جام جم سرا: در این ارتباط با مسئولان مربوطه تماسهای مکرر گرفته و سوال این هم وطنان را برای آنها مطرح کردیم، ولی با وجود تلاش مکرر و تماسهای پیاپی ، پاسخ روشنی دریافت نکردیم.
در عین حال بر اساس اطلاعات کسب شده از برخی منابع و شهروندان متقاضی یارانه، دریافتیم، که در این مرحله که ویرایش اطلاعات خانوارهای یارانهبگیر از طریق دفاتر پلیس + 10 و فرمانداریها انجام میشود، کسانی که به عنوان جا مانده خانوار محسوب میشوند، باید ابتدا باید به فرمانداری شهر خود و در تهران به خیابان فاطمی خیابان غزالی دفتر ستاد هدفمندی یارانه فرمانداری تهران مراجعه کرده و به عنوان جا مانده خانوارهای قبلی ثبتنام کنند.
بر این اساس، بعد از اینکه این افراد در فهرست یارانه بگیران در ماههای آینده قرار گرفتند، برای تشکیل خانوار جدید با ارائه مدارک لازم به پلیس+ 10 مراجعه کنند و فرمهای مربوطه را تکمیل نمایند.
در پاسخ به این پرسش مردمی که زمان اصلاح اطلاعات خانوار تا چه وقت است، اطلاعات واصله حاکی است، فعلا امکان اصلاح اطلاعات خانوار طبق روال در دفاتر پلیس +10 و فرمانداریها انجام میشود و محدودیت زمانی وجود ندارد.
با این وجود، زوجهای جوانی که با این وضعیت مواجه شدهاند - و از تماسهای مکرر آنها نیز مشخص است که تعداد آنها کم نیست - همچنان منتظر پاسخ رسمی سازمان هدفمندسازی یارانهها هستند؛ سازمانی که در دوره جدید فعالیت خود همواره - به جز مقطعی خاص و در زمان انصراف از دریافت یارانه - سعی کرده ارتباط کمتری با رسانهها داشته باشد.
در این شرایط، رسانهها مسئولیت اطلاعرسانی که باید در این سازمان با جدیت دنبال میشد را برعهده گرفتهاند و از منابع رسمی و غیررسمی سعی در دریافت و انتشار اخبار مربوط به موضوع پرداخت یارانههای نقدی به مردم دارند.
این اتفاق گرچه یکی از وظایف ذاتی رسانهها به شمار میرود، اما میتواند زمینهساز بروز اشکالاتی از جمله انتشار اطلاعات نادرست در این باره شود. (صبحانه)
جام جم سرا: در این شرایط گاهی خانوادهها نیز به جای اینکه مرهم زخمشان باشند، نیشتری میشوند به قلب و روحشان. شرایط فیزیولوژیکی این بیماران باعث شده آنها در مسیر زندگی با فراز و نشیبهای زیادی مواجه شوند، خیلیهایشان در این راه آزار میبینند و مورد سوءاستفاده قرار میگیرند و سرخورده میشوند و حتی شاید کارتنخواب و خیابانگرد هم شوند یا از بد روزگار به سوی بزهکاریهای دیگر کشیده شوند.
با این حال همه درها روی بیماران دوجنسیتی بسته نیست. جراحی آخرین راه برای خلاص کردن بیمارانی است که از اختلال هویت جنسی رنج میبرند تا آنها بتوانند در سالهای باقیمانده از عمرشان یک زندگی عادی بدون احساس دوگانگی بین زن یا مرد بودن را تجربه کنند.
امروزه بیماران زیادی در دنیا خواهان انجام جراحی تغییر جنسیت هستند یا تحت این عمل قرار گرفتهاند. همین موضوع بهانهای شد تا با دکتر بهرام میرجلالی، فوق تخصص جراحی تغییر جنسیت و اولین جراح تغییر جنسیت به گفتوگو بنشینیم.
میرجلالی از سال 56 تاکنون بیش از 1500 جراحی تغییر جنسیت انجام داده و همچنین بیش از 50 جراح تغییر جنسیت را در ایران تربیت کرده است.
وی که 45 سال است جراحیهای تغییر جنسیت در ایران انجام میدهد، تاکید میکند با وجود هزینه چشمگیر جراحیهای تغییر جنسیت در دنیا، این جراحی در کشور ما براساس استانداردهای روز دنیا با همان امکانات و تجهیزات پزشکی و با هزینههای به مراتب کمتری انجام میشود.
گفتوگوی ما با دکتر میرجلالی پیش روی شماست.
ترانس سکشوال به چه بیماری گفته میشود؟
ترانس سکشوال یا TS جزو اختلالات هویت جنسی محسوب میشود. اختلالات هویت جنسی یعنی مشکلاتی که یک فرد در باور و پذیرفتن جنسیت خودش دارد و در واقع با رفتار و منش اجتماعی جنس دیگری در اجتماع زندگی میکند.
ترنس سکشوالها را جزو آخرین گروه اختلالات جنسی قرار میدهند که تعداد خیلی کمیرا در هر جامعهای شامل میشوند و براساس آمار از هر صد هزار نفر، سه تا چهار نفر مبتلا به این بیماری هستند.
آیا نشانههای این اختلال از کودکی در افراد قابل تشخیص است یا در سن بلوغ یکباره بروز میکند؟
خیر. به هیچ وجه یکدفعهای نیست. در واقع این زمینه از کودکی وجود دارد و حتی میشود گفت یک زمینه ژنتیکی هم دارد و از زمان جنینی که کودک در بدن مادر است این اختلالات شکل میگیرد.
مثلا یک پسر بچه از سن سه، چهار سالگی دنبال بازیهای جنس خودش نمیرود یا در مدرسه نمیتواند با همکلاسیهایش بجوشد و بازی کند و این موضوع در دوره بلوغ خیلی مشخصتر بروز پیدا میکند. در سن بلوغ همین بدنی که مذکر یا مونث ساخته شده از خودش عوارض و علائم جنسی نشان میدهد.
آنها نمیتوانند این تغییرات را بپذیرند و دلیل اصلی آن را هم نمیدانند و همین موضوع تعارض خاصی در آنها ایجاد میکند که گاه باعث درگیر شدن آنها با خانواده و اطرافیان نیز میشود.
علم پزشکی در دنیای امروز توانسته برای دلیل این بیماری پاسخ قانعکنندهای پیدا کند؟
پزشکان و محققان پس از ده سال بحث و بررسی توانستند بفهمند در مغز چه اتفاقی رخ میدهد. در مغز انسان قسمتی به نام هیپوتالاموس وجود دارد که خودش از قسمتهای مجزایی تشکیل شده که یکی از آنها مشخصکننده جنسیت و رفتار انسان است.
کسانی که مرد هستند چون بیشتر در اجتماع هستند و بیشتر دیده میشوند و حتی ممکن است بیشتر با واکنشهای منفی اطرافیان مواجه شوند بیشتر متقاضی جراحی هستند؛ اما دختری که حجاب دارد کمتر برای عمل مراجعه میکند چون شرایط ظاهری و رفتارهایش طوری نیست که چندان در اجتماع جلب توجه کند |
این نقطه در تیاسها واژگون شده است. البته این فعلا تنها چیزی است که توانسته اند کشف کنند. مثلا برای یک پسر، آن بخش از هیپوتالاموس دخترانه است و برای یک دختر، پسرانه شکل گرفته است. اصولا این ناهماهنگی یا اختلال در دوران جنینی اتفاق میافتد.
چرا در برخی موارد برخوردهای نامناسبی با این بیماران میشود؟
متاسفانه اغلب بیماران ترانس سکشوال با همجنسگراها اشتباه گرفته میشوندو به همین دلیل هم از سوی جامعه با رفتارهای ناخوشایندی مواجه میشوند، در حالی که این دو گروه زمین تا آسمان با هم متفاوت هستند. همجنسگراها از جنسیت خودشان کاملا راضی هستند. در حالی که بیماران تیاس با هویت جنسیشان مشکل دارند و نمیتوانند با آن کنار بیایند.
از ویژگیهای روحی و رفتاری بیماران مبتلا به تیاس بگویید.
توجه کنید کودکی که از چهار، پنج سالگی با یک چنین ناهماهنگی رشد کرده، زمینه شکست قوانین در او خیلی بیشتر است، زمینه بروز اختلالات روانی نیز در او قویتر است چون توقعاتش از زندگی چیزهای دیگری است. این افراد بسیار حساس و شکننده هستند.
کسانی که عمل نمیشوند در همین تضاد جسم و روح مجبورند زندگی کنند و متاسفانه بیشتر از یک سوم آنها حتی خودکشی میکنند. کسانی هم که عمل میشوند، اگر شرایط خانوادگی و اجتماعی مساعدی نداشته باشند و زیر نظر روانپزشک دوره مشاوره بعد از عمل را نگذرانند، احتمال خودکشی در آنها هم وجود دارد، آن هم نه به دلیل تضاد روحی و جسمیبلکه به دلایل اجتماعی.
یک بیمار تیاس برای گرفتن مجوز جراحی باید چه مراحلی را طی کند؟
وقتی فرد بیمار از روانپزشکی که زیر نظر او بوده نامهای برای ما میآورد که گویای وجود چنین مشکلی در اوست، به این ترتیب کار اصلی شروع میشود. این بیمار باید به دادسرا فرستاده شود تا در دادسرا پس از انجام مراحل قانونی به پزشکی قانونی برای بررسی بیشتر معرفی شود. در کمیسیون پزشکی قانونی بعد از مجموعهای آزمایشها، معاینات پزشکی و مشاورههای روانی رای نهایی صادر میشود که همان برگه پزشکی قانونی و مجوز نهایی عمل جراحی است، همین روند ممکن است حداقل شش ماه طول بکشد.
