
برای درست کردن یک حلقه گل، باید تعداد زیادی گل داشته باشید. آنها را با گواش یا آبرنگ به رنگهایی مختلف و شاد درآورید. تنوع طرح و رنگ گلها بسیار مهم است. تعدادی برگ هم با همان مقوا درست کنید و به رنگ سبز درآورید. ابتدا برگها را بچسبانید و روی آنها، گلها را قرار دهید. به راستی، حلقه دری که شما با شانه تخممرغ درست کنید، ارزش زیادی خواهد داشت.
پنگوئن: قسمت برجسته شانه تخممرغ را ببرید، برگردانید و سر و بدن و بالها را سیاه کنید. شکم پنگوئن را نیز به رنگ سفید درآورید. یک جفت چشم عروسکی برایش بچسبانید و با کاغذرنگی نارنجی، نوک و پاهایش را درآورید و بچسبانید. نتیجه کار فوقالعاده بامزه خواهد بود.
خرگوش: قسمتهای برجسته دو خانه شانه تخممرغ را ببرید، آنها را به رنگ مورد نظر درآورید و از قسمت پشتی به هم بچسبانید. گوشها را هم از مقوا ببرید، به همان رنگ درآورید و به بالای سر وصل کنید. با مداد یا خودکار، چشم و بینی را بکشید و با کاغذ سفیدرنگ، دندانهای جلویی را ببرید و بچسبانید. حالا نوبت پاهاست. از مقوا یا کاغذ، یک جفت پای بامزه ببرید و در قسمت پایینی وصل کنید. خرگوش خندان شما روبهرویتان نشسته است.
اینها تنها چند نمونه از کارهایی بود که میتوانید با استفاده از شانه تخممرغ درست کنید. مطمئنا سلیقه شما هنردوست عزیز هم هیچ دست کمی از خالقین این آثار ندارد و شما هم میتوانید طرحهای متنوع و جدید بسازید. طرحهایی که در ذهنتان از انواع حیوانات گرفته تا میوهها و سبزیجات و دیگر چیزها را در ذهن خود تصویر کنید و به کمک شانه تخممرغ، چسب، گواش یا آبرنگ، کمی چسب، کاغذرنگی و وسایل پیش پاافتاده از همین جنس درست کنید. از نتیجهاش لذت خواهید برد.
لیلا رعیت / چاردیواری (ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
جام جم سرا: علیخان عبداللهی بشدت آدم صاف و ساده ای است: «مجبور بودن» مرا وارد دنیای هنر کرد، بعضی از مجبوریتها هستند که آدمها را وادار به کارهایی میکنند که قبلا هرگز به آن فکر هم نکردهاند. شاید هم یک تصادف بود، اما در هر صورت ناگهانی، بدون هدف، اجبار یا تشویق اتفاق افتاد. مجسمهسازی همانند یک آتشفشان در من فوران کرد. همیشه میگویم در زندگی هر انسانی یک جرقه اولیه برای به حرکت درآمدن آن انسان لازم است، حالا آن جرقه میتواند باعث خوشبختی یا بدبختی او شود. البته به نظرم همان هم مربوط به خود انسانهاست که کدام را انتخاب کنند؛ خوشبختی یا بدبختی. اوستا حسن (حسن ناشرمشاء) که حالا نزدیک به ٩٠سال سن دارد، در زندگی من آن جرقه را ایجاد کرد. او باعث شد من وارد این حرفه شوم، برای همین همیشه از او به عنوان استاد نام میبرم. استاد، نه به این معنی که آموزشی به من داده باشد. البته نباید خواست خداوند را هم از یاد برد. ماجرای آشنایی ما از سال ٦٨ شروع شد، روزی که مثل همیشه برای تمیزکردن جلوی در مجتمعی که در آنجا سرایدار هستم بیرون رفتم و پیرمردی را در پیادهرو دیدم که درحال نقاشی کردن گلها روی مقوا بود. اولش فکر کردم شاید از دورهگردان خیابانی است، اما بعد از مدتی حضور او ادامه پیدا کرد. برایش چای میبردم و آرام آرام با همدیگر دوست شدیم. اوستا حسن هر روز نقاشی میکشید و مردم کارهایش را میخریدند تا به او کمکی کرده باشند. نزدیک به ٣-٤ سال به همین منوال گذشت تا اینکه روزی به او گفتم: «اوستا حسن، تو که به نجاری آشنایی داری، من هم علاقهمندم؛ اما کار حرفهای نکردهام. بیا با همدیگر مجسمه بسازیم.» و او از من پرسید چطور باید مجسمه بسازیم. اینطوری بود که ما مجسمهسازی را آغاز کردیم.
