افشای اطلاعات مربوط به دیتابیس یکی از اپراتورهای موبایل در آستانه اجرای طرح ملی ترابردپذیری شمارهها، جای سوالات بسیاری را در ارتباط با تضامین رگولاتوری برای حفظ و حراست از اطلاعات حریم خصوصی خالی میگذارد.
به گزارش مشرق، اجرای طرح ملی ترابردپذیری شمارههای تلفن همراه که با تأخیری چشمگیر مواجه شده و قرار بود از بهمن ماه سال گذشته اجرایی شود، با برخی مسائل پیش آمده در حوزه امنیت اطلاعات و حریم خصوصی مشترکان یک اپراتور، عملا میتواند با چالشی جدی مواجه گردد.
ترابردپذیری شمارههای تلفن همراه اجازه انتقال مشترکان در اپراتورهای مختلف با حفظ شماره را میدهد؛ به این شکل که اگر مشترک همراه اول باشید و از خدمات این اپراتور رضایت نداشته باشید، میتوانید شمارهتان را به اپراتور دیگری نظیر ایرانسل انتقال دهید.
در حالی مشکلات فنی اپراتورهای موبایل گریبان اجرای این طرح ملی را گرفته که طی روزهای اخیر اطلاعات هویتی برخی مشترکان اپراتور دوم فاش شد.
روز گذشته وزارت ارتباطات صراحتا در برابر فعالیت غیرقانونی روباتی تلگرامی که دست به افشای اطلاعات مشترکان ایرانسل زد، ایستاد و مدیر کل روابط عمومی این وزارتخانه اعلام کرد: براساس دستور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و با هدف صیانت از اطلاعات کاربران، ربات فاش کننده اطلاعات کاربران یکی از اپراتورهای تلفن همراه با اقدامات انجام شده، مسدود شد و کاربران نگران نباشند.
فرنقی زاد گفت: تلاشهای صورت گرفته باعث شد این روبات شناسایی و مسدود شود؛ اطلاعات کاربران این اپراتور تلفن همراه کشور دیگر از سوی این روبات افشا نخواهد شد.
روبات مذکور مسدود شد اما سرنوشت دیتابیس لو رفته از اپراتور دوم چه میشود؟! آیا فاش کنندگان این اطلاعات مربوط به حریم خصوصی و کسانیکه به این دیتابیس دسترسی دارند، راه دیگری برای افشای اطلاعات ندارند؟!
نکته قابل تأملتر اینکه، فعالیتهای این روبات بعد از مسدودسازی به آدرس دیگری در تلگرام منتقل شده و همچنان شماره سیمکارت میگیرد و اطلاعات خصوصی مالک خط را فاش میکند. روبات اولیه که اکنون مسدود شده، در هشداری میگفت: "این روبات متصل شده به دیتابیس ایرانسل است که از 3 سال پیش در اینترنت پخش شده پس ممکن است به دلیل قدیمی بودن برخی شمارهها یافت نشود یا اشتباه ارسال شود."
مسدودسازی روبات مذکور قطعا از ضروریات و پیش نیازهای مقابله با این اقدام سخیف بود اما مسئولان اجرایی کشور و اپراتور مذکور نباید به همین امر بسنده کنند چرا که با مسدودسازی روبات، دیتابیس مشترکان هنوز در اختیار سودجویان است و هر آن ممکن است به افشای اطلاعات از طرق دیگر بپردازند.
در حالی یک روبات ساده، پرده از ضعف سیستم امنیت اطلاعاتی یک اپراتور برداشت که در آستانه اجرای طرح ملی ترابردپذیری هستیم.
حال سوالی که در این شرایط مطرح است اینکه "در صورت اجرای ترابردپذیری شمارهها و نقل و انتقال مشترکان بین اپراتورها با حفظ شماره، احتمال افشای اطلاعات مشترکان ترابرد شده در اپراتورهای ضعیفتر از منظر امنیتی وجود خواهد داشت یا خیر؟".
