جام جم سرا:پیشرفت علم همیشه هم خوب و سازنده نیست. یعنی همه مسایل دنیا دو صورت دارند؛ منفی و مثبت. فناوری هم اینگونه است.
انیشتین جمله جالبی در این مورد دارد که میگوید: «من از روزی میترسم که تکنولوژی از تعامل انسانی پیشی بگیرد. چنین روزی، جهان نسلی از احمقها خواهد داشت.» این جمله بار مفهومی بالایی دارد. همه از تکنولوژی در جهت بهبود امور استفاده میکنیم اما اگر قرار باشد همه زندگی ما را فرا بگیرد، فاتحه انسانیت و مهربانی را باید خواند.
از چه سنی برای کودکان موبایل بگیریم
موبایل یکی از محصولات فناوری است که مزایای بی شماری دارد. به ویژه در این عصر که موبایل تقریبا همه کار میکند و علاوه بر تلفن، دوربین، کامپیوتر، حسابدار و... نیز هست. اما همین موبایل دوستداشتنی که نفس بسیاری از ما به آن وابسته است برای کودکان مضر و مخرب است. متاسفانه خیلی از والدین در مورد اینکه فرزندان کوچک آنها گوشی موبایل دارد، با افتخار صحبت میکنند. کودک 5 یا 6 سالهای که گوشی هوشمند به دست میگیرد آیا واقعا از محدودیتها و روشهای استفاده آن آگاهی لازم را دارد؟ آیا پدر و مادر او احساس نمیکنند نباید این وسیله از این سن کم در اختیار او قرار بگیرد؟
البته برخی از والدین برای استفاده از موبایل برای فرزندان خود محدودیت تعیین میکنند و مثلا فقط دو ساعت موبایل در اختیار او قرار میدهند. اما برخی از والدین از اینکه تا قبل از سن 12 تا 17 سالگی برای فرزند خود موبایل تهیه کنند، اکراه دارند. برخی از خانوادهها از اینکه موبایل در اختیار فرزند خود قرار دهند میترسند زیرا هراس دارند مبادا باعث انحراف او بشود.
واقعیت این است که والدین نباید به فرزندان دبستانی یا دوره راهنمایی خود موبایل بدهند زیرا با این کار این آزادی را به آنها میدهند که وارد شبکههای اجتماعی آنلاین شوند. یا متاسفانه با دوستان نامناسب ارتباط های مخفیانه داشته باشند. وقتی یک گوشی هوشمند در اختیار یک نوجوان باشد، او بهطور دایم به اینترنت دسترسی دارد و اینترنت نیز با همه خوبیها، سایتهایی دارد که برای فرزندان ما به هیچ وجه مناسب نیستند.
شاید بهترین سن برای خرید گوشی برای فرزندان، دوره دبیرستان باشد. دختر و پسر در این سن دیگر کودک نیستند و میتوانند تا حدی خوب را از بد تشخیص دهند. البته لازمه این امر آن است که پدر و مادر با ارائه مشورت های دقیق به فرزندشان او را همراهی کنند.
جام جم سرا: کیف یکی از مهمترین موارد برای هر دانش آموز است که انتخاب نادرست آن میتواند در بلند مدت باعث ایجاد مشکلات حرکتی و آسیب به ستون فقرات در کودکان شود.
کیف سبک را انتخاب کنیم
کلاس اولیها معمولا برای هر روز تحصیلی تمام کتاب و دفترهای خود را به همراه میبرند این حجم بالای وسایل برای این گروه سنی میتواند باعث کج شدن شانهها و متمایل شدن گردن به یک سمت شود و حتی گاهی مشکلات خاصی را در ستون فقرات به دنبال داشته باشد.
زهره افشارمند، متخصص آسیب شناسی و مشکلات حرکتی معتقد است که استفاده از کیفهای چمدانی و چرخدار برای دانش آموزان مناسبتر است.
