نتیجه مطالعه جدیدی که محققان آمریکایی انجام داده و در نشریه ، Mind ،Brain and Education منتشر کردهاند، این اندیشه را به ذهن متبادر میسازد که انتخاب ساعت خواب کودکان موضوع کماهمیتی نیست؛ بنابراین والدین باید به ساعت بیولوژیک بدن فرزندشان دقت داشته باشند و او را پیش از آن ساعت به رختخواب نبرند. محققان دانشگاه بولدر کلرادو در این باره میگویند: «در بیشتر موارد ساعت خواب موضوع کشمکش میان والدین و فرزندانشان است. کودکان به هر بهانهای سعی میکنند نخوابند. والدین در واکنش به رفتارهای آنها عصبی میشوند، کودکان گریه میکنند یا فریاد میکشند... و این چرخه معیوب ادامه مییابد. بااینحال، تمام این معضلات علتی بهغیر از ساعت بیولوژیک بدن ندارد.» در این مطالعه، کودکان سی تا سیوششماهه مدت شش شب متوالی بررسی شدند و میزان ملاتونین آنها را (که هورمون خواب نیز نامیده میشود) در ساعات مختلف شب اندازه گرفته شد.
پروفسور مونیک، سرپرست گروه این پژوهش میگوید: «اگر کودک پیش از رسیدن ملاتونین به اوجِ خود به رختخواب فرستاده شود، عصبی میشود و در مقابل به خواب رفتن از خود مقاومت نشان میدهد. به این ترتیب، روند خواب وی مختل خواهد شد؛ اما به مرور زمان، خواب برای کودک به زمانی پر از هیجان تبدیل میشود و در درازمدت، مشکلات جدی برای خواب کودک به وجود میآید. تصور میشود که این کودکان در بزرگسالی به بیخوابی مبتلا خواهند شد.»
خواب کودکان از ابتدا موضوع چالشبرانگیزی بوده، اما پژوهشی که طی ماههای اخیر در ایالات متحده انجام شده، نشان میدهد که ممکن است برخی مشکلات خواب کودکان به دلیل وجود برخی از ژنها باشد. علاوه بر این تغییرات مداوم در ساعت خواب نیز ممکن است موجب اختلال در خواب کودک شود.
ترجمه: ندا فراهانی / سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
برای خوردن صبحانه
کودک و نوجوان > فرهنگی - اجتماعی - اصغر بادپر:
به هزار و یک دلیل بهتر است صبحانه بخوریم، اما به یک دلیل خیلی مشخص، نمیتوانیم این کار را انجام بدهیم! دلیل ما این است: وقتی از خواب بیدار میشویم اشتها نداریم.
اصلاً اول صبح دهان ما مزهی تلخی میدهد؛ چهطور میتوانیم به یک صبحانه کامل فکر کنیم؟ البته تابستانها وضعیت فرق میکند. دیر بیدار میشویم و فرصت داریم مدتها چرت بزنیم تا کمکم اشتهایمان باز شود. ما چنین آدمهایی هستیم! نگو که تابستان آنقدرها مهم نیست و نگو که اتفاقاً در فصل مدرسه باید حتماً صبحانه بخوریم!
از من بپرسید میگویم یک وعده غذای زوری که عکسهایش بسیار زیباست و در جستوجوهای اینترنتی میتوان زیباترین میزهای غذا را با نام صبحانه پیدا کرد. اما وقتی خودت میخواهی همان صبحانه را بخوری نمیدانم چرا نمیشود!
و اگر از شما بپرسند، میگویید: البته که صبحانه اولین وعدهی غذایی برای تأمین مواد لازم برای بدن است و البته آنها که صبحانه میخورند به بدنشان کلسیم، فیبر، روی و آهن بیشتری وارد میکنند و در وعدههای غذایی بعدی هم بدنشان ویتامینها و مواد معدنی بیشتری جذب میکند.
