توجه به آسیبهای اجتماعی و برنامهریزی برای رفع آن آسیبها نیازمند شناسایی دقیق عوامل موثر بر آن آسیبها است. یکی از گروههای درگیر با مسأله آسیبهای اجتماعی، جوانان هستند. آمارهای منتشر شده حاکی از آن است که با وجود بهبود وضع زندگی از نظر معیشتی و خدمات بهداشتی در جهان میزان جرایم ارتکابی جوانان با سرعت بیشتری رو به افزایش است و در هر جامعهای نیز تنوع آن با جامعه دیگر متفاوت است.
در ایران نیز نوجوانان و جوانان برخی از اشکال نابهنجاری را تجربه میکنند. غیبت از مدرسه، دروغگویی مداوم، خیانت در امانت، فرار از خانه، مزاحمت، ولگردی، تکدیگری، اعتیاد و... بخشی از مواردی است که میتواند نوجوانان و جوانان و به تبع آن خانوادهها را درگیر خود کند؛ اما در کنار عوامل متعددی که برای این قبیل مسائل مطرح میشود، نمیتوان بر نقش خانواده تاکید نداشت.
خانواده نیز مانند گروه دوستان یا شبکههای اجتماعی مختلفی که فرد با آن در ارتباط است میتواند زمینهساز بروز جرم شود.
عوامل خانوادگی مؤثر بر تربیت مجرم
محققان و دانشمندان به این حقیقت دست یافتهاند که خانوادهها یکی از عوامل بروز ناهنجاری در جامعه هستند که موجبات ارتکاب جرم را در جامعه فراهم میسازند و جرمشناسان نیز تایید میکنند که خانواده از مهمترین کانونهای آموزش بزهکاری اطفال به شمار میرود. چرا که فرد در محیط خانواده رشد و شخصیت وی در آن شکل خواهد گرفت به قول «دورکیم» جرم پدیدهای طبیعی ناشی از عوامل استثنایی است که در ساخت اجتماع و فرهنگ خاص آن وجود دارد. درواقع افراد در محیط خانه و خانواده بر رفتار همدیگر تأثیر بسزایی دارند و به نوعی از یکدیگر تاثیر و تقلید میپذیرند که میتوان نمونه بارز آن را الگوگیری و الگوپذیری عنوان کرد.
بر این اساس میتوان به برخی از عوامل اثرگذار در این زمینه اشاره داشت:
تبعیض:
تجربه نشان داده است که تبعیض در خانواده و توجه بیشتر به برخی از فرزندان و توجه کمتر نسبت به برخی دیگر، سبب ایجاد عقده کهتری و زمینهساز به وجود آمدن نفرت و بدبینی در کودک و نوجوان و حتی جوان میشود. همچشمی و رقابت موجود در خانواده تاثیر مخرب فراوانی در روحیه کودکان به جای میگذارد و موجب آن میشود که فرزندان خانواده از طرف اولیا با یکدیگر مقایسه شوند و این مقایسه دارای پیامدهای ناخوشایندی است که یکی از آنها ایجاد حس کهتری است.
خشونت:
درگیری اولیای خانواده با یکدیگر به وجود آوردن صحنههای خشونت آمیز، طلاقهای عاطفی و... پیامدهای ناگواری را برای کودکان و نوجوانان دربر دارد. به نظر روانشناسان زمینه اصلی خیانتها و خشونتها در جامعه، اعمال خشونتآمیز و تنبیههای بدنی است که والدین در منزل انجام میدهند، زیرا مشاهده صحنههای ناگوار از طرف فرزندان در خانوادهها عقدههای روانی را در آنها شکل میدهد.
توجه بیش از حد والدین:
توجه بیش از حد به بعضی یا همه فرزندان باعث میشود آنها از چنین وضعیتی سوءاستفاده کنند و از دیگران در بیرون از خانواده چنین رفتارهایی را توقع داشته باشند. محبت بیش از اندازه، همان اثر و نتیجه را دارد که بیمهری یا کهتری را میتواند در بر داشته باشد.