او درباره دلایل این مساله گفت: کیفهای چمدانی و چرخداری که در بازار موجود هستند گزینه مناسبتری برای دانش آموزان است چرا که فرد مجبور به حمل هیچ وزنی نیست و میزان زیادی از سنگینی حجم وسایل با چرخها حمل میشود البته نباید کودک با این نوع کیف مجبور به بالا رفتن از پله یا طی کردن مسیر سختی باشد. این نوع کیفها برای کودکان و دانش آموزان مقاطع ابتدایی جذابیت دارد، اما در مورد سنین بالاتر بهتر است از کوله پشتیهای استاندارد استفاده شود.
افشارمند اظهار کرد: یک کیف خوب معمولا سبک است و وزن چندانی ندارد به این معنا که جنس کیف نباید سنگین و آویزان باشد. یک کیف یا کولهپشتی چه در ابعاد دانش آموزی و چه برای بزرگسالان نباید بیش از اندازه سنگین و حجیم باشد، حجیم بودن یک کوله با قرار دادن مقدار زیادی وسیله و چیدن آن به صورت بد فرم باعث از بین رفتن طراحی کوله و فشار بیشتر بر ستون فقرات میشود، لذا بهتر است یک کوله را بیش از 3 کیلو سنگین نکنیم و در چیدن وسایل داخل آن دقت کافی را به خرج دهیم.
بند حمایتکننده کوله را ببندیم
این متخصص آسیبشناسی و حرکات اصلاحی تصریح کرد: در هر کولهپشتیبندهای حمایتکنندهای در قسمت جلو سینه و شکم وجود دارد که بهتر است از آنها در همه مواقع به خصوص سنگینی کوله استفاده شود، زیرا این حمایتکنندهها میتوانند وزن کوله را متعادلتر کنند.
افشارمند درباره نحوه قرار گرفتن کوله پشتی گفت: یک کولهپشتی نباید به صورت آویزان و در قسمت پایین کمر قرار بگیرد بلکه هر چقدر کوله دارای استایل سختتری باشد که به کمر بچسبد و با کمک حمایتکنندهها کیپ شود بهتر است البته در صورت نبود حمایتکنندهها این کیپ شدن مضر است.
او افزود: طراحی یک کوله در استاندارد بودن آن بسیار مهم است لذا به این نکته توجه داشته باشید در دستههای کوله باید کپسولهای هوا وجود داشته باشد تا میزان سنگینی را کاهش دهد در مورد نمونههایی که اینچنین نیستند مصرف در ساعات طولانی توصیه نمیشود.
کوله را روی یک شانه قرار ندهیم
به گفته این متخصص حرکات اصلاحی، بهتر است هرگز کوله را با یک بند روی شانه قرار ندهیم زیرا فشار بر روی یکی از شانهها در بلند مدت باعث ایجاد نقص و انحراف ستون فقرات میشود که شانهها را به صورت نامتقارن در میآورد. در مورد انتخاب کوله و کیف، نحوه و زمان استفاده از آن هم بسیار مهم است. بنابراین برای کسانی که به صورت طولانی مدت کیف خود را به شانه میکشند توجه به جنس، طراحی و وزن کوله بسیار اهمیت دارد. به همین خاطر توصیه میکنم از پیاده روی طولانی با کیف و کولهپشتی مگر با رعایت استانداردهای لازم خودداری کنید.(هنرآنلاین)
جام جم سرا: آنچه در پی میآید، گروهی از بهترین خوراکیهایی است که میتوانید به ساندویچتان اضافه کنید:
آووکادو
هم چربیهای مفید برای قلب دارد که کلسترول بد را کم میکند، هم آنتی اکسیدانهایی که با بیماریها مبارزه میکنند و ضد بالا رفتن سن هستند. هم چنین شامل تقریبا ۲۰ ویتامین و ماده معدنی متفاوت است.
