مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....نردبان شرافت و بزرگى!!
[ad_1]تواضع، از صفات نیک اخلاقی اسـت که فردی بدون هیچ چشمداشت مادی و دنیایی، از تکبر و برتربینی در برابر دیگر افراد با ایمان خودداری نموده و مزایا و محاسن خود را به رخ آنان نکشد. در مقابل، ذلّت و خواری؛ یعنی آن‌که خود را برای دنیاپرستان کوچک کرده و در مقابل آنها به تملق و چاپلوسی پرداخته تا از این طریق به منافع پَست مادی دست یابد که این رفتار در اسلام مورد نکوهش قرار گرفته اسـت.
فرآوری: آمنه اسفندیاری- بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
یکی از رفتارهایی که در آموزه‌های دینی از صفات نیک اخلاقی شمرده شده اسـت «تواضع و فروتنی» اسـت. تواضع آن اسـت که انسان، خود را از کسانى که در جاه و مقام از او پایین‌ترند، برتر نداند. همچنین به معناى شکسته نفسى و افتادگى آمده اسـت که آدمى خود را از دیگران بالاتر نبیند.
مرز میان تواضع و ذلّت‌پذیرى
بنابراین حلم به آن عملی اطلاق می شود که از شخص عاقل و مدبر در مقابل برخورد ناشایست افراد نادان و بی منطق انجام می گیرد و این حالت از کسی صادر می شود که دارای روح بزرگ و همت والا باشد
باید توجه داشت که مفهوم تواضع به معناى کوچکى کردن و به دیگران ارج نهادن اسـت، نه آن‌که تواضع به معنای خود را خوار کردن و زیر بار ذلّت رفتن باشد. تواضع، اقدامى اسـت که انسان داوطلبانه در برابر دیگران به خاطر امتیازاتى که در آنان احساس می‌کند، انجام مىدهد. ممکن اسـت فردى خود را در برابر دیگران از جهتى یا جهاتى داراى امتیاز ببیند، براى اینکه مبادا به غرور و تکبر مبتلا شود باید به جهات امتیاز خود توجه نکند، بلکه به امتیازهاى دیگران - حتى احتمال پاره‌اى امتیازات در آنان - توجه کند و به خاطر همان جهات امتیاز، فروتنى کند؛ اما ذلّت، امرى اسـت که معمولاً از ناحیه دیگران تحمیل می‌گردد و در ذلّت، فردِ ذّلت‌پذیر تحقیر میشود، اگر تواضع با ذلت همراه شود، از نظر اخلاق اسلامی مردود اسـت.
تواضع و حلم
برای روشنتر شدن معنی و حقیقت تواضع به مفهوم و معنای حلم نیز اشاره می کنیم و فرق آن دو را یادآور می شویم. گفتیم که : تواضع حالت نفسانی اسـت که در عمل افتادگی و انکسار آدمی را به نمایش می گذارد. این حالت اگر در درون روح و نفس انسانی رسوخ یافت و ملکه شد در همه حال و در برابر همگان جلوه می کند.
اما حلم غالبا در جایی به کار می رود که عملی نابجا و نامناسب از شخصی سر بزند و انسان در برابر آن عمل عکس العمل منطقی و عاقلانه ای از خود بروز دهد و از کنار آن با تدبیر و درایت بزرگوارانه بگذرد. دراین صورت با لجام حلمش افراد چموش و سرکش را رام خواهد ساخت .
بنابراین حلم به آن عملی اطلاق می شود که از شخص عاقل و مدبر در مقابل برخورد ناشایست افراد نادان و بی منطق انجام می گیرد و این حالت از کسی صادر می شود که دارای روح بزرگ و همت والا باشد. ولی تواضع رفتار فروتنانه ای اسـت که بدون عمل و رفتاری از طرف متقابل ازانسان سر می زند.
تواضع و تملق
از آنچه در معنای تواضع گفته شد نباید اینگونه برداشت شود که هرگونه کوچکی را شامل می شود. بلکه اگر اظهار کوچکی به این حد برسد که انسان به طمع نان و نام و یا آرزوهای نفسانی دیگر دست به گفتار و رفتاری بزند که شائبه تملق و تمجید و نابجا و مدح قدرتمندان و زراندوزان داشته باشد بی شک از نظراسلام مذموم و ناپسنداست .