تحقیقات مختلفی در این زمینه صورت گرفته که یکی از معروفترین آنها را پژوهشگران دانشگاه مینهسوتا انجام دادهاند. این تحقیق نشان میدهد بچههایی که قبل از رفتن بهمدرسه صبحانه میخورند، نمرههای دیکته و ریاضی بهتری میگیرند، در مدرسه تمرکز بیشتری دارند و با دیگران بهتر رفتار میکنند و البته نسبت به دانشآموزانی که برای خوردن صبحانه از خواب بیدار نمیشوند، سالمترند.
دانشآموزانی که با خوردن صبحانه روانهی مدرسه میشوند، مشکلات رفتاری کمتری دارند.
بنابراین آنهایی که 20 دقیقه قبل از آغاز کلاس، صبحانه میل میکنند، نسبت بهگروهی که یک ساعت قبل، صبحانه مصرف کردهاند بیشتر تمرکز دارند و نمرههای بالاتری میگیرند.
با توجه به این نکته که بیشترین فعالیت فکری دانشآموزان در ساعتهای آغاز روز است، پس صبحانه باید شامل مواد غذاییای باشد که بتواند یک سوم کل انرژی مورد نیاز روزانه را (معادل600 تا700 کالری برای پسران و حدود 500 تا 600 کالری برای دختران) تأمین کند.
یک انتخاب، خوردن صبحانه است که به آن اشاره شد. انتخاب دیگر نخوردن صبحانه است که ببینیم چه تبعاتی دارد: نخوردن صبحانه باعث میشود دانشآموزان احساس خستگی کنند و در نتیجه عصبیتر باشند.
وقتی دانشآموز گرسنه باشد انرژی بدنش کاهش پیدا میکند و به دنبال کاهش انرژی بدن نیروی کافی برای فکر کردن ندارد، پس تمرکزش پایین میآید و در نتیجه یادگیری به شدت افت پیدا میکند.
بهطور کلی تغذیهی نامناسب که به میزان کافی آهن، ید و پروتئین وارد بدن نکند، روی رشد ذهنی و بهرهی هوشی (IQ ) تأثیر میگذارد.
برای تأمین انرژی مورد نیاز بدن در ابتدای صبح انواع نان، مربا، کره، عسل، خامه، حلیم، پنیر، تخممرغ، عدسی و غلات آمادهی صبحانه مثل برشتوک توصیه میشود. تکههایی از یک سیب برشزده به همراه پنیر و گردو که پروتئین و فیبر دارند میتواند صبحانهی سالمی باشد.
البته میتوانید یک تخممرغ سفت شده را بین دو لایه نان گرد سبوسدار قرار بدهید و یک پرتقال تازه به صبحانهتان اضافه کنید.
اگر باز هم میل نداشتیدبرای خودتان پیتزای صبحانه آماده کنید؛ به این ترتیب که یک تکه نان ترد را در نظر گرفته، 3 قاشق غذاخوری پنیرکمچرب روی آن ریخته و تکههای برشخوردهی گوجهفرنگی را روی آن قرار دهید و در پایان حدود یک قاشق چایخوری روغنزیتون و مقدار کمی نمک و فلفل روی آن بریزید.
حالا برای این که نتایج منفی نخوردن صبحانه را از خودمان دور کنیم بهتر است دنبال راههایی بگردیم که اشتهایمان زیاد شود. مثل همان تصاویر میزهای صبحانه که در جستوجوهای اینترنتی دیدیم و ما را بهخوردن صبحانه مشتاق میکند.
اولین راه این است که شبها کمتر شام بخوریم. این کار به احساس گرسنگی اول صبح خیلی کمک میکند. میتوانیم به خوردن صبحانهای متفاوت فکر کنیم و همچنین به صبحانه به عنوان بخشی از درمان یک بیماری نگاه کنیم و اشتها ندارم و نمیتوانم بخورم، را کنار بگذاریم و البته بهتر است وعدههای غذایی را در وقتهای معین و مشخصی صرف کنیم.