متاسفانه این روند طولانی باعث نارضایتی بیماران میشود که عواقب آن بعد از جراحی خود را نشان میدهد یعنی خیلی از این افراد بعد از جراحی دیگر تمایلی ندارند دورههای مشاوره را ادامه دهند، چون این کار را خستهکننده میدانند.
بیشتر تغییر جنسیتها از مرد به زن است یا زن به مرد؟
تقریبا تعدادشان مساوی است، اما مردها حدود 2 تا 3 درصد بیشترند. مثلا از 100 مورد 52 مورد پسر هستند که میخواهند دختر شوند و 48 مورد دختر هستند که قصد دارند پسر شوند.
در این میان، درصد کسانی که عمل میشوند و کسانی که احتیاج به عمل دارند، متفاوت است. کسانی که مرد هستند چون بیشتر در اجتماع هستند و بیشتر دیده میشوند و حتی ممکن است بیشتر با واکنشهای منفی اطرافیان مواجه شوند بیشتر متقاضی جراحی هستند؛ اما دختری که حجاب دارد کمتر برای عمل مراجعه میکند چون شرایط ظاهری و رفتارهایش طوری نیست که چندان در اجتماع جلب توجه کند.
کدام جراحی سختتر است؟
از لحاظ جراحی بهطور کلی تفاوت وجود دارد. جراحی مردی که میخواهد به زن تبدیل شود منطقیتر و آسانتر و طولانیتر است، اما در مورد زنهایی که قراراست مرد شوند هنوز عملی که بتواند در آنها به نوعی توان رابطه جنسی ایجاد کند کشف نشده است.
برخی پزشکانی که دست به این جراحیها میزنند از تخصص لازم برخوردار نیستند و همین نداشتن مهارت برای بیماران گران تمام میشود و آنها را مجبور به جراحیهای چند باره میکند |
البته از لحاظ روانی و اجتماعی برعکس است. یعنی آنهایی که زن هستند پس از جراحی هم خصوصیات یک مرد کامل را پیدا میکنند هم از لحاظ اخلاقی و هم رفتاری، اما برعکس برخی مردهایی که زن شدهاند فقط رفتارها و حرکات لوس و اغراق شدهای را به نمایش میگذارند .
اینها بچهداری و خانهداری هم میکنند. در کل زنها بهتر در جامعه پذیرفته میشوند. اغلبشان ازدواج میکنند و شغل دارند، اما امکان بچهدار شدن ندارند. زیرا فقط بخش ظاهری و بیرونی بدن مورد اصلاح قرار میگیرد. مثلا با تزریق هورمون مردانه برای اینکه ریش دربیاورند یا تزریق هورمون زنانه برای اینکه چهرهشان از حالت مردانه خارج شود، تلاش میکنند بخش بیرونی بدنشان را اصلاح کنند.
آیا بیماران تی اس ترجیح میدهند بعد از جراحی واقعیت گذشته خودشان را پنهان کنند؟
بله، متاسفانه همینطور است، این موضوع هم خیلی وقتها برایشان گران تمام میشود و حتی گاهی کار به متارکه در زندگی مشترک هم ممکن است کشیده شود، زیرا برخی از این بیماران پس از جراحی ترجیح میدهند واقعیت را به طرف مقابلشان نگویند و صرفا عنوان کنند که به دلیل یک بیماری خاص تحت جراحی قرار گرفتهاند. البته این تنها دلیل به مشکل خوردن این بیماران پس از انجام جراحی و ازدواج نیست.
متاسفانه دیده میشود پسرهایی که تبدیل به دختر میشوند، پنهانکاری نیز در آنها بیشتر است. این دخترها پس از جراحی معمولا تبدیل به دختران زیبایی میشوند که خیلی به خودشان میرسندو میخواهند همواره در معرض توجه جنس مخالف قرار بگیرند. این افراد معمولا زودتر موفق به انتخاب همسر میشوند، اما واقعیت را به طرف مقابلشان نمیگویند.
آیا موردی دیدهاید این بیماران با هم ازدواج کنند؟
بله. در شیراز زوجی را میشناسم که با هم ازدواج کردهاند و یک فرزند هم دارند البته از طریق رحم اجارهای، چون در غیر اینصورت امکان فرزنددار شدن وجود ندارد.
معمولا این جراحیها چقدر زمان نیاز دارد؟
این جراحی در زمره جراحیهای سخت است که بسیار هم زمانبر است. در جراحیهای تبدیل دختر به پسر، هر جلسه جراحی پنج ساعت طول میکشد. در مرحله اول باید بدن از مشخصات زنانه آزاد شود، مانند سینه و رحم و تخمدان در مرحله دوم باید پروتزهای لازم برای تبدیل به جنسیت مخالف گذاشته شود که این کار هم حداقل چهار ساعت طول میکشد.
در مرحله دیگر باید فقط روی ناحیه جنسی کار کرد که این مرحله خودش بهطور مجزا چندین ساعت زمان نیاز دارد پس میبینید حداقل به چند جلسه عمل نیاز است.
البته جراحی تبدیل مرد به زن هم گاهی در دو مرحله انجام میشود. اول ارگانهای جنسی مردانه باید برداشته شود و سپس ارگانهای جنسی زنانه باید در بدن قرار داده شود.
جراحیهای تغییر جنسیت در ایران تا چه اندازه موفقیتآمیز است؟ شنیده شده برخی بیماران با عوارض بعد از جراحی مواجه میشوند و حتی نیاز به جراحیهای مجدد پیدا میکنند.
بله. متاسفانه موارد زیادی دیده شده و البته شاید بخشی از این موضوع اجتنابناپذیر هم باشد چون این جراحی کار بسیار سختی است. شاید ضروری باشد در این زمینه هشداری هم به بیماران بدهم. قطعا وقتی قراراست پزشکی را برای جراحی انتخاب کنند دقیق بررسی کنند و سپس به این کار مبادرت ورزند. در موارد بسیاری دیده شده برخی پزشکانی که دست به این جراحیها میزنند از تخصص لازم برخوردار نیستند و همین نداشتن مهارت برای بیماران گران تمام میشود و آنها را مجبور به جراحیهای چند باره میکند در حالی که پزشک بعد از عمل ممکن است زیر بار اینکه کارش را بدرستی انجام داده نرود.
اکنون تعدادی از بیماران ما را همین افراد تشکیل میدهند که بعد از ناموفق بودن عمل اول و عوارض آن حالا برای جراحی مجدد به پزشک دیگری مراجعه میکنند تا شاید در جراحی دوم مشکلشان حل شود، اما حتما خودتان هم قبول میکنید که دستکاری مداوم بدن کاری با ریسک بالاتر است.
آیا از خارج کشور نیز بیمارانی برای انجام عمل تغییر جنسیت به ایران مراجعه میکنند؟
بله. یک بخش از این موضوع به هزینه بالای جراحی تغییر جنسیت در دنیا برمیگردد که چون این رقم در کشورما کمتر است، برخی بیماران ترجیح میدهند این کار را در ایران انجام دهند.
شیوه جراحیهای تغییر جنسیت و تجهیزاتی که در بیمارستانها مورد استفاده قرار میگیرد، چقدر با استانداردهای روز دنیا مطابقت دارد؟
تکنیک همان است که در همه دنیا انجام میشود، اما این جراحی جنبه شخصی هم دارد. انتخاب روش جراحی بین پزشکانی که عمل تغییر جنسیت را انجام میدهند متفاوت است و هر پزشکی با توجه به تجربهای که در سالهای کارش کسب کرده روش خاص خودش را برای جراحی انتخاب میکند.
هزینه یک جراحی تغییر جنسیت در ایران چقدر است ؟
حدود ده تا 12 میلیون تومان. البته این هزینه خیلی به انصاف پزشک بستگی دارد گاهی ممکن است یک همکار پزشک ببیند بیمارش توان پرداخت این مبلغ را ندارد بنابراین از دستمزدش کم میکند البته این را هم بگویم هزینه این جراحی در خارج از کشور بسیار بیشتر و حداقل حدود 17 تا 25 هزار دلار است.
پرداخت این هزینهها از سوی بیماران بدون مشکل و حمایت بیمه امکانپذیر است؟
متاسفانه اکثر بیماران ما که برای جراحی مراجعه میکنند از نظر وضع اقتصادی و توان مالی در شرایط نامطلوبی هستند و توان پرداخت چنین مبلغی را ندارند حتی خیلیهایشان از خانواده طرد شدهاند پس ممکن است برای تامین این هزینه به هر آب و آتشی بزنند و در این میان آسیبهای زیادی هم تهدیدشان کند.
طبیعی است وقتی پایشان به مطب یا کلینیک میرسد همه تلاششان را میکنند که بتوانند از پزشکشان تخفیف بگیرند. اصلا ما در جراحیهایمان بخشی را از بیمار و بخش دیگر را از بهزیستی میگیریم و مقداری هم از سوی صندوق خیریه ویژه این بیماران پرداخت میشود.
برخورد والدین با موضوع تغییر جنسیت فرزندانشان چگونه است؟
متاسفانه در موارد زیادی بیشتر از اینکه وضع و حال بیماران توجه من را به خود جلب کند، این برخوردهای والدین آنهاست که جالب وقابل تامل است.
