مشاور طب سنتی وزیر بهداشت گفت: وزارت بهداشت قصد دارد از طریق یک تعامل و همافزایی در راستای ارتقا سلامت شهروندان از طب سنتی در کنار طب رایج کشور استفاده کند.
سالانه حدود ۳۵۰۰ عمل پیوند قلب در سراسر جهان انجام می شود که بیشترین آمار آن مربوط به ایالات متحده آمریکا با ۲۰۰۰ تا ۲۳۰۰ عمل در طول یک سال است. هزینه انجام هر مورد عمل پیوند قلب در ایالات متحده آمریکا مبلغی حدود ۹۹۷ هزار و ۷۰۰ دلار (بیش از ۲ میلیارد تومان) تخمین زده می شود.
هیئت امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران با توجه به اهداف وجودی خود در راستای ایجاد زمینه معالجه همه بیماران در داخل کشور و بی نیاز کردن کشور از اعزام بیمار برای معالجه به خارج از کشور و همچنین برای حمایت از رشد و گسترش عمل پیوند قلب، به ازای هر مورد عمل پیوند قلب مبلغ ۵۰ میلیون ریال به هزینه های بیمارستانی بیماران مساعدت می نماید.
همچنین بخشی از هزینه داروهای بعد از پیوند بیماران توسط هیئت امنا تأمین می گردد که مورد اخیر در مورد اولین بیمار پیوند قلب ایران در سال ۱۳۷۲ تا کنون ادامه داشته است.
هیئت امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران طی سال های ۱۳۸۷ تا ابتدای سال ۱۳۹۵ از ۵۴۶ مورد عمل پیوند قلب حمایت مالی کرده است.
اولین پیوند موفقیت آمیز قلب در ایران در سال ۱۳۷۲ توسط دکتر محمدحسین ماندگار و همکاران در بخش جراحی قلب بیمارستان دکتر علی شریعتی تهران انجام شد و در حال حاضر عمل پیوند قلب در ۸ مرکز منتخب دانشگاهی انجام می شود.
- بیمارستان دکتر علی شریعتی تهران
- بیمارستان مسیح دانشوری تهران
- بیمارستان شهید محمد علی رجایی تهران
- مجتمع بیمارستانی حضرت امام خمینی (ره) تهران
- بیمارستان شهید دکتر مصطفی چمران اصفهان
- بیمارستان حضرت امام رضا (ع) مشهد
- بیمارستان حاج محمد نمازی شیراز
- بیمارستان حضرت بقیه الله (عج)
طبق آمار هیئت امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران، عملکرد پیوند قلب در طی ۸ سال گذشته به این شرح است:
سال ۱۳۸۷ ؛ تعداد ۵۲ عمل
سال ۱۳۸۸ ؛ تعداد ۳۸ عمل
سال ۱۳۸۹ ؛ تعداد ۶۶ عمل
سال ۱۳۹۰ ؛ تعداد ۷۶ عمل
سال ۱۳۹۱ ؛ تعداد ۶۶ عمل
سال ۱۳۹۲ ؛ تعداد ۷۸ عمل
سال ۱۳۹۳ ؛ تعداد ۷۲ عمل
سال ۱۳۹۴ ؛ تعداد ۹۸ عمل
در حالی که وزارت بهداشت این روزهای مرتب از محقق نشدن منابع بودجه گلایه دارد و به همین بهانه پرداختی به پزشکان و کادر درمان را با تاخیرهای چندین ماهه انجام میدهد، اما گزارشهای رسیده از سرمایهگذاری چندهزار میلیاردی این مجموعهها در بانکها و دریافت سودهای کلان حکایت دارد.
به گزارش مشرق، در روزهای اخیر، گزارشی از عملکرد مالی سال ١٣٩4دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانهای تابعه از سوی معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت منتشر شده است.
