مجله مطالب خواندنی

سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....

مجله مطالب خواندنی

سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....

تاریخ احتمالی معرفی پی 10 و پی 10 پلاس هواوی مشخص شد

[ad_1]

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از سخت افزار مگ، مطمئنا این سازنده ی چینی تلاش خواهد کرد تا روند مثبت خود را در سال جدید نیز بهبود بخشد و طبیعتا مهم ترین اقدام هواوی، معرفی پرچمداران ارزشمندی خواهد بود. هواوی سال گذشته دو تلفن پی 9 و پی 9 پلاس را وارد بازار کرد و توانست نزدیک به 12 میلیون دستگاه از این پرچمداران را به فروش برساند. این عدد نسبت به فروش سامسونگ و اپل بسیار کم بود اما رشد مثبت هواوی را تداوم بخشید. عرضه ی این پرچمداران در ماه آوریل سال گذشته رخ داد و پیش از آن نیز مدیر گروه تجارت مصرف کنندگان هواوی خبر داده بود که این دو پرچمدار در ماه مارس یا آوریل وارد بازار شوند.

شایعات حاکی از این دارند که هواوی این روند را برای پرچمداران سری پی سال 2017 خود نیز ادامه دهد. از مشخصات احتمالی هواوی پی 10 میتوان به استفاده از چیپست Kirin 960 به همراه 6 گیگابایت حافظه ی رم در این دستگاه اشاره کرد. این چیپست دارای 4 هسته ی قدرتمند Cortex A73 و 4 هسته ی کم مصرف Cortex A53 است و از پردازنده ی گرافیکی Mali G71 MP8 برخودار است. همچنین همکاری هواوی Leica برای ساخت دوربین دوگانه ی پرچمدار بعدی این کمپانی نیز ادامه خواهد داشت و دوربین این نسل کمی نسبت به دوربین دوگانه ی پی 10 بهبود خواهد یافت. از دیگر مشخصات احتمالی سری پی 10 میتوان به سنسور اثر انگشت تحت صفحه نمایش ، شارژ بیسیم و نمایشگر از دو طرف خمیده اشاره کرد.

در کنار پی 10 و پی 10 پلاس، نسخه ی ارزان قیمت پی 10 لایت نیز احتمالا قرار خواهد گرفت و دو گوشی هوشمند هواوی با اسم های رمز ویکی و ویکتوریا نیز فاش شده اند که پیش بینی میشود این دو مدل از سری گوشی های Nova هواوی خواهد بود. اما زمانی برای معرفی این دو گوشی مشخص نشده است. اما میتوانیم انتظار داشته باشیم که در ماه مارس ( اسفند) یا آوریل ( فروردین ) نسل بعدی پرچمداران هواوی رونمایی شوند.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

تک شات اخبار داغ فناوریتک شات، اخبار داغ فناوری به همراه ویدیوهای جذاب از جدیدترین گجت‎ها و بازی‎ها۱۴ مورد از بهترین گوشی هایی که سال ۲۰۱۶ معرفی خواهند شد بهترینگوشیهاییکه۱۶ دی ۹۵ ساعت ۰۳۴۲ معرفی کروم بوک های جدید سامسونگ در دو نسخه پلاس و پرو ۱۶ دی ۹۵ ساعت نظرات کاربران در مورد گوشی موبایل …ارزیابی شما با موفقیت ذخیره گشت و پس از مدت کوتاهی منعکس خواهد شد در حال ارسال اطلاعاتآیفون گجت نیوزآیفون گوشی برتر در چارت انتوتو برای ماه مه منتشر شد یکی از معروف‌ترین و محبوب آموزش ساخت اپل آیدی برای کاربران ایرانی …ساختاپلایدیآموزش ساخت اپل آیدی آیفون و آیپد برای کاربران ایرانی با این مقاله به صورت رایگان می ناسا زومیتناسا در حال حاضر آینه‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب را برای آماده‌سازی قبل از ارسال به گوشی هوشمند شما چه زمانی به اندروید مارشملو …گوشی هوشمند شما چه زمانی به اندروید مارشملو آپدیت می‌شود؟ نظرات کاربران در مورد گوشی … نظرات کاربران سایت مرجع موبایل ایران در مورد گوشی موبایل موبایل بلک بری اخبارتکنولوژی،گوشی موبایل،تبلت،لپ …هرماشینی که دوست داشتید قسطی بخرید رونق کسب و کار شما از طریق طراحی وبسایت پردرآمد بهترین روش روت کردن انواع گوشی های اندرویدبهترین روش روت کردن انواع گوشی های اندروید سیستم عامل اندروید جزو سیستم عامل های تک شات اخبار داغ فناوری تک شات، اخبار داغ فناوری به همراه ویدیوهای جذاب از جدیدترین گجت‎ها و بازی‎ها ۱۴ مورد از بهترین گوشی هایی که سال ۲۰۱۶ معرفی خواهند شد بهترینگوشیهاییکه ۱۶ دی ۹۵ ساعت ۰۳۴۲ معرفی کروم بوک های جدید سامسونگ در دو نسخه پلاس و پرو ۱۶ دی ۹۵ ساعت ۰۳۴۱ نظرات کاربران در مورد گوشی موبایل اپل آیفون ارزیابی شما با موفقیت ذخیره گشت و پس از مدت کوتاهی منعکس خواهد شد در حال ارسال اطلاعات آیفون گجت نیوز آیفون گوشی برتر در چارت انتوتو برای ماه مه منتشر شد یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین آموزش ساخت اپل آیدی برای کاربران ایرانی بروز شد ساختاپلایدی آموزش ساخت اپل آیدی آیفون و آیپد برای کاربران ایرانی با این مقاله به صورت رایگان می‌توانید ناسا زومیت ناسا در حال حاضر آینه‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب را برای آماده‌سازی قبل از ارسال به فضا سرهم گوشی هوشمند شما چه زمانی به اندروید مارشملو آپدیت می‌شود گوشی هوشمند شما چه زمانی به اندروید مارشملو آپدیت می‌شود؟ نظرات کاربران در مورد گوشی موبایل بلک نظرات کاربران سایت مرجع موبایل ایران در مورد گوشی موبایل موبایل بلک بری پاسپورت اخبارتکنولوژی،گوشی موبایل،تبلت،لپ تاپ،تلویزیون،دوربین عکاسی هرماشینی که دوست داشتید قسطی بخرید رونق کسب و کار شما از طریق طراحی وبسایت پردرآمد ترین بهترین روش روت کردن انواع گوشی های اندروید بهترین روش روت کردن انواع گوشی های اندروید سیستم عامل اندروید جزو سیستم عامل های یا


ادامه مطلب ...

تاریخ زرتشت

[ad_1]

سیدحسن تقی‌زاده از جمله رجال سیاسی تاریخ ایران است که فراز و فرودهای زیادی در زندگی شخصی و سیاسی او وجود دارد. تقی‌زاده بر جدایی دین از سیاست تأکید می‌کرد تا حدی که گروهی از علمای نجف از جمله آیت‌الله عبدالله مازندرانی و آخوند خراسانی فتوا به «فساد مسلک سیاسی» وی دادند. تقی‌زاده در سال 1325ه. ق عضو «لژ بیداری ایران» شد. وی پس از مدتی به بالاترین مقام فراماسونری؛ یعنی استاد اعظم می‌رسد. شاید برای شناخت تقی‌زاده هیچ‌چیز بهتر از سرمقاله‌ی خود او در شروع دوره‌ی جدید مجله‌ی کاوه در تاریخ 22ژانویه1920 نباشد. او می‌نویسد: «امروز چیزی که به حدّ اعلا برای ایران لازم است و همه‌ی وطن‌دوستان ایران با تمام قوی باید در آن راه بکوشند و آن را بر هر چیز مقدم دارند سه چیز است که هرچه درباره شدت لزوم آنها مبالغه شود کمتر از حقیقت گفته شده: نخست قبول و ترویج تمدن اروپا بلاشرط و قید و تسلیم مطلق شدن به اروپا و اخذ آداب و عادات و رسوم و ترتیب و علوم و صنایع و زندگی و کلّ اوضاع فرنگستان بدون هیچ استثنا... این است عقیده‌ی نگارنده‌ی این سطور در خط خدمت به ایران: ایران باید ظاهراً و باطناً، جسماً و روحاً فرنگی مآب شود و بس». سایت راسخون تصمیم دارد در راستای وظیفه‌ی اطلاع‌رسانی خود، تعداد محدودی از نوشته‌های وی را در موضوعات مختلف که دارای نکات قابل توجهی است و می‌تواند مورد استفاده‌ی محققان قرار بگیرد، منتشر کند. مقاله‌ی ذیل یکی از مقالات این مجموعه است.

