بهرهبرداری رسمی از طرح ترابردپذیری شماره های تلفن همراه (MNP) فردا آغاز میشود.
طرح تغییر اپراتور موبایل با حفظ شماره به زودی به روش غیراستاندارد مسیریابی غیرمستقیم آغاز میشود و با ارتقاء به مسیریابی مستقیم ادامه مییابد. استاندارد نبودن روش سبب تحمیل ترافیک اضافه به اپراتورها و جریمه اپراتورهای کمکار به نفع دولت است.
به گزارش مشرق، طرح ترابردپذیری شماره موبایل (تغییر اپراتور موبایل با حفظ شماره) به زودی اجرایی خواهد شد. البته اجرای این طرح منوط به گذراندن موفق تست های آزمایشی توسط اپراتورهای موبایل است که شنیدهها می گوید در صورت حصول موفقیت در تنها اپراتور باقی مانده طرح آغاز خواهد شد.
روش اجرا که برای این طرح در نظر گرفته شده از نظر فنی اشکالاتی دارد. معایبی که به گفته مدیران برخی اپراتورها علیرغم مزایای ذاتی طرح ترابردپذیری باعث شده روش اجرای ترابردپذیری در ایران استاندارد نباشد.
در روش اجرای ترابدرپذیری، طبق مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات دو روش مسیریابی مستقیم و روش مسیریابی غیرمستقیم برای راهیابی تماس ها در نظر گرفته شده است.
در روش مسیریابی مستقیم، اپراتور مبدا تماس، برای تمامی ترافیک های مربوط به شماره های تلفن همراه قبل از مسیریابی از نسخه پایگاه داده ترابرد پذیری در اختیار اپراتور سوال می کند و پس از تعیین اپراتور مقصد تماس، آن را به طور مستقیم به سمت اپراتور مقصد راهیابی می کند.
در روش مسیریابی غیرمستقیم، اپراتور مبدا، ترافیک های مربوط به شماره های تلفن همراه را به اپراتور پایه ارسال و اپراتور پایه پس از سوال از پایگاه داده ترابرد پذیری در اختیارش، اپراتور مقصد را تعیین و مکالمه را به سمت آن ترانزیت می کند.
اپراتور پایه، اپراتوری است که شماره موبایل در اصل به آن تعلق دارد.
مبنای مسیریابی برای شماره های ترابرد شده مبتنی بر روش مسیریابی مستقیم خواهد بود، اما اگر هریک از اپراتورها، اپراتورهای ثابت و شرکت ارتباطات زیرساخت به دلایل فنی قادر به پشتیبانی از این روش در هنگام راه اندازی خدمات نباشند، باید شبکه و تجهیزات خود را برای پشتیبانی از این روش ارتقاء دهند.
در غیر این صورت و استفاده از روش مسیریابی غیرمستقیم، با توجه به اینکه اپراتور پایه، ملزم به مسیریابی و انتقال ترافیک به سمت شبکه اپراتور مقصد خواهد بود، اپراتور آغازکننده تماس و شرکت ارتباطات زیرساخت باید بابت هر دقیقه انتقال ترافیک هزینه پایه پرداخت کنند.
این هزینه به اپراتور به اپراتور پایه نمی رسد و به سازمان تنظیم مقررات ارتباطات و ارتباطات رادیویی به نمایندگی دولت تعلق می گیرد.
این هزینه از سال دوم آغاز می شود و در سال دوم پس از راه اندازی 30 %، در سال سوم 70 درصد و از ابتدای سال چهارم به بعد 100 درصد تعرفه یک دقیقه مکالمه بین استانی تحویلی به ابر زیرساخت است.
اما روش مسیریابی غیرمستقیم معایبی دارد که از نظر فنی کار را برای اپراتورهای موبایل سخت تر می کند.
تماس های خارجی و تماس هایی که از شبکه تلفن ثابت داخلی به شبکه موبایل وارد می شوند، متوجه نخواهند شد که شماره مورد نظر برای مثال از همراه اول به ایرانسل رفته است. در نتیجه این تماس ابتدا به همراه اول وارد و سپس از همراه اول به ایرانسل منتقل می شود. در این حالت اپراتور بار ترافیکی را به دوش می کشد که مربوط به شبکه خود نیست.
در نتیجه این امر اپراتورهایی که تعداد مشترکان بیشتری دارند و به طبع بیشتر از سوی شبکه ثابت خارجی و داخلی مخاطب تماس قرار می گیرند، متحمل سختی بیشتری خواهند شد که با افزایش درگیری اپراتور،کیفیت سرویس دهی به مشترکان خود اپراتور نیز تحت تاثیر قرار می گیرد.
نگاه مشترکان موبایل آرام آرام معطوف به اجرای طرح ملی ترابردپذیری شمارههای موبایل جهت اثاثکشی بین اپراتورها شده است و در چنین شرایطی مدیر عامل تالیا هم خبر از ورود تالیا به ماجرای MNP داد.
به گزارش مشرق، اواخر سه ماهه سوم سال گذشته رومینگ اولین اپراتور اعتباری ایران با شبکه همراه اول برقرار شد تا مشترکان تالیا از این طریق بتوانند مانند سایر مشترکان اپراتورهای موبایل از امکان رومینگ منتفع شوند.
این طرح که از استانهای تهران و البرز آغاز شد، قرار بود طی چند فاز به کل کشور برسد و اکنون این موضوع محقق شده و مشترکان تالیا در هر کجای ایران باشند، میتوانند با جستجوی دستی شبکه و انتخاب یکی از نامهای (Taliya – TCI) یا (Taliya – MCI) یا (43211) وارد پوشش رومینگ شوند.
با این حساب اگر در نقاطی صاحب آنتن نباشند، میتوانند از شبکه همراه اول استفاده کنند.