ریحان
ریحان تازه علاوه بر اینکه بسیار خوشمزه است، ضدالتهاب است. التهاب میتواند باعث پیری زودرس و بیماریهای قلبی- عروقی شود. ریحان هم چنین غنی از ویتامین آ است که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
پیاز
ضدالتهاب است، مراقب رگها است و به این ترتیب، با عارضههای قلبی میجنگد، کلسترول را هم کم میکند. مواد موجود در آن باعث بالا رفتن تراکم استخوان میشود، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند، قند خون را تنظیم میکند و بیماریهای مزمن مثل سرطان را هم دور میکند.
حمص (نخود – ارده)
۲ قاشق غذاخوری حمص را به جای یک قاشق سس مایونز به ساندویچ اضافه کنید. پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدانهای گیاهی دارد و رنگ و طعم غذا را هم بیشتر میکند.
سرکه
کم کالری است، سرشار از آنتی اکسیدان است؛ و تحقیقات نشان داده، ماده اصلی تشکیل دهنده آن یعنی اسید استیک، به کنترل فشار خون و قند خون کمک میکند. استفاده از آن میتواند یک راه مفید برای کنترل وزن باشد. (سلامت)
جام جم سرا:یک نهاد بینالمللی که درباره وضعیت زندگی سالمندان در جهان تحقیق میکند، اعلام کرده که نروژ در بین ۹۶ کشور جهان، بهترین کیفیت و امکانات زندگی را برای سالمندان دارد.
این نهاد که شرایط اقتصادی و اجتماعی زندگی افراد بالای ۶۰ سال را میسنجد، گزارش خود را در روز بینالمللی سالمندان منتشر کرده است.
سازمان ملل متحد امروز، اول اکتبر، را به عنوان روز جهانی سالمندان اعلام کرده است.
بر اساس این گزارش استرالیا، کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی در بالای جدول قرار دارند. سالمندان افغانستان در بین ۹۶ کشور مورد مطالعه بدترین شرایط اجتماعی و اقتصادی را دارند و این کشور در آخر جدول قرار گرفته است.
ایران در بین کشورهای مطالعه شده نیست ولی تاجیکستان در رده ۶۱ جدول قرار گرفته است.
در بین کشورهای نزدیک به ایران، گرجستان در رده ۲۸ جدول، ارمنستان ۴۰، روسیه ۶۵، ترکیه ۷۷ ، عراق ۸۷ و پاکستان در رده ۹۱ جدول قرار دارند.
در این گزارش، وضعیت زندگی سالمندان در چهار زمینه مطالعه شده است: امنیت درآمد، سلامتی، تواناییهای فردی و اینکه آیا فرد در یک 'محیط توانمندساز' زندگی میکند یا نه.
بعد از نروژ، کشورهای سوئد، سوئیس، کانادا و آلمان با شرایطی نزدیک به آن کشور بهترین شرایط را برای سالمندان دارند.
در این گزارش گفته شده که تا سال ۲۰۵۰ میلادی، سی درصد از مردم ۴۰ کشور از میان کشورهای مورد مطالعه، بالای ۶۰ سال خواهند بود.
این گزارش پیشبینی میکند که در سال ۲۰۵۰ میلادی ۲۱ درصد جمعیت جهان بیش از ۶۰ سال خواهند داشت.
سازمان ملل هم اعلام کرده که شمار افراد بالای ۶۰ سال در سال ۲۰۳۰، به ۱.۴ میلیارد خواهد رسید.(بی بی سی)
بعضی از کارشناسان تعلیم و تربیت کودکان، بهترین فاصله سنی بین فرزندان را سهچهار سال میدانند؛ به عقیده آنها وقتی کودک اول به سه چهار سالگی میرسد، میتواند بخوبی حرف بزند و قدرت درک و فهم و استقلال او به اندازهای است که زیاد به مراقبت و توجه احتیاج ندارد.