این عنوان دفعات بیشمار در مجلات علمی و کتب مستشرقین ثبت شده و بحث‌های بی‌پایان در این موضوع به عمل آمده است.(1) مقصود از «تاریخ» در اینجا زمان زندگی آن شخص است که مؤسس دین زردشتی شناخته می‌شود. چون کلمه‌ی تاریخ در فارسی در چهار معنی مختلف استعمال می‌شود یعنی معادل هریک از لغات فرانسوی date و histoire و ére و chronique آمده است لذا این توضیح لازم شمرده شد که تعیین شود که مقصود معنی اولی از معانی چهارگانه است.
اطلاع صحیح و دقیق از اصل و کیفیت دینی از ادیان و مبانی و اصول اولیه‌ی آن و همچنین از تاریخ ظهور و نشو و تاریخ مؤسس و مروجین اولی آن البته متناسب است با آنچه از آثار مکتوب و تعلیمات اصلی سالماً و به طور مطمئن به ما رسیده و همچنین با عده‌ی موجود متدینین به آن دین در زمان ما. پس اگر کتب و آثار اصلی یک دین کاملاً یا کم و بیش از بین رفته یا تحریف شده باشد و یا از پیروان آن دین کسی نمانده یا عده‌ی کمی باقی باشد کشف حقیقت کامل آن دین و تاریخ زندگی و حالات و مؤسسین آن دشوار می‌شود. برای توضیح مطلب ذکر چهار مثال ذیل مفید تواند شد.
اولاً دین قدیم ارمنی‌هاست که قبل از قبول دین مسیحی در اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم مسیحی به دست گریگور «روشنایی بخش» به آن معتقد بودند و لابد آثاری از سرودهای مربوط به خداوندان خود و تعلیمات کاهنین و آئین پرستش و غیره داشته‌اند. دخول اجماعی این قوم به دین عیسی نه چنان آثار معتقدات قدیم را محو و ریشه کن کرد که اطلاع قابل ذکری از کیش سابق بگذارد و تقریباً می‌توان گفت (جز آثاری جزئی) پاک از میان رفته است.
زحمات مدققانه و با حوصله‌ی محققین علماء در صد سال اخیر و تفحص عمیق و استقرائی آنها در این موضوع جز اطلاعات بسیار کم و پراکنده نتیجه نداده است. گوتشمید Gutschmid (2) و هوبشمان (Huebschmann)(3) و مخصوصاً گلستر H.Gelzer (4) و ویندیشمان Windischmann(5) و کاریر (A.Carrier)(6) و امین Emine (7) و تورنبیز F.R.Tournebize (8) لوپتی Le Petit (9) تحقیقاتی در این باب نموده و همچنین بعضی از دانشمندان ارمنی مانند آنیکینیان Anikinian (10) شرحی نوشته‌اند ولی نوشته‌های سایر علمای جدید ارمنی غالباً کم عمق و گاهی بی‌اساس علمی و غیر قابل اعتماد است (11) و بالجمله همه‌ی این تحقیقات رویهم رفته چیز قابلی به دست نمی‌دهد. چه چنانکه گفته شد با آنکه خود آن قوم بعدة معتنی به از نفوس هنوز زنده است اصلاً مایه‌ای وافی برای کسب اطلاع از معتقدات دینی قدیم ارمنی‌ها نمانده و حقیقةً این مثال در تاریخ اقوام کمتر نظیر دارد که تبدیل دین به این اندازه نه تنها آثار دینی قدیم بلکه حتی آثار ادبی و تاریخی و اجتماعی و قصص و داستان‌های عوامانه را هم به کلی از بین ببرد.
ثانیاً دین مانوی که در نیمه‌ی اول قرن سوم مسیحی تأسیس و انتشار یافت و حتی در قرن هشتم مسیحی دین رسمی مملکت اویغور در شمال مغولستان شد که خاقان آن قوم در سنه‌ی 762 مسیحی شهر لویانک پایتخت شرقی چین را فتح نموده و دین مانوی را پذیرفته و آن را دین رسمی کرد.
ظاهراً این دین تا قرن دوازدهم مسیحی دوام داشت و شاید حتی دیرتر هم پیروان آن در شرق و غرب وجود داشتند. ولی به تدریج رو به زوال گذاشت و عاقبت به کلی منقرض شد، یعنی دیگر کسی متدین به آن دین نماند.
چون مانویان از طرف زردشتیان و مسیحیان و مسلمین(که آنها را زندیق می‌نامیدند) به شدت تعقیب شدند و دیگر حامی مقتدری مانند شاپور اول در ایران و عمرو بن عدی از ملوک حیره در مملکت عربی مزبور و خاقان ترک اویغوری در آسیای مرکزی نداشتند بکلی از بین رفتند.
مانی به ظن قوی در 14 ماه آوریل یولیانی سنه‌ی 216 مسیحی متولد شده (12) و برحسب تحقیق نگارنده‌ی این سطور در 26 ماه فوریه سنه‌ی 277 مسیحی وفات یافته. یعنی 60 سال و 319 روز زندگی کرده و به قول خود او در سنه‌ی 539 سلوکی (229-228 مسیحی) و سال دوم یا (سوم) سلطنت اردشیر بابکان در دوازده یا سیزده سالگی به او وحی آمده و بنابر روایات مانوی در 24 سالگی یعنی در سنه‌ی 240 مسیحی اعلان رسالت خود کرده و در روز تاجگذاری رسمی شاپور اول و یکشنبه اول ماه نیسان بابلی (که به حدس اینجانب مطابق با 9 ماه آوریل در سنه‌ی 243 مسیحی بود)‌به حضور پادشاه آمده و برملا اظهار بعثت خود نمود. (13) وی چندین کتاب و رساله نشر کرد که نام‌های آنها برای ما مانده است (و به جز یکی که به زبان ایرانی بوده باقی به زبان آرامی بوده) و اصحاب او و پیروان بلافصلش نیز کتب و مقالاتی در زبان‌های آرامی و قبطی تصنیف نمودند. لکن تا چهل سال قبل هیچ خبر مهمی از این دین و مؤسس آن در دست نبود جز روایاتی در زبان‌های سریانی و عربی و لاتینی از مخالفین آن دین و اگر خوشبختانه نوشته‌های مانوی قدیم سغدی و پهلوی (تورفان و غیره) به دست نیامده و مطالب مربوط به مانی و دین او از مآخذ قدیم چینی نشر نشده و کتب عمده‌ی مانوی قبطی از عهد خود مانی و اصحاب او در مصر در چند سال قبل (در فیوم) پیدا نشده بود، امروز هم از احوال و عقاید این طایفه‌ی منقرض شده خیلی کم می‌دانستیم. لکن حالا مخصوصاً در سال‌های اخیر طبع و نشر و ترجمه‌ی این کتاب و نوشته‌ها روشنایی کلی به این مبحث تاریک انداخته و قسمت زیادی از عقاید مانوی معلوم شده است.
ثالثاً صابئین که در کتب عربی قدیم به اصطلاح صابئه و مغتسله ذکر شده و در میان فرنگیها ماندائی نامیده می‌شوند و در عراق و ایران به اصطلاح محلی صبه خوانده می‌شوند (14) و حال ظاهراً بیش از پنج هزار نفر از پیروان این دین وجود ندارد. دین این جماعت که پیروان حضرت یحیی بن زکریا هستند و مانی هم در ابتدا در همان دین متولد شده و نشو و نما کرده بود، با آنکه موضوع بحث زیادی از طرف محققین بوده و صداها کتب و مقالات در باب آن نوشته شده (15) به قدر کافی تشریح و توضیح نشده و مبدأ آن هنوز تاریک است و چون کتب و نوشته‌های آنها به زبان ماندائی که به دست آمده بالنسبه جدید است و قدیمی‌ترین آنها به قبل از قرن هفتم مسیحی نمی‌رسد لذا مقداری از تحقیقات دانشمندان مبنی بر حدس و قیاس بوده است.
همین قدر می‌توان گفت که به ظن قوی اصل آنها از بنی‌اسرائیل از حوالی نهر اردن بوده و آن قسمت از پیروان دین حضرت یحیی هستند (که خود به ظن قوی مؤسس دین جدیدی بوده) که پس از قتل وی ملحق به پیروان تعمیدکننده‌ی جدید جوان یعنی حضرت عیسی نشدند و در دین اصلی مانده مورد تعقیب و ایذاء یهودیان و هم مسیحیان شده و عاقبت از وطن خود آواره گشته و شاید پس از چندی توقف در حوران به سواحل رودخانه‌ی دجله و کارون مهاجرت کرده و در آن نواحی مسکن گزیده‌اند. کتب آنان متضمن طعن بر یهودیان و نصاری و مسلمین است. این قوم ظاهراً پس از استقرار در مملکت بابل و مرکز سلطنت ایرانیان (یعنی سلوکیه و طیسفون و مخصوصاً در میسان) به حد زیادی تحت تأثیر عقاید قدیمه‌ی بابلی و همچنین عقاید و رسوم زردشتی درآمده‌اند و آثار این عقاید در معتقدات و کتب و رسوم و آداب آنها زیاد است و مخصوصاً شایان ذکر است که حساب سال و ماه قدیم ایرانی زردشتی با ترتیب معمولی در دوره‌ی ساسانیان بعینه در میان این قوم محفوظ مانده است. چنانکه آغاز سال آنها یعنی روز اول ماه اولشان که دول (دلو) باشد در سال جاری بعینه مانند اول فروردین ماه زردشتیان قدیمی مذهب در هند و زردشتیان ایران در روز سیزدهم مرداد ماه معمولی فعلی ایران است و خمسه‌ی مسترقه یا پنجه‌ی آنها به طریق قدیم پس از آخر ماه هشتم آنها شنبلته (سنبله) که مطابق آبان است و بعد از دوازده فروردین ماه معمول امروزه می‌افتد که این رسم یعنی الحاق خمسه بین ماه هشتم و نهم فعلاً نه در بین زردشتیان هند و نه در ایران جز در بعضی نواحی مازندران باقی نمانده است. (16)
رابعاً دین زردشتی است که اگرچه برخلاف ارامنه که از دین قدیم آنها تقریباً اثری نمانده ولی از خود آن قوم چند میلیون نفر وجود دارد و برخلاف مانویان که از آنها کسی وجود ندارد ولی آثار مکتوب راجع به آنها به حد معتدبه به دست آمده و برخلاف صابئین که از خود آنها عده‌ی قلیلی هنوز وجود دارد ولی از نوشته‌های آنها آنچه باقی است از زمان‌های متأخر است، از زردشتی مذهبان هنوز قریب یکصد هزار نفر وجود دارد. لکن قسمت زیادی از آثار و کتب و نوشته‌های دینی قدیم آنها از میان رفته و جز بعضی قسمت‌ها از اوستا غالب نوشته‌های موجود دینی آنها از دوره‌ی اسلامی است و مقدار کمی از دوره‌ی ساسانیان. بدبختانه اوستای ساسانی هم که ظاهراً وجود داشته است و امروز فقط قسمتی از آن (قریب یک ثلث) در دست است محصول تحولات و تصرفات و تغییراتی بوده که تحقیق تاریخ تکون و تکامل آن بیش از اندازه مشکل است و کاری را که نولدکه دانشمند آلمانی در باب قرآن کرده و در کتاب معروف خود به نام «تاریخ قرآن» سعی در توضیح کیفیت ترتیب آن نموده درباره‌ی اوستا نمی‌توان کماینبغی انجام داد. این مبحث به قدری مغلق و مشوش است که عقاید بسیار متضادی در آن باب اظهار شده است و کافی است برای مثال گفته شود که از طرفی دار‌مستتر تألیف اوستا را در قرون بعد از میلاد مسیح دانسته و ناو L`Abbé Franҫois Nau حتی نوشته شدن اوستا را به شکل کتاب در اوایل دوره‌ی اسلامی می‌داند (18)‌ که قبل از آن فقط در حافظه‌ی موبدان بوده است و بیلی Bailey اگرچه اصل اوستا را قدیمی‌تر می‌داند تدوین کتبی و نهایی آن را از اواسط قرن ششم مسیحی می‌شمارد. (19) از طرف دیگر گوتزه Albrecht Goetze (20) به دلیل ذکر یک فقره از عقاید قدیم زردشتی راجع به عالم اصغر و عالم اکبر که در کتاب بوندهشن آمده و به عقیده‌ی وی مأخوذ از «دامدات نسک» اوستا است در کتاب یونانی die hebdomadis منسوب به بقراط Pseudo Hippocrat که تألیف آن بعد از قرن چهارم قبل از مسیح نیست درصدد اثبات قدیم بودن این قسمت از اوستا برآمده است و شدر H.G.Schaeder این دلیل را کافی برای اثبات قطعی این مدعا شمرده است (21) و همچنین مطابقت مواقع اصلی گاهنبارهای زردشتی مذکور در آفرین گاهنبار با مواقع آنها در سال سیار زردشتی در سنه‌ی 441-445 قبل از مسیح قرینه‌ای بر آن است که اصل آفرین گاهنبار باید از همان زمان بوده باشد. (22) به هر حال چیزی که مسلم است این است که قطعات مختلفه‌ی اوستا از زمان‌های مختلف است و در این باب علمای اهل اختصاص در فن تاریخ و زبان ایران قدیم تحلیل و بحث کامل و تشریح نموده و به اصطلاح معروف حلاجی کرده‌اند که اینجا موقع شرح آن نیست.
اگرچه بعضی از محققین مطالب برخی از یشت‌ها را از بقایای داستان‌ها و عقاید قبل از زردشت و یا قبل از رواج دین زردشت در ایران دانسته‌اند قسمتی از اوستا از عهد خود زردشت باید باشد (مانند گاتاها) که در افواه و سینه به سینه و یا به وسیله‌ی ثبت در یک نسخه‌ی قدیم به ادوار بعد رسیده است. ولی نه تعیین زمان خود زردشت و نه محل ظهور یا دعوت و زندگی او تاکنون به طور قطعی مسلم نشده و از اوستا قرائن قوی و قاطع برای این مطالب به دست نمی‌آید.
موضوع دین زردشتی از بیش از سه قرن تا حال مورد بحث و تحقیق علمای اروپا و امریکا بوده و از بریسون Barnabé Brisson که کتاب او مرتبه‌ی اول در پاریس در سنه‌ی 1590 مسیحی نشر شد و توماس هاید Thomas Hyde که کتاب او در سنه‌ی 1700 مسیحی طبع شده و هنوز هم از کتب مفیده است و آنکتیل دوپرون Anquetil du Perron اولین مترجم معروف اوستا تا هرتسفلد که آخرین کتاب بزرگ خود را راجع به «زردشت و دنیای عهد او» در دو مجلد قریب یک سال قبل از وفات خود در اوایل سال جاری مسیحی گذشته نشر کرد، علمای این فن در مغرب زمین کتب و رسائل و مقالات بیشمار در این باب نوشته‌اند که شرح کامل آن را در اینجا لازم نمی‌دانم. در نتیجه‌ی تمام این بحث‌ها و تحقیقات راجع به محل ظهور دین زردشتی تا حدی این عقیده قوت یافته که این محل در مشرق ایران بوده (سواحل جیحون یا ماورای آن یا به ظن قوی‌تری خوارزم یا سیستان) (23). ولی در باب زمان زردشت هنوز اختلاف نظر خاتمه نیافته است. عمده‌ی منشأ اختلاف، وجود دو طریقه‌ی تحقیق است که یکی بر مبنای روایات یونانی و بیش از آن براساس تکامل زبان از روی قیاس به زبان سانسکریت قدیم و وداها بوده و دیگری به روایات خود زردشتیان تکیه دارد. پیروان طریقه‌ی اول زمان زردشت را به طور تخمین در قرن دهم یا نهم قبل از مسیح می‌گذارند و معتقدین طریقه‌ی ثانی زمان زندگی وی را در قرن هفتم یا ششم قبل از عیسی می‌دانند.
ادوارد مایر از بزرگترین علمای تاریخ وگلدنر از جمله‌ی پیروان طریقه‌ی اول و جکسون و هرتل و هرتسفلد و لومل از جمله‌ی ارباب طریقت ثانی بوده‌اند.
یکی از دلایل فرقه‌ی اول آن است که بنابر قول خانثوس لیدیائی (24) که در اواسط قرن پنجم قبل از مسیح می‌زیسته زردشت شش هزار سال پیش از خشایارشا می‌زیسته است. بنابراین می‌گویند اگر زردشت در قرن ششم قبل از مسیح بوده است بعید است که یک نویسنده‌ی قرن بعد چنین اشتباه عظیمی بکند و لذا باید زردشت چند قرن قبل از آن در گذشته باشد (25) و دیگر آنکه به واسطه‌ی قدیمی بودن زبان اوستا و بالخصوص گاتاها و قرابت نزدیک و مشابهت آن به زبان قدیم آریائی‌های هندی و مخصوصاً ریگ‌ودا چون هر دو زبان در درجه‌ی تکامل تاریخی در یک عرض یا نزدیک به یکدیگر هستند تصور می‌رود که به وجود آمدن اوستا باید نزدیک به زمان سروده شدن ودا بوده باشد که البته چندین قرن قبل از تاریخ روایتی زمان زردشت بوده است.
فرقه‌ی دوم بنای عقیده‌ی خود را بر روایات زردشتی کتب پهلوی و عربی گذاشته ظهور زردشت را در 258 سال قبل از اسکندر یا 272 سال قبل از وفات آن پادشاه مقدونی می‌شمردند. کتاب پهلوی بوندهشن ظهور زردشت را در سال سی‌ام سلطنت گشتاسب دانسته و بقیه‌ی ایام پادشاهی او را بعد از این واقعه 90 سال و مدت سلطنت خلف او بهمن اسفندیار را 112 سال و جانشین وی همای را 30 سال و پس از او دارای چهرزاد (چهر آزات)‌یا داراب متأخرین 12 سال و بعد از وی دارای دارا را 14 سال می‌شمارد که پس از او اسکندر رومی 14 سال سلطنت کرده است. پس جمع اعداد از سال سی‌ام گشتاسب یا ظهور زردشت تا اسکندر 258 سال و تا وفات اسکندر 272 سال می‌شود. کتب پهلوی «ارداویراز» و «زات سپرم» مدت دوام دین پاک را تا استیلای اسکندر 300 سال می‌شمارند.
اگر حساب بوندهشن را که کتب عربی (مانند مؤلفات بیرونی و مسعودی و غیرهما) نیز پیروی از آن می‌کنند (26) قبول کنیم فاصله‌ی بین زردشت و اسکندر 258 سال می‌شود.
چون در این میان تاریخ استیلای اسکندر به ایران و تاریخ وفات آن پادشاه هر دو معلوم است لذا تعیین تاریخ ظهور زردشت برحسب قبول اساس روایات زردشتی سهل است. لکن دو نکته مورد بحث تواند شد: یکی آن که آیا مقصود از ظهور زردشت تولد اوست یا بعثت وی یا ایمان گشتاسب و رسمی شدن دین، و دیگر آنکه آیا مقصود از اسکندر در عبارت «فاصله‌ی بین زردشت و اسکندر» استیلای اسکندر است به ایران یا مبدأ تاریخ معروفی است که در بین یونانیها و سریانیهای مسیحی و مسلمین به اسم تاریخ اسکندر نامیده می‌شد و در واقع تاریخ سلوکی است که در سنه‌ی 312 قبل از مسیح شروع می‌شود. (27) اگر ظهور زردشت را به معنی ولادت او بگیریم باید فرض کرد که وی در سنه‌ی 588 قبل از مسیح متولد شده و در سنه‌ی 511 وفات نموده (زیرا که برحسب روایات وی 77 سال عمر کرده است) و اگر به معنی بعثت او بگیریم باید ولادت او را در سنه‌ی 618 قبل از مسیح بگذاریم (زیرا که در موقع بعثت سی ساله بوده) و اگر ایمان گشتاسب را که دوازده سال بعد از آمدن وحی بوده و در واقع آغاز ظهور دین و مانند تاریخ هجرت در اسلام است اساس حساب قرار بدهیم ولادت وی به سنه‌ی 630 (یا 629) قبل از مسیح می‌افتد که فاصله‌ی آن با قتل دارا (ژویه‌ سنه‌ی 330) یا مغلوبیت وی در اول اکتبر 331 تقریباً با همان سیصد سال مذکور در روایات ارداویراز و زات سپرم مطابق می‌شود. این فرض اخیر با حساب نویسنده سریانی بارکونای که ظاهراً در حدود قرن هفتم مسیحی و به عقیده‌ی بعضی درا واخر قرن هشتم نوشته است تقریباً مطابقت می‌کند که فاصله‌ی بین زردشت و ظهور عیسی را 628 سال و هفت ماه شمرده است، یعنی در واقع 629 سال. اما موضوع تاریخ اسکندر اگرچه برحسب ظاهر بایستی منظور کتب پهلوی که قریب به یقین مبنی بر روایت قدیم و سنتی زردشتیان است به طور مسلم و واضح همان استیلای اسکندر بر ایران و زوال دولت زردشتیان باشد معذلک این مطلب مورد بحث زیاد شده است و بعضی از محققین مقصود از اسکندر را در این روایات «تاریخ اسکندر» یعنی تاریخ سلوکی معروف فرض کرده‌اند. مُصرترین علما در این عقیده مرحوم هرتسفلد بود که در تألیفات متعدد خود همیشه در این باب جازم بود و ولادت زردشت را بنابر همین عقیده و حساب در حدود سال 570 قبل از مسیح می‌گذاشت. نویسنده‌ی این سطور تصور می‌کند که این فرض هرتسفلد ناشی از اشتباه است و فاصله‌ی 258 سال بین ظهور زردشت و اسکندر مربوط به مدت بین پیمبر ایرانی و استیلای اسکندر بر ایران و در واقع قتل داریوش اخیر است نه به تاریخ سلوکی.
قبل از بیان دلایل عقیده‌ی خود در این باب مناسب است که عطف نظری به دلایل طریقه‌ی فرقه‌ای که زمان زردشت را قرن‌ها قبل از تاریخ روایتی می‌دانند نموده و بگوییم که چگونه آن دلایل قوت کافی ندارند. اولاً اصلی بودن قولی که به خانثوس لیدیائی نسبت داده شده خالی از شبهه نیست و بعضی از محققین نویسنده‌ی اصلی آن روایت را خانثوس نامی دیگر دانسته‌اند که بعد از اسکندر زندگی می‌کرده و به هر حال اگر هم گوینده‌ی آن همان خانثوس معروف بوده باشد قول او مبنی بر زیستن زردشت در شش هزار سال (28) قبل از خشایارشا یا قول یونانی‌های دیگر (منسوب به افلاطون و آلکیبیادیس) مبنی بر بودن زمان وی شش هزار سال قبل از افلاطون یا پنج هزار سال قبل از جنگ تروا دلیلی جز بی‌اطلاعی آنان از حقیقت دین زردشت و حالات مؤسس آن نداشته و شاید در عهد خانثوس هنوز آن دین مذهب رسمی ایران نشده بود و فقط آن جویندگان یونانی دورادور چیزی از عقیده‌ی زردشتیان در باب خلقت و گردش عالم و مدت عمر دنیا و هزاره‌ها شنیده بوده‌اند، و چون ظهور زردشت بنابر آن عقاید در اول هزاره‌ی دهم از ادوار عالم یا در اول هزاره‌ی هفتم از زمان خلقت جسم روحانی زردشت بوده انعکاسی از این عقاید تکوینی به سرحدات ایران رسیده بوده است.
اما در باب توجیه حالت و کیفیت زبان گاتاها و یشت‌ها و غیره و آثار قدیم بودن آنچنان به نظر می‌رسد که ممکن است که زبان سرودهای دینی لهجه‌ی معاصر و عامه نبوده بلکه از روی سرمشق قدیمتری داستانی و روحانی ساخته شده باشد. چنانکه زبان قرآن که نمونه‌ی کلام فصحای عرب حجاز در قبل از اسلام بوده که اشعار جاهلیت هم نمونه‌ای از آن زبان است تا عصر ما در تمام ادوار قرون اسلامی از طرف بلغای زبان عرب سرمشق اتخاذ شده است. زبان مقامات بدیع‌الزمان همدانی و مقامات حریری اگر در عصر خود آنها از نوشتجات عربی فصحای آن زمان خیلی دور نبوده است، قطعاً مقامات شیخ ناصیف یازجی (مجمع البحرین) که در عهد ما تحریر شده با زبان زنده‌ی عربی قابل قیاس نبوده و فقط تقلید سرمشق‌های قدیم دوره‌ی «کلاسیک» عربی است و اگر کسی آن را بعد از هزار سال دیگر بخواند نباید تصور کند که آن مقامات از زمان فرزدق و جریر یا متنبی و بحتری و ابوالعلاء معری است. بعضی از اشعار مرحوم ادیب پیشاوری معاصر ما نیز شبیه به همان زبان رودکی و ابوشکور بلخی است. یعنی ممکن است یک سرود دینی و داستان حماسی در عین آنکه برای مردم عصر خود خیلی نامفهوم نباشد به اقتضای ماهیت آن بر سبک قدیمی سروده شده باشد، مانند بعضی مناجات های پرداخته‌ی عصر خودمان. از طرف دیگر غیرممکن نیست که زبانی که منشعب شده، یک شعبه از آن در ناحیه‌ی متمدنی نشو و تکامل یافته و در ظرف چندین قرن تغییراتی یافته و شعبه‌ی دیگر در بادیه یا کوهستانی پس از قرن‌ها از آن صورت اولی چندان تغییری نیافته و شکل قدیم را حفظ نموده باشد. مانند بعضی از زبان‌های محلی ایرانی نواحی ایران و ترکستان و پامیر که در لغات و بعضی خصائص لسانی شکل قدیم را حفظ کرده‌اند و یا مانند زبان یغنوبی امروزه که نمونه‌ای از زبان سغدی قرون اوائل اسلام و پیش از آن است، علیهذا شباهت زبان اوستا به زبان قدیم هندی معمای غیرقابل حلی نباید باشد.
بنابر آنچه ذکر شد باید گفت که روایات ملی و مذهبی قدیم سینه به سینه‌ی قومی را نمی‌توان مورد اعتنا قرار نداد و مسموعات و تأویلات اقوام دور را مناط اعتبار دانست. علیهذا روایت ظهور زردشت در 258 سال قبل از اسکندر باید بیشتر مورد اعتماد باشد. فقط چنانکه گفته شد تعیین مقصود از «ظهور زردشت» (پیتاکیه) مورد تأمل و بحث تواند شد که اشاره به ولادت یا اول وحی یا اعلام امر و رسمی شدن دین است. لکن دو مطلب دیگر را یعنی اینکه فاصله‌ی مزبور تا استیلای اسکندر به ایران است نه تاریخ سلوکی و اینکه روایت فاصله‌ی 258 ساله قدیمی و حتی مبنی بر حسابی است که شاید قبل از اسکندر بین زردشتیان نگاه داشته می‌شد می‌توان تا حدی مسلم دانست.
علت اصلی اشتباه مبنی بر تفسیر کلمه‌ی «اسکندر» در روایت مزبور به تاریخ اسکندر که اصطلاحاً در قرون بعد تاریخ سلوکی را در بین سریانی‌های مسیحی شرقی و کتب اسلامی به آن می‌نامیدند، به نظر این جانب ناشی از کتاب الآثار الباقیه‌ی بیرونی شده که آن کتاب اتفاقاً طبع و منتشر شد و در ایادی مستشرقین افتاد و بیرونی که در وقت تألیف آن کتاب اطلاع کاملی از تاریخ حقیقی اسکندر مقدونی نداشت همه جا در آن تألیف «تاریخ الاسکندر» را به معنی سلطنت اسکندر در ایران گرفته و حساب‌های خود را در موارد مختلفه بر آن اساس گذاشته است. ولی بعدها که وی آشنایی به تواریخ صحیح یونانی پیدا کرده و فهمیده که آمدن اسکندر به ایران 18 یا 19 سال قبل از تاریخ سلوکی (تاریخ الاسکندر) بود در کتاب قانون مسعودی خود که قریب بیست سال بعد تألیف نموده است همان روایت را به تفسیر صحیح معنی کرده و فاصله‌ی بین زردشت و استیلای اسکندر را 258 و فاصله‌ی زردشت را با تاریخ الاسکندر (تاریخ سلوکی) 276 سال شمرده و ظاهراً رساله‌ای هم مبنی بر اعتذار از اشتباه سابق خود در این باب تألیف کرده که اسم آن در جزو فهرست مؤلفات او به عنوان «فی الاعتذار عما سبق لی فی تاریخ الاسکندر» دیده می‌شود. (29) لکن چون قانون مسعودی طبع نشده بود لذا مندرجات الآثار الباقیة شایع و مورد استدلال و مبنی و مأخذ مراجعه شده است.
تا آنجا که برای نویسنده‌ی این سطور معلوم است اصطلاح «تاریخ اسکندر» برای تاریخ سلوکی قبل از قرون چهارم مسیحی در مشرق استعمال نشده و قدیمی‌ترین مثال آن که از آن اطلاع دارم در تألیف آفراتس (30) است که بین سنه‌ی 337 و 345 نوشته شده است (31) و چون ظاهراً روایت فاصله‌ی بین زردشت و اسکندر قدیمی بوده و حتی قبل از رواج تاریخ سلوکی وجود داشته است مستبعد است که مقصود فاصله‌ی زردشت تا تاریخ سلوکی باشد و به گمان من وقتی که در اوایل ساسانیان مورخین ایرانی اطلاع یافتند که سال جلوس اردشیر بابکان بر تخت سلطنت (یعنی سال سلطنت او بر ایران) سال 538 است، از تاریخی که منجمین بابل (یعنی حوزه‌ی پایتخت ایران) استعمال می‌کنند، یعنی یاد گرفتند که به حساب دانشمندان بابلی یا سریانی‌های بت‌پرست بین‌النهرین که مجاور آنها و سکنه‌ی آن ناحیه (بابل و سلوکیه و طیسفون) بودند سال جلوس مؤسس سلطنت ساسانی سال پانصد و سی و هشتم شمرده می‌شود، بدون توجه به حقیقت آن تاریخ که مبدأ آن چیست همان تاریخ معمول منجمین بابل را (که در حقیقت امر تاریخ سلوکی بود) از روی غفلت و بی‌اطلاعی مبدأ هزاره‌ی خود (یعنی هزاره‌ی دهم از 12 هزاره‌ی عمر دنیا) فرض کردند (32) و چون ظهور زردشت را نیز در اولین سال هزاره‌ی دهم می‌دانستند یعنی نظر به عقیده‌ی رایج زردشتیان ظهور جسمانی زردشت (یا آمدن دین)، در آغاز آن هزاره بوده لذا تصور کردند که فاصله‌ی بین زردشت و جلوس اردشیر 538 سال است.
علی هذا ناچار بودند که این عدد را مرکب از دو قسمت فرض کنند که یکی همان 258 سال روایتی قدیم بین زردشت و اسکندر به اضافه‌ی 14 سال مدت سلطنت خود اسکندر (به زعم ایشان) (33) یعنی 272 سال بین زردشت و وفات اسکندر باشد و بقیه از اسکندر تا اردشیر (که به عقیده‌ی آنها تمام آن مدت دوره‌ی سلطنت اشکانیان بود) (34) محسوب بایستی بشود که عبارت از 266 سال باشد و همین بود سبب آنکه تواریخ رسمی ایران در دوره‌ی ساسانیان مدت اشکانیان را همیشه 266 سال می‌شمردند. سبب این اشتباه جز این نمی‌تواند باشد که در تقسیم عدد 538 به دو جزء فاصله‌ی روایتی بین زردشت و اسکندر را که از مسلمات قطعی و عقیده‌ی قدیمی برقرار شده بوده غیرقابل شک و تصرف دانسته نخست آن عدد را یعنی 272 را تفریق کرده بقیه را بدون تقید به میزان آن که کم یا زیاد باشد هرچه شد به اشکانیان دادند و اگر فاصله روایتی بین زردشت و وفات اسکندر قطعی و مسلم و مبنی بر عقیده‌ی رایج و محفوظ دیرین و غیرقابل شک نبود دلیلی نداشت که از مدت اشکانیان کم بکنند و چرا نبایستی با آنکه قریب‌العهد بودند و حتی تاریخ به اسم تاریخ اشکانیانی در عهد خود آن سلسله معمول بوده که سال جلوس اردشیر سال 473 از آن تاریخ بود این عدد را از 538 کسر نموده و فاصله‌ی بین زردشت و اسکندر را مثلاً 65 سال فرض بکنند. لکن چون از دو قسمت و دو مدت یکی قابل تغییر و تصرف نبوده دومی را برای توافق دادن اعداد به دلخواه خود کمتر شمردند (35) و لذا معلوم می‌شود که عدد 258 فاصله‌ی بین زردشت و استیلای اسکندر بر ایران و 272 تا وفات اسکندر است نه از زردشت تا مبدأ تاریخ سلوکی که مدتی بعد از همان تاریخ رواج گرفت.
بنابر شرح مذکور در فوق ظن قوی می‌رود که زردشت 258 سال قبل از استیلای اسکندر بر ایران و قتل دارا 330-331 قبل از مسیح) بوده یا 272 قبل از وفات اسکندر (سنه‌ی 323) و لذا موضوع قابل بحث عبارت از آن خواهد بود که این فاصله چنانکه گفته شد تا تولد زردشت است یا بعثت او (در سال سی‌ام از سلطنت گشتاسب) و یا ایمان گشتاسب و بنابراین باید زردشت را در سنه‌ی588 قبل از مسیح یا سنه‌ی 618 و یا 630 قبل از مسیح دانست و اگر فاصله‌ی 272 تا وفات اسکندر را حقیقی فرض کنیم اعداد فوق 595 و 625 و 637 می‌شود.
روایت کاشته شدن سرو معروف کاشمر به دست گشتاسب یا زردشت در 1450 سال قبل از قطع آن به امر متوکل عباسی در سنه‌ی 246 یا 245 هجری (869-870مسیحی) ‌نیز تاریخ کاشتن او را به 580-581 قبل از مسیح می‌رساند که زمان رونق دین در عهد گشتاسب می شود. (36)
ورود در بحث کامل در این موضوع مستلزم تحریر دو یا سه برابر این مقاله می‌شود و لذا ذکر تمام آنچه در این باب بحث و استدلال شده مخصوصاً از طرف محققین مانند ادوارد مایرو و زنددونگ و جکسون و هرتل وعده‌ی عظیمی از دانشمندان و بالاخره از همه مفصل‌تر و مدلل‌تر هرتسفلد در مقالات و کتب خود مانند مقاله‌ی او در یادگار نامه‌ی «پاوری» و بالاخص در آخرین کتاب خود که ذکرش گذشت موجب اطناب زیاد می‌گردد. فقط به چند نکته از این کتاب اخیر اشاره‌ای لازم است: اولاً هرتسفلد هم معتقد است که عدد 258 قدیمی و اصلی است و بعدها از روی حساب یا بعضی عقاید مذهبی ساخته نشده است. ثانیاً مشارالیه برای اثبات اینکه مقصود از روایت معروف بودن زردشت 258 سال قبل از اسکندر همان فاصله‌ی زردشت از مبدأ تاریخ سلوکی است نه از استیلای اسکندر، چنین استدلال می‌کند که ممکن نبوده زردشتیان ایرانی تاریخ سلطنت اسکندر را که نزد آنان ملعون بوده اساس حساب خود قرار دهند. این دلیل قوتی ندارد زیرا که مقصود از آن حد انتهایی زوال سلطنت هخامنشیان و خاتمه‌ی دوره‌ی رونق دین بوده است، همان‌طور که زردشتیان قرون بعد استیلای کامل عرب به ایران و خاتمه‌ی زندگی یزدگرد را مبدأ تاریخ قرار دادند و ارمنی‌ها در موقع تأسیس تاریخ کوچک خود در سنه‌ی 1084 مسیحی اول سال جدید ثابت خود را قریب هفت ماه جلوتر برده مطابق اول سال خاتمه‌ی استقلال خود قرار دادند. زوال دولت روم بزرگ هم مبدأ قرون وسطی و زوال دولت روم کوچک مبدأ قرون جدید شمرده شده است.
در خاتمه بی‌فایده نیست اشاره به اینکه در مقام تحقیق علمی باید میل و هوس ملت پرستانه را در هر زمینه کنار گذاشت و اگر قدیمی بودن زردشت به حدی که حضرت موسی هم تعلیمات خود را از وی اقتباس کرده باشد مطابق تمایل ما باشد نباید پیرو مبالغات ناشی از ستایش نژاد خود بشویم. بدبختانه در این عصر ما اینگونه ملت‌پرستی باطل در تاریخ و لغت زیان بزرگی به علم مجرد حقیقت جویانه در میان ما وارد می‌آورد و خصومت ناشی از منازعات قدیم ملی بین ایران و یونان و ایران و عرب موجب تصرفات جاهلانه در تاریخ و لغت‌سازی بچگانه و بی‌معنی می‌شود که نه تنها افتخاری حقیقی در انظار عالم به ما نمی‌افزاید بلکه باعث کندن ریشه‌ی افتخارات و سربلندی ما از داشتن حافظ و سعدی و مولوی و فردوسی و تخریب کاخ بلند زبان فصیح فارسی می‌گردد که آن سخنوران برای ما افراشته و یقین داشته‌اند که از باد و باران گزندی نخواهد یافت. لکن تگرگ جهالت و طوفان بلای غفلت اخلاف ناخلف و نادان را حدس نمی‌زده‌اند.