در حالی این طرح به اتمام رسید و پروژه رومینگ کامل شد که اکنون طرح ملی ترابردپذیری شمارهها (MNP) در آستانه اجراست و این سوال را ایجاد میکند که آیا مشترکان تالیا نیز امکان ترابرد در دیگر اپراتورها را دارند؟
برای پاسخ به این پرسش لازم است که ابتدا مفهوم ترابردپذیری شمارهها را بدانیم.
ترابردپذیری شمارههای موبایل به معنی امکان جابجایی در اپراتورهای مختلف با یک شماره موبایل است. به عنوان مثال اگر مشترک تالیا هستید و شمارهای مانند 0932… دارید، میتوانید با همان شماره وارد شبکه اپراتورهای دیگر مانند ایرانسل شوید.
محمد کریم ناصر صراف –مدیر عامل تالیا- در پاسخ به این پرسش که تکلیف مشترکان تالیا با اجرای MNP چه میشود و ایا امکان اثاثکشی بین اپراتوری با همان شمارهشان را دارند؟، گفت: روی این قضیه در حال کار هستیم.
وی عنوان کرد: از آن جهت که شبکه همراه اول و تالیا در حال یکی شدن است بنابراین امکان ترابردپذیری برای مشترکان ما نیز وجود دارد و سرمشارههای 0932 نیز میتوانند ترابرد شوند.
او معتقد است با اجرای ترابردپذیری، مشترکان موبایل به سراغ سرویسهای مطلوب و بهتر میروند و دیگر تعویض شماره یا خریدن خط جدید برای آنها مطرح نیست؛ زا این جهت اپراتوری که بهترین سرویسها را ارائه دهد برنده اصلی این طرح خواهد بود.
مدیر عامل تالیا در پاسخ به این سوال که مهمترین بحث رقابتی در ترابردپذیری، نرخ و کیفیت دیتای اپراتورهاست اما تالیا در حال حاضر امکان ارائه 3G را هم ندارد، بنابراین چطور میتوانید به رقابت سنگین اپراتورها در آینده امیدوار باشید؟، گفت: با توجه به اینکه شبکه ما با اولین اپراتور موبایل در حال یکی شدن است، امید داریم ظرف یکی دو ماه آینده ارائه خدمات 3G و 4G را هم داشته باشیم و بتوانیم به رقابت با اپراتورهای اصلی بپردازیم.
وی تصریح کرد: قطعا با چنین تدابیری، تالیا مجموعه چابک و چالاکی خواهد شد که قادر به ارائه بهترین سرویسهای تلفن همراه خواهد بود. مشترکان هم در آینده و با اجرای ترابردپذیری شمارهها فارغ از تغییر شماره سیمکارتشان به اپراتورهای مختلف میروند و خدمات را ارزیابی میکنند.
او افزود: با در نظر گرفتن اینکه در آینده بهترین سرویسها را ارائه خواهیم کرد، قادر به جلب نظر مشترکان موبایل خواهیم بود.
طرح ملی ترابردپذیری شمارهها که قرار بود بهمن ماه سال گذشته اجرایی شود به وعده دوم اجرا (اردیبهشت ماه) هم نرسید اما با این حال تستهای سمت اپراتورهای آن تکمیل و وارد مرحله End to End شده است.
به گزارش مشرق، راهاندازی طرح ملی ترابردپذیری شمارههای همراه براساس تفاهم وزارت ارتباطات با پیمانکار این پروژه از اواخر نیمه اول سال گذشته، در دستور کار حوزه اجرایی ICT قرار گرفت و مسئولان حوزه وزارتی نیز اعلام کردند که این پروژه در سه ماه نخست سال 95 به مرحله بهرهبرداری میرسد.
طرح ملی ترابردپذیری شمارههای همراه از دو سال پیش مطرح و طبق اظهارات وزیر ارتباطات و رئیس رگولاتوری قرار شد ظرف 18 ماه (تا 22 بهمن 94) پیادهسازی شود اما بعدها محمود واعظی در قامت مقام عالی وزارت ارتباطات اعلام کرد که کوتاهی برخی مسئولان این وزارتخانه اجرای آن را با تأخیر مواجه کرد.
مشترکان موبایل به واسطه اجرای طرح ملی MNP میتوانند با حفظ شماره، اپراتور موبایل خود را تغییر دهند. به عنوان مثال مشترکان ایرانسل میتوانند با همان شماره خود به همراه اول یا مشترکان همراه اول به ایرانسل بروند.
پیش از این صادق عباسی شاهکوه –معاون رگولاتوری- عمده کار مربوط به اجرای این طرح را در ارتباط با اپراتورهای موبایل و تغییرات در مراکز اصلی آنها دانست و اظهار کرد: کار متمرکز بوده و بخش اعظم آن نرمافزاری است که در یک مرحله انجام میشود.
وی این را هم گفت که شرکت پیمانکار داخلی به همراه شرکت خارجی که دارای تجربه و تخصص خوب در بیش از 14 کشور است، کار ترابردپذیری را انجام میدهد.
منظور او از شرکتهای داخلی و خارجی پیمانکار ترابردپذیری، شرکت صنایع ارتباطی پایا و شرکت هلندی پورتینگ اِکساِس بود.
*ترابردپذیری مجددا تأخیر خورد*
همان زمان حسین ریاضی -مدیر عامل شرکت صنایع ارتباطی پایا- درباره همکار خارجی این پروژه ملی عنوان کرد: شرکت "پورتینگ اِکساِس" همکار خارجی ماست و ما را در بخش نرمافزاری و طراحی پروژه یاری میکند.
وی عنوان کرد: کارهای مربوط به بخش شبکه و سختافزاری را کاملا شرکت داخلی پایا انجام میدهد و از این حیث اجرای و نگهداری پروژه با ماست.