بنابراین بین تواضع و تملق تفاوت بسیار اسـت چرا که تواضع حکایت از رفعت مقام و عظمت روح آدمی دارد و چاپلوسی و تملق گویای روح پست ضعیف و آلوده به دنیا و مظاهر فریبنده آن اسـت .
آثار تواضع
فروتنى، در فرهنگ اسلام، تنها در برابر بزرگان دین، فرزانگان دانش، مؤمنان و پدر و مادر، شایسته و پسندیده اسـت؛ زیرا در اینگونه موارد تواضع با ذلّت همراه نیست
این صفت زیباى انسانى آثار نیکو و گرانقدرى دارد که به برخى از آنها اشاره می‌کنیم:
1. مایه سربلندى اسـت؛ رسول خدا (صلی الله علیه و اله) فرمود: «فروتنى جز بر سربلندى بنده نیفزاید، پس تواضع کنید، خدایتان شما را رحمت کند.» (مجموعة ورّام، ج 1، ص 201) و همچنین حضرت عیسى (علیه السلام) فرمود: «خوشا به حال فروتنان در دنیا، آنان در روز رستاخیز از اهل جایگاه‌هاى [بلند عزّت و شرف] هستند.» (مجموعة ورّام، ج 1، ص 201)
2. نردبان ترقّى اسـت؛ امیر مؤمنان على (علیه السلام) فرمود: «فروتنى، نردبان شرافت و بزرگى اسـت.» (غرر الحکم و درر الکلم، ص 57)
3. سبب نظم در کارها می‌گردد؛ امام على (علیه السلام) فرموده اسـت: «با تواضع، کارها مرتّب میشود.» (غرر الحکم و درر الکلم، ص 302)
4. محبّت آور اسـت؛ چنان‌چه امام علی (علیه السلام) فرمود: «میوه فروتنى، مهربانى اسـت.» (غرر الحکم و درر الکلم، ص 327)
و یک حسن ختام مهم:
فروتنى، در فرهنگ اسلام، تنها در برابر بزرگان دین، فرزانگان دانش، مؤمنان و پدر و مادر، شایسته و پسندیده اسـت؛ زیرا در اینگونه موارد تواضع با ذلّت همراه نیست، امّا تواضع در مقابل مستکبران، فرومایگان و یا توانگران به خاطر ثروت و قدرت آنان زشت و نکوهیده اسـت. زمانى که تواضع، انگیزه و جهت غیر الهى داشته باشد، شکل «ذلّت» به خود می‌گیرد و سبب بی‌مقدار شدن ارزش‌هاى والاى انسانى می‌گردد. امام علی (علیه السلام) فرمود: «هر کس نزد توانگرى رود و به خاطر ثروتش برایش فروتنى کند، دو سوّم دینش از میان رفته اسـت». (بحارالأنوار، ج 74، ص 63)
منابع:
سایت حوزه
سایت اسلام کوئیست
بحارالانوار ج 74
غرر الحکم و درر الکلم
[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان
عبارات مرتبط
کلماتی برای این موضوع
تعبیر خواب لباس معنی دیدن پیراهن در خوابتعبیر خوابتعبیر خواب لتعبیر دیدن لباس در خواب چیست؟ دیدن لباس در خواب بسیار رایج است و تقریباً هر فردی در پله‌های موفقیت جملات ناب از بزرگانپله‌های موفقیت جملات ناب از بزرگان اصول و پله‌های موفقیت و پیروزی در کسب کار خودالف مرگ وجدان گوشت و پوست پاها کنده شده است جای ناخنهای بلند پرستاران روی دستان بیمار نشسته است پای قاضی فاسد و رشوه‌بگیر به صحن علنی مجلس …پای قاضی فاسد و رشوه‌بگیر به صحن علنی مجلس باز شد تصویب تشدید مبارزه با مفاسد دیکشنری آنلاین ترجمه و دیکشنری و مترجم آن لاین ،ترجمه متن شما در سریعترین زمان تنها کافیست ثبت سفارش کنید پناهندگی دات کام مشاهده مبحث خاطرات و اخبار مهاجرت و آخرین بازدید شما امروز امروز نوامبر صفحه اول خاطرات و تجربیات مهاجرتآذر راه زندگیترس از خدا عامل خودباوری و اعتماد به نفس امام علی علیه السلام در حکمت ترس از خدا را نرگس آبادهروزی است مثل روزهای دیگر هشتصد شهید را مردم تشییع کرده و بردوش می برند تا محل معراج زنگــ انشا انشای دانش آموزانانشایدانشآموزانمن یک معلم هستم، همان آشنای دلهای شما مدرسه بهشت روی زمین است برایم و کلاس اعلی ترین
ادامه مطلب ...