ضمن استقبال از انتشار اینگونه گزارشات مالی که به شفافیت بیشترعملکرد دستگاهها کمک شایانی میکند، همچنین قدردانی از کارشناسان و تهیهکنندگان این گزارش، مواردی چند از آن را مورد تحلیل قرار میدهیم:
در این گزارش دانشگاههای علوم پزشکی کشور در قالب 31 نمودار و جدول، از نظر شاخصهای مختلف مانند هزینههای کلی، هزینههای بیمارستانی، اعتبارات کل دریافتی، هزینههای پرسنلی و غیرپرسنلی، درآمد و هزینه به ازای هر تخت فعال بیمارستانی، درآمد تختهای ستارهدار، مقایسه حقوق پرداختی ماهانه به پرسنل، میزان پرداختی از محل درآمد اختصاصی، درصد پرداخت کارانه پرسنل و پزشکان، بدهیها و سپردههای دانشگاه و سود حاصل از بهره آن، خالص تغییر در وضعیت مالی (سود و زیان خالص) و... با یکدیگر مقایسه شدهاند.
آنطور که روزنامه سپید آورده است؛ در گزارش مزبور، بیشترین هزینههای بیمارستانهای وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی، به ترتیب مربوط است به استفاده از کالا و خدمات (36 درصد)، حقوق و مزایا (32 درصد)، کارانه پزشکان (18 درصد)، کارانه کارکنان (11 درصد) و هزینه استهلاک (3 درصد). بر این اساس مجموع پرداخت پرسنلی در بیمارستانها 61 درصد کل هزینهها را تشکیل میدهد. به عبارت دیگر، بیشترین هزینه بیمارستانها مربوط به کالا و خدمات است و کارانه پزشکان که این روزها مورد بحث است، فقط 18 درصد هزینهها راشامل میشود.
همچنین دانشگاه علوم پزشکی شیراز با هزینه ٢٧5٠ میلیارد تومان و با درآمد حدود ٢٢5٠ میلیارد تومان (از محل کمکهای دولت و درآمد اختصاصی) 5٠٠ میلیارد تومان مازاد بر درآمد خود هزینه کرده است. دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با ٢5٠ میلیارد تومان مازاد هزینه، بعد از علوم پزشکی شیراز، بیشترین هزینهکرد را از اعتبار مصوب داشته است. حال این سئوال پیش میآید که این دانشگاهها بر اساس کدام مجوزها در مقایسه با سایر دانشگاهها این هزینههای بدون اعتبار را انجام دادهاند؟
نکته دیگر این است که هزینههای پرسنلی در دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به هزینههای غیرپرسنلی، تقریبا 5٠ درصد بیشتر از تمامی دیگر دانشگاههای کشور است. بعد از تهران، به ترتیب مشهد و شیراز قرار دارند. علت این تفاوت فاحش جای بررسی دارد که باید مشخص شود آیا به دلیل مجوز بهکارگیری نیروی انسانی بیشتری در این دانشگاهها بوده یا دلیل دیگری داشته است؟
همچنین هزینه پرسنلی به ازای هر نفر در علوم پزشکی اصفهان ٢/١٠ میلیون تومان، در دانشگاه علوم پزشکی شیراز 5/٨ میلیون تومان و در دانشگاه علوم پزشکی تهران 6 میلیون تومان بوده است.
این در حالی است که متوسط هزینه به ازای هر فرد حدود ٣/4 میلیون تومان بوده است. طبیعتا این تفاوت هزینه پرسنلی نسبتا زیاد در این دانشگاهها باعث احساس تبعیض و بیعدالتی بین پرسنل دانشگاهها میشود.
این گزارش نشان میدهد چند دانشگاه علوم پزشکی با بیشترین کمکبودجه دولتی و بیشترین درآمد اختصاصی، بدهکارترین دانشگاههای کشورند. بنابراین باید پرسید چرا پرسنل دانشگاهی که کمترین مشکل بودجهای را داشته است، با ١٣ ماه تاخیر در پرداخت کارانه مواجه هستند؟
این در حالی است که گزارش مزبور، بدهی کارانه پزشکان را ١5 درصد اعلام نموده است. شاید بهتر بود وزارت بهداشت با بررسی بهموقع و نظارت بههنگام، مانع از این سوءمدیریت مالی میشد و هماهنگی و همسانی نسبی بین دانشگاههای علوم پزشکی از نظر مالی بهعمل میآورد.