به عبارت دیگر اگر در زمان اجرای ترابردپذیری، دیتابیس اطلاعات مشترکان یک اپراتور با حفره امنیتی مواجه شود، احتمال بر ملا شدن اطلاعات مشترکان ترابرد شده در آن اپراتور نیز وجود دارد یا تنها در صورت افشای دیتابیس اپراتور پایه (اپراتور اولیه)، اطلاعاتشان به خطر میافتد؟
ترابردپذیری به دنبال تشدید رقابت بین اپراتورهای فعال کشور برای ارائه خدمات باکیفیت است و به نوعی میخواهد عدالت ارتباطی را برای مشترکان موبایل محقق سازد، اما پیش از اجرای این طرح انتظار میرود رگولاتوری به عنوان متولی اجرای ترابردپذیری، اطمینان خاطر و ضمانتی در حوزه حراست از اطلاعات شخصی مشترکان موبایل به آنها بدهد.
وزیر ارتباطات در پاسخ به نمایندگان مجلس در صحن مجلس جزئیات افشای اطلاعات مشترکان ایرانسل را اعلام کرد و گفت: دو سال و نیم پیش ایرانسل اطلاعات خود را در اختیار یکی از نهادها قرار داده و افشای اطلاعات امروز ناشی از تخلف کارمند آن نهاد است.
وی گفت: اما اخیراً همان اطلاعات با روش دیگری در یکی از کانالهای اجتماعی ارائه شد که پیگیری کردیم و با آن سایت برخورد شد.
اخیراً رباتی تلگرامی با ارائه شماره سیمکارت اطلاعات برخی مشترکان ایرانسل را ارائه میکرد.
وزیر ارتباطات افزود: این اپراتور در حال شکایت از این موضوع است اما اعلام میکنند که این موضوع همان جریان دو سال و نیم پیش است و موضوع جدیدی اتفاق نیفتاده است.
این ربات تلگرامی با ارائه شماره سیمکارت، مشخصات (نام، کد ملی و آدرس) مالک سیم کارت را ارائه میکرد.
وزارت ارتباطات در توضیح اولیه در این باره اعلام کرد: سه سال پیش بخشی از اطلاعات دیتا بیس ایرانسل لو رفت و اکنون شخصی با استناد به این پایگاه داده اقدام به راهاندازی رباتی کرده بود و موضوع نفو جدیدی در کار نیست.
روز گذشته محمود واعظی وزیر ارتباطات که برای ارائه گزارش به مجلس رفته بود، نمایندگان درباره این موضوع از وزیر سؤال کردند. واعظی در توضیح بیشتر گفت: دو سال و نیم پیش ایرانسل اطلاعات خود را در اختیار یکی از نهادها قرار داد و اطلاعات توسط یکی از کارمندان آن نهاد اطلاعات به بیرون درز کرد که همان زمان آن نهاد با آن کارمند برخورد کرد.
وی گفت: اما اخیراً همان اطلاعات با روش دیگری در یکی از شبکه اجتماعی ارائه شد که پیگیری کردیم و با آن برخورد شد.
ساعاتی پس از توضیحات وزیر، پایگاه اطلاعرسانی پلیس فتا از دستگیری سازنده ربات تلگرامی و فاش کننده اطلاعات مشترکان ایرانسل خبر داد.
سرهنگ دوم حسین رمضانی معاون امور بینالملل و حقوقی پلیس فتا ناجا گفت: بلافاصله با شکایت بخش حقوقی اپراتور مربوطه در محاکم قضایی، پلیس فتا ناجا اقدامات فنی و تخصصی برای شناسایی و دستگیری مجرم را آغاز کرد.
وی از شناسایی و دستگیری متهم که جوان 19 ساله و دانشجوی رشته مهندسی کامپیوتر در یکی از استان های کشور است، خبر داد و افزود: بر اساس مدارک و مستندات فنی و تخصصی نامبرده به جرم خود اعتراف و انگیزه خود را صرفاً کنجکاوی بیان کرده است.
رمضانی یادآور شد: در تحقیقات بیشتر مشخص شد اطلاعات انتشار یافته همان اطلاعات قدیمی دو سال گذشته است که مالکان یا تغییر مالکیت داده اند و یا سیم کارت غیرفعال است.