ریاضی درباره اینکه چرا به سمت همکاری با این شرکت خارجی رفتید؟ گفت: قطعا این شرکت که تجربه پیادهسازی و مشاوره ترابردپذیری شمارهها را در 14 کشور دارد، تجربهاش از ما بیشتر است و راهکارهای فنی آن میتواند اجرای موفق پروژه را تضمین کند.
با توجه به اینکه طبق وعدههای امسال وزیر ارتباطات قرار بود ترابردپذیری شمارهها را تا 27 اردیبهشت (روز ملی ارتباطات و روابط عمومی) داشته باشیم اما نهایتا عدم آمادگی اپراتورها، دلیل اصلی تأخیر مجدد در اجرای این طرح با گستره کشوری اعلام شد.
*معاون وزیر ارتباطات: مشکل دو اپراتور موبایل در برقراری ارتباط با مرکز ترابردپذیری*
علی اصغر عمیدیان –رئیس رگولاتوری- درباره چنین تأخیری در اجرا گفت: تستهای ترابردپذیری اپراتورهای تلفن همراه مانند همراه اول و ایرانسل را اواسط اردیبهشت ماه در ساختمان یکی از اپراتورها با حضور نمایندگانی از مجریان طرح ترابردپذیری، اپراتورها و رگولاتوری انجام دادیم اما تنها یک اپراتور آماده بود.
وی یکی از سیاستهای غیرقابل تغییر وزارت ارتباطات را راهاندازی طرح ملی MNP دانست و درباره عملیات تست انجام شده اذعان کرد: یکسری تستها را با دیتاسنتر و رُل بیزینسی که طراحی شده بود به صورت آفلاین انجام دادیم که هیچ کدام از اپراتورها مشکلی در این مرحله نداشتند. رل بیزینس در واقع سیمولیشنی است که فضای واقعی را ترسیم میکند و میتواند شمای کلی از اجرا را به کارشناسان نشان دهد.
معاون وزیر ارتباطات همچنین گفت: اما بعد از این مرحله وارد تست عملیاتی در اپراتورها شدیم که تا این تاریخ فقط یکی از اپراتورهای موبایل اعلام کرده که برای اجرای ترابردپذیری هیچ مشکلی ندارد و این موضوع را به صورت کتبی هم ابلاغ کرده است. تستهای مربوط به این اپراتور هم انجام شد و هیچ مشکلی نداشت.
عمیدیان خاطر نشان کرد: دو اپراتور دیگر از برندهای مختلفی هستند و نرمافزارهای آنها برای اجرای MNP با مشکلاتی در ارتباط گیری عملیاتی با مرکز مدیریت ترابردپذیری شمارهها مواجه است.
او گفت: بنابراین با توجه به اینکه 27 اردیبهشت را برای آغاز رسمی این طرح هدفگذاری کرده بودیم، مدت کوتاهی زمان برای رفع مشکلات موجود در نظر گرفتیم و بعد از آن مراسم اجرا را برگزار میکنیم.
*یک روز بعد: تمام اپراتورها آماده ترابردپذیری شدند*
یک روز از این اظهارات گذشت تا اینکه محمود واعظی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- در نشست خبری 26 اردیبهشت درباره ترابردپذیری اپراتورهای تلفن همراه گفت: کارهای این بخش طبق برنامه زمانبندی پیش رفته و همه چیز آماده اجراست.
وی عنوان کرد: دلیل اینکه ترابردپذیری را امروز (26 اردیبهشت) نداشتیم، اهمیت دو پروژه دیگر در زمینه پورتال دولت الکترونیک و NIX بود.
او افزود: در حال حاضر هر سه اپراتور موبایل آماده اجرای ترابردپذیری هستند و تستهای مربوط به آنها با موفقیت انجام شده است. پیش از بهرهبرداری رسمی از هفته آینده، این طرح را بین خودمان تست میکنیم.
با توجه به اینکه در حال حاضر وضعیت اجرای این طرح ملی مشخص و شفاف نیست، گفت و گویی با حسین ریاضی -مدیر عامل شرکت صنایع ارتباطی پایا- داشتیم تا وضعیت پیشرفت و چالشهای پیشروی این پروژه را جویا شویم.
ریاضی با تأکید بر اینکه بخش تست این پروژه بسیار پیچیده است، اظهار کرد: برای تست حالات مختلفی وجود دارد و شاید تا حال حاضر 100 مورد تست با موفقیت را انجام داده باشیم.
*دولت در اجرای ترابردپذیری احتیاط کند*
وی با تأکید بر اینکه در اجرای این پروژه بسیار باید احتیاط کرد، گفت: اگر با ملاحظه، دقت و احتیاط پیش نرویم ممکن است مشکلاتی را برای مشترکان موبایل ایجاد کند و باعث بروز شکایاتی متعدد گردد.
او افزود: از این حیث است که رگولاتوری و حاکمیت ارتباطات، برای جلوگیری از بروز شکایت مردمی طرح را با وسواسهای خاص تست میکنند.
پیمانکار MNP درباره مشکلات و چالشهای احتمالی پیشروی اجرای نادرست این پروژه گفت: بالاخره MNP میتواند در ارتباط مستقیم با صورتحسابهای صادر شده مشترکان باشد و اختلافاتی در اعداد و ارقام ایجاد کند. البته باز هم تأکید میکنم در صورت اجرای نادرست این پروژه چنین مشکلاتی ایجاد خواهد شد.
وی ادامه داد: زمانیکه این سیستم در کشور روشن شود شاید چند ده هزار نفر در روز ترابرد شوند لذا اهمیت اجرای درست در این است که حقوق مشترکان و اپراتورها پایمال نشود.
ریاضی با بیان اینکه دو مشاور ایرانی و خارجی زعیم و سفرهکام از سوی رگولاتوری برای نظارت بر انجام تستهای MNP در نظر گرفته شده است، گفت: در حال حاضر پروژه از سمت ما که پیمانکار هستیم تمام شده است و از مجموع چهار فاز، سه فاز را به صورت کامل اجرایی کردهایم.
