به گزارش جام جم آنلاین، به این منظور شما میتوانید، غذاهای زیر را برای برخورداری از مغزی سالمتر مصرف کنید.
1- کافئین، میتواند شما را سرحال نگهدارد. کافئین انرژیزا است و کمک میکند تا مغز توان تمرکز بیشتری داشته باشد. کافئین در قهوه، شکلاتها، نوشابه انرژیزا و بعضی داروها وجود دارد.
2- شکر منبع سوخت برای مغز شما است. گلوکزی که بدن شما از قند و کربوهیدراتهایی که میخورید میگیرد، مثل یک لیوان نوشیدنی شیرین، باعث افزایش تمرکز حواس شما میشود.
3- خوردن صبحانه حافظه را تقویت میکند.
4- ماهیها حاوی پروتئین با کیفیت بالا هستند برای همین به آنها غذای مغز میگویند. آنها دارای امگا 3 و اسیدهای چرب هستند که کلید یک مغز فعال است. این چربیها برای تقویت حافظه بسیار مفید هستند به خصوص برای افراد مسن.
5- گردو و شکلات سیاه منبع مهم انتیاکسیدانتها و ویتامین E است که از افت شناختی جلوگیری میکند.
6- غلات سبوسدار و آوکادو، برای سلامتی همه اعضای بدن خصوصا برای گردش، قلب و مغز مفید هستند. آوکادو نمیگذارد کلسترول خون بالا برود.
7- ذغال اخته آبی یا سیاه گیله یا بلوبری منبع خوراکی خوبی برای تقویت مغز است، بلوبری مغز را در برابر زیانهای ناشی از رادیکالهای آزاد و نیز از بیماریهایی مانند آلزایمر مقاوم میکند.
8- رژیم غذایی درست میتواند روی توان تمرکز مغز تاثیر گزار باشد، پرخوری یا کمخوری هر دو میتواند روی کارکرد مغز تاثیرگذار باشد. زیادهروی در غذا باعث میشود تا شما احساس سنگینی و خواب کنید در حالی که کمخوری میتواند باعث ضعف بدن و کاهش قدرت تمرکز حواس شود.
9- ویتامینها و مینرالها میتوانند توان تمرکز مغز را افزایش دهند.
10- خواب کافی هم میتواند روی فعالیت مغز اثر داشته باشد. اگر به اندازه کافی بخوابید بدون شک مغز شما میتواند بهتر کار کند.
حواس پنجگانه با بالا رفتن سن ممکن است رو به وخامت رود و برای جلوگیری از آن راهکارهایی وجود دارد که در زیر می خوانید. افراد سالمند اگرچه از نظر توان جسمی قدرت رقابت با جوانان را ندارند اما در بسیاری از فعالیت ها مانند پیاده روی، ورزش های سبک و سایر فعالیت های اجتماعی می توانند مشارکت جدی داشته باشند.
آنان همچنین می توانند به فعالیت های ذهنی مثل مطالعه و شرکت در آموزش های مورد علاقه و سرگرمی های فکری ادامه دهند.وضع سلامت جسمی سالخوردگان و میزان کارآمدی حواس پنجگانه آنان بسیار متفاوت از یکدیگر است. یک فرد 75 ساله ممکن است آرام ترین صحبت در گوش شما را بشنود،
در حالی که یک سالمند 65 ساله ممکن است حتی صدای زنگ در را هم نشنود؛ در هر صورت رسیدن به دوران سالمندی همراه با تغییرات جسمی به خصوص کاهش قدرت بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، کاهش قدرت بدنی و هماهنگی حرکتی و سرعت واکنش در مقابل محرک ها است.
یکی دیگر از تغییرات جسمی دوره سالمندی، افزایش حساسیت در مقابل سرما و گرماست و بدن فرد سالمند نمی تواند همچون گذشته، در مقابل سرما و گرما به سرعت خود را سازگار کند.کاهش حساسیت گیرنده های حساس در حواس چشایی، بویایی و لامسه نسبت به محرک های بیرونی
در دوره سالمندی کاملا مشهود است. این مسئله باعث می شود تا فرد سالمند در درک مزه ها، بوها و پی بردن به خصوصیات اشیاء از طریق لمس آنها با مشکلاتی مواجه شود.شکی نیست که بی توجهی اطرافیان در خصوص مشکلات حسی افراد سالمند، می تواند نوع روابط فرد سالخورده و امنیت و سلامت جسمی و روانی وی را با مخاطراتی همراه سازد.
بنابراین می توان با شناخت این محدودیت ها، تدابیری را به کار گرفت تا شخص سالمند بتواند از حواس خود به شکل صحیح تری استفاده کند.
حس چشایی
حساسیت گیرنده های چشایی نسبت به مزه ها، بعد از 60 سالگی به طور محسوسی کاهش پیدا می کند. هر چند تعدد جوانه های چشایی در این دوره کاهش نمی یابد اما عواملی مانند کشیدن سیگار، استفاده از دندان مصنوعی، مصرف دارو و قرار گرفتن در معرض آلاینده های محیطی می توانند
موجب ضعف توانایی فرد در تشخیص مزه های مختلف شوند. ناتوانی در تشخیص مزه ها موجب می شود تا فرد سالمند از خوردن غذا لذت چندانی نبرد که این خود سبب کم غذایی و سوءتغذیه در این افراد می شود.
برای تقویت حس چشایی در افراد سالمند، رعایت نکات ذیل لازم است:
1. افزودن چاشنی های مختلف (ادویه جات ملایم یا شکر) به مواد غذایی، آن را برای فرد سالمند لذت بخش تر و تشخیص غذاها را آسان تر می سازد.
2. تشویق افراد سالمند به دوری از سیگار و دور ساختن آنها از آلاینده های محیطی می تواند در تقویت حس چشایی موثر باشد.
3. مواد غیرخوراکی یا مواد پرخطری که دارای ظروف مشابه داروها یا مواد خوراکی هستند؛ حتی الامکان باید از دسترس افراد سالخورده دور نگاه داشته شوند.
حس بویایی
تعداد گیرنده های حسی بویایی، پس از سن 60 سالگی کاهش می یابد و این امر موجب ضعف بویایی فرد می شود. علاوه بر آن، ناتوانی در یادآوری و به خاطر سپردن اسامی بوها نیز در کاهش سطح عملکرد این حس موثر است. شخص سالمندی که قادر به تشخیص بوی گاز یا بوی ناشی از سوختن مواد نیست، نمی تواند جهت گریز از موقعیت یا رفع عامل خطرساز، به موقع اقدام کند.
برای تقویت حس بویایی در افراد سالخورده، توجه به موارد ذیل ضرورت دارد:
1. می توان اشیاء و مواد دارای بوهای مختلف را در اختیار فرد سالمند قرار داد و به وی کمک کرد تا با بو کردن آنها، بوی هر ماده را تشخیص دهد. تمرین بویایی باعث حفظ یاب کاهش تدریجی قابلیت تشخیص بوها می شود.
2. در جایی که فرد سالمند ساکن است، حتی الامکان نباید از مواد دارای بوهای تند استفاده شود. همچنین ضروری است که آلاینده های محیطی را به حداقل رساند تا توانایی درک تفاوت میان بوها برای شخص سالخورده مقدور شود.
حس لامسه
تجربه دوران سالمندی، معمولا با کاهش توانایی های لمسی به ویژه در دست ها و نوک انگشتان همراه است. دلیل آن نیز کاهش جریان خون در اندام های دور از قبل مانند دست ها و پاها است که به ویژه پس از سن هفتاد سالگی بروز می کند. بنابراین سالمندانی که بیش از سایرین نیازمند بهره گیری از حس لامسه خود هستند (مانند سالمندان نابینا) طی این دوره با مشکلات جدی مواجه می شوند.
برای تقویت حس لامسه افراد سالمند می توان از روش های زیر استفاده کرد:
1. تمرین حس لامسه به فرد سالمند کمک می کند تا تفاوت های قابل لمس دار اشیاء (زبری، نرمی، سردی، گرمی، اندازه و سایر ویژگی ها) را تا حد زیادی درک کند. لذا می توان مواد و اشیاء مختلف را در اختیار فرد قرار داد و از او خواست که تفاوت های آنها را توضیح دهد. تشویق افراد سالمند
به حرکت دادن دست ها و پاها به ویژه نرمش انگشتان به افزایش جریان خون و حفظ ورزیدگی اندام های لمسی آنان کمک شایانی می کند.