پی‌نوشت‌ها:

1.مجله‌ی یادگار جلد پنجم (1328) شمار‌ی 9/8، ص27-44.
2.Kleine Schriften جلد سوم،‌ص414.
3.در مقالات و تصنیفات متعدد خود.
4.Zur armenischen Goetterlehre (Berichet ueber die Verhadlunge d.k.(saechs Gesell.d.Wiss)
جلد 48 ص 99 سال 1986 مسیحی.
5.Die persiche Anahita,Abh,d.l.Bayer.Akad.d.Wiss.1856
6.Les huits sanctuaires del`Arménie paїenne
7.Recherches sur le Paganisme arménien
8.در ماده‌ی Arménie در کتاب Par Bourdillart Dictionnaire d`histoire et degéographic écclésiastique
9.در ماده‌ی Arménie در دائره‌المعارف Vacant به نام:Dictionnaire Théologie Catholique
10.در ماده‌ی Arménie در دائره‌المعارف مذاهب و ادیان(Hasting`s Encylopaedia of Religions and Ethics).
11.برای شرح کامل‌تر این موضوع رجوع شود به مقاله‌ی اینجانب در مجله‌ی مدرسه‌ی شرقی و آفریقایی لندن مجلد دهم صفحه‌ی 639-653 تحت عنوان «اعیاد ایرانی که مسیحیان آن را پذیرفته و یهودیان مردود دانسته‌اند.»
12.بنابر آنچه پروفسور هنینگ با استنباط از یک مأخذ چینی و حساب از روی آن به اینجانب اطلاع داده است.
13.برای تحقیق تواریخ مزبور رجوع شود به مقاله‌ی اینجانب به انگلیسی در مجله‌ی مدرسه‌ی شرقی لندن:
Bulletin of the School of Oriental and African Studies,Vol.XI,1953,p.15-66
14.این جماعت صابئین حقیقی هستند و نباید باحرانیان که خود را به غلط صابئین نامیده و در کتب اسلامی به این اسم معروف شدند اشتباه شود.
15.فهرست کاملی از این تصنیفات در رساله‌ی Pallis به نام Essay on Mandaean Bibliography درج است.
16.برای شرح مطالب راجع به صابئین یا ماندائیها رجوع شود به مقاله‌ی اینجانب به انگلیسی در مجله‌ی مدرسه‌ی شرقیه‌ی لندن جلد نهم صفحه 419-604. برای مقایسه‌ی اصول و آداب و رسوم دین ماندائی با زردشتی و نشان دادن شباهت‌های زیاد بین آنها یکی از موبدان زردشتی مقاله‌ی مفصلی نوشته که تأثیر دین زردشتی را در عقاید صابئین شرح داده است. Modi-Journal of K.R.Cama Oriental Institute,1932. (صفحه‌ی 17-91).
17.Revue de l`histoire des religions,tome XCV 1927,PP.149-199.
18.اواسط قرن هفتم مسیحی در حدود سنه‌ی 634 به خط پهلوی و در قرن هشتم مسیحی به خط اوستایی (؟)
19.H.W.Bailey, Zoroastrian problems in the ninth century books,Oxford,1944
ایجاد خط اوستایی را در آن تاریخ می‌شمارد. آندریاس و هرتسفلد معتقدند که قبل از نوشتن اوستا به خط اوستایی (که به عقیده‌ی آنها در قرن چهارم یا ششم مسیحی وقوع یافته) یک نسخه قدیمی‌تر به خط آرامی از آن کتاب وجود داشته است.
20.در مجله‌ی تحقیقات هندی و ایرانی (Zeiteschrift für Indologie und Iranistik)
21.اخیراً هنینگ W.B.Henning این موضوع را به دلایلی تردید کرده است.
22.اگرچه محققین متن آفرین گاهنبار را که فعلاً در دست است از متأخرترین قطعات اوستا می‌شمارند به هر حال منبع اصلی او باید از همان زمان مطابقت پانزدهم تیرماه با انقلاب صیفی بوده باشد. مظنون است که تألیف قسمت عمده‌ی اوستا نیز از همان زمان است که مبدأ تحول دینی زردشتی خالص اصلی به دین مزدیسنی اعصار بعد بوده است.
23.اگرچه هرتسفلد خود زردشت را از مملکت ماد و شهر ری می‌داند.
24.Xanthus de Lydie
25.نویسندگان دیگر یونانی زمان زردشت را شش هزار سال قبل از افلاطون یا پنج هزار سال قبل از جنگ تروا می گذارند.
26.اگرچه مسعودی در کتاب التنبیه و الاشراف مانند ارداویراز فاصله‌ی بین زردشت و اسکندر را قریب300 سال می‌شمارد.
27.در مشرق از بهار سنه‌ی 311 قبل از مسیح حساب می کردند.
28.در بعضی نسخه‌ها 600 است ولی نسخه‌ی صحیح تر 6000 سال است.
29.الآثار الباقیه ص XXXIII
30.Aphraates
31.تاریخ سلوکی به نام‌های «سالهای سلطنت یونانیان» و «سال‌های دولت یونانیان» و «تاریخ هلن‌ها» و «تاریخ مقاولات» و «تاریخ سنیور» و «تاریخ کلدانیان» و «تاریخ سوری و مقدونی» و «تاریخ منجمین بابل» در نواحی و نوشته‌های مختلف معروف بوده و مانی در نیمه‌ی قرن سوم مسیحی همین اسم اخیر را به آن داده و بعدها اسم تاریخ اسکندر در استعمال دیده می‌شود.
32.ابوسهل بن نوبخت از مشاهیر منجمین ایرانی قرن دوم هجری (بنابر نقل مقریزی از او در کتاب المواعظ و الاعتبار چاپ بولاق جلد اول صفحه 254) گوید از موقعی که آفتاب به حرکت افتاد (که آغاز هزاره‌ی هفتم ایرانیان مقصود است) تا سال بیست و پنجم سلطنت انوشیروان 3867 سال گذشته بود و معنی آن آن است که در آن تاریخ از هزاره‌ی دهم 867 سال گذشته بود. سال 25 سلطنت انوشیروان یعنی 555-6 مسیحی در واقع همان سال 867 تاریخ سلوکی بود.
بیرونی نیز در قانون مسعودی گوید که در سال 25 سلطنت کسری منجمین ایران گرد آمده و زیج شهریار را تصحیح نموده و فردارات سیارات را برای آن تاریخ در آن زیج معین کردند و در آن زمان از هزارات ایرانیان 851 سال گذشته بود. این عدد با حساب ابن نوبخت 16 سال فرق دارد و سعی در توجیه این فرق در اینجا موجب اطناب می‌شود و البته روایت ابن نوبخت صحیح‌تر است. لکن هرتسفلد که این روایت دوم یعنی قول بیرونی را در مقاله‌ی اینجانب در مجله‌ی مدرسه‌ی شرقی لندن (مجلد 10 صفحه 39) دیده آن را مبنای حساب‌های خود در کتاب اخیر خود (زردشت و دنیای او) قرار داده و تحقیقات مفصلی روی آن روایت بنا گذاشته و تاریخ زردشت را به عقیده‌ی زردشتیان دوره‌ی ساسانیان در 296 قبل از مسیح فرض کرده است.
34.در تواریخ ایرانی مدت سلطنت اسکندر را به اقتباس از بعضی مآخذ اشتباه‌آمیز یونانی 14 سال می‌شمردند، در صورتی که سلطنت او بر ایران بیش از هشت یا هفت سال نبوده است. بعید نیست که مآخذ یونانی مدت سلطنت آن پادشاه را از جلوس او بر تخت سلطنت مقدونیه تا وفات او با آوردن سال اول و آخر در حساب 14 سال شمرده باشند.
35.تواریخ ایرانی در صورتی که سلطنت بلافصل اسکندر دانسته و از دوره‌ی دیادوخ‌ها یا سلطنت سلوکیان بی‌خبر بودند.
36.این موضوع را نگارنده‌ی این سطور مشروحاً در مقاله‌ای در مجله‌ی انجمن پادشاهی آسیایی انگلیس سال 1947 صفحه 33-40 بیان کرده است.
37.این در صورتی است که مقصود از 1450 سال شمسی باشد ولی اگر سال قمری باشد فرق عمده در تاریخ حاصل می‌شود و چون در تاریخ بیهق به نقل از ثمارالقلوب ثعالبی (اگرچه در نسخه‌ی ثمار‌القلوب که در دست است چنین عددی نیست) عمر سرو را 1405 سال شمرده احتمال آن می‌رود که 1405 سال شمسی بوده که معادل 1450 سال قمری می‌شود.

منبع مقاله:
تقی‌زاده، سیدحسن، (1393)، مقالات تقی‌زاده (جلد دوازدهم) نوشته‌های تاریخی و نوروز، تهران: انتشارات توس، چاپ اول.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

آشنایی با ادیان جهان۱۱ عقاید و تاریخ دین زرتشت نظر …زردشت، زرتشت، زرادشت، زراتشت، زردهشت و کلماتى از این قبیل از واژه زرثوشتر در گاتها یتااهو – تارنمای فرهنگی زرتشتیان ایرانایوب گبانچی تاریخ همیشه آموزگار انسان بوده است تاریخ داشتن، یعنی هستی‌داشتن کوروش بزرگ ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادکوروشبزرگکوروش دوم به پارسی باستان ، کوروش بزرگ یا کوروش کبیر، همچنین سیروس و کورُس برگردان زندگی نامه حضرت زرتشت، پیامبر ایرانی و دین زرتشت …گفتار نیک، پندار نیک و کردار نیک، مهمترین آموزه های زرتشت است تولد زرتشت را در شمال نخست پارسیان دژ تاریخ ایران ایران باستان ایران …معاصر ایران در دوران معاصر دکتر مصدق دکتر سید‌جواد طباطبایی اشخاص برجسته دوران تاریخ فا مرجع تخصصی تاریخ ایران و جهاننگاه سنتی و مدرن به تاریخ هنگامی که تاریخ می خوانیم، بسیار پیش می آید که با جملاتی تمدن ما تاریخ و تمدن ایرانفرهنگ و تمدن چیست؟ فرهنگ آن چیزی است که مردم با آن زندگی می کنند فرهنگ ازآنِ مردم است تبدیل تاریخ میلادی شمسی قمریتبدیل تاریخ شمسی و میلادی و قمری به یکدیگر، ثبت مناسبت شخصی و دریافت ایمیل یادآوریافسانه ایران باستان زرتشت فرهنگ و تمدن اسلامگاهان سروده ای است که انتساب آن به زرتشت با توجه به اختلافات بسیار در تاریخ و محل تولد ازدواج با محارم در دین زرتشت، آری یا خیر؟ پایگاه جامع قول موبد نیکنام موبد آذرگشتسب که ازدواج با محارم در دین زرتشت وجود ندارد ، جواب دارد آشنایی با ادیان جهان۱۱ عقاید و تاریخ دین زرتشت نظر رهبر زردشت، زرتشت، زرادشت، زراتشت، زردهشت و کلماتى از این قبیل از واژه «زرثوشتر» در گاتهابخشى کوروش بزرگ ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد کوروشبزرگ کوروش دوم به پارسی باستان ، کوروش بزرگ یا کوروش کبیر، همچنین سیروس و کورُس برگردان آن از یتااهو – تارنمای فرهنگی زرتشتیان ایران ایوب گبانچی تاریخ همیشه آموزگار انسان بوده است «تاریخ داشتن»، یعنی هستی‌داشتن، همیشه زندگی نامه حضرت زرتشت، پیامبر ایرانی و دین زرتشت جانان گفتار نیک، پندار نیک و کردار نیک، مهمترین آموزه های زرتشت است تولد زرتشت را در شمال غربی نخست پارسیان دژ تاریخ ایران ایران باستان ایران معاصر معاصر ایران در دوران معاصر دکتر مصدق دکتر سید‌جواد طباطبایی اشخاص برجسته دوران معاصر تمدن ما تاریخ و تمدن ایران فرهنگ و تمدن چیست؟ فرهنگ آن چیزی است که مردم با آن زندگی می کنند فرهنگ ازآنِ مردم است؛ فرهنگ تاریخ موسیقی ایران ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد تاریخموسیقی تاریخ موسیقی ایران نگاهی است به موسیقی در فلات ایران و مناطق همجوار آن که از نظر فرهنگی تاریخ فا مرجع تخصصی تاریخ ایران و جهان نگاه سنتی و مدرن به تاریخ هنگامی که تاریخ می خوانیم، بسیار پیش می آید که با جملاتی نظیر تبدیل تاریخ میلادی شمسی قمری تبدیل تاریخ شمسی و میلادی و قمری به یکدیگر، ثبت مناسبت شخصی و دریافت ایمیل یادآوری افسانه ایران باستان زرتشت فرهنگ و تمدن اسلام گاهان سروده ای است که انتساب آن به زرتشت با توجه به اختلافات بسیار در تاریخ و محل تولد بسیار


ادامه مطلب ...

