در گفت و گو با دکتر امیر حسین جمشیدی، مدیر کل نظارت بر فراورده های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو به بررسی وضعیت عطاری ها ،تخلفات و اقدامات وزارت بهداشت پرداخته ایم .
آخرین اقدامات وزارت بهداشت درباره فروش داروهای غیر استاندارد در عطاری ها چه بوده است؟
ضوابطی کارشناسانه مدون کرده ایم و از طریق فرهنگ سازی نیز اقدامات موثری انجام داده ایم ضمن آنکه در همه استان ها دستورالعمل بازرسی داریم و همکاران ما در صورت مشاهده کوچکترین تخلفی نیز با آنها برخورد می کنند خدا را شاکریم که در اکثر استان ها عملکرد خوبی داشته ایم و دانشگاه ها توانسته اند وضعیت موجود را ساماندهی کنند. دراستان تهران نیز باید نظارت ها توسط دانشگاه ها تقویت شود و برنامه ریزی ها برای نظارت های بیشتر در اولویت دانشگاه ها قرار بگیرد.
آیا ترکیبات قرص های سنتی در عطاری ها از نظر وزارت بهداشت نیاز به تاییدیه دارد؟
متاسفانه در عطاری ها کالاهای غیرمجاز عرضه می شود عطاری صرفا فروشگاهی که زیر نظر صنف گیاهان دارویی فله مجاز به فروش این محصولات است و حق ندارد هیچ دارویی را به فروش برساند در عطاری ها نباید داروهای گیاهی، شیمیایی و داروهای مخدر وجود داشته باشد و به فروش برسد. عطاری فروشگاهی است که می تواند گیاهان دارویی موثر و بی خطر را عرضه کند اما متاسفانه برخی عطاری ها پا را فراتر گذاشته اند لذا برنامه های خوبی برای ساماندهی و نظارت و مبارزه با متخلفان این حوزه تدارک دیده ایم.
قرص‌ها و کپسول‌های دست ساز ترک اعتیاد که اغلب به نام داروهای گیاهی ترک اعتیاد متادون توزیع می شوند مورد تایید هستند ؟
بدیهی است که چنین چیزی نمی تواند مورد تایید باشد تولید و پخش داروها فقط از طریق شرکت‌های مجاز تولید و در داروخانه‌ها توزیع میشود. شرکت های پخش نیز برای مجوز گرفتن باید مراحل زیادی را طی کنند تا مجوزهای قانونی را دریافت کنند.
نظارت وزارت بهداشت بر باشگاه های ورزشی که انواع مکمل ها رو میفروشند و توزیع می کنند چگونه است و چه اقدامی انجام داده است ؟ آیا با دستگاه های دیگری هماهنگی شده است؟ اصلا وظیفه چه دستگاه ای است بر این باشگاه ها نظارت شود ؟
فروش مکملهای غذایی و رژیمی در عطاریها و فروشگاه‌های لوازم ورزشی ممنوع است و فقط داروخانه‌ها اجازه فروش مکمل‌ها را خواهند داشت.مکمل‌ها بسیار بیشتر از دارو در کشور مصرف می‌شوند. این مکمل‌ها که بخشی از آنها را پودرهای پروتئین تشکیل می‌دهد، توسط مربیان باشگاه‌ها و افراد غیرمتخصص تجویز و به وسیله فروشگاه‌های ورزشی، آرایشگاه‌‌های زنانه، باشگاه‌داران یا عطاریها به فروش میرسد.برخی شرکت‌ها به توزیع فرآورده‌هایی مثل مکملهای ورزشی می‌پردازند این در حالی است که مکملهای ورزشی هم فقط باید در داروخانه‌ها توزیع شوند و توزیع آنها در فروشگاه‌های ورزشی و عطاریها غیر مجاز است.
بصورت کلی برای عرضه هر دسته از فرآورده‌های سلامت فضای مشخصی تعیین شده و مجوز دارد که در ارتباط با داروهای طبیعی و مکمل‌ها و همچنین داروهای سنتی و شیمیایی این موضوع صرفا از طریق داروخانه ها قابل انجام است.
برای مقابله با یک رویه غلط و یک تخلف در این حد قطعا باید از نهادهای مختلف امنیتی، نظارتی و علمی در جایگاه خود یاری طلبید آنگاه است که مبارزه با قانون گریزی ماهیت جدی تر به خود می گیرد.