2. لمس دقیق اشیاء در صورتی برای افراد سالمند آسان تر خواهد بود که این اشیاء عاری از هر گونه آلودگی باشند. بنابراین رعایت نکات ایمنی مانند پاکیزگی وسایل مورد استفاده سالمندان و پرهیز از جابجایی مکرر آنها، سالخوردگان را در لمس این وسایل با مشکلات کمتری مواجه می سازد.
از آنجا که بسیاری از سالمندان به دلیل کم بینایی، برای پیدا کردن اشیاء از حس لامسه خود استفاده می کنند، اشیای برنده یا حرارت زا بایستی از دسترس آنان دور باشند، ضمن آن که استفاده از نشانه های لمسی نیز می تواند محیط زندگی آنان را ایمن تر و تردد آنها را آسان تر سازد.
حس بینایی
ضعف یا فقدان کامل حس بینایی، بیشترین محدودیت را بر فرد سالمند تحمیل می کند که عوامل بروز آن عبارتند از:
1. کدورت بیش از حد عدسی، موجب بروز بیماری آب مروارید می شود. این بیماری در صورت گسترش، می تواند موجب نابینایی شود. تعداد مبتلایان به آب مروارید، از دوره میانسالی تا اواخر کهنسالی (مرحله پیری) 10 برابر افزایش می یابد. چنانچه بیمار را به موقع تحت درمان قرار دهیم، با عمل جراحی می توان مشکل را حل کرد.
2. تخریب سلول های حساس به نور در مرکز شبکیه چشم، یکی از مهم ترین عوامل بروز نابینایی در سالمندان است که به سبب کهولت سن ابتلا به دیابت، قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید یا پاره ای حوادث محیطی ایجاد می شود.
علاوه بر رعایت مسائل ایمنی به ویژه ایمن سازی محیط زندگی فرد سالمند، مراجعه به موقع به پزشک و استفاده از رزیم های غذایی مناسب، می تواند از بروز یا پیشرفت بسیاری از آسیب های بینایی دوران سالمندی جلوگیری کند. توجه به برخی نکات هنگام مراقبت از فرد سالمند می تواند اثرات منفی ناشی از ضعف بینایی را در زندگی آنها به حداقل برساند:
الف) تیزبینی و دقت بینایی در افراد سالخورده تا حد زیادی کاهش می یابد. آنان در زمینه تردد، انطباق با تاریکی (رفتن از محیط های روشن به فضاهای تاریک و تشخیص اشیاء در فضاهای فاقد نور) و انجام فعالیت های روزمره با دشواری هایی مواجه می شوند. توجه و مراقبت دائم و آگاه ساختن این افراد نسبت به موانع و شرایط محیطی، از بروز بسیاری حوادث جلوگیری می کند.
ب) استفاده از رژیم های غذایی مناسب، تاثیر به سزایی در پیشگیری از بروز یا تشدید آسیب های بینایی خواهد داشت. مصرف مداوم سبزیجات و ویتامین ها می تواند از تخریب سلول های مرکزی شبکیه جلوگیری کند. همچنین مصرف به موقع غذاها و پرهیز از مصرف مواد پرچرب و مواد قندی، در این رابطه دارای اهمیت بسیار است.
ج) بسیاری از سالمندان مبتلا به آسیب های بینایی، با اضطراب، افسردگی و ضعف اعتماد به نفس دست به گریبانند. برقراری ارتباط مناسب با این افراد و آگاه ساختن آنان از جنبه های مختلف این نقایص و مطمئن ساختن آنان در خصوص دریافت مراقبت های لازم، آنها را به زندگی امیدوارتر می سازد.
حس شنوایی
کاهش جریان خون در گوش، موجب مرگ سلول های شنوایی گوش داخلی و در نتیجه ضعف شنوایی فرد سالمند می شود. این ضعف در خصوص صداهایی با فرکانس رای بالا (اصوات زیر یا نازک) شدیدتر است. سالخوردگان کم شنوا یا ناشنوا طبیعتا از سطح ایمنی پایین تری در ارتباط های اجتماعی برخوردارند،
به ویژه آن که ناتوانی در درک گفتار اطرافیان، آنان را در برقراری ارتباط با مشکلات عدیده ای مواجه می سازد و در برخی اوقات، موجب طرد آنان حتی از سوی نزدیکان می شد.
در برخورد با سالمندان دچار ضعف شنوایی، توجه به نکاتی چند، حائز اهمیت است:
1. هنگام صحبت با فرد به جای داد زدن باید به طور واضح و شمرده صحبت کرد و هنگام تکرار کلمات، صبر و حوصله بیشتری به خرج داد.
2. زمان مشاهده علائمی از ضعف شنوایی، عفونت یا درد گوش در فرد سالمند باید بلافاصله وی را جهت انجام معاینات، نزد پزشک متخصص برد تا با اقدام های درمانی به موقع (مانند استفاده از سمعک) از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
3. هنگام گفتگو با افراد سالمند دچار مشکل شنوایی باید حتی الامکان از سروصداهای زائد کاست تا وی بتواند کلام را به خوبی درک کند. سالمند کم شنوا برای درک بهتر صحبت های ما به صورت مان نگاه می کند تا از حالت چهره و اشاره های ما، منظورمان را بهتر درک کند، پس هنگام صحبت با فرد سالمند باید آرامش مان را حفظ کنیم، کلمات را شمرده ادا کنیم و اشاره های سر و دست را با گفتارمان همراه سازیم.
خبرگزاری آریا-افراد سالمند اگرچه از نظر توان جسمی قدرت رقابت با جوانان را ندارند اما در بسیاری از فعالیت ها مانند پیاده روی، ورزش های سبک و سایر فعالیت های اجتماعی می توانند مشارکت جدی داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری آریا،افراد سالمند اگرچه از نظر توان جسمی قدرت رقابت با جوانان را ندارند اما در بسیاری از فعالیت ها مانند پیاده روی، ورزش های سبک و سایر فعالیت های اجتماعی می توانند مشارکت جدی داشته باشند.
آنان همچنین می توانند به فعالیت های ذهنی مثل مطالعه و شرکت در آموزش های مورد علاقه و سرگرمی های فکری ادامه دهند.
وضع سلامت جسمی سالخوردگان و میزان کارآمدی حواس پنجگانه آنان بسیار متفاوت از یکدیگر است. یک فرد 75 ساله ممکن است آرام ترین صحبت در گوش شما را بشنود، در حالی که یک سالمند 65 ساله ممکن است حتی صدای زنگ در را هم نشنود؛ در هر صورت رسیدن به دوران سالمندی همراه با تغییرات جسمی به خصوص کاهش قدرت بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، کاهش قدرت بدنی و هماهنگی حرکتی و سرعت واکنش در مقابل محرک ها است.
راهکارهای تقویت حواس پنجگانه در سالمندان
یکی دیگر از تغییرات جسمی دوره سالمندی، افزایش حساسیت در مقابل سرما و گرماست و بدن فرد سالمند نمی تواند همچون گذشته، در مقابل سرما و گرما به سرعت خود را سازگار کند.
کاهش حساسیت گیرنده های حساس در حواس چشایی، بویایی و لامسه نسبت به محرک های بیرونی در دوره سالمندی کاملا مشهود است. این مسئله باعث می شود تا فرد سالمند در درک مزه ها، بوها و پی بردن به خصوصیات اشیاء از طریق لمس آنها با مشکلاتی مواجه شود.
شکی نیست که بی توجهی اطرافیان در خصوص مشکلات حسی افراد سالمند، می تواند نوع روابط فرد سالخورده و امنیت و سلامت جسمی و روانی وی را با مخاطراتی همراه سازد.
بنابراین می توان با شناخت این محدودیت ها، تدابیری را به کار گرفت تا شخص سالمند بتواند از حواس خود به شکل صحیح تری استفاده کند.
