جام جم سرا: از بهمن سال 92 تاکنون دولت به موالید جدید یارانه نمی‌پردازد و علت روشنی نیز در این زمینه اعلام نکرده است. این در حالی است که دریافت یارانه موالید از سوی خانوارها حق مسلم قانونی، عرفی و شرعی محسوب میشود و بلاتکلیف گذاشتن آن صحیح به نظر نمی‌رسد.
براساس آمار سازمان ثبت احوال کشور، از ابتدای سال 93 تا دیروز 592 هزار و 300 نوزاد به جمعیت کشور افزوده شده که این آمار رو به افزایش است. حال اگر 20 درصد این رقم را به عنوان موالید متولد شده در دو ماه پایانی سال 92 به این رقم بیفزاییم، حدود 710 هزار خانوار تاکنون از دریافت یارانه فرزندان خود محروم مانده‌اند.
حال اگر این رقم را در رقم گرد شده 46 هزار تومان یارانه هر فرد ضرب کنیم، خواهیم دید دولت تاکنون بیش از 32 میلیارد تومان از این بابت به خانوارها بدهکار است و این بدهکاری مرتبا رو به افزایش است.
این گزارش می‌افزاید: تا قبل از بهمن سال 92 رویه بر این بود که پس از تولد نوزاد جدید، سرپرست خانوار با در دست داشتن اسناد قانونی به یکی از دفاتر پلیس+10 مراجعه و نسبت به ثبت اطلاعات نوزاد جدید خود در سایت سازمان هدفمندی یارانهها اقدام می‌کرد، اما کمی بعد این رویه تغییر یافت و دولت اعلام کرد دیگر نیازی به مراجعه به این دفاتر نیست و سازمان ثبت احوال کشور راسا اقدام به ارسال اطلاعات موالید به سازمان هدفمندی یارانهها کرده و یارانه عضو جدید خانوار به طور خودکار به حساب سرپرست شارژ میشود.
با این حال قطع یارانه نقدی نوزادان باعث مراجعه مجدد مردم به دفاتر پلیس+10 و پرس‌وجو در این خصوص شده است. خبرنگار ما نیز دیروز در پوشش یکی از همین پرسشگران به دفاتر پلیس+10 در مناطق مختلف تهران مراجعه کرد.
با این حال این دفاتر اعلام کردند هیچ مسئولیتی درباره ثبت‌نام از موالید جدید به‌عهده ندارند و همه چیز در دست سازمان هدفمندی یارانه‌هاست.
این دفاتر همچنین آدرسی در میدان فاطمی، کوچه غزالی به خبرنگار ما اعلام کردند که ظاهرا دفتر مسئول رسیدگی به شکایات مردمی درباره یارانه نقدی است.
خبرنگار ما به این ساختمان که عنوان رسمی‌اش «ستاد هدفمندی یارانهها»ست، مراجعه و پرسش‌هایی در ارتباط با حذف یارانه نقدی نوزادان و علت آن مطرح کرد.
متصدی مربوط به خبرنگار ما گفت: از بهمن سال گذشته که دریافت اطلاعات موالد جدید توسط سازمان هدفمندی یارانهها از سازمان ثبت احوال قطع شده، هنوز دستور جدیدی برای زمان برقراری مجدد این یارانه به ما نرسیده است.
وی افزود: روزانه ده‌ها شهروند به ما مراجعه و مشابه همین پرسش‌ها را مطرح و ضمنا گلایه و نارضایتی خود را نیز اعلام می‌کنند. همچنین از شهرستان‌ها نیز با ما تماس می‌گیرند و همین پرسش‌ها را مطرح و گلایه می‌کنند، اما پاسخ ثابت ما همین است و چیز دیگری نمی‌دانیم.
وی تصریح کرد: البته به طور غیررسمی شنیده‌ایم که ممکن است یارانه موالید جدید تا یکی دو ماه آینده دوباره برقرار شود، اما بازهم دستوری به طور کتبی نداریم.
خبرنگار ما پرسید: اگر هر زمان یارانه موالید برقرار شود، آیا یارانه تعداد ماه‌های گذشته از زمان تولد نوزاد نیز به حساب سرپرست خانوار واریز خواهد شد؟ متصدی پاسخگویی در ستاد هدفمندی یارانهها گفت: چنین چیزی بعید به نظر می‌رسد و در گذشته نیز سابقه نداشته است؛ چراکه یارانه‌ای که از مدت آن گذشت، دیگر گذشته است.
پاسخ دولت
در همین حال خبرنگار ما به دنبال دریافت نظر دولت با چند سازمان و معاونت تماس گرفت، اما موفق به گفت‌وگو یا دریافت پاسخ نشد.
بر این اساس، روابط عمومی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور در تماس خبرنگار ما هرگونه اطلاع داشتن در این باره را رد کرد و مسئول پاسخگو را سازمان هدفمندی یارانهها دانست. اما در تماس خبرنگار ما با این سازمان تنها به وی گفته شد هر پرسشی دارید، از همان ستاد هدفمندی یارانهها در خیابان فاطمی بپرسید!