عمیق‌ترین عکس پرتو ایکس تاریخ از فضا را ببینید

[ad_1]

عمیق‌ترین عکس پرتو ایکس تاریخ از فضا را ببینید

سیاهچاله‌ها حدود 70 درصد این تصویر را به خود اختصاص داده‌اند. اما بسیاری از آن‌ها بطور معمول قابل مشاهده نیستند،‌ به ویژه آن‌هایی که در فاصله‌های دورتر و در جهان اولیه قرار دارند.

دانشمندان طی 11.5 هفته رصد کلی توانسته‌اند همه این ابرسیاهچاله‌ها را تشخیص دهند.

این حجم داده تاکنون نه تنها به ارائه سرنخ‌هایی در مورد تاریخ سیاهچاله‌ها پرداخته، بلکه همچنین اطلاعاتی در مورد خود جهان نمایش داده است.

این اطلاعات نشان می‌دهد که سیاهچاله‌های غول‌پیکر احتمالا از جرم 10 هزار تا 100 هزار برابر خورشید برخوردار باشند. این امر می‌تواند به توضیح دلیل رشد نسبتا سریع این سیاهچاله‌ها تا این میزان کمک کند. علاوه بر آن، پرتوهای ایکس از کهکشان‌های بسیار دوردست در فاصله 12.5 میلیارد سال نوری در مورد توسعه سیاهچاله‌های غول‌پیکر و همچنین حجم آن در زمان آغاز جهان توضیح می‌دهد.

هنوز دانشمندان به اطلاعات و اقدامات بیشتری نیاز دارند. آن‌ها باید مطالعات بیشتری برای توصیف شکل رشد ابرسیاهچاله‌ها انجام دهند و تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا برای شکار پرتوهای ایکس سیاهچاله‌های قدیمی‌تر و دورتر ضروری است.

برای دیدن عکس در ابعاد بزرگتر روی آن کلیک کنید.

5454


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

اخبار،اخبار علمی،اخبار آموزشی،اخبار پزشکی،اخبار …نیوساینتیست در تازه ترین شماره خود می نویسد منتظر نسل جدیدی از ماشین آلات باشید که از استفاده از قدرت ذهن بخش سومتلقین عبارت است از عمل و یا فکری که وارد ذهن کسی میشود و یک فرایند ذهنی است که طرف ان را مقالات علمی ریاضی آرشیو انجمن …درباره عدد پی تربیع دایره یونان باستان مساحت هر شکل هندسی را از را تربیع ان یعنی استفاده از قدرت ذهن بخش سوم تلقین عبارت است از عمل و یا فکری که وارد ذهن کسی میشود و یک فرایند ذهنی است که طرف ان را می اخبار،اخبار علمی،اخبار آموزشی،اخبار پزشکی،اخبار تکنولوژی مدیر انجمن نجوم اهواز با بیان اینکه بارش شهابی ربعی از تاریخ ۱۱ تا ۲۱ دی ماه در… مقالات علمی ریاضی آرشیو انجمن های تخصصی درباره عدد پی تربیع دایره یونان باستان مساحت هر شکل هندسی را از را تربیع ان یعنی از راه


ادامه مطلب ...

عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی

[ad_1]

سازمان ملی استاندارد از عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی خبر داد.

به گزارش شفاف، در جریان بازرسی کارشناسان سازمان استاندارد از واحد تولیدی کاله تهران، مشاهده شد که این واحد تولیدی آگاهانه اقدام به درج تاریخ غیرواقعی (۵ روز بعد) برروی محصول شیر پاستوریزه کرده است.

بنابر گزارش سازمان استاندارد، واحد تولیدی کاله تهران همچنین اقدام به درج نشان استاندارد برروی شیرفرادما (استریل) بدون اخذ مجوز استاندارد و نیز درج آدرس محل تولید به صورت غیرواقعی (استان مازندران) برروی محصولات خود کرده است.

لازم به ذکر است، تخلفات صورت گرفته توسط واحد تولیدی کاله تهران، حسب قوانین و مقررات از طریق مراجع قضایی پیگیری می‌شود.

 


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی …عرضهشیرپاستوریزهسازمان ملی استاندارد از عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی خبر داد به گزارش عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی سازمان …در همین زمینه عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی شیر پاستوریزه کاله با تاریخ عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی آکاسازمان ملی استاندارد از عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی خبر دادفرارو عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی …عرضهشیرپاستوریزهسازمان ملی استاندارد از عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی خبر دادعرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ جعلی فرارو …سازمان ملی استاندارد از عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی خبر دادشیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی عرضه …در همین زمینه عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی شیر پاستوریزه کاله با تاریخ شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی عرضه می‌شود ……شیر پاستوریزه کاله با تاریخ شیر کاله با تاریخ غیرواقعی عرضه می‌شود شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی عرضه می شودشیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی عرضه شیرپاستوریزهکاله عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی شیر پاستوریزه کاله با عرضه شیر پاستوریزه کاله پاستوریزه کاله با تاریخ شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی عرضه می‌شود عرضه شیر پاستوریزه کاله با تاریخ غیرواقعی خبر داد سازمان ملی استاندارد از عرضه مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام پروپوزال سمینار مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری، گروه


ادامه مطلب ...

فقه‌القرآن شیعه در بستر تاریخ

[ad_1]

چکیده:

این مقاله در آغاز به کلیاتی درباره موضوع، از جمله ماهیت فقه‌القرآن، جایگاه آن اتجاه به کار رفته در تفسیر آیات الاحکام و پیشینه‌ی دانش به لحاظ موضوع و تدوین می‌پردازد و به این نتیجه می‌رسد که تفسیر آیات الاحکام به لحاظ منهج، اجتهادی؛ به لحاظ اتجاه فقهی و به لحاظ اسلوب، موضوعی ترتیبی است. نویسنده‌ی مقاله بر این باور است که فقه‌القرآن نه فقه محض است و نه تفسیر صرف، بلکه مجمع هر دو دانش است و در بُعد تاریخی معتقد است: تاریخچه موضوع آیات الاحکام به زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) و نزول اولین آیه فقهی قرآن بازمی‌گردد؛ ولی پیشینه‌ی تدوین آن به عصر امام صادق (علیه السلام) می‌رسد. این مقاله در نهایت به این ثمره‌ی علمی منتهی می‌شود که شیعه، ‌بنیاگذار دانش فقه‌القرآن به عنوان یک علم مستقل است.
در ادامه‌ی این نوشتار، به نهضت فقه‌پژوهی در طول تاریخ پرداخته شده است که به هفت دوره حرکت، دوره ایستایی، دوره پویایی، دوره شکوفایی، دوره رکود، دوره بازگشت و دوره رشد و رویش قابل تقسیم است: ضمن آنکه نویسنده برای هرکدام از این دوره‌ها ویژگی‌هایی را همراه با آثار نگاشته شده‌ی هر دوره، بیان می‌کند و در پایان به جمع بندی و بیان سهم شیعه در تفسیر آیات الاحکام در جهان اسلام اشاره می‌کند.

مقدمه

یکی از نمادهای قرآن‌شناسی که در حوزه تفسیر نمایان می‌شود، تفسیر آیات الاحکام و یا به تعبیر دیگر، فقه‌القرآن است که بزرگان از فقهای مفسر با همّت زیاد و سعی وافر تلاش نموده‌اند تا این بخش عظیم از آیات قرآن را تفسیر نموده، یکی از مهم‌ترین ابعاد کتاب الهی- که مربوط به احکام عملی و نیز حقوق اسلامی است- را شناخته، به جامعه‌ی قرآن دوست بشناسانند و این مهم، زمانی جلوه‌گر می‌شود که معلوم گردد این حرکت عظیم از چه زمانی و در کجا آغاز شده است و چه کسی آن را بنیانگذاری نموده است و نیز سهم شیعه‌ی امامیه اثنی عشریه در این حرکت علمی تا چه اندازه است؟

ماهیت و جایگاه فقه‌القرآن

پیش از پرداختن به اصل موضوع، مناسب است به «موضوع» اشاره شود که ماهیت فقه‌القرآن چیست و جایگاه آن کجاست؟ در پاسخ باید گفت: فقه‌القرآن به لحاظ ماهیت علمی، در حقیقت تفسیر آیات الاحکام است؛ بر این اساس مباحث مربوط به تقسیم و تفاسیر و تنویع آن درباره این بحث نیز جاری خواهد بود. در تقسیم بندی تفاسیر معمولاً سه عنصر منهج (مصادر)، اتجاه (گرایش فکری) ‌و اسلوب، ایفای نقش می‌کند و تفسیر قرآن را از زوایای مختلف متنوع می‌سازد؛ (2) البته برخی از قرآن پژوهان، بدون تصریح به نقش تنویعی آن، عوامل دیگری را نیز در تنوع تفسیر، مؤثر می‌دانند که در این کوتاه نوشته نمی‌گنجد (بابایی، ‌1381ش، ج1، ص13-20).
در نتیجه، تقسیم برخاسته از عناصر سه گانه فوقِ تفسیر آیات الاحکام، به لحاظ منهج، تفسیر اجتهادی است؛ گرچه از جهتی از شیوه تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر قرآن به روایت نیز استفاده می‌شود.
به لحاظ اتجاه، تفسیر فقهی است؛ همچنین به لحاظ اسلوب، از یک جهت تفسیر موضوعی و از جهت دیگر تفسیر ترتیبی است؛ چرا که آیات قرآن از نظر محتوا و موضوع، به آیات معارف و عقاید، آیات تهذیب و اخلاق، آیات علوم و فنون، آیات تاریخ و قصص و آیات الاحکام تقسیم می‌شود؛ و فقه‌القرآن متکفل گروه اخیر است؛ هرچند تمام آیات فقهی به عنوان موضوع عام و آیات مربوط به عناوین محدودتر چون: نماز، حج، جهاد و مانند آن به عنوان موضوع خاص تلقی می‌شود. تفسیر این دسته از آیات، ممکن است به ترتیب آیه‌ها و چینش سوره‌های قرآن باشد؛ آن گونه که غالب اهل سنت عمل کرده‌اند و نام «احکام القرآن» و یا «آیات الاحکام» را بر آن نهاده‌اند؛ همچنین ممکن است به ترتیب مباحث فقهی صورت پذیرد؛ چنان که دانشمندان شیعه رفتار کرده‌اند و بیشتر آثار خود را «فقه‌القرآن» نامیده‌اند (3)؛ بنابراین تفسیر آیات الاحکام از این حیث یکی از نمادهای تفسیر موضوعی به شمار می‌رود.
با نگاهی به تفسیر آیات الاحکام از زاویه تبیین احکام فقهی، به این موضوع پی خواهیم برد که این علم، جزئی از دانش فقه است، اما نه فقه محض. از سوی دیگر با نگاه بدان از زاویه تبیین آیات قرآن، بخشی از دانش تفسیر خواهد بود، اما نه تفسیر صرف؛ از این رو می‌توان گفت تفسیر آیات الاحکام مجمع هر دو دانش است و برای تحقق آن مبانی و اصول هر دو علم لازم است؛ از دیگر سو با توجه به اینکه قرآن یکی از منابع مهم حقوق اسلامی، بلکه مهم‌ترین آن است. تفسیر آیات الاحکام، در حقیقت تبیین مهم‌ترین مصدر تشریع و منبع تشریح حقوق اسلامی است.

پیشینه تفسیر آیات الاحکام

شکی نیست که تاریخچه‌ی موضوع آیات الاحکام، به زمان پیامبر (صلی الله علی هو آله) و نزول اولین آیه فقهی قرآن باز می‌گردد؛ زیرا با نزول اولین آیه‌ای که پیامش، عمل به مفاد آن بود و مردم از کمّ و کیف آن آگاهی نداشتند. مردم برای عمل بدان از پیامبر (صلی الله علیه و آله) سؤال می‌کردند و آن حضرت نیز براساس آیه کریمه «وَ أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ» (و این قرآن را به سوی تو فرود آوردیم تا برای مردم آنچه را به سوی ایشان نازل شده است، توضیح دهی) (نحل:44) که بیانگر وظیفه‌ی تبیینی پیامبر (صلی الله علیه و آله) است. به حسب مورد و متناسب موضوع، پاسخ لازم را بیان نمودند و رهنمود اساسی را ارائه کردند؛ در حقیقت باید گفت پیشینه‌ی تفسیر آیات الاحکام به دوره‌ی نبوی برمی‌گردد؛ زیرا بیان حضرت در خصوص این دسته از آیات چیزی جز تقسیم آیات فقهی نیست.

عصر نبوی

ذهبی می‌نویسد: ‌«اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرگاه مشکلی در فهم قرآن پیدا می‌کردند، به پیامبر (صلی الله علیه و آله) مراجعه می‌کردند و جواب را دریافت می‌نمودند»، چرا که بیان قرآن، وظیفه آن حضرت بود. ذهبی سپس به نمونه‌هایی از تفسیر آن حضرت اشاره می‌کند؛ از جمله اینکه وی در تفسیر آیه «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» (انفال:60) می‌فرماید: «الا و انّ القوة الرمی؛ منظور از قوت، رمی است» (ذهبی، 1421ق، ج1، ص33). ملاحظه می‌شود که در این بیان نبوی- که درواقع تفسیر آیه جهاد است و مصداقی از یک حکم فقهی می‌باشد- قوه به تیراندازی تفسیر شده است؛ البته در منابع روایی و تفسیری شیعه نیز با همین مضمون وجود دارد؛ چنان که کلینی از عبدالله بن مغیره نقل می‌کند: پیامبر (صلی الله علیه و آله) در تفسیر آیه «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِبَاطِ الْخَیْلِ» فرمود: «الرَّمْیُ» (کلینی، 1365ش، ج5، ص49/ حرّ عاملی، ج11، ص427 و ج19، ‌ص252/ نوری، 1408ق، ج1، ص392)؛ گرچه عیاشی از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند که در تفسیر آیه فرمود: «سَیْفٌ وَ تُرْسٌ» (حرعاملی، 1409ق، ج11، ص427).
آیت الله معرفت نیز می‌نویسد:
"پیامبر (صلی الله علیه و آله) مرجع نخست در فهم آیات مشکل قرآن [و از جمله آیات الاحکام] و مصدر اصلی در حلّ آن مشکلات می‌باشد؛ زیرا همان گونه که وظیفه داشت قرآن را ابلاغ نماید، بیان آن نیز برعهده وی بود و این کار را نیز انجام داد؛ مجمل‌های قرآن را تفصیل داد؛ مبهم‌های آن را به وسیله‌ی سیره‌ی عملی و یا به وسیله سخن خود- که در حقیقت تفسیر قرآن بود- تبیین نمود که از جمله آن، می‌توان به این گفته اشارت نمود که فرمود: «صلّوا کما رأیتمونی اصلی»: «نماز را آن گونه به جای آورید که می‌بینید من انجام می‌دهم» که در حقیقت شرح و بیان این آیه است که می‌فرماید: «وَ أَقِیمُوا الصَّلاَةَ» (بقره:43) : «و نماز را برپا دارید» و نیز این آیه که می‌فرماید: «فَأَقِیمُوا الصَّلاَةَ إِنَّ الصَّلاَةَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَاباً مَوْقُوتاً» (نساء:103) : «نماز را [به طور کامل] به پا دارید؛ زیرا نماز بر مؤمنان، در اوقات معین مقرر شده است» و نیز فرمود: «خُذوا عنّی مناسِکَکُم»: «مناسک [حج] تان را از من ‍[یاد] بگیرید» که در حقیقت تفسیر این آیه می‌باشد که می‌فرماید: «وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَیْهِ سَبِیلاً» (آل عمران:97) : «و برای خدا حج آن خانه، برعهده مردم است؛ [البته بر] کسی که بتواند به سوی آن راه یابد» (معرفت، 1377ش، ج1، ص174).
چه بسا بتوان گفت: از اولین مواردی که مردم عصر نزول درباره‌ی تفسیر آیات قرآن بدان نیاز داشتند، تفسیر آیات الاحکام بود؛ هرچند با این عنوان مطرح نبوده است. اگر بپذیریم که اوامر و دستورالعمل‌های قرآن مورد عمل بوده است که هست. طبعاً در اولین مورد نیز می‌بایست تکلیف مردم روشن می‌شد؛ چه اینکه در سوره‌ی مزّمل که به حسب نزول، جزء‌ سور اوایل (سومین سوره) می‌باشد و در آن به شش موضوع فقهی قرائت قرآن به قدر امکان، مسافرت، جهاد، اقامه نماز، ادای زکات و قرض پرداخته شده، فرموده است: «فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَیَکُونُ مِنْکُمْ مَرْضَى وَ آخَرُونَ یَضْرِبُونَ فِی الْأَرْضِ یَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ آخَرُونَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنْهُ وَ أَقِیمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً» (مزمل: 20) : «هرچه از قرآن میسر می‌شود قرآن بخوانید. [خدا] می‌داند که به زودی در میانتان بیمارانی خواهند بود و [عده ای] دیگر در زمین سفر می‌کنند [و] در پی روزی خدا هستند و [گروهی] دیگر در راه خدا پیکار می‌نمایند؛ پس هرچه از [قرآن] میسر شد، تلاوت کنید و نماز را برپا دارید و زکات را بپردازید و وام نیکو به خدا دهید. » این دستورات چه همراه با دیگر آیات سوره‌ی مزمل نازل شده باشد و چه در فاصله‌ی یک سال، هشت ماه و یا شش ماه از نزول آیات اول سوره و چه پس از هجرت و در مدینه نازل شده باشد (طباطبایی، بی‌تا، ج20، ص74) نیازمند توضیح نبوی است تا بیان کند این قرائت واجب است یا مستحب؟ میسور محدود است و یا مجبوب؟ قرائت مستقل است یا قرائت ضمن نماز؟ مریض و مسافر چه حکمی دارند؟ قتال و جهاد با چه شرائطی واجب است و در چه شرایطی واجب نیست؟ کمیت و کیفیت نماز چیست؟ موارد زکات و مقدار آن چقدر است؟ آیا قرض دادن در هر شرایطی مطلوب است؟ و ده‌ها و بلکه صدها پرسش ناگفته که باید پیامبر (صلی الله علیه و آله) آنها را تشریح کند و البته چنین نیز شده است.