حس چشایی
حساسیت گیرنده های چشایی نسبت به مزه ها، بعد از 60 سالگی به طور محسوسی کاهش پیدا می کند. هر چند تعدد جوانه های چشایی در این دوره کاهش نمی یابد اما عواملی مانند کشیدن سیگار، استفاده از دندان مصنوعی، مصرف دارو و قرار گرفتن در معرض آلاینده های محیطی می توانند موجب ضعف توانایی فرد در تشخیص مزه های مختلف شوند. ناتوانی در تشخیص مزه ها موجب می شود تا فرد سالمند از خوردن غذا لذت چندانی نبرد که این خود سبب کم غذایی و سوءتغذیه در این افراد می شود.
برای تقویت حس چشایی در افراد سالمند، رعایت نکات ذیل لازم است:
1. افزودن چاشنی های مختلف (ادویه جات ملایم یا شکر) به مواد غذایی، آن را برای فرد سالمند لذت بخش تر و تشخیص غذاها را آسان تر می سازد.
2. تشویق افراد سالمند به دوری از سیگار و دور ساختن آنها از آلاینده های محیطی می تواند در تقویت حس چشایی موثر باشد.
3. مواد غیرخوراکی یا مواد پرخطری که دارای ظروف مشابه داروها یا مواد خوراکی هستند؛ حتی الامکان باید از دسترس افراد سالخورده دور نگاه داشته شوند.
حس بویایی
تعداد گیرنده های حسی بویایی، پس از سن 60 سالگی کاهش می یابد و این امر موجب ضعف بویایی فرد می شود. علاوه بر آن، ناتوانی در یادآوری و به خاطر سپردن اسامی بوها نیز در کاهش سطح عملکرد این حس موثر است. شخص سالمندی که قادر به تشخیص بوی گاز یا بوی ناشی از سوختن مواد نیست، نمی تواند جهت گریز از موقعیت یا رفع عامل خطرساز، به موقع اقدام کند.
راهکارهای تقویت حواس پنجگانه در سالمندان
برای تقویت حس بویایی در افراد سالخورده، توجه به موارد ذیل ضرورت دارد:
1. می توان اشیاء و مواد دارای بوهای مختلف را در اختیار فرد سالمند قرار داد و به وی کمک کرد تا با بو کردن آنها، بوی هر ماده را تشخیص دهد. تمرین بویایی باعث حفظ یاب کاهش تدریجی قابلیت تشخیص بوها می شود.
2. در جایی که فرد سالمند ساکن است، حتی الامکان نباید از مواد دارای بوهای تند استفاده شود. همچنین ضروری است که آلاینده های محیطی را به حداقل رساند تا توانایی درک تفاوت میان بوها برای شخص سالخورده مقدور شود.
حس لامسه
تجربه دوران سالمندی، معمولا با کاهش توانایی های لمسی به ویژه در دست ها و نوک انگشتان همراه است. دلیل آن نیز کاهش جریان خون در اندام های دور از قبل مانند دست ها و پاها است که به ویژه پس از سن هفتاد سالگی بروز می کند. بنابراین سالمندانی که بیش از سایرین نیازمند بهره گیری از حس لامسه خود هستند (مانند سالمندان نابینا) طی این دوره با مشکلات جدی مواجه می شوند.
برای تقویت حس لامسه افراد سالمند می توان از روش های زیر استفاده کرد:
1. تمرین حس لامسه به فرد سالمند کمک می کند تا تفاوت های قابل لمس دار اشیاء (زبری، نرمی، سردی، گرمی، اندازه و سایر ویژگی ها) را تا حد زیادی درک کند. لذا می توان مواد و اشیاء مختلف را در اختیار فرد قرار داد و از او خواست که تفاوت های آنها را توضیح دهد. تشویق افراد سالمند به حرکت دادن دست ها و پاها به ویژه نرمش انگشتان به افزایش جریان خون و حفظ ورزیدگی اندام های لمسی آنان کمک شایانی می کند.
راهکارهای تقویت حواس پنجگانه در سالمندان
2. لمس دقیق اشیاء در صورتی برای افراد سالمند آسان تر خواهد بود که این اشیاء عاری از هر گونه آلودگی باشند. بنابراین رعایت نکات ایمنی مانند پاکیزگی وسایل مورد استفاده سالمندان و پرهیز از جابجایی مکرر آنها، سالخوردگان را در لمس این وسایل با مشکلات کمتری مواجه می سازد.
از آنجا که بسیاری از سالمندان به دلیل کم بینایی، برای پیدا کردن اشیاء از حس لامسه خود استفاده می کنند، اشیای برنده یا حرارت زا بایستی از دسترس آنان دور باشند، ضمن آن که استفاده از نشانه های لمسی نیز می تواند محیط زندگی آنان را ایمن تر و تردد آنها را آسان تر سازد.
حس بینایی
ضعف یا فقدان کامل حس بینایی، بیشترین محدودیت را بر فرد سالمند تحمیل می کند که عوامل بروز آن عبارتند از:
1. کدورت بیش از حد عدسی، موجب بروز بیماری آب مروارید می شود. این بیماری در صورت گسترش، می تواند موجب نابینایی شود. تعداد مبتلایان به آب مروارید، از دوره میانسالی تا اواخر کهنسالی (مرحله پیری) 10 برابر افزایش می یابد. چنانچه بیمار را به موقع تحت درمان قرار دهیم، با عمل جراحی می توان مشکل را حل کرد.
2. تخریب سلول های حساس به نور در مرکز شبکیه چشم، یکی از مهم ترین عوامل بروز نابینایی در سالمندان است که به سبب کهولت سن ابتلا به دیابت، قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید یا پاره ای حوادث محیطی ایجاد می شود.
علاوه بر رعایت مسائل ایمنی به ویژه ایمن سازی محیط زندگی فرد سالمند، مراجعه به موقع به پزشک و استفاده از رزیم های غذایی مناسب، می تواند از بروز یا پیشرفت بسیاری از آسیب های بینایی دوران سالمندی جلوگیری کند. توجه به برخی نکات هنگام مراقبت از فرد سالمند می تواند اثرات منفی ناشی از ضعف بینایی را در زندگی آنها به حداقل برساند:
راهکارهای تقویت حواس پنجگانه در سالمندان
الف) تیزبینی و دقت بینایی در افراد سالخورده تا حد زیادی کاهش می یابد. آنان در زمینه تردد، انطباق با تاریکی (رفتن از محیط های روشن به فضاهای تاریک و تشخیص اشیاء در فضاهای فاقد نور) و انجام فعالیت های روزمره با دشواری هایی مواجه می شوند. توجه و مراقبت دائم و آگاه ساختن این افراد نسبت به موانع و شرایط محیطی، از بروز بسیاری حوادث جلوگیری می کند.
ب) استفاده از رژیم های غذایی مناسب، تاثیر به سزایی در پیشگیری از بروز یا تشدید آسیب های بینایی خواهد داشت. مصرف مداوم سبزیجات و ویتامین ها می تواند از تخریب سلول های مرکزی شبکیه جلوگیری کند. همچنین مصرف به موقع غذاها و پرهیز از مصرف مواد پرچرب و مواد قندی، در این رابطه دارای اهمیت بسیار است.
ج) بسیاری از سالمندان مبتلا به آسیب های بینایی، با اضطراب، افسردگی و ضعف اعتماد به نفس دست به گریبانند. برقراری ارتباط مناسب با این افراد و آگاه ساختن آنان از جنبه های مختلف این نقایص و مطمئن ساختن آنان در خصوص دریافت مراقبت های لازم، آنها را به زندگی امیدوارتر می سازد.
حس شنوایی
کاهش جریان خون در گوش، موجب مرگ سلول های شنوایی گوش داخلی و در نتیجه ضعف شنوایی فرد سالمند می شود. این ضعف در خصوص صداهایی با فرکانس رای بالا (اصوات زیر یا نازک) شدیدتر است. سالخوردگان کم شنوا یا ناشنوا طبیعتا از سطح ایمنی پایین تری در ارتباط های اجتماعی برخوردارند، به ویژه آن که ناتوانی در درک گفتار اطرافیان، آنان را در برقراری ارتباط با مشکلات عدیده ای مواجه می سازد و در برخی اوقات، موجب طرد آنان حتی از سوی نزدیکان می شد.