سعیده محمدی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، در گفتوگو با جامجم در این باره میگوید: در مورد تفاوت سنی به نظر میرسد بهترین فاصله سنی بین سه تا پنج سال باشد، بهتر است کمتر از سه سال نباشد چراکه مادر به دلیل دوره بارداری و شیردهی فرزند اول میزان زیادی از قوای جسمی و روانی خود را از دست داده و به نظر میرسد آمادگی لازم برای بارداری و شیردهی مجدد را نداشته باشد و بهتر است مادر زمانی را برای احیای قوای جسمی و روانی خود فرصت داشته باشد؛ در ضمن یکی دیگر از معایب این فاصله کم این است که کودک اول نتواند دو سال کامل را از شیر مادر تغذیه کند، در حالی که این امر در رشد جسمی، روانی و عاطفی کودک بسیار موثر است.
وی درباره فاصله سنی بیش از پنج سال میگوید: این فاصله موجب خواهد شد خانواده با دو کودک در شرایط و دورههای سنی متفاوت که برخوردها و رفتارهای متفاوتی از طرف والدین را میطلبد روبهرو شود و همین مساله مشکلاتی را برای خانواده به دنبال خواهد داشت. در ضمن بچههایی که تفاوت سنی کمتری دارند، اگر والدین رفتار مناسبی با آنها داشته باشند احتمال سازگاری و حتی گاهی همراهی بیشتری وجود دارد و احتمال دارد بسیاری از مسائلشان را با یکدیگر بخوبی حل کنند که همین هم موجب افزایش مهارتهایی همچون حل مساله، ارتباط موثر و همدلی خواهد شد.
دکتر شیوا دولتآبادی، روانشناس نیز درباره کمترین فاصله سنی بین فرزند اول و دوم میگوید: زمانی میتوان گفت فرزند اول از نظر سنی آماده پذیرش فرزند دوم است که بتواند با یادآوری خاطرات خود، از جایگاه خودش نزد والدین اطمینان کامل حاصل کند.
وی میافزاید: این مساله زمانی اتفاق میافتد که از نظر رشد ذهنی و شناختی، حافظه آشکار یا اخباری او تشکیل شده باشد، به این معنا که بتواند برای خودش از خاطراتش صحبت کند و این توانایی در حدود سه سالگی به وجود میآید، برای همین در این سن دیگر کودک میتواند از مادر جدا شود و با توجه به تکامل عملکرد حافظه، عواطف و هیجانات، مهد کودک رفتنش و همین طور اضافه شدن فرزند دیگر به مجموعه خانواده از ریسک کمتری برخوردار است. (ضمیمه چاردیواری)
جام جم سرا: ناشتا ورزش کردن به مدت 30 تا 45 دقیقه و با فعالیت شدید کاهش وزن را آسانتر میکند. اگر فردی نخواهد با شکم خالی از خانه خارج شود و به ورزش بپردازد، میتواند پیش از خروج یک صبحانه بسیار سبک بخورد؛ صبحانهای که می تواند انرژی لازم برای فعالیتهای جسمی را فراهم آورد.
متخصصان معتقدند بهترین زمان برای ورزش بین ساعت 6 تا 8 صبح است. در این زمان، کورتیزول، هورمون استرس در بالاترین سطح خود قرار دارد.
این هورمون باعث سوخت و ساز چربیها و کربوهیدراتها میشود و آنها را به انرژی تبدیل میکند که در حین انجام فعالیت ورزشی به مصرف میرسد.
علاوه بر این، ورزشکارانی که صبح را انتخاب می کنند، خواب بهتری نیز دارند. محققان دانشگاه کارولینای شمالی اثبات کردهاند انجام فعالیتهای ورزشی در صبح، کیفیت خواب را بهبود میبخشد.
امتیاز دیگری که برای ورزش صبحگاهی بیان می شود، کاهش اشتها طی روز است. به این ترتیب، فرد در طول روز تمایل کمتری به هرزهخوری خواهد داشت!