*ناظران مرحله تست MNP مشخص شدند*
پیمانکار ترابردپذیری شمارههای همراه با اشاره به اینکه فاز چهارم نیز پشتیبانی سه ساله از این پروژه است، درباره اینکه چرا تا حال حاضر بر خلاف تمامی تستها اجرایی نشده است؟، گفت: تست مربوط به تک تک اپراتورها انجام شده که موفقیتآمیز هم بوده اما ظاهرا تستهای مربوط به End to End همچنان ادامه دارد.
وی با بیان اینکه تمامی تجهیزات سختافزاری به کار رفته در این پروژه داخلی است و تنها در بخش نرمافزاری همکاری با شرکت هلندی صورت گرفته، درباره زمان اجرای این پروژه گفت: ما به عنوان پیمانکار کارمان را انجام دادهایم و وظیفه رگولاتور ارتباطی است که زمان اجرا را تعیین کند.
او در پایان گفت: بعید میدانم تست چندانی باقی مانده باشد و از این جهت به زودی باید شاهد اجرای طرح ملی ترابردپذیری باشیم.
مانور تبلیغاتی سنگین اپراتورها
درحال حاضر رفتار اغلب اپراتورهای ارتباطی کشور با اتکا به منابع عظیم درآمدیشان متاثر از فضای رقابتی و نفسگیر حاکم بر این حوزه است؛ لذا روزانه شاهد مانور تبلیغاتی سنگین بسیاری از آنها پیرامون خدماتی خاص یا حتی تخریب دیگری در لفافه هستیم.
تحقیقات اخیر معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی وزارت ICT نشان میدهد که مجموع خطوط واگذار شده در کشور 150میلیون و 238هزار و 439 بوده که از این تعداد 78میلیون و 805 هزار و 617 شماره تا پایان شهریور سال جاری فعال شده است.
آمار ضریب نفوذ 98.9درصدی تلفن همراه به نسبت جمعیت کشور نشان میدهد که بازار ارتباطات همراه به شدت رو به اشباع شدن است و بیش از اینکه برای سنجش میزان موفقیت اپراتورها روی آمار فروش آنها تاکید کنیم باید به سمت ارزیابی خدمات آنها برویم و در این مسیر بهترین شاخص، امتیازی است که مشترکان تلفن همراه به اپراتورها میدهند.
مقایسه شاخصهای کلان اپراتورهای موبایل
مرور معیار ارزیابی وضعیت اپراتورها در فصل تابستان نشان میدهد که شرکت ارتباطات سیار ایران موفق شده تا شهریور ماه سال جاری به 45میلیون و 619 هزار و 81 مشترک فعال و به عبارتی ضریب نفوذ 57.25 درصدی دست یابد. همراه اول از مجموع 64 میلیون و 791هزار و 405 شماره فروخته شده، توانسته 14میلیون و 780هزار و 491مشترک دایمی و 30میلیون و 838 هزار و 590 مشترک اعتباری را فعال کند.
ایرانسل با 14میلیون سیمکارت به دنبال همراه اول
اپراتور دوم ارتباطی نیز در رقابتی سفت و سخت و البته اختلافی 14میلیون شمارهیی توانسته به ضریب نفوذ 39.19درصدی دست یابد. ایرانسل با مجموع 31میلیون و 228هزار و 837 شماره فعال توانسته تا پایان شهریور سال جاری 312هزار و 289مشترک فعال دایمی و 30میلیون و 916هزار و 548 مشترک فعال اعتباری در شبکهاش داشته باشد.
30 درصد مشترکان رایتل فعال هستند
اپراتور سوم ارتباطی هم که به واسطه ضریب نفوذ 2.46درصدی چندان جایگاهی در بازار ارتباطات همراه ندارد اما توانسته تاکنون یک میلیون و 957هزار و 699 مشترک فعال داشته باشد. رایتل تا پایان بازه زمانی مذکور 6 میلیون و 613 هزار و 845 سیمکارت فروخته است.
همراه اول سه ماهه 957 هزار مشترک را فعال کرد
با توجه به اینکه گزارشهای آماری فصل گذشته نیز در رسانهها منتشر شد به راحتی میتوان به قیاس عملکردی اپراتورهای ارتباطی پرداخت. همراه اول در سه ماه حد فاصل خرداد تا شهریور دو میلیون و 450هزار و 338سیمکارت جدید فروخته که از این تعداد 957هزار و 238سیمکارت فعال شده است. نکته عجیبی که در گزارش وزارت ارتباطات مشاهده میشود، این است که آمار خطوط واگذار شده ایرانسل کاهش یافته است.
سیمکارتهای فروخته شده ایرانسل کجا رفت؟
ایرانسل تا پایان خرداد ماه و براساس گزارش همین معاونت 80 میلیون و 877 هزار و 598 شماره واگذار شده داشته که در شهریور ماه سال جاری به 78میلیون و 833 هزار و 189شماره کاهش یافته است.
با نگاهی به وضعیت مشترکان دایمی و اعتباری متوجه میشویم که اپراتور دوم ارتباطی تا خرداد سال جاری به ترتیب 759200و 80118398 مشترک دایمی و اعتباری داشته درحالی که شهریور ماه به 774545و 78058644 اعتباری و دایمی رسیده است.
9 درصد مشترکان رایتل خاموش شدند
اپراتور سوم ارتباطی هم که سالها انحصار 3G را در دست داشت و مانع ورود همراه اول و ایرانسل به خدماتدهی شده بود، مجموع خطوط واگذار شدهاش در نهایت تعجب کاهش یافت.
آمارها میگوید، رایتل تا خرداد سال جاری 7257273سیمکارت واگذار شده داشته که در شهریور به 6613845 سیمکارت رسیده است. یا به عبارتی 643428 سیمکارت این اپراتور نیست شده است. نکته قابل تاملتر اینکه برخلاف رویه تمام اپراتورها بالغ بر 9درصد مشترکان رایتل خاموش شده یا این اپراتور را ترک کردهاند.