راهکارهای تقویت حواس پنجگانه در سالمندان
در برخورد با سالمندان دچار ضعف شنوایی، توجه به نکاتی چند، حائز اهمیت است:
1. هنگام صحبت با فرد به جای داد زدن باید به طور واضح و شمرده صحبت کرد و هنگام تکرار کلمات، صبر و حوصله بیشتری به خرج داد.
2. زمان مشاهده علائمی از ضعف شنوایی، عفونت یا درد گوش در فرد سالمند باید بلافاصله وی را جهت انجام معاینات، نزد پزشک متخصص برد تا با اقدام های درمانی به موقع (مانند استفاده از سمعک) از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
3. هنگام گفتگو با افراد سالمند دچار مشکل شنوایی باید حتی الامکان از سروصداهای زائد کاست تا وی بتواند کلام را به خوبی درک کند. سالمند کم شنوا برای درک بهتر صحبت های ما به صورت مان نگاه می کند تا از حالت چهره و اشاره های ما، منظورمان را بهتر درک کند، پس هنگام صحبت با فرد سالمند باید آرامش مان را حفظ کنیم، کلمات را شمرده ادا کنیم و اشاره های سر و دست را با گفتارمان همراه سازیم.
خبرگزاری آریا-بینظمی و حواسپرتی تقریبا در بین اکثر بچهها دیده میشود.
به گزارش خبرگزاری آریا،بیشتر کودکان دچار حواس پرتی هستند اما این حواس پرتی در برخی از کودکان آنقدر زیاد است که زندگی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
راههای کاهش حواس پرتی کودکان را در این مقاله بخوانید.
بینظمی و حواسپرتی تقریبا در بین اکثر بچهها دیده میشود. عواملی از قبیل شنیدن بیش از حد موسیقی، مشاهده برنامههای متعدد تلویزیونی، بازی با انواع اسباب بازیها و همچنین بیقراری مرتبط با شرایط سنی همگی میتوانند باعث حواس پرتی در کودکان شوند، اما بی نظمی و سردرگمی در برخی از کودکان در مقایسه با همسنهایشان بیشتر بوده و باعث بروز عدم کارایی در انجام فعالیتهای روزمره، مشکلات تحصیلی و کاهش اعتماد به نفس در آنها میشود.
برای مقابله با این شرایط نامطلوب، کودکان باید طیفی از مهارتها و عادتهای سودمندی همچون چگونگی سازماندهی کارهای روزانه، مدیریت زمان، اولویتبندی فعالیتهای روزمره و همچنین کنترل احساسات و هیجانات آنی خود را به خوبی فرا گرفته و به کار گیرند.
البته این روند معمولا زمانبر بوده و مستلزم پیگیری و همچنین تمرین زیاد میباشد؛ بنابراین والدینی که کودکانی حواس پرت دارند، باید مراحل و گامهایی که در ادامه این مقاله مطرح میشوند را به دقت پیش برده و پیوسته عملکرد کودک خود را مورد بررسی قرار بدهند.
1- تعیین اهداف مشخص و دستیافتنی
در انتظاراتی که از کودک خود دارید بازنگری کرده و اهداف کوتاه مدتی را برای وی در نظر بگیرید. کودکان باید پیوسته احساس کنند که در حال پیشرفت هستند.
بنابراین، باید وظایف آنها را به گامهای کوچکتر تقسیم کرده و برای انجام هر کاری، زمان مشخصی را به آن اختصاص دهید.
اگر وظایف زیادی را بر عهده فرزند خود قرار دهید، معمولا کودکتان دست پاچه شده و از انجام آنها دلسرد میشود.
در ضمن، در پایان هر مرحله، پاداشی در نظر گرفته و کودک خود را تشویق نمایید.
کاهش حواس پرتی در کودکان سر کلاس
عواملی از قبیل شنیدن بیش از حد موسیقی، بازی بیش از حد و ... باعث حواس پرتی می شوند
2- کمک برای تعیین یک ساختار و برنامه کاری روزانه
به عنوان والدین باید در ابتدای کار به همراه کودک خود یک نظام و ساختار کلی برای انجام کارهای روزمره او ایجاد نمایید.
اما به مرور زمان، خود را کنار کشیده و اجازه دهید تا فرزند شما رشته امور خود را به دست گرفته و برای وظایف روزانه خویش، شخصا برنامهریزی کند.
در واقع توجه، هدایت و کمک مثبت شما در ابتدای کار، به کودک جهت داده و باعث ایجاد شور و اشتیاق زیاد در وی میشود.
3- ایجاد شرایط محیطی مناسب
اگر فرزند شما برای انجام وظایف خود و برخورداری از یک سطح هشیاری مطلوب، نیاز به محرکهای بیرونی دارد، سعی کنید برای وی محیطی پویا ایجاد کنید.
مثلا میتوانید از یک توپ بزرگ به عنوان صندلی استفاده کرده تا کودکتان بتواند حین انجام کارهای روزمرهاش، ورجه ورجه کرده و هشیار بماند.
علاوه بر این، با انجام فعالیتهای سبک ورزشی، انرژی اضافی فرزندتان را تخلیه نمایید تا بتواند با آرامش نشسته و وظایف خود را انجام دهد.
در ضمن، میتوانید فواصل کوتاهی را به عنوان زنگ تفریح در نظر بگیرید تا کودک از لحاظ ذهنی و جسمی بتواند مقداری استراحت کند.
4- موفقیتهای کوچک، پلی به سوی هدف نهایی
هدف نهایی ما در برنامهریزی برای کودکان سر به هوا این است که زندگیشان را سازماندهی کرده و به آنها یاد بدهیم تا در انجام امور روزانه خود متعهد و مسئول باشند.
ایجاد این روند در بزرگسالانی که نظم دارند، کار چندان مشکلی نیست، زیرا آنها به خوبی در دوران کودکی آموزش دیده و تجارب مفیدی را توسط والدین خود کسب کردهاند، بنابراین ایجاد محیطی که در آن برای دستاوردهای کوچک جشن گرفته میشود و مهارتهای لازم با مرور زمان کسب میگردد میتواند باعث شود تا کودک در محیطی پویا و شاد رشد کرده و او را به شخصی با اعتماد به نفس و مستقل در بزرگسالی مبدل نماید.
در سنین بالا حواس پنجگانه بدن دچار افت خواهد شد به خصوص بینایی و شنوایی آسیب های زیادی می بینند. این به خاطر کهولت سن است. با افزایش سن، تغییراتی از قبیل چین و چروک، لکهها و … بر روی پوست ظاهر میشوند. روشهایی برای جوان سازی پوست وجود دارد که میتوان به درمانهای جراحی و امواج رادیویی اشاره نمود.
سالمندی، اگر چه دوران شکوفایی تجربه و خرد به شمار میرود و تکریم سالمند هم به اقتضائی آداب و سنتهای ملی و هم براساس آموزههای دینی، بر همه ما واجب است. اما نیازهای یک سالمند با تکریم خلاصه نمیشود.
دوران سالمندی دورانی است که به سبب تغییرات فیزیکی و بیولوژیکی، فرد بیش از سایر سنین در معرض ابتلا به انواع بیماریها و اختلالات جسمی است و گاهی از این آسیبها و شیوههای پیشگیری از آنها میتواند به ارتقای سطح زندگی سالمندان و بازنشستگان یاری رساند.
مجموعه حاضر با هدف کمک به حفظ و ارتقای سلامت بازنشستگان محترم تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری تهیه شده و حاوی نکاتی است که میتواند در این زمینه به فرد سالمند و خانواده وی کمک کند.تعیین سن آغاز پیری کار دشواری است. عدهای از محققان نیز به طور کلی ممکن است در ۸۰ سالگی هم تحرک و جنب و جوش و فعالیت کافی داشته باشد
و سیمایش چنان باشد که آثار و علایم پیری بر آن غالب نباشد، در حالیکه فرد دیگری ممکن است در سن 40 تا 50 سالگی هم احساس ضعف و سستی و پیری کند با این اوصاف، پیری زمانی آغاز میشود که توان عضلانی، دستگاه عصبی و سایر دستگاههای حیاتی به دلیلی غیر از بیماری کاهش چشمگیر پیدا کند.