یک آقای حدود پنجاه و پنج ساله برایم تعریف کرد از کودکی بیماری تی. اس داشته، با همین شرایط ازدواج کرده و بچهدار هم شده است. به او گفتم تو که تمام این سالها با این شرایط زندگی کردهای این چند صباح باقیمانده از عمر را هم با شرایطت کنار بیا. جواب جالبی به من داد. گفت: من یک عمر آنطور که بودم زندگی کردم، اما حالا میخواهم آنطور که دوست دارم باشم، زندگی کنم و بمیرم |
در این سالها با برخوردهای متفاوتی از والدین مواجه شدهایم حتی گاهی خیلی جدی کار به تهدید جانی هم رسیده است که البته خوشبختانه در نهایت این زور خود بیماران بوده که با مشاورههای پی در پی ما به مخالفتهای سرسختانه برخی والدین چربیده است. پدری همراه پسرش به اینجا آمده بود. پسری با پوشش کاملا مردانه و رفتار و حرکات کاملا دخترانه. این پدر میگفت اگر به پسر من دست بزنید و او را جراحی کنید، مطمئن باشید که زنده نمیگذارمتان.
در یک مورد دیگر یک بیمار بیش از 20 بار آمده و رفته و حتی مبلغی نیز بهعنوان ودیعه جراحی نزد بنده گذاشته، اما چون پدر و مادرش حاضر به پذیرفتن این مشکل نبودند اجازه جراحی را به فرزندشان نمیدادند. نتیجه این شد که بعد از 18 جلسه مشاوره با پدر و مادر توانستم روشنشان کنم چقدر فرزندشان از این بابت در عذاب است و آنها را به این جراحی راضی کنم.
رضایت والدین چقدر برای انجام جراحیها ضروری است؟
براساس قانون تا قبل از هجده سالگی رضایت والدین قطعا باید باشد، اما از هجده سالگی به دلیل رسیدن فرد به سن قانونی صرفا رضایت خود بیمار و تائیدیه پزشکی قانونی کافی است.
البته در این میان از نکتهای مهم نباید غافل شد، خود من به انجام جراحی بدون رضایت والدین راضی نیستم و شاید خیلی از همکاران بنده نیز همین طور باشند. مهمترین دلیلش هم این است که بعد از جراحی حمایت و همراهی خانواده از بیمار تی اس بسیار اهمیت دارد. پدر و مادر و خانواده هر فرد مبتلا باید در زمینه بیماری فرزندشان آگاه باشند زیرا مهمترین مشکل ما در مواجهه با این بیماران ناآگاهی والدین آنها از شرایط خاص فرزندشان است.
متاسفانه حتی در جامعه در سطوح مختلف گاهی در میان همکاران بنده در حوزه روانپزشکی و روانشناسی، پزشکانی را میبینیم که از ارتباط برقرار کردن با این بیماران اکراه دارند.
جالبترین بیمار تی اسی را که در طول سالهای طبابتتان با او برخورد کردهاید به یاد دارید؟
یک روز یک آقای حدود پنجاه و پنج ساله به من مراجعه و برایم تعریف کرد از کودکی بیماری تی. اس داشته، اما کسی به آن توجه نکرده است. این بیمار با همین شرایط ازدواج کرده و بچهدار هم شده است.
یادم میآید آن زمان به او گفتم تو که تمام این سالها با این شرایط زندگی کردهای حالا این چند صباح باقیمانده از عمر را هم با این شرایط کنار بیا. اما آن بیمار جواب جالبی به من داد. گفت: من یک عمر آنطور که بودم، زندگی کردم، اما حالا میخواهم آنطور که دوست دارم باشم، زندگی کنم و بمیرم.
در واقع او میخواست باقیمانده عمرش را با جنسیت واقعیاش زندگی کند. من هم جراحی این بیمار را بر عهده گرفتم و الان این بیمار خانم مسنی است که مزرعهای در شمال کشور دارد و آنجا زندگی میکند و هراز گاهی هم به من زنگ میزند.
جوانترین بیماری که عمل کردید، چه کسی بود؟
پسر یکی از پرستاران خودمان که به دلیل اصرار زیادی که داشت و از وضع خودش ناراضی بود حتی صبر نکرد که به هجده سالگی برسد و در همان پانزده سالگی تن به جراحی داد. البته زمانی که این عمل را انجام دادیم هنوز موضوع گرفتن مجوز جراحی از پزشکی قانونی مطرح نبود و همین که دو روانشناس میگفتند فرد به این بیماری مبتلاست کفایت میکرد و ما پزشکان میتوانستیم آن فرد را عمل کنیم و حالا او یک بیمار سی ساله است.
مناسبترین سن برای جراحی تغییر جنسیت چه سنی است؟
بهترین سن برای جراحی 18 تا 21 سال است، زیرا تا آن زمان تقریبا همه تغییرات فیزیولوژی مربوط به دوران بلوغ در افراد انجام شده و قطعا میزان موفقیتآمیز بودن جراحی نیز بیشتر خواهد بود.
پوران محمدی / گروه جامعه
دوم از عنوان یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا زیرا که معنایش اینست که مشرکین را عرضه بر آتش میدارند، و معنی عرضه آن نیست که در آتش می افکنند، بلکه آنست که پهلوی آتش میبرند و در کنار آن قرار میدهند و آتش را به آنان می نمایانند بطوریکه لهیب و شعله آتش، آنانرا فرا نمی گیرد، ولیکن از حرارت آن اجمالاً به آنها میرسد و از منظره دهشتناک آن متألم و متأثر میگردند. بهشت و جهنمِ قیامتی در برزخ نیست بلکه راهروئیست برای قیامت و دریچه ایست برای آن. «یُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إلَی الْجَنةِ وَ یُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إلَی النارِ؛ دری از برزخ بسوی بهشت، و دری از برزخ بسوی جهنم می گشایند و دریچه ای از عالم قبر به آن دو باز میکنند» (کافی ج۳ باب المسأله فی القبر ص ۲۴۰-۲۳۶).
سوم آنکه در دنبال آیه میفرماید: «وَ یَوْمَ تَقُومُ الساعَةُ أَدْخِلُو´ا ءَالَ فِرْعَوْنَ أَشدَ الْعَذَابِ». پس از آنکه هر صبح و شب بر آتش عرضه میشوند، این معنی ادامه دارد تا وقتیکه ساعت قیامت میرسد، در آن هنگام به ملائکه عذاب خطاب میشود که در حال، آل فرعون را در شدیدترین عذابی وارد کنید. پس معلوم میشود که قبل از قیامت، آنها در عذابی بوده اند که آن عذاب در درجه نهایت نبوده است و اینک آن عذاب غائی و نهائی به آنها میرسد. آن محل و عالمی که آل فرعون معذبند ـ نه به عذاب نهائی ـ آن را عالم برزخ گویند.
اما علت آنکه آیه: «لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهَا بُکْرَةً وَ عَشِیا؛ و صبح و شام روزیشان در آنجا برقرار است» (مریم/ ۶۲) اختصاص به برزخ دارد، آنستکه صبح و شب و تدریج زمان، از حرکت شمس و قمر و زمین یا فلک الافلاک و نسبت های خاصه بین آنها پیدا میشود، و یا از امتداد حرکت جوهریه که در باطن و ذات موجودات است پدید می آید؛ و در قیامت که آسمان و زمین نیست و أصلاً حرکتی نیست، بنابراین نسبت بین آنها نیز که از آن انتزاع زمان میشود وجود ندارد: «مُتکِـِینَ فِیهَا عَلَی الاْرَآئکِ لاَ یَرَوْنَ فِیهَا شَمْسًا وَ لاَ زَمْهَرِیرًا؛ که در آنجا بر تخت ها تکیه زنند. در آنجا نه (گرمای) آفتاب بینند و نه سرما» (انسان/۱۳).
و نیز میتوان برای اثبات و وجود عالم برزخ، به این آیه تمسک جست: «إِذِ الاْغْلَـلُ فِی ´ أَعْنَـقِهِمْ وَ السلَـسِلُ یُسْحَبُونَ * فِی الْحَمِیمِ ثُم فِی النارِ یُسْجَرُونَ؛ آن کسانیکه در آیات خدا مجادله میکنند و تکذیب کتاب خدا را می نمایند و به آنچه خداوند به پیامبرانش ارسال داشته است تکذیب میکنند، پس بزودی خواهند دانست، در زمانی که غلها و سلسله ها در گردنهای آنان آویخته شود و بسوی حمیم کشانده گردند و سپس در آتش، آتش زده شوند» (غافر/۷۲و۷۱).
حَمیم چیز گرم را گویند چون آب گرم، هوای گرم و امثال آن، و سَحْب به معنای کشاندن است، و سَجْر بمعنای آتش زدن است؛ سَجَرَ التنور یعنی تنور را آتش زد. و ثُم همانطور که ذکر کردیم بمعنای تراخی و انفصال است، یعنی پس از مدت و زمانی؛ و بنابراین معنای آیه اینطور میشود: «این افراد جدال کننده و تکذیب کننده، اول در هوای گرم و یا آب گرم کشانیده میشوند، و سپس در آتش افکنده و در آنجا آتش زده میشوند».