ورزش بعدازظهر برای تنظیم ساعت بدن
بنابر نتایج مطالعه دانشگاه کارولینا، تمرینهای ورزشی عصرگاهی به بازگرداندن تعادل شبانهروزی (توالی روز ـ شب) کمک میکند. بر هم خوردن تعادل زمانی و مختل شدن ساعت بیولوژیک بدن ممکن است باعث بروز بیماریها و عوارض متعددی از جمله دیابت، چاقی مفرط، از دست دادن حافظه و اختلالات خلقی شود.
ورزش شبانه و آرامش
ورزش در ساعات پایانی بعدازظهر، به از میان رفتن تنشهای انباشتهشده در طول روز کمک میکند. به اعتقاد متخصصان دانشگاه آمریکایی، انجام فعالیتهای بدنی پس از کار و اگر ممکن باشد بین ساعات 5 تا 7 بعدازظهر میتوان شدیدترین تمرینها را انجام داد؛ زیرا در این زمان، دمای بدن در بالاترین درجه خود قرار دارد و عملکرد فرد ممکن است بیشتر از توانایی عادی او باشد. اما انجام فعالیتهای ورزشی سنگین از ساعت 7 به بعد بههیچوجه توصیه نمیشود، زیرا افزایش دمای بدن مانع از خواب راحت شبانه میشود. (ضمیمه سیب)
مترجم: ندا فراهانی
منبع: لوموند
جام جم سرا به نقل از ایسنا: در همین زمینه یک متخصص طب اورژانس تأکید کرد: شستوشوی مداوم با آب به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی نواحی سوخته بهترین کمک به فردی است که دچار اسیدپاشی شده؛ چرا که این اقدام علاوه بر کاستن عمق سوختگی از بروز التهابات و کوری چشم جلوگیری میکند.
دکتر داوود فارسی درباه اقدامات لازم هنگامی که فردی قربانی اسیدپاشی شده است، گفت: به اطرافیان توصیه میشود در هنگام مواجه شدن با فرد سوخته توسط مواد شیمیایی، سریعا قسمتهای سوخته را با آب و با فشار زیاد به مدت طولانی، حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه شستوشو دهند تا مواد قلیایی رقیقتر شود. شستوشو با آب باعث رقیقتر شدن مواد قلیایی و کاهش التهاب ناشی از سوختگی میشود و از بروز سوختگیهای بسیار عمیق جلوگیری میکند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با تاکید بر اینکه نباید به نواحی آسیب دیده دست زد و آن را دستکاری کرد گفت: قدم بعدی انتقال این افراد به اولین اورژانس و بخصوص مراکزی است که درمان سوختگی در آنجا وجود دارد تا اقدامات اولیه روی این افراد انجام شود.
وی با اشاره به اینکه به طور معمول سوختگی در نواحی حساس بدن است و فرد دچار درد شدید میشود، بیان کرد: احتمال عفونت در این سوختگیها بالاست. بنابراین بعد از بستری شدن در بیمارستان باید برای این افراد آنتی بیوتیک مناسب تجویز شود و روزانه چندین نوبت پانسمان تعویض شود و تا آنجایی که میشود بافتهای از بین رفته که زمینهساز بروز عفونت میشود از سطح پوست برداشته شود تا بافت به صورت یک بافت زنده بازگردد.
جام جم سرا: بدیهی است که درس خواندن با بعضی از شیوههایی که اکنون بین دانشآموزان رایج است، بجز وقت تلف کردن، ثمره دیگری ندارد. آنها باید بدانند درس خواندن هنری است که ظرافتهای خاص خود را دارد، در صورتی که این ظرافتها به کار گرفته شود، موفقیت حتمی است.
یکی از مهمترین این مهارتها مربوط به استفاده از فضای کلاس درس است، بر این اساس:
مهارت گوش دادن: شما حرفها و صداها را میشنوید، اما معنایش این نیست که آنها را درک میکنید. اگر بخواهید گوش بدهید، موضوع فرق میکند. هرچه بادقتتر گوش دهید، بیشتر موضوع را درک میکنید. به جرات میتوان گفت که ناتوانی و ضعف در گوش دادن، علت بسیاری از مشکلات ارتباطی و یادگیری است.