تحولات مربوط به گذار از دوران جوانی و میانسالی به دوران سالمندی آنچنان تدریجی است که حتی ممکن است خود شخصی اصلا متوجه آن نشود.اما نکته مهم این است که سالمندی برخلاف آنچه اغلب تصور میشود همراه با آنگونه مشکلاتی نیست که بر سر زبانها افتاده و سالمندان را افرادی خسته، بیمار، افسرده و کم حافظه به حساب میآورند.
افراد سالمند اگرچه از نظر توان جسمی قدرت رقابت با جوانان را ندارند اما در بسیاری از فعالیت مانند پیادهروی، ورزشهای سبک و سایر فعالیتهای اجتماعی میتوانند مشارکتی جدی داشته باشند آنان همچنین میتوانند به فعالیتهای ذهنی مثل مطالعه و شرکت در آموزشهای مورد علاقه و سرگرمیهای فکری ادامه دهند.
وضع سلامت جسمی سالخوردگان و میزان کارآمدی حواس پنجگانه آنان بسیار متفاوت از یکدیگر است.یک فرد 75 ساله ممکن است آرامترین صحبت در گوشی شما را بشنود، در حالی که یک سالمند ۶۵ ساله ممکن است حتی صدای زنگ در را هم نشنود؛ در هر صورت رسیدن به دوران سالمندی همراه با تغییرات جسمی بهخصوصی کاهش قدرت بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی،
کاهش قدرت بدنی و هماهنگی حرکتی و سرعت واکنش در مقابل محرکهاست.یکی دیگر از تغییرات جسمی دوره سالمندی، افزایش حساسیت در مقابل سرما و گرماست و بدن فرد سالمند نمیتواند همچون گذشته، در مقابل سرما و گرما به سرعت خود را سازگار کند.کاهش حساسیت گیرندههای حساس در حواس چشایی، بویایی و لامسه نسبت به محرکهای بیرونی در دوره سالمندی کاملا مشهود است.
این مسئله باعث میشود تا فرد سالمند در درک مزهها، بوها و پی بردن به خصوصیات اشیاء از طریق لمس آنها با مشکلاتی مواجه شود.شکی نیست که بیتوجهی اطرافیان در خصوص مشکلات حسی افراد سالمند، میتواند نوع روابط فرد سالخورده و امنیت و سلامت جسمی و روانی وی را با مخاطراتی همراه سازد.
بنابراین میتوان با شناخت این محدودیتها، تدابیری را به کار گرفت تا شخصی سالمند بتواند از حواس خود به شکل صحیحتری استفاده کند.
حس چشایی
حساسیت گیرندههای چشایی نسبت به مزهها، بعد از ۶۰ سالگی بهطور محسوسی کاهش پیدا میکند.هر چند تعداد جوانههای چشایی در این دوره کاهش نمییابد اما عواملی مانند کشیدن سیگار، استفاده از دندان مصنوعی، مصرف دارو و قرار گرفتن در معرض آلایندههای محیطی، میتوانند موجب ضعف توانایی فرد در تشخیص مزههای مختلف شوند
ناتوانی در تشخیص مزهها موجب میشود تا فرد سالمند از خوردن غذا لذت چندانی نبرد که این خود سبب کم غذایی و سوء تغذیه در این افراد میشود.
برای تقویت حس چشایی در افراد سالمند، رعایت نکات ذیل لازم است
۱- افزودن چاشنیهای مختلف (ادویهجات ملایم یا شکر) به مواد غذایی، آن را برای فرد سالمند لذت بخشتر و تشخیص غذاها را آسانتر میسازد.
۲- تشویق افراد سالمند به دوری از سیگار و دور ساختن آنها از آلایندههای محیطی میتواند در تقویت حس چشایی مؤثر باشد.
۳- مواد غیر خوراکی یا مواد پرخطری که دارای ظروف مشابه داروها یا مواد خوراکی هستند؛ حتیالامکان باید از دسترس افراد سالخورده دور نگاه داشته شوند.
حس بویایی
تعداد گیرندههای حسی بویایی، پس از سن 60 سالگی کاهش مییابد و این امر موجب ضعف بویایی فرد میشود. علاوه بر آن، ناتوانی در یادآوری و به خاطر سپردن اسامی بوها نیز در کاهش سطح عملکرد این حس موثر است.
به گزارش پارس ناز شخص سالمندی که قادر به تشخیص بوی گاز یا بوی ناشی از سوختن مواد نیست، نمیتواند جهت گریز از موقعیت یا رفع عامل خطرساز، به موقع اقدام کند.
برای تقویت حس بویایی در افراد سالخورده، توجه به موارد ذیل ضرورت دارد
1- میتوان اشیاء و مواد دارای بوهای مختلف را در اختیار فرد سالمند قرار داد و به وی کمک کرد تا با بو کردن آنها، بوی هر ماده را تشخیص دهد. تمرین بویایی باعث حفظ یا کاهش تدریجی قابلیت تشخیص بوها میشود.
2- در جایی که فرد سالمند ساکن است، حتیالامکان نباید از مواد دارای بوهای تند استفاده شود.همچنین ضروری است که آلایندههای محیطی را به حداقل رساند تا توانایی درک تفاوت میان بوها برای شخصی سالخورده مقدور شود.
حس لامسه
تجربه دوران سالمندی، معمولاً با کاهش تواناییهای لمسی به ویژه در دستها و نوک انگشتان همراه است.دلیل آن نیز کاهش جریان خون در اندامهای دور از قلب مانند دستها و پاها است که به ویژه پس از سن هفتاد سالگی بروز میکند.بنابراین سالمندانی که بیش از سایرین نیازمند بهرهگیری از حس لامسه خود هستند (مانند سالمندان نابینا) طی این دوره با مشکلات جدی مواجه میشوند.
برای تقویت حس لامسه افراد سالمند میتوان از روشهای زیر استفاده کرد
1- تمرین حس لامسه به فرد سالمند کمک میکند تا تفاوتهای قابل لمسدار اشیاء (زبری، نرمی، سردی، گرمی، اندازه و سایر ویژگیها) را تاحد زیادی درک کند.
لذا میتوان مواد و اشیاء مختلف را در اختیار فرد قرار داد و از او خواست که تفاوتهای آنها را توضیح دهد. تشویق افراد سالمند به حرکت دادن دستها و پاها بهویژه نرمش انگشتان به افزایش جریان خون و حفظ ورزیدگی اندامهای لمسی آنان کمک شایانی میکند.
۲- لمس دقیق اشیاء در صورتی برای افراد سالمند آسانتر خواهد بود که این اشیاء عاری از هر نوع آلودگی باشند. بنابراین رعایت نکات ایمنی مانند پاکیزگی وسایل مورد استفاده سالمندان و پرهیز از جابه جایی مکرر آنها، سالخوردگان را در لمس این وسایل با مشکلات کمتری مواجه میسازد.
از آنجا که بسیاری از سالمندان به دلیل کم بینایی، برای پیدا کردن اشیاء از حس لامسه خود استفاده میکنند، اشیای برنده یا حرارتزا بایستی از دسترس آنان دور باشند. ضمن آن که استفاده از نشانههای لمسی نیز میتواند محیط زندگی آنان را ایمنتر و تردد آنها را آسانتر سازد.
حس بینایی
ضعف یافقدان کاملی حس بینایی، بیشترین محدودیت را بر فرد سالمند تحمیل میکند که عوامل بروز آن عبارتند از:
1- کدورت بیش از حد عدسی، موجب بروز بیماری آب مروارید میشود. این بیماری در صورت گسترش، میتواند موجب نابینایی میشود. تعداد مبتلایان به آب مروارید، از دوره میانسالی تا اواخر کهنسالی (مرحله پیری)، ۱۰ برابر افزایش مییابد. چنانچه بیمار را بهموقع تحت درمان قرار دهیم، با عمل جراحی میتوان مشکل را حل کرد.