معلوم است که مراد از سحب در حمیم، عالم برزخ است که از گرمای آنجا ناراحتند، و مراد از سجر در نار، عالم قیامت است که در آنجا بتمام معنی الکلمه میسوزند و به کیفر نهائی میرسند و نیز میتوان به این آیه استدلال نمود: «حتی إِذَا جَآءَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ تَوَفتْهُ رُسُلُنَا وَ هُمْ لاَ یُفَرطُونَ * ثُم رُدو´ا إِلَی اللَهِ مَوْلَاهُمُ الْحَق أَلاَ لَهُ الْحُکْمُ وَ هُوَ أَسْرَعُ الْحَـسِبِینَ؛ تا چون زمانی که مرگ یکی از شما فرا رسد، جان او را فرشتگان قبض ارواح ما اخذ نموده و در این عمل هیچ کوتاهی نمی کنند، و سپس باز گردانیده شوند بسوی خداوند که مولای حق آنان است؛ آگاه باشید که منحصراً حکم بدست خداست و او با سرعت ترین حسابگران است» (انعام/۶۲و۶۱).
ثُم بمعنای فاصله است، این فاصله همان برزخ است. چون قیام مردم در مقام عَرْض در نزد پروردگار در عالم برزخ نیست، برزخ مانند دنیاست با تجردی بیشتر، که همان تجرد از ماده باشد؛ و قیام انسان در نزد حق و عالَم سؤال و میزان و حساب و مقام عَرْض، در عالم قیامت است که مقام قیامِ حقیقت نفس است به ذات خود و واقع خود، نه تنها به صورت و مثال خود. و لذا تعبیر به ثُم فرموده است: ثُم رُدوا. و نفرموده است: فَرُدوا، یعنی بین قبض روح فرشتگان و قیامت کبری فاصله ایست که پس از طی آن فاصله باید بسوی خدا که مولای حق است باز گردند.
منبع:tahoorkotob.com
نوشته نکاتی در مورد عالم برزخ اولین بار در بامداد پدیدار شد.
فرآوری: دکتر جعفری- بخش اعتقادات شیعه تبیان
ما تکلیف داریم که مشکلات آنها را حل بکنیم. آنها همین الان در عالم برزخ گرفتاری های فراوانی دارند. اگر حق الناسی به گردنشان هست رفع بکنیم. اگر حق الهی هست ، عباداتشان را انجام ندادند ما برای آنها انجام بدهیم. برایشان استغفار بکنیم ، قرآن بخوانیم، خیرات بدهیم و کارهایی از این قبیل که شدیداً نیاز دارند.
البته این کار به نفع خود ما هم هست. خیرات رساندن به آنها، هم به نفع آنهاست هم به نفع ما. شخصی در عالم برزخ به خاطر کار خیری که فرزندش در دنیا کرد عذاب برزخی از پدر برداشته شد.
بنابراین ما تکلیف داریم که به آنها کمک کنیم ، مشکلاتشان راحل کنیم . منتها در درجه اول خوب است که مشکلاتی که مربوط به واجبات است را حل بکنیم . این واجبات ممکن است حق الناس باشد یا حق الله. در درجه دوم لازم است به مستحبات بپردازیم ، خیرات برایشان بدهیم ،قرآن بخوانیم ، نماز مستحبی، حج مستحبی، اعمال مستحبی برایشان انجام بدهیم.
هستند کسانی که به سادگی می توانند در همین بیداری با ارواح در عالم برزخ در ارتباط باشند یعنی می روند در قبرستان و در آنجا صحبت می کنند، حرف می زنند ، خبر می گیرند و خبر می دهند
در اینجا لازم است به این مطلب اشاره شود که دید برزخی یک اصطلاحی شده بین مردم که به نوعی به همین عالم برزخ بخشی از آن می تواند برگردد. می گویند فلان شخص دید برزخی دارد یعنی توان دارد که بعضی از وقایع را ببیند بیشتر عرفا معتقد هستند که بر برزخ قبل از دنیا تسلط دارند و می بینند اما برزخ بعد از دنیا را کمتر آدمهایی می تواند رابطه داشته باشند.
امکان تسلط بر برزخ بعد از دنیا هست چنانکه اهل بیت (علیه السلام) این کار را می کردند و بهشت و جهنم برزخ را نشان می دادند. همان چیزهایی که پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در شب معراج دید . حتی باطن انسان ها و برزخ انسان ها را به دیگران نشان می دادند یعنی ملکوت انسان ها ، ملکوت افعال و ملکوت اعمال را گاهی نشان می دادند و هستند کسانی که به سادگی می توانند در همین بیداری با ارواح در عالم برزخ در ارتباط باشند یعنی می روند در قبرستان و در آنجا صحبت می کنند، حرف می زنند ، خبر می گیرند و خبر می دهند. در این زمینه کتاب های متعددی هم چاپ شده است.
روایات هم این مطلب را تأیید می کند که ائمه (علیه السلام) شخص را زنده می کردند یا سر قبر صحبت می کردند . این صحبت ها گاهی مفصل و گاهی هم خلاصه بود.
امام علی (علیه السلام) وقتی که از جنگ صفین برمی گشتند قبل از اینکه وارد کوفه بشوند در قبرستان شروع کردند با اهل مزار سخن گفتن. وقتی که اعتراض کردند به امیرالمومنین (علیه السلام) که شما دارید با مرده ها صحبت می کنید فرمود: بله آنها هوشیارند.
ارواح در عالم برزخ با دنیا ارتباط دارند و در مقابل کسانی هم این توانایی را دارند که با ارواح عالم برزخ ارتباط برقرار کنند
در جنگ با خوارج در جنگ نهروان حضرت دستور داد مرده ها را نشاندند بعد به آنها گفت که ما آنچه که پروردگار به ما وعده داده بود به حق یافتیم. آیا شما هم وعده عذاب الهی را درک کردید؟
شبیه این عمل را پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هم در جنگ بدر انجام داد وقتی که کشته های را درچاه انداختند حضرت سر چاه رفت و به اسم یکی یکی صدا زد فلانی، فلانی، فلانی ما وعده الهی را تحقق یافته دیدیم آیا شما هم عذاب های الهی را تحقق یافته دیدید؟ وقتی سوال کردند یا رسول الله اینهاکه مردند، چیزی نمی فهمند فرمود: شماها از آنها شنواتر نیستید.
ارواح در عالم برزخ با دنیا ارتباط دارند و در مقابل کسانی هم این توانایی را دارند که با ارواح عالم برزخ ارتباط برقرار کنند.از طرفی ما وظیفه داریم مشکلات آنها را در عالم برزخ حل کنیم با انجام واجبات و مستحباتی که آنها گوتاهی کرده و انجام نداده اند.
ارتباط با عالم برزخ !!
چیزهایی که هنگام مرگ دیده می شود
چیزهایی که هنگام مرگ دیده می شود!
زمان قیامت معلوم شد !
فرآوری: دکتر جعفری – بخش اعتقادات شیعه تبیان
عالم برزخ بر حسب آنچه که در روایات آمده عالمی است که انسان از هنگام مرگ تا روز قیامت در آنجا زندگی می کند. به این معنا یک بار بیشتر در قرآن نیامده است. " و من ورائهم برزخ إلی یوم یبعثون " مومنون /100.
کلمه برزخ به معنای لغویش در قرآن باز هم آمده. اما به معنای اصطلاحیش همین یک بار آمده.
در روایات به روشنی برزخ توضیح داده شده. امام (علیه السلام) فرمود از هنگام مرگ تا قیام قیامت عالمی است به نام عالم برزخ. در بسیاری از روایات از عالم برزخ به عالم قبر یاد شده که این جایگاه و حقیقت عالم برزخ است.
از امام علی (علیه السلام) نقل شده: " عذاب القبر یکون من النمیمة و البول و عذب الرجل عن أهله ، عذاب قبر به خاطر سه چیز است: نمامی( سخن چینی)، دوم پرهیز نکردن از بول، سوم اینکه مرد خانواده اش را رها بکند وبی جهت از آنها کناره گیری بکند.
اما اینکه عالم برزخ کجاست و انسان در آنجا چگونه زندگی می کند؟ حیات برزخی چه تفاوتی هایی با حیات مادی دارد؟ سخن بسیار است اما حاصلش این است که در آنجا انسان از بسیاری از محدودیت های مادی رها شده و به همین میزان هم لذت هایش قابل مقایسه با لذت های دنیا نیست و عذاب هایش هم قابل مقایسه با عذاب های دنیوی نیست.
در روایات در مقایسه بین این دو عالم مثال هایی زدند که این مثال ها از باب تشبیه معقول به محسوس است که بسیار آموزنده هم هست مثلاً گفتند اگر دنیا را به منزله رحم مادر بگیرید برزخ به منزله دنیا است. رابطه برزخ با دنیا می شود رابطه رحم مادر با دنیا یعنی به همان نسبت که دنیا بزرگ و معنادارتر است و لذات دنیا قابل مقایسه با لذات عالم رحم نیست به همان نسبت هم لذات برزخ با دنیا قابل مقایسه نیست. غذایی که جنین در رحم مادر دارد اگر انسان در دنیا بخورد اگر هم نمیرد ولی حالش به هم می خورد و حتی یک ذره آن را نمی تواند تحمل بکند. همچنین غذای دنیا برای انسان برزخی قابل تحمل نیست و به همان میزان آلوده و تهوع آوره است.
در بعضی از روایات گفته شده اگر دنیا را یک حلقه کوچک در یک بیابان بی انتها ملاحظه بکنید، آن بیابان بی انتهای بزرگ عالم برزخ و آن حلقه کوچک دنیاست.
در بعضی از روایات بین دنیا و برزخ مثل یک هندوانه بزرگ و یک دانه ارزن مقایسه شده است.
