بامداد – موضوع شفاعت در عالم برزخ منتفی است و انسان در قبر و در برزخ، با عمل خود دست به گریبان است و نتیجه عمل خوب یا بد خود را میبیند. یعنی بندگان باید خودشان برای عالم قبر و عالم برزخ، فکر و اقدام کنند.
کاربرد توبه در عوالم پس از مرگ
دانستن، گرچه شرط لازم برای فراگیری اصول دین است، ولی شرط کافی نیست. هرکس به فراخور حال خود، باید بداند و بتواند برای عقاید خود، دلیل بیاورد. امّا دانستن و علم وقتی کاربرد پیدا میکند که در دل رسوخ کند و به یک باور قلبی تبدیل شود. اگر باور به معاد، درون انسان نهادینه شد، نیروی کنترل کننده و کاربردی است.
باور و یقین قلبی، در اثر مطالعه و استدلال حاصل نمیشود، بلکه به تعبیر قرآن شریف، باید عبودیت و عمل به دستورات الهی در رأس کارها قرار گیرد:
«وَ اعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّى یأْتِیکَ الْیقینُ»[۱]
باور قلبی و یقین به اصول دین، در گرو عمل و رابطه با خداوند متعال به واسطه اهل بیت«علیهمالسّلام» است. هرچه رابطه با خداوند سبحان محکمتر شود، حالت یقین، بهتر و زودتر برای انسان پیدا میشود.
کاربرد توبه در عوالم پس از مرگ
مهمترین نکته در مبحث توبه، آن است که گناه، هرچه بزرگ و هرچه فراوان باشد، اگر انسان به راستی توبه کند، خداوند رحمان و رحیم، آن را میآمرزد. آمرزش گناهان در اثر توبه، در کلام و نظر بزرگان علم اخلاق، دو معنا دارد؛ معنای اوّل، طبق نظر مرحوم آیت الله کمپانی که از مراجع بزرگ بودهاند، این است که در اثر توبه، بین عامل گناه و اصل گناه فاصله میافتد. یعنی مار و عقربی که در اثر گناه به وجود میآیند، از بین نمیروند، بلکه از قبر شخص تائب بیرون رفته و کاری به او ندارند. امّا معنای دوّم آمرزش و پذیرش توبه، در کلام استاد بزرگوار ما حضرت امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه» چنین بیان شده است که با توبه، گناهان و آثار گناهان، محو و نابود میشوند، زیرا خداوند متعال میفرماید: «یبَدِّلُ اللَّهُ سَیئاتِهِمْ حَسَناتٍ»[۲]
اگر انسان جداً توبه کند، مار و عقربی که در پی گناه، در قبر او جمع شدهاند، نابود شده و ظلمت قبر او، به نور مبدّل میگردد و خانه ظلمانی او، نورانی میشود. انیس پیدا میکند و حتّی خداوند متعال با او سخن میگوید.
امام صادق «سلاماللهعلیه»، در آخرین روز حیات دنیوی، همه خویشان خود را جمع کردند. آنها تصوّر کردند که آن حضرت قصد تقسیم ارثی بین آنان دارند، امّا آن امام بزرگوار جمله بسیار ارزشمندی فرمودند و از دنبا رفتند. ایشان فرمودند: «لَا ینَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَ بِالصَّلَاةِ»
در روایات نقل شده است که وقتی مۆمن را در قبر گذاشتند و روی قبر را پوشاندند، همه افراد از اطراف او پراکنده میشوند و او خود را تنها میبیند و نگران میشود. آنگاه از حانب حق تعالی خطاب میشود که ای بنده من، آنها رفتند، ولی تو مرا داری! معلوم است کسی که خدا را دارد، چقدر لذت دارد و خانه قبر او و همچنین قیامت او چقدر لذّت بخش است. خدا با چنین کسی حرف میزند و او نیز میتواند با خداوند حرف بزند و از این مکالمه لذّت ببرد.
مکالمه خداوند در قبر، در اثر اهمیت به نماز
کسانی که در دنیا از گفتگو با خداوند متعال لذّت بردهاند، مسلّماً در قبر نیز از سخن گفتن خداوند با ایشان، لذّت خواهند برد. نماز در دنیا، بهترین تمرین برای مکالمه با پروردگار متعال است و اهل نماز که در دنیا، در دل شب به نماز و مناجات با خدای خویش پرداخته و نماز آنان به مکالمه و معاشقه با حق تعالی مبدّل گشته است، در قبر، از مکالمهای که خداوند تعالی با آنان دارد، بهرهمند شده و لذّت وصف ناشدنی میبرند.
به بیان روشنتر، نماز انسان در دنیا، میتواند عامل لذّت او در قبر باشد. امّا باید دانست که آنچه آدمی را به اهمیت به نماز وامیدارد و نماز او را به جایگاه متعالی آن، یعنی مکالمه و معاشقه با خداوند میرساند، اعتقاد قلبی به معاد و باور مرگ است.
اعتقاد به معاد، نماز را به مکالمه با خداوند تبدیل میکند
نماز، مراتبی دارد؛[۳] گاهی انسان نماز صحیح را به طور معمول میخواند، این مرتبه از نماز، واجب و ترک آن، مستوجب عقاب است. امّا نماز، در مراتب والاتر، آدمی را به جایگاهی میرساند که گویی خدا را میبیند و از سخن گفتن و مکالمه با او که نوعی معاشقه است، مدهوش میشود.
کسانی که به راستی معاد را باور کردهاند، خداوند را و حقیقت معاد را مییابند و نماز آنها به مکالمه با خداوند مبدّل میگردد. از این جهت مشتاق اقامه نماز هستند و با فرا رسیدن وقت نماز، از خود بیخود میشوند و به جز نماز، به چیزی نمیاندیشند. در روایات داریم که چهره مبارک پیامبر اکرم«صلّی الله علیه و آله و سلّم» هنگام نماز، تغییر میکرد، رنگ ایشان عوض میشد و میفرمودند:
«أَرِحْنَا یا بِلَال»[۴]
همسران رسول خدا«صلّی الله علیه و آله و سلّم» نقل میکنند که در هنگام نماز، به گونهای پیامبر اکرم«صلّی الله علیه و آله و سلّم» تغییر میکردند که گویا ما را نمیشناختند و ما ایشان را نمیشناختیم.[۵] این نمازها و تغییر حالات، از باور درونی و یقین قلبی سرچشمه میگیرد.
کسانی که به مراتب والای نماز دست مییابند، با زبان نماز میخوانند، اما دل آنها نیز در نماز، همراه آنان است. وقتی میگویند: «إِیاکَ نَعْبُدُ وَ إِیاکَ نَسْتَعینُ»، دل نیز واقعاً همین آیه شریفه را میخواند و به آن باور دارد. به راستی در برابر خداوند خاشع بوده، تنها به او امید میبندد و فقط از او استعانت میطلبد. وقتی به رکوع و سجده میروند، با خداوند متعال حرف میزنند و توجه دارند که خداوند میشنود و پروردگار عالم نیز جواب آنان را میدهد. چنین کسانی هیچگاه دوست ندارند نمازشان که مکالمه میان عاشق و معشوق است، به اتمام برسد؛ لذا تا میتوانند نماز را طولانی میکنند. نماز این افراد، کم کم به نماز امام سجّاد«سلاماللهعلیه» شبیه میشود که وقتی به آیه شریفه «مالِکِ یوْمِ الدِّین» یا ذکر رکوع و سجود میرسیدند، مرتّب آنرا تکرار میکردند.[۶] آنها عاشق خداوند متعال هستند و خداوند نیز عاشق آنهاست؛ از این رو از نماز خود لذت میبرند و این لذت، بالاترین لذتها است. خداوند متعال به بندگان خود خطاب میکند که شما یک قدم بیایید، من ده قدم میآیم. اگر شما عاشق من شدید، من صد در صد عاشق شما میشوم.