2- تخریب سلولهای حساس به نور در مرکز شبکیه چشم، یکی از مهمترین عواملی بروز نابینایی در سالمندان است که به سبب کهولت سن، ابتلا به دیابت، قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید یا پارهای حوادث محیطی ایجاد میشود.
علاوه بر رعایت مسائل ایمنی به ویژه ایمنسازی محیط زندگی فرد سالمند، مراجعه بهموقع به پزشک و استفاده از رژیمهای غذایی مناسب، میتواند از بروز یا پیشرفت بسیاری از آسیبهای بینایی دوران سالمندی جلوگیری کند.
توجه به برخی نکات هنگام مراقبت از فرد سالمند میتواند اثراث منفی ناشی از ضعف بینایی را در زندگی آنان به حداقل برساند
الف) تیزبینی و دقت بینایی در افراد سالخورده تا حد زیادی کاهش مییابد.آنان در زمینه تردد، انطباق با تاریکی (رفتن از محیطهای روشن به فضاهای تاریک و تشخیص اشیاء در فضاهای فاقد نور) و انجام فعالیتهای روزمره با دشواریهایی مواجه میشوند.توجه و مراقبت دائم و آگاه ساختن این افراد نسبت به موانع و شرایط محیطی، از بروز بسیاری از حوادث جلوگیری میکند.
ب) با استفاده از رژیم های غذایی مناسب، تاثیر بهسزایی در پیشگیری از بروز یا تشدید آسیبهای بینایی خواهد داشت.مصرف مداوم سبزیجات و ویتامینها میتواند از تخریب سلولهای مرکزی شبکیه جلوگیری کند.همچنین صرف به موقع غذاها و پرهیز از مصرف مواد پرچرب و مواد قندی، در این رابطه دارای اهمیت بسیار است.
ج) بسیاری از سالمندان مبتلا به آسیبهای بینایی، با اضطراب، افسردگی و ضعف اعتماد به نفس دست به گریبانند.برقراری ارتباط مناسب با این افراد و آگاه ساختن آنان از جنبههای مختلف این نقایص و مطمئن ساختن آنان درخصوص دریافت مراقبتهای لازم، آنها را به زندگی امیدوارتر میسازد.
حس شنوایی
کاهش جریان خون در گوش، موجب مرگ سلولهای شنوایی گوش داخلی و در نتیجه ضعف شنوایی فرد سالمند میشود. این ضعف درخصوص صداهای با فرکانس رای بالا (اصوات زیر یا نازک) شدیدتر است.سالخوردگان کم شنوا یا ناشنوا طبیعتاً از سطح ایمنی پایینتری در ارتباطهای اجتماعی برخوردارند،
به ویژه آنکه ناتوانی در درک گفتار اطرافیان، آنان را در برقراری ارتباط با مشکلات عدیدهای مواجه میسازد و در برخی اوقات، موجب طرد آنان حتی از سوی نزدیکان میشود.
در برخورد با سالمندان دچار ضعف شنوایی، توجه به نکاتی چند، حائز اهمیت است
۱- هنگام صحبت با فرد، به جای داد زدن باید به طور واضح و شمرده صحبت کرد و هنگام تکرار کلمات، صبر و حوصله بیشتری به خرج داد.
۲- زمان مشاهده علائمی از ضعف شنوایی، عفونت یا درد گوش در فرد سالمند باید بلافاصله وی را جهت انجام معاینات، نزد پزشک متخصص برد تا با اقدامهای درمانی بهموقع (مانند استفاده از سمعک) از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
۳- هنگام گفتگو با فرد سالمند دچار مشکل شنوایی، باید حتیالامکان از سروصداهای زائد کاست تا وی بتواند کلام را به خوبی درک کند.سالمند کم شنوا برای درک بهتر صحبتهای ما به صورتمان نگاه میکند تا از حالت چهره و اشارههای ما، منظورمان را بهتر درک کند، پس هنگام صحبت با فرد سالمند باید آرامشمان را حفظ کنیم، کلمات را شمرده ادا کنیم و اشارههای سر و دست را با گفتارمان همراه سازیم.
پس اگر شما فرزندی دارید که در این حیطه ها دچار اختلال بارزی نیست و فقط گاهی فراموشکار و سر به هواست، احتمالا مشکلش صرفا حواس پرتی است، نه بیش فعالی. حالا این سوال مطرح می شود که برای کاهش میزان حواس پرتی و افزایش تمرکز کودک چه باید کرد؟ مطلب حاضر به این پرسش شما پاسخ می دهد.
1- اولین نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که هرگز به کودک این برچسب را نزنید که «تو عمدا توجه نمی کنی» یا «عمدا حرف های ما را نادیده می گیریم. درجه های از حواس پرتی مربوط به کارکرد مغز کودکان است. آگاهی کودکان از محیط اطراف به مراتب کمتر از بزرگسالان است.به عنوان مثال وقتی کودکی هنگام عبور از خیابان، زیپ لباسش را می بندند، ممکن است دیگر قادر به تشخیص رفت و آمد خودروها نباشد، در حالی که این کار برای فرد بزرگسال مشکلی نیست. یک بزرگسال به تدریج یاد می گیرد که محرک های بی اهمیت را نادیده بگیرد و تمرکزش را روی یک موضوع حفظ کند اما این کار برای یک کودک ممکن است بسیار مشکل باشد.
2- حواستان باشد که تذکر لحظه به لحظه، جریمه بابت انجام ندادن یک تکلیف یا اشتباه انجام دادن آن به علت حواس پرتی و محروم کردن او از علایقش، در این موارد نه تنها چاره ساز نیست، بلکه مشکل او را چندبرابر می کند، تا جایی که از تحصیل و مدرسه بیزار می شود.
3- اگر کودک زیاد جنب و جوش می کند و انرژی زیادی دارد، اول به او فرصت بازی بدهید تا آرام شود و مقداری از انرژی اش با بالا و پایین پریدن و قایم باشک بسوزد، بعد از او بخواهید کارش را انجام بدهد و پیش از پایان یافتن مقداری از تکالیف که مشخص کرده اید از جایش بلند نشود.
4- با مکعب های رنگی شکل های ساده ای به عنوان الگو بسازید و از فرزندتان بخواهید پس از مشاهده مانند الگوی شما بسازد. پس از چند بار موفقیت، در مراحل بعدی، پس از ساختن الگوی مورد نظر، از کودک بخواهید بادقت آن را مشاهده کند، سپس روی آن را بپوشانید و از کودک بخواهید مانند شما آن را بسازد. در مراحل بعدی از الگوهای پیچیده تر استفاده کنید.
5- در تست هوش وکسلر بخشی وجود دارد که در آن کارت هایی به کودک نشان داده می شود. در این کارت ها قسمتی از شکل ناقص است و کودک باید در زمانی محدود آن نقص را شناسایی کند. شما هم می توانید از این کار برای افزایش دقت فرزندتان استفاده کنید. یعنی از کارت هایی که تصویرشان ناقص است، استفاده کنید.
6- سعی کنید در مواردی که می خواهید کودک تمرکز بیشتری داشته باشد (مثل کلاس درس یا اتاقی که تکالیفش را انجام می دهد)، محیط را به گونه ای طراحی کنید که دارای کمترین عامل تحریک کننده برای کودک باشد.
7- به کودک برچسب نزنید. منظور از برچسب زدن این است که به خاطر یک رفتار خاص، یک خصلت را به کودک نسبت دهید. وقتی به او برچسب «حواس پرت» یا «دست و پا چلفتی» می زنید او از آن پس خودش را با آن مشخصه می شناسد و در بسیاری از موارد تصویر ذهنی ای که شما، از او برای خودش می سازید تا آخر عمر روی رفتار و شخصیتش اثر می گذارد و این برچسب ها بعد از مدتی باعث می شوند هم اطرافیان کودک و هم خودش به این باور برسند که با کودکی روبرو هستند که دارای این خصلت خاص و تغییرناپذیر است. بسیاری از ما قربانی برچسب های کودکی مان شده ایم. این اشتباه را در مورد کودکان خود تکرار نکنیم.