پرونده حساسیتبرانگیز افشای اطلاعات مشترکان یک اپراتور با ضربالاجل بررسی و مختومه شد. اما پرونده درز اطلاعات مشترکان این اپراتور هنوز باز است و اتفاقاً با چند سوال اساسی روبه رو است؟
بنا بر اطلاعات رسمی موضوع درز اطلاعات مشترکان یک اپراتور مربوط به 2 تا 3 سال پیش است، بنابراین این سؤال مطرح است که چرا پیگیری ضربتی اپراتور از مقام قضایی و اقدام فوری پلیس فتا که امروز در نتیجه فشار افکار عمومی و بازخورد رسانهای انجام شد، 3 سال پیش انجام نشده است؟ آیا اگر موضوع با این اهمیت رسانه ای نشود، حفظ امنیت اطلاعات و حریم خصوصی مشترکان به تنهایی دارای اهمیت نیست؟
این پرونده با دستگیری پایینترین مهره مختومه اعلام شد. این جوان 19 ساله تنها یکی از افرادی است که به این اطلاعات دسترسی داشته است و پلیس فتا در اطلاعیه خود هیچ تضمینی درباره برخورد با دارندگان اطلاعات غیرمجاز نداده است.
وزیر ارتباطات گفته که این اپراتور اطلاعات خود را در اختیار یک نهاد قرار داده است. سؤال اساسی این است که طبق قانون جرایم رایانهای دسترسی به اطلاعات و دادههای شخصی باید با حکم قضایی باشد، آیا ارائه اطلاعات با حکم قضایی بوده و اپراتور ملزم به ارائه اطلاعات بوده است؟
وزیر توضیحی درباره نهادی که از آن سخن گفته نداده است و مشخص نیست منظور از نهاد چیست؟ زیرا عنوان نهاد برای مثال به یک مجموعه بزرگ عمومی غیردولتی شهری نیز می تواند اطلاق شود. روشن شدن این موضوع دارای اهمیت است، زیرا اگر ارائه اطلاعات به جز در مواقع ضرورت و الزام و به جز نهادهای مورد انتظار بوده، طبعا حق شکایت و پیگیری قضایی را برای اپراتور سخت کرده است و در توجیه عدم پیگیری کافی موضوع از 3 سال پیش تاکنون تاثیرگذار است.
همچنین معاون پلیس فتا ناجا برای رفع نگرانی بابت اطلاعات درز کرده، گفته: اطلاعات انتشار یافته همان اطلاعات قدیمی دو سال گذشته است که مالکان یا تغییر مالکیت داده اند و یا سیم کارت غیر فعال است.
آیا منطقی است که مالکان 20 میلیون سیم کارت یک اپراتور از 2 تا 3 سال پیش با تغییر مالکیت داده باشند یا سیم کارتشان غیر فعال شده باشد؟ آیا اطلاعات شخصی مشترکان موبایل از جمله نام، کد ملی با گذشت زمان تغییر می کند یا امکان دارد 20 میلیون مشترک یک اپراتور طی 2 تا 3 سال تغییر آدرس داده باشند؟
ایرانسل از میان حدود 70 میلیون سیم کارت واگذار کرده، حدود 30 میلیون سیم کارت فعال دارد.
با استناد به این ابهامات و ادامه نگرانی بابت دسترسی سوء استفاده گران به بخشی از دیتا بیس یک اپراتور، لازم است مانند برخورد ضربتی با عامل 19 ساله، برخورد با دارندگان این دیتابیس نیز با فوریت انجام شود تا پرونده برای همیشه بسته شود و نگرانی از بابت افشای دوباره این اطلاعات به شکل جدید به طور کامل از بین رود.
خودش می گوید فقط یک کار از روی ساده لوحی انجام داده است تا خودش را در میان همگروهی های تلگرام در حوزه هک و ربات سازی قوی نشان دهد. عامل انتشار اطلاعات 20 میلیون مشترک اپراتور ایرانسل جزئیات بیشتری از انتشار اطلاعات مشترکان تلفن همراه و نحوه دسترسی به این اطلاعات را تشریح کرد.