اگر نماز کسی اینگونه شد و با شوق به اقامه آن پرداخت و از آن خسته نشد، به مرور دانستنیهای او یابیدنی میشود. در آن وقت است که خدا را مییابد و میبیند و رسیدن به این مقام، از نظر اولیای الهی، لازم است. امام حسین«سلام الله علیه» در دعای عرفه میفرمایند: «عَمِیتْ عَینٌ لَا تَرَاک»، یعنی کور باد چشمی که خدا را نبیند.
یابیدن نظیر آن است که کسی تشنه باشد و آب بنوشد، وقتی سیراب شد، تشنگی و سیرابی را مییابد. اگر کسی بگوید که تشنهام و شما از او بپرسید تشنگی چیست؟ او نمیتواند آن را تعریف کند و شما نمیتوانید آن را درک کنید، مگر آنکه خود نیز تشنه شوید و آن معنا را دریابید.
اینکه بعضی از بزرگان میتوانند در شبانه روز یک ختم قرآن بخوانند و خسته نشوند، برای آن است که درک میکنند خداوند متعال با آنها حرف میزند و اگر کسی بیابد که خداوند سبحان با او حرف میزند، ابداً خسته نخواهد شد. خدمت به خلق خدا نیز همین طور است؛ کسانی که با ایثار و گذشت و فداکاری، دل بندگان خدا را به دست میآورند و از ایشان دستگیری میکنند، هیچگاه خستگی را درک نمیکنند و هرچه بیشتر خدمت میکنند، بیشتر لذّت میبرند.
سبک شمردن نماز، مانع شفاعت اهل بیت«علیهم السلام»
امام صادق «سلاماللهعلیه»، در آخرین روز حیات دنیوی، همه خویشان خود را جمع کردند. آنها تصوّر کردند که آن حضرت قصد تقسیم ارثی بین آنان دارند، امّا آن امام بزرگوار جمله بسیار ارزشمندی فرمودند و از دنبا رفتند. ایشان فرمودند:
«لَا ینَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَ بِالصَّلَاةِ»[۷]
کسی که نماز را سبک بشمارد، به شفاعت ما اهل بیت نمیرسد
نکته بسیار حائز اهمیت در این روایت شریف آن است که معنای سبک شمردن نماز، نخواندن نماز و ترک این فریضه نیست، آنکه کفر عملی است و عاقبتی جز جهنّم ندارد؛ بلکه سبک شمردن نماز، یعنی اینکه انسان در وقت نماز به کار دیگری مشغول باشد. مثلاً کسی که در وقت نماز ظهر، ناهار میخورد و یا در وقت نماز صبح، خواب است و در وقت نماز مغرب و عشا، بر سر کسب و کار و یا مشغول تفریح است، نماز خود را سبک شمرده و مصداق فرمایش امام ششم است.
قرآن کریم با شدّت تمام، غفلت از نماز را نکوهش میکند و میفرماید:
«فَوَیلٌ لِلْمُصَلِّینَ، الَّذینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»[۸]
میفرماید: وای به آن بی دینی که وقت نماز، غافل از نماز است. یعنی نماز میخواند، امّا به وقت نمیخواند. وقتی انسان فرزند عزیزی دارد و آن فرزند از او چیزی میخواهد، پدر او، با تمام تلاش به اجابت خواسته فرزند روی میآورد و وقتی خواسته فرزند برآورده شد، فوق العاده لذّت میبرد. اگر محبّت بندگان به خداوند متعال، دست کم به اندازه محبّت آنان به فرزند و عیال باشد، آنگاه نماز خود را به تأخیر نمیاندازند!
پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مظاهری
نوشته در این مکان شفاعت پذیرفته نیست اولین بار در بامداد پدیدار شد.
توبه چیست؟ توبه بازگشت قلبی از گناه است. توبه چیست؟ توبه تصمیم راسخ برای بازگشت از راه اشتباه به سوی خداست. توبه چیست؟ پشیمانی از گناه است.
توبه در لغت به معناى «دست کشیدن از گناه، بازگشتن بر طریق حق، پشیمان شدن از گناه» است. توبه را مى توان از الطاف و محبتهاى الهى دانست، پس از گناه، جاده و راهى براى بازگشت ایجاد مىشود تا بنده خطاکار به محض آگاهى از بدى گناه، از آن راه باز گردد. توبه نعمت بزرگى است که بر بشر ارزانى شده است.
حقیقت «توبه» ندامت و پشیمانى از گناه است که لازمه آن تصمیم بر ترک گناه در آینده است. اگر کارى بوده که قابل جبران است، در صدد جبران بر آید. گفتن استغفار بیانگر همین معناست، به این ترتیب ارکان توبه را مى توان در پنج چیز خلاصه کرد:
خدا در قرآن از توبه واقعى به نام توبه نصوح نام برده است: «اى کسانى که ایمان آوردهاید! به سوى خدا بازگردید و توبه کنید، توبه خالصانه». شخصى از پیامبر سؤال کرد که توبه نصوح چیست؟ حضرت فرمود: «شخص توبه کننده به هیچ وجه بازگشت به گناه نکند، چنان که شیر به پستان هرگز باز نمی گردد».
بعضى گفته اند توبه نصوح آن است که واجد چهار شرط باشد:
بیشتر علماى اخلاق توبه را مجموعه مرکبى از علم و حال و عمل مى دانند. اگر کسى بخواهد موفق به توبه شود، باید این سه امر را مورد توجه قرار دهد، یعنى اول لازم است انسان به زشتى گناه پى ببرد، سپس حال پشیمانى در دل او به وجود آید، سرانجام در مقام عمل، گذشته را جبران نماید.
آغاز توبه و ترک گناه، عنایت حق است؛ تا لطف الهى نصیب انسان نگردد، توبه امکانپذیر نیست. علامه طباطبایى مى گوید: «توبه عبد حسنه است و حسنه نیازمند به نیرو است و نیروى انجام حسنه را خداوند مى دهد. او است که توفیق می دهد، یعنى اسباب را فراهم مى سازد تا بنده موفق و متمکن از توبه شود و بتواند از فرورفتگى در لجنزار گناه و دورى از خدا بیرون آید و به سوى پروردگارش باز گردد». امام سجاد (ع) به این نکته تصریح دارد که «وفاى به توبه جز به نیروى حفظ و نگهدارى خداوند میسر نیست». بنابراین در ابتدا باید از خداوند کمک خواست و سپس قدرت تصمیمگیرى را افزایش داد و اقدام عملى را شروع نمود.
توبه ندامت و پشیمانی واقعی از گناهان گذشته است و این ندامت، ندامت قلبی است؛ ولی اظهار آن به این نحوه است: «استغفراللّه ربى و أتوب الیه». تکرار این لفظ همراه با ندامت قلبی بسیار مطلوب است. البته توبه واقعی آن است که علاوه بر اعتراف به جهل و ندامت و تنفر قلبی، با عمل نیکو و صالح، کاستی هایی را که دارد، جبران کند.