از خمیر نان فانتزی تا شانه تخممرغ
من به این سخن که «انسان هیچوقت نباید برای انجام کاری بگوید نمیشود.» اعتقاد زیادی دارم و همیشه از خودم میپرسم چرا نشود؟ اولینبار به سراغ چوبهای باقی مانده از ساختوساز ساختمانها رفتیم و با آنها شروع به کار کردیم. چند روزی سعی کردیم با مغار روی آن چوبها شکلی دربیاوریم، اما سخت بود و ما هم آشنایی چندانی نداشتیم. برای همین نشد. اما آن تخیلی که با اولین تلاش در ذهنمان زنده شده بود دیگر اجازه نمیداد دست از تلاش برداریم. چند روزی همین طور با آزمایش مواد مختلف گذشت، تا اینکه به ذهنم رسید با خمیرهای داخل نانهای فانتزی (نان ساندویچ) هم ساختن مجسمه را تست کنیم. ما این خمیرها را با کمی گچ مخلوط کردیم و با آن یک صورتک ساختیم. یک نیمتنه هم من با مخلوط خمیر نان فانتزی و چسب کاشی ساختم. مدتی گذشت و فکر ما دایما به دنبال یافتن مواد بهتری برای ساخت مجسمه بود. اما در این بین با هر موادی که پیدا میکردیم، مجسمه میساختیم. چسب کاشی سنگین و زبر بود، برای همین به سراغ چسب چوب و خاک اره رفتیم، آن هم زود ترک میخورد و به دستهایمان میچسبید. البته همه کارهایی که میساختیم به فروش میرفت. کامبیز درمبخش، کارتونیست معروف بود که بیشتر آنها را از ما میخرید و ما هم تشویق میشدیم. در همان دوران او برای ما ٢-٣ نمایشگاه به اسم «اوستا حسن» گذاشت، ولی ما با هم کار میکردیم. من شبها اسکلتبندی مجسمهها را با چوب انجام میدادم و فردا اوستا حسن میآمد، ما با هم مجسمهها را شکل میدادیم. ٥-٦ سال دیگر به همین شکل ادامه دادیم، تا اینکه یک روز درحال رد شدن از خیابان سنایی بودم که دیدم یک شانه تخممرغ داخل جوی آب افتاده و خیس خورده، به آن لگدی زدم و دیدم که از هم جدا میشود. واقعا خوشحال شدم، چون همان چیزی بود که سالها به دنبالش میگشتم. آن را جمع کردم، پیش اوستا حسن آوردم و ماجرای پیدا کردنش را برای او تعریف کردم.
خمیر شانه تخممرغ خیلی بهتر از هر مواد دیگری بود که تا بهحال سعی کرده بودیم با آن مجسمه بسازیم. اما بعد مشکل دیگری سر راهمان قرار گرفت، نمیدانستیم این خمیر شانه تخممرغ را چگونه بههم بچسبانیم. ترکیب همهچیز را با آن تست کردیم، وقتی میگویند خدا اگر چیزی بخواهد، وسیلهاش را هم فراهم میکند، همین است. روزی با یکی از کارگران شهرداری برخورد کردم که میخواست پوستری به یک تابلو اعلانات بچسباند، دیدم که او از یک نوع چسب خاص استفاده میکند. به سراغش رفتم و از او درباره آن سوال کردم، گفت: «سریش!» از او خواستم کمی از آن به من دهد و او گفت فردا برایم مقداری سریش خواهد آورد. این دو را با هم قاطی کردم و بالاخره خمیر مورد نظرمان درست شد. آن موقع مثل آدمی که به طلا رسیده باشد، خوشحال بودم.
