پاسخ مشاور: عواملی که در زندگی انسان را تحت فشار و نگرانی قرار میدهد ممکن است، یک یا تعدادی از موارد زیرند:
1 - ناکامی:
همه انسانها در طول زندگی خود، ناکامی را تجربه میکنند. وقتی که راه رسیدن به یک هدف برای فرد بسته میشود یا دستیابی به آن به تأخیر میافتد ناکامی رخ میدهد. موانع گوناگونی بر سر راه کوششهای فرد برای رسیدن او به هدفش قرار دارد؛ بعضی از آنها بیرونی هستند مثل راهبندان در خیابانها، صفهای طولانی برای خرید یا دیگر محدودیتها. برخی موانع درونی هستند مثل نرسیدن به شغل دلخواه یا خجالتی بودن که باعث نرسیدن به همسر دلخواه میشود.
2 - احساس تحت فشار بودن:
این احساس، عبارت است از حالت هیجانی که وقتی به شخص مسئولیتی داده میشود که از توانایی او بیشتر است، به وجود میآید.
3 - تعارض:
تعارض یک حالت هیجانی منفی است که به علت ناتوانی فرد در انتخاب حداقل یکی از دو هدف مورد نظر او به وجود میآید. این نوع تعارض در زندگی بارها اتفاق میافتد و همه افراد فشار روانی حاصل از آن را تجربه میکنند. در مقابله با این فشار روانی، افرادی که در تصمیم گیری انعطاف پذیری بیشتری دارند نسبت به آنها که تنها به یک روش متکیاند موفق ترند.
توصیههایی برای کنترل فشارهای روانی
1 - استفاده از منبع کنترل درونی:
به این معنا که فرد شانس و تصادف را قبول نکند و معتقد باشد که سرنوشت انسان به دست خودش رقم میخورد. این عامل میتواند رویدادهای مؤثر بر زندگی را تحت کنترل در آورد و بهتر با فشار روانی مقابله کند.
2 - توکل به خدا:
این مورد، یک نوع کنترل بیرونی است که ریشه در کنترل درونی دارد؛ زیرا فرد میداند که برای توکل و توسل به خدا، باید خود تلاشی صادقانه داشته باشد.
3 -حمایت اجتماعی:
استفاده از حمایت دوستان، خانواده و سازمانهای اجتماعی و مذهبی برای روبه رو شدن با فشار روانی کمکهای خوبی هستند. به طور کلی، مورد پذیرش قرار گرفتن در جمعهای دوستانه، خانوادگی و یا در محل کار، باعث افزایش اعتماد به نفس میشود که خود عاملی مؤثر برای جلوگیری از فشارهای روانی است.
4 - تقویت در نگرش مذهبی و اعمال مذهبی:
مذهب و دین باوری نقش مهمی در سلامت روانی دارد همان طور که قرآن کریم، ذکر خداوند را بهترین وسیله برای آرامش بندگان دانسته است. (عباس علی براتی - کارشناس ارشد مشاوره/ خراسان)