قرآن می فرماید: «پروردگارت نسبت به آنان که از روی جهل اعمال بد انجام داده اند، سپس توبه کردند و در مقام جبران بر آمدند، آمرزنده و مهربان است. طبق این آیه توبه به توبه قلبی و ندامت درونی محدود نمی شود، بلکه روی اثر عملی آن تأکید شده و اصلاح و جبران، مکمل توبه شمرده شده، تا این فکر غلط را از مغز خود بیرون کنیم که هزاران گناه را با جمله «استغفرالله» می توان جبران کرد. بنابراین باید عملاً خطاها جبران گردد. قسمت هایی که از روح انسان و یا جامعه بر اثر گناه آسیب یافته، اصلاح و مرمت شود.
توبه کردن از گناهان، بستگی به گناهی دارد که انجام شده است. گناهانی را که از انسان سر می زند از دو حالت یا دو دسته زیرخارج نیست:
حق الله
مثل ترک نماز و روزه که راه جبرانش این است که قضای آن را به جا آورید. اگر از عهده قضای همه آن برنمیآیید، هر مقداری که میتوانید، انجام بدهید.
حق الناس
جبران حق الناس آن است که رضایت قلبی صاحبان حق را به هر صورتی شد، به دست آورید. اگر مالی را از مردم تصرف کرده یا ضایع نموده یا ضربهای بر بدن آنان وارد کردهاید که دیه یا قصاص دارد، باید یا رضایت آنان را جلب کنید و یا مال و دیه را به آنان بدهید. اگر با زبان یا عمل تان، روح آنان را آزردهاید و آبرو و حیثیت آنان را بردهاید، در صورت امکان از آنان رضایت بگیرید اما اگر ممکن نیست، برای آنان دعا کنید. اگر برخی افراد را نمیشناسید یا مردهاند یا دسترسی به آنان ندارید، در امور مالی، مال را به فرزندان یا وارثان آنان بپردازید. اگر دسترسی به آنان هم ممکن نباشد، در راه خدا برایشان صدقه بدهید. در غیر امول مالی، در حق آنان دعا و استغفار کنید و صدقه و خیراتی هدیه نمایید.
اول: باید بداند که گناه بیماری است و انسان، پاک به دنیا آمده است و بیماری ظاهر و باطن بر اثر یک سلسله عوامل خانوادگی، اجتماعی و رفاقت های ناسالم گریبان گیر انسان می شود. برای بیماریهای معنوی هم طبیبان معالجی هست که با عمل به دستورات آنها بیماری ریشه کن می شود نسخه درمان گناه گنهکار عبادت از قرآن و نسخه انبیاء و امامان و علمای ربانی است.
رسول خدا (ص) در کلامی خطاب به اهل گناه می فرماید: «شما ای اهل گناه، همچون بیماران هستید و پروردگار عالمیان چون طبیب است، صلاح مریض در عمل و تدبیر طبیب است، نه در اشتهای بیمار و خواسته های او». |
برخی از دستورات الهی برای معالجه چنین است:
«ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله و یغفر لکم ذنوبکم ...»؛ (اگر خدا را دوست دارید از من پیروی کنید که خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما را بیامرزد...).
«یا ایها الذین آمنوا ان تتقوالله یجعل لکم فرقانا و یکفر عنکم سئیاتکم و یغفرلکم»؛ (ای کسانی که ایمان آورده اید، اگر از خدا پروا کنید برای شما نیرویی جدا کننده قرار می دهد و گناهان (صغیره) شما را می زداید و (گناهان کبیره) شما را می آمرزد و خدا دارای فضل و احسان بزرگ است.)
«فان تابوا و اقاموا الصلاه و آتوا الزکاه فخلو سبیلهم ان الله غفور رحیم»؛ (پس اگر توبه کردند و نماز را برپا داشتند و زکات دادند راهشان را بازگذارید، که همانا خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.)
بنابراین اگر گنهکار بخواهد توبه کند باید این امور را رعایت نماید:
دوم: اگر انسان از ماهیت شوم و ویرانگر گناه و معصیت با خبر گردد هرگز به گرد گناه نمی چرخد. گناه موجب زوال و مرگ زودرس می شود؛ چنان که امام صادق (ع) فرمود: «کسانی که بر اثر گناه می میرند تعدادشان بیشتر است نسبت به کسانی که جهت پایان یافتن عمر می میرند». امام باقر (ع) در این زمینه می فرماید: «هر نکبت و رسوایی که بر سر انسان می آید از رهگذر گناه است».
ابلیس ملعون به پنج برنامه بدبخت شد: به گناه اقرار نکرد، از گناه پشیمان نشد، خود را سرزنش نکرد، عزم توبه ننمود و از رحمت خدا مایوس شد. بنابراین انسان گنهکار وقتی از چاه غفلت بیرون آمد و متوجه شد که چگونه حریم الهی را شکسته است و عمر خود را در شبانه روز به سبب گناه تیره و تار ساخته است، واجب است با تمام گناهان درونی، ترک رابطه کند و از پیروی شیطان و هوای نفس دست بردارد و توبه کند. چه ضمانتی برای اهل گناه وجود دارد که به آینده ای که به آن چشم دوخته اند برسند؟
سوم: توبه حقیقی چنان که امیر مومنان (ع) فرموده است این چنین است که شش برنامه را اجرا کند:
پس از اینکه با عزم جدی بر ترک گناه و نیت خالص توبه کند و شرائط را رعایت نماید و به رحمت الهی امید وار باشد، خداوند نیز توبه پذیر است.
گردآوری: مجله اینترنتی ستاره
نقش و اهمیت نماز در دین نشان دهنده عظمت و استحکام این حبل متین و ریسمان استوار میان زمین و آسمان است. ریسمان دیگر اعمال ارزشی برای صعود انسان به افق بلند سعادت کافی نیست; ولی نردبان نماز، افزون بر آن که به تنهایی وسیله عروج است، می تواند ثقل و سنگینی بقیه اعمال را نیز متحمل گردد. این حقیقت به جوهره نماز باز می گردد و با عدالت خداوند هیچ گونه ناسازگاری ندارد .
ماجرای نمازی که بر صورت صاحبش زده میشود
در ادبیات عرفانی و عبادی بین دو مفهوم «مقبول» و «صحیح» تفاوت بسیاری وجود دارد و هر کدام از این مفاهیم دارای مراتبی است .
نماز مقبول
«نماز مقبول» آن است که با خضوع و خشوع بهجا آورده شود و آداب ظاهری و باطنی در آن مراعات شود. این نماز موجب تزکیة نفس و پاکی روح و روان میشود و تأثیر تربیتی و اخلاقی فراوانی دارد.
از اینرو چنین نمازی را نماز اخلاقی نیز میگویند؛ نمازی که فرشتگان آن را با درخشندگی خاصی به پیشگاه خداوند متعال میبرند و پروردگار عالم این نماز را میپذیرد.
نماز صحیح
نماز صحیح، موجب رفع تکلیف می شود و به سبب آن انسان در جهان آخرت مورد بازخواست قرار نمیگیرد. چنین نمازی را نماز فقهی نیز میگویند. نمازی که فرشتگان آن را در حالی که نورانیت و درخششی ندارد، به محضر ربوبی میبرند و مورد قبول خداوند قرار نمیگیرد. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمودند:
«ان من الصلوه لما یقبل نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها الی العشرون ان منها لما یلف کما یلف الثوب الخلق فیضرب لها وجه صاحبها و ان ما لک من صلوتک الا ما اقبلت علیهه بقلبک ؛
بعضی از نمازها نیمی از آن پذیرفته میشود، بعضی، یک سوم آن، برخی یک چهارم و بعضی یک پنجم تا آنجا که برخی یک دهم آن قبول میشود و بعضی از نماز ها همچون جامه کهنه پیچیده و بر صورت صاحبش زده میشود و نمازگزار بهرهای از نمازهایش نمیبرد، مگر به اندازهای که در هنگام خواندن آنها به خداوند توجه داشته است.»