کمبود سرمایههای فرهنگی و اجتماعی در خانواده:
بعضی از خانوادهها گاه به دلیل شرایط اقتصادی و گاه به دلایل دیگر نمیتوانند خود را با وضعیت جدید و اجتماعی وفق دهند و فرزندانشان از آنچه که در جامعه درحال رخ دادن است بیاطلاع خواهند بود و همین امر موجب ایجاد شکاف میان فرد و جامعه و در نهایت بروز آسیب از جانب وی میشود.
از دست دادن والدین:
چه به صورت یتیم شدن باشد و چه به صورت طلاق و داشتن خواهران و برادران ناتنی و داشتن نامادری و در هر حال کمتوجهی به نوجوانان از عوامل ناسازگاری است، داشتن پایگاه عاطفی و احساس امنیت در محیط خانه از مهمترین عوامل پیشگیری از وقوع بزه و نابهنجاری میان نوجوانان و جوانان است.
عدم حضور والدین در خانواده:
نقشی که اولیای خانواده خصوصا مادر در تربیت عاطفی و روانی کودکان و نوجوانان دارد بر هیچ کسی پوشیده نیست، لذا در صورت وجود خلأ و عدم حضور هر یک از والدین در محیط خانواده، باعث بروز مشکلات تربیتی برای سایر افراد خانواده خصوصا نوجوانان و جوانان خواهد شد.
بیسوادی:
تنها داشتن سواد خواندن و نوشتن و حساب کردن کافی نیست، بلکه باید به کودک و نوجوان اجتماعی شدن و توجه به قوانین نیز آموخته شود. عدم اطلاعات کافی از قوانین و مقررات اجتماعی در بروز اینگونه انحرافات تأثیرگذارند. از آنجایی که خانواده اساسیترین نهاد اجتماعی است و همچنین اولین رکن رشد و پرورش به شمار میرود، به همین دلیل هرگونه اختلالی در خانواده، در میان کودکان، نوجوانان، جوانان نیز رسوخ میکند و موجبات انحراف آنها را از قوانین و مقررات فراهم میسازد. بنابراین یکی از مهمترین عوامل در پیشگیری از وقوع جرم و آسیبهای اجتماعی توجه به شکلگیری خانوادههایی با شرایط مطلوب برای تربیت فرزندان است. (شهروند)
*انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی در «جام جم سرا» لزوماً به معنای تایید یا رد محتوای آن نیست و صرفاً به قصد اطلاع کاربران بازنشر میشود.
شنبه 19 اردیبهشت 1394 ساعت 11:50
جام جم سرا- وزش باد شدید و وقوع گردباد در شمال شرق آلمان خسارات زیادی به منازل این منطقه زد، خانوادههای بسیاری را بیسرپناه کرد، خانه و کاشانه آنها را از بین برد و در شهر هامبورگ یک کشته نیز بر جای گذاشت.
یک متخصص ژنتیک پزشکی با اشاره به ضرورت آگاهسازی اقشار مختلف در مورد انواع آزمایشهای ژنتیک، گفت: انجام آزمایش ژنتیک برای خانوادههایی که دارای سابقه بیماری هستند، ضروری است.
به گزارش شفاف، دکتر محمدحسن شیخها با اشاره به ضرورت ترویج فرهنگ انجام آزمایش ژنتیک بین اقشار مختلف جامعه، اظهار کرد: سه نوع آزمایش ژنتیک برای خانوادهها توصیه میشود که شامل آزمایش قبل از ازدواج، قبل از بارداری و حین بارداری است.
وی بیان کرد: انجام آزمایش ژنتیک برای خانوادههایی که دارای سابقه بیماری خاصی هستند یا فرزند اول بیمار دارند، ضروری است.