مثلاً صبحانه ساعت هفت صبح، اگر ناهار در مدرسه هستیم ساعت 12 و اگر در خانه صرف میکنیم بعد از پایان مدرسه و در نهایت شام را حدود ساعت 9 شب بخوریم.
چهكار كنيم كه اماس نگيريم؟
اماس يك بيماري خودايمن است كه بر مغز و نخاع فرد تاثير ميگذارد. در پي اين بيماري، بدن توانايي كنترل ماهيچهها، بينايي، تعادل و ساير حواس را از دست خواهد داد. افسردگي، تشويش و اضطراب نيز از اثرات اين بيماري روي فرد است. از نشانههاي ابتلا به اماس ميتوان به گزگز كردن مداوم كف پاها و كف دستها، خستگي مفرط، بيحالي، دوبيني، تارشدن چشم و عدم تعادل بدن اشاره كرد. متخصصان مغز و اعصاب سه عامل محيطي، ژنتيكي و ويروسها را در بروز اماس موثر خواندهاند.
بنابراين تا حدودي ميتوان از بروز اين بيماري پيشگيري كرد. پزشكان معتقدند انجام برخي اقدامات ميتواند در پيشگيري از اماس موثر باشد. اين اقدامات بسيار ساده هستند؛ آنقدر ساده كه شايد كمتر كسي به آنها توجه كرده باشد. برخي از اقداماتي كه ميتواند به هر يك از ما براي جلوگيري از ابتلا به اين بيماري كمك كند را ميخوانيم.
- ويتامين D
كمبود ويتامين D يكي از مواردي است كه در ابتلا به بيماري اماس ميتواند موثر باشد. ويتامين D را ميتوان در زرده تخممرغ، شير، ماست، پنير، كره حيواني، روغن كبد ماهي و... جستوجو كرد.
- استرس :
استرسهاي روحي و هيجاني نيز ميتوانند خطر ابتلا به بيماري ام اس را افزايش دهند. در نتيجه بهتر است افراد از اين حسها تا جاي ممكن جلوگيري كنند و استرس را از خود دور كنند.
- مواد غذایی حاوی فیبر
خوردن مواد غذایی حاوی فيبر نيز ميتواند به پيشگيري از بیماری ام اس كمك كند. فيبرها را در خوراكيهايي مانند خربزه و طالبي و سبزيجات ميتوانيد پيدا كنيد.
- مصرف ماهی
ماهي نیز حاوي موادي است كه در عدم ابتلا و كنترل بيماري ام اس نقش مهمي ميتواند ايفا كند.
- چربی های غیر اشباع
روغن زيتون، آووكادو و ساير چربيهاي تك غيراشباعي را جايگزين ساير روغنها كنيد.
- دخانیات
مصرف دخانيات، يكي از عوامل موثر در ابتلا به اماس است. افراد سيگاري يا كساني كه دخانيات مصرف ميكنند بيش از ديگران در معرض اين بيماري قرار خواهند گرفت.
- محل زندگی
فناوري و امواجي كه تلفن همراهمان ميتواند از خود ساطع كرده و ما را در بر بگيرد، خطري براي مبتلاشدن به اماس هستند. بنابراين تا ميتوانيد خود را از اين فناوريها دور كنيد.
شايد بهنظر نيايد اما محل زندگي در ابتلا به اماس موثر است. مكانهايي كه پارازيت بيشتر، آلودگي شديدتر و فاضلابهاي وسيعتري دارند، خطرات ابتلا به اين بيماري را چندين برابر افزايش ميدهند.
- شیر
خوردن روزانه يك ليوان شير، خطر ابتلا به اماس را تا چهار برابر كاهش خواهد داد، پس از آن غافل نشويد.
- ميوه
خوردن ميوههاي بنفش و قرمز (تمشك و شاتوت و...) و ميوههاي زرد و نارنجي را در برنامه خوراك روزانه خود قرار دهيد. دسته اول تاثير راديكالهاي آزاد را بر بدن شما كاهش خواهد داد و دسته دوم باعث ميشود كه اعصاب شما عملكرد بهتري داشته باشد.