از این مقایسه ها انسان پی به عظمت عالم برزخ در مقایسه با عالم دنیا می برد. به همین نسبت حیات برزخی هم توسعه پیدا می کند و لذاتش بزرگ شده و وسعت پیدا می کند. آلامش نیز وسعت پیدا کرده بزرگ می شود.
اما اینکه اقوال مختلفی در رابطه با انسان ها در عالم برزخ می شنویم باید گفت انسان ها در برزخ حداقل به سه دسته تقسیم می شوند که هر کدام از این دسته ها هم ممکن است باز به دسته های دیگری تقسیم بشوند. بعضی ها تا 5 دسته تقسیم و بیشترتقسیم کردند .
اما آن سه دسته تقسیم عبارتند از:
1 - مومن محض که وقتی وارد عالم برزخ می شود به بهشت برزخی می رود که لذات نعمت های دنیوی قابل مقایسه با لذات بهشت برزخی نیست.
2 - کافر محض که وقتی وارد عالم برزخ می شود و به جهنم برزخی می رود بطوری که درد و رنجهای دنیا قابل مقایسه با رنجها و دردهای آنجا نیست.
3 - افرادی که نه مومن محض هستند نه کافر محض که به آنها مستضعفین فکری می گوییم عالم برزخ را در حالتی شبیه خواب گونه به سر می برند. این افراد رها هستند کسی با آنها کاری ندارد. بنابراین برزخ ها متعدد نیسست بلکه انسان ها به دسته های متعدد تقسیم می شوند.
امام باقر (علیه السلام) می فرماید: در قبر سوال نمی شود مگر از کسی که ایمان محض یا کفر محض دارد. سوال شد پس سایر مردم چه می شود؟ فرمود: آن ها رها می شوند و با آنها کاری ندارند و در حالتی شبیه خواب به سر می برند تا قیامت که ازآنها می پرسند چه مدت برزخ طول کشید؟ می گویند یک نصف روز یا یک روز. مدت برزخ به این شکل می گذرد.
پس دسته های مختلفی که گفته شده در عالم برزخ هست. اما اینکه ممکن است بعضی شیعه باشند و گرفتار باشند یا مثلاً کافر باشند و مشکل کمتری داشته باشند اشکالی ندارد.
افرادی که نه مومن محض هستند نه کافر محض که به آنها مستضعفین فکری می گوییم عالم برزخ را در حالتی شبیه خواب گونه به سر می برند. این افراد رها هستند کسی با آنها کاری ندارد. بنابراین برزخ ها متعدد نیسست بلکه انسان ها به دسته های متعدد تقسیم می شوند.
اسبابی وجود داردکه باعث عذاب قبر می شود. در روایات آمده هر کس نمازش را خوب انجام ندهد و سهل انگاری بکند باعث عذاب قبر می شود.
از امام علی (علیه السلام) نقل شده: " عذاب القبر یکون من النمیمة و البول و عذب الرجل عن أهله ، عذاب قبر به خاطر سه چیز است: نمامی( سخن چینی)، دوم پرهیز نکردن از بول، سوم اینکه مرد خانواده اش را رها بکند و بی جهت از آنها کناره گیری بکند.
در بعضی از روایات آمده بداخلاقی در خانواده باعث عذاب قبر می شود.
البته منظور از قبر عالم برزخ است نه این دو متر زمینی که انسان را در آن دفن می کنند .
روایتی از پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که این روایت در واقع پاسخ خیلی از پرسش ها را در بر دارد: " ضغطة القبر للمومن کفاره لما کان منه من تضییع النعم"؛ مومن ممکن است فشار قبر داشته باشه اما این به خاطر مشکلاتی است که داشته ونعمت هایی که ضایع کرده است.
اما برای کافر باعث از بین رفتن مشکلاتش نمی شود بلکه باعث عذاب است . عذابی که نتیجه اعمالش هست.
آیا ممکن است کسی عذاب قبر نداشته باشد؟
بله کسانی که این گناهانی که گفته شد نداشته باشند عذاب قبر ندارند. در بعضی از روایات آمده اگر روز جمعه یا شب جمعه بمیرند عذاب ازآنها برداشته می شود.
امام سجاد (علیه السلام) فرمود: " إن القبر روضة من ریاض الجنة أوحفرة من حفر المیزان "؛ قبر همان عالم برزخ یا باغی از باغ های بهشت است که انسان وقتی وارد قبر می شود در واقع وارد باغ بهشت می شود یا گودالی از گودال های جهنم است که انسان با مرگ وارد گودال جهنم می شود.
پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: " أکثروا الصلوة علیّ "؛ بر من زیاد صلوات بفرستید که صلوات بر من نور در قبر شماست و نور در هنگام صراط و نور در بهشت است.
صلوات زیاد فرستادن باعث می شود انسان از عذاب قبر نجات پیدا بکند .
خداوند متعال به حضرت موسی علی نبینا واله و علیه السلام وحی کرد که در تاریکی شب بلند شو و نماز شب بخوان که این باعث می شود قبرت باغی از باغهای بهشت بشود و بعضی دیگر از اعمال باعث می شود که انسان از عذاب قبر نجات پیدا بکند.
حاصل اینکه عالم برزخ وجود دارد. انسان ها به چند دسته تقسیم می شوند. ممکن است بعضیها در عالم برزخ، ابتدا مشکل داشته باشند بعد مشکلاتشان رفع شود و از عذاب برزخی نجات پیدا کنند اما خلاف آن را نداریم اینکه کسی ابتدا در بهشت برزخی باشد بعد دوباره دچار مشکل بشود. اما این را داریم که اگر کسی ابتدا به خاطر بعضی از کمبودها و تضییع نعمت ها در عالم برزخ عذاب هایی داشته باشد به تدریج عذاب ها رفع می شود.
ارتباط با عالم برزخ !!
با این نامه سیاه، کجا دارید می آیید؟
تفاوت مرگ ناگهانی با مرگ عادی!!
چیزهایی که هنگام مرگ دیده می شود
در این میان، دو ویندوز بودهاند که تقریبا همه درباره فاجعهبودنشان اتفاق نظر دارند: ویندوز ویستا و ویندوز می(ME). حالا سر اینکه کدامیک بدترین ویندوز تاریخ هستند، بحث است! اما بسیاری از کاربران و کارشناسان این جایگاه را مختص ویندوز می میدانند!
یک ویندوز دیگر، لطفا!
هنوز هم عدهای این سوال را مطرح میکنند که مایکروسافت هنگام ارائه ویندوز میدقیقا به چه فکر میکرده است! البته جواب این سوال را باید از مدیران وقت مایکروسافت پرسید، اما چیزی که از قرائن امر به نظر میرسد آن است که مایکروسافت حس میکرد سال 2000 و آغاز یک قرن جدید، رویدادی بزرگ است و باید از این فرصت استفاده کرده و ویندوزی را برای این رویداد عرضه کند. حالا اینکه این ویندوز به درد میخورد یا نه بحث دیگری است. سال 1998، مایکروسافت اعلام کرد دیگر پس از ویندوز 98، نسخهای بهصورت 9x نخواهد آمد. با این حال، شرکت به این ادعایش پایبند نماند و ویندوز 98 ویرایش دوم (Second Edition) را اوایل سال 1999 عرضه کرد و حتی نسخه جدیدی از ویندوز 9x را ارائه داد که در ادامه روند توسعه، نام آن به ویندوز هزاره (Millennium) تغییر یافت. ویندوز نسخه هزاره (Millennium Edition یا همان ویندوز ME) پس از سه نسخه بتا در سپتامبر 99 در دسترس عموم قرار گرفت.
جالب این بود که مایکروسافت دقیقا اوایل سال 2000، یعنی در ماه فوریه، ویندوز دیگری هم عرضه کرد که خیلیها با آن آشنا هستند: ویندوز 2000! اما انگار شرکت حس میکرد 2000، ویندوزی نیست که به اندازه کافی برای کاربران جذاب باشد و به برادر کوچکتری نیاز دارد که عموم کاربران از آن استفاده کنند و ویندوز می برای ایفای این نقش انتخاب شد!
مایکروسافت خودش هم میدانست یک ویندوز نصفه نیمه را به بازار عرضه میکند و بر همین اساس قیمت ارتقای به این ویندوز را از ویندوز 95 یا 98، به جای قیمت مرسوم 110 دلار در آن زمان، 60 دلار اعلام کرد. حتی در کشور ما نیز همه ویندوز می را یک ویندوز 98 بهبود یافته و نه ویندوزی مستقل میدانستند.
همان قبلی بهتر بود
ویندوز می آنچنان به هم ریخته و بیهویت بود که پیشبینی شکستش چندان سخت نبود. این آشفتگی در وهله اول ریشه در هسته یا همان کرنل این ویندوز داشت. هنگام توسعه ویندوز می، مایکروسافت تصمیم داشت این سیستمعامل، نخستین ویندوز برای رایانههای خانگی باشد که با کرنل NT عرضه میشود، اما بهدلیل عجلهای که در ارائه به بازار داشت، این مهم صورت نگرفت و سیستمعامل بختبرگشته با همان کرنل قدیمی ویندوز 98 وارد شد.
کاربران بدشانسی که شروع به کار با این ویندوز کردند، بسرعت به این نتیجه رسیدند که این، ویندوزی نیست که بتوان به آن اعتماد یا حتی برای کارهای روزمره از آن استفاده کرد! بنیادیترین اشکال این بود که ویندوز می بشدت ناپایدار بود و با کوچکترین اتفاقی کرش میکرد. این کرش کردنها گاهی آنقدر مسخره بود که به یک جوک شباهت داشت. نمونه بارزش این بود که ویندوز می این قابلیت را داشت که تنها با حرکت دادن مکاننمای ماوس کرش کند! روند کار به این صورت بود: رایانه را روشن میگذاشتید و میرفتید، پس از ده دقیقه برمیگشتید، ماوس را تکان میدادید و بله، پنجره کرش سیستمعامل را تماشا میکردید!