نردبان فضائل اخلاقی!
[ad_1]مفیدستان:
انسان مومن از هر جایگاه بلندی هم که برخوردار باشد، نیازمند توکل است و باید در امور خویش خداوند را به عنوان کسی که سررشته همه ی امور و قدرت در دست اوست و اراده ی وی بر همه چیز حاکم است تکیه گاه خویش قرار دهد و به امید حمایت و کمک و یاری او اقدام کند.
فرآوری: آمنه اسفندیاری ـ بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
توکل سرچشمه و نردبان فضائل اخلاقی به شمار می‌رود و آن عبارت است از اعتماد و اطمینان قلبی بنده در جمیع امور خود به خدا و حواله کردن همه ی کارهای خود را به او و تکیه بر حول و قوه الهی نمودن. نقطه مقابل توکل بر خدا، تکیه کردن بر غیر خدا است؛ یعنى به صورت اتّکایى زیستن، وابسته به دیگرى بودن، و از خود استقلال نداشتن است. چه اینکه، توکّل بر خدا، آدمى را از وابستگی‌ها که سرچشمه ذلت و بردگى است، نجات داده و به او آزادگى و اعتماد به نفس می‌بخشد.
یک تذکر مهم:
اگر افرادی فکر می کنند که توجه به عالم اسباب و عوامل طبیعى با روح توکّل ناسازگار است، سخت در اشتباهند؛ زیرا جدا کردن اثرات عوامل طبیعى از اراده خدا، یک نوع شرک محسوب میشود! مگر نه این است که عوامل طبیعى نیز هر چه دارند از او دارند و همه به اراده و فرمان اویند. البته، اگر عوامل و توانمندی ها را دستگاهى مستقّل در برابر اراده او بدانیم اینجاست که با روح توکّل سازگار نخواهد بود».
توکل یک رهبر دینی:
آقای انصاری از اعضاء دفتر حضرت امام (ره) پیرامون مقام یقین و توکل حضرت امام اینطور نگاشته اند: «یکی از بارزترین صفات روحی امام اطمینان خاطر است و همة کسانی که امام را درک کرده اند می دانند که در تمام فراز و نشیبها و سختیهای زندگی خود، حتی یک لحظه دچار اضطراب و تزلزل نگردیده است و خود را در هیچ حادثهای به قول معروف نباخته است. در هر پیشامد ناگواری که آثار سوء اضطراب در چهره ی همگان و بدون استثنا از مسئولین تا مردم نمودار بوده است امام همانند کوهی استوار، نه تنها ذرهای مضطرب نبوده، بلکه خود این حالت باعث سکون خاطر و اطمینان سایرین گردیده است.