عصر امامت

پس از عهد نبوی (صلی الله علیه و آله) در عصر ائمه نیز این حرکت علمی ادامه یافت و مسائل خرد و کلان فقهی قرآن تبیین گردید تا بدان جا که برخی از ریزترین مسائل فقهی با استناد به قرآن بیان می‌شد که مسئله‌ی مشهور وضو و به خصوص مسح سر و پا به استناد جمله معروف «لِمَکان البّاء» نمونه‌ای از آن است. زراره می‌گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم از کجا می‌گویی که منظور، مسح بر بخشی از سر و پا است؟ آن حضرت فرمود: «یا زرارة قالهُ رسولُ الله (صلی الله علیه و آله) و نزَلَ بهِ الکِتابُ مِنَ الله عزّوجلّ»: «زراره! این سخنی است که پیامبر خدا گفته است و در قرآن نیز وجود دارد؛ چرا که خداوند عزوجل فرمود: «فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ، فَعَرفنا انّ الوَجهَ کُلُه یَنبغی ان یُغسَل، ثمّ قال: وَ أَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ، فَوَصلَ الیَدین اِلی المِرفقین بالوَجهِ، فَعَرفنا انَّه یَنبغی لَهُمَ اَن یُغسَلا اِلی المِرفقین»: «از اینکه دو دست تا مرفق را عطف بر صورت نمود، فهمیدیم که دستان باید تا مرفق شسته شوند. » پس از آن، حضرت لحن کلام خود را تغییر داد و فرمود: «وَ امْسَحُوا بِرُءُوسِکُمْ»: از این تعبیر و اینکه فرمود «برؤسکم» فهمیدیم که «اَنَّ المَسحَ ببَعض الرأس»: مسح بخشی از سر کافی است. به دلیل «لِمکانِ البَاء». پس از آن، حضرت پا را عطف به رئوس نمود و فرمود: «وَ أَرْجُلَکُمْ إِلَى الْکَعْبَیْنِ» از این عطف نیز فهمیدیم که مسح بخشی از سر کافی است (حرعاملی، 1409ق، ج3، ص 365) و صدها مسئله‌ی فقهی دیگر.

تاریخچه‌ی تدوین آیات الاحکام

درباره‌ی بحث از تاریخچه تحقیق و تألیف آیات الاحکام باید گفت: این مسئله به عصر صادقین باز می‌گردد. در این عصر علاوه بر آنکه امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) در قالب روایات فقهی و تفسیری احکام قرآن را بیان می‌کردند، اصحاب آن حضرات نیز به تدوین اولین آثار خود در زمینه «فقه‌القرآن» اقدام می‌نمودند. در این دوره بود که اولین کتاب توسط ابونصر محمد بن السائب بن بشر الکلبی الکوفی (متوفا به سال 146قمری) نگاشته شد. آقابزرگ تهرانی از این کتاب نام برده است و آن را معرفی می‌کند (تهرانی، 1403ق، ج1، ص40)؛ همچنین آیت الله نجفی نیز آن را به عنوان اولین تصنیف در موضوع «فقه‌القرآن» می‌داند. ابن ندیم نیز در کتاب «فهرست» خود در میان کتب مربوط به احکام قرآن، از این کتاب با عنوان «احکام القرآن للکلبی» نام می‌برد و می‌افزاید: کلبی این احکام را از ابن عباس نقل می‌کند (ابن ندیم، 1398ق، ص57)؛ اما تعبیری که آیت الله مرعشی نجفی دارد این است: «روی فیه عن ابن عباس». این تعبیر نشانگر آن است که ابن سائب کلبی در این کتاب از ابن عباس نیز روایت می‌کند (کاظمی، 1365ش، ص9)؛ از این رو سخن ابن ندیم که مشعر به این است که کلبی همه‌ی احکام را از ابن عباس روایت کرده است. سخن درستی به نظر نمی‌رسد؛ به ویژه اینکه کلبی از اصحاب امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) بوده است. (موسوی خویی، 1413ق، ج4، ‌ص37 و ج17، ص114).

سرآغاز فقه‌پژوهی قرآن

با توجه به آنچه در معرفی نخستین اثر در حوزه فقه‌القرآن گذشت. باید قرن دوم را زمان پایه گذاری این دانش نامید؛ به خصوص اینکه در میان اهل سنت نیز تا آن زمان کسی به فکر تألیف در زمینه احکام القرآن نبود؛ از سوی دیگر پس از ابن سائب، مقاتل بن سلیمان بن بشر الخراسانی (متوفا به سال 150ه. ق) دومین کتاب فقه‌القرآن را با عنوان «تفسیر الخمسمأة آیة فی الأحکام» در این قرن نوشت. (کاظمی، پیشین)؛ همچنین برخی از فضلای معاصر در تحقیقی که از روی نسخه موجود این کتاب در کتابخانه بریتانیا انجام داده‌اند، نام اصلی آن را «تفسیر الخمسأة آیة من القرآن فی الأمر و النهی و الحلال و الحرام» می‌دانند (ناصحیان، 1383ش، ص31)؛ البته مقاتل بن سلیمان گرچه از اصحاب امام باقر (علیه السلام) است (علامه حلی، 1381ش، ص410/ اردبیلی، 1403ق، ج2، ص261/ بروجردی، 1410ق، ج2، ص42) با این حال خالی از گرایش غیرشیعی نبوده است و لذا برخی از رجالیون شیعه وی را عامی لقب داده‌اند و آقای خویی در رجال خود از وی نام نمی‌برد.
پس از مقاتل، ابومنذر هشام بن محمد بن السائب الکلبی (نسابه مشهور و متوفا به سال 206 هـ. ق) که او نیز از اصحاب امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) بوده است (البته عصر امام کاظم (علیه السلام) و امام رضا (علیه السلام) را نیز درک کرده است) کتاب «تفسیر آیات الاحکام» را نوشت.
آقابزرگ تهرانی می‌نویسد: «هشام بن محمد دارای تفسیر بزرگی بوده است که مبسوط‌ترین تفاسیر به شمار می‌رفته است» (تهرانی، 1403ق، ج1، ص40). سیوطی نیز در «اتقان» به این تفسیر اشاره نموده است (سیوطی، 1416ق، ج2، ص498).
آقای خویی در معرفی هشام بن محمد از قول نجاشی می‌نویسد: «هشام بن محمد عالم به نسب، عالم بالأیام و دارای تألیفات زیاد بوده است (موسوی خویی، 1413ق، ج20، ص 336). آمار این کتاب‌ها بالغ بر پنجاه نسخه می‌شود. (4)

بنیانگذاری نهضت فقه‌پژوهی

در نتیجه‌ی آنچه گفته شد باید پذیرفت که شیعه بنیانگذار دانش فقه‌القرآن به عنوان یک علم مستقل است و این مطلب که برخی از جمله سیوطی اصرار دارند تا اهل سنت و در رأس آن محمد بن ادریس شافعی (متوفای 204هـ. ق) پیشوای مذهب شافعیه را پیشگام در این میدان بدانند، سخن درستی نیست. آری شافعی نیز در زمینه‌ی آیات الأحکام اثری به جای گذارده است که به «احکام القرآن» شهرت دارد و چون به وسیله احمد بن حسین بیهقی (متوفای 458هـ. ق) روایت و تنظیم شده است. به احکام القرآن بیهقی نیز شهرت یافته است؛ بنابراین می‌توان گفت: شافعی در میان اهل سنت از پیشگامان دانش فقه‌القرآن است.
جدای از آنچه در آغاز این نهضت علمی گذشت، حرکت فقه‌القرآنی در کنار دیگر دانش‌های قرآن‌شناسی، از خیزش خوبی برخوردار بوده است؛ چه اینکه در طول زمان، نزدیک به صد اثر گرانبها و ارزشمند به وسیله مفسران فقیه و فقهای مفسر شیعه به بازار دانش قرآن پژوهی عرضه شده است. شیخ آقابزرگ تهرانی در مجموعه‌ی ارزشمند «الذریعة الی تصانیف الشیعة» سی اثر از مؤلفان شیعه را نام برده است (تهرانی، 1403ق، ج1، ص40) آیت الله سید شهاب الدین مرعشی (رحمه الله) نیز در مقدمه خود بر کتاب «مسالک الافهام الی آیات الاحکام» 29 اثر از علمای شیعه را برمی‌شمرد (کاظمی، پیشین، ص13-8).
دکتر عباس ترجمان در مقدمه خود بر کتاب «فقه‌القرآن» و آیت الله محمد یزدی، به نقل از مجله «تراثنا» در بخش «فقه‌القرآن فی التراث الشیعی» 44 اثر را نام می‌برند (یزدی، 1374، مقدمه). اخیراً نیز محمدعلی‌هاشم زاده، فهرست جامعی در کتاب‌شناسی آیات الاحکام، براساس طبقات تاریخی تهیه کرده است که در آن آثار شیعی نیز به اختصار معرفی شده است (دفتر تبلیغات اسلامی، 1374ش)؛ البته بسیاری از آثار معرفی شده در این چهار اثر متداخل می‌باشند.
هرچند همه‌ی مفسران جامع‌اند و مفسرانی که تفسیر ترتیبی نگاشته‌اند، در خلال تفسیر به تفسیر آیات فقهی قرآن به این موضوع نیز پرداخته‌اند، لیکن در اینجا سخن از تفسیر آیات الاحکام به صورت مستقل مدّنظر می‌باشد.

فقه‌پژوهی در دوره‌های مختلف

نهضت فقه‌پژوهی در طول تاریخ خود، با فراز و نشیب‌های زیادی روبرو بوده است که در این کوتاه نوشته در قالب گزارش و تحلیل از دوره‌های گوناگون تنها به آن اشاره می‌شود.

1. دوره حرکت

به نظر می‌رسد قرن چهارم مناسب این نام است؛ چرا که از یک سو قرن دوم زمان بنیانگذاری لقب گرفت و قرن سوم نیز فاقد اثر فقه‌پژوهی است؛ از سوی دیگر عمده فقه‌پژوهی‌های انجام شده از قرن چهارم به بعد پدید آمده است.
بنابراین کاروان فقه‌پژوهی در قرن سوم یا چهارم به حرکت درآمد؛ زیرا ابن ندیم (متوفای 385هـ. ق) از دانشمندی به نام علی بن موسی قمی نام می‌برد که دارای آثاری است از جمله «آیات الاحکام» که وی آن را به بزرگی یاد می‌کند؛ همچنین کتاب «بعض ما خالف فیه الشافعی العراقیین فی احکام القرآن» (ابن ندیم، 1398ق، ص292). از آنجا که ابن ندیم این دانشمند را نقاد آرای شافعی معرفی می‌کند، به خوبی معلوم می‌شود که این فقیه شیعی در قرن سوم یا چهارم می‌زیسته است؛ اما تاریخ دقیق آن مشخص نیست.
حرکت فقه‌پژوهی با دو اثر تقریباً همزمان در قرن چهارم به حرکت خود ادامه داد. یکی از آنها «آیات الاحکام» تألیف ابوالحسن عباد بن عباس طالقانی (متوفای 385هـ. ق) است. یاقوت حموی از این کتاب نام برده است و می‌نویسد: «این کتاب بر شیوه‌ی اعتزال مشی نموده است و به نحوی است که هرکس آن را ببیند تحسینش می‌کند» (حموی، [بی‌تا]، ج2، ص7). ظاهراً منظور از اعتزال این است که کتاب با تفکر اشعری‌گری نگاشته نشده است.
کتاب دوم «شرح آیات الاحکام» نوشته فرزند وی، اسماعیل بن عباد (متوفای، 385هـ. ق) است که اندکی پس از وفات پدرش درگذشت. آیت الله نجفی از این کتاب نام می‌برد و می‌افزاید: مؤلف، موفق به اتمام این کتاب نشده است (کاظمی، 1365ش، ص9).
اسماعیل بن عباد، معروف به صاحب ابن عباد، وزیر ادیب و دانشمند (وزیر مؤیدالدوله) ‌آل بویه بود و با شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه و برادرش، حسین بن علی بن بابویه ارتباط علمی داشت (طوسی، 1404ق، ص21). وی همچنین اشعاری در مدح امام علی (علیه السلام) (5) و کتابی درباره‌ی زندگی عبدالعظیم حسنی دارد (ابن شهر آشوب، 1376ق، ج2، ص26).

2. دوره ایستایی

از اواخر قرن چهارم، یعنی دقیقاً از سال 385هـ. ق که دو فقه‌القرآن نویس، چهره در نقاب خاک کشیدند تا اواخر قرن ششم، هیچ اثری پدید نیامد؛ از این رو این دوره‌ی دویست ساله را باید دوره ایستایی نخست نامید؛ از نیمه دوم قرن ششم، دوباره پرچم قرآنی به اهتزار درآمد و در این زمان، یکی از مهم‌ترین کتاب‌های فقه‌القرآنی شیعه با عنوان «فقه‌القرآن فی احکام القرآن» نگاشته شد که به دلیل کامل بودن این اثر، در موضوع خود، این زمان را دوره‌ی رشد می‌نامیم. این کتاب به دست توانای ابوالحسین سعید بن عبدالله بن الحسین بن هبة الله بن الحسن راوندی، مشهور به «قطب الدین راوندی» (متوفای 573هـ. ق) تألیف گردیده است.
از آثار علمی قطب الدین راوندی روشن می‌شود که این عالم فرزانه، شاعر، ادیب، فقیه، متکلم، فیلسوف و مفسر بزرگ شیعه و از شاگردان امین الدین طبرسی مؤلف مجمع البیان بوده است. برخی از آثار قرآنی وی غیر از فقه‌القرآن، عبارت است از: اسباب النزول، الناسخ و المنسوخ، امّ القرآن، شرح آیات الاحکام، تفسیر القرآن الکریم در دو مجلد، خلاصة التفاسیر در ده مجلد و شرح الآیات المشکله فی التنزیه (راوندی، 1405ق، ج1، ‌ص20-22). مجموع آثار علمی وی از پنجاه مورد می‌گذرد و این حکایت از آن دارد که یک شخصیت جامع علمی، اقدام به نوشتن کتاب فقه‌القرآن نموده است.
در انگیزه‌ی نوشتن این کتاب، خود قطب راوندی در مقدمه‌ی فقه‌القرآن می‌نویسد: «آنچه باعث شد به تألیف فقه‌القرآن اقدام نمایم، این بود که از علمای گذشته و حاضر کسی ندیدم که در این زمینه کتاب مستقلی نوشته باشد که همه‌ی احکام قرآن را در بر بگیرد.»
در همین قرن، اثر دیگری در زمینه فقه‌القرآن به رشته تحریر درآمد؛ و آن «تفسیر آیات الاحکام» تألیف ابوالحسن محمد بن حسین بیهقی نیشابوری (متوفای 576هـ. ق) است. سید محمد عاملی در نهایة المرام از این کتاب نقل مطلب می‌کند (عاملی، 1413ق، ج1، ص390). شیخ عباس قمی نیز از این دانشمند این گونه یاد می‌کند: «شیخ فقیه، فاضل ماهر، ادیب اریب و بحر زاخر». او سپس سه کتاب از وی نام می‌برد؛ یکی «الاصباح فی الفقه»، دوم «انوار العقول» که حاوی اشعار امیرالمؤمنین (علیه السلام) است و سوم «شرح نهج البلاغه» (قمی، [بی‌تا]، ج3، ص74).
مشعل فقه‌پژوهی که پس از دو قرن خاموشی (دوره خمودی نخستین) در نیمه دوم قرن ششم روشن شده بود. مجدداً در قرن هفتم رو به خاموشی نهاد که آن را دوره «خمودی دوم» می‌نامیم؛ زیرا قرن هفتم و هشتم نیز همانند قرن چهارم تا ششم، زمانه خالی از برنامه فقه‌پژوهی قرآنی در حوزه شیعی است و دانشمندان عنایتی به این دانش نداشتند؛ لذا در این دو قرن نیز هیچ اثری در زمینه‌ی تفسیر آیات الاحکام پا به عرصه وجود نگذاشت.
در اواخر قرن هشتم و شاید اوایل قرن نهم، خیزش مجددی در برنامه‌ی فقه‌پژوهی قرآنی به وجود آمد و کتاب «النهایة فی تفسیر الخمسمائة آیة» نگارش یافت. علامه امین در معرفی شیخ فخرالدین احمد بن عبدالله بن سعید بن المتوج البحرانی، وی را معاصر فاضل مقداد سیوری و این کتاب را از تألیفات او می‌داند. (امین، [بی‌تا]، ج3، ص11). آیت الله مرعشی نیز این کتاب را نوشته‌ی فخرالدین احمد بن عبدالله بن سعید بن المتوج البحرانی می‌داند که اندکی بعد از سال 771 هجری قمری از دنیا رفته است و او را از شاگردان فخرالمحققین می‌شمارد (کاظمی، 1365ش، ج1، ص9)؛ بنابراین استاد و شاگرد، هر دو در یک سال، با فاصله‌ی اندک از دنیا رفته‌اند.
آقابزرگ تهرانی در ابتدای کلام، کتاب آیات الاحکام را با عنوان «النهایة فی تفسیر خمسمأة آیة من الآیات القرآنیة» از فخرالدین احمد بن عبدالله بن سعید بن المتوّج می‌داند. سپس با تعبیر «قدینسب» آن را به پدر، یعنی عبدالله بن سعید المتوج البحرانی نسبت می‌دهد (تهرانی، 1403ق، ج24، ص402).

3. دوره پویایی

از آغاز قرن نهم، نهضت فقه‌پژوهی قرآنی، روند تکاملی به خود گرفت و از این قرن تا دو سده، هرچند از نظر کمّی مانند دیگر قرون، تعداد آثار اندک است، اما به لحاظ کیفی، آثار ارزشمندی پدید آمد. در این قرن کتاب «منهاج الهدایة فی شرح آیات الاحکام الخمسمأة» نگاشته می‌شود. سید محسن امین این کتاب را تألیف جمال الدین احمد بن عبدالله بن محمد بن علی بن الحسین بن المتوّج البحرانی (متوفای 820هـ. ق) می‌داند و کتاب‌های قرآنی دیگر نیز از جمله «الناسخ و المنسوخ»، «تفسیر القرآن المجید» و تفسیر مختصر دیگری به نام «تفسیر القرآن» را به وی نسبت می‌دهد (امین، [بی‌تا]، ج3، ص14). وی مؤلف این کتاب را از بزرگ‌ترین شاگردان فخرالدین (ابوطالب محمد بن جمال الدین، 682-771هـ. ق) پسر علامه حلی می‌داند. نظر علامه تهرانی نیز همین است (تهرانی، 1403ق، ج23، ص181)؛ اما آیت الله مرعشی این کتاب را نوشته‌ی جمال الدین احمد بن عبدالله بن محمد بن الحسن المتوج البحرانی می‌داند که در سال 836 هجری قمری درگذشته است. او تصریح می‌کند که این احمد بن عبدالله، غیر از احمد بن عبدالله مؤلف «النهایه» است (کاظمی، 1365ش، ج1، ص9).
بنابر نقل علامه امین، مؤلف «منهاج»، احمد بن عبدالله ملقب به جمال الدین و جدّ وی محمد بن علی است که بنابر قول آیت الله مرعشی، جدّ وی محمد بن الحسن است. آنچه در اینجا مهم است، وجود کتابی با عنوان «منهاج الهدایة» در موضوع فقه‌القرآن است.