کرشها، کندیها و باگها تنها بخشی از پازل ناجور ویندوز می را تشکیل میداد. مایکروسافت حتی برخی مواردی را که در ویندوزهای پیشین بخوبی کار میکرد بی هیچ توجیهی حذف کرده بود. یکی از این موارد، حالت داس یا DOS Mode بود که به کاربران اجازه میداد برای انجام بعضی اعمال سیستمی، بهصورت مستقیم از داس و دستورات آن کمک بگیرند. این ویژگی کلیدی که در ویندوزهای 95 و 98 وجود داشت، بهطرز عجیبی از
ویندوز می کنار گذاشته شده بود. حذف حالت داس از ویندوز می بهنوعی مانند حذف دکمه استارت در ویندوز 8 بود! ویژگیهای مهم دیگری مثل سرویس ASP و همچنین QuickView نیز در فهرست حذفشدگان قرار گرفته بودند.
یکی دیگر از مسائل اساسی در ویندوز می، بحث اینترنت اکسپلورر بود. امروزه و از دید ما شاید اینترنت اکسپلورر، بخصوص نسخه6 آن، یک شکست کامل به شمار بیاید، اما آن زمان که خبری از فایرفاکس یا گوگلکروم نبود، اینترنت اکسپلورر مرورگر شماره یک بازار محسوب میشد و مایکروسافت همراه با هر ویندوزی، نسخه جدید آن را ارائه میکرد. ولی در مورد ویندوز می این اتفاق نیفتاد و کاربرانی که منتظر اینترنت اکسپلورر 6 با این ویندوز بودند، ناامیدانه مجبور به استفاده از نسخه 5.5 آن شدند.
اکسپی وارد میشود
ویندوز می، یکی از کوتاهترین دوران فعالیتها را در میان ویندوزها داشت که البته با آن همه ایراد جای تعجبی ندارد. یکی از منتقدان، ویندوز می را اینگونه توصیف کرده بود: «ویندوزی که نصب، اجرا، نصب نرمافزارها، حذف ویروسها و حتی خاموشکردن آن دردسر است!» البته درصد زیادی از کاربران از همان ابتدا قید این ویندوز جدید را زدند و با ویندوز 98 قدیمی، اما قابلاعتماد کار کردند. کافی بود کاربران ویندوزهای مایکروسافت تنها یک سال این ویندوز ناقصالخلقه را تحمل کنند تا شاهد شاهکار مایکروسافت، یعنی ویندوز اکسپی باشند؛ ویندوزی پایدار با ظاهری جذاب که بر پایه کرنل NT توسعه یافته بود و در اکتبر 2001 عرضه شد. هنوز درصد قابلتوجهی از رایانههای قدیمی از این ویندوز استفاده میکنند. اکسپی برای کاربران بهشتی بود پس از برزخ ویندوز می!
درسها
«مجبور که نبودید!» این جمله بهترین جملهای است که میتوان در مورد عرضه ویندوزمی به مدیران مایکروسافت گفت. این درست که نباید میان محصولات فاصله انداخت، اما عرضه یک محصول ناپخته، آن هم در حالیکه با کمی زمان بیشتر میتوان محصولی بسیار باکیفیتتر را ارائه کرد، اشتباه محض است.
سری را که درد نمیکند، دستمال نبندید! اگر در نسخه قبلی محصولتان ویژگیهای کاربردی وجود دارد که برای کاربران مهم است، بیدلیل آنها را حذف نکنید یا اگر مجبور به حذف آنها هستید، دنبال جایگزینی برای آن کارکرد باشید.
مرحله آزمایش یا تست محصول را با دقت و بیرحمی هرچه تمامتر انجام دهید! در مورد ویندوز می، اینکه بعد از سه نسخه بتا، هنوز هم میشد با حرکت ماوس کرش ایجاد کرد، واقعا یک شاهکار به حساب میآید!
محمود صادقی
ضمیمه کلیک جامجم
در این میان، دو ویندوز بودهاند که تقریبا همه درباره فاجعهبودنشان اتفاق نظر دارند: ویندوز ویستا و ویندوز می(ME). حالا سر اینکه کدامیک بدترین ویندوز تاریخ هستند، بحث است! اما بسیاری از کاربران و کارشناسان این جایگاه را مختص ویندوز می میدانند!
یک ویندوز دیگر، لطفا!
هنوز هم عدهای این سوال را مطرح میکنند که مایکروسافت هنگام ارائه ویندوز میدقیقا به چه فکر میکرده است! البته جواب این سوال را باید از مدیران وقت مایکروسافت پرسید، اما چیزی که از قرائن امر به نظر میرسد آن است که مایکروسافت حس میکرد سال 2000 و آغاز یک قرن جدید، رویدادی بزرگ است و باید از این فرصت استفاده کرده و ویندوزی را برای این رویداد عرضه کند. حالا اینکه این ویندوز به درد میخورد یا نه بحث دیگری است. سال 1998، مایکروسافت اعلام کرد دیگر پس از ویندوز 98، نسخهای بهصورت 9x نخواهد آمد. با این حال، شرکت به این ادعایش پایبند نماند و ویندوز 98 ویرایش دوم (Second Edition) را اوایل سال 1999 عرضه کرد و حتی نسخه جدیدی از ویندوز 9x را ارائه داد که در ادامه روند توسعه، نام آن به ویندوز هزاره (Millennium) تغییر یافت. ویندوز نسخه هزاره (Millennium Edition یا همان ویندوز ME) پس از سه نسخه بتا در سپتامبر 99 در دسترس عموم قرار گرفت.
جالب این بود که مایکروسافت دقیقا اوایل سال 2000، یعنی در ماه فوریه، ویندوز دیگری هم عرضه کرد که خیلیها با آن آشنا هستند: ویندوز 2000! اما انگار شرکت حس میکرد 2000، ویندوزی نیست که به اندازه کافی برای کاربران جذاب باشد و به برادر کوچکتری نیاز دارد که عموم کاربران از آن استفاده کنند و ویندوز می برای ایفای این نقش انتخاب شد!
مایکروسافت خودش هم میدانست یک ویندوز نصفه نیمه را به بازار عرضه میکند و بر همین اساس قیمت ارتقای به این ویندوز را از ویندوز 95 یا 98، به جای قیمت مرسوم 110 دلار در آن زمان، 60 دلار اعلام کرد. حتی در کشور ما نیز همه ویندوز می را یک ویندوز 98 بهبود یافته و نه ویندوزی مستقل میدانستند.
همان قبلی بهتر بود
ویندوز می آنچنان به هم ریخته و بیهویت بود که پیشبینی شکستش چندان سخت نبود. این آشفتگی در وهله اول ریشه در هسته یا همان کرنل این ویندوز داشت. هنگام توسعه ویندوز می، مایکروسافت تصمیم داشت این سیستمعامل، نخستین ویندوز برای رایانههای خانگی باشد که با کرنل NT عرضه میشود، اما بهدلیل عجلهای که در ارائه به بازار داشت، این مهم صورت نگرفت و سیستمعامل بختبرگشته با همان کرنل قدیمی ویندوز 98 وارد شد.
کاربران بدشانسی که شروع به کار با این ویندوز کردند، بسرعت به این نتیجه رسیدند که این، ویندوزی نیست که بتوان به آن اعتماد یا حتی برای کارهای روزمره از آن استفاده کرد! بنیادیترین اشکال این بود که ویندوز می بشدت ناپایدار بود و با کوچکترین اتفاقی کرش میکرد. این کرش کردنها گاهی آنقدر مسخره بود که به یک جوک شباهت داشت. نمونه بارزش این بود که ویندوز می این قابلیت را داشت که تنها با حرکت دادن مکاننمای ماوس کرش کند! روند کار به این صورت بود: رایانه را روشن میگذاشتید و میرفتید، پس از ده دقیقه برمیگشتید، ماوس را تکان میدادید و بله، پنجره کرش سیستمعامل را تماشا میکردید!
کرشها، کندیها و باگها تنها بخشی از پازل ناجور ویندوز می را تشکیل میداد. مایکروسافت حتی برخی مواردی را که در ویندوزهای پیشین بخوبی کار میکرد بی هیچ توجیهی حذف کرده بود. یکی از این موارد، حالت داس یا DOS Mode بود که به کاربران اجازه میداد برای انجام بعضی اعمال سیستمی، بهصورت مستقیم از داس و دستورات آن کمک بگیرند. این ویژگی کلیدی که در ویندوزهای 95 و 98 وجود داشت، بهطرز عجیبی از
ویندوز می کنار گذاشته شده بود. حذف حالت داس از ویندوز می بهنوعی مانند حذف دکمه استارت در ویندوز 8 بود! ویژگیهای مهم دیگری مثل سرویس ASP و همچنین QuickView نیز در فهرست حذفشدگان قرار گرفته بودند.
یکی دیگر از مسائل اساسی در ویندوز می، بحث اینترنت اکسپلورر بود. امروزه و از دید ما شاید اینترنت اکسپلورر، بخصوص نسخه6 آن، یک شکست کامل به شمار بیاید، اما آن زمان که خبری از فایرفاکس یا گوگلکروم نبود، اینترنت اکسپلورر مرورگر شماره یک بازار محسوب میشد و مایکروسافت همراه با هر ویندوزی، نسخه جدید آن را ارائه میکرد. ولی در مورد ویندوز می این اتفاق نیفتاد و کاربرانی که منتظر اینترنت اکسپلورر 6 با این ویندوز بودند، ناامیدانه مجبور به استفاده از نسخه 5.5 آن شدند.