در همین حال مراجعه به سایت رسمی سازمان هدفمندی یارانهها نیز کمکی به حل ماجرا نمی‌کند؛ زیرا این سایت اکنون دارای سه گزینه انصراف از دریافت یارانه نقدی، اصلاح شماره حساب سرپرست خانوار و آگاهی از اطلاعات یارانه پرداختی است. بنابراین چاره‌ای نیست که برای درج پاسخ دولت به این موضوع به سخنان دوپهلو و مبهم محمدباقر نوبخت، معاون برنامه‌ریزی ونظارت راهبردی رئیس‌جمهور در بیست‌وپنجم مرداد امسال اکتفا کنیم.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر، وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه مسئولان «سازمان هدفمندی یارانهها» اعلام کرده‌اند، برای پرداخت یارانه متولدان جدید در چند ماه گذشته تاکنون اعتباری ندارند، گفت: اگر این جمله را مسئولان این سازمان بیان کرده باشند، رد می‌کنم. البته مدیریت ما، به نحوی است که به تکالیف قانونی خود عمل کنیم؛ اما در زمان معین، این فرصت برای خانوارها بود تا نام‌نویسی کنند و ما هم بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم.
وی افزود: سازمان هدفمندی یارانهها، اطلاعاتش را برابر رویدادهای چهارگانه تکمیل می‌کند و ما نیز بی‌شک به پرداخت یارانه همه آنان اقدام می‌کنیم و مشکلی در این زمینه نداریم. با این حال، نباید این اطلاعات، هر لحظه دستخوش تغییر شود، بلکه باید هر از گاهی، اطلاعات دریافتی از خانوارها را دریافت و روزآمد کنیم تا یارانهها متناسب با آن پرداخت شود.
معاون رییس‌جمهور در پاسخ به این پرسش که آیا معوقه یارانه متولدان جدید نیز پرداخت میشود، تاکید کرد: تردیدی نیست همه مواردی که پیش‌بینی شده و حقی برای خانواده‌هاست، پرداخت میشود و هیچ حقی را ضایع نمی‌کنیم.
وی گفت: منابع لازم برای پرداخت یارانه نقدی، در قانون پیش‌بینی شده است و اکنون نیز این امکان وجود دارد که ما نه فقط یارانه‌های نقدی مرتبط با مرحله دوم قانون هدفمندی را پرداخت می‌کنیم، بلکه حتی یک روز هم پرداخت یارانه‌های نقدی به تاخیر نیفتاده است.
مغایرت با سیاستهای کلی جمعیت
رهبر انقلاب در 30 اردیبهشت امسال سیاستهای کلی جمعیت را که 14 بند را دربرمی‌گیرد برای اجرا ابلاغ کردند. رئوس و هدف اصلی از ابلاغ این سیاست‌ها، رفع موانع موجود بر سر راه ازدواج و بچه‌دار شدن با هدف حفظ جمعیت جوان در ترکیب جمعیتی کشور است.
به عنوان مثال بند دو این سیاست‌ها مربوط به : رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان در تامین هزینه‌های زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد است.
حال پرسش این است که اقدام اخیر دولت در معلق گذاشتن پرداخت یارانه نقدی به موالید جدید در تناقض با این سیاست‌ها نیست؟ البته ممکن است یارانه 45 هزار و 500 تومانی در ابرشهری مانند تهران یا سایر کلانشهرها سهم قابل توجهی در سبد هزینه خانوار نداشته باشد، اما در شهرهای کوچک، روستاها و مناطق محروم این وجه برای خود وزنی دارد و لذا نپرداختن آن علامت سوالی در ذهن خانوارهایی که نوزاد دارند ایجاد می‌کند؛ علامت سوالی که دولت باید به آن پاسخ دهد.(محمدحسین علی اکبری /گروه اقتصاد)
مثلا روز گذشته، رئیس مرکز سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت در گفت‌وگو با فارس گفته است: ۱۱ میلیون زوج داریم که جوان و در آستانه ازدواج هستند، اما به دلیل بالا رفتن سن، زمان باروریشان را از دست می‌دهند.
اگر شما هم خبر بالا را بخوانید ابتدا شاید فکر کنید که 11 میلیون زوج کهنسال داریم که باروری برای آنها خطرناک است یا فکر کنید که منظور این مقام مسئول این بوده است که ما هم اکنون 11 میلیون جوان مجرد داریم که به دلیل کهنسالی در حال از دست دادن توان باروری خود هستند.
اما پیگیری جام‌جم نشان داد که منظور وی هیچ کدام از این حرف‌ها نیست. او معتقد است که مثلا جوانی که 27 سال سن دارد و می‌شد در 18 سالگی ازدواج کند، می‌توانست تا 27 سالگی چند فرزند داشته باشد و در حقیقت با دیر ازدواج کردنش، جامعه چند تولد را از دست داده است.
می‌بینید که این اظهارنظر ـ آن هم از سوی یک مقام مسئول ـ ناپخته است و مثل این است که بگوییم فردی که دیر به دانشگاه رفته و در پنجاه سالگی از دانشگاه پزشکی فارغ التحصیل میشود، جامعه به مدت 20 سال از وجود یک پزشک، محروم شده است.
بدیهی است که این گفته‌های غیرعلمی، نمی‌تواند راهکار افزایش جمعیت باشد. حتی این روزها مردم عادی هم می‌دانند که اگر شرایط اشتغال، مسکن و رفاه جوانان بهتر شود و در مسیر افزایش جمعیت، سیاستهای تشویقی و فرهنگ‌سازی شود، می‌توان با چالش کاهش جمعیت مقابله کرد و در این راه نباید با تحلیل‌های غیرتخصصی، آدرس غلط را به مردم نشان داد.
آوید طالبیان - گروه جامعه