شیخها در ادامه در مورد آزمایش غربالگری حین بارداری خاطرنشان کرد: این آزمایش در دو نوبت سه ماهه اول و سه ماهه دوم بارداری انجام میشود.
این متخصص ژنتیک پزشکی با بیان این که آزمایشات ژنتیک حین بارداری با هدف تشخیص اختلالات سندروم داون و اختلالات مغزی و قلبی نوزاد انجام میشود، گفت: کسانی که در آزمایشهای سه ماه اول بارداری، ریسک بالایی داشته باشند، آزمایش مجدد آنها در مرحله دوم که شامل نمونهگیری از مایع درون رحم است، انجام میشود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که در گذشته انجام آزمایش ژنتیک فقط به زنان اروپایی که سن بارداری آنها بیش از 35 سال بوده پیشنهاد میشد، خاطرنشان کرد: با پیشرفت علم پزشکی از سال 2008 میلادی، انجام آزمایشهای ژنتیک برای تمام زنان باردار توصیه شده است.
شیخها در ادامه بیان کرد: آزمایشهای ژنتیک به سه منظور سقط با مجوز رسمی، درمان و همچنین آمادگی روحی خانوادهها برای نگهداری فرزند معلول انجام میشود.
این استاد دانشگاه در پایان با تاکید بر آگاهسازی مردم در مورد ضرورت تشخیص بیماری توسط آزمایش ژنتیک، اظهار کرد: در برخی از موارد بیماریهایی که قبل از تولد تشخیص داده میشوند، قابل درمان است.
منبع: ایسنا
یک متخصص ژنتیک پزشکی با اشاره به ضرورت آگاهسازی اقشار مختلف در مورد انواع آزمایشهای ژنتیک، گفت: انجام آزمایش ژنتیک برای خانوادههایی که دارای سابقه بیماری هستند، ضروری است.
به گزارش شفاف، دکتر محمدحسن شیخها با اشاره به ضرورت ترویج فرهنگ انجام آزمایش ژنتیک بین اقشار مختلف جامعه، اظهار کرد: سه نوع آزمایش ژنتیک برای خانوادهها توصیه میشود که شامل آزمایش قبل از ازدواج، قبل از بارداری و حین بارداری است.
وی بیان کرد: انجام آزمایش ژنتیک برای خانوادههایی که دارای سابقه بیماری خاصی هستند یا فرزند اول بیمار دارند، ضروری است.
شیخها در ادامه در مورد آزمایش غربالگری حین بارداری خاطرنشان کرد: این آزمایش در دو نوبت سه ماهه اول و سه ماهه دوم بارداری انجام میشود.
این متخصص ژنتیک پزشکی با بیان این که آزمایشات ژنتیک حین بارداری با هدف تشخیص اختلالات سندروم داون و اختلالات مغزی و قلبی نوزاد انجام میشود، گفت: کسانی که در آزمایشهای سه ماه اول بارداری، ریسک بالایی داشته باشند، آزمایش مجدد آنها در مرحله دوم که شامل نمونهگیری از مایع درون رحم است، انجام میشود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که در گذشته انجام آزمایش ژنتیک فقط به زنان اروپایی که سن بارداری آنها بیش از 35 سال بوده پیشنهاد میشد، خاطرنشان کرد: با پیشرفت علم پزشکی از سال 2008 میلادی، انجام آزمایشهای ژنتیک برای تمام زنان باردار توصیه شده است.
شیخها در ادامه بیان کرد: آزمایشهای ژنتیک به سه منظور سقط با مجوز رسمی، درمان و همچنین آمادگی روحی خانوادهها برای نگهداری فرزند معلول انجام میشود.
این استاد دانشگاه در پایان با تاکید بر آگاهسازی مردم در مورد ضرورت تشخیص بیماری توسط آزمایش ژنتیک، اظهار کرد: در برخی از موارد بیماریهایی که قبل از تولد تشخیص داده میشوند، قابل درمان است.
منبع: ایسنا