گوجه بخوريد. اين ماده خوراكي قرمزرنگ اگر روزي به اندازه يك عدد ميل شود، كاهش خطر ابتلا به اماس را در پي خواهد داشت.
چند نكته درباره استرس شغلي
يك متخصص طب كار با اشاره به اينكه اگر افراد مقداري فشار را از جانب محيط احساس نكنند، انگيزهاي براي انجام فعاليتهاي خود ندارند، اظهار كرد: عوامل سازماني و شرايط فيزيكي از مشكلاتي هستند كه ميتوانند باعث ايجاد استرسهاي شغلي در محيط كار شوند. دكتر صالح پور با اشاره به اينكه استرس حالتي از بدن است كه در مواجهه با تعدادي از تظاهرات فيزيولوژيك خاص مشخص ميشود، گفت: تظاهرات استرس رابطه مستقيم با سيستم عصبي خودكار بدن دارد كه اين سيستم كنترلكننده پاسخهاي فيزيولوژيك انسان است.
وي يادآورشد: اعصاب سمپاتيك و پاراسمپاتيك در بدن مسئول تنظيم سيستم خودكار هستند و شناخت تظاهرات استرس در بدن نخستين قدم در كنترل موثر استرس است. اين متخصص طب كار با اشاره به اينكه تظاهرات هيجاني و احساسي شامل احساس افسردگي، نااميدي و پرخاشگري ميشود، خاطرنشان كرد: استرس شغلي به معني واكنش منفي فرد نسبت به فشار بيش از حد وارد بر وي يا ساير انواع تكاليفي كه در محيط كاري بر دوش فرد گذاشته ميشود، است.
منبع : armandaily.ir
چهكار كنيم كه اماس نگيريم؟
اماس يك بيماري خودايمن است كه بر مغز و نخاع فرد تاثير ميگذارد. در پي اين بيماري، بدن توانايي كنترل ماهيچهها، بينايي، تعادل و ساير حواس را از دست خواهد داد. افسردگي، تشويش و اضطراب نيز از اثرات اين بيماري روي فرد است. از نشانههاي ابتلا به اماس ميتوان به گزگز كردن مداوم كف پاها و كف دستها، خستگي مفرط، بيحالي، دوبيني، تارشدن چشم و عدم تعادل بدن اشاره كرد. متخصصان مغز و اعصاب سه عامل محيطي، ژنتيكي و ويروسها را در بروز اماس موثر خواندهاند.
بنابراين تا حدودي ميتوان از بروز اين بيماري پيشگيري كرد. پزشكان معتقدند انجام برخي اقدامات ميتواند در پيشگيري از اماس موثر باشد. اين اقدامات بسيار ساده هستند؛ آنقدر ساده كه شايد كمتر كسي به آنها توجه كرده باشد. برخي از اقداماتي كه ميتواند به هر يك از ما براي جلوگيري از ابتلا به اين بيماري كمك كند را ميخوانيم.
- ويتامين D
كمبود ويتامين D يكي از مواردي است كه در ابتلا به بيماري اماس ميتواند موثر باشد. ويتامين D را ميتوان در زرده تخممرغ، شير، ماست، پنير، كره حيواني، روغن كبد ماهي و... جستوجو كرد.
- استرس :
استرسهاي روحي و هيجاني نيز ميتوانند خطر ابتلا به بيماري ام اس را افزايش دهند. در نتيجه بهتر است افراد از اين حسها تا جاي ممكن جلوگيري كنند و استرس را از خود دور كنند.
- مواد غذایی حاوی فیبر
خوردن مواد غذایی حاوی فيبر نيز ميتواند به پيشگيري از بیماری ام اس كمك كند. فيبرها را در خوراكيهايي مانند خربزه و طالبي و سبزيجات ميتوانيد پيدا كنيد.