محمدجعفر قائمپناه، معاون اسبق توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت در اینباره گفت: « بخشی از این گزارش که تعجب برانگیز است، پدیده سپردهگذاری دانشگاههای علوم پزشکی برای کسب سود است؛ دانشگاههای علوم پزشکی اهواز با ٣5٠ میلیارد تومان، شیراز با ٢٠٠ میلیارد تومان، زاهدان با ١٧٠ میلیارد تومان و تبریز با ١6٠ میلیارد تومان، بیشترین سپرده را برای کسب سود ٢٠ درصدی نزد بانکهای کشور سپردهگذاری کردهاند. بر اساس دادههای گزارش، بیشترین دریافت سود بهترتیب مربوط به دانشگاههای علوم پزشکی اهواز با 6٠ میلیارد تومان، شیراز با 4٠ میلیارد تومان و زاهدان و اصفهان با سود تقریبی ٣5 میلیارد تومان بیشترین دریافتی را از این ناحیه داشتهاند.»
نکته مهم و قابل توجه این است که سپردهگذاری در حالی صورت گرفته که در یکی دو سال گذشته، مسئولان وزارت بهداشت و دانشگاهها همواره از کمبود اعتبار و تاخیر پرداختهای بیمه گلایه داشته و علت تاخیر پرداخت کارانه و بدهی شرکتهای دارویی را کافینبودن نقدینگی دانشگاهها اعلام میکردند.
سپردهگذاری نزدیک به 2500 میلیارد تومانی دانشگاههای علوم پزشکی میتواند ناقض این اظهارات باشد. سپردهگذاری در شرایطی که بیمارستانهای وابسته به دانشگاه در بحرانیترین شرایط مالی قرار دارند، برخی دانشگاهها بیش از یک سال تاخیر در پرداخت کارانه دارند و اکثر بیمارستانها نیز بیش از 6 ماه کارانه کادر درمان را پرداخت نکردهاند و حتی گاهی شاهد تجمع اعتراضی پرسنل بیمارستانها برای دریافت کارانه هستیم، بیمارستانها به شرکتهای دارویی بدهکارند و... مسئولان دانشگاهها نباید اقدام به این کار غیرمنطقی و خلاف اصول مدیریتی میکردند.
با مطالعه این گزارش موارد زیر را نیز میتوان استنتاج کرد:
اختصاص اعتبارات دولتی بیشتر به چند دانشگاه خاص مانند شیراز، تهران و مشهد فاقد شاخصهای منطقی است و بهتر است سازمان برنامه و وزارت بهداشت ضمن بررسی موضوع، در خصوص اعتبارات سال آینده تجدید نظر کنند.
هزینههای سنگین خارج از توان در بعضی از دانشگاهها (از جمله دانشگاههای بزرگ کشور مانند شیراز و تبریز) باعث ایجاد حجم عظیم بدهیها و بروز نارضایتیهای گستردهای خواهد شد.
در ادامه گزارش روزنامه سپید آمده است: دانشگاههایی همچون تهران و شیراز در حالی که از نظر جمعیت تحت پوشش در کشور جزو بالاترینها نیستند، ولی بالاترین درآمد و دریافتی را از منابع دولتی داشتهاند. در عین حال جزو بدهکارترین و پرهزینهترین دانشگاههای کشور نیز ثبت شدهاند.