مهارت پرسیدن: پرسشهای شما نشاندهنده دقت، ظرافت، نکتهسنجی و مهارتتان در یادگیری است. پس از سوال پرسیدن نترسید و بموقع و بجا سوال بپرسید.
مهارت یادداشتبرداری: یادداشتبرداری مهارتی است که به درک بهتر مطلب و تکمیل دانستهها کمک میکند و با جزوهنویسی فرق دارد. درواقع یادداشتبرداری یعنی انتخاب و ثبت نکات کلیدی و مهم.
مهارت خلاصهنویسی: خلاصه یک مرور از مطلبی است که خواندهاید. درواقع بیان مجددی است از نکات اصلی به زبان خود شما. یک خلاصه نهتنها باید شامل نکات اصلی باشد؛ بلکه باید بیانکننده روابط میان نکات اصلی هم باشد. خلاصه باید از انسجام برخوردار باشد، یعنی ارتباط منطقی بین جملهها وجود داشته باشد و به زبان خود فرد نوشته شود.
عوامل فراگیری آسان
همیشه عوامل و شرایطی وجود دارد که یادگیری را آسان و برخی دیگر آن را مشکل و گاه غیرممکن میکند. به یقین برای شما مهم است که این عوامل را بشناسید:
ـ برای آنکه به نحو احسن بیاموزید، باید بدانید جزو کدام دسته از فراگیران هستید.
شما جزو بصریها، سمعیها یا لمسیها هستید؟ 80درصد از انسانها از دسته بصریها هستند؛ یعنی زمانی که موردی را ببینند، بیشترین تاثیر را از آن میپذیرند. دسته سمعیها زمانی که موردی را میشنوند، آن را بهتر به خاطر سپرده و موضوع آموزشی را با بلند خواندن و تکرار کردن یاد میگیرند. دسته لمسیها هم آنچه را پیش از این نوشتهاند، بهتر به خاطر میسپارند. واقعیت این است که بیشتر افراد مخلوطی از این گروهها هستند و به همین علت هم بسیار مهم است که دریابید به کدام دسته متعلق هستید تا بتوانید بهترین روشها را برای آموختن به کار گیرید.
ـ نکته بسیار مهم دیگر آن است که انسان دریابد در چه مکانی بهترین یادگیری را دارد. برای بسیاری از افراد اتاق شخصی خودشان در کنار میز تحریر، روی صندلی یا در تختخواب، بهترین جا برای فراگیری است. برخی هم در کتابخانه یا حتی در یک جای شلوغ بهتر یاد میگیرند. باید دریابید چه نوع محیطی به طور موثر روی یادگیری شما تاثیر دارد.
ـ از بالاترین میزان بازدهی خود استفاده کنید: یک عامل مهم دیگر که نباید به آن بیتوجه باشید، کیفیت زمان است. زمانهایی وجود دارد که میتوانیم بیشترین بازدهی را داشته باشیم و مقاطعی دیگر که طی آنها فقط میتوانیم کارهای معمولی و روزمره را انجام دهیم. بنابراین سعی کنید درک کنید که آیا طی روز یا شب بهترین بازدهی را دارید یا در چه زمانهایی از روز یا شب بیشترین توانایی برای یادگیری در وجود شما نهفته است؟ سعی کنید کارهای دشوار را در زمانهایی که بالاترین میزان بازدهی را دارید، انجام دهید.
ـ به سرمایه زمانی خود اهمیت دهید: کجا میتوانیم بیاموزیم که چگونه با زمان مقتصدانه رفتار کنیم؟ این توانایی به همان اندازه مهم است که هنر هدایت انسانها یا هنر سخنوری. توانایی استفاده درست از زمان تا اندازه زیادی در موفق شدن یا نشدن شما اثرگذار است، البته چگونگی رفتار با زمان را میتوان آموخت. بنابراین مراقب باشید که هیچکس زمان را از شما ندزدد. همیشه در اطراف ما افرادی وجود دارند که در هدردادن وقت دیگران قهار هستند. پس از سرمایه زمانی خود مراقبت کنید، زیرا زمانی که آن را هدر دادهاید، به طور غیرقابل بازگشتی از دست شما رفته و وقت فقط طلا نیست، بلکه زندگی است.