خودت را معرفی کن؟
الف 19 ساله و اهل یکی از شهرهای غربی کشور هستم.
چقدر درس خواندهای؟
دانشجوی کاردانی رشته نرم افزار در شهر خودمان هستم.
سابقه کیفری داری؟
خیر.
از کجا به اطلاعات مشترکان تلفن همراه دسترسی پیدا کردی؟
در یک گروه 300 نفره که بیشتر اعضای آن از برنامه نویسی سر در میآوردند عضو شدم. در آنجا هر کسی کاری از جمله هک و کرک را بلد بود. در این گروه بود که فایل های اطلاعات دارندگان خطوط ایرانسل را یکی از اعضای گروه ارسال کرد.
آن وقت چه کردی؟
من میخواستم خودی نشان دهم و بگویم که من هم برنامه نویسی بلد هستم. به همین خاطر این شمارهها را موقعیت خوبی دیدم تا با انتشار این اطلاعات خودی نشان دهم. چندی قبل دیدم یکی از اعضای گروه یک برنامه نوشت و مشهور شد من هم گفتم برنامهای طراحی یا رباتی بسازم تا مشهور شوم.
به اطلاعات دسترسی مستقیم داشتی؟
خیر. گفتم که اطلاعات دارندگان ایرانسل را مدیر گروه در روم عمومی ارسال کرد. در آن گروه من فقط چند نفر را می شناسم.
چگونه اطلاعات را منتشر کردی؟
من برنامه نویسی بلد هستم به همین خاطر سه ربات تلگرام درست کردم و با یکی از آنها این اطلاعات را در دو گروه فرستادم. من ربات دانلود فیلم و جابه جایی فایل را هم طراحی کرده بودم.
بعد چه شد؟
چند روزی گذشت تا اینکه متوجه شدم این موضوع در تمام کشور پیچیده است. آن موقع به خودم افتخار می کردم که توانستم این کار را انجام دهم.
فکر می کردی دستگیر شوی؟
وقتی اینکار را کردم فکر نمیکردم دستگیر شوم وقتی متوجه شدم که این موضوع اینقدر حساس و گسترده شده است مطمئن شدم که به سراغم میآیند و مرا دستگیر می کنند. در این زمان بود که در خانه نشستم و هر لحظه انتظار میکشیدم تا بیایند و دستگیرم کنند.
هیچ وقت از این کار پشیمان نشدی؟
وقتی که اطلاعات بسیار پخش شد پشیمان شدم و سه روز قبل بود که ربات را غیرفعال و اطلاعات را حذف کردم اما چه فایده و دیگر دیر شده بود. من تنها در دو گروه این اطلاعات را فرستادم و بقیه به آن دامن زده و باعث شدند این اطلاعات در تمامی گروه ها پخش شود.
می دانی چه مجازاتی در انتظارت است؟
من نادانی کردم و دلم به حال پدر کارگرم می سوزد. او کار کرد تا ما بزرگ شویم، اما حال مایه سرافکندگی او شدم.
حرف آخر....
پشیمانم و فکر نمی کردم کار به اینجا بکشد. من فقط با طراحی ربات اطلاعات را منتقل کردم و دسترسی به مرکز اطلاعات نداشتم.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با تاکید بر لزوم اطلاع رسانی شفاف از سوی مخابرات به مشترکان ADSL، اعلام کرد: تمدید حجم اینترنت مشترکان پس پرداخت تنها با درخواست مشترک امکانپذیر است.
به گزارش مشرق، حسین فلاح جوشقانی، معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی اعلام کرد: تمدید حجم سرویس اینترنت پرسرعت ثابت (ADSL) برای مشترکان پس پرداخت (post paid) شرکت مخابرات ایران که هزینه ترافیک اینترنت خود را در پایان دوره ماهانه و از طریق قبض تلفن ثابت پرداخت میکنند، فقط با درخواست مشترک امکانپذیر است.
