ربا در لغت به معنای زیادی است و در اصطلاح شرع عبارت است از زیادی یکی از دو کالای همجنس که هر دو پیمانه ای یا وزنی اند بر دیگری در معامله، یا قرض دادن مالی به شرط زیادی.
البته برخی، ربا را این گونه تعریف کرده‌اند: بیع یا معاوضه یکی از دو عوض همجنس پیمانه‌ای یا وزنی در برابر دیگری با زیادی یکی از آن دو، یا قرض دادن به شرط زیادی.
با توجه به تعریف یاد شده ربا در شرع مقدّس دو مصداق دارد:
۱- یکی معامله دو کالای همجنس با زیادی در یک طرف.
۲- و دیگری قرض دادن به شرط زیادی.
از اوّلی به ربای معاملی و از دومی به ربای قرضی تعبیر می کنند.
قرآن کریم ربا را در ردیف دشمنی و اعلام جنگ با خداوند متعال و پیامبر اکرم (ص) برشمرده است. در روایات نیز از بزرگترین گناهان دانسته شده است.
نکته مهم: در حرمت ربا فرقی بین گرفتن و دادن آن نیست؛ حتی نوشتن قرارداد معامله ربوی و گواهی دادن بر آن نیز حرام است. پس در گناه ربا ۴ نفر گناهکارند: دهنده، گیرنده، نویسنده و شهادت دهنده.
یک سوال: آیا ربا گرفتن از غیر مسلمانان جایز است؟ مثلا اگر یک شرکت خارجی به سرمایه گذاران به صورت ربوی سود بدهد آیا گرفتن ربا از آنان حلال و سرمایه گذاری در این شرکت ها جایز است یا خیر؟
پاسخ کلی سوال این است که اگر سرمایه گذاری در این شرکت ها مخالف قوانین جمهوری اسلامی ایران نباشد، طبق نظر اکثر فقها گرفتن سود از این شرکت ها اشکالی ندارد.
آیت الله العظمی خامنه ای، در جواب این سؤال که آیا حرمت ربا براى همه اشخاص حقیقى و حقوقى بطور یکسان ثابت است یا آن که بعضى از موارد خاص، استثنا هستند؟، فرمودند:
ربا به صورتى کلى حرام است غیر از رباى قرضى بین پدر و فرزند و زن و شوهر و هم چنین ربایى که مسلمان از غیر مسلمان می گیرد. (أجوبه الاستفتائات، ص۳۷۴، س ۱۶۲۳)
** نگاهی به برخی اختلاف فتاوا در مساله ربا
اما در این مساله اختلاف نظرهایی نیز بین فقها وجود دارد. برای نمونه امام خمینی (ره) و سایر فقها اعتقاد دارند گرفتن ربا از کفّار بلا اشکال است البته به یک شرط؛ اینکه کفار در پناه اسلام نباشند.
آیت الله العظمی بهجت نیز همین فتوا را می دهند و اضافه می نمایند که مسلمان نمی تواند به کافر، ربا و زیادتى در معامله بدهد.
آیت الله العظمی خوئی و آیت الله العظمی زنجانی نیز می افزایند: ربا گرفتن از کافری که در پناه مسلمانان باشد نیز به شرطی جایز است که ربا گرفتن در شریعت او جایز باشد.
نکته بعدی ربای بین زن و شوهر و پدر و پسر است. امام خمینی (ره) و آیت الله مکارم معتقدند پدر و فرزند و زن و شوهر می توانند از یکدیگر ربا بگیرند.
آیت الله العظمی خوئى اما بنا بر احتیاط واجب ربای بین پدر و فرزند و زن و شوهر را جایز نمی دانند.
آیت الله العظمی زنجانى نیز ربا گرفتن پدر از فرزند و شوهر از زن را پذیرفته اما بنا بر احتیاط واجب ربای پسر از پدر و زن از شوهر خود را جایز نمی دانند.
در مجموع ربا در چهار مورد استثناء شده است:
۱- بین پدر و فرزند
۲- بین زن و شوهر
۳- بین مسلمانان با کافری که در پناه اسلام نیست
۴- بین مسلمان با کافری که در پناه اسلام است ولی در شریعتش ربا جایز است.
مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....سرتان کلاه رفته؟ این هم راهنمای فسخ معامله
جام جم سرا:
با اینکه داد و ستد یا همان خرید و فروش در زندگی روزمره انسان‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد؛ در این میان بسیاری از خریداران به علت مطلع نبودن از حقوق خود دچار مشکل شده و به قولی سرشان کلاه می‌رود. اگر شما هم خریداری هستید که در خرید خود اشتباه کرده اید و نمی‌دانید چطور باید مشکل را حل کنید، این بسته حقوقی را بخوانید.
اختیارات خود را بشناسید
بسیاری تصور می‌کنند که وقتی کالایی را خریده‌اند و بعد متوجه عیب آن شده‌اند دیگر کاری از دستشان بر نمی‌آید و باید با همان کالای معیوب سر کنند. اما این تصور اشتباه است؛ زیرا در چنین مواردی شما با پشتیبانی قانون مدنی کشور می‌توانید به اختیار خود، قرار داد را فسخ کرده یا مابه‌التفاوت آن را از فروشنده بخواهید. البته توجه داشته باشید که این اختیارات تنها برای شما در نظر گرفته نشده و به فروشنده نیز مربوط میشود. از دیدگاه قانون مدنی در ماده 396، انواع خیارها برای فسخ معامله 10 مورد است؛ و موارد خیار مجلس، شرط، تاخیر ثمن، رویت و تخلف از وصف، غبن، عیب، تدلیس، تبعیض صفقه، تخلف شرط و خیار حیوان را شامل میشود.
بر این اساس، خیار مجلس، اختیاری است که به هر یک از خریدار و فروشنده داده میشود تا زمانی که متفرق نشده‌اند و در محل حضور دارند بتوانند معامله را فسخ کنند. این در حالی است که خیار تاخیر از ثمن زمانی کاربرد دارد که فروشنده صبر ایوب ندارد و خریدار در پرداخت ثمن یا همان پول تعلل می‌کند. در این شرایط است که ماده 402 قانون مدنی به کار می‌آید، این ماده می‌گوید هرگاه فروشنده و خریدار زمانی را برای پرداخت پول مشخص نکرده باشند و 3 روز از تاریخ معامله بگذرد و فروشنده کالا را در اختیار مشتری نگذارد و مشتری هم قیمت جنس را نپردازد، فروشنده حق دارد معامله را فسخ کند. این در حالی است که اگر خریدار ظرف 3 روز ثمن معامله را پرداخت کند دیگر فروشنده حق فسخ ندارد. نکته مهم در این نوع خیار این است که هرگاه کالا از آن دسته اجناسی باشد که در کمتر از 3 روز فاسد میشود یا افت قیمت پیدا می‌کند، فروشنده هر زمانی که احساس کرد کالا در حال فساد یا کسر قیمت است میتواند معامله را برهم بزند.
اظهارنامه، اولین قدم
بنابراین با ارسال اظهار نامه برای خوانده او را آگاه می‌کنید که تخلف از شرطی وجود دارد و من قصد دارم بر علیه شما اقامه دعوا کنم و به همین علت به شما مهلت می‌دهم تا قبل از اقامه دعوا قرار داد را فسخ کرده و پول مرا به من برگردانید. اما در این جا حتما توجه داشته باشید که اگر در هنگام عقد قرار داد خیارها از طرفین ساقط شده باشد، طرفین نمی‌توانند ادعایی داشته باشند. قدم بعدی را بردارید
قدم بعدی این است که به دادگستری حوزه‌ای که می‌توانید اقامه دعوا کنید رفته و دادخواست ارایه می‌دهید، بعد از آن تشریفات رسیدگی انجام میشود. اگر ارزش مالی که خریداری کرده‌اید زیر 5 میلیون تومان باشد، پرونده شما در شورای حل اختلاف همان حوزه و اگر ارزش آن بالای 5 میلیون تومان باشد در دادگستری آن حوزه بررسی خواهد شد. توجه داشته باشید که پرونده شما حقوقی است و برای متخلف مجازات ندارد، اما اگر پرونده شما به مرحله اجرایی برسد، ممکن است توام با اعمال ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی باشد، که مقرر کرده است: هرکس محکوم به پرداخت مالی به دیگری شود، چه به صورت استرداد عین یا قیمت یا مثل آن یا ضرر و زیان ناشی از جرم یا دیه و آن را تادیب ننماید، دادگاه او را الزام به تادیه کرده و چنانچه مالی از او در دسترس باشد آن را ضبط و به میزان محکومیت از مال ضبط شده استیفاء می‌کند، در غیر این صورت بنا به تقاضای محکوم‌له، ممتنع را در صورتی که معسر نباشد تا زمان تادیه حبس خواهد کرد.