بعد از آن دیگر همه مجسمههایم را با خمیر شانه تخممرغ میسازم. البته اوستا حسن، چون سنش بالا رفته و ورز دادن خمیر شانه تخممرغ برایش سخت است، دیگر از آن استفاده نمیکند.
برادر هنرمند، همسر حمایتگر
من به همراه خانوادهام در افغانستان زندگی میکردم اما به خاطر جنگهای داخلی قومی، حزبی و زبانی، با برادرم اول به پاکستان رفتیم و بعد به ایران آمدیم. اول برادرم در مجتمعی که الان سرایدارش هستم، سرایدار بود اما بعد از مدتی به خاطر مریضی پدرم به افغانستان برگشت و من سر جای او ماندم. او هم بعد از مدتی نتوانست به زندگی در آنجا ادامه دهد و دوباره به ایران آمد. حالا برادرم نگهبان ساختمانی در زعفرانیه است و البته به هنر هم علاقه دارد. او هم یک هنرمند خودآموخته است، ولی به پیشنهاد من بود که دست به این کار زد و حالا هم با خمیر شانه تخممرغ ساز «تار» میسازد. همسرم پشتیبان خوبی برای کارهایم بوده. گاهی او به جای من تا زمانی که بچههایمان از مدرسه بازگردند، نگهبانی میدهد.
اینکه میگویند: «پشتسر هر مرد موفق، زن موفقی است» واقعا درست است. همینکه با من همدل، همکار و خوشحال هست و سرکوفت نمیخورم، بهترین پشتیبانی برای من است. همسرم زمانی که ازدواج کردیم ١٤سال داشت و تا کلاس سوم ابتدایی بیشتر درس نخوانده بود. اما حالا که بچههایمان بزرگ شدهاند، ادامه تحصیل داده و امسال هم در کنکور شرکت کرد ولی قبول نشد. او علاقهای به کارهای هنری ندارد اما چند وقت پیش از من خواست یک بزغاله کوچک برای روی میز درست کنم. این تنها باری است که یکی از مجسمههایم را برای خانه خودم به سفارش او ساختم. بچههایم هم علاقهای به مجسمهسازی ندارند. هر چقدر میخواهم آنها را تشویق به این کار کنم، میگویند ما حوصله نداریم. اما دخترم به رشته طراحی لباس علاقه دارد و میخواهد در این رشته درس بخواند.
فروش مجسمهها برای تأمین مخارج زندگی
شغل اول من سرایداری است و در اوقاتفراغتم مجسمهسازی میکنم. زمانی که بچهها از مدرسه برمیگردند و بهجای من نگهبانی میدهند، من به سراغ مجسمهسازی میروم. تنها حقوقی که از سرایداری درمیآورم نمیتواند جوابگوی خرج و مخارج زندگیام باشد. با ماهی ٨٠٠ هزارتومان نمیشود خرج زندگی ٣ بچه را داد. خدا را شکر میکنم که این هنر سر راهم قرار گرفت تا با فروش کارهایم بتوانم زندگیام را بگذرانم و درآمد دیگری داشته باشم.
خدا مرا خیلی دوست دارد. البته دیابت هم دارم و مجسمهسازی برای دیابتم بسیار مفید است چون باعث میشود بدنم تحرک داشته باشد و قندها را بسوزاند.
استادی که بهترین استاد خودش است
علاقهای ندارم که در زمینه مجسمهسازی آموزش ببینم و استادی داشته باشم. چون از همین کارهایی که میسازم، لذت میبرم. هیچ کدام از مجسمههایم تقلیدی نیست، من چهره آنها را درونم دیدهام. شاید اگر کسی به من سفارش دهد که چیز خاصی با طرحی از پیش تعیین شده بسازم، این کار را انجام دهم؛ اما کارهای خودم بدون هیچ طرح و نقشه اصلی ساخته میشود.