عدد و ارقام آیات الاحکام

تأکید بر عدد پانصد آیه، در بیشتر آثار مربوط به فقه‌القرآن بر پایه‌ی عدد مشهور میان فقهاست؛ تا بدان حدّ که این عدد عنوان برخی از آثار فریقین نیز قرار گرفته است؛ زیرا افزون بر دو عنوان پانصدی در این دوران، پیش از آن نیز مقاتل بن سلیمان عنوان «تفسیر الخمسمأة آیة فی الاحکام» را برای اثر خود برگزید؛ همچنین فرقه اباضیه نیز عنوان «تفسیر الخمسمأة آیة» را بر فقه‌القرآن خود نهادند؛ چنان که پس از آن نیز عبدالله بن محمد النجری الیمانی (متوفای 877هـ. ق) از فرقه زیدیه، فقه‌القرآن خود را «شافی (شفاء) العلیل فی شرح الخمسمأة آیة من التنزیل» نامید؛ با این حال باید توجه داشت که در خصوص تعداد آیات الاحکام، دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد؛ از جمله عبدالله بن مبارک، بر این عقیده است که نهصد آیه از قرآن، آیات الاحکام است. (ایازی، 1380ش، ص121). محمد بن عبدالله بن العربی از احکام القرآن نویسان مالکی مذهب نیز این عدد از آیات را تفسیر می‌کند؛ چه بسا بزرگ‌ترین رقم درباره‌ی آیات الاحکام، رقم دو هزار به بالاست که می‌توان در «لجامع لأحکام القرآن» قرطبی یافت؛ چنان که کمتر از پانصد نیز گفته‌اند؛ از جمله شیخ محمد خضری بک معتقد است: آیات الاحکام به بیش از سیصد آیه نمی‌رسد (همان). سیوطی و شیخ طنطاوی تنها یکصد و پنجاه آیه را در رابطه با احکام می‌دانند (سیوطی، 1416ق، ج2، ص165/ طنطاوی جوهری، 1412ق، ج1، ص3). با این همه به نظر می‌رسد آنچه در این زمینه، به حقیقت نزدیک‌تر است، عددی بین نُهصد تا یک هزار است که از مرور در آیات به دست می‌آید.
راز این تفاوت فاحش، در آمار آیات فقهی ممکن است این باشد که برخی با قطع نظر از تکرار، عددی را گفته‌اند یا اینکه برخی با توجه به عنوان حکم، عدد را مطرح نموده‌اند که طبعاً عدد کوچکی است و چه بسا برخی به آیات صریح و غیر صریح توجه کرده‌اند و به عدد بزرگ‌تری دست یافته‌اند. این احتمال نیز وجود دارد که اعداد بزرگ ناشی از نوع بینش به آیات الاحکام باشد که خواسته‌اند از برخی آیه‌های به ظاهر غیر آیات الاحکام مثل آیات الأمثال و آیات القصص و آیات القَسَم و جز آن نیز استفاده‌ی فقهی کنند.
در همین قرن نهم، یکی از مهم‌ترین آثار فقه‌القرآنی شیعه به نام «کنز العرفان فی فقه‌القرآن» پدید آمد. مؤلف این اثر، جمال الدین ابوعبدالله المقداد بن عبدالله بن محمد بن الحسین بن محمد السیوری الحلّی، معروف به «فاضل مقداد» (متوفای 826هـ. ق) است. وی از شاگردان محمد بن مکی، معروف به شهید اول بوده است و دارای آثار فقهی، کلامی و قرآنی، ادبی، ادعیه و حدیث می‌باشد که برخی از آنها عبارتند از: التنقیح الرائع فی شرح مختصر الشرایع، النافع یوم الحشر فی شرح الباب الحادی عشر، نضد القواعد الفقهیه، تفسیر مغمضات القرآن و نیز کنزالعرفان. این فقیه مفسر، ابواب کتاب را براساس ابواب فقه تنظیم کرده است.
اثر دیگری که در قرن نهم نگاشته شد، «آیات الاحکام» است که به وسیله شیخ ناصر بن جمال الدین... بن متوّج البحرانی (متوفای حدود 860هـ. ق) تألیف گردید (کاظمی، 1365ش، ج1، ‌ص10). نویسنده‌ی أمل الآمل از وی به عنوان صاحب ذهن وقاد (خوش استعداد، فاضل، محقق، فقیه و حافظ یاد می‌کند. (حرّعاملی، [بی‌تا]، ج2، ص333).
در انتهای این قرن، کتاب «معارج السّوول و مدارج المأمول فی تفسیر آیات الاحکام» تألیف شیخ کمال الدین، حسن بن شمس الدین، محمد بن حسن استرآبادی پا به عرصه وجود نهاد (کاظمی، 1365ش، ج1، ص10). آقابزرگ در جایی دیگر از این کتاب با نام «الباب فی التفسیر» و «تفسیر اللباب» نیز یاد می‌کند (تهرانی، 1403ق، ج18، ص280).
در ادامه این دوره، در قرن دهم نیز آثار بی‌شماری در حوزه‌ی فقه‌القرآن پدید آمد؛ از جمله «تفسیر آیات الاحکام» تألیف شیخ شرف الدین شهفینگی، یا شیفتگی (متوفای 907هـ. ق) (کاظمی، پیشین). همچنین کتاب «محجةالبیضاء و الحجة الغراء». به گفته آقابزرگ تهرانی در این کتاب، فروع شریعت و حدیث و تفسیر آیات فقهی قرآن گردآوری شده است (تهرانی، 1403ق، ج20، ص145). «آیات الاحکام» (تفسیر شاهی) نیز از این دست آثار است که سید امیر ابوالفتوح بن میرزا مخدوم حسینی عربشاهی گرگانی (متوفای 976هـ. ق) آن را به زبان فارسی تألیف کرده است. آقابزرگ تهرانی می‌افزاید: مؤلف، این کتاب را به نام شاه طهماسب نگاشته است. (همان، ج1، ص41)؛ از این رو به نام «تفسیر شاهی» شهرت یافته است. این کتاب در سال 1362 هجری شمسی توسط انتشارات «نوید تهران» همراه با «توضیح آیات الأحکام» نوشته میرزا ولی الله اشراقی سرابی به چاپ رسیده است. کتاب دیگر «آیات الأحکام» تألیف شیخ محمد بن حسن طبسی است (تهرانی: همان). مؤلف، کتاب دیگری به نام «زبدة البیان فی آیات قصص القرآن» نیز در سال 1083 (هـ. ق) نگاشته است.
در این قرن، همچنین یکی از مهم‌ترین اثر فقه‌القرآنی، یعنی «زبدة البیان فی براهین احکام القرآن» نگارش یافت. این کتاب تألیف عالم ربانی، مولی احمد بن محمد معروف به مقدس اردبیلی (متوفای 993هـ. ق) است. وی علاوه بر این اثر، صاحب آثار بی‌شماری در فقه و کلام و تفسیر است که برخی از آنها عبارت است از: «مجمع الفائده و البرهان در فقه؛ حدیقة الشیعه فی تفصیل احوال النبی و الائمه (علیهم السلام) در تاریخ؛ اثبات الواجب، اثبات الامامة در عقاید (امین، بی‌تا، ج3، ص82)؛ جالب آنکه بر این کتاب، بیش از ده حاشیه و تعلیقه در طول قرن‌های یازده و دوازده نگاشته شده است.
در این قرن، چند اثر دیگر به رشته تحریر درآمد که یکی از آنها «آیات الاحکام» تألیف شجاع الدین محمود بن علی حسینی مرعشی- از معاصران شاه طهماسب اول و از شاگردان محقق کرکی است. (کاظمی، 1365ش، ج1، ص10) آقای عمید نیز از کتابی با عنوان «آیات الاحکام» نوشته میرزا محمد بن علی حسین استرآبادی (متوفای 1026هـ. ق) نام می‌برد (عمید زنجانی، 1382ش، ص23) که احتمالاً منظور ایشان همین کتاب باشد؛ ولی چون آقای عمید از شخص دیگری با مشخصات شجاع الدین محمود نام می‌برد، احتمال دارد اینها دو نفر باشند؛ همچنین کتاب «معدن العرفان فی فقه مجمع البیان لعلوم القرآن» نیز از دیگر آثار این دسته است که شیخ ابراهیم بن حسن دراق یا ورّاق، از علمای اوایل قرن ده نگاشته است (یزدی، 1374ش، ج1، ص9). بنابر نقل، نسخه خطی این اثر، در دانشگاه لس آنجلس آمریکا موجود است (دفتر تبلیغات اسلامی، 1374ش، ص176).

4. دوره شکوفایی

این دوره از قرن یازدهم و با تعلیقه نویسی بر «زبدةالبیان» با عنوان «التعلیقة علی زبدةالبیان فی احکام القرآن» آغاز می‌شود. این اثر به وسیله امیر فیض الله بن عبدالقاهر حسینی تفرشی نجفی (متوفای 1025هـ. ق) پدید آمد. پس از آن، کتابی با عنوان: «شرح آیات الاحکام فی تفسیر کلام الله الملک العلام» به وسیله محمد بن علی بن ابراهیم استرآبادی، معروف به میرزا محمد (متوفای 1028هـ. ق) نوشته شد. این کتاب همراه با «تعلیقات» محمدباقر شریف زاده توسط مکتبة المعراجی به چاپ رسیده است.
کتاب «مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین» تألیف بهاءالدین محمد بن الحسین بن عبدالصمد، معروف به شیخ بهایی (متوفای 1030هـ. ق) از دیگر آثار این دوره است (یزدی، 1374ش، ج1، ص10). امین و آقا بزرگ تهرانی از این کتاب به نام «مجمع النورین و مطلع النیران» نیز یاد می‌کنند و می‌افزایند؛ در این کتاب تنها بحث طهارت وجود دارد و در تفسیر آیات، از احادیث بهره گرفته است (امین، بی‌تا، ج9، ص244/ تهرانی، 1403ق، ج21، ص50). گفتنی است شیخ بهایی از سرآمدان روزگار خویش است و نزدیک به شصت اثر در موضوعات مختلف اسلامی و علمی از جمله تفسیر، حدیث، درایه، رجال، فقه، اصول، تاریخ، حساب، هیأت، ادبیات و شعر از او به یادگار مانده است که در مباحث قرآنی، افزون بر آیات الأحکام مذکور، می‌توان به «العروة الوثقی فی تفسیر القرآن»، و «عین الحیاة» و حاشیه بر تفسیر بیضاوی و نیز حاشیه بر تفسیر کشاف اشاره نمود (امین، بی‌تا، ج9، ص244)؛ چه اینکه این از خصائص علمای جامع است که در زمینه‌های مختلف قلم می‌زنند.
از سوی دیگر «تفسیر آیات الاحکام» تألیف میرزا رفیع الدین محمد حسین مرعشی (متوفای 1034هـ. ق) و «تفسیر القطب شاهی فی شرح آیات الاحکام»، تألیف محمد یزدی معروف به شاه قاضی (متوفای حدود 1040هـ. ق) که برای سلطان محمد قطب شاه نگارش یافته است (کاظمی، 1365ش، ج1، ص11) از دیگر تألیفات فقه‌القرآنی این قرن است.
کتاب آیات الاحکام در موضوع «صیام» با عنوان «اماطة اللثام عن الآیات الواردة فی الصیام» نگارش یکی از علمای اواسط همین قرن است. به گفته‌ی آقابزرگ تهرانی نگارش این کتاب- که بدون ذکر مؤلف است- به شاه صفی صفوی اهدا شده است و دارای صبغه روایی نیز بوده است که خود نویسنده در سال 1046 (هـ. ق) آن را به فارسی ترجمه کرده است (تهرانی، 1403هـ. ق، ج2، ص304).
در این قرن، یکی دیگر از آثار مهم در حوزه فقه‌پژوهی قرآنی پا به عرصه وجود گذاشت. این کتاب با عنوان «مسالک الافهام الی آیات الاحکام» تألیف ابوعبدالله، محمد الجواد، شمس الدین الکاظمی، مشهور به «فاضل جواد» متوفای اواسط قرن یازدهم هجری است. وی شاگرد شیخ بهایی بوده و در اصول، حساب، نجوم، نحو، فقه، ‌رجال، عرفان و تفسیر، دارای آثاری ارزشمند است. (کاظمی، 1365ش، ج1، ص14).
از چهار کتاب: فقه‌القرآن راوندی، کنزالعرفان فاضل مقداد، زبدةالبیان مقدس اردبیلی و مسالک الافهام کاظمی، می‌توان به عنوان کتب اربعه فقه‌القرآن یاد نمود.
در این قرن، همچنین کتاب «فتح ابواب الجنان فی تفسیر آیات الاحکام»، تألیف محمد بن الحسین عاملی (متوفای 1080هـ. ق) به بازار دانش فقه‌القرآن عرضه گردید (همان، ص11)؛ افزون بر آن کتاب «آیات الاحکام الفقهیة» کتابی است به زبان فارسی از مولی ملک علی تونی که در سال 1098 (هـ. ق) به نام شاه سلیمان رضوی نوشته شده است.
اثر دیگر این دوره «مفاتیح الاحکام فی شرح آیات الاحکام القرآنیة» تألیف محمد سعید بن سراج الدین طباطبایی قهپایی (متوفای 1092هـ. ق) است (اردبیلی، 1403ق، ج2، ص118/ تهرانی، 1403ق، ج21، ص298). این اثر شرحی است بر زبدةالبیان مقدس اردبیلی که در همین قرن، توسط سید فضل الله استرآبادی از شاگردان مقدس اردبیلی- که طبعاً از علمای قرن یازدهم به حساب می‌آید- نوشته شد؛ همچنین کتاب «احکام القرآن» تألیف آقا حسین خوانساری (متوفای 1100هـ. ق) را هم باید به این جمع افزود که در اواخر قرن نگاشته شد. (اردبیلی، 1378ش، ص7).

5. دوره رکود

منظور از رکود این نیست که ارابه‌ی فقه‌پژوهی قرآنی به کلی از حرکت باز ایستاد، بلکه منظور این است که اثر قابل توجهی با «شیوه‌ی استدلالی» عرضه نشد. این دوره از اواخر قرن یازدهم شروع می‌شود و تا اواخر قرن سیزدهم به مدت تقریبی دو قرن ادامه می‌یابد. این دوره که عصر رویکرد دوباره به اخباری‌گری است و مجموعه‌های روایی عظیم شیعی در آن رخ می‌نماید، بسیاری از شعب علوم اسلامی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در همین زمان است که «وافی» ملامحسن فیض کاشانی (متوفای 1091 ه. ق)، «وسائل الشیعة» شیخ حر عاملی (متوفای 1104 ه. ق) و «بحارالانوار» محمد باقر مجلسی (متوفای 1111 ه. ق) و «العوالم» شیخ عبدالله بحرانی (متوفای 1130 ه. ق) پا به عرصه وجود می‌گذارد و مسیر بسیاری از علوم را به سمت روایی شدن سوق می‌دهد؛ همچنین در پی آن، تفاسیر روایی‌ای چون تفسیر «الصافی» فیض کاشانی، «البرهان فی تفسر القرآن» سید هاشم بحرانی «متوفای 1107 ه. ق) و «نورالثقلین» محدّث حویزی (متوفای 1112 ه. ق) و «تفسیر کنزالدقائق» مشهدی قمی و ده‌ها تفسیر روایی دیگر ظهور می‌نماید و تقریباً هیچ تفسیر عقلی و اجتهادی‌ای جلوه نمی‌کند.
فقه نیز در این دوره به سمت روایی شدن سوق یافت و آثاری چون «النخبة المحسنیة» فیض کاشانی و شرح آن، یعنی «التحفة السنیة» سید عبدالله جزائری، «حدایق الناظرة» شیخ یوسف بحرانی (متوفای 1176هـ. ق) به حوزه علمی شیعه عرضه می‌گردد. این رویکرد بر فقه‌پژوهی قرآن نیز تأثیر گذاشت و تفسیر آیات الاحکام را یا به صورت تعلیقه درآورد و یا با صبغه‌ی روایی و اخباری‌گری پدیدار کرد.
در این دوره، ابتدا نورالدین بن نورالدین شوشتری (متوفای 1019هـ. ق) «حاشیة علی کنز العرفان» را نوشت (تهرانی، 1403ق، ج6، ص9)؛ پس از وی، میر فضل الله استرآبادی (متوفای 1041هـ. ق) «حاشیة علی زبدة البیان» را به رشته تحریر درآورد (عقیقی بخشایشی، 1382ش، ص520 و 566) بعد از وی، سید نعمت الله جزائری (متوفای سال 1112هـ. ق) که عنایت زیادی به اخبار داشت، کتاب «التعلیقة علی زبدة البیان» را نگاشت؛ همچنین به دنبال آن سلیمان بن عبدالله بن علی بحرانی ماحوزی، معروف به محقق بحرانی (متوفای 1122هـ. ق) کتاب «التعلیقة علی مشرق الشمسین» را نوشت (یزدی، 1374ش، ج1، ص11). نکته آنکه ماحوزی یکی از محدثان نامدار بحرین بود و به گفته‌ی شاگردش، شیخ عبدالله بن صالح بحرانی، بیشتر علومش در حدیث، رجال و تاریخ بوده است (ماحوزی بحرانی، 1417ق، ص5).
در دهه‌ی سوم قرن دوازدهم، تعلیقات دیگری نیز نوشته شد که از جمله‌ی آن، یکی علامه محمد بن عبدالفتاح، مشهور به سراب تنکابنی (متوفای 1124هـ. ق) بود که کتابی را با عنوان «التعلیقة علی زبدة البیان فی احکام القرآن» به رشته تحریر درآورد. (یزدی، پیشین) (6) و دیگری از علامه میرزا عبدالله بن عیسی تبریزی اصفهانی، مشهور به افندی (متوفای حدود 1130ه. ق) که کتاب «التعلیقة علی مسالک الافهام الی آیات الاحکام» را نگاشت (اردبیلی، 1378ش، ص7/ یزدی، پیشین). در اواسط قرن یازدهم نیز «التعلیقة علی زبدة البیان فی احکام القرآن» به وسیله امیر بهاءالدین محمد بن امیرمحمدباقر مختاری حسینی نائینی سبزواری (متوفای 1130 یا 1140هـ. ق) نگارش یافت.
آقا بزرگ تهرانی از کتابی در زمینه فقه‌القرآن با عنوان «آیات الاحکام» نام می‌برد که در آن، آیات فقهی قرآن بدون شرح و تفسیر مرتب شده است و نادرشاه در سال 1145هـ. ق آن را وقف کتابخانه رضوی نموده است (تهرانی، 1403ق، ج1، ص41). برخی از فضلای معاصر از این کتاب به اعتبار نام واقف، به «تفسیر آیات الاحکام نادری» تعبیر نموده‌اند (عقیقی بخشایشی، 1382ش، ص674). در ربع آخر قرن دوازدهم، «التعلیقة علی مشرق الشمسین» به قلم اسماعیل بن محمد حسین مازندرانی، مشهور به خاجویی (متوفای 1173 یا 1177هـ. ق) به جمع قافله‌ی فقه‌القرآن پیوست (اردبیلی، 1378ش، ص8). آقای استادی نیز یک «التعلیقة» دیگر را که در قرن دوازدهم بر زبده البیان نگاشته شده نام می‌برد و آن را به محمد رفیع جیلانی نسبت می‌دهد.
اثر دیگری که در این دوره در زمینه فقه‌القرآن نگاشته شده است و غالباً با صبغه‌ی روایی است، عبارت است از «ایناس سلطان المؤمنین باقتباس، علوم الدین من النبراس المعجز المبین» تألیف سید محمدعلی عاملی مکی (متوفای 1139هـ. ق) (تهرانی، 1403ق، ج2، ص41). آقای مرعشی در ذیل عنوان کتاب، این جمله را می‌افزاید: «فی تفسیر الآیات القرآنیة التی هی الأحکام الأصلیة و الفرعیة» (کاظمی، 1365ش، ج1، ص11). اعجاز حسین می‌نویسد: تفسیر آیات الاحکام سید محمد حیدر بر تسلط و گستره‌ی علمی وی بر مذاهب عامه و خاصه و تحقیق آرای آنها گواهی می‌دهد؛ چرا که مشتمل بر همه علوم است. وی این کتاب را برای شاه سلطان حسین نوشته است (اعجاز حسین، 1409ق، ص126). باید توجه داشت که ظاهراً این اولین کتابی است که به صورت مقارن و به این شکل تألیف شده است.
دیگر آثار فقه‌القرآنی که در این دوره با صبغه‌ی روایی پدیدار شد، «تفسیر آیات الاحکام» تألیف شیخ احمد بن اسماعیل جزائری (متوفای 1151هـ. ق) است. اعجاز حسین درباره‌ی این کتاب می‌نویسد: مؤلف در این کتاب به روایات تمسک نموده است که در نوع خود بی‌نظیر و نفیس است (همان). آیت الله نجفی مرعشی از این اثر به نام «قلائد الدرر فی بیان آیات الاحکام بالاثر» یاد می‌کند و می‌افزاید: این کتاب بسیار سودمند است که در ذیل هر آیه، اخبار ائمه (علیهم السلام) را با بحث و تحقیق می‌آورد (کاظمی، 1365ش، ج1، ص12): کتاب «تحصیل الاطمینان فی شرح زبدة البیان فی احکام القرآن» نوشته امیرمحمد ابراهیم بن امیر معصوم قزوینی، معروف به قاضی محمد ابراهیم (متوفای 1160هـ. ق) (7) دیگر اثر فقه‌القرآنی این دوره است. این تفسیر به زبان فارسی و شبیه تفسیر ابوالفتوح رازی می‌باشد (تهرانی، 1403ق، ج4، ص239).
در اواخر همین قرن، سید شمس الدین محمد حسینی مرعشی (متوفای 1181هـ. ق) کتابی با عنوان «آیات الاحکام» نوشت؛ همچنین مولی محمدکاظم طبرسی (متوفای 1190هـ. ق) نیز «آیات الاحکام» را به رشته‌ی تحریر درآورد. (دفتر تبلیغات اسلامی، 1374ش، ص179). در انتهای این قرن، کتاب دیگری با عنوان «نمط الدُرر» به وسیله محمد بن الحسن الخراسانی (متوفای 1200هـ. ق) نگارش یافت (همان) و پس از آن، حرکت فقه‌پژوهی به مدت تقریبی نیم قرن کُند، بلکه به کلی متوقف گردید.

