نوشیدنی‌های جدید در کشور: نوشابه‌های پسته، فندق و گردو

متخصصان علم تغذیه مصرف ۱/۵ تا ۲/۵ لیتر مایعات در روز را برای بزرگسالان توصیه می‌‏‌کنند و معتقدند افرادی که در نواحی گرمسیر زندگی می‌کنند یا فعالیت شدید بدنی دارند باید مایعات بیشتری بنوشند. در این حال، اگرچه نوشابه‌های گازدار هم‏چنان محبوب‌ترین نوشیدنی در میان عامه مردم هستند اما نوشیدنی‏های طبیعی یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه گازدار رایج است و از نظر بهداشتی و ارزش غذایی بالا‌تر از نوشابه گازدار است.
در دهه‌های اخیر به موازات افزایش میزان آگاهی‌های بهداشتی عمومی ‌و اهمیت یافتن مسأله حفظ سلامت، به ‏ویژه در جوامع صنعتی، مصرف سرانه انواع نوشیدنی‏‌های طبیعی نیز به‏ طور مرتب افزایش یافته است. استفاده از این نوع نوشیدنی‏‌ها برای مصرف‌کننده بسیار راحت‌تر بوده، ضمن قابلیت دسترسی در تمام زمان‏‌ها و مکان‏‌ها، ماندگاری بیشتری نیز دارد.
در راستای این تغییر ذائقه، تولید و ترویج مصرف نوشیدنی‏‌هایی به دست آمده از پسته، گردو، فندق، بادام، عناب، چغندر لبویی و غیره که اخیراً و برای اولین بار توسط محققان مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی ارائه شده است می‌‏‌تواند تحولی در تولید محصولات سالم با ارزش‏های فراویژه (غذا-دارو) به حساب بیاید.
هم اکنون و در راستای انجام تحقیقات کاربردی مصوب موسسه، چهار محصول نوشیدنی گردو، پسته، فندق و نوشیدنی چغندر قرمز (لبویی) با قابلیت پذیرش و ماندگاری بالا تولید شده و دانش فنی آن مورد تایید علمی و فنی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران قرار گرفته است. پسته، گردو و فندق در رژیم غذایی به عنوان مغز‌ها از ارزش تغذیه‌ای بسیار بالایی برخوردار هستند.

به گفته محققان متأسفانه اکثر تحقیقات بر روی این محصولات بر بسته‌بندی تکیه دارد و تنوع در تولید محصولات جدید با استفاده از محصولات تازه یا خشک بسیار اندک است. هم‏چنین در سال‏های اخیر شاهد یک رکود و ایستایی در صنعت نوشیدنی‏‌ها بوده‌ایم. تولید و مصرف نوشیدنی از مغز‌ها علاوه بر رفع مشکلات مذکور به دلیل دارا بودن بسیاری از املاح و ریز مغذی‏‌ها به ویژه آهن، خون‏ساز بوده، سبب تقویت ذهن و تقویت معده می‌شود از طرف دیگر حاوی آنتی‎اکسیدان، ویتامین و غیره بوده که در کل از ارزش تغذیه‏ای بالایی برخوردار است. علاوه بر این استفاده از نوشیدنی مغز‌ها در برخی سنین به ویژه کودکان و نوجوانان علاوه بر جذابیت و پذیرش بهتر، مکمل خوبی در رژیم غذایی آن‏‌ها خواهد بود.
برای تولید این محصولات می‌‏‌توان از مواد اولیه ارزان قیمت (با ارزش بازارپسندی کمتر در مقایسه با محصول درجه یک و صادراتی) استفاده کرد که ضمن اقتصادی بودن تولید از بخش عظیمی از ضایعات کشاورزی نیز جلوگیری خواهد شد.
در واقع این محصولات پاسخی برای رفع محدودیت‏‌ها و در دسترس ساختن مواد غذایی با ارزش است که می‌‏‌توان در آن از مکمل‏های غذایی و ویتامین‏‌ها نیز به عنوان افزودنی استفاده کرد.

چغندر قرمز نیز از جمله محصولات کشاورزی است که کاربرد صنعتی ندارد و تنها به شکل بخارپز مصرف می‌شود. این ترکیب از ارزش غذایی فوق‌العاده زیادی برخوردار است. رنگ قرمز در این محصول به دلیل وجود رنگدانه آنتوسیانین است که به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی، از ابتلا به سرطان جلوگیری می‌‏‌کند. هم‏چنین مصرف روزانه این نوشیدنی سبب کاهش فشار خون و سلامت مغز می‌‏‌شود. علاوه بر این با استفاده از سبزی‏جات مکمل در فرمولاسیون به منظور ارتقاء طعم و مزه، ارزش غذایی آن نیز بیش از پیش ارتقاء یافته است.

سالیانه مقدار بسیار بالایی از این محصول کشاورزی با ارزش برداشت می‌‏‌شود که به دلیل حضور رنگدانه قرمز، نمی‌‏ تواند وارد خطوط استخراج قند در صنعت شود و مصرف آن محدود است. به همین دلیل تولید نوشیدنی از چغندر قرمز علاوه بر توسعه صنایع تبدیلی آن پاسخی برای رفع محدودیت‏‌ها و در دسترس کردن مواد غذایی با ارزش است که می‌‏‌تواند این محصول کشاورزی را که مصرف آن در تمامی فصول امکان‏پذیر نیست به محصولی تبدیل کرد که در مصرف آن محدودیتی ندارد و نوشیدن آن، انسان را از ابتلا به بسیاری از بیماری‏‌ها ایمن می‌‏ سازد.
این دسته از نوشیدنی‏‌ها به دلیل تحمل فرآیند حرارتی (سالم‏سازی) از ماندگاری بالایی برخوردارند و قابلیت بسته‌بندی در وزن‏‌ها و حجم‌‏های متفاوتی را دارا هستند. (ایسنا)

44