من فقط شروع به ساختن میکنم و بعد آرام آرام مجسمهام شکل میگیرد. در حال حاضر خودم بهترین استاد برای خودم هستم. وقتی در کارم میمانم، با خودم ژستهای متفاوت را تمرین میکنم تا بتوانم بفهمم چه کار باید انجام دهم. بیشتر از همه از خودم الهام میگیرم. حالا آنقدر روی این کار مسلط شدهام که هر مجسمهای میسازم، باز هم طرح دیگری در ذهنم نقش میبندد.
اگر تنبلی نکنم، تقریبا هر روز درحال کار کردن روی مجسمهها هستم. تابستانها روی پشتبام کار میکنم و زمستانها در موتورخانه، کارگاه خاصی برای مجسمهسازی ندارم. تنها یک نفر تاکنون از من خواسته که این نوع مجسمهسازی را به او آموزش دهم. من هم به آن پسر جوان در ٥ ساعت راهی را که در ١٢سال آن را طی کرده بودم، یاد دادم. به او گفتم باید پشتکار داشته باشد، ناامید نشود. سعی کردم تشویقش کنم. البته من هم از او چیزهایی یاد گرفتم.
غلو کردن یک نوع دروغگویی زشت است
هنر میتواند راهی برای دوری انسان از خطاها باشد. البته تشویق برای سوق دادن جوانان به سمت هنر شرط است. اما گفتن واقعیتها هم مهم است. کلک زدن واقعا چیز بدی است. بدبختانه امروز پدر و مادرهای ما از دروغگویی جلوگیری نمیکنند. یادم میآید یک روز رفته بودم تا دخترم مریم را از مدرسه بیاورم. دیدم یکی از هممدرسهایهایش دم در ایستاده و انگار که عجله داشته باشد. این پا و آن پا میکند. به محض دیدن مادرش به او گفت: «کجایی ٦ ساعتِ که منتظرت هستم؟» مادر هم در مقابل خندید.
واقعا برایم جای تعجب داشت که چرا میگذارد فرزندش اینگونه صحبت کند. از صبح که بچهها به مدرسه میروند تا پایان درسشان روی هم ٦ ساعت نمیشود. این جمله دروغ است.
غلو کردن یکجور دروغ است و ما نباید بگذاریم فرزندانمان این عادت زشت را پیدا کنند. چون بچهها در مدرسه روی همدیگر تأثیر میگذارند و این چیزها وارد ذهنشان میشد. باید به آنها یاد دهیم هنر، عبادت است، افتخار است و آنها را بهسمت واقعیتها تشویق کنیم.
زمانی که به ایران آمدم سواد نداشتم. تا اینکه یک خانم جوان بهعنوان منشی به یکی از شرکتهای ساختمان آمد. فکر کنم سال ٦٩ بود، یک روز پشت میز سرایداری نشسته بودم که او آمد و به من گفت چرا بیکار نشستهای؟ چرا مجله، کتاب یا روزنامه نمیخوانی؟ به او گفتم سواد ندارم. فردایش برایم یک کتاب ابتدایی، خودکار و دفترچه آورد و به من حروف الفبا را آموزش داد.
