قبل از درست شدن و اختراع شامپو، افراد معمولاً از صابون استفاده میکردند. اما صابون معایب مشخصی از جمله تحریک کننده بودن برای چشم ها و همچنین ناسازگار بودن با آب سخت را دارد که حالت گرفته ای روی موها ایجاد می کند و اصطلاحا موها کوبیده و زمخت میشوند.
اطلاعات کاملی از تاریخچه دقیق تولید تولید اولین شامپو در دست نیست و نقل قولهای مختلفی در این باره گفته میشود که به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم:
– نمونه های اولیه شامپو در قرن ۱۵ میلادی در هندوستان ساخته شد. این نمونه های اولیه از جوشاندن گیاهی به نام اسپیدونس به دست میآمد و سپس مادهای به نام آملا که نوعی از انگور فرنگی هندی است به آن اضافه میشد.
انتقال اختراع شامپو از هند به سایر کشورها آغاز شد و بعد از اینکه بریتانیا ، هند را مستعمره خود قرار داد اختراع شامپو به انگلستان نیز منتقل شد و از آنجا به سایر کشورهای اروپایی انتقال یافت.
– بنا به قولی ابداع و اختراع شامپو به سرخ پوستان در سال ۱۵۰۰ و محلیان بنگال در سال 1759 میلادی بر می گردد که برای شستن موها از آن استفاده می کردند و برای اولین بار نام خود را در تاریخ برای تولید این محصول ثبت کردند.
مواد تشکیل دهنده شامپوی آنها هسته میوه گیلاس با برخی از گیاهان و گیاهی به اسم (ROSELLE) که نام عامیانه این گیاه همان چای ترش (Hibiscus sabdariffa) است و در آن زمان برای حفظ و تمیزی مو استفاده می شده است.
به هرحال با گذشت زمان، تغییرات فراوانی بر روی ساختار شامپوها انجام گشت و این محصول وارد بازارهای مدرن شد اما در اوایل اختراع این محصول دوست داشتنی، شامپو در بازار یافت نمی شد بلکه فقط در دست آرایشگران خاص و محدودی و به شکل صابون پیدا میشد.
بالاخره در سال ۱۸۰۰ میلادی شامپوها کف دار شدند و عموم مردم نمی توانستند استفاده کنند بلکه برای قشر مرفه مورد استفاده بود و در ماه فقط یک بار شامپو می زدند.
کلمه شامپو در زبان انگلیسی در سال ۱۸۶۲ پیدا شد و مشتق شده از کلمه هندی”chāmpo “ به معنای ماساژ یا فشردن یا آرام لمس کردن میباشد.
بالاخره در سال ۱۹۰۸ روزنامه نیویورک تایمز اعلام کرد که برای بهتر شدن موها دو بار در ماه از شامپو استفاده کنید، این دستورالعمل برای کسانی بود که موهای سالمی نداشتند و اما افرادی که موی سالمی دارند یک بار در ماه استفاده میکردند.
در سال ۱۹۲۰ برای اولین بار که اختراع شامپو مایع انجام شد و در سال ۱۹۳۰ کیفیت شامپو بهتر شد.
ایده تولید شامپوهای امروزی بعدا و به وسیله شیمیدانانی که در زمینه لوازم آرایشی و بهداشتی کار می کردند، در آزمایشگاه درست شدند. این دانشمندان اولین گام ها برای تعیین این که فرمول شامپو باید چه ویژگی هایی را داشته باشد برداشتند. آنها باید درباره ویژگی های مرتبط با زیبایی و ظرافت شامپو مانند سفتی، رنگ و این که بویش باید شبیه چه باشد تحقیقات خود را آغاز کردند.
همچنین ویژگی های عملکردی، مانند میزان پاک کنندگی شامپو، حباب های حاصل از آن و میزان تحریکات جلدی را در نظر می گرفتند و بر این اساس تست هایی بر روی افراد مختلف انجام میدادند.
هنگامی که ویژگی های یک شامپوی سازگار با پوست شناسایی شدند، فرمول اولیه در آزمایشگاه ساخته شد و دسته اولیه شامپوها با استفاده از مواد مختلف در لیوان های آزمایشگاهی کوچکی ساخته شدند.
در اوایل دهه 1930، در اولین اختراع شامپو با مواد شوینده مصنوعی ساخته شد اما هنوز هم ایرادات فراوانی داشت. در دهه 1960 فناوری جدیدتر، مواد شوینده ای را در اختیارما قرار داد که ما امروزه مورد استفاده قرار می دهیم.