سعید نمکی، معاون توسعه اموراجتماعی و عمومی سازمان برنامه و بودجه، با اعلام اعتراض این سازمان به این نحوه هزینهکرد منابع دانشگاههای علوم پزشکی گفت : «سازمان برنامه با هرگونه سپرده گذاری منابع دولتی نزد بانکها مخالف است. باید ببینیم این سپردهها از محل درآمد اختصاصی دانشگاهها بوده یا بودجه دولتی آنها. چون دانشگاهها به صورت هیات امنایی اداره میشوند، سپردهگذاری درآمدهای اختصاصی اشکال قانونی ندارد. اما باتوجه به بدهی دانشگاههای علوم پزشکی این اقدام قابل تامل و اعتراض است. سازمان برنامه هم اصلا با این رویه موافق نیست و اعتراض خود به این اقدام را به اطلاع وزرات بهداشت رسانده است.
سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اخبار مربوط به پرداخت های چندصد میلیونی کارانه به برخی از پزشکان را دروغ خواند و گفت: سقف کارانه پرداختی به پزشکان در اکثر قریب به اتقاق دانشگاه های علوم پزشکی ماهیانه ۸۰ میلیون تومان اســت.
سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اخبار مربوط به پرداخت های چندصد میلیونی کارانه به برخی از پزشکان را دروغ خواند و گفت: سقف کارانه پرداختی به پزشکان در اکثر قریب به اتقاق دانشگاه های علوم پزشکی ماهیانه ۸۰ میلیون تومان اســت.
ایرج حریرچی در نشست خبری که در محل وزارت بهداشت برگزار شد، درباره مطالبی که اخیرا در برخی رسانه ها مبنی بر پرداختی های چند صد میلیون تومانی در وزارت بهداشت منتشر شده، افزود: این سخنان دروغ اســت و پرداختی ماهانه چند صد میلیونی در وزارت بهداشت نداریم.
وی گفت: تمام پرداختی ها در وزارت بهداشت قانونی اســت، حقوق و مزایای کارکنان وزارت بهداشت مانند همه کارکنان دولت پرداخت می شود و پرداخت کارانه پزشکان نیز بر اساس قانون بیمه همگانی( بر اساس نظام فی فور سرویس) از سال ۷۴ یعنی ۲۱ سال پیش در کشور اجرا می شود.
حریرچی افزود: بر اساس این قانون بخشی از درآمد اختصاصی بیمارستان ها برمبنای تعرفه دولتی که با تعرفه واقعی و قیمت تمام شده فاصله دارد به پزشکان پرداخت می شود. میزان کارانه پزشکان متخصص نیز در اکثر قریب به اتفاق دانشگاه های علوم پزشکی زیر ۸۰میلیون تومان اســت.
وی گفت: ممکن اســت موارد استثنایی بالای ۱۰۰ میلیون تومانی نیز در کارانه ها وجود داشته باشد که پزشکان متخصص یا فوق تخصص بسیار معدودی هستند که ایثارگرانه در مناطق محروم، جاهایی که دو هزار کیلومتر با تهران فاصله دارند و در نقاط مرزی در شهرهایی که هیچ پزشک متخصص دیگری در رشته آنها وجود ندارد، ۲۴ ساعته به مردم خدمت رسانی می کنند.
قائم مقام وزیر بهداشت افزود: این پزشکان افرادی هستند که ۱.۷ برابر ساعت کاری تمام وقت(۴۴ ساعت در هفته) یعنی به طور میانگین ۷۵ ساعت در هفته کار می کنند و در واقع به جای دو یا سه پزشک متخصص خدمت ارائه می کنند و از نظر وزارت بهداشت اگر هم بالای ۱۰۰ میلیون تومان کارانه بگیرند، کاملا قانونی و از شیر مادر حلال تر اســت.
حریرچی گفت: با این حال حدود ۵۰ درصد درآمد اختصاصی بیمارستان ها که از محل تعرفه و خدمات پزشکان به دست می آید به پزشکان تعلق نمی گیرد و خرج امور دیگری مانند هتلینگ و اداره بیمارستان یا کارانه سایر پرسنل می شود، ضمن اینکه کارانه های پزشکان به صورت پلکانی با افزایش مبلغ مشمول مالیات می شود و علاوه بر آن ۲۰ درصد کارانه نیز به عنوان مالیات به خزانه واریز می شود.