مجسمه شیر ٢میلیون فروش رفت
از بچگی به هنر علاقه داشتم، اما فرصتی نبود تا به دنبال آن بروم. تخیلات درون من بود اما تا وقتی اوستا حسن وارد زندگیام نشده بود، این تخیلات به حرکت درنیامده بودند. من و اوستا حسن هنوز با همدیگر دوست هستیم، اما هرکدام به راه خودمان رفتهایم و حالا نمایشگاههای جداگانهای برگزار میکنیم. کارهای ما، هم از نظر شکل و هم متریال ساخت با هم تفاوت دارد. کارهایمان اولش سخت به فروش میرفت، اما زمانی که آقای درمبخش، اوستا حسن را از پیش من برد، یواش یواش همه مرا هم شناختند. تا به حال در نمایشگاههای گروهی بسیاری شرکت کردهام که اولین آن در خانههنرمندان بوده است. اما این اولین نمایشگاه انفرادی من است. بالاترین فروش آثارم به یک مجسمه شیر برمیگردد که ٢میلیون تومان آن را فروختم. اما بعدها شنیدم همان کس آن را ٧میلیون تومان فروخته است. (زهرا نجفی/شهروند)
طرز تهیه:
ابتدا زردههای تخممرغ را با شکر مخلوط کنید و آنقدر بزنید تا سفید شده و کف کند. هل، گلاب و زعفران را هم با آن مخلوط کنید. در یک قابلمه مناسب روغن را بریزید و روی حرارت گذاشته، آرد برنج را اضافه کنید و سرخ کرده تا کمی رنگ بگیرد. سپس از روی حرارت بردارید و مایه تخممرغ را به آن اضافه کنید و خوب مخلوط کنید و دوباره روی حرارت بگذارید و مرتب هم بزنید تا به روغن بیفتد. آن را بردارید و در ظرف مناسب گذاشته و روی آن را با کمی پودر پسته تزئین کنید. (جام جم سرا)
308
انتخاب سفره، مکان آن در گوشهای از خانه، ظرفهایی که قرار است سینها را در آن قرار دهم، سبزهای که برای هفتسین سبز میکنم، حاجی فیروز کوچک رقصندهای که در سفره میگذارم و شمعهای زیبایی که لابهلای سینها قرار میدهم، همه و همه برای من مانند چالشی لذتبخشاند که با خود عهد کردهام در آن برنده شوم. سالی نو با یک دنیا موقعیت خوب نامکشوف قرار است تقدیمم شود و من که از پیش خانه را برایش رفت و روب کردهام به او خوشامد میگویم و مقدم وی را با برپایی باشکوهترین جشن گرامی میدارم.
اعتراف میکنم یکی از موضوعاتی که در کنار برنامهریزیهای ریز و درشت عید نوروز ذهنم را به خود مشغول میکند تخممرغهای هفتسین است. ما میتوانیم هزار و یک کار مختلف با تخممرغ انجام دهیم که هر یک زیبایی خود را خواهد داشت. آن را به شکل آدمک درآوریم، به حیوانات مختلف تبدیلش کنیم بر رویش نقاشی بکشیم، آن را با چسب اکلیلی یا روبان و پولک تزئین کنیم یا انواع کارهای دیگر انجام دهیم که هر یک از دیگری جذابتر و بانمکتر است. شما میتوانید تخممرغ واقعی را خالی کنید و درونش را با پنبه پرکنید تا سفتتر شود و براحتی بتوانید آن را به شکل مورد علاقهتان درآورید یا از تخممرغهای پلاستیکی استفاده کنید. امروز با ما همسفر شوید تا همراه با هم ببینیم در دنیای تخممرغها به چه چیزهای جالب و جذابی برمیخوریم:
گوسفند: امسال به روایت چینیها سال بز و به روایت مغولها سال گوسفند است. بد نیست شما هم یک یا چند گوسفند تخممرغی سر سفرهتان داشته باشید. یک تخممرغ بردارید و دور تا دور آن، بجز قسمت صورت گوسفند را پنبه بچسبانید. برای گوسفند یک جفت چشم و اگر دوست داشتید دهان بکشید. با مقوا یا کاغذ گوشهای گوسفند را درست کنید و بالای سر بچسبانید. حالا نوبت پاهاست. دو تکه سیم بردارید، دور آن را کاموای قهوهای بپیچید و حدود دو سانتیمتر از وسط سیمها را در قسمت شکم گوسفند بچسبانید. دو سر انتهایی سیمها را خم کنید و روی زمین قرار دهید تا پاهای گوسفندتان باشند.
پرندگان در لانه: سه جوجه کوچک در لانه دهانشان را باز کردهاند به انتظار غذایی که قرار است از مادرشان دریافت کنند. درست کردنشان بسیار ساده و شیرین است. تخممرغ را با آبرنگ یا گواش به هر رنگی که دوست دارید درآورید. یک جفت چشم کوچک برای پرندگان بکشید، با کاغذ قرمز یا نارنجی نوک درست کنید و بچسبانید. سپس بالها را با کاغذی به رنگ نزدیک به خود تخممرغ تان درآورید و بچسبانید. مقداری پوشال ترجیحا به رنگ قهوهای روی بشقاب بریزید تا شکل لانه را به خود بگیرد و پرندگانتان را در جایگاه گرم و نرمشان قرار دهید.