با پیشرفت علم و تکنولوژی، فرمولاسیون شامپوها پیشرفت زیادی کرد و روز به روز در حال تکامل است. مواد شوینده جدید، پوست و چشم را کمتر تحریک میکنند و کیفیت محیط و بهداشت را بهبود داده اند؛ همچنین فناوری تولید پیشرفت کرده است و امکان ترکیب هزاران ماده مفید را در شامپوها به وجود آورده است. همه اینها احساس حالت بهتر، پاک شدگی بیشتر و رفع دامنه گسترده ای از مشکلات پوست و مو را بهمراه دارند.
به این مطلب امتیاز دهید
مدیرکارگروه توسعه منابع انسانی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با تاکید بر اینکه ثبت اختراع نماد عملی حرکت به سوی توسعه فناوری است، گفت: متاسفانه ثبت اختراع در کشور به نسبت تهیه و تولید مقالات علمی رشد نداشته است.
وی افزود: تعداد 15مقاله ما در اوایل سال 2000 میلادی هم اکنون به بیش از 6 هزار و 600 مقاله ISI با کیفیت قابل قبول افزایش و به دنیا عرضه شده است. رضایت خاطر نشان کرد: از رتبه 56 به رتبه هفتم دنیا ارتقاء یافته ایم و با کشورهای آلمان ، ژاپن، فرانسه و هند در حال رقابت هستیم امسال عدد و رقم ها نیز نشان از آن دارد که امسال در تولید علم رتبه ششم را کسب خواهیم کرد.
وی همچنین گفت: دانشگاه آزاد نزدیک به 21 درصد سهم تولید مقالات را از آن خود کرده است و این درحالی است که تا 50 درصد قابل افزایش است. ضمن اینکه تا 5 سال پیش سهم دانشگاه آزاد زیر چهار درصد بوده است. وی افزود: در طول این سال ها 256 کتاب در حوزه فناوری نانو به چاپ رسیده است که 23 کتاب به زبان انگلیسی تالیف شده است.
وی با بیان اینکه دوره های توانمند سازی دانشجویان و پژوشگران از سوی ستاد فناوری نانو در حال انجام است، تاکید کرد: خروجی پایان نامه ها باید به سمت تولید ثروت تقویت شود. وی با تاکید بر اینکه ثبت و توسعه اختراعات در حوزه بین الملل نیازمند تقویت است تصریح کرد: فناوری نانو 46 درصد ثبت اختراع در کشور را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: این در حالی است که امروز تنها دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه تولید مقالات علمی می تواند با کشورهای همسایه رقابت کند. وی با اشاره به زیرساخت هایی که در طول سال های اخیر در حوزه نانو در کشور ایجاد شده است گفت: هم اکنون قریب به 500 هزار دانش آموز ما در حوزه نانو تربیت شده اند که این بسیار با ارزش است.
مدیرکارگروه توسعه منابع انسانی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود:تا کنون شش المپیاد دانش آموزی نانو در کشور برگزار شده است که این نیز نشان دهنده توجه به دوره های پایه تحصیلی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر 66 آزمایشگاه دانش آموزی در حوزه نانو در سطح کشور فعال است، گفت: این آزمایشگاه ها در راستای آشنایی هر چه بیشتر دانش آموزان با فناوری نانو و قبل از ورود آنها به دانشگاه ایجاد شده است. رضایت گفت: در حال حاضر صنایع اصلی ما با واژه نانو و کاربرد آن آشنا هستند و این تکنولوژی در تولید برخی از محصولات مورد استفاده قرار گرفته است.
وی با اشاره به حمایت های ستاد فناوری نانو از پایان نامه های دانشجویی مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تاکید کرد:چند سالی است که حمایت های خود از پایان نامه ها را به سمت خروجی هر چه بیشتر و کاربردی کردن آنها و حل مسئله سوق داده ایم.
رضایت همچنین با اشاره به ایجاد 76 آزمایشگاه نانو درکشور گفت: در این آزمایشگاه ها دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز پژوهشگران تامین شده است. سومین نمایشگاه فناوری نانو دانشگاه آزاد روزهای چهارشنبه و پنجشنبه 5 و 6 خرداد با رویکرد اقدام و عمل و در راستای تجاری سازی یافته های پژوهش محور در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره) برگزار می شود.