بحران متخصص در هشت رشته تخصصی
سخنگوی وزارت بهداشت افزود: وزارت بهداشت برای تامین کادر متخصص در هشت رشته شامل جراحی مغز و اعصاب، جراحی عمومی، بیهوشی، زنان و زایمان، ارتوپدی و گوش و حلق و بینی با کمبود بسیار شدید مواجه اســت و تا زمانی که پزشک متخصص کافی در این رشته ها تربیت نشود مجبوریم با پرداخت بیشتر این پزشکان را در مناطق محروم نگه داریم تا خدمت رسانی به مردم مختل نشود، در این غیر این صورت تعداد زیادی از بیماران جان خود را از دست می دهند.
وی ادامه داد: پرداختی های بسیار معدود بالای ۱۰۰ میلیون تومان در شهرهای بسیار محرومی اســت که برخی از آنها تاکنون حتی پزشک عمومی هم نداشتند؛، یک نمونه آن شهر خرمشهر اســت که در بیمارستان اصلی این شهر قبل از دولت یازدهم حتی پزشک عمومی هم نبود و رئیس بیمارستان که متخصص پاتولوژی بود به جای پزشک عمومی شبها در بیمارستان کشیک می داد.
حریرچی در پاسخ به پرسشایرنا مبنی بر اینکه آیا نظام پرداخت کارانه ( فی فور سرویس) عادلانه اســت گفت: هیچ نظام پرداختی در سیستم سلامت در دنیا نیست که کامل و بی نقص باشد، این سیستم مزایا و معایبی دارد و در کشوری مثل ایران که با کمبود پزشک متخصص رو به رو هستیم و زیرساخت های بهداشتی درمانی مانند تخت بیمارستان کمبود دارد و اختلاف پرداخت بخش دولتی و خصوصی زیاد اســت، قابل قبول اســت.
دستور وزیر بهداشت برای بررسی سیستم پرداخت به پزشکان
وی ادامه داد: البته وزیر بهداشت دستور داده که به سمت اصلاح این سیستم برویم و برای تدوین نظام جدید به برخی دانشگاه های علوم پزشکی سفارش هایی داده شده و اقدامات آزمایشی شروع شده اســت.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: ما در کشوری زندگی می کنیم که ۷۵ درصد خدمات پزشکی در بخش دولتی ارائه می شود، ۱۲.۵ درصد در بیمارستان های عمومی غیر دولتی و کمتر از ۱۰ درصد در بخش خصوصی و البته می دانیم که بدون بیمه های تکمیلی تنها کمتر از سه درصد مردم توان رفتن به بیمارستان خصوصی را دارند.
فیش کارانه ۲۰۰ میلیون تومانی دروغ اســت
حریرچی درباره فیش پرداختی کارانه بالای ۲۰۰ میلیون تومانی که در یکی از خبرگزاری ها منتشر شده بود نیز گفت: این پرداختی مربوط به کارانه ۶ ماه یک پزشک متخصص اســت و کارانه تک تک ماه های این پزشک به عنوان مثال در چهار ماه در این مدت به ترتیب ۵۰ میلیون، ۶۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، ۴۱ میلیون تومان و ۳۱ میلیون تومان بوده اســت.
وی ادامه داد: فردی که می دانیم چه کسی اســت، با استفاده از ظرفیت سیستم آذرخش وزارت بهداشت که با کد ملی و رمز عبور امکان پرینت از پرداختی پزشکان را می دهد، جمع پرداختی این پزشک را در ۶ماه چاپ کرده و در اختیار رسانه ها قرار داده اســت و البته این پزشک تنها متخصص زنان و زایمانی اســت که در یک شهر مرزی در شرق کشور ۲۴ ساعته برای نجات مادران و نوزادان زحمت کشیده اســت و هیچ متخصص زنان دیگری در آن شهر نیست.