تنها سهم بازار همراه اول رشد کرد
نمودارهای مربوط به درصد سهم بازار اپراتورهای تلفن همراه کشور نیز نشان میدهد که تا پایان شهریور سال جاری همراه اول 58 درصد سهم بازار ارتباطات همراه ایران را در اختیار داشته و همچنان اپراتور غالب بوده است. ایرانسل با سهم 39.5درصدی در جایگاه اپراتور دوم بازار و رایتل هم با سهم 2.5درصدی به مقام آخر رسیده است.
تعظیم دو اپراتور جلو ریش سفید بازار
سهم همراه اول، ایرانسل و رایتل در خرداد ماه سال جاری به ترتیب 57، 40 و 3درصد بوده است.
با توجه به اینکه برای نخستین بار سهم بازار دو اپراتور(ایرانسل و رایتل) به نفع اپراتور غالب کاهش مییابد، متوجه نکته مهمی میشویم که شاید خط بطلانی بر تمامی اظهارنظرات پیشین مسوولان اپراتورهای کوچک باشد.
وقتی آمار، اظهارات تو خالی را رسوا میکند
آمار استخراج شده از وضعیت اپراتورها دقیقا مربوط به زمان اجرای طرح ملی ترابردپذیری شمارههای تلفن همراه میشود.بیستم تیر ماه سال جاری اپراتورهای موبایل کشور با فرمان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وارد مرحله آزمایشی اجرای ترابردپذیری(MNP) شدند.
ترابردپذیری شمارههای تلفن همراه(MNP) سرویسی است که به مشترک اجازه میدهد بدون تغییر شماره تلفن همراه خود از خدمات اپراتور تلفن همراه دیگری استفاده کند. به عبارت دیگر ارزش سرشمارههای موبایل از بین رفته و با هر سرشمارهیی میتوان وارد اپراتورهای ارتباطی شد؛ از این حیث است که مهاجرت و اثاثکشی بین اپراتوری نیز به آن اطلاق میشود.
این طرح آزمایشی در آستانه هفته دولت وارد اجرای نهایی شد و در مراسمی که وزارت ارتباطات برای این موضوع اختصاص داده بود توسط سیدمجید صدری، مدیرعامل اپراتور سوم موبایل گفته شد که بیشترین ترابردها در زمان اجرای آزمایشی به رایتل بوده است. اکنون که این آمار توسط وزارت ارتباطات ارائه شده به وضوح مشخص است که چه اپراتوری در بازه زمانی ترابردپذیری رشد داشته و کدامین با خسارت مواجه شدهاند.
مردم به کدام اپراتور اعتماد بیشتری کردند
همانطور که بر مبنای آمار گفته شد، ایرانسل و رایتل در زمان اجرای ترابردپذیری(فصل تابستان) به نسبت آمار مربوط به خرداد ماه با کاهش سهم بازار مواجه شدهاند و تنها یک اپراتور رشد نشان میدهد. لذا صراحتا باید گفت که میل مردم در زمان اجرای این طرح ملی بیشتر به همراه اول به عنوان اپراتور غالب بازار بوده است.
امید میرود که مسوولان حوزه ارتباطات با رعایت اخلاقمداری اقدام به رقابت سالم با سایر فعالان بازار کنند و برای جلبتوجه مسوولان ارشد این حوزه اقدام به آمارسازی یا جعل شاخصهای آماری نکنند که در بلندمدت تاثیر بدی بر ارزش سهام آنها در بازار خواهد داشت.
ترابردپذیری شماره موبایل تا چندروز دیگر اجرا میشود و ممکن است برخی مشترکان بخواهند از اپراتور خود به اپراتوری که خدماترسانی بهتری دارد مهاجرت کنند؛ در این زمینه توجه به چند نکته ضروی است.
اما ارائه سرویس های متنوع از سوی اپراتور دوم موبایل نیز، فضایی در اختیار قشر جوان جامعه قرار داد تا از این وسیله ارتباطی با قیمت پایین تر و امکانات مختلف استفاده کنند. در این میان اپراتور سوم تلفن همراه نیز بر روی ارائه محتوای اینترنتی متمرکز شد تا با وجود گرایش فعلی کاربران موبایل به سمت سرویس های مبتنی بر وب، بتواند در این بازار، جایگاه ثابتی را در اختیار گیرد.
در بازار تلفن همراه کشور، هر سه اپراتور قادر به ارائه همه نسلهای ارتباطی هستند و طرح رومینگ ملی که از سال گذشته اجرایی شده نیز به کمک شبکه های توسعه نیافته، آمده است. با این وجود مشترکان می توانند در صورتی که اپراتورشان در یک منطقه پوشش دهی لازم را نداشت از پوشش شبکه سایر اپراتورها استفاده کنند.
برای ترابرد پذیری عجله نکنیم
ترابرد پذیری در بسیاری از کشورهای دنیا انجام گرفته و هدف آن این است که اپراتورهای موبایل روی کیفیت سرویسها با یکدیگر رقابت کنند. اگرچه این هدف در نگاه نخست خوب به نظر می رسد اما با توجه به تجربه مشکلاتی که در هر طرح در ابتدا با آن روبه رو می شویم نباید در این زمینه نیز عجله کرد.
این درحالی است که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در هفتههای اخیر بارها زمان اجرای ترابردپذیری را به تعویق انداخته و مهمترین دلیل آن، آماده نبودن شبکه به لحاظ فنی اعلام شده است. البته در این زمینه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که هیچ مشکل فنی برای اجرای این طرح وجود ندارد اما به گفته مدیران اپراتورهای موبایل، وجود مشکل فنی یکی از دلایل تاخیر این طرح پیچیده است.