در میان تعقیبات نماز ،تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) خیلی فضیلت دارد. امام صادق(علیه السلام) میفرمایند: تسبیح جدهام حضرت زهرا(سلام الله علیها)، بعد از نمازهای روزانه، نزد من از هزار رکعت نماز در هر روز برتر و محبوبتر است.
نمازی که با حضور قلب خوانده شود، ارزشمند و بسیار با اهمیت است. ممکن است در بعضی از نماز ها شخص نتواند خشوع در آن را مراعات کند.
در چنین مواقعی نمازگزار با رعایت خضوع ظاهری و بهجا آوردن مستحبات، نظیر گفتن اذان و اقامه و خواندن ذکرهای اضافه بر ذکر اصلی در رکوع و سجدهها که در رسالههای عملیه و کتب ادعیه آمده است، میتواند قبولی نماز خود را فراهم آورد. نمازگزار میتواند بعد از نماز با ذکر صلوات بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)و خواندن تعقیبات؛ یعنی دعاهایی که بعد از نمازهای یومیه وارد شده است، بخشی از کاستیهای نماز خود را جبران کند. آنگاه آن نماز را به خداوند متعال عرضه نماید تا پروردگار با فضل و کرم خود آن را بپذیرد.
ذکری که از هزار رکعت نماز بالاتر است
در میان تعقیبات نماز، تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) خیلی فضیلت دارد. امام صادق(علیه السلام) میفرمایند: تسبیح جدهام حضرت زهرا(سلام الله علیها)، بعد از نمازهای روزانه، نزد من از هزار رکعت نماز در هر روز برتر و محبوبتر است.
در مورد تعقیبات نماز، از آیتالله حصهای(ره) یکی از علمای اصفهان تشبیه زیبایی نقل شده است. ایشان نماز را به بادباک کاغذی تشبیه میکردند و میگفتند: وقتی بادبادک دنباله نداشته باشد به آسمان نمیرود. نمازی هم که تعقیب نداشته باشد به عالم ملکوت نمیرود.
چگونه نمازی مورد قبول خداوند واقع می شود؟
به طور کلی قبولی عبادات به خصوص نماز مراحل بلکه شرایطی دارد. زیرا: گاهی عبادت صحیح است ولی رشدآور نیست مثل دارویی که شفابخش نیست.
در آیات و روایات شرایط و مراحل قبولی عبادات شش چیز ذکر شده که عبارتند از:
۱- شرط اعتقادی؛ ۲ -شرط ولائی؛ ۳ – شرط اخلاقی؛ ۴ – شرط اقتصادی؛ ۵ – شرط اجتماعی؛ ۶ – شرط بهداشتی.
شرط اعتقادی:
نمازگزار باید ایمان به خدا داشته باشد. قرآن در سوره نحل آیه ۹۷ میفرماید: «عمل صالح از زن و مرد با ایمان است که موجب زندگی پاک میشود.» و در سوره مائده آیه ۹۳میفرماید: «نداشتن ایمان مایه بی ثباتی اعمال است.»
شرط ولائی:
یعنی برخورداری از ولایت و رهبری صحیح و آسمانی همچون امام علی بن ابی طالب(علیه السلام) و فرزندان آن حضرت که همه بندگان خدا و بندگی ها، نماز، حج و جهاد را در مسیر الهی قرار میدهد و به آنها جهت شایسته میبخشد. در حدیث است که امام باقر(علیه السلام) فرمود: «کسی که به خدا ایمان دارد و عبادتهای طاقت فرسا انجام میدهد ولی امام لایقی از طرف خدا ندارد ، تلاش بیفایده است.»
شرط اخلاقی(تقوا):
خدا تنها از اهل تقوا می پذیرد مثل داستان فرزندان حضرت آدم که هر دو قربانی کردند؛ ولی قربانی یکی پذیرفته شده و دیگری نه.
شرط اقتصادی: ادای حق مردم؛
ادای حقوق محرومان در درجهای از اهمیت است که گاهی قبولی عبادت بستگی به آن دارد. پرداختن زکات با داشتن درآمد مشروع از این نمونه هاست. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: «هر کسی نماز بخواند ولی زکات نپردازد نمازش قبول نمیشود.»
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «نماز فرزندانی که با خشم به پدر و مادر خود نگاه میکنند ،قبول نمی شود گرچه والدین، نسبت به آنان کوتاهی و ظلمی کرده باشند .»
شرط اجتماعی:
خیرخواهی نسبت به دیگران، حفظ پیوندهای اجتماعی و اخوت میان مسلمانان و روابط شایسته و نیکو میان پیروان اسلام حایزاهمیت است.
شرط خانوادگی:
خوشرفتاری در امور خانوادگی و رعایت حقوق متقابل زن و شوهر، فرزند و پدر و نیز همسایگان را چنان مهم دانسته که بی توجهی به آنها گاهی باعث بطلان عبادات میگردد.
در این زمینه امام صادق(علیه السلام) فرمود: «نماز فرزندانی که با خشم به پدر و مادر خود نگاه می کنند، قبول نمی شود گرچه والدین، نسبت به آنان کوتاهی و ظلمی کرده باشند.»
همچنین پیامبر اسلام(ص) فرمود: «هر کس زن بد رفتار و اذیت کنندهای داشته باشد، خداوند نماز و کارهای نیک آن زن را نمی پذیرد، مرد نیز چنین است.»
آری وقتی ما از نردبان نماز به معراج میرویم که پایه های آن روی زمین محکم باشد؛ ولی اگر روی یخ لغزنده یا زمین سست قرار داده شود بالا رفتن را مشکل یا غیر ممکن می سازد. پس قبولی عبادات به خصوص نماز با شرایط و مراحل ذکر شده امکان پذیر است.
نشان قبولی
در حدیث است که امام صادق(علیه السلام) فرمود: « هر کس دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی باز داشته یا نه، پس هر قدر که نمازش او را از گناه بازداشته به همان اندازه نمازش قبول شده است.»
منبع:islamquest.net
بامداد – آکادمی ملی علوم آمریکا اعضای جدید خود را معرفی کرده که در میان آنها نام دکتر مریم میرزاخانی ریاضیدان ایرانی و استاد دانشگاه استنفورد کالیفرنیا به چشم میخورد.
خبر انتخاب خانم میرزاخانی در آکادمی ملی علوم آمریکا روز شنبه ۲۵ اردیبهشت در رسانههای فارسیزبان بازتاب پیدا کرده در حالی که اعضای جدید این آکادمی در حقیقت ۱۱ روز قبل انتخاب شدهاند. وبسایت رسمی آکادمی ملی علوم آمریکا روز ۱۴ اردیبهشت نام ۸۴ عضو جدید و ۲۱ عضو وابسته خارجی این آکادمی را منتشر کرده است که مریم میرزاخانی جزو گروه اول است.