6. دوره بازگشت

پس از فراز و نشیب نسبتاً طولانی و خمودگی‌ای که در طول دو قرن یازدهم و دوازدهم متوجه حرکت فقه‌پژوهی گردید، از اواسط قرن سیزدهم، دوباره خیزش و شتاب لازم را باز یافت و اولین اثر، به وسیله سید محمدابراهیم حسینی مرعشی (متوفای 1240هـ. ق) با عنوان «آیات الاحکام» نوشته شد. (همان)
پس از آن، کتاب «تقریب الافهام فی تفسیر آیات الاحکام» به دست سید محمدقلی بن محمد حسین بن حامد حسین نیشابوری (متوفای 1260هـ. ق) به زبان فارسی تألیف و وارد بازار فقه‌پژوهی گردید (اعجاز حسین، 1409ق، ص127/ تهرانی، 1403ق، ج4، ص 366). گفتنی است نویسنده این اثر، پدر اعجاز حسین، صاحب کتاب «کشف الحجب عن اسماء المؤلفات و الکتب» است.
بعد از آن، کتاب «دلائل المرام فی تفسیر آیات الاحکام» توسط محمد جعفر بن سیف الدین استرآبادی مشهور به شریعتمدار (متوفای 1263هـ. ق) نگاشته شد (کاظمی، 1365ش، ج1، ص12). دو اثر دیگر نیز در اواخر این قرن نگاشته شد: یکی کتاب «کنزالعرفان فی تفسیر القرآن» است که در آن، پس از مباحث تفسیری و قرائی به احکام فقهی آیات براساس مذاهب اربعه و اثبات حقانیت فقه جعفری می‌پردازد (مؤسسه دائرة الفقه الاسلامی، 1424ق، ج2، ‌ص 503) و دیگری کتاب «الوجیز فی تفسیر آیات الاحکام» که به وسیله عبدالحسین بن ابراهیم مخزومی (متوفای 1279هـ. ق) به رشته تحریر درآمد (دفتر تبلیغات اسلامی، پیشین، به نقل از: معجم المفسرین، ج6، ص11).
در اوایل قرن چهاردهم، علی بن ملا محمدجعفر استرآبادی، معروف به شریعتمدار (متوفای 1315هـ. ق) چند کتاب در زمینه فقه‌القرآن نوشت: یکی کتاب «نثر الدرر الایتام فی شرح الآیات الاحکام» که نسبتاً مبسوط است؛ دوم «الدرر الایتام فی تفسیر آیات الاحکام» (کاظمی، 1365ش، ج1، ص12). تهرانی از این کتاب با عنوان «انموذج فی تفسیر آیات الاحکام» یاد می‌کند و می‌افزاید: آن را از «نثر الدرر» استخراج نموده است (تهرانی، 1403ق، ‌ج8، ص119). ایشان از کتاب سومی از وی به نام «کنز دُرر الاحکام» یاد می‌کند که در حقیقت شرحی بر دُرر الاحکام است. (همان، ج18، ص153).
در همان زمان، کتابی با عنوان «احکام القرآن» به وسیله سید شرف الدین علی حسینی مرعشی (متوفای 1316هـ. ق) نوشته می‌شود (دفتر تبلیغات اسلامی، 1374ش،

عبارات مرتبط با این موضوع

فقه‌القرآن شیعه در بستر تاریخشیعهدربسترتاریخچکیده این مقاله در آغاز به کلیاتی درباره موضوع، از جمله ماهیت فقه‌القرآن، جایگاه آن دانلود کتاب تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام تا قرن ……دانلود کتاب تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام اسلامی به خصوص فرقه‌های شیعه در دانشگاه شیعه شیعه در تاریخ اسلاماین تحقیق که به نام شیعه در تاریخ اسلام خوابیدن در بستر پیغمبر اکرم تاریخ اصول فقه ویکی علوم اسلامیتاریخاصولفقه تحول آن در بستر زمان در طول تاریخ، دوره اصول فقه شیعه است در این تاریخچه پیدایش شیعه در ایرانتاریخچه پیدایش شیعه در نتایج تحلیل قیمت دلار در تاریخ ۲۰ آذرماه ۹۵ تفاوت های میراث حدیث شیعه و اهل سنت بیشتر در بستر تاریخ حدیث اهل سنت شکل گرفته و آنچه در تاریخ شیعه انجام سیری بر تاریخچه اصول فقه و تحول آن در بستر زمان مى در طول تاریخ ، دوره در نزد شیعه ، فقه ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادفقهاز دیدگاه فقهای شیعه، این منابع در اصل دو تاریخ فقه در سال‌های نخستین توضیحواژه شناسیمنابع فقهاحکام فقهیشیعه نیوز رسانه مستقل شیعیان نقش مرجعیت شیعه در خاموش کردن فتنه طایفه‌ای شیعه نیوز رسانه مستقل شیعیان رییس کمیته حج و زیارات شیعیان پاکستان از کاهش سهمیه حجاج شیعه این کشور در شیعه نیوز شهرستان خوی این مقبره در خیابان طالقانی روبروی ضلع غربی بازار قدیمی خوی و در داخل بافت قدیمی شهر قرار تاریخ شیعه در ایران شیعه در افغانستان دانلود کتاب شیعه در اسلام تعداد شیعه در جهان جمعیت شیعه در جهان شیعه در ترکیه پیدایش شیعه در ایران اوقات شرعى شیعه در جهان


ادامه مطلب ...

تاریخ تولد امام حسن عسکری چه روزی است؟

[ad_1]

تاریخ تولد امام حسن عسکری مصادف با هشتم ربیع الثانی سال 232 هجری قمری است. تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع) از جمله روزهای مهم شیعیان می باشد.

سالروز ولادت با سعادت امام یازدهم حضرت امام حسن عسکرى (ع) را به تمامى شیعیان جهان تبریک عرض نموده، امیدواریم خداوند متعال توفیق پیروى آن امام همام را به همه ما عنایت فرموده و در فرج فرزند بزرگوارش حضرت مهدى (ع) تعجیل فرماید.

تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

روز میلاد امام حسن عسکری (ع)

امام حسن عسکری (ع) در سال 232 هجری در روز هشتم ماه ربیع الثانى در مدینه چشم به جهان گشود. پدر آن حضرت امام بزرگوار حضرت هادى و مادر والا گهرش سوسن، سلیل یا حدیثه نام داشت که زنی لایق و صاحب فضیلت و در پرورش فرزند نهایت مراقبت را داشت، تا حجت حق را آن چنان که شایسته است پرورش دهد.

تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

عسکری به چه معناست؟

هنوز چند سالی از عمر مبارکش نمی گذشت که به همراه پدر بزرگوارش امام هادی (ع) از مدینه به سامرا تبعید شد و در مرکز عسکر (لشکرگاه) تحت نظارت مأموران خلیفه ساکن شد. آن حضرت و پدر بزرگوارشان به مناسبت این که در محل استقرار لشکریان حکومت ناگزیر به سکونت شده بودند، عسکریین (ع) (=دو عسکری) لقب یافته اند.

تاریخ تولد امام حسن عسکری . تاریخ تولد امام حسن عسگری

تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

صورت و سیرت امام حسن عسکری (ع)

امام یازدهم صورتی گندمگون و بدنی در حد اعتدال داشت. ابروهای سیاه کمانی، چشمانی درشت و پیشانی گشاده داشت. دندانها درشت و بسیار سفید بود و خالی بر گونه راست داشت.

امام حسن عسکری (ع) بیانی شیرین و جذاب و شخصیتی الهی باشکوه و وقار و مفسری بی نظیر برای قرآن مجید بود. راه مستقیم عترت و شیوه صحیح تفسیر قرآن را به مردم و به ویژه برای اصحاب بزرگوارش (در ایام عمر کوتاه خود) روشن کرد.


تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

امامت امام حسن عسکری (ع)

آنچه از صفات بزرگ و فضائل که لازمه امامت است در آن حضرت جمع بود؛ یعنى: در علم، زهد، کامل بودن در عقل و خرد، عصمت، شجاعت، کرم و بزرگوارى از تمام مردم زمان خود برتر بود و علاوه بر نصوص که از پیامبر (ص) و امامان گذشته درباره امامت آن حضرت وارد شده بود، حضرت امام هادى (ع) نیز تصریح به امامت آن جناب فرمودند و در روایتى که مرحوم شیخ مفید در کتاب گرانقدر «ارشاد» نقل کرده است، حضرت امام هادى (ع) چهار ماه قبل از شهادت امام عسکرى (ع) را وصى خود قرار داد، و به امامت آن حضرت تصریح کرده و گروهى از دوستان و شیعیان را بر این امر گواه گرفت. آن حضرت در میان مردم وبزرگان و حتّى افراد مخالف از احترام خاصى برخوردار بود، به حدّى که حتى ناخواسته آن حضرت را احترام مى کردند.

تاریخ تولد امام حسن عسکری . محل تولد امام حسن عسگری

تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

اخلاق امام حسن عسکری (ع)

آن بزرگوار همانند پدران گرامى خویش از چنان اخلاق و رفتار والائى برخوردار بود که دشمنان نیز تحت تأثیر اخلاقش قرار مى گرفتند؛ به عنوان مثال آن حضرت را به زندانبانى به نام على بن اوتاش سپردند، این شخص به شدّت با خاندان پیامبر دشمنى می وزرید، و با آل ابى طالب با شدت و خشونت رفتار مى کرد. وقتى آن حضرت را به زندان او فرستاند بیش از یک روز نگذشته بود که آنچنان در مقابل امام (ع) تواضع مى کرد که گونه بر خاک مى گذشت، و سر به زیر انداخته به آن بزرگوار نگاه نمى کرد، و هنگامى که آن حضرت از زندان او بیرون رفت این شخص از بهترین شیعیان شده بود، و این به واسطه جلالت و مهابت و اخلاق امام عسکرى (ع) بود.

تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

معجزات امام حسن عسکری (ع)

آن حضرت همانند پدران بزرگوارش داراى کرامات و معجزاتى نیز بوده اند که مورخان نقل کرده اند و ما در اینجا فقط به ذکر دو مورد مى پردازیم؛

  • شخصى مى گوید: سر راه امام عسکرى (ع) نشستم، وقتى آن حضرت رسید از تنگدستى خویش به آن بزرگوار شکایت کردم و قسم خوردم که نه درهم و دینارى دارم و نه غذاى صبح و شام. آن حضرت فرمود: آیا به دروغ سوگند مى خورى با اینکه 200 دینار در زیر خاک پنهان کرده اى، و این که مى گویم نه براى آن است که چیزى به تو ندهم، اى غلام آنچه با خود دارى به او بده، غلامش صد دینار به من داد، سپس روى به من کرده فرمود: تو آن دینارها که در زیر خاک پنهان کرده اى در وقتى که سخت بدانها نیازمند هستى از آنها محروم خواهى ماند، و راست فرمود، زیرا آن پول که حضرت داد خرج کردم، و درهاى روزى بر من بسته شد، و به ناچار به سراغ پولى که در زیر خاک پنهان کرده بودم رفتم اما اثرى از آن نیافتم، بعد فهمیدم که پسرم جاى پولها را دانسته، و آنها را برداشته و گریخته است، و به هیچ چیز از آن پولها دست نیافتم.
  • شخصى به نام احمد بن محمد مى گوید: در زمانى که مهتدى عباسى دست به کشتار موالیان ترک و وابستگان خود زد، من نامه اى به حضرت عسکرى (ع) نوشتم که: سپاس خداى را که او را از ما به خود سرگرم کرد، زیرا من شنیده بودم که او شما را تهدید به قتل کرده است و گفته است که: من ایشان را از روى زمین بر مى دارم، حضرت عسکرى (ع) به من نوشت: عمر او به این کارها کفاف نخواهد داد، از امروز پنح روز بشمار و روز ششم پس از خوارى و ذلتى که به او بر سر گشته خواهد شد، و چنان شد که آن حضرت فرموده بود.
تاریخ تولد امام حسن عسکری . تاریخ میلاد امام حسن عسگری

تاریخ تولد امام حسن عسکری (ع)

گزیده ای از سحنان امام حسن عسکری (ع)

در اینجا بعضی از کلمات حکمت آمیز حضرت امام حسن عسکرى (ع) را ذکر می کنیم.

  • جدال مکن میرود خوبى و حسن تو و مزاح مکن که جرئت مى کنند و دلیر مى شوند بر تو.
  • از تو اضح است آن که سلام کنى بر هر کس که میگذرى بر او، و آن که بنشینى در جائى که پست تر است از مکان شریف مجلس
  • پارساترین مردم کسى است که توقف کند نزد شبهه، و عابدترین مردم کسى است که بپا دارد فرائض را، و زاهدترین مردم کسى است که ترک کند حرام را، و از همه مردم کوشش و مشقّتش بیشتر است کسى که ترک کند گناهان را.
  • مشغول نسازد تورا روزى که خدا ضامن آن شده از عملى که بر تو فرض است.
  • از ادب دور است ظاهر کردن خوشحالى نزد شخص غمناک.
  • همانا از براى جود وبخشش اندازه و مقدارى است پس هر گاه زیاد شده از آن مقدار پس آن اسراف است. براى خرم و احتیاط مقدارى است پس هرگاه زیاد شد از آنمقدار پس آن جبن و ترس است و از براى اقتصاد و میانه روى مقدارى است پس هرگاه زیاد شد بر آن پس آن بخل است و از براى شجاعت مقدارى است پس هرگاه زیاد شد بر آن تهوّر و بى أدبى است و کافى است تو را از براى ادب کردن نفست اجتناب کردنت از چیز یکه مکروه وناپسند بیشمارى از غیر خودت.


گردآوری: مجله اینترنتی ستاره


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

حسن عسکری ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادحسنعسکریامام شیعه حسن عسکری نقش یازدهمین امام شیعیان نام حسن عسکری کنیه ابومحمد لقبها ساعت و تقویم ایرانساعت و تقویم ایران، اوقات شرعی نقاط مختلف ایران، مناسبتهای روز و تبدیل تاریخ شمسی به حسن مجتبی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادحسنمجتبیامام شیعه حسن مجتبی نقش دومین امام شیعیان نام حسن مجتبی کنیه ابومحمّد ابامحمّد زندگینامه امام علی نقیع تولد امام دهم شیعیان حضرت امام علی النقی ع را نیمه ذیحجه سال هجری قمری نوشته اند نمونه‌هایی از معجزات امام زمانعجخبرگزاری فارس شیخ الطائفة حدود سی نمونه از معجزات امام عصر عجل الله تعالی فرجه زندگینامه کامل امام زمان حضرت مهدیعجاین مقاله تا چه اندازه برای شما مفید بوده است؟رسول نور حضرت محمد ص تاریخ، سیره، زندگینامه، احادیث و سخنان پیامبر اعظم حضرت محمد ص با استفاده از کتاب پیشه اولیای خدا چه بوده است آکاتجارت و بازرگانی از جمله مشاغلی است که در جوامع بشری، از دیرباز تا کنون، مورد توجه بشارت امام حسینع به ظهور امام عصرعجامام حسینع همچون سایر امامان معصوم بشارت ظهور مهدی موعودعج را داده‌ و فرمودند او زندگی نامه امام حسین علیه السلامدرباره‌ی تاریخ ولادت امام حسین علیه السّلام دو نظر مشهورتر سوم و پنجم شعبان است حسن عسکری ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد حسنعسکری امام شیعه حسن عسکری نقش یازدهمین امام شیعیان نام حسن عسکری کنیه ابومحمد لقبها عسکری ساعت و تقویم ایران ساعت و تقویم ایران، اوقات شرعی نقاط مختلف ایران، مناسبتهای روز و تبدیل تاریخ شمسی به میلادی حسن مجتبی ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد حسنمجتبی زندگی تا پیش از خلافت حسن فرزند علی و فاطمه دختر محمد در ۱۵ رمضان ماه تولد مورد اختلاف است زندگینامه امام علی نقیع تولد امام دهم شیعیان حضرت امام علی النقی ع را نیمه ذیحجه سال هجری قمری نوشته اند زندگینامه کامل امام زمان حضرت مهدیعج این مقاله تا چه اندازه برای شما مفید بوده است؟ رسول نور حضرت محمد ص تاریخ، سیره، زندگینامه، احادیث و سخنان پیامبر اعظم حضرت محمد ص با استفاده از کتاب، مقاله پیشه اولیای خدا چه بوده است آکا آداب تجارت در اسلام آدابی برای بازرگانان و تاجران بیان شده است که در ذیل به برخی از مهم ترین بشارت امام حسینع به ظهور امام عصرعج امام حسینع همچون سایر امامان معصوم بشارت ظهور مهدی موعودعج را داده‌ و فرمودند او امام زندگی نامه امام حسین علیه السلام درباره‌ی تاریخ ولادت امام حسین علیه السّلام دو نظر مشهورتر سوم و پنجم شعبان است


ادامه مطلب ...

تاریخ عرضه‌ کنسول جدید نینتندو لو رفت

[ad_1]

تا این لحظه مشخص شده که کنسول سویچ شرکت نینتندو اواخر اسفند ماه یا اوایل فروردین ماه راهی بازار می‌شود.

به گزارش صبحانه،  شرکت نینتندو هنوز تاریخ عرضه‌ی دقیق این محصول را اعلام نکرده و به همین دلیل حرف و حدیث‌ها درباره‌ی این کنسول جدید بسیار زیاد است. به نظر می‌رسد که تاریخ عرضه‌ی این کنسول لو رفته و گفته شده که سویچ در تاریخ ۲۶ اسفند ماه راهی بازار می‌شود.
 