با توجه به این موضوع شاید مهمترین توصیهای که می توان به کاربران داشت این است که حتی اگر برای ترابردپذیری تصمیم خود را گرفتهاند حداقل طی هفتهها و ماههای اولیه منتظر اجرای این طرح و بیرون آمدن باگها و مشکلات اولیه ناشی از نخستین اجرای آن بمانند.
در این زمینه پیش از این نیز صادق عباسی شاهکو معاون رگولاتوری گفت: ممکن است در ابتدای اجرای این طرح، امکان مهاجرت به اپراتورها را برای تعداد محدودی مشترک، فراهم کنیم تا شبکه های اپراتورها از لحاظ فنی دچار اختلال نشود اما پس از آن، امکان استفاده از این طرح، بدون محدودیت خواهد بود.
با این وجود از آنجایی که برای نخستین بار است که سازمان رگولاتوری وارد سرویسدهی در فاز فنی و اجرایی شده است پیشبرد این کار هنوز مشخص نیست.
نکاتی قبل از نقل مکان به اپراتوری دیگر
از آنجایی که ممکن است اپراتورهای موبایل نکات مهمی را قبل از نقل مکان مشترک اعلام نکنند، توجه به چند نکته ضروری است.
۱. نکته کلیدی این است که قبل از اینکه تبلیغات اپراتورها را برای ترابردپذیری باور کنید بهتر است کیفیت و خدمات اپراتوری که می خواهید به آن مهاجرت کنید را آزمایش کنید و همچنین منتظر بمانید تا مشکلات اولیه ترابردپذیری برطرف شود و سپس اقدام به این کار کنید.
۲. نکته دیگر اینکه شرایط و مقررات اپراتور مقصد را به خوبی مطالعه کنید چرا که بسیاری از اپراتورها ممکن است تبلیغات اغواکنندهای برای ترابردپذیری داشته باشند اما در پس خوشامدگویی قوانین و مقررات و جزییاتی قرار گرفته که معمولا کاربران توجهی به آنها ندارند و این ندانستن باعث میشود کاربر جدید دچار خسران و ضررهای مالی قابل توجهی شود.
۳. یکی دیگر از نکاتی که باید بدانید این است که هر شخص در سال فقط دوبار میتواند اپراتور خود را تغییر دهد و این امر به آن معنی است که نمی توان در این زمینه با روش آزمون و خطا پیش رفت. از طرفی هم نمیتوان از تجربههای دیگران به ویژه در زمینه آنتندهی کمک گرفت. چراکه پوششدهی اپراتورها در مناطق مختلف کشورمان متفاوت است و حتی در نقاط مختلف شهر با فاصله تنها چند صدمتر اختلاف فاحشی بین سرعت اینترنت دیده میشود.
۴. یک نکته مهم دیگر که باید بدانید این است که اگر بعد از ترابرد پذیری قصد فروش سیم کارت خود را داشته باشید حتما باید دوباره به اپراتور اصلی خود برگردید. در مورد اینکه قیمت سیم کارتی که یک یا چند بار به اپراتور دیگری رفته و بازگشته تفاوتی با سیم کارت اورجینال (باقی مانده در اپراتور اصلی) دارد یا نه هنوز بحث وجود دارد اما به هر حال به نظر میرسد این موضوع که ترابرد میتواند روی قیمت سیم کارت تاثیر بگذارد هم قابل تعمق است.
۵. برای مشترکان سیم کارتهای دائمی یکی از مواردی که ممکن است آنها را هنگام تعویض اپراتور با مشکل مواجه کند این است که هنگام انتقال به اپراتور دیگر، باید با اپراتور قبلی خود تسویه کامل کنند. به این معنا که ملزم هستند تخفیفهایی را که اپراتور از ابتدا تاکنون به آنها داده به اضافه یکسری هزینههای دیگر که جزئیاتش تاکنون مشخص نشده بپردازید. اگر مشترک سیم کارت اعتباری داشته باشد نیز اعتبارش در لحظه درخواست ترابردپذیری از بین میرود و به اپراتور مقصد منتقل نمیشود.
۶. یک نکته مهم دیگر که باید پیش از ترابردپذیری مورد توجه قرار گیرد این است که با رفتن به یک اپراتور دیگر اگر خانواده و دوستان شما عضو اپراتور قبلی باشند از این پس هزینه بیشتری در مقایسه با قبل برای مکالمه با شما می پردازند چرا که هزینه مکالمه از این پس با تعرفه بین اپراتوری محاسبه میشود و نه داخل اپراتوری.
۷. در همین حال گفته می شود که برخی اپراتورها قصد دارند شمارههای ترابرد شده از شبکه خود را اعلام کنند که مشترک باید به این نکته هم توجه داشته باشد.
موفقیت ترابردپذیری نیازمند زمان
در این که طرح ترابرد پذیری به هر حال باعث بهبود فضای بازار موبایل میشود شکی نیست و به طور قطع همه اپراتورها تلاش میکنند کیفیت سرویسهای خود را بالاتر ببرند و همین تکاپو برای بهبود سرویس دهی را بیشتر میکند.
اما با این وجود بهتر است قبل از آنکه تبلیغات اپراتورها یا صحبتهای غیرتخصصی وسوسه تان کند پس از اجرای این طرح، کمی صبر و حوصله به خرج دهید و شرایط جدید اپراتورها را ارزیابی کنید؛ چه بسا اپراتور قبلی با ارتقای کیفیت خدماتش شرایط بهتری پیدا کرده باشد و نیازی به تغییر نباشد و یا اگر قصد این کار را دارید با ملاحظه و دقت در فضای آرام تر و با تست اولیه اپراتور مقصد و نه در بحبوحه اولیه این کار را انجام دهیم.