اکسپی وارد میشود
ویندوز می، یکی از کوتاهترین دوران فعالیتها را در میان ویندوزها داشت که البته با آن همه ایراد جای تعجبی ندارد. یکی از منتقدان، ویندوز می را اینگونه توصیف کرده بود: «ویندوزی که نصب، اجرا، نصب نرمافزارها، حذف ویروسها و حتی خاموشکردن آن دردسر است!» البته درصد زیادی از کاربران از همان ابتدا قید این ویندوز جدید را زدند و با ویندوز 98 قدیمی، اما قابلاعتماد کار کردند. کافی بود کاربران ویندوزهای مایکروسافت تنها یک سال این ویندوز ناقصالخلقه را تحمل کنند تا شاهد شاهکار مایکروسافت، یعنی ویندوز اکسپی باشند؛ ویندوزی پایدار با ظاهری جذاب که بر پایه کرنل NT توسعه یافته بود و در اکتبر 2001 عرضه شد. هنوز درصد قابلتوجهی از رایانههای قدیمی از این ویندوز استفاده میکنند. اکسپی برای کاربران بهشتی بود پس از برزخ ویندوز می!
درسها
«مجبور که نبودید!» این جمله بهترین جملهای است که میتوان در مورد عرضه ویندوزمی به مدیران مایکروسافت گفت. این درست که نباید میان محصولات فاصله انداخت، اما عرضه یک محصول ناپخته، آن هم در حالیکه با کمی زمان بیشتر میتوان محصولی بسیار باکیفیتتر را ارائه کرد، اشتباه محض است.
سری را که درد نمیکند، دستمال نبندید! اگر در نسخه قبلی محصولتان ویژگیهای کاربردی وجود دارد که برای کاربران مهم است، بیدلیل آنها را حذف نکنید یا اگر مجبور به حذف آنها هستید، دنبال جایگزینی برای آن کارکرد باشید.
مرحله آزمایش یا تست محصول را با دقت و بیرحمی هرچه تمامتر انجام دهید! در مورد ویندوز می، اینکه بعد از سه نسخه بتا، هنوز هم میشد با حرکت ماوس کرش ایجاد کرد، واقعا یک شاهکار به حساب میآید!
محمود صادقی
ضمیمه کلیک جامجم
دوم از عنوان یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا زیرا که معنایش اینست که مشرکین را عرضه بر آتش میدارند، و معنی عرضه آن نیست که در آتش می افکنند، بلکه آنست که پهلوی آتش میبرند و در کنار آن قرار میدهند و آتش را به آنان می نمایانند بطوریکه لهیب و شعله آتش، آنانرا فرا نمی گیرد، ولیکن از حرارت آن اجمالاً به آنها میرسد و از منظره دهشتناک آن متألم و متأثر میگردند. بهشت و جهنمِ قیامتی در برزخ نیست بلکه راهروئیست برای قیامت و دریچه ایست برای آن. «یُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إلَی الْجَنةِ وَ یُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إلَی النارِ؛ دری از برزخ بسوی بهشت، و دری از برزخ بسوی جهنم می گشایند و دریچه ای از عالم قبر به آن دو باز میکنند» (کافی ج۳ باب المسأله فی القبر ص ۲۴۰-۲۳۶).
سوم آنکه در دنبال آیه میفرماید: «وَ یَوْمَ تَقُومُ الساعَةُ أَدْخِلُو´ا ءَالَ فِرْعَوْنَ أَشدَ الْعَذَابِ». پس از آنکه هر صبح و شب بر آتش عرضه میشوند، این معنی ادامه دارد تا وقتیکه ساعت قیامت میرسد، در آن هنگام به ملائکه عذاب خطاب میشود که در حال، آل فرعون را در شدیدترین عذابی وارد کنید. پس معلوم میشود که قبل از قیامت، آنها در عذابی بوده اند که آن عذاب در درجه نهایت نبوده است و اینک آن عذاب غائی و نهائی به آنها میرسد. آن محل و عالمی که آل فرعون معذبند ـ نه به عذاب نهائی ـ آن را عالم برزخ گویند.
اما علت آنکه آیه: «لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهَا بُکْرَةً وَ عَشِیا؛ و صبح و شام روزیشان در آنجا برقرار است» (مریم/ ۶۲) اختصاص به برزخ دارد، آنستکه صبح و شب و تدریج زمان، از حرکت شمس و قمر و زمین یا فلک الافلاک و نسبت های خاصه بین آنها پیدا میشود، و یا از امتداد حرکت جوهریه که در باطن و ذات موجودات است پدید می آید؛ و در قیامت که آسمان و زمین نیست و أصلاً حرکتی نیست، بنابراین نسبت بین آنها نیز که از آن انتزاع زمان میشود وجود ندارد: «مُتکِـِینَ فِیهَا عَلَی الاْرَآئکِ لاَ یَرَوْنَ فِیهَا شَمْسًا وَ لاَ زَمْهَرِیرًا؛ که در آنجا بر تخت ها تکیه زنند. در آنجا نه (گرمای) آفتاب بینند و نه سرما» (انسان/۱۳).
و نیز میتوان برای اثبات و وجود عالم برزخ، به این آیه تمسک جست: «إِذِ الاْغْلَـلُ فِی ´ أَعْنَـقِهِمْ وَ السلَـسِلُ یُسْحَبُونَ * فِی الْحَمِیمِ ثُم فِی النارِ یُسْجَرُونَ؛ آن کسانیکه در آیات خدا مجادله میکنند و تکذیب کتاب خدا را می نمایند و به آنچه خداوند به پیامبرانش ارسال داشته است تکذیب میکنند، پس بزودی خواهند دانست، در زمانی که غلها و سلسله ها در گردنهای آنان آویخته شود و بسوی حمیم کشانده گردند و سپس در آتش، آتش زده شوند» (غافر/۷۲و۷۱).
حَمیم چیز گرم را گویند چون آب گرم، هوای گرم و امثال آن، و سَحْب به معنای کشاندن است، و سَجْر بمعنای آتش زدن است؛ سَجَرَ التنور یعنی تنور را آتش زد. و ثُم همانطور که ذکر کردیم بمعنای تراخی و انفصال است، یعنی پس از مدت و زمانی؛ و بنابراین معنای آیه اینطور میشود: «این افراد جدال کننده و تکذیب کننده، اول در هوای گرم و یا آب گرم کشانیده میشوند، و سپس در آتش افکنده و در آنجا آتش زده میشوند».
معلوم است که مراد از سحب در حمیم، عالم برزخ است که از گرمای آنجا ناراحتند، و مراد از سجر در نار، عالم قیامت است که در آنجا بتمام معنی الکلمه میسوزند و به کیفر نهائی میرسند و نیز میتوان به این آیه استدلال نمود: «حتی إِذَا جَآءَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ تَوَفتْهُ رُسُلُنَا وَ هُمْ لاَ یُفَرطُونَ * ثُم رُدو´ا إِلَی اللَهِ مَوْلَاهُمُ الْحَق أَلاَ لَهُ الْحُکْمُ وَ هُوَ أَسْرَعُ الْحَـسِبِینَ؛ تا چون زمانی که مرگ یکی از شما فرا رسد، جان او را فرشتگان قبض ارواح ما اخذ نموده و در این عمل هیچ کوتاهی نمی کنند، و سپس باز گردانیده شوند بسوی خداوند که مولای حق آنان است؛ آگاه باشید که منحصراً حکم بدست خداست و او با سرعت ترین حسابگران است» (انعام/۶۲و۶۱).
ثُم بمعنای فاصله است، این فاصله همان برزخ است. چون قیام مردم در مقام عَرْض در نزد پروردگار در عالم برزخ نیست، برزخ مانند دنیاست با تجردی بیشتر، که همان تجرد از ماده باشد؛ و قیام انسان در نزد حق و عالَم سؤال و میزان و حساب و مقام عَرْض، در عالم قیامت است که مقام قیامِ حقیقت نفس است به ذات خود و واقع خود، نه تنها به صورت و مثال خود. و لذا تعبیر به ثُم فرموده است: ثُم رُدوا. و نفرموده است: فَرُدوا، یعنی بین قبض روح فرشتگان و قیامت کبری فاصله ایست که پس از طی آن فاصله باید بسوی خدا که مولای حق است باز گردند.
منبع:tahoorkotob.com
نوشته نکاتی در مورد عالم برزخ اولین بار در بامداد پدیدار شد.
آنچه در ادامه میخوانید بخش نخست از سلسله مباحثی است که به طرح پرسش و پاسخ درباره مرگ و معاد میپردازد و از کتاب «عالم برزخ؛ عالم حیات و زندگی» نوشته حجتالاسلام اسدالله محمدینیا از پژوهشگران حوزه علمیه قم عنوان میشود:
از روایات هم استفاده میشود که مردم هم در عالم برزخ به دو گروه تقسیم میشوند:
۱٫ کسانی که در دنیا مطیع دستورات دین و پیامبران الهی و ائمه اطهار (ع) بودند و نسبت به انجام واجبات و ترک محرمات مقید بودند، در برزخ زندگی با نشاط و آرامشی دارند.