تاریخ عرضه‌ کنسول جدید نینتندو لو رفت
این اطلاعات از طریق کاربری با نام King_of_Rad_Lion در سایت Reddit به بیرون درز کرده و گفته شده که نینیتندو قصد دارد در تاریخ ۲۶ اسفند ماه کلی پاداش جدید به کاربران بدهد. این شرکت تمام پاداش‌های قبلی را متوقف کرده و می‌خواهد در این تاریخ پاداش‌های جدید به کاربران بدهد. همین صحبت‌ها احتمال عرضه‌ی سویج در تاریخ گفته شده را زیاد کرده است. این کاربر سایت Reddit به این موضوع هم اشاره کرده که کنسول جدید نینتندو روز جمعه راهی بازار می‌شود و به همین دلیل تاریخ سیستم پاداش این شرکت تغییر کرده و به ۲۶ اسفند ماه انتقال پیدا کرده است.
 
تاریخ عرضه‌ کنسول جدید نینتندو لو رفت

 تبلیغات نینتندو سویچ


هنوز نمی‌توانیم به این تاریخ خوش‌بین باشیم و باید منتظر اعلام رسمی نینتندو بمانیم. این شرکت قصد دارد در تاریخ ۲۳ دی ماه کنفرانس خبری ویژه‌ای برای منتشر کردن خبرهای بیشتر از این کنسول برگزار کند.

منبع : دیجی کالا


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

قیمت فروش کنسول بازی ایکس باکس – …قیمتفروشکنسولبازیایکسایکس‌باکس ۷۲۰ این خبر در تاریخ ۰۷م اسفند ۱۳۹۱ بە نقل از منبع ذکر شده، در پرتال خبری تک شات اخبار داغ فناوریتک شات، اخبار داغ فناوری به همراه ویدیوهای جذاب از جدیدترین گجت‎ها و بازی‎هامجله خبری موریکس در آبان ماه سال جاری بود که شرکت هواوی از گوشی میت ۹ رونمایی کرد این گوشی یک محصول ترفندهای موبایل، دنیای موبایل، تبلت،ترفند …دنیای موبایل ،دنیای موبایل و کامپیوتر،دنیای موبایل و تبلت،دنیای موبایل،دنیای دنیای فناوری زومیتهایلایت ۱۵۱ از واکسنی برای ابولا تا حدس‌ها در مورد قیمت کنسول پروژه اسکورپیوخبرآنلاین، خبر انلاین اخبار،آخرین خبرها،خبر فوریدیا میرزا از بزرگترین مشکل زنان هندی پرده برداشت آخرین تغییرات قیمت دلار در سومین روز قیمت فروش کنسول بازی ایکس باکس – جدیدترین اخبار قیمتفروشکنسولبازی ایکس‌باکس ۷۲۰ این خبر در تاریخ ۰۷م اسفند ۱۳۹۱ بە نقل از منبع ذکر شده، در پرتال خبری ممتاز تک شات اخبار داغ فناوری تک شات، اخبار داغ فناوری به همراه ویدیوهای جذاب از جدیدترین گجت‎ها و بازی‎ها مجله خبری موریکس بازی در چند ماه آینده منتشر می‌شود و به‌تازگی جزییات جدیدی از چگونگی ساخت و ترفندهای موبایل، دنیای موبایل، تبلت،ترفند موبایل کامپیوتر دنیای موبایل ،دنیای موبایل و کامپیوتر،دنیای موبایل و تبلت،دنیای موبایل،دنیای موبایل دنیای فناوری زومیت هایلایت ۱۵۱ از واکسنی برای ابولا تا حدس‌ها در مورد قیمت کنسول پروژه اسکورپیو خبرآنلاین، خبر انلاین اخبار،آخرین خبرها،خبر فوری خبرآنلاین سیاسیخبرآنلاین پرسپولیسخبرآنلاین بی بی سیخبرآنلاینخبرآنلاین داعشخبرآنلاین


ادامه مطلب ...

تاریخ چین در معماری یک مجتمع چند منظوره

[ad_1]

وب سایت معماری آرل: معماری می تواند فرهنگ ملتی را در یک سازه به تماشا بگذارد، نمونه اش معماری مجتمعی فرهنگی ـ تفریحی در چین  که در آن فرهنگ گذشته، حال و آینده ی این کشور را می توان دید.

 

تاریخ چین در معماری یک مجتمع چند منظوره 


این مجموعه به صورت یک حلقه ی گسترده  بوده  که فضاها و امکانات بسیاری حول آن در نظر گرفته شده است. در میانه این حلقه، حیاط وسیعی وجود دارد که رابط بین برج ها و مراکز مختلف می باشد. در واقع  این مجموعه دارای امکاناتی چون: مرکز خرید، سالن عروسی، مرکز بهداشت و درمان و سه برج است که کاربری هریک از این برج ها شامل هتل، اداری و برج کارگاه فرهنگی می شود.


هدف از طراحی این مجموعه، ایجاد مجتمع نمادینی بوده که فرهنگ چین را در برمی گیرد و با جذب گردشگر، فرهنگ این کشور را بین مردم مختلف جهان ترویج می دهد. برنامه ریزی برای ساخت و ساز این مجتمع عظیم، به گونه ای بوده تا سال 2019 تکمیل شود.

 

تاریخ چین در معماری یک مجتمع چند منظوره 

 


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

نقــــــش نگـــــــار بزرگترین بانک اطلاعاتی معماری و فتوشاپ در معماری ، فیلم فارسی آموزش پست پروداکشن در معماری ، آموزش نرم افزارهای عصر ایران سیدمحمد باختر مثل یک قهرمان در بازگشت به زادگاهش مورد استقبال همشهریان کُرد زبانش مجموعه فضاهای فرهنگی معماری، دکوراسیون داخلی ، …مجموعه ای از معماری و طراحی داخلی فضاهای فرهنگی مانند موزه، کتابخانه، آمفی تئاتر پروژه های منتخب جایزه آقا خان معماری، دکوراسیون مسابقات معماری آقا خان شش پروژه برتر در رقابت های امسال را معرفی کرد مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام …مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری گروه معماری پارساکد مطالعاتموزههنرمعاصرمقدمه هیچ مهندس معماری نمی تواند بدون شناخت و درک کامل موضوع پروژه و نیازهای کارفرما گروه معماری پارساکد مطالعاتهتلرسالههتلطرحدر جهان امروز یک انسان با تجربه و موفق نیازمند سفر کردن است ارتباطات او را به اهدافش مکان های دیدنی دزفول به روایت تصویر دزفول …به گزارش روناش ، مردم ساکن جندی شاپور پس از ویرانی این شهر به کناره رود دز مهاجرت اصفهان ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاداصفهاندر طول تاریخ به آسانی نمی‌توان رد شهر اصفهان را به طور پیوسته دنبال نمود هر چند روشهای طراحی و تولید صنعتی معماری ایرانیمبل عشق کاری از ۱ تکتونیک در یک برج طبقه ۱ ۱ ،برنده رقابت نقــــــش نگـــــــار بزرگترین بانک اطلاعاتی معماری و عمران فتوشاپ در معماری ، فیلم فارسی آموزش پست پروداکشن در معماری ، آموزش نرم افزارهای معماری عصر ایران تکذیب برنامه دیدار سه جانبه روحانی، پوتین و اردوغان در قزاقستان اتفاق کم سابقه آمریکا طرح مجموعه فضاهای فرهنگی معماری، دکوراسیون داخلی ، طراحی داخلی آرل مجموعه ای از معماری و طراحی داخلی فضاهای فرهنگی مانند موزه، کتابخانه، آمفی تئاتر، سینما و پروژه های منتخب جایزه آقا خان معماری، دکوراسیون داخلی مسابقات معماری آقا خان شش پروژه برتر در رقابت های امسال را معرفی کرد مسابقات گروه معماری پارساکد مطالعاتموزههنر مقدمه هیچ مهندس معماری نمی تواند بدون شناخت و درک کامل موضوع پروژه و نیازهای کارفرما گروه معماری پارساکد مطالعاتهتلرسالههتل در جهان امروز یک انسان با تجربه و موفق نیازمند سفر کردن است ارتباطات او را به اهدافش در مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام پروپوزال سمینار مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری، گروه اصفهان ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد اصفهان در طول تاریخ به آسانی نمی‌توان رد شهر اصفهان را به طور پیوسته دنبال نمود هر چند اصفهان در مکان های دیدنی دزفول به روایت تصویر دزفول شناسی روناش به گزارش روناش ، مردم ساکن جندی شاپور پس از ویرانی این شهر به کناره رود دز مهاجرت کردند و روشهای طراحی و تولید صنعتی معماری ایرانی «مبل عشق» کاری از ۱ تکتونیک در یک برج طبقه ۱ ۱ ،برنده رقابت طراحی موزه


ادامه مطلب ...

مایکروسافت اولین شرکت ۱ تریلیون دلاری در تاریخ

[ad_1]

 

کد مطلب: 428660

مایکروسافت اولین شرکت ۱ تریلیون دلاری در تاریخ

بخش دانش و فناوری الف،7 دی95

شرکت مایکروسافت طراح و بنیان گذار سیستم عامل ویندوز یکی از غول های نرم افزاری دنیا شناخته می شود که بر اساس تحلیل های تحلیل گران ارزش این شرکت چیزی بالغ بر یک تریلیون دلار تخمین زده شده است.

تاریخ انتشار : سه شنبه ۷ دی ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۴۸

 کلیک، در ماه فوریه سال ۲۰۱۵ میلادی، اپل به عنوان اولین شرکتی که ارزش آن بیش از ۷۱۰ میلیارد دلار برآورد شده بود، شناخته شد. در آن زمان اپل اولین شرکت در طول تاریخ بود که ارزشی بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار داشت.

اما شرکت مایکروسافت اولین شرکت در طول تاریخ است که ارزش آن چیزی بالغ بر یک تریلیون دلار تخمین زده شده است. ارزش کنونی ۵ شرکت فعال در زمینه فناوری به صورت زیر است.

شرکت اپل ۶۱۷ میلیارد دلار

شرکت آلفابت ۵۴۸ میلیارد دلار

شرکت مایکروسافت ۴۹۲ میلیارد دلار

آمازون ۳۵۹ میلیارد دلار

فیس بوک ۳۳۳ میلیارد دلار

 در این میان مایکروسافت که شرکتی نرم افزاری است از شانس بهتری نسبت به شرکت های سخت افزاری مانند اپل برای رسیدن به ارزشی بالغ بر یک تریلیون دلار خواهد داشت. بر اساس اظهار نظر تحلیل گر ارشد، مارکوفسکی، تصاحب لینکد این توسط مایکروسافت از جمله مواردی بوده است که توانسته است به مایکروسافت کمک کند تا به این حد از ارزش برسد زیرا تصاحب و در اختیار داشتن شبکه های اجتماعی پر طرفدار می تواند یک شانس مضاعف برای بالاتر رفتن ارزش یک شرکت باشد. در واقع مایکروسافت به ازای هر کاربر فعال در شبکه اجتماعی لینکداین تنها ۶۰ دلار پراداخته است. این در حالی است که فیس بوک برای هر کاربر به صورت میانگین چیزی در حدود ۲۱۸ دلار پرداخته است.

اما برای این که ارزش شرکت مایکروسافت به بیش از ۱ تریلیون دلار برسد، باید ارزش سهام این شرکت در بازار بورس بالاتر رود. در واقع یکی از راه ها برای بالاتر رفتن ارزش سهام مایکروسافت در بورس افزایش تعداد کاربران شبکه اجتماعی لینکد این از ۴۳۳ میلیون نفر به ۷۰۰ میلیون نفر است.

نکته جالب توجه در این رقابت این است که تنها رقیب جدی و اصلی مایکروسافت از میان شرکت های نام برده شده در لیست بالا شرکت آلفابت است. به نظر می رسد بعد از آلفابت اپل نیز می تواند شانس رسیدن به ارزش بالای یک تریلیون دلار را داشته باشد.

 

 

کلمات کلیدی : دانش و فناوری+مایکروسافت

 

نظراتی که به تعمیق و گسترش بحث کمک کنند، پس از مدت کوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت دیگر بینندگان قرار می گیرد. نظرات حاوی توهین، افترا، تهمت و نیش به دیگران منتشر نمی شود.


[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

نوشته های خواندنی روح‌اله یکشنبه ‏ ‏ سه نفر آمریکایی و سه نفر ایرانی با همدیگر برای شرکت در اخبار،اخبار اقتصادیجدیدترین اخبار اقتصادی و …وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه فضای بین المللی در بحث صنعت رو به بهبود است، گفت نیوزهاب نشریه روزانه گروه مپناخبر امضای تفاهم‌نامه ایران و آلمان در صنایع برق خبرگزاری مهر وزارت نیرو و شرکت نیوزهاب نشریه روزانه گروه مپنامعاون برنامه‌ریزی شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی مناطق احداث نیروگاه‌های مغز گوگل چگونه کار می‌کند؟ نویسنده مترجم مریم رضایی منبع چند هفته پیش، در کنفرانس سالانه گوگل که در نوشته های خواندنی روح‌اله یکشنبه ‏ ‏ سه نفر آمریکایی و سه نفر ایرانی با همدیگر برای شرکت در یک اخبار،اخبار اقتصادیجدیدترین اخبار اقتصادی و بازرگانی،اقتصاد وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه فضای بین المللی در بحث صنعت رو به بهبود است، گفت


ادامه مطلب ...

تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز

[ad_1]

جنگ ویتنام، فقر و فاصله طبقاتی، بمب اتمی هیروشیما، آتش سوزی و.... تصاویری هستند که هر کدام دوره ای حساس از طول تاریخ را برای بیننده به نمایش می گذارند.

جنگ ویتنام، فقر و فاصله طبقاتی، بمب اتمی هیروشیما، آتش سوزی و.... تصاویری هستند که هر کدام دوره ای حساس از طول تاریخ را برای بیننده به نمایش می گذارند.

جوان؛ مجله تایمز با کمک مورخان، سردبیران و عکاسان زیادی از سراسر جهان با انتشار 100 تصوبر تاثیر گذار و تلخ مروری بر تاریخ جهان داشته است. عکس هایی که هر کدام با نفوذ گذاری خاص خود یادآور واقعیتی تلخ در یک برهه خاص برای بینندگان است. ما نیز در این خبر تعدادی از این تصاویر را برای شما به اشتراک می گذاریم.

سال 1963 حمله امریکا به ویتنام - خود سوزی یک راهب ثبت شده توسط عکاس مالکو براون

تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز
1993 کرکس در کمین کودک گرسنه: کوین کارتر فقر در آفریقای جنوبی را با این تصویر دلخراش نمایش داده است.
تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز

1932 ناهار بر فراز آسمان خراش: ناهار خوردن 11 کارگر منهتنی از نیویورک در ارتفاع 250 متری از سطح زمین. عکسی که توسط کمپین تبلیغاتی این آسمان خراش از طبقه 69 این برج گرفته شد.

تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز


1989 مرد و تانک: این نصویر فضای حاکم بر خیابان ها را یک روز پس از قتل عام میدان تیانانمن را نمایش می دهد.
تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز

2001 سقوط مرد: مردی که در ساعاتی پس از حادثه 11 سپتامبر راهی متفاوت برای پایین آمدن انتخاب کرده است.


تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز

2015 تصویر معروف جسد کودک سوری که ابها به ساحل کشاندند: توسط عکاس دمیر. واژگون شدن قایق مهاجران سوری که منجر به غرق شدن دو کودک 3 و 4 ساله و مادر آنها شد.

تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز

1945 ابر بمب اتمی ناکازاکی: چالز لوی از بمبی که تا ارتفاع 45 هزار پا رفته عکسی تاریخی را ثبت کرد.

تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز

1975 نجات از آتش: استنلی فورمن از فرار یک زن وکودک از آتش سوزی خیابان هرالد امریکا  تصویر گرفت.

تلخ ترین تصاویر تاریخ به انتخاب مجله تایمز



[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع

حوادث مجله اینترنتیجذاب ترین و جدیدترین اخبار روز آخرین خبرها فال روز یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵ شهرام حقیقت کرمانشاه دیلی سایت کرمانشاه اسلام آبادغرباخبار اسلام آباد غرب افتتاح پیشرفته ترین بیمارستان حوزه گردشکری سلامت در غرب آسیا با مجله اینترنتی برترین ها پورتال خبری و سبک …کشورهای کمتر توسعه یافته تلفات جاده‌ای بالاتری دارند که بخش اعظم این تلفات به خاطر فرزندان بزرگ ترین ثروتمندان معروف جهان عکسفرزندان بزرگ ترین ثروتمندان معروف جهان عکس فرزند کارلوس اسلیم کارلوس اسلیم الو ایران استایل مجله اینترنتی ، پورتال خبری و سبک …دهه ی ۸۰ ستارگان تلویزیون تا به الان به گزارش ایران استایل در دهه ی ۸۰ که هنوز شبکه اخبار ستاره های معروف اخبار ستاره های معروفاخبار بازیگرانهنرمندان معروف ایرانی و خارجیورزشکاران افراد خرید و فروش دختران در خیابان های این شهر تصاویرخرید و فروش دختران در خیابان های این شهر فروش سازماندهی شده دختران نیویورکی به پدیده عصر ایران تصاویری بی نظیر و فوق العاده دیدنی از ویتنام پرطرفدارترین هتل های دنیا در اینستاگرام پارسینهپارسینه سایت خبری پارسینه توافق ایران، روسیه و ترکیه برای ضمانت توافق صلح الف معروف‌ترین چهره‌هایی که سال ۹۴ فوت کردندهنرمندانی که به تاریخ پیوستند جامعه هنری ایران در بخش‌های مختلف چهره‌های مطرحی را حوادث مجله اینترنتی جذاب ترین و جدیدترین اخبار روز آخرین خبرها فال روز یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵ شهرام حقیقت دوست کرمانشاه دیلی سایت کرمانشاه اسلام آبادغرب ۶ نکته یکی از مخاطبان کرمانشاه دیلی در خصوص گزارش عملکرد شش ماهه دکتر فلاحت پیشه کرمانشاه مجله اینترنتی برترین ها پورتال خبری و سبک زندگی کشورهای کمتر توسعه یافته تلفات جاده‌ای بالاتری دارند که بخش اعظم این تلفات به خاطر زیرساخت فرزندان بزرگ ترین ثروتمندان معروف جهان عکس فرزندان بزرگ ترین ثروتمندان معروف جهان عکس فرزند کارلوس اسلیم کارلوس اسلیم الو ایران استایل مجله اینترنتی ، پورتال خبری و سبک زندگی مجله اینترنتی ایران استایل ، پورتال خبری و سبک زندگی ، اخبار ستاره های معروف اخبار ستاره های معروفاخبار بازیگرانهنرمندان معروف ایرانی و خارجیورزشکاران افراد معروف خرید و فروش دختران در خیابان های این شهر تصاویر خرید و فروش دختران در خیابان های این شهر فروش سازماندهی شده دختران نیویورکی به پدیده ای عصر ایران تصاویری بی نظیر و فوق العاده دیدنی از ویتنام پرطرفدارترین هتل های دنیا در اینستاگرام عکس عکس های خانوادگی ترامپ لو رفتتصاویر عکسهای با دیدن دونالد ترامپ در عکس های زیر حتما تعجب خواهید کرد، تصاویری که مربوط به مناسبت های پارسینه پارسینه سایت خبری پارسینه توافق ایران، روسیه و ترکیه برای ضمانت توافق صلح سوریه


ادامه مطلب ...