وی با اشاره به اینکه درخواست مشترک باید به صورت کتبی با مراجعه به مرکز مخابراتی و یا بصورت الکترونیکی و از طریق پنل کاربری مشترک انجام شود، گفت: شرکتهای مخابرات استانی باید در مورد تعرفه و نحوه ارائه خدمات خود به مشتریان بطور شفاف اطلاعرسانی کنند و بدون درخواست و اطلاع مشترکان حق هرگونه تمدید حجم سرویس برای آنان را ندارند.
فلاح جوشقانی افزود: دریافتکنندگان این نوع سرویس ضمن کنترل مبالغ درج شده در قبض خود، درصورت مشاهده هرگونه اختلاف ریالی میتوانند از طریق سامانه پیگیری شکایات ( www.۱۹۵.ir) و یا تماس با شماره ۱۹۵، شکایت خود را ثبت و پیگیری کنند.
پیش شماره تلفن های برخی از مشترکین مرکز مخابرات شهید اکبری در تهران، پس از اجرای عملیات کابل برگردان از فردا ۲۰ تیرماه تغییر می یابد.
به گزارش مشرق، شرکت مخابرات استان تهران از اجرای عملیات کابل برگردان و تغییر پیش شماره های تلفن مرکز مخابرات شهید اکبری تهران خبر داد.
با اجرای این عملیات تلفن های مشترکان با پیش شماره های ۷۷۱۱، ۷۷۱۴، ۷۷۳۲ الی ۷۷۳۵، ۷۷۷۸، ۷۷۷۹ و ۷۷۹۶ به ۷۶۷۸ تغییر یافته و تلفن های این مشترکان در محدوده خیابان های وفادار، رجائی، بختیاری، ۲۴۴ و شهرک خانه گستر به مدت ۷۲ ساعت با اختلال همراه است.
در همین حال عملیات کابل برگردان در مرکز مخابرات شهید چمران تهران نیز انجام می شود و مشترکان با پیش شماره های ۶۶۵۰ الی ۶۶۵۶ در محدوده خیابان های ستارخان، شادمان و بهبودی به مدت ۳ روز در ارتباط خود با اختلال مواجه هستند.
همچنین عملیات کابل برگردان در مرکز مخابرات پیروزی با پیش شماره های ۳۳۲۵، ۳۳۳۰، الی ۳۳۳۶، ۳۳۷۸، ۳۳۷۹ و ۳۶۶۰ در محدوده خیابان های کرمان، شهید رهبر، شهید رضا آشتیانی و شهید فتحعلی آشتیانی انجام می شود و ارتباط مشترکان این مرکز نیز به مدت ۳ روز اختلال خواهد داشت.
در مرکز مخابرات شهید ثابت قدم با پیش شماره های ۴۴۹۰ در محدوده جاده مخصوص کرج، خیابان های جهاد، تعاون و شهریور یکم و در مرکز مخابرات شهرقدس با پیش شماره های ۴۶۸۱ الی ۴۶۸۹ در محدوده بزرگراه فتح خیابان های قاسم اصغری، فرنان و مجتمع تجاری ایرانیان نیز عملیات کابل برگردان انجام می شود و از فردا به مدت ۷۲ ساعت ارتباط مشترکان این مراکز با اختلال همراه است.
با اجرای عملیات کابل برگردان ارتباط تلفنی مشترکان در مرکز مخابرات شهدای فیروزکوه و ارتباط تلفنی و دیتای مشترکان در مرکز مخابرات شهید جعفری با پیش شماره های ۲۲۱۷، ۲۲۱۸، ۲۲۴۰ الی ۲۲۴۳ و ۲۶۸۰ از ساعت ۲۴ فردا به مدت ۶ ساعت دچار اختلال می شود.
ایرانسل سرویس حساب چند کاربره را برای مشترکان دائمی نیز فعال کرد. این سرویس ۲ سال پیش برای کاربران اعتباری فعال شده است.
ایرانسل سرویس حساب چند کاربره یا همان شارژ اینترنت برای چند مشترک را که دو سال پیش برای کاربران اعتباری خود فعال کرده بود، برای مشترکان دائمی نیز فعال کرد.