- مصرف ماهی
ماهي نیز حاوي موادي است كه در عدم ابتلا و كنترل بيماري ام اس نقش مهمي ميتواند ايفا كند.
- چربی های غیر اشباع
روغن زيتون، آووكادو و ساير چربيهاي تك غيراشباعي را جايگزين ساير روغنها كنيد.
- دخانیات
مصرف دخانيات، يكي از عوامل موثر در ابتلا به اماس است. افراد سيگاري يا كساني كه دخانيات مصرف ميكنند بيش از ديگران در معرض اين بيماري قرار خواهند گرفت.
- محل زندگی
فناوري و امواجي كه تلفن همراهمان ميتواند از خود ساطع كرده و ما را در بر بگيرد، خطري براي مبتلاشدن به اماس هستند. بنابراين تا ميتوانيد خود را از اين فناوريها دور كنيد.
شايد بهنظر نيايد اما محل زندگي در ابتلا به اماس موثر است. مكانهايي كه پارازيت بيشتر، آلودگي شديدتر و فاضلابهاي وسيعتري دارند، خطرات ابتلا به اين بيماري را چندين برابر افزايش ميدهند.
- شیر
خوردن روزانه يك ليوان شير، خطر ابتلا به اماس را تا چهار برابر كاهش خواهد داد، پس از آن غافل نشويد.
- ميوه
خوردن ميوههاي بنفش و قرمز (تمشك و شاتوت و...) و ميوههاي زرد و نارنجي را در برنامه خوراك روزانه خود قرار دهيد. دسته اول تاثير راديكالهاي آزاد را بر بدن شما كاهش خواهد داد و دسته دوم باعث ميشود كه اعصاب شما عملكرد بهتري داشته باشد.
گوجه بخوريد. اين ماده خوراكي قرمزرنگ اگر روزي به اندازه يك عدد ميل شود، كاهش خطر ابتلا به اماس را در پي خواهد داشت.
چند نكته درباره استرس شغلي
يك متخصص طب كار با اشاره به اينكه اگر افراد مقداري فشار را از جانب محيط احساس نكنند، انگيزهاي براي انجام فعاليتهاي خود ندارند، اظهار كرد: عوامل سازماني و شرايط فيزيكي از مشكلاتي هستند كه ميتوانند باعث ايجاد استرسهاي شغلي در محيط كار شوند. دكتر صالح پور با اشاره به اينكه استرس حالتي از بدن است كه در مواجهه با تعدادي از تظاهرات فيزيولوژيك خاص مشخص ميشود، گفت: تظاهرات استرس رابطه مستقيم با سيستم عصبي خودكار بدن دارد كه اين سيستم كنترلكننده پاسخهاي فيزيولوژيك انسان است.
وي يادآورشد: اعصاب سمپاتيك و پاراسمپاتيك در بدن مسئول تنظيم سيستم خودكار هستند و شناخت تظاهرات استرس در بدن نخستين قدم در كنترل موثر استرس است. اين متخصص طب كار با اشاره به اينكه تظاهرات هيجاني و احساسي شامل احساس افسردگي، نااميدي و پرخاشگري ميشود، خاطرنشان كرد: استرس شغلي به معني واكنش منفي فرد نسبت به فشار بيش از حد وارد بر وي يا ساير انواع تكاليفي كه در محيط كاري بر دوش فرد گذاشته ميشود، است.
منبع : armandaily.ir
ولی این تعطیلات طولانی پشتسر هم یک عیب کوچولو هم دارد و آن اینکه برنامه زندگی بچهها در این ایام به کلی بههم میریزد و همین باعث میشود که آنها نتوانند بهترین استفاده و بیشترین لذت را از این ایام ببرند. برای اینکه بتوانید ایام عید را به روزهایی بهتر و لذتبخشتر تبدیل کنید، باید چندکار ساده کوچک انجام دهید.
بیانضباطی ممنوع!
