یکی از مشکلات رایج و درناک در داخل دهان مشکل آبسه کردن دندان است ! به گزارش ایران ناز در این مطلب درمورد علت ایجاد آبسه دندان و راههای درمان آن توضیح داده ایم. با ما در ایران ناز همراه باشید . آبسه دندان ، پری آپیکال و آبسه لثه، پریو دنتال است ! درمان آبسه و آفت دهان با منشا عفونت و باکتری ها ارتباط دارد.
رعایت بهداشت دهان برای جلوگیری از بروز آبسه دندان موثر است اما سوالی که مطرح میشود این است که چگونه میتوان به نحو احسن این بهداشت را رعایت کرد؟
اصغر حیدریان متخصص دندانپزشکی با بیان اینکه چرک در داخل یا ریشه دندان باعث بروز آبسه می شود، گفت: آبسه بیشتر در زمان پوسیدگی دندان ها به وجود می آید.
این متخصص دندانپزشکی با بیان اینکه آبسه دندان ، مینا و عاج را از بین می برد، اظهار داشت: آبسه در قسمت نرم دندان تشکیل میشود و هنگام خوردن غذا و قراگیری مواد غذایی در دهان، باکتری موجود باعث ایجاد پلاک بر روی دندان ها می شود.
وی به علل ایجاد آبسه دندان اشاره و بیان کرد: بیماری تروما، ایجاد باکتری در دهان و دندان، تورم و قرمزی لثه ها از علل ایجاد آبسه دندان است.حیدریان با بیان اینکه به آبسه دندان، پری آپیکال و آبسه لثه، پریو دنتال گفته می شود، تصریح کرد: درمان آبسه و آفت دهان با منشا عفونت و باکتری ها ارتباط دارد.
این متخصص دندانپزشکی با بیان اینکه از بین بردن عفونت از مهمترین راههای درمان آبسه دندان است: عنوان کرد: تجویز آنتی بیوتیک توسط متخصص نیز باعث حذف عفونت و کاهش درد دندان می شود.
وی با اشاره به اینکه بروز آبسه در استخوان فک هیچ آسیبی به دندان نمی زند، یاد آور شد: اگر عفونت آبسه به اطراف مجاری تنفسی، حلق و یا مغز بروز کند، باعث ایجاد مننژیت،التهاب مغز، انتشار خون، آسیب به بافت های عمیق تر و انسداد راه تنفسی می شود.
حیدریان احساس درد در زمان جویدن را از علائم آبسه دندان برشمرد و عنوان کرد: سستی دندان خراب، تورم، افزایش تب، قرمزی لثه ریشه دندان معیوب و بروز چرک از علائم ایجاد آبسه دندان است.
این متخصص دندانپزشکی به راه های درمان این عارضه اشاره کرد و افزود: مصرف سه حبه سیر، مخلوط عصاره گل رز با آب لیموترش و غرغره کردن با آب نمک باعث درمان آبسه و از بین رفتن عفونت دندان می شود.
وی با بیان اینکه در زمان آبسه دندان بدون تجویز پزشک نباید دارو مصرف کرد، تاکید کرد: آبسه عفونت و تورم در دهان و دندان را به همراه داشته و ترکیدن آن باعث کاهش درد دندان می شود.
حیدریان در پایان تاکید کرد: رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از مسواک (سه بار در روز) باعث کاهش آبسه دندان می شود.
مطالب مرتبط:
لو رفتن کار وحشتناک دندانپزشک با بچه ها +تصاویر
روش صحیح مسواک زدن از زبان یک دندان پزشک
دکتر بابک آزادنیا گفت: تجمع چرک در بدن که اغلب منشاء باکتریایی دارد، منجر به آبسه مغزی میشود.
وی افزود: عفونتهای نواحی مجاور گوش، بینی، دندان، ضربه به سر، عمل جراحی مغز، عفونتهای سر و صورت از علل مهم ایجاد آبسه مغزی در افراد به شمار میرود.
آزادنیا اظهار کرد: آبسه جلویی سر بر اثر سینوس اطراف بینی، آبسه گیجگاهی اغلب توسط عفونتهای گوش و آبسه مغزی توسط عفونتهایی مانند عفونتهای ریوی شکل میگیرد.
به گزارش ایسنا، این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب با بیان اینکه سردرد، تغییر هوشیاری، تشنج، تب، تهوع و استفراغ از علائم وجود آبسه مغزی در بیمار است، افزود: آبسه مغزی باعث سردرد پیشرونده و درد گردن نیز میشود. بیماری آبسه مغزی را میتوان با استفاده از تصویر گردان سیتی اسکن، گرفتن نوار مغزی از بیمار و MRI تشخیص داد.
آزادنیا گفت: معمولا در درمان آبسه مغزی از آنتیبیوتیکها استفاده میشود و برخی از بیماران نیز ملزم به هشت هفته بستری در بیمارستان میشوند. همچنین در صورت پیشرفت بیماری پزشک، درمان جراحی و تخلیه باز عفونتها را در پیش میگیرد.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب در پایان توصیه کرد: هرگز نباید عفونتها را دست کم یا نادیده بگیرید، عفونتهای گوش، چشم و دندان منبع مهم ایجاد آبسه مغزی هستند بنابراین باید در صورت ابتلا به عفونتهای یاد شده سریعا به پزشک مراجعه کنید.
آبسه دندان؛ علل و راه درمان آبسه دندان
آبسه دندان چیست؟
آبسه دندان، عفونتی است که به علت پوسیدگی دندانی، بیماری پریودنتال یا یک ترک دندانی بوجود می آید. این عوارض می توانند اجازه ورود باکتری ها به داخل پالپ ( بافت نرم دندان شامل اعصاب، عروق خونی و بافت همبندی) را داده و منجربه مرگ پالپ شوند.
هنگامی که چرک در نوک ریشه دندان در استخوان فک تشکیل شود، یک پاکت چرکی به نام آبسه را ایجاد می نماید. در صورتی که آبسه دندان درمان نشود، می تواند منجربه یک عفونت شدید در استخوان فک، دندانها و بافت های مجاورگردد.
مکانیسم آبسه دندان :
منطقه محدودی از چرک ناشی از عفونت باکتریایی است سیستم ایمنی بدن به عفونت واکنش نشان می دهد گلبول های سفید خون را به محلول عفونت می فرستد تا به مقابله با آن بپردازد. چرک مخلوطی از سلولهای مرده و زنده خون آنزیم ها و بقایای تخریب شده سلول ها و بافت هاست وقتی که راهی برای خروج چرک وجود داشته باشد آبسه دندان تشکیل می شود.
آبسه ها در هر جای بدن می توانند تشکیل شوند در دهان آبسه ها در بافت لثه یا در ریشه های دندان و بافت های اطراف دندان تشکیل می شود. علت آن می تواند تروما (غذا یا بقایای جمع شده در عمق لثه) باکتری ها ( که وارد فضای پالپ شده اند) یا یک پاکت پریودنتالی عمیق باشد.
افراد با مقاومت کم بدن در معرض تشکیل بیشتر آبسه ها هستند. در ابتدا آبسه دندان ممکن است موجب سردرد شود که می تواند شدید باشد.هنگام آبسه دندان عصب دندان می تواند عفونی شود عفونت از لثه گذشته و در دهان باز شود وقتی آبسه به دهان راه باز می کند درد کاهش می یابد اما درمان دندانپزشکی بایستی انجام شود.
علل آبسه دندان
آبسه دندان می تواند باعث حساس شدن دندان آسیب دیده شود
هنگامی که داخل دندان شما آسیب می بیند، امکان دارد باکتری ها به این ناحیه وارد شده و باعث ایجاد عفونت شوند. گاهی اوقات شما یک ناحیه متورم پر از چرک را (پوسته ضخیم محتوی مایعی به رنگ سفید مایل به زرد) را در این زمان مشاهده می کنید. اگر امکان خارج کردن چرک از محل آن وجود نداشته باشد، ناحیه مورد نظر به تدریج متورم تر و دردناک تر خواهد شد و در اصطلاح به این مشکل آبسه دندان می گویند. آبسه دندان یک پوشش را در اطراف چرک ایجاد می کند، با این کار بدن شما سعی می کند از پخش شدن عفونت ایجاد شده در سایر اعضا جلوگیری کند.
معمولاً در بسیاری از موارد، آبسه لثه و دندان بسیار سریع تشکیل می شود، گاهی اوقات حتی در طول یک یا دو روز پس از شروع عفونت ایجاد می شود.
عوامل موثر در ایجاد آبسه دندان
مصرف زیاد شکلات خطر ابتلا به آبسه دندان را افزایش می دهد
عوامل زیر خطر ابتلا به آبسه دندان را افزایش می دهند:
◊ عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: مراقبت نکردن صحیح از دندان ها و لثه ها، مثل مسواک نزدن روزانه دندان ها و نکشیدن نخ دندان، خطر ابتلا به پوسیدگی دندان، بیماری های لثه، آبسه دندان و سایر مشکلات دهان و دندان را افزایش می دهد.
◊ مصرف زیاد مواد شیرین: خوردن و نوشیدن مکرر مواد غذایی شیرین مثل شیرینی ها، شکلات، نوشابه و … باعث پوسیدگی دندان و در نتیجه آبسه دندان می شود.
انواع آبسه دندان
امکان درمان آبسه دندان به صورت خود به خود وجود ندارد
در عمل انواع آبسه دندان به دو گروه زیر تقسیم می شود:
– آبسه لثه (که در اصطلاح آبسه پریودنتال نامیده می شود):
معمولاً آبسه لثه باعث می شود یک عفونت در فضای بین دندان و لثه ایجاد شود. این عفونت ناشی از آبسه لثه ممکن است در اثر گیر افتادن مواد غذایی بین لثه و دندان ایجاد شود. افرادی که به بیماری پیشرفته پریودنتال مبتلا هستند، باکتری در زیر لثه و در محل استخوان نیز تشکیل شود.
– آبسه مربوط به دندان (که در اصطلاح آبسه پری اپیکال نامیده می شود):
آبسه دندان، در داخل دندان تشکیل می شود. این مشکل زمانی روی می دهد که عصب دندان مرده یا از بین رفته باشد. این نوع از آبسه دندان در سر ریشه دندان ایجاد می شود. سپس عفونت ایجاد شده به استخوان اطراف دندان نیز سرایت کرده و در استخوان پخش می گردد.
این مشکل در اکثر موارد دردناک است و به همین خاطر افراد سریعاً برای درمان آبسه دندان و دهان به دندان پزشک مراجعه می نمایند. گاهی اوقات عفونت ایجاد شده درد ندارد یا درد به نسبت کمی دارد. اگر آبسه دندان درمان نشده و به حال خود رها شود، عفونت می تواند برای چند ماه یا حتی چند سال باقی بماند. در حقیقت امکان درمان آبسه دندان به صورت خود به خود وجود ندارد و به همین خاطر نباید علائم آبسه دندان نادیده گرفته شود.
علائم آبسه دندان
از علائم آبسه دندان، می توان به ایجاد ورم در لثه و بالا رفتن دمای بدن اشاره کرد
آبسه دندان در همه افرادی که برای درمان مناسب یک دندان ترک خورده یا شکسته، ریشه های در معرض آسیب یا پوسیدگی عمیق دندان خود اقدام نمی کنند،ایجاد می شود، آبسه دندان در کودکان نیز می تواند بروز یابد.
افرادی که برای مدت طولانی به دندان پزشک مراجعه نمی کنند، به خاطر عدم دریافت درمان مناسب برای پوسیدگی های ایجاد شده در دهان تحت تاثیر عواملی همچون رعایت نکردن مناسب بهداشت دهان و مصرف زیاد شکر در رژیم غذایی یا محدودیت های مالی احتمالی، مستعد ابتلا به آبسه دندانی هستند.
افراد مبتلا به دیابت، بیماری خود ایمنی، یا کسانی که از شیمی درمانی برای درمان سرطان استفاده می کنند یا داروهای خاص که باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن می شود مصرف می نمایند، با درصد بالاتر به بیماری آبسه دندان مبتلا می شوند. علایم آبسه دندان شامل یک یا چند مورد از موارد زیر است:
♦ از علائم آبسه دندان درد (درد دندان) که به سرعت تشدید می شود است. این درد می تواند شدید و ضربانی باشد.
♦ ایجاد ورم در لثه که می تواند باعث حساس شدن آن شود نیز از نشانه های آبسه دندان است.
♦ ورم صورت. پوست روی آبسه دندان ممکن است قرمز و متورم شود.
♦ آبسه دندان می تواند باعث حساس شدن دندان آسیب دیده شود که حتی در صورت تماس با اجسام خارجی می تواند با لق شدن دندان در دهان همراه شود.
♦ یکی از علائم آبسه دندان، بالا رفتن دمای بدن (تب) و احساس ناخوشی عمومی در بدن می باشد.
♦ در موارد جدی، ممکن است هنگام ابتلا به آبسه دندان، عضلات فک دچار اسپاسم و گرفتگی شوند.
عوارض آبسه دندان
√ آبسه دندان بدون درمان دندانپزشکی، بهبود نمی یابد.
√ اگر آبسه دندان پاره شود، درد دندان خیلی کم می شود، ولی همچنان نیاز به درمان دندانپزشکی دارد.
√ اگر چرک آبسه دندان خالی نشود، عفونت به سمت فک و سایر قسمت های سر و گردن میرود. حتی ممکن است فرد دچار عفونت خون (سپسیس) شود که عفونتی کشنده است و در تمام بدن پخش می شود.
√ اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد و آبسه دندان خود را با مراجعه به دندانپزشک درمان نکنید، خطر ابتلای شما به عفونت گسترده بدن بیشتر از بقیه است.
تشخیص آبسه دندان
آبسه دندان بدون درمان دندانپزشکی، بهبود نمی یابد
معمولاً دندان پزشک برای تشخیص آبسه دندان و لثه ابتدا وضعیت دهان شما را بررسی میکند. در این رابطه دندان پزشک ممکن است ناحیه متورم لثه یا آبسه دندان را فشار دهد. علاوه بر این ممکن است عصب (پالپ) دندان آسیب دیده بررسی شود تا زنده بودن آن مشخص شود. معاینه پالپ دندان می تواند شامل فعالیت های زیر باشد:
* ضربه زدن آهسته به دندان
* آزمون دما
* استفاده از ابزار معاینه الکتریکی
علاوه بر این دندان پزشک در برخی موارد ابتلا به آبسه دندان ممکن است از عکس رادیولوژی برای بررسی میزان از بین رفتن استخوان سر ریشه دندان استفاده کند و فضای خالی که در محل آن استخوان از بین رفته است در عکس رادیولوژی تیره و تاریک خواهد بود.
درمان آبسه دندان
اگر چرک آبسه دندان پخش شده باشد، دندانپزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند
هدف از درمان آبسه دندان، برطرف کردن عفونت و چرک دندان است. به همین منظور، دندانپزشک از روش های زیر برای درمان آبسه استفاده می کند:
• بریدن آبسه دندان و خالی کردن چرک آن: دندانپزشک یک برش کوچک روی آبسه دندان ایجاد می کند تا چرک آن خالی شود. سپس با محلول سرم فیزیولوژی آن را شستشو می دهد.
• عصب کشی دندان: یکی دیگر از راههای درمان آبسه دندان عصب کشی است. این کار باعث رفع عفونت دندان می شود و دندان را حفظ می کند. برای این کار، دندانپزشک دندان شما را می تراشد و بافت داخل دندان (پالپ) را بر می دارد و چرک آبسه دندان را خارج می کند.
سپس دندان را پُر می کند و برای استحکام دندان به خصوص برای دندان آسیاب، روی دندان را با یک تاج می پوشاند. اگر به طور مناسب و صحیح از این دندان ترمیم شده مراقبت کنید، می توانید برای تمام عمر آن را داشته باشید.
• کشیدن دندان دچار آبسه: اگر دندانپزشک نتواند آبسه دندان را درمان کند و دندان دچار آبسه را نگه دارد، آن را می کشد و چرک آبسه را خارج می کند تا عفونت برطرف شود و در بدن پخش نگردد.
• تجویز آنتی بیوتیک برای درمان آبسه دندان: اگر عفونت و چرک آبسه دندان به سایر قسمت ها مثل فک صورت رسیده باشد، دندانپزشک داروی آنتی بیوتیک برای فرد تجویز می کند تا از انتشار بیشتر عفونت جلوگیری کند.
همچنین اگر سیستم ایمنی بدن شما در هنگام ابتلا به آبسه دندان ضعیف باشد، حتی بدون انتشار عفونت در بدن، پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز می کند تا چرک دندان زودتر خشک شود. هر سه تا چهار ماه یک بار و یا هر وقت که پرزهای مسواک شما خراب شدند، مسواک خود را عوض کنید.
درمان های خانگی آبسه دندان
زمانی که آبسه دندان در حال بهبودی است، دندانپزشک انجام کارهای زیر را به شما توصیه می کند تا ناراحتی شما کم تر شود:
− در هنگام ابتلا به آبسه دندان، دهان خود را با آب نمک گرم بشویید.
− در صورت نیاز، داروهای مسکن مثل استامینوفن و بروفن برای کاهش درد آبسه دندان بخورید.
جلوگیری از آبسه دندان
برای پیشگیری از پوسیدگی و آبسه دندان حتما مسواک بزنید
جلوگیری از پوسیدگی دندان برای پیشگیری از آبسه دندان ضروری است. از دندان های خود به نحو احسن مراقبت کنید تا از پوسیدگی آن ها و ابتلا به آبسه دندان جلوگیری شود:
ο برای پیشگیری از پوسیدگی دندان و ابتلا به آبسه دندان حداقل دو بار در روز دندان های خود را مسواک بزنید.
ο برای جلوگیری از پوسیدگی و آبسه دندان، بعد از خوردن غذا و هر نوع خوراکی، نخ دندان بکشید.
ο هر سه تا چهار ماه یک بار و یا هر وقت که پرزهای مسواک شما خراب شدند، مسواک خود را عوض کنید.
ο برای پیشگیری از پوسیدگی و آبسه دندان تغذیه سالم داشته باشید و مصرف مواد غذایی شیرین و تنقلات را کاهش دهید.
ο برای بررسی سلامت دندان های خود و تمیز کردن تخصصی آن ها، هر چند مدت یک بار برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید.
ο برای جلوگیری از ابتلا به پوسیدگی، آبسه دندان و افزایش مقاومت دندان ها، از دهانشویه های ضدعفونی کننده یا فلوراید دار استفاده کنید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته
منابع:
soroushclinic.ir
doctoreman.ir
نوشته راه های درمان آبسه دندان و لثه اولین بار در بامداد پدیدار شد.
آبسه در دندان یک نوع تورم اســت و معمولا در افرادی که مشکل دهان و دندان دارند رایج اســت.درباره این مشکل مقاله ای مفصل داریم. گاهی برخی از مراجعان دندانپزشکی اظهار می کنند که دندان شان آبسه کرده اســت اما دندانپزشک پس از معاینه متوجه می شود که مشکل بیمارش آبسه نیست.
در واقع، بیشتر مراجعان دندانپزی هر نوع تورمی را که داخل دهان خود احساس کنند، آبسه می نامند. حتی بیماران به اشتباه تورم التهابی را که بعد از عصب کشی، جراحی دندان و لثه یا کشیدن دندان ایجاد می شود نیز آبسه می نامند. در این مطلب به آبسه دندان، علل ایجاد و راه های درمان آن می پردازیم.
آبسه چیست؟
به هر نوع تجمع چرک و عفونت که با بافت بدن محصور شده باشد، آبسه می گویند. علت آبسه های دندانی معمولا عفونت یک دندان یا یک ناحیه عفونی با دندان قبلی عفونی اســت. بنابراین علت آبسه عفونت اســت ولی به این معنی نیست که عامل عفونت هم داخل آبسه باشد. عامل آبسه های دندانی اغلب خارج از آبسه اســت و بیشتر آنها باکتری ها هستند.
علت آبسه دندانی چیست؟
علت اصلی آبسه های دندانی، پوسیدگی دندان هاست؛ یعنی میکروب ها را باید علت اصلی آبسه ها دانست. معمولا در تمام آبسه ها منشأ مشکل به دندان ها برمی گردد. در بیشتر موارد هم منشأ آبسه، ریشه دندان هاست.بنابراین با درمان دندان یا کشیدن دندان و حذف علت آبسه هم درمان می شود.
بیماری های لثه، ضربه ها و صدمات وارد شده به دندان، کشیدن دندان و جراحی ایمپلنت هم می تواند آبسه در دهان ایجاد کند که با توجه به علت آبسه، هر کدام ممکن اســت درمان های خاص خود را داشته باشند.
ممکن اســت بپرسید که آیا وقتی آبسه داریم، نمی توانیم دندان مان را درمان کنیم و باید منتظر باشیم که آبسه از بین برود؟
گفتیم که منشأ آبسه دندان تقریبا در تمام موارد، عفونت دندان اســت، بنابراین تا زمانی که دندان درمان نشود، آبسه هم درمان قطعی نخواهد شد ولی گاهی وجود خود آبسه یا خطرات و علائمی که ایجاد می کند (مانند تب) باعث می شود رفع این علائم در اولویت دندانپزشک قرار بگیرد. به علاوه گاهی بی حسی دندان و کنترل درمان با وجود تورم آبسه دشوار اســت.
از این رو، گاهی ممکن اســت تجویز آنتی بیوتیک، قبل، همزمان یا بعد از درمان انجام بگیرد ولی در افراد با سطح ایمنی عادی و نبود علائمی مانند تب، بی حالی و … به ندرت ممکن اســت نیاز به تجویز آنتی بیوتیک باشد و درمان های قطعی دندانپزشکی برای درمان کفایت می کند. بنابراین درمان قطعی آبسه دندانی، درمان دندانپزشکی اســت و نه استفاده از دارو.
آبسه می تواند خطرناک باشد؟
آبسه دندانی در نوع خود در آغاز خطر جایی ندارد ولی می تواند به یک خطر تبدیل شود و حتی سلامت شما را تهدید کند. آبسه دندانی چند سرنوشت می تواند داشته باشد. در یک حالت وقتی آبسه به فضاهای فک و صورت شما گسترش پیدا کند، حتی می تواند تنفس را مختل کند.
در حالت خطرناک دیگر، گسترش آبسه در فضاها می تواند به ترومبوز سینوس کاورنوس و حتی مرگ منجر شود. در حالت های دیگر گسترش عفونت متعاقب آبسه می تواند به عفونت در خون (سپتی سمی)، مننژیت و … منجر شود.آبسه دندانی از جمله مواردی اســت که ممکن اســت اورژانس بستری شدن در بیمارستان برای بیمار ایجاد کند
اما تمام این موارد خطرناکی که اشاره شد، در موارد بسیار پیشرفته عفونت های دندانی هم بسیار نادر اســت و در افراد با سیستم ایمنی طبیعی به ندرت ممکن اســت مشاهده شود. بنابراین با وجود اینکه باید حتما در صورت بروز آبسه دندانی، در اسرع وقت اقدام به درمان کنید، از بابت خطرات جانی نگران نباشید.
آبسه ها ممکن اســت حاد باشند و درد زیادی ایجاد کنند. از طرف دیگر، آبسه می تواند مسیری مزمن را طی کند. به این صورت که چرک محصور شده در استخوان، مسیری رو به خارج شدن پیدا می کند. خروج این مسیر می تواند روی پوست صورت یا داخل دهان باشد و خود را به صورت جوشی که از آن چرک خارج می شود نشان دهد.
به این مسیر خروج چرک در اصطلاح عمومی مسیر سینوس می گویند (هر چند اصطلاح علمی دقیقی نیست). در شرایط وجود مسیر تخلیه، اغلب برخلاف آبسه های حاد، درد زیادی وجود ندارد.
تفاوت کیست و آبسه چیست؟
بسیاری از بیماران تفاوت کیست و آبسه را نمی دانند و آنها را با هم اشتباه می گیرند. از طرف دیگر، بسیاری از دندانپزشکان هم از توضیح واضح تفاوت طبقه بندی کیست و آبسه و ارتباط این دو با هم خودداری می کنند. بیماران همیشه این سوال را دارند که آیا کیست و آبسه یکی هستند و اگر نه، آیا آبسه می تواند منجر به کیست شود یا نه؟
کیست و آبسه هر دو توده ای از بافت خوش خیم هستند که با مایع یا چرک پر شده اند اما کیست و آبسه 2 مقوله کاملا جدا از هم هستند.آبسه یک تعرف کلینیکی دارد که به تورم، وجود چرک و علت عفونی وابسته اســت اما کیست تعریف کلینیکی مشخص ندارد و یک یافته میکروسکوپی محسوب می شود.
یعنی دندانپزشک با معاینه، مشاهده و حتی عکس های رادیوگرافی معمول، قطعیتی در مورد وجود کیست مطرح نمی کند بلکه پاتولوژیست بعد از خارج کردن و زیر میکروسکوپ قرار دادن آن در موردش اظهارنظر می کند.کیست ها برخلاف آبسه ها شایع نیستند
ولی متاسفانه بیماران و حتی دندانپزشکان به اشتباه عبارت «کیست دندانی» را زیاد استفاده می کنند در حالی که بیشتر مواقعی که اصطلاح کیست استفاده می شود، کیست واقعی وجود ندارد!آبسه ها می توانند منجر به ایجاد کیست شوند ولی باز هم این قضیه شایع نیست.
آبسه چطور درمان می شود؟
درمان اصلی آبسه دندانی، رفع علت آبسه اســت. آبسه بر اثر عفونت یک (یا چند) دندان ایجاد می شود. با درمان کانال های ریشه دندان یا خارج کردن دندان، عفونت دندان درمان خواهد شد. کنار درمان دندان، درمان های کمکی هم در مواردی ممکن اســت در نظر گرفته شود؛ مانند درناژ آبسه (ایجاد مسیری رو به بیرون که چرک آبسه خارج شود) یا استفاده از آنتی بیوتیک ها با توجه به نیاز و تشخیص دندانپزشک.
آیا تورم و درد بعد از عصب کشی آبسه عفونی اســت؟
بعد از عصب کشی ممکن اســت تورم و درد شدیدی داشته باشید. حالتی مانند آبسه های عفونی که بیماران را نگران می کند که نکند دچار عفونت خطرناکی شده اند. این تورم ها در بیشتر موارد علت التهابی دارند و نه عفونی. نگرانی در مورد آنها بی مورد اســت چون علت عفوت (دندان) درمان شده اســت.
اگر بعد از درمان عصب کشی با تورم و درد غیر منتشر بدون تب، بی حالی و علائمی مانند سرماخوردگی مواجه شدید، آبسه عفونی وجود ندارد و نباید در مورد خطرات آبسه نگران باشید.
گاهی برخی از مراجعان دندانپزشکی اظهار می کنند که دندان شان آبسه کرده اسـت اما دندانپزشک پس از معاینه متوجه می شود که مشکل بیمارش آبسه نیست. در واقع، بیشتر مراجعان دندانپزی هر نوع تورمی را که داخل دهان خود احساس کنند، آبسه می نامند.
درمان آبسه دندانی
دکتر علی مرسلی: گاهی برخی از مراجعان دندانپزشکی اظهار می کنند که دندان شان آبسه کرده اسـت اما دندانپزشک پس از معاینه متوجه می شود که مشکل بیمارش آبسه نیست. در واقع، بیشتر مراجعان دندانپزی هر نوع تورمی را که داخل دهان خود احساس کنند، آبسه می نامند. حتی بیماران به اشتباه تورم التهابی را که بعد از عصب کشی، جراحی دندان و لثه یا کشیدن دندان ایجاد می شود نیز آبسه می نامند. در این مطلب به آبسه دندان، علل ایجاد و راه های درمان آن می پردازیم.
آبسه چیست؟
به هر نوع تجمع چرک و عفونت که با بافت بدن محصور شده باشد، آبسه می گویند. علت آبسه های دندانی معمولا عفونت یک دندان یا یک ناحیه عفونی با دندان قبلی عفونی اسـت. بنابراین علت آبسه عفونت اسـت ولی به این معنی نیست که عامل عفونت هم داخل آبسه باشد. عامل آبسه های دندانی اغلب خارج از آبسه اسـت و بیشتر آنها باکتری ها هستند.
علت آبسه دندانی چیست؟
علت اصلی آبسه های دندانی، پوسیدگی دندان هاست؛ یعنی میکروب ها را باید علت اصلی آبسه ها دانست. معمولا در تمام آبسه ها منشأ مشکل به دندان ها برمی گردد. در بیشتر موارد هم منشأ آبسه، ریشه دندان هاست.
بنابراین با درمان دندان یا کشیدن دندان و حذف علت آبسه هم درمان می شود.
بیماری های لثه، ضربه ها و صدمات وارد شده به دندان، کشیدن دندان و جراحی ایمپلنت هم می تواند آبسه در دهان ایجاد کند که با توجه به علت آبسه، هر کدام ممکن اسـت درمان های خاص خود را داشته باشند.
ممکن اسـت بپرسید که آیا وقتی آبسه داریم، نمی توانیم دندان مان را درمان کنیم و باید منتظر باشیم که آبسه از بین برود؟
گفتیم که منشأ آبسه دندان تقریبا در تمام موارد، عفونت دندان اسـت، بنابراین تا زمانی که دندان درمان نشود، آبسه هم درمان قطعی نخواهد شد ولی گاهی وجود خود آبسه یا خطرات و علائمی که ایجاد می کند (مانند تب) باعث می شود رفع این علائم در اولویت دندانپزشک قرار بگیرد. به علاوه گاهی بی حسی دندان و کنترل درمان با وجود تورم آبسه دشوار اسـت.
از این رو، گاهی ممکن اسـت تجویز آنتی بیوتیک، قبل، همزمان یا بعد از درمان انجام بگیرد ولی در افراد با سطح ایمنی عادی و نبود علائمی مانند تب، بی حالی و ... به ندرت ممکن اسـت نیاز به تجویز آنتی بیوتیک باشد و درمان های قطعی دندانپزشکی برای درمان کفایت می کند. بنابراین درمان قطعی آبسه دندانی، درمان دندانپزشکی اسـت و نه استفاده از دارو.
آبسه می تواند خطرناک باشد؟
آبسه دندانی در نوع خود در آغاز خطر جایی ندارد ولی می تواند به یک خطر تبدیل شود و حتی سلامت شما را تهدید کند. آبسه دندانی چند سرنوشت می تواند داشته باشد. در یک حالت وقتی آبسه به فضاهای فک و صورت شما گسترش پیدا کند، حتی می تواند تنفس را مختل کند. در حالت خطرناک دیگر، گسترش آبسه در فضاها می تواند به ترومبوز سینوس کاورنوس و حتی مرگ منجر شود. در حالت های دیگر گسترش عفونت متعاقب آبسه می تواند به عفونت در خون (سپتی سمی)، مننژیت و ... منجر شود.
آبسه دندانی از جمله مواردی اسـت که ممکن اسـت اورژانس بستری شدن در بیمارستان برای بیمار ایجاد کند اما تمام این موارد خطرناکی که اشاره شد، در موارد بسیار پیشرفته عفونت های دندانی هم بسیار نادر اسـت و در افراد با سیستم ایمنی طبیعی به ندرت ممکن اسـت مشاهده شود. بنابراین با وجود اینکه باید حتما در صورت بروز آبسه دندانی، در اسرع وقت اقدام به درمان کنید، از بابت خطرات جانی نگران نباشید.
آبسه ها ممکن اسـت حاد باشند و درد زیادی ایجاد کنند. از طرف دیگر، آبسه می تواند مسیری مزمن را طی کند. به این صورت که چرک محصور شده در استخوان، مسیری رو به خارج شدن پیدا می کند. خروج این مسیر می تواند روی پوست صورت یا داخل دهان باشد و خود را به صورت جوشی که از آن چرک خارج می شود نشان دهد. به این مسیر خروج چرک در اصطلاح عمومی مسیر سینوس می گویند (هر چند اصطلاح علمی دقیقی نیست). در شرایط وجود مسیر تخلیه، اغلب برخلاف آبسه های حاد، درد زیادی وجود ندارد.
تفاوت کیست و آبسه چیست؟
بسیاری از بیماران تفاوت کیست و آبسه را نمی دانند و آنها را با هم اشتباه می گیرند. از طرف دیگر، بسیاری از دندانپزشکان هم از توضیح واضح تفاوت طبقه بندی کیست و آبسه و ارتباط این دو با هم خودداری می کنند. بیماران همیشه این سوال را دارند که آیا کیست و آبسه یکی هستند و اگر نه، آیا آبسه می تواند منجر به کیست شود یا نه؟
کیست و آبسه هر دو توده ای از بافت خوش خیم هستند که با مایع یا چرک پر شده اند اما کیست و آبسه 2 مقوله کاملا جدا از هم هستند.
آبسه یک تعرف کلینیکی دارد که به تورم، وجود چرک و علت عفونی وابسته اسـت اما کیست تعریف کلینیکی مشخص ندارد و یک یافته میکروسکوپی محسوب می شود. یعنی دندانپزشک با معاینه، مشاهده و حتی عکس های رادیوگرافی معمول، قطعیتی در مورد وجود کیست مطرح نمی کند بلکه پاتولوژیست بعد از خارج کردن و زیر میکروسکوپ قرار دادن آن در موردش اظهارنظر می کند.
کیست ها برخلاف آبسه ها شایع نیستند ولی متاسفانه بیماران و حتی دندانپزشکان به اشتباه عبارت «کیست دندانی» را زیاد استفاده می کنند در حالی که بیشتر مواقعی که اصطلاح کیست استفاده می شود، کیست واقعی وجود ندارد!
آبسه ها می توانند منجر به ایجاد کیست شوند ولی باز هم این قضیه شایع نیست.
آبسه چطور درمان می شود؟
درمان اصلی آبسه دندانی، رفع علت آبسه اسـت. آبسه بر اثر عفونت یک (یا چند) دندان ایجاد می شود. با درمان کانال های ریشه دندان یا خارج کردن دندان، عفونت دندان درمان خواهد شد. کنار درمان دندان، درمان های کمکی هم در مواردی ممکن اسـت در نظر گرفته شود؛ مانند درناژ آبسه (ایجاد مسیری رو به بیرون که چرک آبسه خارج شود) یا استفاده از آنتی بیوتیک ها با توجه به نیاز و تشخیص دندانپزشک.
آیا تورم و درد بعد از عصب کشی آبسه عفونی اسـت؟
بعد از عصب کشی ممکن اسـت تورم و درد شدیدی داشته باشید. حالتی مانند آبسه های عفونی که بیماران را نگران می کند که نکند دچار عفونت خطرناکی شده اند. این تورم ها در بیشتر موارد علت التهابی دارند و نه عفونی. نگرانی در مورد آنها بی مورد اسـت چون علت عفوت (دندان) درمان شده اسـت. اگر بعد از درمان عصب کشی با تورم و درد غیر منتشر بدون تب، بی حالی و علائمی مانند سرماخوردگی مواجه شدید، آبسه عفونی وجود ندارد و نباید در مورد خطرات آبسه نگران باشید.
هفته نامه سلامت
اخبار مرتبط:
حذف منبع عفونت،مهمترین روش جلوگیری از درد دندان اسـت
برای درمان آبسه دندان نیازی به آنتیبیوتیک نیست
چگونه با آبسه دندان کودکان، کنار بیاییم ؟
حل انواع مشکلات دندان با طب سنتی
درمان درد دندان تنها در چند دقیقه
هفته نامه سلامت - دکتر علی مرسلی*: گاهی برخی از مراجعان دندانپزشکی اظهار می کنند که دندان شان آبسه کرده اســت اما دندانپزشک پس از معاینه متوجه می شود که مشکل بیمارش آبسه نیست. در واقع، بیشتر مراجعان دندانپزی هر نوع تورمی را که داخل دهان خود احساس کنند، آبسه می نامند. حتی بیماران به اشتباه تورم التهابی را که بعد از عصب کشی، جراحی دندان و لثه یا کشیدن دندان ایجاد می شود نیز آبسه می نامند. در این مطلب به آبسه دندان، علل ایجاد و راه های درمان آن می پردازیم.
به هر نوع تجمع چرک و عفونت که با بافت بدن محصور شده باشد، آبسه می گویند. علت آبسه های دندانی معمولا عفونت یک دندان یا یک ناحیه عفونی با دندان قبلی عفونی اســت. بنابراین علت آبسه عفونت اســت ولی به این معنی نیست که عامل عفونت هم داخل آبسه باشد. عامل آبسه های دندانی اغلب خارج از آبسه اســت و بیشتر آنها باکتری ها هستند.
علت اصلی آبسه های دندانی، پوسیدگی دندان هاست؛ یعنی میکروب ها را باید علت اصلی آبسه ها دانست. معمولا در تمام آبسه ها منشأ مشکل به دندان ها برمی گردد. در بیشتر موارد هم منشأ آبسه، ریشه دندان هاست.
بنابراین با درمان دندان یا کشیدن دندان و حذف علت آبسه هم درمان می شود.
بیماری های لثه، ضربه ها و صدمات وارد شده به دندان، کشیدن دندان و جراحی ایمپلنت هم می تواند آبسه در دهان ایجاد کند که با توجه به علت آبسه، هر کدام ممکن اســت درمان های خاص خود را داشته باشند.
ممکن اســت بپرسید که آیا وقتی آبسه داریم، نمی توانیم دندان مان را درمان کنیم و باید منتظر باشیم که آبسه از بین برود؟
گفتیم که منشأ آبسه دندان تقریبا در تمام موارد، عفونت دندان اســت، بنابراین تا زمانی که دندان درمان نشود، آبسه هم درمان قطعی نخواهد شد ولی گاهی وجود خود آبسه یا خطرات و علائمی که ایجاد می کند (مانند تب) باعث می شود رفع این علائم در اولویت دندانپزشک قرار بگیرد. به علاوه گاهی بی حسی دندان و کنترل درمان با وجود تورم آبسه دشوار اســت.
از این رو، گاهی ممکن اســت تجویز آنتی بیوتیک، قبل، همزمان یا بعد از درمان انجام بگیرد ولی در افراد با سطح ایمنی عادی و نبود علائمی مانند تب، بی حالی و ... به ندرت ممکن اســت نیاز به تجویز آنتی بیوتیک باشد و درمان های قطعی دندانپزشکی برای درمان کفایت می کند. بنابراین درمان قطعی آبسه دندانی، درمان دندانپزشکی اســت و نه استفاده از دارو.
آبسه می تواند خطرناک باشد؟
آبسه دندانی در نوع خود در آغاز خطر جایی ندارد ولی می تواند به یک خطر تبدیل شود و حتی سلامت شما را تهدید کند. آبسه دندانی چند سرنوشت می تواند داشته باشد. در یک حالت وقتی آبسه به فضاهای فک و صورت شما گسترش پیدا کند، حتی می تواند تنفس را مختل کند. در حالت خطرناک دیگر، گسترش آبسه در فضاها می تواند به ترومبوز سینوس کاورنوس و حتی مرگ منجر شود. در حالت های دیگر گسترش عفونت متعاقب آبسه می تواند به عفونت در خون (سپتی سمی)، مننژیت و ... منجر شود.
آبسه دندانی از جمله مواردی اســت که ممکن اســت اورژانس بستری شدن در بیمارستان برای بیمار ایجاد کند اما تمام این موارد خطرناکی که اشاره شد، در موارد بسیار پیشرفته عفونت های دندانی هم بسیار نادر اســت و در افراد با سیستم ایمنی طبیعی به ندرت ممکن اســت مشاهده شود. بنابراین با وجود اینکه باید حتما در صورت بروز آبسه دندانی، در اسرع وقت اقدام به درمان کنید، از بابت خطرات جانی نگران نباشید.
آبسه ها ممکن اســت حاد باشند و درد زیادی ایجاد کنند. از طرف دیگر، آبسه می تواند مسیری مزمن را طی کند. به این صورت که چرک محصور شده در استخوان، مسیری رو به خارج شدن پیدا می کند. خروج این مسیر می تواند روی پوست صورت یا داخل دهان باشد و خود را به صورت جوشی که از آن چرک خارج می شود نشان دهد. به این مسیر خروج چرک در اصطلاح عمومی مسیر سینوس می گویند (هر چند اصطلاح علمی دقیقی نیست). در شرایط وجود مسیر تخلیه، اغلب برخلاف آبسه های حاد، درد زیادی وجود ندارد.
کیست و آبسه هر دو توده ای از بافت خوش خیم هستند که با مایع یا چرک پر شده اند اما کیست و آبسه 2 مقوله کاملا جدا از هم هستند.
آبسه یک تعرف کلینیکی دارد که به تورم، وجود چرک و علت عفونی وابسته اســت اما کیست تعریف کلینیکی مشخص ندارد و یک یافته میکروسکوپی محسوب می شود. یعنی دندانپزشک با معاینه، مشاهده و حتی عکس های رادیوگرافی معمول، قطعیتی در مورد وجود کیست مطرح نمی کند بلکه پاتولوژیست بعد از خارج کردن و زیر میکروسکوپ قرار دادن آن در موردش اظهارنظر می کند.
کیست ها برخلاف آبسه ها شایع نیستند ولی متاسفانه بیماران و حتی دندانپزشکان به اشتباه عبارت «کیست دندانی» را زیاد استفاده می کنند در حالی که بیشتر مواقعی که اصطلاح کیست استفاده می شود، کیست واقعی وجود ندارد!
آبسه ها می توانند منجر به ایجاد کیست شوند ولی باز هم این قضیه شایع نیست.
آبسه چطور درمان می شود؟
درمان اصلی آبسه دندانی، رفع علت آبسه اســت. آبسه بر اثر عفونت یک (یا چند) دندان ایجاد می شود. با درمان کانال های ریشه دندان یا خارج کردن دندان، عفونت دندان درمان خواهد شد. کنار درمان دندان، درمان های کمکی هم در مواردی ممکن اســت در نظر گرفته شود؛ مانند درناژ آبسه (ایجاد مسیری رو به بیرون که چرک آبسه خارج شود) یا استفاده از آنتی بیوتیک ها با توجه به نیاز و تشخیص دندانپزشک.
آیا تورم و درد بعد از عصب کشی آبسه عفونی اســت؟
* متخصص درمان ریشه
با دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان آبسه دندان آشنا شوید.
آبسه دندان اگرپالپ دندان پس از عفونی (آلوده به باکتری) شدن نتواند از خود دفاع کند احتمال تشکیل آبسه دندانی در نوک ریشه بسیار زیاد میشود. چنین عفونتی از نوک ریشه دندان خود را به لثه رسانده و باعث تورم و ایجاد درد شدید آن میشود!
معمولا درمان در این حالت کمی پیچیده تر بوده ودر مواردی ممکن است لازم باشد دندان را کشید.در موارد پیشرفته تر از عفونت، آبسه دندان ممکن است به نواحی حساسی از سر و گردن نیز برسد که برای آن نیاز به جراحی های پیچیده در اتاق عمل باشد.
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتیبیوتیک به هیچ وجه توصیه نمیشود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتیبیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها میگردد.
پس در صورت بروز آبسههای دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید. از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها میشود.
نقش اصلی در درمان آبسه های دندانی، اول حذف عامل عفونت است که این عمل به صورت باز کردن راهی مثل بریدن بافت های روی آبسه، عصب کشی دندان یا حتی خارج کردن دندان برای خروج چرک انجام می شود و دومین راه تجویز آنتی بیوتیک های لازم برای کامل شدن درمان و حذف مواد عفونی است که البته هر دو مورد باید در مطب و با نظر دندان پزشک انجام شود.
اگر آبسه ها در نواحی سطحی و در مجاورت استخوان فک باشد، مشکل چندانی پیش نمی آید و به آسانی می توان آن ها را کنترل و درمان کرد اما اگر این عفونت به فضاهای عمقی مانند فضاهای اطراف حلق، مجاری تنفسی و حتی اطراف مغز راه پیدا کند می تواند بسیار خطرناک باشد و موجب انسداد راه های تنفسی، درگیری مغز و مننژیت (التهاب پرده مغز) و انتشار در خون شود.
حتی اگر به یک آبسه سطحی به موقع رسیدگی نشود این عفونت می تواند به بافت های عمقی تر گسترش یابد و دردسرساز شود.
منطقه محدودی از چرک ناشی از عفونت باکتریایی است سیستم ایمنی بدن به عفونت واکنش نشان می دهد گلبول های سفید خون را به محلول عفونت می فرستد تا به مقابله با آن بپردازد.چرک مخلوطی از سلولهای مرده و زنده خون آنزیم ها و بقایای تخریب شده سلول ها و بافت هاست وقتی که راهی برای خروج چرک وجود داشته باشد آبسه تشکیل می شود.
آبسه ها در هر جای بدن می توانند تشکیل شوند در دهان آبسه ها در بافت لثه یا در ریشه های دندان و بافت های اطراف دندان تشکیل می شود. علت آن می تواند تروما (غذا یا بقایای جمع شده در عمق لثه) باکتری ها ( که وارد فضای پالپ شده اند) یا یک پاکت پریودنتالی عمیق باشد.
افراد با مقاومت کم بدن در معرض تشکیل بیشتر آبسه ها هستند. در ابتدا آبسه ممکن است موجب سردرد شود که می تواند شدید باشد عصب دندان می تواند عفونی شود عفونت از لثه گذشته و در دهان باز شود وقتی آبسه به دهان راه باز می کند درد کاهش می یابد اما درمان دندانپزشکی بایستی انجام شود.اگر آبسه درمان نشود عفونت به سایر جاهای سر و گردن گسترش می یابد.
علائم اصلی آبسه دندان بتدریج ظاهر شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد :
1) درد شدید در لمس دندان مبتلا و حین گاز زدن و جویدن
2) سست شدن دندان مبتلا
3) تورم حساس و قرمز رنگ لثه روی ریشه دندان
4) آزاد شدن چرک به داخل دندان
اولین علامت این آبسه های خطرناک به طور معمول تب بالا و بی حالی است.
در این شرایط حال عمومی بیمار خوب نیست و فرد احساس درد، دشواری در بلعیدن غذا و آب دارد، با توجه به این که پزشک می تواند این آبسه را احساس کند و تشخیص دهد باید به محض بروز علایم به دندان پزشک مراجعه کرد.در این مرحله بسیار مهم است که مشخص شود، عفونت در کجا وجود دارد تا به موقع بتوان از طریق جراحی به آن رسیدگی و عفونت را تخلیه کرد که در این مرحله باید فرد در بیمارستان بستری و با عمل جراحی، این آبسه و چرک تخلیه شود.
در این مورد مصرف آنتی بیوتیک خوراکی بی فایده است و باید در بیمارستان آنتی بیوتیک به صورت وریدی به بیمار تزریق شود.اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت از دندان به سطح لثه کانال زده و یک تورم دردناک که آبسه دندان نامیده می شود، شکل بگیرد. اگر آبسه دندان بترکد چرک به داخل دهان آزاد شده و درد را کاهش می دهد. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است صورت متورم و دردناک شود و گاها تب نیز ایجاد شود. اگر به آبسه دندان مشکوک شدید بایستی هر چه سریع تر با دندانپزشک خود مشورت کنید.
معمولاً دندانپزشک آبسه دندان را با معاینه دهان و دندان تشخیص می دهد.
راه های تشخیص
برای از بین رفتن عفونت در دهان و دندان میتوان یک قاشق مربا خوری عسل را با چند قطره سرکه مخلوط کرده و روی لثه و دندان ها مالید.استفاده از نمک به صورت کشیدن روی لثه و دندان بسیار خوب است، مداومت به این کار مفید است و می تواند کمک کننده باشد, در مورد نمک هم مقالات متعددی بیان شده که فوق العاده است.
تورم لثه را می توان با جوشانده هلیله به صورت مضمضه یا پاشیدن پودر عدس ، گشنیز، مورد، صندل سرخ فوفل ، سماق بهبودی بخشید و یا آب برگ تاجریزی ، بارهنگ ، آب برگ خرفه را در دهان نگهداشته و خارج کنند و یا سماق را نرم کوبیده در گلاب حل کرده مضمضه نمایند اگر ورم بهبودی نیافت می توان تخم ریحان یا تخم مرو یا تخم تمرهندی را سائیده در آب اسپرزه ریخته روی قسمت متورم بمالند.
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتیبیوتیک به هیچ وجه توصیه نمیشود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتیبیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها میگردد. پس در صورت بروز آبسههای دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید.
از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها میشود.
درمان آبسه های دندانی
اول حذف عامل عفونت است که این عمل به صورت باز کردن راهی مثل بریدن بافت های روی آبسه، عصب کشی دندان یا حتی خارج کردن دندان برای خروج چرک انجام می شود و دومین راه تجویز آنتی بیوتیک های لازم برای کامل شدن درمان و حذف مواد عفونی است که البته هر دو موردباید در مطب و با نظر دندان پزشک انجام گردد تا نتیجه بهتری حاصل شود.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
گاهی برخی از مراجعان دندانپزشکی اظهار می کنند که دندان شان آبسه کرده اسـت اما دندانپزشک پس از معاینه متوجه می شود که مشکل بیمارش آبسه نیست. در واقع، بیشتر مراجعان دندانپزی هر نوع تورمی را که داخل دهان خود احساس کنند، آبسه می نامند.
درمان آبسه دندانی
دکتر علی مرسلی: گاهی برخی از مراجعان دندانپزشکی اظهار می کنند که دندان شان آبسه کرده اسـت اما دندانپزشک پس از معاینه متوجه می شود که مشکل بیمارش آبسه نیست. در واقع، بیشتر مراجعان دندانپزی هر نوع تورمی را که داخل دهان خود احساس کنند، آبسه می نامند. حتی بیماران به اشتباه تورم التهابی را که بعد از عصب کشی، جراحی دندان و لثه یا کشیدن دندان ایجاد می شود نیز آبسه می نامند. در این مطلب به آبسه دندان، علل ایجاد و راه های درمان آن می پردازیم.
آبسه چیست؟
به هر نوع تجمع چرک و عفونت که با بافت بدن محصور شده باشد، آبسه می گویند. علت آبسه های دندانی معمولا عفونت یک دندان یا یک ناحیه عفونی با دندان قبلی عفونی اسـت. بنابراین علت آبسه عفونت اسـت ولی به این معنی نیست که عامل عفونت هم داخل آبسه باشد. عامل آبسه های دندانی اغلب خارج از آبسه اسـت و بیشتر آنها باکتری ها هستند.
علت آبسه دندانی چیست؟
علت اصلی آبسه های دندانی، پوسیدگی دندان هاست؛ یعنی میکروب ها را باید علت اصلی آبسه ها دانست. معمولا در تمام آبسه ها منشأ مشکل به دندان ها برمی گردد. در بیشتر موارد هم منشأ آبسه، ریشه دندان هاست.
بنابراین با درمان دندان یا کشیدن دندان و حذف علت آبسه هم درمان می شود.
بیماری های لثه، ضربه ها و صدمات وارد شده به دندان، کشیدن دندان و جراحی ایمپلنت هم می تواند آبسه در دهان ایجاد کند که با توجه به علت آبسه، هر کدام ممکن اسـت درمان های خاص خود را داشته باشند.
ممکن اسـت بپرسید که آیا وقتی آبسه داریم، نمی توانیم دندان مان را درمان کنیم و باید منتظر باشیم که آبسه از بین برود؟
گفتیم که منشأ آبسه دندان تقریبا در تمام موارد، عفونت دندان اسـت، بنابراین تا زمانی که دندان درمان نشود، آبسه هم درمان قطعی نخواهد شد ولی گاهی وجود خود آبسه یا خطرات و علائمی که ایجاد می کند (مانند تب) باعث می شود رفع این علائم در اولویت دندانپزشک قرار بگیرد. به علاوه گاهی بی حسی دندان و کنترل درمان با وجود تورم آبسه دشوار اسـت.
از این رو، گاهی ممکن اسـت تجویز آنتی بیوتیک، قبل، همزمان یا بعد از درمان انجام بگیرد ولی در افراد با سطح ایمنی عادی و نبود علائمی مانند تب، بی حالی و ... به ندرت ممکن اسـت نیاز به تجویز آنتی بیوتیک باشد و درمان های قطعی دندانپزشکی برای درمان کفایت می کند. بنابراین درمان قطعی آبسه دندانی، درمان دندانپزشکی اسـت و نه استفاده از دارو.
آبسه می تواند خطرناک باشد؟
آبسه دندانی در نوع خود در آغاز خطر جایی ندارد ولی می تواند به یک خطر تبدیل شود و حتی سلامت شما را تهدید کند. آبسه دندانی چند سرنوشت می تواند داشته باشد. در یک حالت وقتی آبسه به فضاهای فک و صورت شما گسترش پیدا کند، حتی می تواند تنفس را مختل کند. در حالت خطرناک دیگر، گسترش آبسه در فضاها می تواند به ترومبوز سینوس کاورنوس و حتی مرگ منجر شود. در حالت های دیگر گسترش عفونت متعاقب آبسه می تواند به عفونت در خون (سپتی سمی)، مننژیت و ... منجر شود.
آبسه دندانی از جمله مواردی اسـت که ممکن اسـت اورژانس بستری شدن در بیمارستان برای بیمار ایجاد کند اما تمام این موارد خطرناکی که اشاره شد، در موارد بسیار پیشرفته عفونت های دندانی هم بسیار نادر اسـت و در افراد با سیستم ایمنی طبیعی به ندرت ممکن اسـت مشاهده شود. بنابراین با وجود اینکه باید حتما در صورت بروز آبسه دندانی، در اسرع وقت اقدام به درمان کنید، از بابت خطرات جانی نگران نباشید.
آبسه ها ممکن اسـت حاد باشند و درد زیادی ایجاد کنند. از طرف دیگر، آبسه می تواند مسیری مزمن را طی کند. به این صورت که چرک محصور شده در استخوان، مسیری رو به خارج شدن پیدا می کند. خروج این مسیر می تواند روی پوست صورت یا داخل دهان باشد و خود را به صورت جوشی که از آن چرک خارج می شود نشان دهد. به این مسیر خروج چرک در اصطلاح عمومی مسیر سینوس می گویند (هر چند اصطلاح علمی دقیقی نیست). در شرایط وجود مسیر تخلیه، اغلب برخلاف آبسه های حاد، درد زیادی وجود ندارد.
تفاوت کیست و آبسه چیست؟
بسیاری از بیماران تفاوت کیست و آبسه را نمی دانند و آنها را با هم اشتباه می گیرند. از طرف دیگر، بسیاری از دندانپزشکان هم از توضیح واضح تفاوت طبقه بندی کیست و آبسه و ارتباط این دو با هم خودداری می کنند. بیماران همیشه این سوال را دارند که آیا کیست و آبسه یکی هستند و اگر نه، آیا آبسه می تواند منجر به کیست شود یا نه؟
کیست و آبسه هر دو توده ای از بافت خوش خیم هستند که با مایع یا چرک پر شده اند اما کیست و آبسه 2 مقوله کاملا جدا از هم هستند.
آبسه یک تعرف کلینیکی دارد که به تورم، وجود چرک و علت عفونی وابسته اسـت اما کیست تعریف کلینیکی مشخص ندارد و یک یافته میکروسکوپی محسوب می شود. یعنی دندانپزشک با معاینه، مشاهده و حتی عکس های رادیوگرافی معمول، قطعیتی در مورد وجود کیست مطرح نمی کند بلکه پاتولوژیست بعد از خارج کردن و زیر میکروسکوپ قرار دادن آن در موردش اظهارنظر می کند.
کیست ها برخلاف آبسه ها شایع نیستند ولی متاسفانه بیماران و حتی دندانپزشکان به اشتباه عبارت «کیست دندانی» را زیاد استفاده می کنند در حالی که بیشتر مواقعی که اصطلاح کیست استفاده می شود، کیست واقعی وجود ندارد!
آبسه ها می توانند منجر به ایجاد کیست شوند ولی باز هم این قضیه شایع نیست.
آبسه چطور درمان می شود؟
درمان اصلی آبسه دندانی، رفع علت آبسه اسـت. آبسه بر اثر عفونت یک (یا چند) دندان ایجاد می شود. با درمان کانال های ریشه دندان یا خارج کردن دندان، عفونت دندان درمان خواهد شد. کنار درمان دندان، درمان های کمکی هم در مواردی ممکن اسـت در نظر گرفته شود؛ مانند درناژ آبسه (ایجاد مسیری رو به بیرون که چرک آبسه خارج شود) یا استفاده از آنتی بیوتیک ها با توجه به نیاز و تشخیص دندانپزشک.
آیا تورم و درد بعد از عصب کشی آبسه عفونی اسـت؟
بعد از عصب کشی ممکن اسـت تورم و درد شدیدی داشته باشید. حالتی مانند آبسه های عفونی که بیماران را نگران می کند که نکند دچار عفونت خطرناکی شده اند. این تورم ها در بیشتر موارد علت التهابی دارند و نه عفونی. نگرانی در مورد آنها بی مورد اسـت چون علت عفوت (دندان) درمان شده اسـت. اگر بعد از درمان عصب کشی با تورم و درد غیر منتشر بدون تب، بی حالی و علائمی مانند سرماخوردگی مواجه شدید، آبسه عفونی وجود ندارد و نباید در مورد خطرات آبسه نگران باشید.
هفته نامه سلامت
اخبار مرتبط:
حذف منبع عفونت،مهمترین روش جلوگیری از درد دندان اسـت
برای درمان آبسه دندان نیازی به آنتیبیوتیک نیست
چگونه با آبسه دندان کودکان، کنار بیاییم ؟
حل انواع مشکلات دندان با طب سنتی
درمان درد دندان تنها در چند دقیقه
با دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان آبسه دندان آشنا شوید.
آبسه دندان اگرپالپ دندان پس از عفونی (آلوده به باکتری) شدن نتواند از خود دفاع کند احتمال تشکیل آبسه دندانی در نوک ریشه بسیار زیاد میشود. چنین عفونتی از نوک ریشه دندان خود را به لثه رسانده و باعث تورم و ایجاد درد شدید آن میشود!
معمولا درمان در این حالت کمی پیچیده تر بوده ودر مواردی ممکن است لازم باشد دندان را کشید.در موارد پیشرفته تر از عفونت، آبسه دندان ممکن است به نواحی حساسی از سر و گردن نیز برسد که برای آن نیاز به جراحی های پیچیده در اتاق عمل باشد.
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتیبیوتیک به هیچ وجه توصیه نمیشود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتیبیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها میگردد.
پس در صورت بروز آبسههای دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید. از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها میشود.
نقش اصلی در درمان آبسه های دندانی، اول حذف عامل عفونت است که این عمل به صورت باز کردن راهی مثل بریدن بافت های روی آبسه، عصب کشی دندان یا حتی خارج کردن دندان برای خروج چرک انجام می شود و دومین راه تجویز آنتی بیوتیک های لازم برای کامل شدن درمان و حذف مواد عفونی است که البته هر دو مورد باید در مطب و با نظر دندان پزشک انجام شود.
اگر آبسه ها در نواحی سطحی و در مجاورت استخوان فک باشد، مشکل چندانی پیش نمی آید و به آسانی می توان آن ها را کنترل و درمان کرد اما اگر این عفونت به فضاهای عمقی مانند فضاهای اطراف حلق، مجاری تنفسی و حتی اطراف مغز راه پیدا کند می تواند بسیار خطرناک باشد و موجب انسداد راه های تنفسی، درگیری مغز و مننژیت (التهاب پرده مغز) و انتشار در خون شود.
حتی اگر به یک آبسه سطحی به موقع رسیدگی نشود این عفونت می تواند به بافت های عمقی تر گسترش یابد و دردسرساز شود.
منطقه محدودی از چرک ناشی از عفونت باکتریایی است سیستم ایمنی بدن به عفونت واکنش نشان می دهد گلبول های سفید خون را به محلول عفونت می فرستد تا به مقابله با آن بپردازد.چرک مخلوطی از سلولهای مرده و زنده خون آنزیم ها و بقایای تخریب شده سلول ها و بافت هاست وقتی که راهی برای خروج چرک وجود داشته باشد آبسه تشکیل می شود.
آبسه ها در هر جای بدن می توانند تشکیل شوند در دهان آبسه ها در بافت لثه یا در ریشه های دندان و بافت های اطراف دندان تشکیل می شود. علت آن می تواند تروما (غذا یا بقایای جمع شده در عمق لثه) باکتری ها ( که وارد فضای پالپ شده اند) یا یک پاکت پریودنتالی عمیق باشد.
افراد با مقاومت کم بدن در معرض تشکیل بیشتر آبسه ها هستند. در ابتدا آبسه ممکن است موجب سردرد شود که می تواند شدید باشد عصب دندان می تواند عفونی شود عفونت از لثه گذشته و در دهان باز شود وقتی آبسه به دهان راه باز می کند درد کاهش می یابد اما درمان دندانپزشکی بایستی انجام شود.اگر آبسه درمان نشود عفونت به سایر جاهای سر و گردن گسترش می یابد.
علائم اصلی آبسه دندان بتدریج ظاهر شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد :
1) درد شدید در لمس دندان مبتلا و حین گاز زدن و جویدن
2) سست شدن دندان مبتلا
3) تورم حساس و قرمز رنگ لثه روی ریشه دندان
4) آزاد شدن چرک به داخل دندان
اولین علامت این آبسه های خطرناک به طور معمول تب بالا و بی حالی است.
در این شرایط حال عمومی بیمار خوب نیست و فرد احساس درد، دشواری در بلعیدن غذا و آب دارد، با توجه به این که پزشک می تواند این آبسه را احساس کند و تشخیص دهد باید به محض بروز علایم به دندان پزشک مراجعه کرد.در این مرحله بسیار مهم است که مشخص شود، عفونت در کجا وجود دارد تا به موقع بتوان از طریق جراحی به آن رسیدگی و عفونت را تخلیه کرد که در این مرحله باید فرد در بیمارستان بستری و با عمل جراحی، این آبسه و چرک تخلیه شود.
در این مورد مصرف آنتی بیوتیک خوراکی بی فایده است و باید در بیمارستان آنتی بیوتیک به صورت وریدی به بیمار تزریق شود.اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت از دندان به سطح لثه کانال زده و یک تورم دردناک که آبسه دندان نامیده می شود، شکل بگیرد. اگر آبسه دندان بترکد چرک به داخل دهان آزاد شده و درد را کاهش می دهد. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است صورت متورم و دردناک شود و گاها تب نیز ایجاد شود. اگر به آبسه دندان مشکوک شدید بایستی هر چه سریع تر با دندانپزشک خود مشورت کنید.
معمولاً دندانپزشک آبسه دندان را با معاینه دهان و دندان تشخیص می دهد.
راه های تشخیص
برای از بین رفتن عفونت در دهان و دندان میتوان یک قاشق مربا خوری عسل را با چند قطره سرکه مخلوط کرده و روی لثه و دندان ها مالید.استفاده از نمک به صورت کشیدن روی لثه و دندان بسیار خوب است، مداومت به این کار مفید است و می تواند کمک کننده باشد, در مورد نمک هم مقالات متعددی بیان شده که فوق العاده است.
تورم لثه را می توان با جوشانده هلیله به صورت مضمضه یا پاشیدن پودر عدس ، گشنیز، مورد، صندل سرخ فوفل ، سماق بهبودی بخشید و یا آب برگ تاجریزی ، بارهنگ ، آب برگ خرفه را در دهان نگهداشته و خارج کنند و یا سماق را نرم کوبیده در گلاب حل کرده مضمضه نمایند اگر ورم بهبودی نیافت می توان تخم ریحان یا تخم مرو یا تخم تمرهندی را سائیده در آب اسپرزه ریخته روی قسمت متورم بمالند.
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتیبیوتیک به هیچ وجه توصیه نمیشود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتیبیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها میگردد. پس در صورت بروز آبسههای دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید.
از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها میشود.
درمان آبسه های دندانی
اول حذف عامل عفونت است که این عمل به صورت باز کردن راهی مثل بریدن بافت های روی آبسه، عصب کشی دندان یا حتی خارج کردن دندان برای خروج چرک انجام می شود و دومین راه تجویز آنتی بیوتیک های لازم برای کامل شدن درمان و حذف مواد عفونی است که البته هر دو موردباید در مطب و با نظر دندان پزشک انجام گردد تا نتیجه بهتری حاصل شود.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
یکی از مشکلات رایج و درناک در داخل دهان مشکل آبسه کردن دندان است ! به گزارش ایران ناز در این مطلب درمورد علت ایجاد آبسه دندان و راههای درمان آن توضیح داده ایم. با ما در ایران ناز همراه باشید . آبسه دندان ، پری آپیکال و آبسه لثه، پریو دنتال است ! درمان آبسه و آفت دهان با منشا عفونت و باکتری ها ارتباط دارد.
رعایت بهداشت دهان برای جلوگیری از بروز آبسه دندان موثر است اما سوالی که مطرح میشود این است که چگونه میتوان به نحو احسن این بهداشت را رعایت کرد؟
اصغر حیدریان متخصص دندانپزشکی با بیان اینکه چرک در داخل یا ریشه دندان باعث بروز آبسه می شود، گفت: آبسه بیشتر در زمان پوسیدگی دندان ها به وجود می آید.
این متخصص دندانپزشکی با بیان اینکه آبسه دندان ، مینا و عاج را از بین می برد، اظهار داشت: آبسه در قسمت نرم دندان تشکیل میشود و هنگام خوردن غذا و قراگیری مواد غذایی در دهان، باکتری موجود باعث ایجاد پلاک بر روی دندان ها می شود.
وی به علل ایجاد آبسه دندان اشاره و بیان کرد: بیماری تروما، ایجاد باکتری در دهان و دندان، تورم و قرمزی لثه ها از علل ایجاد آبسه دندان است.حیدریان با بیان اینکه به آبسه دندان، پری آپیکال و آبسه لثه، پریو دنتال گفته می شود، تصریح کرد: درمان آبسه و آفت دهان با منشا عفونت و باکتری ها ارتباط دارد.
این متخصص دندانپزشکی با بیان اینکه از بین بردن عفونت از مهمترین راههای درمان آبسه دندان است: عنوان کرد: تجویز آنتی بیوتیک توسط متخصص نیز باعث حذف عفونت و کاهش درد دندان می شود.
وی با اشاره به اینکه بروز آبسه در استخوان فک هیچ آسیبی به دندان نمی زند، یاد آور شد: اگر عفونت آبسه به اطراف مجاری تنفسی، حلق و یا مغز بروز کند، باعث ایجاد مننژیت،التهاب مغز، انتشار خون، آسیب به بافت های عمیق تر و انسداد راه تنفسی می شود.
حیدریان احساس درد در زمان جویدن را از علائم آبسه دندان برشمرد و عنوان کرد: سستی دندان خراب، تورم، افزایش تب، قرمزی لثه ریشه دندان معیوب و بروز چرک از علائم ایجاد آبسه دندان است.
این متخصص دندانپزشکی به راه های درمان این عارضه اشاره کرد و افزود: مصرف سه حبه سیر، مخلوط عصاره گل رز با آب لیموترش و غرغره کردن با آب نمک باعث درمان آبسه و از بین رفتن عفونت دندان می شود.
وی با بیان اینکه در زمان آبسه دندان بدون تجویز پزشک نباید دارو مصرف کرد، تاکید کرد: آبسه عفونت و تورم در دهان و دندان را به همراه داشته و ترکیدن آن باعث کاهش درد دندان می شود.
حیدریان در پایان تاکید کرد: رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از مسواک (سه بار در روز) باعث کاهش آبسه دندان می شود.
مطالب مرتبط:
لو رفتن کار وحشتناک دندانپزشک با بچه ها +تصاویر
روش صحیح مسواک زدن از زبان یک دندان پزشک