در هر صورت از آنجا که این طرح برای اولین بار است در ایران اجرا میشود و نخستین تجربه است، نمیتوان با اطمینان گفت که تا چه میزان بسترهایش فراهم شده و موفقیتآمیز خواهد بود. همانطور که هر اقدام و طرح جدیدی نیاز به زمان دارد تا شکل جدی و درست به خود بگیرد، این طرح هم طبیعتا در ابتدا با مشکلاتی همراه خواهد بود که رفعشان نیاز به زمان دارد.
ترابردپذیری شمارههای تلفن همراه بعد از طرح سراسری رومینگ ملی موبایل، در آستانه اجرا قرار گرفته تا مشترکان موبایل با علم بر پوشش بهتر شبکه اپراتورها اقدام به اثاثکشی بین اپراتوری کنند.
به گزارش مشرق، توسعه نسلهای جدید ارتباطی و افزایش ظرفیت بسترهای ترافیک داده موبایل از جمله راهبردها و اقدامات قابل تقدیر وزارت ارتباطات کنونی برای جبران تمامی عقب ماندگیهای موجود در این حوزه بود که بخش قابل توجهی از آن محقق شد.
دو سال پیش با دستور مستقیم وزیر ارتباطات و تصویب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، مجوز ورود اپراتورهای اصلی کشور به حوزه خدمات 3G و 4G صادر شد تا بعد از سالها عقب ماندگی و انحصار در زمینه 3G، اپراتورهای غالب کشور بتوانند خدمات نوین را به شکل سراسری عرضه کنند.
رقابت، با ورود همراه اول و ایرانسل به عرضه خدمات نسلهای سوم و چهارم ارتباطی داغ و روز به روز بر حرارت آن افزوده شد.
همزمان با نیمههای سال 93 که موافقت کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات جهت ارتقای نسلهای ارتباطی اپراتورهای اول و دوم صادر شد، تمامی اپراتورهای کشور به نوعی از آینده این صنعت و دیدگاه وزارت ارتباطات نسبت به حوزه ICT مطلع شدند.
کمیسیون مذکور قبل از موافقت با ارتقای نسل اپراتورهای موبایل، شروطی پیش پای آنها گذاشت و امضایشان را جهت راهاندازی رومینگ ملی و ترابردپذیری شمارهها اخذ کرد.
دو پیش شرط مهمی که میتواند برگ برنده وزارت ارتباطات جهت ارائه کارنامهای درخشان بعد از اتمام کار دولت باشد؛ زیرا هر دو طرح رومینگ و ترابردپذیری در نهایت منافع مشترکان موبایل و مردم را در پی دارد.
رومینگ ملی به دنبال اشتراک آنتن اپراتورها در نقاطی است که دیگری آنتن ندارد یا به عبارت سادهتر اگر مشترک اپراتور A باشید و به نقطهای سفر کنید که آنجا فقط اپراتور B آنتن داشته باشد، شما با رومینگ داخلی روی شبکه اپراتور B منتقل میشوید یا بالعکس.
علیرغم اینکه چنین طرحی به وسعت ملی، یک شبه از دارایی (پوشش شبکه حکم سرمایه را دارد) اپراتورهای غالب به اپراتورهای کوچک بخشید و آنها را صاحب ثروتی عظیم کرد، اما از زاویهای دیگر موجب سودآوری برای مشترکان موبایل شد.
پیش از اجرای این طرح ممکن بود برحسب تبلیغات گسترده تلویزیونی و رسانهای، برخی مردم سیمکارت اپراتوری را خریداری میکردند که عملا پوشش شبکه (آنتندهی) آن در حد چند هزارم اپراتورهای غالب کشور هم نبود. علیرغم پشیمانی این قبیل افراد از خریدشان اما رومینگ ملی به داد آنها رسید و وسعت شبکهشان را به اندازه ایران گسترش داد.
علیرغم اینکه نقل قولهای کارشناسی بسیاری پیرامون بیعدالتی در اجرای این پروژه (به دلیل تضییع دارایی اپراتورهای بزرگ کشور) مطرح شد و عدهای اقدام وزارت ارتباطات را زیر سوال بردند، اما با نگاه به نیمه پر لیوان اجرای این طرح را پای ایجاد منافع ملی مینویسیم.
طرح دیگری که از آن به عنوان ترابردپذیری شمارههای موبایل یاد میشود و در دنیا آن را Mobile Number Portability میخوانند، به دنبال بخش دیگری از حقوق مشترکان موبایل است اما تا حال حاضر و علیرغم دو مرحله تأخیر، هنوز اجرایی نشده است.
ترابردپذیری شمارههای موبایل بعد از رومینگ ملی که شبکه اپراتورها را روی یکدیگر بازگشایی کرد، به دنبال اشتراک شماره مشترکان است.
این طرح میخواهد امکانی فراهم آورد تا مشترکان موبایل در صورتیکه از خدمات اپراتور خود ناراضی بودند، با همان شماره و بدون خرید سیمکارتی جدید به اپراتور دیگر بروند.
جهت شفاف شدن موضوع ترابردپذیری شمارههای موبایل باید اینطور گفت که اگر شما دارنده یک خط یازده رقمی از اپراتور A هستید اما از خدمات آن رضایتی ندارید، میتوانید با ترابردپذیری همان شمارهتان را به اپراتور B ببرید.
با این حساب صرفهجویی خوبی در بحث نامبرینگ که یکی از منابع ملی به حساب میآید، حاصل میشود و مردم نیاز کمتری به خرید سیمکارت اپراتورهای مختلف خواهند داشت. زمانیکه مردم قادر باشند با یک شماره (سیمکارت) به اپراتورهای مختلف بروند بنابراین نیازی به خرید سیمکارتهای جدید نخواهند داشت.
هر چند ترابردپذیری در شروع میتواند تب تغییر اپراتور را در مشترکان موبایل ایجاد کند اما بهتر است با کمی صبر و تعلل، بهترین اپراتور را انتخاب کرد تا در آینده چالش آن گریبانگیر نشود.