خرگوش و هویج: بهبه! چه خرگوش باهوش و ناقلایی! کنار هویجهای خوشمزهاش ایستاده و مراقب است مبادا کسی به آنها ناخنک بزند. دوست دارید شما هم یک چنین سبد بانمکی داشته باشید؟ اگر جوابتان مثبت است، همین الان دست به کار شوید و آنها را به کمک چند تخممرغ درست کنید. برای درست کردن هویج کافی است تخممرغها را به رنگ نارنجی درآورید و یک کاغذ سبز را برش دهید و تا کنید و در قسمت بالای هویج بچسبانید تا بخش انتهایی سبزرنگ هویجتان شود. حالا میرسیم به خود خرگوش. تخممرغ را به رنگ صورتی روشن درآورید. با مقوای سفید گوشها و پاها را درست کنید و بچسبانید. وسط قسمت گوش را کمی صورتی کنید تا شباهت بیشتری به گوش خرگوش پیداکند. برای خرگوشتان یک جفت چشم بکشید. سپس با پنبه بینی و دم درست کنید و بچسبانید. سبیل خرگوش را با سه تکه نخ نشان دهید و دندانها را نیز با مقوای سفید درست کنید و زیر سبیل بچسبانید. اگر سبدی کوچک یا ظرفی مناسب این طرح دارید، هویجها و خرگوش را در آن قرار دهید تا به نظر آید که خرگوش در حال مراقبت از آنهاست. این طرح بسیار جالب و چشمگیر است و هر کس آن را وسط سفره هفتسین شما ببیند زبان به تعریف از سلیقه شما خواهد گشود.
سرآشپز: طرحی زیبا و در عین حال بسیار راحت. برای تخممرغ چشم، بینی، سبیل کلفت و دهان بکشید. سپس با کاغذ رنگی مورد علاقهتان کلاهی مخروطی درست کنید و بر سرش بگذارید. سرآشپز را داخل ظرف جا تخممرغی قراردهید. در اینجا با کاغذرنگی برای آن پاپیون و یقه در دو رنگ مختلف درست شده و روی ظرف جاتخممرغی قرار داده شده؛ شما میتوانید آنها را روی بدنه تخممرغ هم بچسبانید تا مجبور نباشید به ظرفتان چسب بزنید.
کفشدوزک: همه عاشق کفشدوزکاند. قابهای رنگی این حشره زیبا ناخودآگاه ما را به یاد طبیعت رنگی و نقاشی جذاب پروردگار میاندازد. به شما پیشنهاد میدهم حتما این کفشدوزکها را درست کنید و داخل سفره هفتسینتان قراردهید تا طبیعت بهاری را نیز مهمان عیدتان کرده باشید. تخممرغ را به رنگ قرمز درآورید. با نوک قلم مو و گواش سیاه، خط وسط بالها و نقاط سیاه رنگ را بکشید و سر را نیز به رنگ سیاه درآورید. سپس با کاغذ سیاه رنگی برای آن دست و پاهایی باریک درست کنید و در قسمت زیر شکم بچسبانید. مانند این عکس، تکهای کاغذ سبزرنگ را به شکل یک برگ برش دهید و زیر کفشدوزک قراردهید و کمی از قسمت زیر کفشدوزک را نیز به صورت دندانه دار ببرید تا به نظر آیدکفشدوزک فسقلی آن را خورده است. آنها را درست کنید و لذت ببرید.