اگر مال معیوب باشد
ممکن است شخصی کالایی را خریداری کند و وقتی قصد دارد از آن استفاده کند متوجه شود که دارای عیبی مستتر یا پوشیده است. برای مثال ممکن است فردی خودرویی خریداری کند که در هنگام عقد قرارداد بدنه آن پوشیده باشد و بعدها متوجه این عیب شود. در چنین شرایطی باید از خیار عیب استفاده شود. این خیار به شما این اختیار را می‌دهد که به موجب عیبی که در مبیع یا همان مورد معامله وجود دارد و شما در هنگام انعقاد مبایعه نامه اطلاعی از آن نداشته‌اید، می‌توانید علیه فروشنده اقامه دعوا کنید. در چنین شرایطی یا می‌توانید کالا را نزد خود نگه داشته و مابه‌التفاوت جنس معیوب نسبت به جنس سالم و با نظر کارشناس رسمی دادگستری دریافت کنید، یا اینکه می‌توانید کالا را به فروشنده پس داده و همه پولی که پرداخت کرده‌اید را از او پس بگیرید. اما توجه داشته باشید که اگر خریدار در هنگام انعقاد مبایعه نامه از عیب موجود در کالا مطلع باشد بعد از انعقاد دیگر نمی‌تواند ادعایی داشته باشد و مجبور است جنس معیوب را برای خود نگه دارد.
کسانی که کلاه سرشان رفته
گاهی اتفاق می‌افتد که افراد کالایی را ندیده، خریداری می‌کنند و این کار را فقط با توصیفی که فروشنده از آن کالا دارد، انجام می‌دهند و در نهایت اگر شانس با آنها یار نباشد، کلاه گشادی سرشان می‌رود که تاسف برانگیز است. اما نگران نباشید زیرا قانون‌گذار برای کمک به این دسته از افراد نیز پادرمیانی کرده و در ماده 410 قانون مدنی در این باره گفته است: «هرگاه کسی مورد معامله را ندیده و آن را فقط با بیان اوصاف توسط فروشنده خریده و بعد از دیدن آن بفهمد جنس مورد معامله دارای اوصاف ذکر شده نیست، میتواند معامله را فسخ کند.» اما یادتان باشد که اگر مشتری جنس مورد معامله را دیده باشد و بداند مورد معامله، آن اوصاف و خصوصیات را ندارد، دیگر نمی‌تواند معامله را فسخ کند. البته باید توجه داشت هرگاه خریدار جنسی را قبلا دیده باشد و به اعتماد دیدن قبلی اقدام به معامله کند اما بعد از خرید متوجه شود که جنس یا کالایی که خریداری کرده است، خاصیت قبلی را ندارد اختیار فسخ معامله را دارد. بنابراین اگر خریدار ثابت کند فروشنده با زبان چرب و نرمش خصوصیاتی برای جنس خود بیان کرده که در واقع جنس فاقد آنها بوده و مشتری از همه جا بی‌خبر هم جنس را خریده است و بعد از مدتی متوجه کلک او شده، میتواند معامله را فسخ کند.(مهداد)
ادامه مطلب ...
۴ جایی که ربا در آن استثناء شده ۴ گروه گناهکار در معامله ربوی
ادامه مطلب ...
معامله ای که در ظاهر سودی ندارد!
[ad_1]این روزها هرجا که می نشینی و با هرصنفی که باب صحبت اقتصادی را باز می کنی می بینی که همه از این اوضاع ناراضی هستند و به قول معروف "ناله دارند".
بعضی ها در همین اوضاع خراب اقتصادی، کار بلد هستند و معاملاتشان برد برد است ؛ از همان ابتدا هم نفع می رسانند و هم نفع می برند ... در همان اول می دانند چگونه شروع کنند که سود آور باشد، بعضی ها برعکس؛ نه تنها خودشان نمی توانند معامله ی سودآوری داشته باشند، بلکه به طبع، به دیگران هم نمی تواند سودی برساند.