قائم مقام وزیر بهداشت اضافه کرد: فرد دیگری هم که پرینت پرداختی او به مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان گرفته شده اســت، نیز مشابه همین مورد و مربوط به ۶ ماه اســت وی در این مدت یک هزار و ۴۷ عمل جراحی کلیه انجام داده اســت در حالی که در رسانه ها به دروغ وانمود کردند که این پرداختی مربوط به یک ماه اســت.
وی افزود: مورد دیگر نیز مربوط به یک پزشک جراح کبد اســت که در حوزه پیوند کبد فعالیت می کند و همه می دانیم که موضوع پرداختی در حوزه پیوند عضو یک مبحث جداست و در این حوزه معمولا کل هزینه و حق الزحمه تیم پیوند به حساب رئیس تیم پیوند واریز می شود که بین اعضای تیم تقسیم شود و مبلغ پرداختی کارانه یک پزشک نیست.
وی گفت: اشکال دیگری که در رسانه ها وجود دارد این اســت که موضوع پرداختی های میلیونی مدیران را( مثلا در بانکها) به پزشکان تعمیم داده اند، در وزارت بهداشت پرداختی مدیران بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری انجام می شود و پرداختی های غیر متعارف نداریم، در حالی که در برخی رسانه ها این فیش های کارانه استثنایی در مناطق محروم را به مدیران و مسئولان وزارت بهداشت منتتسب کرده اند که اقدامی غیر اخلاقی و به دور از تقوا بوده اســت.
متوسط پرداختی به پزشکان
حریرچی افزود: متوسط کل پرداختی پزشکان عمومی در بیمارستان های وزارت بهداشت پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای پزشکان حوزه بهداشت بین ۷ تا ۸ میلیون تومان اســت و متوسط کل پرداختی متخصص و فوق متخصصان نیز حدود ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان اســت و فاصله پرداختی پزشک عمومی به پرستار ۱.۷ برابر و پزشک متخصص به پرستار ۴.۵۳ برابر اســت که با متوسط جهانی و کشورهای توسعه یافته همخوانی دارد.
وی ادامه داد: این فاصله های متوسط درحالی اســت که خود منتقدان فاصله ۱۰ برابر دریافتی متخصصان و پرستاران را قبول دارند.
معاون کل وزارت بهداشت افزود: بعد از اصلاح کتاب ارزش های نسبی خدمات سلامت در آبان سال ۹۳ تا حدود ۶ ماه کارانه پزشکان به صورت علی الحساب و با یک رقم ثابت پرداخت شد و در نیمه اول سال ۹۴، مابه التفاوت کارانه ها به صورت یکجا پرداخت شد و بنابراین برخی رقم های ذکر شده در کارانه پزشکان مربوط به چند ماه اســت.
وی گفت: افرادی که در برخی رسانه ها این حرف های دروغ را منتشر می کنند، باعث ناراحتی کارگران و کارمندان کشور می شوند و باید دید چه هدفی را دنبال می کنند و این حرف ها به نفع چه کسانی یا چه جناح سیاسی اســت و البته برخی افراد می خواهند از این طریق خودشان را مطرح کنند.
حریرچی افزود: دستگاههای نظارتی نه تنها در سال های اخیر بلکه قبل از آن نیز در اجرای قانون پرداخت کارانه پزشکان نظارت داشته و دارند و هر گونه تخلفی را پیگیری می کنند، این دستگاه ها به حقوق و تمام دریافتی ها دسترسی دارند و اگر بیست و چند نفر در وزارت بهداشت دریافتی بالای ۱۰۰ میلیون دارند، نیز تحت نظارت این دستگاه ها بوده و قانونی اســت.
مشاور طب سنتی وزیر بهداشت گفت: وزارت بهداشت قصد دارد از طریق یک تعامل و همافزایی در راستای ارتقا سلامت شهروندان از طب سنتی در کنار طب رایج کشور استفاده کند.