8- چند شی نامرتبط مثل اسباب بازی های مختلف یا مانند آن را جلوی فرزندتان بچینید و به او فرصت دهید آنها را بادقت مشاهده کند. سپس اشیاء را بردارید و از او بخواهید آنها را نام ببرد. با توجه به ظرفیت حافظه ممکن است کودک ابتدا نام تعداد کمی از وسایل را به یاد آورد اما به تدریج با پیشرفت و تثبیت در هر مرحله می توان بر تعداد وسایل یا اشیاء افزود. این تمرینات را با استفاده از تصاویر نیز می توان انجام داد.9- با نشان دادن تصاویر ساده از مناظری که کودک به آنها علاقه دارد مثل مزرعه و باغ وحش به مدت چند ثانیه، از کودک بخواهید به سوالات شما درباره آن تصاویر پاسخ دهد. در مراحل بعدی وقتی که کودک به اندازه کافی در این کار ماهر شد، می توانید از تصاویر پیچیده تر استفاده کنید.
10- به خاطر آوردن وسایل داخل یک فروشگاه یا ویترین مغازه پس از چنددقیقه مشاهده و پرسش درباره رنگ و شکل لباس افراد در یک مهمانی نیز می تواند باعث تقویت دقت و حافظه کودک شود.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری فارس، مارک و متیو مکلاکلان مکعب کوچکی برای کسانیکه روی کارشان تمرکز ندارند طراحی کردهاند.
آنها این مکعب را به صورتی طراحی کردهاند که وقتی شخص در فکر عمیق فرو میرود به تمرکز او کمک میکند و مانع بازی فاعل با وسایل اطرافش میشود.
این دو برادر نام اختراعشان را مکعب فکر گذاشتند و قیمت آن را 19 دلار تعیین کردند. قرار اســت این وسیله به زودی به تولید انبوه برسد و روانه بازار شود.
تصویر مکعب فکر را در زیر مشاهده میکنید.
انتهای پیام/
پس اگر شما فرزندی دارید که در این حیطه ها دچار اختلال بارزی نیست و فقط گاهی فراموشکار و سر به هواست، احتمالا مشکلش صرفا حواس پرتی اســت، نه بیش فعالی. حالا این سوال مطرح می شود که برای کاهش میزان حواس پرتی و افزایش تمرکز کودک چه باید کرد؟ مطلب حاضر به این پرسش شما پاسخ می دهد.
1- اولین نکته ای که باید به آن توجه کنید این اســت که هرگز به کودک این برچسب را نزنید که «تو عمدا توجه نمی کنی» یا «عمدا حرف های ما را نادیده می گیریم. درجه های از حواس پرتی مربوط به کارکرد مغز کودکان اســت. آگاهی کودکان از محیط اطراف به مراتب کمتر از بزرگسالان اســت.به عنوان مثال وقتی کودکی هنگام عبور از خیابان، زیپ لباسش را می بندند، ممکن اســت دیگر قادر به تشخیص رفت و آمد خودروها نباشد، در حالی که این کار برای فرد بزرگسال مشکلی نیست. یک بزرگسال به تدریج یاد می گیرد که محرک های بی اهمیت را نادیده بگیرد و تمرکزش را روی یک موضوع حفظ کند اما این کار برای یک کودک ممکن اســت بسیار مشکل باشد.
2- حواستان باشد که تذکر لحظه به لحظه، جریمه بابت انجام ندادن یک تکلیف یا اشتباه انجام دادن آن به علت حواس پرتی و محروم کردن او از علایقش، در این موارد نه تنها چاره ساز نیست، بلکه مشکل او را چندبرابر می کند، تا جایی که از تحصیل و مدرسه بیزار می شود.
3- اگر کودک زیاد جنب و جوش می کند و انرژی زیادی دارد، اول به او فرصت بازی بدهید تا آرام شود و مقداری از انرژی اش با بالا و پایین پریدن و قایم باشک بسوزد، بعد از او بخواهید کارش را انجام بدهد و پیش از پایان یافتن مقداری از تکالیف که مشخص کرده اید از جایش بلند نشود.
4- با مکعب های رنگی شکل های ساده ای به عنوان الگو بسازید و از فرزندتان بخواهید پس از مشاهده مانند الگوی شما بسازد. پس از چند بار موفقیت، در مراحل بعدی، پس از ساختن الگوی مورد نظر، از کودک بخواهید بادقت آن را مشاهده کند، سپس روی آن را بپوشانید و از کودک بخواهید مانند شما آن را بسازد. در مراحل بعدی از الگوهای پیچیده تر استفاده کنید.
5- در تست هوش وکسلر بخشی وجود دارد که در آن کارت هایی به کودک نشان داده می شود. در این کارت ها قسمتی از شکل ناقص اســت و کودک باید در زمانی محدود آن نقص را شناسایی کند. شما هم می توانید از این کار برای افزایش دقت فرزندتان استفاده کنید. یعنی از کارت هایی که تصویرشان ناقص اســت، استفاده کنید.
6- سعی کنید در مواردی که می خواهید کودک تمرکز بیشتری داشته باشد (مثل کلاس درس یا اتاقی که تکالیفش را انجام می دهد)، محیط را به گونه ای طراحی کنید که دارای کمترین عامل تحریک کننده برای کودک باشد.
7- به کودک برچسب نزنید. منظور از برچسب زدن این اســت که به خاطر یک رفتار خاص، یک خصلت را به کودک نسبت دهید. وقتی به او برچسب «حواس پرت» یا «دست و پا چلفتی» می زنید او از آن پس خودش را با آن مشخصه می شناسد و در بسیاری از موارد تصویر ذهنی ای که شما، از او برای خودش می سازید تا آخر عمر روی رفتار و شخصیتش اثر می گذارد و این برچسب ها بعد از مدتی باعث می شوند هم اطرافیان کودک و هم خودش به این باور برسند که با کودکی روبرو هستند که دارای این خصلت خاص و تغییرناپذیر اســت. بسیاری از ما قربانی برچسب های کودکی مان شده ایم. این اشتباه را در مورد کودکان خود تکرار نکنیم.
8- چند شی نامرتبط مثل اسباب بازی های مختلف یا مانند آن را جلوی فرزندتان بچینید و به او فرصت دهید آنها را بادقت مشاهده کند. سپس اشیاء را بردارید و از او بخواهید آنها را نام ببرد. با توجه به ظرفیت حافظه ممکن اســت کودک ابتدا نام تعداد کمی از وسایل را به یاد آورد اما به تدریج با پیشرفت و تثبیت در هر مرحله می توان بر تعداد وسایل یا اشیاء افزود. این تمرینات را با استفاده از تصاویر نیز می توان انجام داد.9- با نشان دادن تصاویر ساده از مناظری که کودک به آنها علاقه دارد مثل مزرعه و باغ وحش به مدت چند ثانیه، از کودک بخواهید به سوالات شما درباره آن تصاویر پاسخ دهد. در مراحل بعدی وقتی که کودک به اندازه کافی در این کار ماهر شد، می توانید از تصاویر پیچیده تر استفاده کنید.
10- به خاطر آوردن وسایل داخل یک فروشگاه یا ویترین مغازه پس از چنددقیقه مشاهده و پرسش درباره رنگ و شکل لباس افراد در یک مهمانی نیز می تواند باعث تقویت دقت و حافظه کودک شود.
روانشناسان دانشگاه Case Western آزمایش جالبی را انجام دادهاند که طی آن از دانشجویان خواستهشد تا به جای تعیین تاریخ دقیق برای ارایه مقالات خود، یک بازه تاریخی را برای آنها مشخص کنند. محققان تاریخی را که دانشجویان به سراغ مقالات خود رفتند پیگیری نمودند و این را با سطح استرس و سلامت کلی آنها مقایسه کردند. دانشجویانی که در لحظات باقیمانده آخر به سراغ مقالات رفته بودند استرس عمیقتری داشتند و مشکلات سلامتی بیشتری نسبت به دیگران در آنها دیده میشد. آنها همچنین نمرات بدتری را در کلاس و برای مقالات خود کسب نمودند.