خانم میرزاخانی شهروند آمریکا محسوب میشود، اما اعضای وابسته خارجی آکادمی ملی علوم آمریکا شهروندان کشورهایی غیر از آمریکا هستند که در این آکادمی حق رأی ندارند. گزارش این وبسایت میگوید که با احتساب این انتخابات جدید شمار اعضای آکادمی ملی علوم آمریکا به ۲۲۹۱ نفر و شمار اعضای وابسته خارجی آن نیز به ۴۶۵ نفر میرسد. این اعضا به عنوان مشاور ملی در علوم، مهندسی و پزشکی شناخته میشوند. اعضای سابق این آکادمی دانشمندانی از جمله آلبرت اینشتین، توماس ادیسون و الکساندر گراهام بل و.. هستند.
مریم میرزاخانی نخستین زنی است که تاکنون توانسته جایزه بینالمللی فیلدز را از آن خود کند، جایزهای که نوبل ریاضیات خوانده میشود. این جایزه تابستان ۱۳۹۳ به خانم میرزاخانی اعطا شد که دلیل آن دستاوردهای این ریاضیدان در زمینه هندسه ریمانی و فضاهای مدولی آن بوده است. و اکنون نیز آکادمی ملی علوم آمریکا با انتخاب وی به عنوان یکی از اعضای خود بر ارزشمندی دستاوردهای این ریاضیدان صحه میگذارد. عضویت در این آکادمی یکی از عالیترین افتخارات برای دانشمندان در ایالات متحده به شمار میرود.
مریم میرزاخانی در دوران تحصیل در دبیرستان فرزانگان تهران، برنده مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی در سالهای ۱۹۹۴ (هنگکنگ) و ۱۹۹۵ (کانادا) شد و در این سال به عنوان نخستین دانشآموز ایرانی حائز نمره کامل شد. وی نخستین دختری بود که به تیم المپیاد ریاضی ایران راه یافت و نخستین دختری بود که در المپیاد ریاضی ایران طلا گرفت. دکتر میرزاخانی در سال ۱۹۹۹ کارشناسی خود را در رشته ریاضی از دانشگاه صنعتی شریف و دکترای خود را در سال ۲۰۰۴ از دانشگاه هاروارد به سرپرستی کورتیس مکمولن از برندگان مدال فیلدز دریافت کرد.
منبع:سایت علمی بیگ بنگ
نوشته مریم میرزاخانی به عنوان عضو آکادمی ملی علوم آمریکا پذیرفته شد اولین بار در بامداد پدیدار شد.
کد مطلب: 406967
گوگل مشکل دوربین پیکسل هایش را پذیرفته و آن را با بروزرسانی رفع می کند
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۵ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۶:۵۸
گوگل اخیراً از دو تلفن هوشمند جدید خود با نام های Pixel و Pixel XL پرده برداشت که تفاوت های آنها با نکسوس های پیشین تنها به نام دستگاه محدود نیست و موارد زیادی را در بر می گیرد، از جمله اینکه گوگل برای نخستین بار تمام سخت افزار دستگاه را نیز خودش طراحی کرده و سپس، ساخت آن را به خط تولید HTC سپرده است.
اما با این وجود لازم است بدانید برخی کاربران گزارش داده اند هنگام عکاسی از صحنه هایی که خورشید در زاویه خاصی از آن قرار گرفته باشد، یک حلقه نورانی که Lens Flare نامیده می شود روی تصویر نقش خواهد بست.
در حقیقت می توان گفت گوگل می خواهد با اضافه کردن الگوریتم، این حلقه ی نورانی (که halo effect هم نامیده می شود) را از عکس هایی که خورشید در آنها وجود دارد حذف نماید.
در پایان بد نیست اشاره کنیم که حتی با کنار گذاشتن دوربین با کیفیت هم تلفن های هوشمند گوگل محصولات جذابی به حساب می آیند و از خصوصیاتی چشمگیری برخوردار هستند از جمله بدنه ی ساخته شده از ترکیب شیشه و فلز، چیپست قدرتمند اسنپدراگون 821، 4 گیگابایت حافظه ی رم و آخرین نسخه از اندروید نوقا.
کلمات کلیدی : تلفن هوشمند
نظراتی که به تعمیق و گسترش بحث کمک کنند، پس از مدت کوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت دیگر بینندگان قرار می گیرد. نظرات حاوی توهین، افترا، تهمت و نیش به دیگران منتشر نمی شود.
کد مطلب: 406967
گوگل مشکل دوربین پیکسل هایش را پذیرفته و آن را با بروزرسانی رفع می کند
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۵ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۶:۵۸
گوگل اخیراً از دو تلفن هوشمند جدید خود با نام های Pixel و Pixel XL پرده برداشت که تفاوت های آنها با نکسوس های پیشین تنها به نام دستگاه محدود نیست و موارد زیادی را در بر می گیرد، از جمله اینکه گوگل برای نخستین بار تمام سخت افزار دستگاه را نیز خودش طراحی کرده و سپس، ساخت آن را به خط تولید HTC سپرده است.
اما با این وجود لازم است بدانید برخی کاربران گزارش داده اند هنگام عکاسی از صحنه هایی که خورشید در زاویه خاصی از آن قرار گرفته باشد، یک حلقه نورانی که Lens Flare نامیده می شود روی تصویر نقش خواهد بست.
در حقیقت می توان گفت گوگل می خواهد با اضافه کردن الگوریتم، این حلقه ی نورانی (که halo effect هم نامیده می شود) را از عکس هایی که خورشید در آنها وجود دارد حذف نماید.
در پایان بد نیست اشاره کنیم که حتی با کنار گذاشتن دوربین با کیفیت هم تلفن های هوشمند گوگل محصولات جذابی به حساب می آیند و از خصوصیاتی چشمگیری برخوردار هستند از جمله بدنه ی ساخته شده از ترکیب شیشه و فلز، چیپست قدرتمند اسنپدراگون 821، 4 گیگابایت حافظه ی رم و آخرین نسخه از اندروید نوقا.
کلمات کلیدی : تلفن هوشمند
نظراتی که به تعمیق و گسترش بحث کمک کنند، پس از مدت کوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت دیگر بینندگان قرار می گیرد. نظرات حاوی توهین، افترا، تهمت و نیش به دیگران منتشر نمی شود.
فرآوری: آمنه اسفندیاری ـ بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
محمدتقی خوانساری فرزند سید اسدالله و با چند واسطه از نوادگان موسی بن جعفر است. او فقیه و مرجع تقلید شیعی قرن چهاردهم هجری و از مراجعی بودند که سالها در عرصه های علم و دین کارهای فراوانی را انجام دادند و در این بین مجاهدت های بی شماری را هم انجام دادند که مدتی از زندگیشان هم در زندان ها گذرانده بودند.این عالم بزرگوار، از مراجع بزرگ حوزه علمیّه قم بود که سال 1371 قمری در قم از دنیا رفت و قبر شریفش در قسمت شمال جنوبی مرقد خضرت معصومه (علیها السلام) در مسجد بالا سر قم قرار گرفته است. این مرد بزرگ در ابعاد مختلف علمی و اخلاقی، تندیسی از تقوا و اخلاص و نورانیّت بود.