امام صادق علیه السلام فرمودند: بى نیازى و عزّت به هر طرف مى گردند و چون به جایگاه توکل دست یافتند در آنجا قرار مى گیرند. (کافى ج 2، ص 65، ح 3)
امام را در (عصر طاغوت) می خواهند به سوی تهران حرکت دهند یاران در کنار ماشین گریه می کنند ولی آنان را دعوت به صبر می کند. این سخن خودشان است که: در بین راه قم و تهران ناگهان ماشین از جادة اصلی منحرف شد به خاکی و من یقین کردم که میخواهند مرا بکشند. ولی مجدداً به جادة اصلی بازگشت در خود مراجعه کردم و دیدم هیچ تغییری در من حاصل نشده است. یا در جریان حملة بسیار حساب شدة عراق به ایران ... امام ناگهان بر دریائی از شعلهها و احساسات و تزلزلها آب اطمینان و صبر می باشد و به آرامی می گوید: « دزدی آمد و سنگی انداخت و رفت»... (ویژگی هایی از زندگی امام خمینی ص 120-127، انصاری کرمانی، چ 2) « ... درجریان اشغال لانة جاسوسی، اکثر مسئولین مخالف بودند هر روز مسألة تازه ای مطرح می کردند: یکی می گفت با آمریکایی نمی شود جنگید. دیگری می گفت: آمریکا در منطقه نیرو پیاده کرده، یکی اظهار می کرد: ناوگان چندم آمریکا آمده است. ولی تنها امام بود که میفرمود: آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند. روزی یکی از شخصیتهای انقلابی از توطئهها پیش امام گله کرد که ایشان به آرامی دست به سینهاش زده فرمود: تو چرا می ترسی. هیچ طور نمی شود...» (« فراز هائی از ابعاد روحی اخلاقی ، عرفانی امام خمینی» ص 24)
توکل در روایات:
در باب توکل احادیث زیادی وارد شده است که تبرکا به چند مورد اشاره می کنیم:
1ـ امام على علیه السلام فرمودند: توکل بر خداوند، مایه نجات از هر بدى و محفوظ بودن از هر دشمنى است. (بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 79 ، ح 56)
2ـ امام على علیه السلام فرمودند: هر کس به خدا توکل کند، دشوارى ها براى او آسان مى شود و اسباب برایش فراهم مى گردد. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 197 ، ح 3888)
3ـ امام صادق علیه السلام فرمودند: بى نیازى و عزّت به هر طرف مى گردند و چون به جایگاه توکل دست یافتند در آنجا قرار مى گیرند. (کافى ج 2، ص 65، ح 3)
هر کس به خدا توکل کند، دشوارى ها براى او آسان مى شود و اسباب برایش فراهم مى گردد. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 197 ، ح 3888)
4ـ از امام موسی کاظم علیه السلام درباره کلام خدای عز و جل سوال شد که می فرمایند «و هر کس به خدا توکل کند او براى وى بس است» توکل کردن بر خدا درجاتى دارد: یکى از آنها این است که در تمام کارهایت به خدا توکل کنى و هر چه با تو کرد از او خشنود باشى و بدانى که او نسبت به تو از هیچ خیر و تفضّلى کوتاهى نمى کند و بدانى که در این باره حکم، حکم اوست، پس با واگذارى کارهایت به خدا بر او توکل کن و در آن کارها و دیگر کارها به او اعتماد داشته باش. (کافى(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 65 ، ح 5)
5ـ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: « از جبرئیل (علیه السلام) پرسیدم: توکل چیست؟ پاسخ داد: آگاهی به این واقعیت که مخلوق، نه زیان می رساند و نه عطا و منعی دارد و اینکه چشم از دست و سرمایه مردم برداری؛ هنگامی که بنده ای چنین شد جز برای خدا کار نمی کند و به غیر او امیدی ندارد و اینها همگی حقیقت و مرز توکل اند» (تفسیر نمونه، ج 10، ص 298، بحار الانوار، ج 71، ص 137؛ معانى الاخبار، ص 461)
رسیدن به مراحل بالای توکل:
همه صفات و محاسن اخلاقی با ممارست و تلاش خالصانه به دست آمده و استمرار می یابد. اگر انسان بخواهد حرفه ای را فراگیرد باید تلاش مستمری داشته باشد تا به حد استادی برسد و چه بسا تلاش او سالها به طول انجامد. اگر شخص بخواهد به مراحل بالای صفات اخلاقی از جمله " توکل" برسد، باید در مصادیق مختلفی که برایش پیش می آید، توکل به خدا کند و هیچ گاه توکل را از دید خود دور نکند.در برخی از روایات درباره اخلاص و نتیجه استمرار برآن می فرماید: «کسی که چهل روز عبادت خالصانه خود را برای خداوند بیاورد چشمه های حکمت از قلبش بر زبانش جاری می شود.» (بحار الانوار، ج53، ص326) دیگر صفات اخلاقی نیز، چنین است. اگر استمرار و مجاهدت باشد این حالات اخلاقی در انسان تبدیل به ملکات شده و ماندگار می شوند.
سخن آخر اینکه:
ما برای رسیدن به مقام توکل باید خدا را در جایگاه واقعی خودش ببینیم و به نیاز خود نسبت به خالق آگاه باشیم تا به این درک برسیم که هر چقدر بدانیم از علم الهی بالاتر نیست و هر چه توان داشته باشیم از توان الهی فراتر نیست. پس با توجه به این موضوع باید در عمل نشان دهیم که اهل توکل هستیم و از فواید توکل بهره مند شویم.