ـ از احساسات تخریبکننده دوری کنید: سعی کنید احساس ترس را در خود تعادل بخشید. وحشت در انسان باعث ترشح هورمونهای مکانیسم فرار و گریز میشود و بشدت توانایی یادگیری و تفکر را محدود میکند، همچنین احساسات مخرب دیگری مانند خشم، حسادت و نفرت نیز میتواند فرآیند یادگیری را مختل کند. سعی کنید از خودتان در برابر زمزمههای بازدارندهای مانند این موضوع خیلی پیچیده است، مراقبت کنید.
ـ گوش فرادادن را بیاموزید: یاد بگیرید به دقت گوش فرادهید. گوش دادن صحیح موهبتی است که فقط جذب اطلاعات غیرفعالانه نیست، بلکه بیشتر از آن نوعی فعالیت فکری فشرده است، در مقام یک شنونده آگاهانه تجربه میکنید که چگونه افقهای دید و آگاهی و تجربهتان را گسترش دهید. مطمئن باشید گوش دادن درست در بیشتر مواقع، بیشتر از سخن گفتن برای شما سودآور است.
اصول مطالعه موثر
برای بهبود و افزایش توان یادگیری باید اصولی را با دقت اجرا کنید؛ زیرا فقط با رعایت این اصول میتوانید بهتر بیاموزید و از وقت خود حداکثر استفاده را ببرید. برخی از این اصول عبارتند از:
تعیین هدف: شما باید قبل از مطالعه برای خودتان هدفی را مشخص کنید، به این معنی که این درس را به چه منظوری میخواهید مطالعه کنید، آیا فقط نکتههای اصلی درس را میخواهید یا قصد دارید همه مطالب کتاب را بفهمید.
تعیین مدت زمان مطالعه: باید معلوم کنید چه مقدار زمان میخواهید صرف مطالعه کنید. تعیین زمان و مقدار مطالعه به فراگیر آرامش میدهد و این آرامش موجب افزایش میزان یادگیری و سرعت مطالعه میشود.
مطالعه فعالانه داشته باشید: دانشآموزی که به منظور یادگیری و به صورت هدفدار مطالعه میکند، برای یادگیری بهتر باید مطالعه فعال داشته باشد. شما میتوانید با خلاصهبرداری، حل تمرین، علامتگذاری و گزینش نکتههای مهم، مطالعه خودتان را فعال کنید.
جدیت داشته باشید: وقتی تصمیم به مطالعه میگیرید، فورا شروع کنید و اجازه ندهید افکار مزاحم مانع شما شود. شخصی اگر در خواندن کمر همت ببندد و با فعالیتهای ذهنی خویش به درک بیشتری نائل شود، کار بزرگی انجام داده است.
به خودتان استراحت دهید: برای داشتن یک مطالعه مفید و به منظور داشتن درک بهتر مطالب باید پس از حدود 45 دقیقه مطالعه به خود استراحت کوتاهی (15 ـ 10 دقیقه) بدهید.
روش «پس ختام» را در پیش بگیرید
متخصصان روشهای مختلفی را برای مطالعه موثر عنوان کردهاند که یکی از بهترین و موثرترین روشهای مطالعه روش «پس ختام» است که شامل شش مرحله است؛ این مراحل عبارتند از:
پیشخوانی: اگر میخواهید مطالب یک کتاب یا فصلی از یک کتاب را یاد بگیرید، ابتدا بسرعت تمام آن فصل را یک بار از نظر بگذرانید تا یک برداشت کلی از موضوعها و مفاهیم آن فصل را به دست بیاورید. مرحله پیشخوانی به شما کمک میکند که علاوه بر یک آشنایی مقدماتی با موضوع، نکات اصلی و فرعی را تا حد بسیار زیادی تشخیص بدهید.