نمیدانم از کجا شروع کنم
هنگامیکه انجام یک وظیفه به خصوص دشوار اسـت، باید تمام وقت خود را برای تکمیل آن صرف کنید. هیچ احساسی بهتر از این نیست که وقت ارزشمند خود را برای کاری صرف میکنید که بسیار دشوار اسـت و سخت در پی انجام آن هستید. کلید کار اینجاست که نباید به خودتان اجازه ترسیدن دهید تا روی کار و تمرکز شما وقفه ایجاد کند. زمانیکه وظیفهای سنگین به نظر میرسد، تصور دشواری آن را از بین ببرید.
تقسیم کارها به دورههای کوتاهتر (که تلاش برای انجام آنها تضمین شده باشد) به شما اجازه میدهد تا از مخمصه بیرون بیایید. با این روش پیش از اینکه به خودتان بیایید، وظیفهای که قرار بود انجام شدنش ناممکن باشد به اتمام میرسد. زمانی که درگیر کاری میشوید، عدم فعالیت بزرگترین دشمن شما به حساب میآید.
خیلی حواسپرت هستم
برای بسیاری از ما، شروع یک پروژه بزرگ چالش سختی اسـت. معمولا مشغول کارهای کوچکتری میشویم که ما را از وظیفه اصلی دور میکند. پاسخ به ایمیلها، زنگ زدن به دوستان، بررسی آنلاین اخبار و موارد دیگر باعث میشوند که از مسیر درست فاصله بگیریم.
انجام این کار خیلی راحت اسـت
وظایفی که بسیار آسان هستند میتوانند به طرز شگفتآوری برای ما خطرناک باشند، زیرا وقتی که آن را کنار میگذارید، تخمین زمانی که برای تکمیل آن نیاز اسـت کار سادهای اسـت، اما سرانجام هنگامی که به سراغش میروید، متوجه میشوید که وقت کافی برای انجام (یا حداقل تکمیل) آن وجود ندارد. اگر کاری بیش از حد آسان به نظر میرسد، تصویر بزرگتری از آن را در ذهن خود تجسم کنید، چراکه بدین وسیله امور پیش پا افتاده به یک کار اصلی و جزئی از وظایف مهم شما تبدیل میشود.
من این کار را دوست ندارم
اهمالکاری همیشه در مورد یک کار بسیار ساده یا خیلی سخت وجود ندارد. گاهی اوقات، اصلا دوست ندارید که آن را انجام دهید. به عهده گرفتن وظیفهای که شما هیچ علاقهای به آن نشان نمیدهید میتواند بسیار سخت باشد. متاسفانه هیچ راه بدون خطایی وجود ندارد تا از طریق آن به خودتان یاد بدهید به دنبال نکات جالب قضیه باشید، زیرا بعضی از موارد به هیچ وجه توجه شما را به خود جلب نخواهد کرد. در عوض اینکه انجام این کارها را به زمان دیگری موکول کنید، قانونی را تعیین کنید که قبل از به پایان رساندن کار خود، پروژه یا وظیفه دیگری را به عهده نگیرید.
فکر نمیکنم از پس انجام آن بر بیایم
فرض کنید سرپرستی یک پروژه به عهده شما گذاشته میشود. در واقع، کسی که این درخواست را از شما داشته اسـت میخواهد در مدت مشخصی آن را انجام دهید. با این حال، این موضوع فکر شما را درگیر خود میکند و تصور میکنید که نمیتوانید آن را انجام دهید. علاوه بر این نمیتوانید برای جبران تصمیم اشتباه خود به گذشته برگردید. اگر بیخیال این کار بشوم چه پیش میآید؟ چگونه میتوانم از پس این کار بر بیایم؟ و … این سوالات تا جایی پیش میروند که بهترین گزینه برای شما تنها دوری از شکست میشود.
اهمالکاری باعث میشود که شما از استعداد و تواناییهای ذاتی خود غافل شوید. وقتی زمان خود را صرف کار بیهوده میکنید، به این معنی اسـت که اعتماد به نفس ندارید. به یاد داشته باشید زمانی که مسیر خود را پیدا کردید تنها میتوانید نگاه رو به جلو داشته باشید، چرا که اگر به چیزی خارج از محدوده دید خود بنگرید، از مسیر و هدف اصلی خارج میشوید. ترس از انجام اشتباه شما را به سمت شکست سوق میدهد. باید ذهن خود را به سمتی ببرید که بتوانید با داشتن اعتماد به نفس روی نکات مثبت تمرکز کنید و از این طریق به موفقیت برسید. زمانیکه باور دارید میتوانید کاری را انجام دهید، خودتان را برای پیروزی آماده میکنید.
خبرگزاری آریا -
برای تقویت حواس کودک وسایل و بازیهای گوناگونی وجود دارد اما هیچ کدام به اندازه آنچه در طبیعت یافت میشود، نمیتواند آموزنده و جالب توجه باشد.
برای تقویت حواس کودک وسایل و بازیهای گوناگونی وجود دارد اما هیچ کدام به اندازه آنچه در طبیعت یافت میشود، نمیتواند آموزنده و جالب توجه باشد. مثلا شما میتوانید با رنگ سیب باعث افزایش حس بینایی، با بوی سیب موجب بالا رفتن حس بویایی و با خوردن سیب باعث پرورش حس چشایی او شوید. با هم برخی راههای افزایش حواس پنجگانه را مرور میکنیم.
یک روز خوشمزه را شروع کنید
غذا میتواند هر 5 حس کودک شما را فعال کند. یک روز در ماه را به تهیه یک غذای جدید اختصاص دهید و اجازه دهید فرزندتان با همه حواس پنجگانه خود آن غذا را توضیح بدهد. از او درباره چیزهای بد و خوبی که درباره غذا به نظرش میرسد، اعم از صدا، بو، مزه و حس بیشتر سوال کنید.
بیرون از خانه دنبالش بگردید
به همراه فرزندتان فعالیتهایی انجام دهید که حس او را نسبت به بافتها، بوها، صداها، مزهها و دیدنیها تقویت کند. هر جایی برای این کار مناسب است اما بیرون از خانه و طبیعت بهترین انتخاب است. میتوانید برای این منظور گالریهای هنری، اجراهای موسیقی و تئاتر و غذاهای متفاوت رستورانها را در نظر بگیرید. آنها مجبور نیستند از همه چیز خوششان بیاید اما نمایش این موارد آنها را حساس و حواسشان را تقویت میکند.
نمایشگاه برگزار کنید
اجازه دهید کودکتان یک نمایشگاه کوچک برگزار کند. او میتواند بافت انواع سنگهایی را که جمع کرده، رنگ لباسها، انواع ادویهها و عطرشان و اسامی انواع گوناگون غذاها با طعمهای مختلف را برای شما به نمایش بگذارد و درباره آنها توضیح دهد.
بازی حواس پنجگانه راه بیندازید
یک کیسه پر از چیزهای جالب و هیجانانگیز تهیه کنید؛ چیزهای نرم، سفت، زبر و پیچو تابدار. بعد از فرزندتان بخواهید چشمهایش را ببندد و براساس همین حواس تشخیص دهد چه چیزی را برداشته است. بازیهای دیگری که میتوانید انجام دهید به صورت مجزا و برای تقویت هر حس است مثلا برای تقویت شنوایی از کودکتان بخواهید صداهای حیوانات و پرندگان مختلفی را که میشناسد ، تقلید کند.
یک شعر براساس حواس بنویسید
این کار را هرجا و هر موقع که بخواهید میتوانید انجام دهید، در تعطیلات یا در ماشین. این کار بسیار ساده است: یک موضوع را انتخاب کنید و شعر را طوری تنظیم کنید که در هر خط یکی از حواس گنجانده شود. فرزندتان را تشویق کنید تا از یک کلمه توصیفی استفاده کند. اگر دیدید قافیه ندارد میتوانید از گنجاندن اسم حس مورد نظر صرفنظر کنید.
برای مثال
من گلها را میبینم/ حس بینایی دارم
من گلها را میبویم/ حس بویایی دارم
میشنوم صدا را/حس شنوایی دارم
میچشم مزهها را/ حس چشایی دارم
با دست میکنم لمس/ نرمی، گرمی، سرما را
حس لامسه دارم/ شکر میکنم خدا را
منبع:aftabir.com