این قابلیت ایرانسل که با کد #400* مدیریت و کنترل میشود، امکان خرید یک سرویس برای چند کاربر فعال میسازند. بدین ترتیب یک کاربر ایرانسل میتواند با خرید این سرویس، شارژ اینترنت خود را با دیگر کاربران ایرانسل به اشتراک بگذارد.
این سرویس پیش از این برای مشترکان اعتباری فعال بود. یکی از مشکلات این سرویس قیمت بالای اینترنت این سرویس است. قیمت ۵ گیگابایت اینترنت همراه ماهانه سرویس چند کاربره ۲۰ هزار تومان و قیمت ۲۰ گیگابایت اینترنت همراه ماهانه این سرویس ۵۰ هزار تومان است که چند کاربر میتوانند از آن استفاده کنند.
ایسنا: اپراتور سوم ارتباطی برای چندمین بار متوالی به نقل از معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه به مشترکان خود هشدار داده اسـت.
در متن پیامک رایتل آمده اسـت:" آیا می دانید احتمال سرقت یا مفقود شدن تلفن همراه بیش از سایر ابزارهای الکترونیکی اسـت؟ لذا هنگام ذخیره اطلاعات شخصی خود در آن دقت بیشتری نمایید."
همچنین رایتل به تازگی هشداری نیز درباره سوءاستفادههای احتمالی از سیمکارتهای تلفن همراه منتشر کرده و خطاب به مشترکان خود اعلام کرده اسـت:" به منظور پیشگیری از هرگونه سوء استفاده، از واگذاری سیم کارت (ثابت و اعتباری) به اشخاص ثالث بدون تنظیم رسمی سند انتقال خودداری کنید ."
در این زمینه پیش از این نیز سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی اقدام به اجرای طرحی به منظور احراز هویت مشترکان تلفن همراه اجرا کرده و حتی سامانهای را نیز برای بررسی تعداد سیمکارتهایی که به نام هر فرد ثبت شده در نظر گرفته اسـت.
طبق قوانین موجود در کشور هر مشترک تنها میتواند مالکیت ۹ سیم کارت به نام خود ثبت کند. حال اگر سیمکارتی به نام فردی ثبت شود مسئولیت هرگونه سوء استفاده از آن بر عهده مالک اصلی سیم کارت قرار دارد.
بسیاری از اپلیکیشنهای اندرویدی چه ایرانی و چه خارجی با دریافت یکسری مجوزهای حساس با استفاده از مهندسی اجتماعی یا نداشتن آگاهی کافی کاربران اقدام به سرقت اطلاعات کاربران میکنند. ولی سؤالی که باید از کاربران پرسیده شود این است که آیا شما تابهحال مجوزهای درخواستی اپلیکیشن های اندرویدی را قبل از نصب مطالعه کردهاید؟
تعداد افرادی که این مجوزها را مطالعه میکنند انگشتشمار هستند و بیشتر افراد برخوردی عادی و بیتفاوت به این مجوزها دارند. به همین دلیل توسعهدهندگان اپلیکیشنها با توجه به نبود آگاهی و نیز بیتوجهی بیشتر کاربران، مجوزهایی را از کاربران میخواهند که راه را برای نفوذ به دستگاههای اندرویدی باز میکند. مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانهای (مرکز ماهر) با ارائه گزارشی درخصوص آگاهسازی کاربران، نسبت به اپلیکیشنهایی که درخواست ورود به اطلاعات موجود در گوشی کاربر را دارند، هشدار داد.