فرآوری: زهرا اجلال- بخش قرآن تبیان
عده ای دیگر هم هستند که وقتی از دور به کارهایشان نگاه می شود فکر می کنیم که کاربلد نیستند و سودی نخواهند برد اما در گذر زمان می بینیم که چه زیرکانه و سیاستمدارانه کار کرده اند و چه خوب سود و منفعت برده اند ...
و عده ای نیز از هر طریق و به هر قیمت در پی بدست آوردن سود هستند و برایشان مهم نیست این سود از چه راهی بدست آمده است؛ حلال یا حرام.. به قیمت بی آبرو کردن دیگری یا ضایع کردن حق آن ها ...
فهمی از گمراهی و هدایت در قالب یک تمثیل
فصل انار در جاده قم، سلفچگان یا جاده ساوه، دکه های فروش انار به فراوانی دیده می شود، و دیده اید روبروی هر دکه چندین صندوق قرار دارد و در هر کدام چندین ردیف انار درشت و سرخ رنگ چیده شده است، انارها به قدری از دور زیباست که اشتهای هر بیننده ای را تحریک می کند، و وسوسه خرید بسیاری را به آن دکه ها می کشاند، اما همین که نزدیکتر شده و به سراغ صندوق ها می روی می بینی که هیچکدام انار واقعی نیست، بلکه توپ های رنگ شده ای است که به شکل انار در آورده اند!
حال به نظر شما تمام آن توپ ها اگر در یک کفه باشند و فقط یک انار در کفه دیگر، آیا از جهت ارزش غذایی اصلاً قابل مقایسه اند؟
انار خون ساز است و مقوی قلب، مُفرّح و از بین برنده چربی و دفع کننده سموم داخلی و تنظیم کننده حرارت بدن؛ ولی آن توپ ها چه؟
این مثال و مثال ابتدای بحث در مقدمه را برای آن آوردیم تا تفاوت گمراهی و هدایت را روشن شود. گمراهی شبیه همان توپ هاست و هدایت شبیه انار.
تمامی پیامبران آمدند تا فرق توپ و انار را به ما بفهمانند.
آنان کسانی هستند که به بهای از دست دادن هدایت، خریدار ضلالت و گمراهی می شوند. اما این داد و ستد هیچ سودی برای ایشان نداشت و در شمار هدایت یافتگان راه نیافتند.
آمدند تا بگویند تو اگرچه از راه دروغ و رشوه و خیانت و ... منافع و سودها فراوانی به چنگ می آوری و از راه صداقت و راستی چیزهایی را در ظاهر از دست می دهی یا به ظاهر چیزهای نازل و ناچیز به کف می آوری، اما این دو دستاورد هرگز با یکدیگر قابل مقایسه نیستند، و تفاوت از زمین تا آسمان است.
در قرآن کریم این مقایسه را در چهره ی منافقین به ترسیم کشیده است؛ بیان می کند که منافقین گوششان بدهکار این حرف ها نیست، انارها را داده و توپ ها را بر می دارند، و این معامله ای است که هیچ سودی به همراه ندارد، و سرانجام نیز ایشان را به سود و بهره ای هدایت نکرده و به منفعتی نمی رساند.
چون پاره ای از معامله ها همان طور که در مقدمه ذکر شده، در ظاهر و در مقدمه راه منفعتی در پی ندارند، اما سرانجام سودی فراوان حاصل می شود، مثل صیادی که تور خالی را به آب می اندازد اما دیری نمی گذرد که همان تور را با ماهی های فراوان به چنگ می آورد، اگر چه ممکن است تورش به ظاهر فرسوده و یا پاره شود، اما در برابر سود گزافی که به چنگ آورده است، هیچ است.
اما منافق نه اکنون سودی می برد، نه سرانجامش به سودی هدایت می شود تو گویی در حقیقت هم دام را از دست داده و هم ماهی را.
دام هرباره ماهی آوردی ماهی اینبار دام ببرد [سعدی]
از این رو قرآن کریم در این آیه کریمه می فرماید: اُولئک الّذین اشتروا الضلاله بالهدی فما ربحت تجرتهُم و ما کانوا مُهتدین
آنان کسانی هستند که به بهای از دست دادن هدایت، خریدار ضلالت و گمراهی می شوند. اما این داد و ستد هیچ سودی برای ایشان نداشت و در شمار هدایت یافتگان راه نیافتند.