منابع:
سایت معارف قرآن
سایت اسلام کوئست
سایت آوینی
سایت اندیشه قم
[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان
عبارات مرتبط
وبلاگتوکل بر خدا ۱۳۹۴۱۰۱۹ توکل بر خدا توکل یکی از فظائل اخلاقی هست بلکه سرچشمه و نردبان فضائل اخلاقی به شما می‌رود که در ذیل توضیحاتی در مورد توکل پرداخته میشود خانه درباره من سرآغاز تماس بیشتر جدید ترین شگفتی قرآن ، نردبان های شنواییانجمن گفتگوی دینی ۱۳۹۳۸۲ یعنی اونها چنین نردبانی رو ندارن شاید بنا بر نظر جناب نوری اونها اصلا گوش نداشتن که نردیان داشته باشن برای آگاهی از تفسیر آیه به ترجمه المیزان توجه کنید ترجمة بیشتر فضائل اخلاقیحسینیه چهارده معصوم ایراجی های مقیم تهران فضائلاخلاقی ۱۳۹۴۷۱۵ عبادت دعاشناسی فضائل اخلاقی رذایل اخلاقی اخلاق و خانواده کتابخانه مطالب مذهبی مقالات جالب و خواندنی داستانهای آموزنده آیا میدانید؟ علما وبزرگان شیعه دانستنیها طب ایرانی بیشتر فضائل اخلاقی ۶ روز پیش تاریخ عضویت امتیاز فضائل اخلاقی احترام به علما و اساتید ارزش علم و دانش در قرآن یکی از ارزش‌های اسلامی در قرآن، «علم و دانش» است « هَلْ یَسْتَوِی بیشتر بلاگمتوکل واقعی توکل بر خدا متوکل واقعی ۱۳۹۴۸۱۷ توکل بر خدا توکل یکی از فظائل اخلاقی هست بلکه سرچشمه و نردبان فضائل اخلاقی به شما می‌رود که در ذیل توضیحاتی در مورد توکل پرداخته میشود خانه درباره من سرآغاز تماس بیشتر جنگل مدیریت ۱۳۹۵۱۰۲۷ نتایج بدست آمده نشان داد که سطح رشد اخلاقی نوجوانان مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط جامعه می‌باشد بطوریکه بیشترین میانگین مربوط به اخلاق اجتماعی و کمترین میانگین بیشتر احادیث فضایل اخلاقی تبیان مبلغین ۱۳۹۲۷۲۳ ادامه مطلب » بدون نظر احادیث فضایل اخلاقی ۴ دسته احادیث فضایل اخلاقی ۵ آذر ۱۳۹۰ پیامبراکرمصلّی الله علیه و آله و سلم می فرمایند رأس الدّین الورع؛ اساس دین، بیشتر پرتوى از فضایل اخلاقى امام صادقعلیه السلامدر منابع اهل سنتسایت پرتوىازفضایلاخلاقىامامصادقعلیها ۱۳۹۳۲۱۶ غرر الحکم و دُرر الکلم، ج ، ص مسیر جاری صفحه اصلیمقالاتدین پژوهیمعصوم شناسیامام صادق علیه السلامپرتوى از فضایل اخلاقى امام صادقعلیه السلامدر منابع بیشتر دانلودفضایل اخلاقی ۱۳۹۲۱۲۱۱ لطفا از این لینک در کمتر از دقیقه ثبت نام کنید فضایل اخلاقی زمان کنونی یک شنبه ۱۱ اسف ۱۳۹۲، ۰۸۴۶ صبح مشاهده نسخه قابل چاپ ارسال این موضوع به یک دوست نمایش بیشتر پایگاه تخصصی مقلات مجمع جهانی شیعه شناسی پرتوى از فضایل اخلاقى امام ۱۳۹۵۵۲ آمار پایگاه ارتباط با ما کاربران عضو نام کاربریایمیل رمز عبور مرا به خاطر بسپار رمز عبور را فراموش کرده‌ام مزایای عضویت پرتوى از فضایل اخلاقى امام بیشتر فضائل اخلاقیحسینیه چهارده معصوم ایراجی های مقیم تهران فضائلاخلاقی ۱۳۹۴۷۱۵ عبادت دعاشناسی فضائل اخلاقی رذایل اخلاقی اخلاق و خانواده کتابخانه مطالب مذهبی مقالات جالب و خواندنی داستانهای آموزنده آیا میدانید؟ علما وبزرگان شیعه دانستنیها طب ایرانی بیشتر فضائل اخلاقی ۶ روز پیش تاریخ عضویت امتیاز فضائل اخلاقی احترام به علما و اساتید ارزش علم و دانش در قرآن یکی از ارزش‌های اسلامی در قرآن، «علم و دانش» است « هَلْ یَسْتَوِی بیشتر بلاگمتوکل واقعی توکل بر خدا متوکل واقعی ۱۳۹۴۸۱۷ توکل بر خدا توکل یکی از فظائل اخلاقی هست بلکه سرچشمه و نردبان فضائل اخلاقی به شما می‌رود که در ذیل توضیحاتی در مورد توکل پرداخته میشود خانه درباره من سرآغاز تماس بیشتر جنگل مدیریت ۱۳۹۵۱۰۲۷ نتایج بدست آمده نشان داد که سطح رشد اخلاقی نوجوانان مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط جامعه می‌باشد بطوریکه بیشترین میانگین مربوط به اخلاق اجتماعی و کمترین میانگین بیشتر احادیث فضایل اخلاقی تبیان مبلغین ۱۳۹۲۷۲۳ ادامه مطلب » بدون نظر احادیث فضایل اخلاقی ۴ دسته احادیث فضایل اخلاقی ۵ آذر ۱۳۹۰ پیامبراکرمصلّی الله علیه و آله و سلم می فرمایند رأس الدّین الورع؛ اساس دین، بیشتر پرتوى از فضایل اخلاقى امام صادقعلیه السلامدر منابع اهل سنتسایت پرتوىازفضایلاخلاقىامامصادقعلیها ۱۳۹۳۲۱۶ غرر الحکم و دُرر الکلم، ج ، ص مسیر جاری صفحه اصلیمقالاتدین پژوهیمعصوم شناسیامام صادق علیه السلامپرتوى از فضایل اخلاقى امام صادقعلیه السلامدر منابع بیشتر دانلودفضایل اخلاقی ۱۳۹۲۱۲۱۱ لطفا از این لینک در کمتر از دقیقه ثبت نام کنید فضایل اخلاقی زمان کنونی یک شنبه ۱۱ اسف ۱۳۹۲، ۰۸۴۶ صبح مشاهده نسخه قابل چاپ ارسال این موضوع به یک دوست نمایش بیشتر پایگاه تخصصی مقلات مجمع جهانی شیعه شناسی پرتوى از فضایل اخلاقى امام ۱۳۹۵۵۲ آمار پایگاه ارتباط با ما کاربران عضو نام کاربریایمیل رمز عبور مرا به خاطر بسپار رمز عبور را فراموش کرده‌ام مزایای عضویت پرتوى از فضایل اخلاقى امام بیشتر راسخون یار همیشه همراه فضایل اخلاقی ۱۳۹۵۵۶ بشارة المصطفى، ص مسیر جاری صفحه اصلیموضوعاتاحادیثاخلاقیفضایل اخلاقی نام کاربری رمز عبور فراموشی رمز عبور مقالات چندرسانه ای گالری تصاویر پرسش و پاسخ بیشتر سایت تبیانفضایل اخلاقی ۱۳۹۳۱۲۴ بهای انسان به چیست ؟ اگر تقوا در وجود انسان جا گرفت، فضایل اخلاقی دیگر نیز به دنبال آن، تقویت و غفلت زدگی و ارتکاب به گناه هم کم رنگ خواهند شد جوان و جوانی از دید بیشتر
ادامه مطلب ...
نردبان شرافت و بزرگى!!
[ad_1]تواضع، از صفات نیک اخلاقی اسـت که فردی بدون هیچ چشمداشت مادی و دنیایی، از تکبر و برتربینی در برابر دیگر افراد با ایمان خودداری نموده و مزایا و محاسن خود را به رخ آنان نکشد. در مقابل، ذلّت و خواری؛ یعنی آن‌که خود را برای دنیاپرستان کوچک کرده و در مقابل آنها به تملق و چاپلوسی پرداخته تا از این طریق به منافع پَست مادی دست یابد که این رفتار در اسلام مورد نکوهش قرار گرفته اسـت.
فرآوری: آمنه اسفندیاری- بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
یکی از رفتارهایی که در آموزه‌های دینی از صفات نیک اخلاقی شمرده شده اسـت «تواضع و فروتنی» اسـت. تواضع آن اسـت که انسان، خود را از کسانى که در جاه و مقام از او پایین‌ترند، برتر نداند. همچنین به معناى شکسته نفسى و افتادگى آمده اسـت که آدمى خود را از دیگران بالاتر نبیند.
مرز میان تواضع و ذلّت‌پذیرى
بنابراین حلم به آن عملی اطلاق می شود که از شخص عاقل و مدبر در مقابل برخورد ناشایست افراد نادان و بی منطق انجام می گیرد و این حالت از کسی صادر می شود که دارای روح بزرگ و همت والا باشد
باید توجه داشت که مفهوم تواضع به معناى کوچکى کردن و به دیگران ارج نهادن اسـت، نه آن‌که تواضع به معنای خود را خوار کردن و زیر بار ذلّت رفتن باشد. تواضع، اقدامى اسـت که انسان داوطلبانه در برابر دیگران به خاطر امتیازاتى که در آنان احساس می‌کند، انجام مىدهد. ممکن اسـت فردى خود را در برابر دیگران از جهتى یا جهاتى داراى امتیاز ببیند، براى اینکه مبادا به غرور و تکبر مبتلا شود باید به جهات امتیاز خود توجه نکند، بلکه به امتیازهاى دیگران - حتى احتمال پاره‌اى امتیازات در آنان - توجه کند و به خاطر همان جهات امتیاز، فروتنى کند؛ اما ذلّت، امرى اسـت که معمولاً از ناحیه دیگران تحمیل می‌گردد و در ذلّت، فردِ ذّلت‌پذیر تحقیر میشود، اگر تواضع با ذلت همراه شود، از نظر اخلاق اسلامی مردود اسـت.
تواضع و حلم
برای روشنتر شدن معنی و حقیقت تواضع به مفهوم و معنای حلم نیز اشاره می کنیم و فرق آن دو را یادآور می شویم. گفتیم که : تواضع حالت نفسانی اسـت که در عمل افتادگی و انکسار آدمی را به نمایش می گذارد. این حالت اگر در درون روح و نفس انسانی رسوخ یافت و ملکه شد در همه حال و در برابر همگان جلوه می کند.
اما حلم غالبا در جایی به کار می رود که عملی نابجا و نامناسب از شخصی سر بزند و انسان در برابر آن عمل عکس العمل منطقی و عاقلانه ای از خود بروز دهد و از کنار آن با تدبیر و درایت بزرگوارانه بگذرد. دراین صورت با لجام حلمش افراد چموش و سرکش را رام خواهد ساخت .
بنابراین حلم به آن عملی اطلاق می شود که از شخص عاقل و مدبر در مقابل برخورد ناشایست افراد نادان و بی منطق انجام می گیرد و این حالت از کسی صادر می شود که دارای روح بزرگ و همت والا باشد. ولی تواضع رفتار فروتنانه ای اسـت که بدون عمل و رفتاری از طرف متقابل ازانسان سر می زند.
تواضع و تملق
از آنچه در معنای تواضع گفته شد نباید اینگونه برداشت شود که هرگونه کوچکی را شامل می شود. بلکه اگر اظهار کوچکی به این حد برسد که انسان به طمع نان و نام و یا آرزوهای نفسانی دیگر دست به گفتار و رفتاری بزند که شائبه تملق و تمجید و نابجا و مدح قدرتمندان و زراندوزان داشته باشد بی شک از نظراسلام مذموم و ناپسنداست .
بنابراین بین تواضع و تملق تفاوت بسیار اسـت چرا که تواضع حکایت از رفعت مقام و عظمت روح آدمی دارد و چاپلوسی و تملق گویای روح پست ضعیف و آلوده به دنیا و مظاهر فریبنده آن اسـت .