۲٫ کسانی که نسبت به دین بیتوجه بودند و اهل نماز و عبادت و حجاب و بندگی نبودند، در عالم قبر که شاید صدها هزار سال طول بکشد به عذاب الهی گرفتار خواهند شد.
اینک به روایاتی توجه کنید:
هر کس مهمان عمل خویش است:
حضرت محمد (ص) فرمود:
«اِنَّ اَحَدَکُم اذا ماتَ عُرِضَ علیه مَقعَدُهُ بالغَداة و العَشّی ان کان من اهل الجنّه فمنَ الجنة و ان کانَ من اهل النّار فمن النّار، یقالُ هذا مَقعَدُکَ حینَ یَبعثکَ الله یَومَ القیامة»
هنگامی که یکی از شما از دنیا برود، جایگاه او صبح و شام به او عرضه میشود، اگر از اهل بهشت باشد، جایگاهش در بهشت است و اگر از اهل دوزخ باشد، جایگاهش در دوزخ است و به او گفته میشود این جایگاه توست تا هنگامی که خداوند تو را در قیامت مبعوث کند.
امام صادق (ع) فرمود:
«اَلبَرزخ القبر، و هُو الثوابُ و العقابُ بین الدّنیا و الآخرة»
برزخ همان قبر است و قبر همان ثواب و عقابی است که میان دنیا و آخرت وجود دارد.
– سجده نماز یادآور عالم برزخ
از برخی روایات استفاده میشود که نماز اگر با توجه به معنای آن خوانده شود، یاد آور سه عالم: برزخ و قیامت است. بدین معنا که دفعه اول که ما سر روی مهر میگزاریم و بر میداریم، یادآور آن است که خداوند ما را با واسطه از خاک آفریده و به دنیا میآورد و دفعه دوم که به سجده میرویم، به ما تذکر میدهد که بعد از مدتی زندگی در دنیا به برزخ برمیشد و هنگامی که سر از سجده دوم برمیداریم، یادآور زنده شدن در روز قیامت میباشد. لذا از معنای سجده در نماز از حضرت علی (ع) سوال شد.
آن حضرت در پاسخ فرمودند:
«مَعْنَى السُّجُودِ فَقَالَ مَعْنَاهُ مِنْهَا خَلَقْتَنِی یَعْنِی مِنَ التُّرَابِ وَ رَفْعُ رَأْسِکَ مِنَ السُّجُودِ مَعْنَاهُ مِنْهَا أَخْرَجْتَنِی وَ السَّجْدَةُ الثَّانِیَةُ وَ إِلَیْهَا تُعِیدُنِی وَ رَفْعُ رَأْسِکَ مِنَ السَّجْدَةِ الثَّانِیَةِ وَ مِنْهَا تُخْرِجُنِی تَارَةً أُخْرَى»
معنا و حقیقت سجده در نماز آن است که به خداوند میگوییم: ما را (با واسطه) از خاک آفریدی و در سجده اول که سرت را برمیداری معنایش آن است که خداوند ما از همین خاک آفریده و به دنیا آورده، و به سجده دوم که میرویم، یعنی خداوندا! ما را بعد از مدتی زندگی در دنیا (به عالم قبر و برزخ) برمیگرداند و سرت را که از سجده دوم برمیداری، معنایش آن است که بعد از مدتها در عالم برزخ مرا روز قیامت زنده خواهی کرد.
لذا اگر نماز با توجه خوانده شود و معنای آن درک شود، چنان در روح و روان اثر میگذارد که آرامش وصفناپذیری به انسان میدهد و دیگر انسان گرد گناه نمیرود و جامعه به وسیله نماز اصلاح خواهد شد.
– سخن امیرالمومنین (ع) با اموات
آن حضرت (ع) وقتی از جنگ صفین برمیگشت در کنار قبرستانی که در پشت دروازه کوفه بود ایستاد و خطاب به ارواح مردگان فرمود:
«أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ سَابِقٌ وَ نَحْنُ لَکُمْ تَبَعٌ لاحِقٌ، أَمَّا الدُّورُ فَقَدْ سُکِنَتْ، وَ أَمَّا الأَزْوَاجُ فَقَدْ نُکِحَتْ، وَ أَمَّا الأَمْوَالُ فَقَدْ قُسِمَتْ، هَذَا خَبَرُ مَا عِنْدَنَا فَمَا خَبَرُ مَا عِنْدَکُمْ»
شما بر ما پیشقدم شدید، و ما نیز به شما ملحق خواهیم شد، خانههایتان را دیگران ساکن شدند، همسرانتان به ازدواج دیگران درآمدند، و اموالتان تقسیم شد، اینها خبرهایی است که نزد ماست، نزد شما چه خبر است؟
سپس حضرت علی (ع) فرمود:
«أَمَا لَوْ أُذِنَ لَهُمْ فِی الْکَلامِ لاَ َخْبَرُوکُمْ أَنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوى»
آگاه باشید! اگر به آنها اجازه سخن گفتن داده شود، به شما خبر میدهند که بهترین زاد و توشه در سفر آخرت پرهیزگاری است.
– محل اجتماع ارواح مومنان
امام صادق (ع) فرمود:
«لا یَبقی مُؤمِنٌ فی شَرقِ الاَرضِ وَغَربِها اِلاّ حَشَرَ اللّهُ روُحَهُ اِلی وادِی السلام ظَهرُ الکُوفَه، اَما اِنّی کََأنّی بِهِم حَلَقٌ حَلَقٌ قُعُودٌ یَتَحَدثُونَ»
هر مومنی در شرق و عرب عالم نمیمیرد مگر اینکه خداوند روح او را در وادی السلام مشحور میکند. راوی از امام (ع) پرسید: وادی السلام کجاست؟ حضرت فرمود: پشت کوفه است. آگاه باشید گویا ارواح مومنان در -آنجا به صورت حلقهای و گرد نشستهاند و با هم سخن میگویند.
حبه عُرَنی یکی از اصحاب حضرت علی (ع) میگوید: از آن حضرت درباره سخن گفتن و انس گرفتن ارواح در عالم قبر سؤال کردم. حضرت (ع) در پاسخ فرمود:
«نعم و لو کشف لک لرایتهم حلقا حلقا محتبین یتحادثون»
بله، اگر پردهها برای تو کنار رود خواهی دید که ارواح مؤمنان در برزخ به صورت حلقهوار در حالی که دستهایشان را در زانوها حلقه زدهاند دور هم نشستهاند و با یکدیگر حرف میزنند.
بعد حضرت علی (ع) فرمود:
«… وَما مِنْ مُؤمِنٍ یَمُوتُ فی بُقْعَةٍ مِنْ بِقاعِ الاَرْضِ اِلاّ قیلَ لِروحِهِ: اِلحَقی بِوادِی السَّلامِ وَاِنَّها لَبُقْعَةٌ مِنْ جَنَّةِ عَدْنٍ»
هیچ مومنی در قطعهای از زمین نمیمیرد مگر این که به روح او گفته میشود به وادی السلام ملحق شود، زیرا وادی السلام قطعهای از بهشت عَدَن است.
– در حال لذت و نشاط
راوی از امام صادق (ع) درباره ارواح مومنان سوال کرد. آن حضرت (ع) فرمود:
«فی حُجُراتٍ فی الجنّةِ ، یأکُلونَ مِن طَعامِها ، ویَشْرَبونَ مِن شَرابِها و یقولون: ربنا اقم لنا الساعه و انجزلنا ما وعدتنا»
آنها در حجرههایی از بهشت (برزخی) قرار دارند، از غذاهای بهشتی میخورند و از نوشیدنیهایش مینوشند و میگویند: پروردگارا هر چه زودتر قیامت را برپا کن و به وعدههایی که به ما دادهای وفا نما.
از آیه مبارکه استفاده میشود: انسان به محض مردن وارد برزخ میشود، چنانچه حبیب بن نجار این مرد مبارز که در راه احیاء دین و دفاع از پیامبران به محض این که زیر شکنجه به شهادت رسید، وارد بهشت برزخی شد. چنانچه اشخاص کافر و ظالم به محض مردن وارد جهنم برزخی خواهند شد.
– چرا ارواح مومنان در وادی السلام جمع میشوند؟!
از احادیثی که بیان شد که ارواح موؤنان در وادی السلام در نزدیکی کوفه جمع هستند استفاده میشود که وادی السلام موضوعیت ندارد بلکه آنچه که محور و اصل است این که ارواح مؤمنان و پیامبران آنجا و در کنار حضرت امیرالمومنین علی (ع) جمعاند. چنانکه در بحث رجعت خواهد آمد، آن حضرت (ع) چند بار رجعت مینماید و پیامبران نیز به دنیا برمیگردند تا حکومت حضرت را مشاهده و او را یاری کنند و سرّ این ارادت پیامبران و صالحان به حضرت امیر (ع) آن بود که اگر آن حضرت و فرزند بزرگوارش حضرت سیدالشهدا (ع) نبودند، بنی امیه (لعنة الله علیهم اجمعین) دینی باقی نمیگذاشتند و زحمات تمام پیامبران را به باد میدادند. اگر دینی باقی ماند و ثمره زحمت انبیاء از بین نرفت، فقط به سبب ایثار و جانفشانی حضرت امیر (ع) و حضرت صدیقه طاهره، فاطمه زهرا (ع) و فرزندان طاهرین آنها، به ویژه حضرت سیدالشهداء (ع) بود.
منبع:.farsnews.com
نوشته در عالم برزخ مردم چند دسته میشوند؟ اولین بار در بامداد پدیدار شد.