این دو نکته اخلاقی را یکی از اساتید بر جسته حوزه علمیه قم از ایشان نقل کرده که در اینجا می آوردیم:
1. ما چند نفر بودیم، می خواستیم خدمت حضرت آیت الله العظمی خوانساری برسیم ، نزدیک منزل ایشان که رسیدیم ، دیدیم ایشان از جائی دارند به طرف خود می آیند، به در منزل رسیدند سائلی به سر رسید و به ایشان عرض کرد که من پیراهن ندارم ، آقا وارد اطاق شد، ما هم پشت سر ایشان وارد اطاق شدیم ، دیدیم قبای خود را از تن بیرون آوردند و بعد پیراهن را از تن بیرون آوردند و به آن سائل دادند، و سپس قبای خود را پوشید و همانطور بدون پیراهن نشست و به سؤالات ما پاسخ می داد.
2. در جریان نماز باران خواندن آیت اللّه العظمی خوانساری ،و باریدن باران به برکت نماز او، از قراری که در آن هنگام شنیده شد، آیت اللّه العظمی سیّد محمد حجّت و آیت اللّه العظمی صدر، به ایشان پیام دادند که ما هم حاضریم در نماز باران شرکت کنیم . ایشان در پاسخ آن پیام فرمودند: شما شرکت نکنید من نماز باران را می خواندم ، اگر خداوند دعای ما را مستجاب کرد و باران آمد مردم آن را به حساب همه روحانیّت می گذارند و موجب عزّت و عظمت روحانیّت می شود، و اگر نیامد، مردم این را به حساب من می گذارند، امّا موقعیّت شما محفوظ می ماند،بگذارید اگر لطمه ای به وجهه کسی وارد شد، آن من باشم و وجهه و موقعیّت شما (برای اسلام) محفوظ باشد.
این باران چنان گسترده و بی امان بود که تا آن وقت چنین بارشی را کسی سراغ نداشت. بی سیم های پادگان خاکفرج به کار افتاد و خبر این حادثه شگفت به جهان مخابره شد و در مدتی کوتاه پس از تأیید آن از طرف مقام های رسمی لندن و آمریکا، از طریق رادیو انعکاس جهانی یافت.
منابع:
داستان دوستان/محمد محمدی اشتهاردی
سایت اندیشه قم
ویکی شیعه
ویکی پدیا
سایت حوزه
بامداد – موضوع شفاعت در عالم برزخ منتفی است و انسان در قبر و در برزخ، با عمل خود دست به گریبان است و نتیجه عمل خوب یا بد خود را میبیند. یعنی بندگان باید خودشان برای عالم قبر و عالم برزخ، فکر و اقدام کنند.
کاربرد توبه در عوالم پس از مرگ
دانستن، گرچه شرط لازم برای فراگیری اصول دین است، ولی شرط کافی نیست. هرکس به فراخور حال خود، باید بداند و بتواند برای عقاید خود، دلیل بیاورد. امّا دانستن و علم وقتی کاربرد پیدا میکند که در دل رسوخ کند و به یک باور قلبی تبدیل شود. اگر باور به معاد، درون انسان نهادینه شد، نیروی کنترل کننده و کاربردی است.
باور و یقین قلبی، در اثر مطالعه و استدلال حاصل نمیشود، بلکه به تعبیر قرآن شریف، باید عبودیت و عمل به دستورات الهی در رأس کارها قرار گیرد:
«وَ اعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّى یأْتِیکَ الْیقینُ»[۱]
باور قلبی و یقین به اصول دین، در گرو عمل و رابطه با خداوند متعال به واسطه اهل بیت«علیهمالسّلام» است. هرچه رابطه با خداوند سبحان محکمتر شود، حالت یقین، بهتر و زودتر برای انسان پیدا میشود.
کاربرد توبه در عوالم پس از مرگ
مهمترین نکته در مبحث توبه، آن است که گناه، هرچه بزرگ و هرچه فراوان باشد، اگر انسان به راستی توبه کند، خداوند رحمان و رحیم، آن را میآمرزد. آمرزش گناهان در اثر توبه، در کلام و نظر بزرگان علم اخلاق، دو معنا دارد؛ معنای اوّل، طبق نظر مرحوم آیت الله کمپانی که از مراجع بزرگ بودهاند، این است که در اثر توبه، بین عامل گناه و اصل گناه فاصله میافتد. یعنی مار و عقربی که در اثر گناه به وجود میآیند، از بین نمیروند، بلکه از قبر شخص تائب بیرون رفته و کاری به او ندارند. امّا معنای دوّم آمرزش و پذیرش توبه، در کلام استاد بزرگوار ما حضرت امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه» چنین بیان شده است که با توبه، گناهان و آثار گناهان، محو و نابود میشوند، زیرا خداوند متعال میفرماید: «یبَدِّلُ اللَّهُ سَیئاتِهِمْ حَسَناتٍ»[۲]
اگر انسان جداً توبه کند، مار و عقربی که در پی گناه، در قبر او جمع شدهاند، نابود شده و ظلمت قبر او، به نور مبدّل میگردد و خانه ظلمانی او، نورانی میشود. انیس پیدا میکند و حتّی خداوند متعال با او سخن میگوید.
امام صادق «سلاماللهعلیه»، در آخرین روز حیات دنیوی، همه خویشان خود را جمع کردند. آنها تصوّر کردند که آن حضرت قصد تقسیم ارثی بین آنان دارند، امّا آن امام بزرگوار جمله بسیار ارزشمندی فرمودند و از دنبا رفتند. ایشان فرمودند: «لَا ینَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَ بِالصَّلَاةِ»
در روایات نقل شده است که وقتی مۆمن را در قبر گذاشتند و روی قبر را پوشاندند، همه افراد از اطراف او پراکنده میشوند و او خود را تنها میبیند و نگران میشود. آنگاه از حانب حق تعالی خطاب میشود که ای بنده من، آنها رفتند، ولی تو مرا داری! معلوم است کسی که خدا را دارد، چقدر لذت دارد و خانه قبر او و همچنین قیامت او چقدر لذّت بخش است. خدا با چنین کسی حرف میزند و او نیز میتواند با خداوند حرف بزند و از این مکالمه لذّت ببرد.
مکالمه خداوند در قبر، در اثر اهمیت به نماز
کسانی که در دنیا از گفتگو با خداوند متعال لذّت بردهاند، مسلّماً در قبر نیز از سخن گفتن خداوند با ایشان، لذّت خواهند برد. نماز در دنیا، بهترین تمرین برای مکالمه با پروردگار متعال است و اهل نماز که در دنیا، در دل شب به نماز و مناجات با خدای خویش پرداخته و نماز آنان به مکالمه و معاشقه با حق تعالی مبدّل گشته است، در قبر، از مکالمهای که خداوند تعالی با آنان دارد، بهرهمند شده و لذّت وصف ناشدنی میبرند.
به بیان روشنتر، نماز انسان در دنیا، میتواند عامل لذّت او در قبر باشد. امّا باید دانست که آنچه آدمی را به اهمیت به نماز وامیدارد و نماز او را به جایگاه متعالی آن، یعنی مکالمه و معاشقه با خداوند میرساند، اعتقاد قلبی به معاد و باور مرگ است.
اعتقاد به معاد، نماز را به مکالمه با خداوند تبدیل میکند
نماز، مراتبی دارد؛[۳] گاهی انسان نماز صحیح را به طور معمول میخواند، این مرتبه از نماز، واجب و ترک آن، مستوجب عقاب است. امّا نماز، در مراتب والاتر، آدمی را به جایگاهی میرساند که گویی خدا را میبیند و از سخن گفتن و مکالمه با او که نوعی معاشقه است، مدهوش میشود.