یک اعلام عمومی برای دسترسی به تمام اطلاعات گوشی
مجوزهای اندروید درخواست نیستند بلکه یک اعلان یا اطلاعرسانی را به کاربران اعلام میدارند. هنگامیکه یک برنامه کاربردی را از Play Store دریافت و نصب میکنیم یک پنجره پاپ آپ ظاهر میشود که تمام مجوزهای درخواستی برنامه کاربردی موردنظر را به نمایش میگذارد که این مجوزها میتوانند دسترسی به حافظه گوشی موردنظر، تماسهای تلفنی، ارتباطات شبکه و غیره را داشته باشند. شاید رد کردن یا تفویض مجوزهای درخواستی برنامه کاربردی در حال نصب سادهترین کاری باشد که یک کاربر میتواند انجام دهد اما نکته مهم این است که تا چه اندازه میتوان تفاوت بین حفاظت و تأمین امنیت داده کاربر و نیز در اختیار قرار دادن تمام داراییهای شخص در دست توسعهدهنده اپلیکیشن را درک کرد.
درخواست ۱۲۷ مجوز ورود فقط توسط یک اپلیکیشن
به گزارش صبح نو مستندسازی مجوزها آنهم با وجود تنوع زیاد مجوزها و نیازمندیهای متفاوت برنامههای کاربردی از کاربران بسیار سخت است. مرکز ماهر با ارائه گزارشی، مجوزهای برنامههای موجود در فروشگاه گوگل پلی (Google Play ) را با تمرکز ویژه روی مجوزهایی که بهصورت بالقوه به برنامه کاربردی این اجازه را میدهند تا اطلاعات شخصی کاربر را جمعآوری یا به اشتراک بگذارند، بررسی کرده است.
درمجموع با بررسی یک میلیون و ۴۱ هزار و ۳۳۶ برنامه کاربردی و اپلیکیشن در این آزمایش عنوان شد که تنها ۲۳۵ مجوز انحصاری و خاص وجود داشته است. بیشتر برنامههای کاربردی مجوزهای زیادی را طلب میکنند و بیشترین تعداد مجوزهای درخواستی از برنامههای کاربردی این آزمون تعداد ۱۲۷ مجوز بوده است که برای یک برنامه کاربردی مقدار بسیار زیادی است.
برنامههای کاربردی دیگری هم هستند که تعداد انگشتشماری مجوز درخواست میکنند که میانگین مجوزهای درخواستی از یک برنامه کاربردی تنها ۵ مجوز بوده است. در این گزارش تحلیلی باید اشاره کرد که ۱۰۰ هزار برنامه نیز مجوزی را درخواست نکردهاند.
بیشترین مجوزهای برنامههای کاربردی در فروشگاه Google Play
برمبنای بررسیهای به عمل آمده، ۸۳ درصد از اپلیکیشن های اندروید در زمان نصب خواستار دسترسی کامل به شبکه(Full network access)، ۶۹ درصد خواستار مشاهده ارتباطات شبکه(View network connections) ، ۵۴ درصد خواستار دسترسی به حافظه حفاظتشده(Test access to protected storage) ، ۲۷ درصد خواستار مجوز برای جلوگیری از به خواب رفتن گوشی (Prevent device from sleeping) و ۲۱ درصد خواستار کنترل لرزاننده (Control vibration) هستند که به نوعی مجوز سختافزاری محسوب میشود.
این درحالی است که ۵۴ درصد از اپلیکیشن های اندرویدی خواستار تنظیم یا حذف محتوای موجود روی حافظه، ۳۵ درصد خواستار خواندن وضعیت تلفن و هویت (Read phone status and identity) و دسترسی به ویژگیهای تلفن، ۲۴ درصد خواستار مشاهده موقعیت مکانی دقیق(مبتنی بر GPS و شبکه) و ۲۳ درصد نیز خواستار مشاهده ارتباطات بیسیم Wi-Fi و ۲۱ درصد خواستار دریافت مجوز برای موقعیت تقریبی(مبتنی بر شبکه) هستند که به نوعی مجوز دریافت اطلاعات کاربر محسوب میشود.