با توجه به تبلیغات عطاری ها برای فروش داروهای لاغری و چاقی و جنسی وترک اعتیاد ... اساسا این نوع داروها تایید شده است؟
وضعیت و جایگاه عطاریها و ممنوعیت ورود آنها در ارائه دارو و مکمل و درمان که بصورت مشخص در بالا تشریح گردید اما در باره تبلیغات فرآورده های طبیعی و سنتی تولید داخل کشور می توان گفت به شرط ارائه مستندات علمی و رعایت سایر ضوابط و مقررات بلامانع است. تبلیغ کمکی برای ترویج فرآورده های طبیعی و سنتی است تا فرهنگ سازی در ارتباط با این فراورده ها صورت گیرد. ولی زمانی که ادعا های مطرح شده از مجوز های مربوطه واثبات شده فراترمی رود امکان گمراهی مصرف کنندگان و مردم بوجود می اید و این از نظر ما تخلف از قانون محسوب می شود.
نظارت بر عطاری ها چرا با وزارت بهداشت نیست؟
سیاست وزارت بهداشت توسعه طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی و داروهای گیاهی است و در این‌باره هیچ مشکلی وجود ندارد اما آنچه ما شاهد آن هستیم تخلفات جدی است که در برخی عطاری ها اتفاق می‌افتد. در سیاست‌های وزارت بهداشت فعالیت علمی و تخلف تفاوت دارد در شرایط موجود نمی‌توانیم به برخی صنوفی که آموزش لازم را ندیده‌اند و مدرک ندارند مجوز فعالیت بدهیم که عطاری ها هم جزو همین صنوف هستند. در وزارت بهداشت برای صدور مجوز الزاماتی وجود دارد و همانطور که این نهاد هیچ وقت مجوز برای فروش سیگار صادر نمی‌کند، نمی‌تواند به عطاریها هم مجوز فروش دارو بدهد و این کار تنها به عهده داروخانه هاست.
ما با عطاری هایی که در چارچوب کاری خود فعالیت دارند مشکلی نداریم ولی اگر فعالیت آنها فراتر از کار تعریف شده آنها باشد موظفیم برابر قانون با آنها برخورد کنیم.
اگر مکمل های ورزشی برای سلامت مضرند چرا اجازه واردات و تولیدش داده می شود؟
به نظر میرسد سوال مطرحه شده به درستی مطرح نشده باشد ما هیچگاه نگفته ایم مکمل های ورزشی برای سلامت مضرند بلکه همواره نظرمان بر استفاده به جا و صحیح و قطعا با مشورت پزشک بوده است قبول داریم گرایش به مصرف این قبیل فراورده ها بیشتر شده است به همین دلیل سازمان غذا و دارو برای کنترل تقلب و حذف مکمل های غیر مجازو قاچاق از سطح باشگاه های ورزشی به دنبال تفاهم نامه ای بین وزارت بهداشت و فدراسیون پزشکی - ورزشی استتا بتواند با کسانی که می خواهند بجای ترغیب ورزشکاران به استفاده از محصولات تولید داخل و یا وارداتی مجاز، محصولات تقلب و قاچاق در اختیارشان قراردهند، مقابله کند.
خبری چند روز پیش منتشر شد که عطاری ها ترامادول به مردم عرضه می کنند وزارت بهداشت چه اقدامی برای این تخلفات انجام داده است.
برخی اماکن و مراکز مثل عطاریها مبادرت به فروش داروهای طبیعی و شیمیایی می‌کنند که این مسئله از نظر وزارت بهداشت تخلف است و نباید در این فضاها چنین اقداماتی صورت گیرد.
ارائه داروهای گیاهی بدون مجوز، تولید داروهای گیاهی ترکیبی با مواد شیمیایی و فروش انواع مواد مخدر و متادون مواردی از تخلفات این عطاریها هستند که باید با آنها برخورد جدی شود.نظارت بر مراکز عرضه فرآورده‌های سلامت بر عهده سازمان غذا و دارو است به ویژه اینکه در تمامی استان‌ها، معاونت‌های غذا و دارو این بازرسی‌ها را انجام می‌دهند و این مراکز شامل عطاریها نیز است. در برخی استان ها به دلیل همکاری مطلوب تعزیرات و دستگاه قضایی با ما، این مشکل تا حد زیادی تحت کنترل درآمده و شرایط بهتری حاکم شده است اما در برخی دیگر از استان ها که این همکاری وجود ندارد، اوضاع چندان مطلوب نیست.
بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین