گفتیم آب تهران آلوده است، کتمان کردند

جام جم سرا: خیلی‌ها بسته بسته آب معدنی خریده‌اند و می‌گویند دیگر آبِ شیر نمی‌خورند و خیلی‌ها هم به حرف‌های وزیر بهداشت اعتماد کرده‌اند که گفته آب تهران مشکلی ندارد. سرخط این خبرها اما به شورای شهر تهران باز می‌گردد.
رحمت‌الله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری چندماه پیش از بالا بودن نیترات آب تهران خبر داد. همان روزها مسئولان دولتی این موضوع را تکذیب کردند. پس از آن او گفت که آب تهران به دلیل نیترات بالا برای نوزادان زیر سه ماه خطرناک است، خبری که با گستردگی بیشتری منتشر شد و البته نگرانی‌های زیادی هم به دنبال داشت.
ماجرا به اینجاها ختم نشد و چند روز پیش خبر دیگری منتشر شد مبنی بر این‌که حافظی از مردم خواست تا به جای آب لوله‌کشی تهران از آب معدنی استفاده کنند و همچنین از استانداری خواست کمیته اضطرار برای بررسی آلودگی آب تهران تشکیل دهد.
این اظهارنظرها واکنش مسئولان وزارت بهداشت، استانداری تهران و همچنین مسئولان شرکت آب و فاضلاب را در پی داشت، آنها گفتند که آب تهران آلودگی ندارد و مردم بدون نگرانی آب مصرف کنند. ماجرای آب تهران و میزان آلایندگی‌‎اش دیروز همچنان از موضوعات پر حاشیه جلسه علنی شورای شهر تهران بود. حافظی بار دیگر در صحن شورا از مسئولان دولتی خواست تا به شورا بیایند و درباره کیفیت آب تهران توضیح بدهند. او در پایان جلسه شورا و همان زمانی که درحال خروج از صحن بود به تعدادی از پرسش‌ها درباره آلودگی آب تهران پاسخ داد، پاسخ‌هایی که نشان می‌دهد دست کم حالا نگرانی برای آب تهران وجود ندارد اما حافظی از گزارشی حرف می‌زند که به گفته او نتایج بررسی و پایش آب نمونه‌گیری شده از مناطق تهران در تابستان امسال در آن منتشر شده بوده و این نتایج نشان می‌داده که آب پایتخت در تعدادی از مناطق نیترات بالاتر از حد مجاز داشته است:

آقای حافظی! شما گفته بودید آب تهران آلوده است درحالی‌که هم وزارت بهداشت و هم سازمان آب و فاضلاب این موضوع را تکذیب کرده‌اند، چرا؟
از مسئولان دولتی بپرسید چرا تکذیب کرده‌اند.

بالاخره الان آب تهران آلوده هست یا نیست؟
در مورد آب تهران مشکلی بوده و ما هم گفته‌ایم و آقایان تکذیب کردند و اتفاقا به همین دلیل الان هم باید به مردم پاسخگو باشند که چرا وقتی مطرح شد آب آلوده است این آلودگی را تکذیب کردند و گفتند آب مشکلی ندارد. مستنداتی دراختیار ما هست که در همان زمانی که آنها آلودگی آب را تکذیب می‌کردند یعنی چند ماه پیش آب تهران آلوده بوده است.

می‌گویید «آلوده بوده است»، یعنی الان آلوده نیست؟
الان را نمی‌دانم این احتمال وجود دارد که الان با اضافه شدن آب سد ماملو این مشکل برطرف شده باشد.

اما شما همین چند روز پیش گفتید آب تهران آلوده است.
ما مستندانی درباره این‌که آب آلوده نیست، نداریم.

خوب مستندانی که شما می‌گویید به استناد آن گفته‌اید، آب تهران آلوده است چیست؟ این مستندات را از کجا آورده‌اید و اگر هست چرا به رسانه‌ها نمی‌دهید تا آن را منتشر کنند؟
در جلسه گفتم که این اطلاعات محرمانه است.

بحث سلامتی مردم است. وقتی گزارشی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد نیترات در آن بیش از حد مجاز است افراد باید بدانند. آب معدنی توزیع کنند و هشدارهای دیگری بدهند اما نباید بگوییم آلوده نیست

آیا تحقیق انجام شده و شما به نتایج آن تحقیق استناد کرده‌اید؟
مستندات من نتایجی از نمونه‌گیری از آب تهران است.

منبع آن کجاست؟
یکی از سازمان‌ها.

این سازمان دولتی بوده است؟
بله یکی از سازمان‌های دولتی است.

این گزارش محرمانه بوده است؟
بله این گزارش محرمانه بوده است و در اختیار تعدادی از مسئولان قرار گرفته است و اتفاقا افرادی که خودشان می‌گویند آب آلوده نیست و تکذیب می‌کنند هم این گزارش را دیده‌اند.

در همین گزارشی که شما می‌گویید اعلام شده که آب تهران برای چه مدتی و مشخصا در چه بازه زمانی آلوده بوده؟ یعنی مردم از کی تا کی آب آلوده مصرف کردند؟
نمونه‌ای که برداشته شده مربوط به شهریورماه است و به نظر می‌رسد درست در روزهایی که تهران با مشکل کم آبی و محدودیت منابع آبی مواجه بوده، آلودگی آن افزایش یافته. نمونه‌هایی که از آب تهران گرفتند نشان می‌داد که آب در تعدادی از مناطق تهران آلوده است. همان زمان هم ما گفتیم آب آلوده است اما مسئولان به جای این‌که به مردم توصیه کنند که در نحوه مصرف آب احتیاط کنند اصل موضوع را کتمان کردند. ممکن است الان در همین لحظه آب تهران دیگر آلودگی نداشته باشد اما این گزارش نشان می‌دهد در شهریور آلوده به نیترات بوده است.

گفتید برخی از مناطق، کدام مناطق آب آلوده دارند؟
نمی‌توانم بگویم.

این آلودگی چقدر بوده است، یعنی نیترات آن چند برابر استاندارد بوده است؟
نمی‌توانم بگویم. اطلاعاتش محرمانه است.

آقای حافظی! مردم تهران نگران این هستند آبی که می‌خورند آلوده هست یا نیست، چرا مناطقی که آب آلوده دارد یا داشتند را اعلام نمی‌کنید، مگر نمی‌گویید مستندات آن در اختیار شماست.
عرض کردم تعدادی از مناطق تهران اما دقیقا نمی‌توانم بگویم کدام مناطق. گزارشش را به سازمان‌های نظارتی داده‌ام.

حداقل بگویید از 22 منطقه تهران چند منطقه آلودگی آب داشتند؟
یک‌سوم از مناطق تهران در شهریور امسال آب آلوده داشتند، یعنی نیترات آب در آنها بالا بوده است.

نیترات چه تاثیری بر سلامت افراد می‌گذارد؟
بروید در اینترنت سرچ کنید و عوارضش را ببینید.

شما پزشک هستید بهتر می‌دانید که عوارض مصرف نیترات چیست؟
بالا بودن نیترات در آب می‌تواند عوارض و بیماری‌های گوارشی ایجاد کند و حتی موجب سردرد، سرگیجه و خواب‌آلودگی شود. در برخی گزارش‌ها گفته شده که اگر مصرف نیترات از حدی بگذرد در ایجاد سرطان هم موثر است. برای نوزادان زیر سه ماه هم خطرناک است درباره این موضوع هم حرف‌هایی زده بودند اگر نیترات در آب بالاتر از 100 باشد یا بین 50 و 100 باشد و آب آلودگی میکروبی هم داشته باشد می‌تواند نوزادان را به بیماری مبتلا ‌کند که در آن نوزاد کبود می‌شود و موجب مرگ نوزادان می‌شود.

وزیر بهداشت گفته بودند که نوزادان اصولا آب نمی‌خورند که آلودگی نیترات آن موجب بیماری یا مرگ آنها شود.
بله این هم از مواردی بود که مطرح شد و گفتند مگر نوزادان تا شش ماهگی آب می‌خورند، بله البته که می‌خورند. همه نوزادان که شیر مادر را نمی‌خورند به‌هرحال نوزادانی که شیرخشک می‌خورند برای تهیه شیرخشک آنها از همین آب استفاده می‌شود.

البته آن آب جوشیده است.
به هر حال اینها مباحث علمی است که در مورد آلودگی آب به نیترات مطرح است و می‌تواند موجب مرگ نوزادان شود و بحث‌هایی نیست که بخواهیم در مورد آنها چانه‌زنی کنیم.

آقای حافظی! خود شما پزشک هستید آیا تا به حال موردی دیده‌اید که نوزادی در تهران به دلیل مسمومیت آبی و بالابودن نیترات آب جانش را از دست داده باشد؟
نه ندیده‌ام.

پیش آمده که شنیده باشید نوزادی به دلیل بالا بودن نیترات آب مرده باشد؟
نه نشنیده‌ام.

پس چرا می‌گویید که آب تهران برای نوزادان خطرناک است؟
به هر حال این بحث سلامتی مردم است. وقتی که گزارشی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد نیترات در آن بیش از حد مجاز است افراد باید بدانند. آب معدنی توزیع کنند و هشدارهای دیگری بدهند اما نباید بگوییم آلوده نیست.

شما هنوز هم می‌گویید آب تهران آلوده است؟
عرض کردم که ممکن است آلودگی الان رفع شده باشد. گزارشی که من دارم مربوط به نمونه‌گیری آب تهران در شهریور است. انتظار ما این است که مسئولان در این زمینه به مردم پاسخ بدهند و دست کم اگر آب آلوده بوده و آنها گفته‌اند نیست، از مردم عذرخواهی کنند. (شیده لالمی/شهروند)

تغذیه، تضمین سلامتی در هوای آلوده

به این ترتیب در هر یک ساعت، 12 نفر در تهران بر اثر آلودگی هوا می‌میرند. در واقع هر 2 ساعت یک نفر بر اثر تنفس هوای آلوده تهران، دیگر توان نفس‌کشیدن ندارد و به کام مرگ فرو می‌رود. این آمارها را وزارت بهداشت نیز به طور رسمی تائید کرده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد 75 درصد از آلودگی‌ هوای تهران ناشی از آلاینده‌های خودروهاست. این وضع کم‌و‌بیش در کلانشهرهای دیگر نیز دیده می‌شود. یکی از راهکارهای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از آلاینده‌ها، تغذیه مناسب در زمان آلودگی هواست. بنابراین شاید با رعایت این هشت نکته‌ای که ذکر می‌شود بتوانیم در برابر آسیب ناشی از آلودگی هوا، بیمه شویم.

آنتی‌اکسیدان‌ها

آنتی‌اکسیدان‌ها تاثیر مثبت‌ بر جلوگیری از استرس‌های اکسیداتیو دارند . بهترین منبع این خوراکی‌ها، انواع میوه و سبزی است. به همین دلیل بهتر است روزانه انواع میوه و سبزی بویژه انواع رنگی آن را میل کنید. بهتر است منابع غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان که باید پخته و خورده شود، به صورت آب‌پز تهیه شود تا ترکیب‌های مهم آن مانند انواع ویتامین‌ها که اغلب آنها جزو آنتی‌اکسیدان‌ها هستند، از بین نرود. از جمله: پرتقال، نارنگی، انواع سبزی تازه، کاهو، کلم، کرفس و هویج.

ویتامین E

ویتامین E عاملی برای کمک به ترمیم بخش‌های آسیب‌دیده ناشی از آلودگی هوا مانند بعضی از سلول‌های ریه است. بنابراین این ویتامین نیز یکی از ترکیب‌هایی است که باید مصرف منابع غذایی حاوی آن در برنامه غذایی روزانه قرار گیرد. منابع ویتامین E عبارتند از: انواع روغن‌های گیاهی مانند ذرت، آفتابگردان، زیتون؛ انواع آجیل بویژه گردو و بادام؛ جوانه گندم؛ سبزی‌های تازه پهن برگ و جگر.

ویتامین C

یکی از مهم‌ترین منابعی که تاثیر آلودگی هوا بویژه «سرب» موجود در هوای آلوده را روی ریه‌ها از بین می‌برد، مواد غذایی حاوی ویتامین C است، اما از آنجایی که این ویتامین بسیار ناپایدار است و حرارت به‌سرعت باعث از بین رفتن آن می‌شود بهتر است منابع غذایی حاوی ویتامین C به صورت خام مصرف شوند، اما اگر خوراکی حاوی ویتامین C باید پخته و سپس مصرف شوند، بهتر است بخارپز شوند.

منابع ویتامین C عبارتند از: انواع مرکبات مانند پرتقال، نارنگی، لیموترش؛ انواع فلفل دلمه‌ای و اسفناج.

ویتامین D

در زمان آلودگی هوا تابش نور آفتاب بر شهر کاهش می‌یابد. بنابراین بدن با کمبود ویتامین D مواجه خواهد شد. با توجه به این‌که گاهی برای حداقل یک هفته این روند ادامه دارد، باید برای جبران کمبود ویتامین D از منابع غذایی حاوی این خوراکی بوفور استفاده کرد. علاوه بر این‌ ویتامین D مانع از ابتلا به پوکی استخوان در فصل‌های سرد و آلوده سال می‌شود.

منابع خوردنی حاوی این ویتامین عبارتند از: شیر، کره، زرده تخم‌مرغ و مکمل‌های حاوی ویتامین D.

اسید چرب

مصرف اسید چرب امگا 3 در زمان آلودگی هوا بسیار ضروری است، چراکه خاصیت ترمیم‌کنندگی دارد. بنابراین به ترمیم سلول‌ها، ناشی از آلودگی هوا نیز کمک می‌کند. این ویژگی‌ها در اسید چرب امگا3 و 9 نیز وجود دارد. بهتر است در زمان آلودگی هوا، حداقل هفته‌ای دو تا سه بار از منابع حاوی این اسید چرب استفاده شود.

منابع غذایی این نوع اسید عبارتند از: انواع غذاهای دریایی مانند ماهی بویژه ماهی‌های چرب مانند سالمون در صورتی که از سلامت آن مطمئن هستید؛ میگو؛ انواع آجیل خام و در صورت نیاز، مکمل‌های حاوی اسید چرب امگا3.

کلسیم

یکی از مهم‌ترین عناصری که بدن را در مقابل آلودگی هوا بیمه می‌کند، کلسیم است. این عنصر به ‌صورت خاص مانع از جذب عناصر سنگین مانند سرب می‌شود، بنابراین اگر می‌خواهید در زمان آلودگی هوا، نفس بکشید و سرب ریه‌هایتان را تخریب نکند، مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم را فراموش نکنید. علاوه بر این‌که در زمان آلودگی هوا که تابش نور آفتاب نیز کاهش می‌یابد، باید برای جبران کمبود جذب ویتامین D که عاملی برای کمک به جذب کلسیم است، از منابع غذایی حاوی کلسیم بوفور استفاده شود.‌ انواع لبنیات مانند شیر، پنیر، ماست، دوغ و کفیر کلسیم دارند.

سلنیوم

تعجب نکنید. این عنصر که شاید به نظر یکی از منابع مغذی کم‌اثر باشد، در مقابل آلودگی هوا، سپر محکمی برای بدن است. اگرچه بدن ما به مقدار زیادی سلنیوم نیاز ندارد، دریافت همان اندک هم برای بدن ضروری است.‌ منابع غذایی که سلنیوم دارند انبه، طالبی، کدوتنبل، زردآلو، اسفناج و فلفل‌ها می‌باشد.

آب

یکی از راهکارهای دفع سموم بدن، بویژه فلزات سنگین، نوشیدن مایعات است. درواقع به این ترتیب دستگاه گوارش از مواد آلاینده پاک خواهد شد. از سوی دیگر، در زمان آلودگی هوا باید رطوبت مورد نیاز بدن نیز بخوبی تامین شود. نوشیدن آب یکی از این راهکارهاست. علاوه بر این‌که آب، باعث تشدید عملکرد کلیه‌ها می‌شود و به این ترتیب آلاینده‌ها از بدن دفع خواهند شد. بهترین میزان نوشیدن آب حداقل 6 لیوان در روز است. البته این مقدار جدا از مصرف نوشیدنی‌هایی مانند شیر، دوغ، آبمیوه تازه یا میوه تازه است. در صورتی که در زمان آلودگی هوا آب نیز آلوده شود، بهتر است از آب معدنی استفاده کنید. این مساله بویژه پس از آلودگی طولانی‌مدت یا کوتاه اما شدید هوا و بارش باران، مهم است.

مهتاب خسروشاهی ‌‌/‌‌ کارشناس علوم و صنایع غذایی

سیب (ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)

هشدار در باره مرغ های آلوده به سرب

رحمت الله حافظی با بیان اینکه گزارش پایش مواد غذایی در اواخر سال گذشته نشان داد که میزان سرب موجود در گوشت سفید مرغ ۴۷ درصد بیشتر از استاندارد است، افزود: البته ظرف دو هفته آینده نتایج پایش جدید، جمع بندی و اعلام می‌شود.

وی با بیان اینکه باید برای تخمین آخرین وضعیت وجود سرب در مرغ منتظر گزارش پایش امسال بود، در مورد چرایی وجود این حد سرب در بدن مرغ گفت: دانه‌های خوراکی درون دستگاه‌ تولید می‌شوند و شاید قطعات سربی در این وسایل وجود داشته باشند که در تماس با دانه، سربی می‌شوند اما قطعا باید برای پاسخ به این چرایی بررسی‌های لازم انجام شود.

حافظی با بیان اینکه براساس گزارش سال گذشته، مشخص شد که نگرانی از وضعیت «هورمون» در گوشت مرغ وجود ندارد، ادامه داد: برخلاف تصورات رایج مبنی بر میزان زیاد هورمون در گوشت مرغ‌؛ اینگونه نیست و در نتایج پایش‌ها مشخص شد که هورمون موجود در مرغ حتی بسیار کمتر از سطح استاندارد بوده است.

به گزارش ایسنا، پیش از این، در پی انتشار اخباری مبنی بر آلوده بودن مرغ‌ها به سرب، سیدحسین هاشمی، استاندار تهران با رد خبر آلودگی و بالا بودن سرب موجود در مرغ‌های شهر تهران گفت: «مرغ مورد استفاده شهروندان تهرانی هیچ مشکلی ندارد.»

وی افزود: «هیچ گزارشی درمورد بالا بودن سرب موجود در مرغ و آلودگی آن از طرف وزارت بهداشت به استانداری داده نشده است. بر همین اساس اخبار آلودگی در مرغ را به هیچ عنوان تایید نمی‌کنیم.»

او با بیان اینکه تنها مرجع رسمی اظهارنظر در این باره وزارت بهداشت و امور دام وزارت جهاد کشاورزی است، گفت: «اگر خبری در این باره توسط بخش‌های دیگر ارائه شود حاشیه‌ای است و رسمیت ندارد.»

سرب یک عنصر بسیار سمی بوده که می‌تواند عوارض فراوانی در بدن ایجاد کند و بنا به اعلام پروفسور مشتاقی، رئیس انجمن عناصر کمیاب ایران، سرب علاوه بر تاثیر بر کلیه و کبد، بر روی مغز تاثیر گذاشته و سبب ایجاد بیماریهای عصبی می‌شود.(ایسنا)

334

نسخه ابن سینا برای تندرستی در هوای آلوده

این جدی نگرفتن بدان دلیل است که بسیاری از روزهای سال یا هوا آلوده است یا در وضعیت هشدار قرار دارد و این موضوع به چند روز خاص محدود نمی‌شود. حتی نامگذاری امروز با عنوان «روز هوای پاک» هم نمی‌تواند لذت تنفس در هوای پاکیزه را در وجودمان تقویت کند. با وجود این در شرایطی که مجبوریم هوای آلوده تنفس کنیم باید به کمک تدبیر طب سنتی ـ البته تا حد امکان ـ جلوی عوارض احتمالی را بگیریم. البته به گفته متخصصان طب سنتی، آلودگی هوا پدیده جدیدی است که هر چند در گذشته به شکل کنونی وجود نداشته، اما با تلفیق طب مدرن و به روز کردن توصیه‌های حکمای ایرانی مثل ابن‌سینا می‌توان راهکارهایی را برای مقابله با این معضل ارائه کرد.

خوراکی علیه آلودگی

به گفته متخصصان طب سنتی بعضی از خوراکی‌ها خاصیت خنثی‌کنندگی دارد و با مصرف آنها مواد سمی موجود در هوا که وارد بدن شده است تا حدی از بین می‌رود. برای مثال، دمنوش آویشن، میوه‌ها و سبزیجات تازه شامل اسفناج، کلم، کاهو (سالاد شامل کاهو، هویج رنده شده، روغن زیتون با کمی آب نارنج طبیعی)، کرفس، گوجه‌فرنگی، جوانه گندم، سیر، پیاز، تره، شوید، جعفری، لیموشیرین، نارنگی، پرتقال، انار شیرین یا کمی مایل به ترشی، انبه، سیب، طالبی، کیوی و... از جمله نوشیدنی‌ها و خوراکی‌هایی است که در هوای آلوده باید در برنامه غذایی روزانه خانواده‌ها قرار بگیرد. همچنین مصرف غذاهای دریایی، لبنیات ـ بویژه شیر و ماست کم‌چرب و دوغ ـ تخم‌مرغ، زیتون، جگر، غلات و نان‌های سبوس‌دار (نان سنگک و نان جو) و آجیل (پسته، بادام، فندق و گردو) هم جذب مواد سمی ناشی از استنشاق هوای آلوده در بدن را تا حدود زیادی کاهش می‌دهد. این در حالی است که بسیاری از متخصصان طب سنتی، مصرف لبنیات کم چرب را مهم‌ترین توصیه برای مقابله با آلودگی هوا عنوان می‌کنند.

حتی نوشیدن آب ولرم کافی هم باعث تقویت کلیه‌ها شده و املاح اضافی و سموم را از بدن دفع می‌کند، اما مصرف فلفل و ادویه‌هایی مثل زردچوبه را که رطوبت بدن را کاهش می‌دهد باید به حداقل کاهش داد.

درمان سردرد ناشی از آلودگی هوا

یکی از عوارض مهم آلودگی هوا بروز سردردهای مزمن است. دکتر محمود شیخ‌الاسلامی، متخصص طب سنتی در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: نوشیدن روزانه یک فنجان عرق کاسنی همراه عرق شاتره (نسبت دو سوم کاسنی و یک سوم شاتره) و همچنین عرق ترکیبی اسطوخودوس، سردرد ناشی از آلودگی هوا را تسکین می‌دهد.

برای تهیه این عرق ترکیبی کافی است یک فنجان عرق اسطوخودوس را با همان مقدار عرق سنبل‌الطیب و آب مخلوط کرده و روزی یک تا دو فنجان میل کنید.

البته این عرق ترکیبی با نام «درمان قطعی سردرد» در بسیاری از عطاری‌ها به فروش می‌رسد، اما برای اطمینان بیشتر خودتان این عرق‌ها را با هم ترکیب کنید. از طرفی مخلوط کردن چند قطره آب با بادام تلخ کوبیده شده و ماساژ سر با این پماد گیاهی، قراردادن برش‌های نازک لیمو روی پیشانی، ماساژ پیشانی با سرکه و بو کردن ریحان و برگ نعناع هم گزینه‌های مناسبی است.

مراقب پوستتان باشید

یکی از مهم‌ترین عوارض آلودگی هوا، بروز مشکلات پوستی بویژه جوش‌های سرسیاه است. در چنین شرایطی طب سنتی استفاده از بخور گیاهی را توصیه می‌کند. به گفته دکتر شیخ الاسلامی، کافی است یک قاشق غذاخوری آویشن را با همان مقدار بابونه در یک لیتر آب بجوشانید و 15 دقیقه صورتتان را با این گیاهان دارویی بخور دهید.

بابونه خاصیت روشن‌کنندگی دارد و در کنار آویشن باعث بهبود جوش‌های سر سفید و سر سیاه می‌شود و برای هر نوع پوستی هم مناسب است. برای پاک کردن گرد و غبار از روی پوست هم می‌توانید هر شب قبل از خواب صورتتان را با گلاب شست‌وشو دهید. گلاب باعث بسته شدن منافذ پوستی می‌شود و از بروز جوش‌های پوستی پیشگیری می‌کند.

وقتی چشم‌ها در خطر است

به گفته دکتر شیخ‌الاسلامی، ریزش اشک و قرمزی و التهاب چشم‌ها از جمله عوارض ناشی از آلودگی هواست که با شست‌وشوی روزانه تا حدی قابل پیشگیری است، اما گاهی این آلودگی‌ها باعث بروز گل‌مژه می‌شود که با گذاشتن نمک روی پلک و مالیدن روغن بنفشه در طول یک تا دو روز درمان خواهد شد.

اصلی به نام پاکسازی

از دیدگاه طب سنتی هر چه بدن فرد سالم‌تر باشد، کمتر در معرض عوارض آلودگی هوا قرار می‌گیرد.

بنابراین پاکسازی بدن زیر نظر یک متخصص طب سنتی در هوای آلوده به همه افراد توصیه می‌شود. برای مثال، می‌توانید سه روز متوالی از رژیم پاکسازی استفاده کنید؛ یعنی به عنوان صبحانه، ناهار، شام و میان‌وعده فقط آش گشنیز بخورید. پخت این آش بسیار ساده است و با گشنیز، شنبلیله، تره، جعفری، برگ چغندر یا برگ اسفناج، کمی برنج و البته بدون گوشت و مرغ تهیه می‌شود.

پریسا اصولی‌ /‌ جام‌جم

مراقب تفرجگاه‌ها باشید؛ رودخانه‌ها را آلوده نکنید

احمد علی کیخا افزود: با توجه به اینکه مقام معظم رهبری اخیرا در دیدار فعالان عرصه محیط زیست با ایشان، ‌تخریب محیط زیست را جرم تلقی کردند از عموم مردم درخواست می‌کنیم از این پس در حفظ محط زیست کوشا‌تر باشند.
وی اضافه کرد: از افروختن شعله آتش در مناطق پردرخت خودداری و برای پخت غذا به جای استفاده از شاخه درختان و کندن بوته‌ها، از اجاقهای خوراک پزی استفاده شود.
کیخا گفت: ‌از آن‌جا که در فصل گلدهی گیاهان قرار داریم؛ محل اسکان باید در مکان‌هایی باشد که پوشش گیاهی و جنگلی کمتری داشته باشد و از لگدمال کردن و تخریب رستنی‌ها و شکست سرشاخه‌های درختان باید خودداری شود.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست افزود: ‌ مسافران در زمان حضور در طبیعت، تا حد امکان غذاهای آماده که نیازمند پخت مجدد نیست به همراه داشته باشند و در صورت نیاز به آتش، حتی الامکان از ذغال آماده استفاده و حتما خاکس‌تر آتش را نیز با آب و خاک خاموش کنند.
وی از گردشگران خواست کیسه مخصوص جمع آوری زباله را همراه خود داشته باشند و زباله‌های خود را در جنگل، ساحل دریا، کنار چشمه‌های آب، مناطق کوهستانی و دره‌ها‌‌ رها نکنند.
جلوگیری از شکار و صید حیات وحش و پاکیزه نگهداشتن حاشیه‌های رودخانه‌ها و نهرهای طبیعی از دیگر توصیه‌های معاون سازمان حفاظت محیط زیست به مردم بود.
کیخا افزود‌: از بلند کردن صدای بلندگوهایی که سبب آلودگی صوتی و اختلال در رفتار جانوران می‌شود و از سرکشی به لانه پرندگان و هر نوع حیوان و نیز تعقیب تفننی و تفریحی آن‌ها پرهیز شود.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست از مسافران نوروزی خواست برای بهره‌مند شدن از محیط زیستی زیبا، سالم و با نشاط، در پاسداشت طبیعت کوشا باشند و با رعایت توصیه‌های زیست محیطی و بهداشتی، با ماموران و کار‌شناسان حفاظت محیط زیست همکاری کنند. (مهر)

در هوای آلوده چه غذاهایی را مصرف نکنیم!

مجید انوشیروانی درباره تدابیر حفظ سلامتی اظهار داشت: در زمانی که هوا آلوده است, از همهٔ خوراکی‌هایی که غلظت خون را افزایش می‌دهند مانند گوشت گاو، عدس، بادنجان به ویژه میرزاقاسمی، گوشت‌های صنعتی، غذاهای خمیری چون ماکارونی، و غذاهای چرب و سنگین مانند کله پاچه باید پرهیز کرد.

به گفته وی می‌دانیم که در شرایط آلودگی هوا، تعداد گلبول‌های قرمز به طور جبرانی افزایش می‌یابد تا با مولکول‌های اکسیژن بیشتری پیوند برقرار کند و از این رو، تراکم سلول‌های قرمز در عروق بسیار زیاد می‌شود.

به گزارش تسنیم، این متخصص طب سنتی ادامه داد: در چنین حالتی، امکان بروز پدیده‌هایی مانند لخته شدن خون و انسدادهای عروقی افزایش می‌یابد که در افراد مستعد می‌تواند به سکته‌های قلبی و مغزی و یا لخته شدن خون در وریدهای عمقی منجر شود.

انوشیروانی افزود: حال اگر فردی، در شرایط آلودگی هوا از غذاهایی تغذیه کند که مقتضی تولید خون غلیظ هستند، در واقع این روند را تشدید خواهد کرد.

وی اضافه کرد: بر پایهٔ دانش تغذیه در منابع مکتب طب ایرانی، همهٔ غذاهای خون ساز خون یکسانی ایجاد نمی‌کنند، مثلاً خوردن سیب, انگور و انار شیرین، در فردی که فرآیند هضم در وی به خوبی انجام می‌شود، به تولید خونی می‌انجامد که قوام معتدل دارد.

این متخصص طب سنتی ادامه داد: در حالی که خوردن گوشت گاو و گوساله، یا خوردن گوشت‌های صنعتی (کالباس و سوسیس و همبرگر) یا گوشت‌های منجمد کهنه، مقتضی تولید خونی است که قوام غلیظ‌تر دارد.

انوشیروانی خاطرنشان کرد: نکتهٔ مهم این است که این پدیده در سالمندان می‌تواند خطرناک‌تر باشد. زیرا فرآیند هضم در افراد سالمند، ضعیف‌تر است و کاهش حرارت بنیادی در آنان، موجب می‌شود که هضم معدی و کبدی غذاها نسبت به جوانان ناکافی باشد که نتیجهٔ آن تولید خونی است که قوام آن غلیظ‌تر از حد اعتدال است.

در هوای آلوده شیر بنوشید

در واقع در چنین روزهایی در و پنجره می‌‌تواند به عنوان یک سد دفاعی در مقابل ورود هوای آلوده عمل کند و توصیه می‌شود هنگام آلودگی هوا کمتر در سطح شهر تردد شود. ولی توصیه اصلی توجه به نوع تغذیه در روزهای آلوده است. البته این را بدانید شدت آسیبی که آلاینده‌ها به بدن وارد می‌‌کنند را نمی‌توان تنها با اصلاح نوع تغذیه جبران کرد.

اصلاح باورهای تغذیه‌ای در روزهای آلوده

این که گفته می‌شود هنگام آلودگی هوا لبنیات، سبزیجات‌ و میوه‌های با آنتی‌اکسیدان بالا بیشتر بخورید چقدر موثر است؟

مصرف لبنیات برای از میان بردن آثار ذرات معلق موجود در هوا مفید است؛ اما تاثیری بر بهبود مسمومیت‌ ناشی از آلاینده‌ها همچون سردرد، تهوع، سرگیجه، تنگی نفس و... ندارد و تنها راه درمان، دریافت اکسیژن است. لازم است بدانید مصرف شیر و لبنیات پرچرب موجب عود بیماری‌های ریوی در هوای آلوده می‌شود؛ زیرا اسیدهای چرب اشباع موجود در این محصولات خود تضعیف‌کننده سیستم ایمنی بدن هستند. اما مصرف روزانه حداقل دو لیوان شیر با چربی زیر 5/1 درصد و پنیر به دلیل داشتن فسفر، منیزیم، کلسیم و پروتئین باکیفیت، خنثی‌کننده سموم به‌خصوص سربی است که از سوختن بنزین و گازوئیل در هوا منتشر می‌شود و از جذب ریزمغذی‌هایی ازجمله کلسیم، آهن و روی در بدن جلوگیری می‌کند. همچنین شیر و فرآورده‌های لبنی با لینت مزاج و کمک به دفع ادرار به خروج سموم و مواد آلاینده کمک می‌کند. ضمن این که محصولات لبنی غنی از پروبیوتیک با تقویت باکتری‌های مفید بدن سبب کاهش جذب همه فلزات سنگین موجود در هوای آلوده می‌شوند.

در میان میوه‌ها سیب، سرب را جذب می‌کند و مانع رسیدن آسیب به سلول‌های بدن می‌شود. پرتقال، لیمو، گریپ فروت، هویج، انبه، کدو تنبل، فلفل سبز، اسفناج، انواع کلم، گوجه‌فرنگی، کیوی و غلات سبوس‌دار هم این خاصیت را دارند. منابع غذایی حاوی ویتامین E مانند گردو، بادام، زیتون، جوانه گندم، جگر و سبزیجات دارای برگ سبز به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی قوی در روزهای آلوده باید بیشتر مصرف شوند.

ماهی‌های بخارپز، آب‌پز یا تنوری غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ و سلنیوم همچون کیلکا، کولی، ساردین، خال ‌مخالی، قباد، سالمون، شاه ماهی، قزل‌آلا (حتی انواع پرورشی) و ماهی‌های آزاد در کنار میگو می‌توانند از اثرات زیان بار ترکیبات التهاب‌آور آلاینده‌ها بکاهند و مصرف آن به مبتلایان آسم، تنگی نفس و مشکلات قلبی و التهابی توصیه می‌شود. به یاد داشته باشید آلرژی تنفسی بر اثر آلودگی هوا با مصرف مواد غذایی خاصی بهبود نمی‌یابد.

آب انار، چای سبز، چای سفید و قهوه به دلیل داشتن ترکیبات فلاونوئیدی به دفاع بدن در برابر عوامل اکسیدکننده‌ -که از طریق آلودگی هوا‌ وارد بدن می‌‌شوند - کمک می‌کند و خوراکی‌های پرچرب، پرپروتئین و غذاهای فرآوری ‌شده آماده می‌‌توانند سرعت اکسیداسیون و افزایش رادیکال‌های مضر آزاد را در بدن بالا ببرند.

فاخره بهبهانی

رژیم غذایی مناسب برای این روزهای آلوده

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایسنا، سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که 80 درصد مرگ و میر زودرس ناشی از آلودگی هوا، به دلیل بیماری های عروق کرونر قلب و سکته مغزی، 14درصد موارد به دلیل بیماری های مزمن انسداد ریه و عفونت های حاد تنفسی و شش درصد مابقی نیز ناشی از سرطان ریه است.

آلودگی هوا در فصول سرد به دلیل پدیده وارونگی تشدید می شود که در این شرایط سالمندان، زنان باردار، کودکان و بیماران، قشر آسیب پذیر تر محسوب می شوند.

معاینه فنی خودرو، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و کاهش خودروهای تک سرنشین از جمله مهمترین اقداماتی است که انتظار می رود شهروندان رعایت کنند.

آژانس محیط زیست اروپا برای کاهش آلودگی هوا چند راهکار ساده ارائه کرده و انجام آنان را وظیفه تمام شهروندان دانسته است. این موارد عبارتند از :

-پیاده روی، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و دوچرخه برای انجام امور روزانه
-افزایش تدریجی شتاب ماشین و پیروی از حد مجاز سرعت هنگام رانندگی
-تنظیم باد لاستیک ها
-توجه به استانداردهای آلایندگی خودرو در هنگام خرید
-خاموش کردن ماشین در ترافیک یا هنگام توقف
-خاموش کردن چراغ های اضافی در منزل و محل کار
-استفاده از وسایل الکتریکی دارای برچسب انرژی و کم مصرف
-استفاده از انرژی های پاک تا حد امکان
-استفاده از پلاستیک های قابل بازیافت
-عدم استفاده همزمان از وسایل برقی
-عایق کردن پنجره ها و درها
-استفاده از محصولات ارگانیک
-بررسی منظم وسایل برقی و گرمایشی
-کاشت درخت در فضای سبز حیاط
-استفاده از کودطبیعی و کمپوست در باغبانی
-نصب رابط های صرفه جویی آب در آشپزخانه و حمام
-استفاده از هر دوطرف کاغذ
-کاهش سفرهای درون شهری تا حدامکان
-استفاده از سرویس های مبتنی بر وب به جای حضور در محل
-تعویض منظم فیلتر ماشین
-عدم استفاده از اجاق های هیزمی
-ترک سیگار

از طرفی برخی مواد غذایی سبب کاهش تاثیر آلودگی هوا بر بدن می شوند که مصرف آن در تمام ایام، به ویژه زمان هشدار آلودگی هوا توصیه می شود.

****رژیم غذایی مناسب برای این روزها

*** روغن زیتون

روغن زیتون اثرات مضر آلودگی هوا را دفع می کند. ذرات معلق موجود در هوا باعث گرفتگی عروق و آترواسکلروز زودرس می شود. عارضه آترواسکلروز بر اثر رسوب پلاک از مواد چربی در دیواره درونی رگ های خونی بوجود می آید.

روغن زیتون منبع غنی امگا 9 است و مصرف آن باعث افزایش فعال کننده پلاسمینوژن بافتی می شود. فعال کننده پلاسمینوژن بافتی آنزیمی است که توسط سلول های دیواره داخلی شریان ها ترشح می شود و مهمترین وظیفه آن شکسته شدن لخته خون ایجاد شده در رگ هاست. وجود لخته در رگ های خونی باعث اختلال در گردش خون می شود.

روغن زیتون حاوی دو آنتی اکسیدان قوی هیدروکسی و اولئوروپین است که در رقیق شدن خون و جلوگیری از لخته موثر هستند. به علاوه روغن زیتون باعث انتشار اکسید نیتریک در داخل عروق و شل شدن دیواره شریان ها و بهبود گردش خون می شود. مصرف روزانه این ماده غذایی ارزشمند توصیه شده است.

*** مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان

آنتی اکسیدان به ترکیباتی گفته می شود که از سلول در مقابل صدمات جلوگیری کند. این ترکیبات می توانند طبیعی یا مصنوعی باشند.

آنتی اکسیدان های اصلی عبارتند از :

-لوتئین : این گروه آنتی اکسیدان در انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم و برگ کلم)، انواع میوه ها، سبزیجات نشاسته ای (ذرت، نخود فرنگی) تخم مرغ و سبزیجات برگ دار وجود دارد.

-سلنیوم : یک ماده معدنی موجود در غذاهای گیاهی، تخم مرغ، مرغ، گوشت قرمز، حبوبات و ماهی است.

-کاروتنوئیدها : رنگدانه هایی است که باعث رنگ زرد و نارنجی میوه هایی از قبیل هویج، خربزه و سیب زمینی می شود.

-لیکوپن : یک ماده شیمیایی موجود در میوه و سبزیجات قرمز از جمله گوجه فرنگی و هندوانه است.

-ویتامین A : در هویج، سیب زمینی، سبزیجات برگ دار تیره رنگ و زردآلو به وفور وجود دارد.
-ویتامین C : در مرکبات، سیب زمینی، آناناس، کلم بروکلی، اسفناج و انواع توت وجود دارد.
-ویتامین E : آجیل، کره بادام زمینی، جوانه گندم، اسفناج، سویا، ماهی، آوکادو و روغن گیاهی حاوی این ویتامین هستند.

گوجه فرنگی، انواع توت ها، فلفل، هویج، اسفناج، زردچوبه، زنجبیل، بذر کتان، انواع آجیل و غلات سبوس دار نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.

*** آووکادو، اسفناج و مواد غذایی حاوی ویتامین E

تحقیقات انجام شده توسط کالج کینگ لندن و دانشگاه ناتینگهام نشان می دهد که آووکادو، اسفناج و مواد غذایی حاوی ویتامین E مانع از آسیب ناشی از آلودگی هوا به ریه می شوند و مصرف روزانه این مواد توصیه شده است.

*** کلم بروکلی

مطالعات محققان دانشگاه جان هاپکینز نشان می دهد که کلم بروکلی و جوانه آن ذرات معلق و ازن هوا را دفع می کند، علاوه بر این حاوی یک ترکیب به نام سولفورافان است که خاصیت ضد سرطانی دارد.

متخصصان مصرف مکرر و به وفور این اقلام غذایی را به علاوه خودداری از تردد های غیر ضروری در خارج از منزل در روزهای آلوده به شهروندان توصیه می کنند.

چطور در هوای آلوده جانمان را نجات دهیم؟

به گزارش جام جم سرا، در سال های اخیر، همزمان با نزدیک شدن زمستان و سرد شدن هوا میزان آلودگی هوا آنقدر زیاد می شود که کارشناسان را وادار می کند تا چند روزی از زمستان را با عنوان وضعیت اضطراری معرفی کنند. اما امسال وضع با همیشه فرق می کند این روزها و هفته ها شاهد آلودگی هوای تهران و برخی از شهرهای بزرگ هستیم. وضعیت هشدار همچنان ادامه دارد و بارش باران هایی که گه گاه زمین شهرها را مرطوب می کند بی فایده است.

دکتر عاطفه عابدینی، فوق‌تخصص ریه، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران می گوید: به‌طور متوسط هر انسانی در هفته حدود 168‌ساعت در‌معرض هوای آزاد و 40ساعت در‌معرض هوای بسته قرار می‌گیرد. عوارضی که آلودگی هوا می‌تواند برای اشخاص به‌همراه داشته باشد بستگی به میزان آلودگی هوا، نوع ماده آلاینده، غلظت آن‌، زمان تماس و شرایط آب و هوایی دارد. اما در این هوا مواد آلاینده شامل so2، ذرات معلق ریز و درشت، گاز co، گاز NO، آرسنیک معدنی و... است، اما بهتر است بدانید که هر یک از این آلاینده‌ها چه اثراتی بر بدن می‌گذارند.

آلاینده‌های موجود در هوا چه بلایی برسرمان می‌آورند؟

گاز CO‌ در بدن باعث خستگی، رخوت، سردرد، اختلال تنفسی و گرفتگی رگ‌های خونی می‌شود. اما در موارد شدید ممکن است باعث تشنج و به کما رفتن شخص هم شود. نکته قابل‌توجه این است که دود سیگار هم حاوی گاز CO یا همان مونوکسیدکربن است و به‌شدت سرطان‌زاست. همچنین گاز SO2 در دستگاه تنفسی فوقانی یعنی مخاط حلق و حنجره حل می‌شود و آسیب زیادی را به این قسمت‌ها از بدن می‌رساند. برای همین افراد در تنفس‌شان دچار مشکل خواهند شد؛ در‌نهایت اگر به‌موقع درمان صورت نگیرد ممکن است موجب مرگ افراد هم شود. حتی ممکن است ریه‌ها را هم درگیر کند و شخص به بیماری مزمن ریوی مبتلا شود.

گاز NO هم همین عوارض را به‌همراه دارد اما غیر از مسائل نام برده شده ممکن است باعث ایجاد برونشیت در افراد هم شود. حتی در برخی موارد ممکن است افراد حس بویایی‌شان را از‌دست بدهند که در این مواقع باید برای جلوگیری از پیشرفت اثرات این گاز به متخصص مراجعه کرد. سرب یکی دیگر از آلاینده‌هایی است که در هوای آلوده وجود دارد و انباشته شدن آن در بدن به ریه و به دیگر ارگان‌های مختلف بدن آسیب می‌رساند و حتی ممکن است موجب کم‌خونی در افراد شود. غیر از سرب ذرات معلقی در هوا وجود دارند که این ذرات از راه تنفسی وارد ریه می‌شوند و سرطان‌زا هستند. به‌علاوه باعث تشدید سرفه و تنگی نفس در فرد می‌شوند تا جایی که ممکن است برای کنترل شرایط فرد به بیمارستان منتقل شود.

چه کسانی بیشتر در‌معرض خطر هستند؟

هوای آلوده سلامت همه افراد را به خطر می‌اندازد اما همه می‌دانیم که بیشترین قشری که باید خود را از این آلودگی در امان نگه دارند کودکان، افراد مسن و افرادی هستند که به انواع بیمار‌ی‌های مزمن قلبی و ریوی مبتلا هستند، اما غیر از این افراد مادران باردار و افرادی که نقص سیستم بدنی دارند یا سیستم بدنی‌شان ضعیف است هم نباید در‌معرض این هوا قرار بگیرند.

به‌عنوان مثال افرادی که به بیماری آنفلوآنزا مبتلا هستند باید به جدیت خود را از این شرایط دور نگه دارند چراکه سیستم بدنی‌شان ضعیف است و ممکن است باعث تشدید بیماری در آنها شود. همچنین در طول دوره بارداری باید تا جایی که ممکن است مادر از منزل خارج نشود، به‌خصوص در سه ماهه اول بارداری که ارگان‌های جنین درحال شکل‌گیری است.

با این حال فراموش نکنید که این شرایط آب‌و‌هوایی برای افرادی که جسم سالمی دارند و به بیماری خاصی مبتلا نیستند ایجاد عارضه می‌کند، پس وجود هر بیماری زمینه‌ای ممکن است به‌دلیل آلودگی هوا شدت پیدا کند، حتی برخی بیماری‌های چشمی مثل خشکی چشم، پس به‌طور کلی اگر هر بیماری زمینه‌ای دارید مراقب باشید و دستورات احتمالی را رعایت کنید.

این روزها دستگاه‌های تصفیه هوا به‌کار می‌آید؟

دکتر عاطفه عابدینی می‌گوید: «سوال‌های متعددی در این زمینه پرسیده شده است اما باید بگویم که از نظر علمی هنوز ثابت نشده که این دستگاه می‌تواند در این زمینه تاثیرات مثبتی به‌همراه داشته باشد یا نه. با این حال استفاده از این وسیله می‌تواند به حفظ محیطی مطبوع‌تر کمک کند. اما اینکه صددرصد بتواند هوا را تصفیه کند و نقش بسیار موثری در زمینه آلودگی هوا داشته باشد، هنوز اطلاعات دقیقی در دست نیست.

دکتر حمید سهراب‌پور‌، متخصص ریه نیز در این باره می‌گوید: «دستگاه‌های تصفیه هوا قادر نیستند هوای آلوده‌ای که وارد محیط می‌شوند را تصفیه کنند، اما اگر در محیط بسته‌ای که هوا آلوده راه نفوذ ندارد از دستگاه تهویه استفاده شود، می‌تواند تاحدودی برای مطبوع کردن محیط مفید باشند.

مشاغل پر‌خطر را بشناسید!

به‌طور کلی هر شغلی که در فضای باز انجام می‌شود در‌معرض خطر قرار دارد. اما همه رانندگان (تاکسی، اتوبوس و...)، پیک‌های موتوری، پلیس‌های راهنمایی و رانندگی و سایر شغل‌هایی که در مکان بسته انجام نمی‌شوند، جزء شغل‌های پرخطر هستند. همچنین مغازه‌دارها باید تا جایی که امکان دارد در مغازه را بسته نگه دارند، اما افرادی که در شغل‌شان با مواد شیمیایی در ارتباط هستند مثل جوشکارها، نقاشان و مشاغل دیگر و افرادی که در‌معرض گرد‌و‌خاک قرار دارند مثل کارگران ساختمان، مهندسان ناظر، بنا و... در روزهایی که آلودگی هوا بیداد می‌کند، جزء مشاغل پرخطر به‌حساب می‌آیند. این افراد باید احتیاط کنند چرا‌که این عوامل در کنار آلودگی هوا می‌توانند فرد را بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌های تنفسی کنند.

ماسک نزنیم می‌میریم؟!

بهتر است بگویم که ماسک‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یکی ماسک‌های ساده هستند که بیشتر در اتاق‌های جراحی یا توسط پزشکان در مطب‌ها مورد‌استفاده قرار می‌گیرند. در روزهایی که هوا آلوده است تنها کاری که از پس این ماسک‌ها بر می‌آید جلوگیری از رسوب مواد معلق بزرگ در هواست، اما از ورود ‌ذرات معلق کوچک جلوگیری نمی‌کنند ‌و این ذرات با ابعاد کوچک به‌راحتی می‌توانند وارد سیستم دستگاه تنفسی افراد شوند و مشکلات متعددی را به‌وجود آورند. اما در این موارد استفاده از ماسک فیلتر‌دار یعنی ماسک 95 N می‌تواند نقش موثری در تضمین سلامت شما داشته باشد.

اما فراموش نکنید که این ماسک‌ها هم نیاز به تعویض دارند. به‌عنوان مثال اگر فردی هستید که روزانه ساعات زیادی را در هوای آزاد سپری می‌کنید، بهتر است ماسک خود را به‌طور روزانه تعویض کنید و فردا از ماسک جدید استفاده کنید، اما اگر خانم خانه‌داری هستید و بیشترین ساعتی که در بیرون از منزل سپری می‌کنید حدود یک ساعت است، می‌توانید هر دو روز یک‌بار ماسک فیلتر‌دار خود را تعویض کنید.

بیشترین ساعتی که می‌توان در این هوا بیرون ماند چقدر است؟

به‌طور کلی برای اینکه بتوان گفت هر فرد به چه میزان می‌تواند در این هوا رفت‌و‌آمد کند، بستگی به عواملی از‌جمله سن، میزان فعالیت، شدت آلودگی، محلی که در آن قرار دارد، سابقه بیماری به‌خصوص بیماری قلبی و ریوی دارد. اما به‌طور کلی افرادی که شرایط جسمانی مناسبی دارند و از ماسک‌های فیلتردار استفاده می‌کنند بهتر است بیشترین زمانی که در این هوا قرار می‌گیرند بین یک تا دو ساعت باشد چرا‌که جایز نیست در این هوا بیشتر از این ساعت حضور پیدا کنند.

توصیه اضطراری به بیماران قلبی و ریوی‌‌!

اگر بیماری زمینه‌ای قلبی یا تنفسی دارید و قرار است ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنید، بازهم با استفاده از ماسک‌های مخصوص توصیه نمی‌شود بیشتر از یک ساعت در هوای آزاد باشید؛ چرا‌که ممکن است سلامت شما به خطر بیفتد. همچنین بیماران قلبی ممکن است در حالت عادی علامت خاصی را به‌همراه نداشته باشند ولی در مواقعی که هوا به‌طور اضطراری آلوده است دچار مشکل شوند. ‌

به‌طور کلی باید گفت که آلودگی هوا باعث افزایش شیوع درد قفسه سینه‌، تنگی نفس‌، افزایش فشارخون، افزایش ضربان قلب و در آخر سکته حاد قلبی و حتی مرگ ناگهانی می‌شود. شیوع بستری بیماران قلبی و ریوی در زمان‌هایی که آلودگی هوا بالاتر از حد مجاز است، افزایش پیدا می‌کند، پس بهتر است در صورت مشاهده این علائم سریعا به پزشک مراجعه کنند و از روی این علائم بی‌تفاوت نگذرند.

قبل از خارج شدن از منزل رعایت کنید

نکته دیگری که شامل همه افراد به‌خصوص کودکان و افراد مسن می‌شود عدم فعالیت‌های زیاد در این هواست. بهتر است از انجام تنفس‌های عمیق همراه با فعالیت‌های تند خودداری کنید. پیاده‌روی (تند و آهسته)، انجام حرکات ورزشی در فضای باز و بازی کردن کودکان در این شرایط ممنوع است و باید از انجام این فعالیت‌ها اجتناب کنید.

تا جایی که امکان دارد باید از انجام کارهایی که باعث می‌شود تنفس به تندی انجام شود باید خودداری کرد. بهتر است در روزهای آلوده در اوایل صبح یا بعد از غروب آفتاب از خانه خارج شوید، چرا‌که نور خورشید باعث تولید گازهای سمی در روزهای آلودگی می‌شود. همچنین آلودگی هوا از دود قلیان و سیگار مضرتر نیست اما می‌تواند باعث بروز سرطان در افراد شود. برای محافظت چشم‌ها بهتر است از عینک آفتابی و قطره اشک مصنوعی استفاده کنید.

پاک‌سازی ریه‌ها با کمک طب سنتی!

دکتر ناصر رضایی‌پور، متخصص طب سنتی ایران می گوید: صرفا به برخی راهکارهای کاهش عوارض آن اشاره خواهم کرد. ذکر این نکته بایسته است که مواردی که در پی می‌آیند، توضیحات دقیق علمی از نگاه دو دانش طب سنتی ایران و پزشکی نوین دارند که عبارتند از: تقویت مغز و سیستم عصبی و قلب و کبد، عملکرد ضدویروسی و ضدمیکروبی، اثرات آنتی‌‌اکسیداتیو، انبساط عروق خونی و بهبود گردش خون مرکزی و محیطی، تقویت مخاطات و راه‌های تنفسی، لینت مزاج و پرهیز از یبوست، دفع برخی متابولیت‌های سمی و...

1. دودکردن و پراکندن برخی مواد و گیاهان

دودکردن گیاهانی چون پوست انار، ریشه بادام تلخ، میوه به، برگ بید، اندام هوایی ریباس، گل زعفران، چوب سیب، غده سیر، سقز، عود هندی، کافور، کندر، مشک، مصطکی، برگ مورد، اسپند و... می‌توانند به تقویت اعضای اصلی بدن و کاهش عوارض آلودگی کمک کنند. این موارد، قابل استفاده برای بیشتر افراد هستند، اما توصیه می‌شود اگر مشکل یا بیماری زمینه‌ای خاصی دارید، پیش از استفاده، با یک متخصص طب سنتی ایران مشورت کنید.

2. بوییدن مواد خوشبو

برای این کار، کافور، نیلوفر، بنفشه و صندل در افراد گرم‌مزاج و مشک، عنبر، لادن، میخک (قرنفل) و جوز بویا در افراد سردمزاج قابل‌توصیه است. بوهای خوشی چون لیمو، پرتقال، سیب، به، زعفران، هل، دارچین، بهارنارنج و... را نیز از یاد نبرید.

3. پاکسازی سطوح

در منابع طب ایرانی، توصیه شده در زمان همه‌گیری بیماری‌های خطرناک (مانند طاعون، حصبه، آنفلوآنزاهای خطرناک و...)، سطوح مختلف چون در، دیوار، سقف، فرش و حتی لباس‌ها را با پاشیدن محلول سرکه‌ای سیر و پیاز، ضدعفونی کنید. امروزه نیز اثر اسیدی‌ کردن محیط در کاهش فعالیت باکتری‌ها ثابت شده است و آثار درمانی سیر و پیاز نیز به اثبات رسیده است.

می‌توان توصیه کرد که اگر چندان از بوی چنین محلولی بدتان نمی‌آید و مجبور به خروج از منزل در روزهای تیره‌وتار آلودگی هوا هم هستید، دست‌کم ماسک‌های ساده خود را به چنین محلولی آغشته کنید.

4. بهتر است از کارهایی که قوای شما را تضعیف می‌کنند، پرهیز کنید. از‌جمله خواب ناکافی و شب‌زنده‌داری، زیاده‌روی در فعالیت جنسی، مواجهه با هوای بسیار سرد، مواجهه درازمدت با امواج الکترومغناطیس به‌ویژه رایانه و تلفن‌همراه، حمام سنگین و گرسنگی طولانی.

5. پرهیز از فعالیت‌های بدنی و ورزش سنگین همچنین پرهیز از بی‌تحرکی. در این زمینه، توصیه می‌کنم در منزل حتما تاب‌سواری کنید که جزء ورزش‌های بسیارخوبی است که منافع عام برای بدن دارد.

6. پرهیز از ورود مواد زاید و سمی دیگر، پرهیز از مصرف سیگار و قلیان، استفاده نکردن از حشره‌کش در محیط، پرهیز از پخت‌وپز بدون تهویه مناسب در آشپزخانه

بخور، نخورهای روزهای آلودگی!

توجه به تدابیر خوردن و آشامیدن، همواره از مهم‌ترین تدابیر تندرستی هستند چون همواره با آنها در ارتباطیم و به‌خوبی هم دراختیار ما قرار دارند. در زمان آلودگی هوا توصیه می‌شود:

•کاهش رطوبات بدن با مصرف بیشتر غذاهای خشک‌_ تری چون خشکبار، مغزها و...

•پرهیز از خوردن غذاها و میوه‌های تر (آبدار) سریع‌العفونت مانند غذاهای حاوی گوشت و روغن زیاد، شیرینی، ماهی و در میوه‌ها انگور، آلو، شفتالو، هندوانه، خربزه، خیار، کدو و برخی سبزی‌ها

•پرهیز از خوراکی‌های افزاینده غلظت خون مانند گوشت گاو، عدس، بادنجان به‌ویژه میرزاقاسمی، گوشت‌های صنعتی (سوسیس و کالباس)، غذاهای خمیری چون ماکارونی و لازانیا، غذاهای چرب و سنگین چون کله‌پاچه.

•پرهیز از خوراکی‌های یبوست‌آور مانند گوشت گاو و گوساله، سوسیس و کالباس، غذاهای خشک، عدس‌پلو، موز سفت، خرمالوی نارس و گس، میوه‌های ترش و سنجد.

•در صورت لزوم، مصرف گوشت‌هایی که دیرتر فاسد می‌شوند، مانند گوشت پرندگان کوچک با مزاج معتدل (مانند جوجه و کبک) همراه با چاشنی‌های ترش چون سماق، غوره، آب لیمو، سرکه یا آب انار ترش (امروزه نیز نقش ترشی‌ها در کاهش pH محیط همچنین اثرات ضد‌میکروب و آنتی‌اکسیدانی قابل‌توجه ترکیبات پلی‌فنلی آنها مورد توجه است).

•خوردن خوراکی‌هایی که موجب نشاط و تقویت اعضای رئیسه (مغز، قلب و کبد)، حفظ حرارت غریزی، جلوگیری از عفونت اخلاط، تقویت معده و رفع مشکلات گوارشی می‌شوند: آلو بخارا، انار، مورد، انواع به، پسته، پونه، پیاز، تمر هندی، جو، خاکشیر، خرفه، رازیانه، زرشک، زعفران، سماق، سیب، سیر، کاسنی، گشنیز، گلاب، لیمو، نارنج، نارنگی، هل و... (اثرات این مفردات در تقویت سیستم ایمنی، آثار ضدمیکروبی، آنتی‌اکسیدانی و... ثابت شده است).

عوارض آلودگی را کاهش دهید

گاهی اوقات با یک برنامه غذایی یا مصرف برخی مواد غذایی می‌توان عوارض ناشی از آلودگی هوا را در بدن کاهش داد. بهتر است روزانه با رعایت این نکات بدن خود را در مقابل هوای آلوده ایمن کنید:

•میوه‌های شیرین: سیب شیرین، پرتقال شیرین، انار شیرین یا کمی مایل به ترشی بیشتر میل کنید.

•در صورت تمایل به سالاد (کاهو، هویج رنده ‌شده، روغن‌زیتون با کمی آب نارنج طبیعی یا رب انار)، روزانه یک وعده سالاد میل کنید.

•سوپ‌های سبزیجات همراه با زرشک، هویج رنده ‌شده، شلغم و به می‌تواند یک وعده بسیار خوب برای روزهای آلودگی باشد.

•دمنوش آویشن شیرازی به‌ویژه برای مبتلایان آسم و برونشیت بسیار مفید است.

•دمنوش گل‌گاوزبان همراه ریشه سنبل‌الطیب و بهارنارنج، به‌ویژه برای افسردگان و افراد مبتلا به پرفشاری خون توصیه شود.

رابطه آلودگی هوا و سرطان

دکتر پیام فرح‌بخش، متخصص تغذیه و رژیم درمانی می گوید: آلودگی هوا منجر به آزاد شدن اکسیدان در بدن افراد می‌شود. اکسیدان‌ها موادی هستند که قادرند وارد سیستم‌های مختلف بدن‌مان شوند و با عملکرد اصلی دستگاه‌ها و ارگان‌ها تداخل داشته باشند. این تداخل در دراز‌مدت ما را مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها، آسیب‌ها و در‌نهایت سرطان‌ها خواهد کرد.

برای مقابله با عوارض احتمالی آلودگی هوا چندین راهکار وجود دارد که یکی از این راهکارها دخالت تغذیه‌ای است. ما می‌توانیم با تغییراتی در رژیم غذایی‌مان میزان اکسیدان‌های داخل بدن‌مان را کاهش دهیم. این اکسیدان‌ها نه‌تنها از هوا بلکه ممکن است حاصل متابولیت‌های درشت مغذی‌ها هم باشند (‌یعنی وقتی درشت مغذی‌ها در حال سوخت‌و‌ساز هستند، مواد اکسیدان هم از آنها خارج شود).

بهترین راهکار برای مبارزه با سرطان ناشی از آلودگی هوا

بهترین و اولین راهکار استفاده از مواد آنتی‌اکسیدان است که در مواد مختلف غذایی یافت می‌شوند. ما با مصرف میزان بیشتر آنتی‌اکسیدان‌ها در شرایط خاص مثل آلودگی هوا می‌توانیم بدن خودمان را از این آسیب‌ها محافظت کنیم. آنتی‌اکسیدان‌ها به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند. یکی از این تقسیم‌بندی‌ها به این صورت است: آنتی‌اکسیدان‌های محلول در آب و آنتی‌اکسیدان‌های محلول در چربی.

ویتامینC بزنید

آنتی‌اکسیدان محلول در آب بهترین و درواقع دردسترس‌ترین ماده غذایی‌اش ویتامین‌C است که البته در مرکبات ازقبیل لیموشیرین، لیموترش، پرتقال، نارنگی، فلفل‌های شیرین یا همان فلفل دلمه‌ای می‌توان این ویتامین را یافت کرد. پس توصیه می‌شود در این فصل میزان مرکبات را به میزان زیادی بالا ببرید. همچنین میوه انار هم حاوی ویتامینC‌ است و هم حاوی آنتی اکسیدانی به نام لوتئین است که این ماده قادر است با یکسری از آلودگی‌هایی که از راه هوا وارد بدن ما می‌شوند، مقابله کند.

ویتامینE حتما میل کنید

آنتی‌اکسیدان‌های محلول در چربی در ویتامین‌های‌E ‌ یافت می‌شوند که این ویتامین در مواد غذایی چرب وجود دارد. به‌عنوان مثال در برخی روغن‌ها مثل روغن ذرت یا آفتابگردان و... این ویتامین به وفور دیده می‌شود. همچنین خود کارخانه‌های روغن‌سازی ویتامین‌E را به روغن‌ها اضافه می‌کنند چرا‌که از اکسید شدن روغن جلوگیری می‌کند. برای همین ما می‌توانیم با دریافت میزان متناسبی از این روغن‌ها میزان ویتامین‌E خود را هم افزایش دهیم.

پروتئین بیشتر بخورید

بعضی املاح هم حاوی آنتی‌اکسیدان هستند که خودشان به نام «املاح آنتی‌اکسیدانی» به‌شمار می‌آیند که می‌توانیم به ‌سلنیوم اشاره کنیم که در گوشت، مرغ، ماهی و میگو بافت می‌شود. به‌طور کلی با دریافت خانواده پروتئین‌ها می‌توان این آنتی‌اکسیدان املاحی یا عنصری را دریافت کنیم.

چند واحد شیر و سبزی بخوریم؟!

به‌طور کلی توصیه می‌شود مصرف میوه‌ها و سبزیجات افزایش پیدا کند و حتما باید روزانه بین 3 تا 4واحد میوه تازه و 3 تا 5واحد سبزی‌های تازه ‌استفاده شود. همچنین در کنار مصرف میوه و سبزی باید روزانه بین 3 تا 4لیوان شیر از نوع کم‌چرب مصرف شود چرا‌که قادر است اکسیدان‌ها را از بدن جمع‌آوری و از طریق کبد و کلیه دفع کند.

آب بنوشید!

آب باید در روزهای آلودگی بیشتر مصرف شود چرا‌که گردش مایعات در بدن بیشتر می‌شود و آب وارد خون می‌شود و عملکرد فیلتری دارد. همچنین دفع سموم به‌راحتی انجام می‌شود. لازم است روزانه بین 8 تا 12لیوان آب نوشیده شود.

مرگ مامور راهنمایی و رانندگی بر اثر آلودگی هوا !

هوای تهران در هفته‌های گذشته روزهایی پیاپی در شرایط ناسالم بود؛ چیزی که تقریبا هر سال در نیمه سرد سال به‌دلیل وارونگی هوا اتفاق می‌افتد با این تفاوت که این‌روزها خبرطولانی شدن این آلودگی همه نگران و کلافه کرده است. در همین روزها که آلودگی هوای شهر تهران به اوج خود رسید، خبری منتشر شد که همه را شوکه کرد. خبری که نشان می‌دهد ماموران راهنمایی و رانندگی علاوه بر مشکلاتی مثل آلودگی صوتی، استرس، درگیری با رانندگان متخلف، فشار روانی و... باید مشکل جدی‌تری مثل آلودگی هوا را هم به جان بخرند.

این بار ظاهرا بحران آلودگی هوا گریبان یکی از ماموران راهنمایی و رانندگی تهران را گرفت و او را به کام مرگ کشاند. یکی از ماموران راهنمایی و رانندگی تهران که در منطقه10 تهران در حال انجام ماموریت در سطح خیابان بوده، دچار ایست قلبی شده و متاسفانه باوجود تلاش پزشکان فوت می‌کند. از آنجا که گفته می‌شود او سابقه ناراحتی ریوی داشته است، حرف‌و‌حدیث‌های زیادی بر سر این موضوع وجود دارد که آلودگی هوا باعث مرگ او شده است یا نه؟

در این میان رئیس پلیس راهور تهران عنوان می‌کند: «‌با‌توجه به تاثیر آلودگی هوا در مرگ این مامور راهنمایی و رانندگی، پیش از اقدامات کارشناسانه، نمی‌توان ارتباط مستقیمی میان این حادثه دردناک و آلودگی هوا مطرح کرد.» بنابراین برای اظهار‌نظر قطعی باید منتظر اعلام نتیجه قطعی پزشکی قانونی بود.

چه اقداماتی برای پیشگیری انجام شده است؟

سردار سید تیمور حسینی درباره پیشگیری از خطرات آلودگی هوا برای ماموران راهنمایی و رانندگی که ساعات زیادی در‌معرض آلودگی هوا هستند و مجهز کردن آنان می‌گوید: «‌همچون گذشته، توزیع ماسک و توزیع روزانه یک وعده شیر برای تمام پرسنل پلیس راهور پایتخت از‌جمله مواردی است که به‌منظور کم اثر کردن تاثیرات آلودگی هوا انجام می‌شود، اما با‌توجه به غلظت آلاینده‌ها و تعداد روزهایی که متاسفانه هوای تهران آلودگی زیادی دارد قطعا این اقدامات پیشگیرانه کافی نیست.» مسلما هوای آلوده می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی-عروقی، تنگی‌عروق و احتمال سکته‌های قلبی و مغزی را افزایش دهد. مصرف شیر و لبنیات، سبزیجات تازه و ماهی می‌تواند تاثیر آلودگی‌ها را کاهش دهد.

منبع : سیب سبز

خطر زایمان زودهنگام در هوای آلوده افزایش می یابد

به گزارش جام جم سرا، در این مطالعه، محققان مرکز پزشکی بیمارستان کودکان سینسیناتی ایالت اوهایو در حدود ۲۲۵ هزار نوزاد متولد شده بین سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ را در این ایالت مورد بررسی قرار دادند. بیش از ۱۹ هزار نوزاد قبل از پایان ۳۷ هفته بارداری بدنیا آمده بودند.

قرارگیری در معرض سطح بالای ذرات کوچک آلودگی هوا در طول بارداری با افزایش ۱۹ درصدی ریسک تولد زودهنگام مرتبط است.

طبق این مطالعه، این خطر زمانی در بالاترین حد قرار دارد که قرارگیری در معرض آلودگی بالا هوا در سه ماهه سوم بارداری باشد.

نوع آلودگی هوا مورد بررسی در این مطالعه متشکل از ذرات کوچک آلودگی ناشی از اگزوز اتومبیل یا دود ناشی از سوختن چوب، زغال سنگ و سایر سوخت های فسیلی بود. به گفته محققان، این نوع آلودگی هوا تا عمق ریه ها نفوذ می کند.

دکتر امیلی دی فرانکو، محقق این مطالعه می گوید: «برآوردهای ما نشان می دهد کاهش میزان مواد آلاینده در هوا می تواند موجب کاهش زایمان زودرس در زنان تا ۱۷ درصد شود.»

منبع: مهر