نتیجه بد دیگر این عادت، کسالت و بیحوصلگی بچهها و بداخلاقی آنهاست. چه شبها که دیروقت از مهمانی و دیدوبازدید برمیگردید و چه صبحها که تقریبا نزدیک ظهر آنها را از خواب بیدار میکنید.
این عادت دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن یک دردسر دیگر هم بهدنبال دارد و آن این اســت که با رسیدن به پایان تعطیلات و نزدیک شدن زمان مدرسه یا مهدکودک، شما به سختی میتوانید فرزندتان را به همان نظم اولیه برگردانید و او را وادار کنید تا شبها به موقع بخوابد و صبحها زود از خواب بیدار شود.
بنابراین همه زحمتی که برای منظم کردن برنامه فرزندتان و عادت دادن او به زمان مناسب خواب و بیداری کشیده بودید، هدر می رود.
فرمول تنظیم ساعت خواب در تعطیلات!
برای اینکه دچار دردسرهای بههم خوردن برنامه خواب فرزندتان نشوید، بد نیست چند نکته را رعایت کنید:
• شام فرزندتان را در ساعت همیشگی و معین به او دهید.
• به فرزندتان اجازه دهید شبها فقط یکی، دو ساعت بیش از حد معمول بیدار بماند.
• زمانی که احساس میکنید، کودکتان خسته و بهانهگیر شده سعی کنید، محیط آرامی را برایش فراهم کنید تا بتواند بخوابد.
• صبحها نیز کاری کنید که بچهها فقط یکی، دو ساعت بیشتر از حد معمول بخوابند.
• در چند روز پایانی تعطیلات سعی کنید، برنامه خواب و بیداری کودکتان را کمکم به ساعت معمول نزدیک کنید. مثلا هر شب او را 20دقیقه زودتر بخوابانید.
وقتی بازی کامپیوتری بلای جانتان میشود
تلویزیون در این ایام از صبح تا شب پر از برنامههای شاد و قشنگ اســت و معمولا هم بچهها دوست دارند همه این برنامهها را دنبال کنند. نشستن طولانیمدت بچهها پای تلویزیون، اتفاقی اســت که اصلا خوب نیست در ایام عید بیفتد، چون باعث کسالت بچهها میشود و آنها را از بازی و جنبوجوش بازمیدارد. بازیهای کامپیوتری هم دقیقا همین اثر را دارند و حتی تاثیر بازیهای کامپیوتری در درازمدت از تلویزیون هم بدتر اســت. چون کودک غالبا زمان زیادی از طول روز با آنها سرگرم میشود بدون آنکه تحرکی داشته باشد. آن هم در شرایطی که برنامه غذایی و خوابش به هم ریخته و مدام در حال خوردن هلههوله اســت.
با تلویزیون دیدن افراطی چه کنیم؟
برای اینکه بتوانید بچهها را در روزهای تعطیل از چسبیدن به کامپیوتر و تلویزیون منصرف کنید، باید جایگزین خوبی برای آنها پیدا کنید. بنابراین؛
• سعی کنید، ساعت تماشای تلویزیون و بازی با کامپیوتر را به 4 یا 5ساعت در روز محدود کنید.
• ساعت برنامههای مخصوص کودکان را بدانید.
• کودکان را برای بازی و جنبوجوش در هوای بهاری به فضای آزاد ببرید.
چه کنیم که درس خواندن را فراموش نکنند؟
مهم این اســت که کاری کنید تا این تکالیف باعث دردسر بچهها نشود بنابراین؛ اجازه ندهید تا فرزندتان همه تکالیف را یکشبه انجام دهد. خیلی از بچهها دوست دارند در روزهای اول تعطیلات همه تکالیفشان را حل کنند تا خیالشان راحت شود! در مقابل نباید بگذارید همه این تکالیف به شب آخر تعطیلات موکول شود. هر روز زمان کوتاهی، مثلا نیمساعت را برای رسیدگی به تکالیف بچهها اختصاص دهید. به فرزندتان برای حل کردن درست و بهموقع تمرینها و نوشتن تکالیف جایزههای کوچکی بدهید.