کسانی که به راستی معاد را باور کردهاند، خداوند را و حقیقت معاد را مییابند و نماز آنها به مکالمه با خداوند مبدّل میگردد. از این جهت مشتاق اقامه نماز هستند و با فرا رسیدن وقت نماز، از خود بیخود میشوند و به جز نماز، به چیزی نمیاندیشند. در روایات داریم که چهره مبارک پیامبر اکرم«صلّی الله علیه و آله و سلّم» هنگام نماز، تغییر میکرد، رنگ ایشان عوض میشد و میفرمودند:
«أَرِحْنَا یا بِلَال»[۴]
همسران رسول خدا«صلّی الله علیه و آله و سلّم» نقل میکنند که در هنگام نماز، به گونهای پیامبر اکرم«صلّی الله علیه و آله و سلّم» تغییر میکردند که گویا ما را نمیشناختند و ما ایشان را نمیشناختیم.[۵] این نمازها و تغییر حالات، از باور درونی و یقین قلبی سرچشمه میگیرد.
کسانی که به مراتب والای نماز دست مییابند، با زبان نماز میخوانند، اما دل آنها نیز در نماز، همراه آنان است. وقتی میگویند: «إِیاکَ نَعْبُدُ وَ إِیاکَ نَسْتَعینُ»، دل نیز واقعاً همین آیه شریفه را میخواند و به آن باور دارد. به راستی در برابر خداوند خاشع بوده، تنها به او امید میبندد و فقط از او استعانت میطلبد. وقتی به رکوع و سجده میروند، با خداوند متعال حرف میزنند و توجه دارند که خداوند میشنود و پروردگار عالم نیز جواب آنان را میدهد. چنین کسانی هیچگاه دوست ندارند نمازشان که مکالمه میان عاشق و معشوق است، به اتمام برسد؛ لذا تا میتوانند نماز را طولانی میکنند. نماز این افراد، کم کم به نماز امام سجّاد«سلاماللهعلیه» شبیه میشود که وقتی به آیه شریفه «مالِکِ یوْمِ الدِّین» یا ذکر رکوع و سجود میرسیدند، مرتّب آنرا تکرار میکردند.[۶] آنها عاشق خداوند متعال هستند و خداوند نیز عاشق آنهاست؛ از این رو از نماز خود لذت میبرند و این لذت، بالاترین لذتها است. خداوند متعال به بندگان خود خطاب میکند که شما یک قدم بیایید، من ده قدم میآیم. اگر شما عاشق من شدید، من صد در صد عاشق شما میشوم.
اگر نماز کسی اینگونه شد و با شوق به اقامه آن پرداخت و از آن خسته نشد، به مرور دانستنیهای او یابیدنی میشود. در آن وقت است که خدا را مییابد و میبیند و رسیدن به این مقام، از نظر اولیای الهی، لازم است. امام حسین«سلام الله علیه» در دعای عرفه میفرمایند: «عَمِیتْ عَینٌ لَا تَرَاک»، یعنی کور باد چشمی که خدا را نبیند.
یابیدن نظیر آن است که کسی تشنه باشد و آب بنوشد، وقتی سیراب شد، تشنگی و سیرابی را مییابد. اگر کسی بگوید که تشنهام و شما از او بپرسید تشنگی چیست؟ او نمیتواند آن را تعریف کند و شما نمیتوانید آن را درک کنید، مگر آنکه خود نیز تشنه شوید و آن معنا را دریابید.
اینکه بعضی از بزرگان میتوانند در شبانه روز یک ختم قرآن بخوانند و خسته نشوند، برای آن است که درک میکنند خداوند متعال با آنها حرف میزند و اگر کسی بیابد که خداوند سبحان با او حرف میزند، ابداً خسته نخواهد شد. خدمت به خلق خدا نیز همین طور است؛ کسانی که با ایثار و گذشت و فداکاری، دل بندگان خدا را به دست میآورند و از ایشان دستگیری میکنند، هیچگاه خستگی را درک نمیکنند و هرچه بیشتر خدمت میکنند، بیشتر لذّت میبرند.
سبک شمردن نماز، مانع شفاعت اهل بیت«علیهم السلام»
امام صادق «سلاماللهعلیه»، در آخرین روز حیات دنیوی، همه خویشان خود را جمع کردند. آنها تصوّر کردند که آن حضرت قصد تقسیم ارثی بین آنان دارند، امّا آن امام بزرگوار جمله بسیار ارزشمندی فرمودند و از دنبا رفتند. ایشان فرمودند:
«لَا ینَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَ بِالصَّلَاةِ»[۷]
کسی که نماز را سبک بشمارد، به شفاعت ما اهل بیت نمیرسد
نکته بسیار حائز اهمیت در این روایت شریف آن است که معنای سبک شمردن نماز، نخواندن نماز و ترک این فریضه نیست، آنکه کفر عملی است و عاقبتی جز جهنّم ندارد؛ بلکه سبک شمردن نماز، یعنی اینکه انسان در وقت نماز به کار دیگری مشغول باشد. مثلاً کسی که در وقت نماز ظهر، ناهار میخورد و یا در وقت نماز صبح، خواب است و در وقت نماز مغرب و عشا، بر سر کسب و کار و یا مشغول تفریح است، نماز خود را سبک شمرده و مصداق فرمایش امام ششم است.
قرآن کریم با شدّت تمام، غفلت از نماز را نکوهش میکند و میفرماید:
«فَوَیلٌ لِلْمُصَلِّینَ، الَّذینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»[۸]
میفرماید: وای به آن بی دینی که وقت نماز، غافل از نماز است. یعنی نماز میخواند، امّا به وقت نمیخواند. وقتی انسان فرزند عزیزی دارد و آن فرزند از او چیزی میخواهد، پدر او، با تمام تلاش به اجابت خواسته فرزند روی میآورد و وقتی خواسته فرزند برآورده شد، فوق العاده لذّت میبرد. اگر محبّت بندگان به خداوند متعال، دست کم به اندازه محبّت آنان به فرزند و عیال باشد، آنگاه نماز خود را به تأخیر نمیاندازند!
پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مظاهری
نوشته در این مکان شفاعت پذیرفته نیست اولین بار در بامداد پدیدار شد.
توبه چیست؟ توبه بازگشت قلبی از گناه است. توبه چیست؟ توبه تصمیم راسخ برای بازگشت از راه اشتباه به سوی خداست. توبه چیست؟ پشیمانی از گناه است.
توبه در لغت به معناى «دست کشیدن از گناه، بازگشتن بر طریق حق، پشیمان شدن از گناه» است. توبه را مى توان از الطاف و محبتهاى الهى دانست، پس از گناه، جاده و راهى براى بازگشت ایجاد مىشود تا بنده خطاکار به محض آگاهى از بدى گناه، از آن راه باز گردد. توبه نعمت بزرگى است که بر بشر ارزانى شده است.
حقیقت «توبه» ندامت و پشیمانى از گناه است که لازمه آن تصمیم بر ترک گناه در آینده است. اگر کارى بوده که قابل جبران است، در صدد جبران بر آید. گفتن استغفار بیانگر همین معناست، به این ترتیب ارکان توبه را مى توان در پنج چیز خلاصه کرد:
خدا در قرآن از توبه واقعى به نام توبه نصوح نام برده است: «اى کسانى که ایمان آوردهاید! به سوى خدا بازگردید و توبه کنید، توبه خالصانه». شخصى از پیامبر سؤال کرد که توبه نصوح چیست؟ حضرت فرمود: «شخص توبه کننده به هیچ وجه بازگشت به گناه نکند، چنان که شیر به پستان هرگز باز نمی گردد».