کلام آخر:
فرد منافق و کسی که همچومن منافقان عمل می کند و آن ها را راهبر خود قرار می دهند، سود و زیان خود را نمی شناسد و لذا هدایت را با ضلالت معامله می کند. (اشتروا الضلالة بالهدی) یادمان نرود که دنیا همچون بازار است و مردمان، معامله گر و مورد معامله، اعمال و انتخاب های ماست.
منابع:
تفسیر نور، ج 1،حجت الاسلام محسن قرائتی
باران حکمت؛ حجت الاسلام رنجبر
عامل که اقتصاد را ترور می کند!
کتک خوردن شیطان توسط یک حاجی!
یک ویژگی منافقان/ عکس نوشت
معیاری برای شناخت سخن راست از دروغ !
[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان
عبارات مرتبط با این موضوع
آموزش گام به گام بورس نکته ای مهمی که باعث پول دار شدن بسیاری از بیزینس منها شده این هست که آنها به روش خود استفتائات احکام بانکها س در صورتی که بانکها برای دادن وام شرط کنند که وام گیرنده، مبلغی اضافی بپردازد ای دوست ،ای که دستت می رسد کاری بکنای دوست ،ای که دستت می رسد کاری بکن قرآن درمانی خواص سوره های قرآن کجا مرغ وهم را آن بیانیه شماره میرحسین موسوی در آستانه آبان …میر حسین موسوی یکی از با عث شلوغی در ایران ضرب المثل های فارسیآنجا رفت که عرب نی انداخت چنان رفت که نشانه ای هم از او باقی نماند، جایی رفت که برگشتی تو نیکی می کن و در دجله انداز سماموسدر فرهنگ اسلامی ایرانی این معنا جا افتاده است که هر چه کنی به خود کنی؛ گر همه نیک و بد احکام خمس توضیح المسائل پایگاه اطلاع رسانی …۱ مسأله رایجی است نزد أهل سنّت، که در باب ارث بیان شده، و نزد شیعه صحیح نیستسایت طرح نو این از خاصیت عصر جنایت است که به خانه‌های رهبران مظلومین نیز سکنی گزیند تا در جنایت حقوق قاعده اذن کلیات و تعاریفچکیده ضمان و عهد، التزام به جبران خسارت، موجبات ثبوت و سقوط آن، از دیرزمان دارای مصاحبه با یک بچه مایه دار ماهی میلیون پول تو …همشهری جوان برای گپ زدن به شعبه ولی عصر یکی از کافه های زنجیره ای که پاتوق همیشگی اش آموزش گام به گام بورس نکته ای مهمی که باعث پول دار شدن بسیاری از بیزینس منها شده این هست که آنها به روش خود راه پول ای دوست ،ای که دستت می رسد کاری بکن ای دوست ،ای که دستت می رسد کاری بکن قرآن درمانی خواص سوره های قرآن کجا مرغ وهم را آن توان ضرب المثل های فارسی آنجا رفت که عرب نی انداخت چنان رفت که نشانه ای هم از او باقی نماند، جایی رفت که برگشتی برایش استفتائات احکام بانکها س در صورتی که بانکها برای دادن وام شرط کنند که وام گیرنده، مبلغی اضافی بپردازد، آیا احکام خمس توضیح المسائل پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع ۱ مسأله رایجی است نزد أهل سنّت، که در باب ارث بیان شده، و نزد شیعه صحیح نیست سایت طرح نو «این از خاصیت عصر جنایت است که به خانه‌های رهبران مظلومین نیز سکنی گزیند تا در جنایت و بیانیه شماره میرحسین موسوی در آستانه آبان « سایت خبری اعتصاب غذا و داروی احسان مازندرانی در زندان اوین علی مطهری شکستن حصر آیت‌الله منتظری حقوق قاعده اذن کلیات و تعاریف حقوق قاعده اذن کلیات و تعاریف چکیده ضمان و عهد، التزام به جبران خسارت، موجبات ثبوت و تو نیکی می کن و در دجله انداز سماموس در فرهنگ اسلامی ایرانی این معنا جا افتاده است که «هر چه کنی به خود کنی؛ گر همه نیک و بد کنی رازهای خانواده اشرف غنــی، که هرگز راز نماند تشکر از معلومات عالی شماږ واقعا خیر ببنید ههههه بیشتر در حد جوک بود تا یک موضوع سیاسی ای که در مسجد روی بهر سجود بچه ای که در دریا مرد
ادامه مطلب ...