جغد: یک جغد کوچک و متفکر که در سفره هفتسین شما نشسته و حسابی حواسش به همه جا جمع است. زمینه بدن این جغد به دو رنگ آبی روشن و تیره رنگآمیزی شده است و شما باید برای رنگ کردن تخممرغتان به این شکل، ابتدا خطوط دور را با مداد بکشید و بعد به رنگآمیزی بپردازید. با کاغذرنگی همرنگ بدن جغد، گوشها را درست کنید و بالای سر بچسبانید. سپس کمی پنبه را نیز به همان رنگ درآورید و به عنوان کاکل سر بچسبانید. چشمها را به شکل دو گل شش پر از کاغذی به رنگ متفاوت درآورید و در جای خود قرار دهید. پس از آن، دو چشم عروسکی را روی همان گلها بچسبانید تا جغدتان چهره زیباتری پیداکند. نوک جغد و پاها را هم از کاغذ نارنجی درآورید و بچسبانید. میتوانید کمی نقش و نگار روی شکم جغد طراحی کنید تا حالت پرها را نشان دهد. جغد زیبای شما آماده است. میتوانید چند جغد در رنگهای متفاوت درست کنید و کنار هم قراردهید تا بیشتر جلب توجه کنند.
کلههای خندان: به چهرههایشان نگاه کنید. بسیار ساده درست شدهاند، اما انگار کلی حرف برای گفتن دارند. درست کردنشان بسیار آسان است. کافی است برای آنها یک جفت چشم عروسکی بچسبانید و دهانی خندان یا متعجب بکشید. سپس آنها را در جایی مناسب، مثلا داخل یک قاشق یا جاتخممرغی قرار دهید تا خودنمایی کنند. در اینجا، تخممرغها رنگ نشدهاند و به همان رنگ سفید ساده استفاده شدهاند، اما شما میتوانید تخممرغها را به رنگی روشن مانند صورتی یا زرد کمرنگ درآورید.
سبزه داخل تخممرغ: ایده بکر و جالبی است. کمی ماسه تمیز داخل تخممرغ بریزید و گندم، عدس یا هر دانه دیگر که مدنظرتان است را پس از جوانه زدن داخل آن بریزید و تخممرغ را در زیر نور قرار دهید تا سبزه به خوبی رشد کند. سبزهها را در چند تخممرغ سبز کنید و هر یک را به رنگی متفاوت از دیگری درآورید تا ظاهری زیباتر پیدا کند.
شمعهای تخممرغی: این هم یک طریق استفاده از تخممرغ است. اگر اهل شمعسازی هستید، این ایده را هم امتحان کنید زیرا بهترین جای استفاده از آن بر سر همین سفره هفتسین است. پارافین را ذوب کنید، داخل تخممرغ خالی بریزید و روی آن فتیله قراردهید. میتوانید رنگ مورد نظر یا عطر شمع هم به پارافین اضافه کنید تا شمعی زیباتر و خوشبوتر به دست آورید. هرگاه شمع سفت شد، پوسته تخممرغ را بشکنید و شمع را درآورید. سعی کنید چند شمع رنگارنگ درست کنید تا در کنار هم مانند چند تخممرغ زیبا جلوهگری کنند. اگر بار اولی است که شمع درست میکنید، حتما از راهنمایی دوستی باتجربه بهره بگیرید.
تخممرغهای رنگی: ایدهای قدیمی اما زیبا. بهتر است برای درست کردن آنها از تخممرغهای پلاستیکی استفاده کنید تا نیازی به شکستن تخممرغها نباشد و ظاهر آنها به صورت درسته حفظ شود. رمز زیبایی این تخممرغها در انتخاب رنگهایتان است. تخممرغها رابه رنگهایی شاداب و زنده درآورید و سبد یا ظرفی را پر از آنها کنید. منظره زیبایی ایجاد میشود که رنگ و لعاب جدیدی به سفره هفتسین شما میبخشد. (جام جم سرا/لیلا رعیت/چاردیواری، ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
به گفته کارشناسان تغذیه یکی از این خواص تخم مرغ مفید بودن آن برای سلامت چشمهاست و افرادی که روزانه از این ماده خوراکی مصرف میکنند کمتر در معرض خطر ابتلا به آب مروارید هستند.