همانطور که گفته شد رومینگ ملی به دنبال ایجاد پوشش سراسری برای اپراتورهای موبایل در نقاطی که فاقد آنتن هستند، است و لذا اهمیت بحث پوشش شبکه را نشان میدهد.
قطعا اپراتورهایی که پوشش خوبی (آنتندهی مناسب) در کشور نداشته باشند، با اجرای ترابردپذیری شمارهها متضرر میشوند زیرا مشترکانشان ترجیح میدهند به اپراتوری مهاجرت کنند که دارای پوشش سراسری و بیشتر به نسبت دیگر اپراتورهاست.
از طرف دیگر بر سر اجرای رومینگ ملی همچنان اختلاف نظرهایی وجود دارد و برخی اپراتورها در مناطقی که دارای آنتن هستند، به مشترکان فاقد آنتن اپراتور دیگر سرویس نمیدهند.
بنابراین اهمیت پوشش شبکه اینجا محرز میشود و قطعا مشترکانی که در تمامی نقاط دارای آنتن باشند، از مشترکان دیگر اپراتورها متمایز خواهند بود.
با توجه به اینکه قرار است به زودی ترابردپذیری شمارههای موبایل اجرایی شود و سلسله گزارشهایی در این باره منتشر شده است، نظرتان را به وضعیت شبکه اپراتورها طبق ارزیابیهای معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات جلب میکنیم.
همراه اول:
پوشش جادههای اصلی، فرعی و خطوط ریلی کشور توسط اپراتور اول ارتباطی به ترتیب .331568 ، 34591 و 8926 کیلومتر تا پایان سال گذشته بوده است.
پوشش جمعیتی این اپراتور 94.2 درصد است. 1242 شهر و 61722 روستا را تحت پوشش دارد.
ایرانسل:
پوشش جادههای اصلی - فرعی و جادههای ریلی کشور توسط اپراتور دوم ارتباطی به ترتیب 32652 و 5503 کیلومتر تا پایان سال گذشته بوده است.
پوشش جمعیتی این اپراتور 85.84 درصد است. 1196 شهر و 1178 روستا را تحت پوشش دارد.
رایتل:
پوشش خطوط اصلی - فرعی و ریلی کشور توسط اپراتور سوم ارتباطی 12909 کیلومتر تا پایان سال گذشته بوده است.
پوشش جمعیتی این اپراتور 61.29 درصد است. 487 شهر را تحت پوشش دارد و هیچ روستایی را پوشش نمیدهد.
مصوبه دستورالعمل اجرایی ترابردپذیری شمارههای تلفن همراه به صراحت اپراتورهای موبایل را خطاب قرار میدهد و آب پاکی را روی دست مخابرات و FCPها میریزد.
ترابردپذیری به دنبال این است تا امکان اثاثکشی بین اپراتوری را برای مشترکان فراهم آورد؛ به این شکل که اگر مشترک یک اپراتور از خدمات آن ناراضی بود، بتواند با حفظ شماره به سمت اپراتور دیگری نقل مکان کند.
این طرح که برای نخستین بار قرار است در کشور اجرایی شود، سال گذشته به بهرهبرداری نرسید و وعده رونمایی از MNP در 27 اردیبهشت ماه سال جاری، همزمان با روز جهانی ارتباطات داده شد که البته در این تاریخ هم وزارت ارتباطات موفق به لانچ سرویس نشد.
طبق اصول حاکم بر ارائه خدمات ترابردپذیری شمارهها، هر شماره تلفن همراه میتواند حداکثر دو بار در سال تقاضای ترابرد به اپراتور دیگر را داشته باشد. همچنین نخستین تقاضای مشترک برای ترابرد شماره حداقل باید سه ماه بعد از تاریخ فعالسازی سیمکارت باشد.
این طرح ملی که به دنبال تشدید رقابت بین اپراتورهای فعال کشور برای ارائه خدمات باکیفیت بهتر است و به نوعی میخواهد عدالت ارتباطی را برای مشترکان موبایل محقق سازد، طبق مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به شرط تسویه حساب بین مشترک و اپراتور فرستنده قابل انجام است.
علیرغم اینکه طبق اظهارات وزیر ارتباطات، تمامی تستهای مربوط به ترابردپذیری انجام شده و هیچ کدام از اپراتورهای سه گانه موبایل مشکلی در این زمینه نداشتند اما رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پیش از این معتقد بود که در جریان انجام تستهای عملیاتی، دو اپراتور با مشکل مواجه بودند.
با این حال، ترابردپذیری در حالی پیش کشیده شده که پیش از آن طبق پروانههای ارتباطات ثابت، شرکتهای FCP نیز موفق به دریافت سرشماره 094 برای ارائه خدمات تلفن ثابت و سیار شدند؛ لذا انتظار میرود که آنها نیز مورد خطاب مصوبه MNP باشند و مشترکان یک اپراتور قابلیت انتقال شماره به یک اپراتور FCP را نیز داشته باشند.
اما مصوبه دستورالعمل اجرایی ترابردپذیری شمارهها به صراحت عنوان میکند که MNP به منظور ارائه خدمات ترابردپذیری شماره تلفن همراه در ایران و در راستای افزایش رقابت و کیفیت در ارائه خدمات همراه به مشترکان تلفن همراه اجرایی میشود.
سند مذکور شامل ترابرد شمارههای تلفن ثابت یا هر نوع ترابرد دیگری نخواهد شد.
بنابراین علیرغم تجربه برخی کشورهای جهان در اجرای ترابردپذیری فراگیر (تلفنهای ثابت و سیار)، ترابردپذیری ایران که با تأخیر چشمگیری نسبت به وعدهها و رویه جهانی اجرایی میشود، تنها شامل اپراتورهای موبایل میشود و مخابرات و FCPها فعلا مصوبه و دستورالعملی در این زمینه ندارند.