آثار تواضع
فروتنى، در فرهنگ اسلام، تنها در برابر بزرگان دین، فرزانگان دانش، مؤمنان و پدر و مادر، شایسته و پسندیده اسـت؛ زیرا در اینگونه موارد تواضع با ذلّت همراه نیست
این صفت زیباى انسانى آثار نیکو و گرانقدرى دارد که به برخى از آنها اشاره می‌کنیم:
1. مایه سربلندى اسـت؛ رسول خدا (صلی الله علیه و اله) فرمود: «فروتنى جز بر سربلندى بنده نیفزاید، پس تواضع کنید، خدایتان شما را رحمت کند.» (مجموعة ورّام، ج 1، ص 201) و همچنین حضرت عیسى (علیه السلام) فرمود: «خوشا به حال فروتنان در دنیا، آنان در روز رستاخیز از اهل جایگاه‌هاى [بلند عزّت و شرف] هستند.» (مجموعة ورّام، ج 1، ص 201)
2. نردبان ترقّى اسـت؛ امیر مؤمنان على (علیه السلام) فرمود: «فروتنى، نردبان شرافت و بزرگى اسـت.» (غرر الحکم و درر الکلم، ص 57)
3. سبب نظم در کارها می‌گردد؛ امام على (علیه السلام) فرموده اسـت: «با تواضع، کارها مرتّب میشود.» (غرر الحکم و درر الکلم، ص 302)
4. محبّت آور اسـت؛ چنان‌چه امام علی (علیه السلام) فرمود: «میوه فروتنى، مهربانى اسـت.» (غرر الحکم و درر الکلم، ص 327)
و یک حسن ختام مهم:
فروتنى، در فرهنگ اسلام، تنها در برابر بزرگان دین، فرزانگان دانش، مؤمنان و پدر و مادر، شایسته و پسندیده اسـت؛ زیرا در اینگونه موارد تواضع با ذلّت همراه نیست، امّا تواضع در مقابل مستکبران، فرومایگان و یا توانگران به خاطر ثروت و قدرت آنان زشت و نکوهیده اسـت. زمانى که تواضع، انگیزه و جهت غیر الهى داشته باشد، شکل «ذلّت» به خود می‌گیرد و سبب بی‌مقدار شدن ارزش‌هاى والاى انسانى می‌گردد. امام علی (علیه السلام) فرمود: «هر کس نزد توانگرى رود و به خاطر ثروتش برایش فروتنى کند، دو سوّم دینش از میان رفته اسـت». (بحارالأنوار، ج 74، ص 63)
منابع:
سایت حوزه
سایت اسلام کوئیست
بحارالانوار ج 74
غرر الحکم و درر الکلم
[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان
عبارات مرتبط
کلماتی برای این موضوع
تعبیر خواب لباس معنی دیدن پیراهن در خوابتعبیر خوابتعبیر خواب لتعبیر دیدن لباس در خواب چیست؟ دیدن لباس در خواب بسیار رایج است و تقریباً هر فردی در پله‌های موفقیت جملات ناب از بزرگانپله‌های موفقیت جملات ناب از بزرگان اصول و پله‌های موفقیت و پیروزی در کسب کار خودالف مرگ وجدان گوشت و پوست پاها کنده شده است جای ناخنهای بلند پرستاران روی دستان بیمار نشسته است پای قاضی فاسد و رشوه‌بگیر به صحن علنی مجلس …پای قاضی فاسد و رشوه‌بگیر به صحن علنی مجلس باز شد تصویب تشدید مبارزه با مفاسد دیکشنری آنلاین ترجمه و دیکشنری و مترجم آن لاین ،ترجمه متن شما در سریعترین زمان تنها کافیست ثبت سفارش کنید پناهندگی دات کام مشاهده مبحث خاطرات و اخبار مهاجرت و آخرین بازدید شما امروز امروز نوامبر صفحه اول خاطرات و تجربیات مهاجرتآذر راه زندگیترس از خدا عامل خودباوری و اعتماد به نفس امام علی علیه السلام در حکمت ترس از خدا را نرگس آبادهروزی است مثل روزهای دیگر هشتصد شهید را مردم تشییع کرده و بردوش می برند تا محل معراج زنگــ انشا انشای دانش آموزانانشایدانشآموزانمن یک معلم هستم، همان آشنای دلهای شما مدرسه بهشت روی زمین است برایم و کلاس اعلی ترین
ادامه مطلب ...