بعضى گفته اند توبه نصوح آن است که واجد چهار شرط باشد:
بیشتر علماى اخلاق توبه را مجموعه مرکبى از علم و حال و عمل مى دانند. اگر کسى بخواهد موفق به توبه شود، باید این سه امر را مورد توجه قرار دهد، یعنى اول لازم است انسان به زشتى گناه پى ببرد، سپس حال پشیمانى در دل او به وجود آید، سرانجام در مقام عمل، گذشته را جبران نماید.
آغاز توبه و ترک گناه، عنایت حق است؛ تا لطف الهى نصیب انسان نگردد، توبه امکانپذیر نیست. علامه طباطبایى مى گوید: «توبه عبد حسنه است و حسنه نیازمند به نیرو است و نیروى انجام حسنه را خداوند مى دهد. او است که توفیق می دهد، یعنى اسباب را فراهم مى سازد تا بنده موفق و متمکن از توبه شود و بتواند از فرورفتگى در لجنزار گناه و دورى از خدا بیرون آید و به سوى پروردگارش باز گردد». امام سجاد (ع) به این نکته تصریح دارد که «وفاى به توبه جز به نیروى حفظ و نگهدارى خداوند میسر نیست». بنابراین در ابتدا باید از خداوند کمک خواست و سپس قدرت تصمیمگیرى را افزایش داد و اقدام عملى را شروع نمود.
توبه ندامت و پشیمانی واقعی از گناهان گذشته است و این ندامت، ندامت قلبی است؛ ولی اظهار آن به این نحوه است: «استغفراللّه ربى و أتوب الیه». تکرار این لفظ همراه با ندامت قلبی بسیار مطلوب است. البته توبه واقعی آن است که علاوه بر اعتراف به جهل و ندامت و تنفر قلبی، با عمل نیکو و صالح، کاستی هایی را که دارد، جبران کند.
قرآن می فرماید: «پروردگارت نسبت به آنان که از روی جهل اعمال بد انجام داده اند، سپس توبه کردند و در مقام جبران بر آمدند، آمرزنده و مهربان است. طبق این آیه توبه به توبه قلبی و ندامت درونی محدود نمی شود، بلکه روی اثر عملی آن تأکید شده و اصلاح و جبران، مکمل توبه شمرده شده، تا این فکر غلط را از مغز خود بیرون کنیم که هزاران گناه را با جمله «استغفرالله» می توان جبران کرد. بنابراین باید عملاً خطاها جبران گردد. قسمت هایی که از روح انسان و یا جامعه بر اثر گناه آسیب یافته، اصلاح و مرمت شود.
توبه کردن از گناهان، بستگی به گناهی دارد که انجام شده است. گناهانی را که از انسان سر می زند از دو حالت یا دو دسته زیرخارج نیست:
حق الله
مثل ترک نماز و روزه که راه جبرانش این است که قضای آن را به جا آورید. اگر از عهده قضای همه آن برنمیآیید، هر مقداری که میتوانید، انجام بدهید.
حق الناس
جبران حق الناس آن است که رضایت قلبی صاحبان حق را به هر صورتی شد، به دست آورید. اگر مالی را از مردم تصرف کرده یا ضایع نموده یا ضربهای بر بدن آنان وارد کردهاید که دیه یا قصاص دارد، باید یا رضایت آنان را جلب کنید و یا مال و دیه را به آنان بدهید. اگر با زبان یا عمل تان، روح آنان را آزردهاید و آبرو و حیثیت آنان را بردهاید، در صورت امکان از آنان رضایت بگیرید اما اگر ممکن نیست، برای آنان دعا کنید. اگر برخی افراد را نمیشناسید یا مردهاند یا دسترسی به آنان ندارید، در امور مالی، مال را به فرزندان یا وارثان آنان بپردازید. اگر دسترسی به آنان هم ممکن نباشد، در راه خدا برایشان صدقه بدهید. در غیر امول مالی، در حق آنان دعا و استغفار کنید و صدقه و خیراتی هدیه نمایید.
اول: باید بداند که گناه بیماری است و انسان، پاک به دنیا آمده است و بیماری ظاهر و باطن بر اثر یک سلسله عوامل خانوادگی، اجتماعی و رفاقت های ناسالم گریبان گیر انسان می شود. برای بیماریهای معنوی هم طبیبان معالجی هست که با عمل به دستورات آنها بیماری ریشه کن می شود نسخه درمان گناه گنهکار عبادت از قرآن و نسخه انبیاء و امامان و علمای ربانی است.
رسول خدا (ص) در کلامی خطاب به اهل گناه می فرماید: «شما ای اهل گناه، همچون بیماران هستید و پروردگار عالمیان چون طبیب است، صلاح مریض در عمل و تدبیر طبیب است، نه در اشتهای بیمار و خواسته های او». |
برخی از دستورات الهی برای معالجه چنین است:
«ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله و یغفر لکم ذنوبکم ...»؛ (اگر خدا را دوست دارید از من پیروی کنید که خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما را بیامرزد...).
«یا ایها الذین آمنوا ان تتقوالله یجعل لکم فرقانا و یکفر عنکم سئیاتکم و یغفرلکم»؛ (ای کسانی که ایمان آورده اید، اگر از خدا پروا کنید برای شما نیرویی جدا کننده قرار می دهد و گناهان (صغیره) شما را می زداید و (گناهان کبیره) شما را می آمرزد و خدا دارای فضل و احسان بزرگ است.)
«فان تابوا و اقاموا الصلاه و آتوا الزکاه فخلو سبیلهم ان الله غفور رحیم»؛ (پس اگر توبه کردند و نماز را برپا داشتند و زکات دادند راهشان را بازگذارید، که همانا خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.)
بنابراین اگر گنهکار بخواهد توبه کند باید این امور را رعایت نماید:
دوم: اگر انسان از ماهیت شوم و ویرانگر گناه و معصیت با خبر گردد هرگز به گرد گناه نمی چرخد. گناه موجب زوال و مرگ زودرس می شود؛ چنان که امام صادق (ع) فرمود: «کسانی که بر اثر گناه می میرند تعدادشان بیشتر است نسبت به کسانی که جهت پایان یافتن عمر می میرند». امام باقر (ع) در این زمینه می فرماید: «هر نکبت و رسوایی که بر سر انسان می آید از رهگذر گناه است».
ابلیس ملعون به پنج برنامه بدبخت شد: به گناه اقرار نکرد، از گناه پشیمان نشد، خود را سرزنش نکرد، عزم توبه ننمود و از رحمت خدا مایوس شد. بنابراین انسان گنهکار وقتی از چاه غفلت بیرون آمد و متوجه شد که چگونه حریم الهی را شکسته است و عمر خود را در شبانه روز به سبب گناه تیره و تار ساخته است، واجب است با تمام گناهان درونی، ترک رابطه کند و از پیروی شیطان و هوای نفس دست بردارد و توبه کند. چه ضمانتی برای اهل گناه وجود دارد که به آینده ای که به آن چشم دوخته اند برسند؟
سوم: توبه حقیقی چنان که امیر مومنان (ع) فرموده است این چنین است که شش برنامه را اجرا کند:
پس از اینکه با عزم جدی بر ترک گناه و نیت خالص توبه کند و شرائط را رعایت نماید و به رحمت الهی امید وار باشد، خداوند نیز توبه پذیر است.
گردآوری: مجله اینترنتی ستاره