دومین ویژگی مفید تخم مرغ تاثیر آن در رشد سریعتر موهاست. هر تخم مرغ دارای 300 میلیگرم «کولین» در زرده است که برای رشد موها مفید است. کولین از خانواده ویتامینهای گروه B و وجود آن برای متابولیسم و سوخت و ساز چربی لازم است.
به گزارش ایسنا، پیشگیری از بروز سرطان پستان سومین خاصیت کمتر شناخته شده تخم مرغ است. این ماده خوراکی به دلیل دارا بودن ویتامین D برای جلوگیری از ابتلا به این سرطان مفید است.
به گفته متخصصان زنانی که هر هفته حدود شش عدد تخم مرغ مصرف میکنند 44 درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند.
یک متخصص تغذیه در خصوص خواص تخممرغ گفت: تخممرغ مادهای با ارزش است و دارای مواد غذایی همچون پروتئین، فسفر، کلسیم، کلر، پتاسیم، آهن، ویتامین D، ویتامین C و B و املاح با ارزش میباشد، به همین دلیل یک غذای کامل با قیمت بسیار مناسب است که مصرف آن توصیه میشود.
دکتر محمدحسین عزیزی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان افزود: تخممرغ به دلیل اینکه حاوی مقدار فراوانی پروتئین است، به همین دلیل موجب کاهش ترشح هورمونهایی میشود که اشتها را تحریک میکنند و هورمونهایی که باعث سیر شدن سلولها میشوند، را افزایش میدهند به همین دلیل باعث کاهش اشتها شده و در مصرف کالری روزانه صرفهجویی میشود.
وی اظهار کرد: توصیه میشود افرادی که سالم هستند و فاقد بیماریهایی همچون فشار خون، مشکلات قلبی و عروقی هستند و کلسترول خون بالایی ندارند، روزانه یک تخممرغ را مصرف کنند و افرادی که دارای این بیماریها هستند نیز مصرف این ماده غذایی را کنترل کرده و تنها سفیده آن را مصرف نمایند.
به گزارش جام جم آنلاین از تسنیم، در کلیات طب سنتی ایران آمده است که مزاج زرده تخممرغ مایل به گرمی معتدل است، خون بسیار سالم و خوبی تولید میکند و برای ریه و تنفس مفید است.
تخممرغ بزرگ از بهترین نوع تخممرغ ها است و بهتر است در همان روز تخمگذاری مصرف شود؛ اگر امکان نگهداری تخممرغ در جای خنک وجود نداشت، میتوان آن را داخل نمک نگه داشت تا ماندگاری آن بیشتر شود.
زرده تخممرغ عسلی، خونساز, مغذی و مقوی قلب
در مقالات جدید آمده است که در متون طبی کهن ایران نیز زرده تخممرغِ نیمبرشت، خونساز، مغذی و مقوی قلب شمرده میشود؛ با وجود توصیههای قبلی و پرهیزهای مکرر درباره مصرف زرده تخممرغ، مطالعات جدید نشان داده که تخممرغ اثر چندانی در افزایش کلسترول به ویژه کلسترول بد ندارد و حتی اثر مثبت در پیشگیری از بیماری های قلبی در افراد سالم دارد و مصرف آن در بیماری های ایسکمیک قلب نیز منع نمیشود و فقط محدود میشود.
آخرین توصیههای تغذیه مصرف روزانه یک عدد تخممرغ در افراد سالم و 3 عدد تخممرغ در هفته را برای بیماران مستعد مشکلات قلبی مجاز دانسته است.
مصرف همزمان شیر با مواد ترش، شور، گوشت، تخممرغ، ماهی، ترب، پیاز و همچنین همراه میوههای تازه و سبزیجات بسیار مضر است.
مضر بودن سفیده تخممرغ برای افراد سردمزاج و معدههای ضعیف
سفیده تخممرغ، لزج و دیرهضم است و برای افراد سردمزاج و معدههای ضعیف مضر است زیرا از آن بلغمی غلیظ و لزج تولید میشود، همچنین مصرف زیاد و طولانیمدت تخممرغ باعث ایجاد لکهای پوستی در صورت و بادهای سرد در طحال و معده میشود.