اپلیکیشنهایی که به تمامی اطلاعات کاربر دسترسی دارند
از مجموع ۲۳۵ مجوز که در این گزارش تحلیلی شناسایی شدهاند تنها ۱۰ مجوز توسط ۲۰درصد برنامههای کاربردی موجود در Google Play مورداستفاده قرارگرفته است و تعداد زیادی از مجوزها تنها توسط بخش اندکی از برنامههای کاربردی درخواست شدهاند. اگر بخواهیم بهصورت آماری نگاه کنیم تعداد ۱۰۰۰ برنامه از مجموع یک میلیون و ۴۱ هزار و ۳۳۶ برنامه که ۹ صدم درصد از تعداد کل برنامههای کاربردی مورد تحلیل را شامل میشوند، مقدار ۱۴۷ مجوز از مجموع ۲۳۵ مجوز را درخواست کردهاند که با توجه به کل برنامههای مورد ارزیابی، مقدار زیادی از مجوزها را پوشش میدهند.
البته باید این نکته را نیز اضافه کرد که مجموع مجوزهای درخواستی از یک برنامه کاربردی بهصراحت نمیتواند مشخص کند برنامه مورد نظر توانایی دسترسی به چه مقدار از اطلاعات کاربر را خواهد داشت. تناقضی که وجود دارد این است که یک برنامه کاربردی تنها با یک مجوز توانایی دسترسی بهتمامی اطلاعات کاربر را میتواند داشته باشد درحالیکه یک برنامه کاربردی با تعداد مجوزهای درخواستی فراوان تنها قابلیت تعامل با اجزای سختافزاری دستگاه موردنظر را خواهد داشت!
درخواست مجوزهایی که شایعترند
تحلیل ذکرشده به بررسی عمیقتر روی اپلیکیشن بهویژه نوع مجوزهای درخواستی آنها در فروشگاه Google Play میپردازد. بهطور ویژه مجوزهایی که نسبت به سایر مجوزها شایعتر هستند به دو دسته تقسیم میشوند که شامل مجوزهایی که به برنامه کاربردی این اجازه را میدهند تا به اطلاعات کاربر دسترسی داشته باشند و مجوزهایی که به برنامه کاربردی اجازه میدهند تا بهصورت مستقیم با دستگاه تعامل داشته باشند، میشود.
مرکز ماهر تاکید کرده است که تعریف «اطلاعات کاربر» یک تعریف عام از اطلاعات کاربر است. مجوزهایی که جهت دریافت اطلاعات کاربر صادر میشوند، فرض شدهاند که هر نوع اطلاعات مربوط به کاربر را پوشش خواهند داد. به همین ترتیب مجوزهای صادرشده مبتنی بر دسترسی به سختافزار دستگاه نیز الزاماً بخش مشخصی از سختافزار نخواهد بود.
براین اساس برآوردها نشان میدهد که در فروشگاه اپلیکیشن های اندروید، از ۲۳۵ مجوز انحصاری جمعآوریشده در این تحلیل، ۱۶۵ نوع از آنها به برنامه کاربردی اجازه میدهند تا با اجزای سختافزاری یک دستگاه تعامل داشته باشند و سختافزار دستگاه را تحت کنترل قرار میدهند و به برنامه اجازه دسترسی دیگری از جمله اطلاعات کاربر را نخواهد داد.
بهعنوانمثال دو نمونه از عمومیترین مجوزها به اپلیکیشن اجازه اتصال به اینترنت را میدهند. مجوز «دسترسی کامل به شبکه» (که توسط ۸۳درصد برنامههای کاربردی مورداستفاده قرار میگیرند) به اپلیکیشن این اجازه را میدهد تا با هر شبکهای که دستگاه به آن متصل است ارتباط برقرار کند.
درحالیکه مجوز «مشاهده ارتباطات شبکه» (که توسط ۶۹درصد برنامههای کاربردی مورداستفاده قرار میگیرند) به اپلیکیشن این اجازه را میدهد تا هر شبکهای را که دستگاه به آن دسترسی دارد ببیند.
باید توجه داشت که هر برنامه کاربردی که درخواست دسترسی به اینترنت را داشته باشد، بهمنظور افزایش قابلیتهای خود ممکن است به هردو مجوز «اطلاعات کاربر» و «مجوز سختافزار» نیاز داشته باشد. درحالیکه این دو مجوز بهشدت فراگیر هستند اما اجازه دسترسی مستقیم به اطلاعات کاربر را به اپلیکیشن نمیدهند.