سوال کردن: بعد از پشت سر گذاشتن مرحله پیشخوانی و آشنایی کلی با مطالب فصل، سعی کنید در رابطه با موضوع مطالعه سوالهایی را طرح کنید. سوالگذاری ممکن است وقت شما را بگیرد و کمی مشکل باشد، ولی به طور چشمگیری تمرکز حواس، دقت و سرعت عمل شما را افزایش میدهد و موجب سهولت یادگیری شما میشود.
خواندن: همه ما وقتی درس میخوانیم، منظورمان این است که درس را یاد بگیریم، بفهمیم، حفظ کنیم و به خاطر بسپاریم، برای همین سعی میکنیم خط به خط کتاب و جزوه را بخوانیم، حفظ کرده و در ذهن خود تکرار کنیم. در حالی که هدف از مرحله خواندن یادگیری و به خاطر سپردن مطالب نیست؛ هدف از مرحله خواندن فقط فهمیدن و انتقال اطلاعات از کتاب به یادداشتهاست.
تفکر: سعی کنید هنگام خواندن در مورد مطالب و مثالها فکر کنید و از مطالب تصویرسازی ذهنی داشته باشید. همچنین سعی کنید بین آنچه از قبل در مورد این مطالب میدانستید و آنچه میخوانید ارتباط برقرار کنید.
از حفظ گفتن: پس از پشت سر گذاشتن دو مرحله قبل یعنی خواندن و تفکر سعی کنید مطالب مهم آن را برای خودتان بازگو کنید. مطالب مطالعه شده را به زبان خودتان و آنطور که راحتتر هستید، بازگو کنید. از حفظ گفتن به شما کمک میکند بخشهایی را که خوب یاد نگرفتهاید، تشخیص دهید و آنها را از نو بخوانید.
مرور کردن: وقتی تمام فصلها را خواندید، در فاصلههای مناسب مطالب مطالعه شده را مرور کنید. مهمترین قسمت مطالعه که سبب ثبت اطلاعات در لایههای زیرین ذهن میشود و جلوی فراموشی را میگیرد، مرور کردن است؛ به طوری که پیشینیان معتقد بودند درس یک بار و تکرار هزار بار.
به همان اندازه که استفاده از همه عوامل آسانکننده یادگیری مهم است، از میان برداشتن عوامل دشوارکننده یادگیری نیز اهمیت دارد. به همین علت باید نسبت به این عوامل آگاهی داشته باشیم.
ـ برای یادگیری باید درجه حرارت اتاق مناسب باشد. اگر اتاق بیش از اندازه سرد باشد، بیشترین توجه صرف جسم لرزان میشود تا به موضوع مورد نظر و برعکس اگر اتاق بیش از اندازه گرم باشد، انسان تنبل و بیحوصله میشود.
ـ عبارت «با شکم پر نمیشود درس خواند» را به یاد بسپارید، زیرا بعد از غذا مقدار زیادی خون جهت هضم از اختیار مغز خارج شده و به همین علت بازدهی مناسب مختل میشود. در این حالت انسان به نوعی با نیمی از نیروی خود کار میکند. در عین حال داشتن یک معده خالی و گرسنه هم به نفع برنامه یادگیری نیست.
ـ نور محیط هم نقش بسیار مهمی را بازی میکند. نور بسیار زیاد بر چشمها فشار وارد کرده و خیلی زود آنها را خسته میکند و نور بسیار کم هم به چشمها آسیب میرساند.
ـ طبیعی است هنگام یادگیری باید متوجه وجود اکسیژن کافی یعنی هوای تازه باشیم، زیرا مغز ما بزرگترین مصرفکننده اکسیژن در ارگانیسم بدن ماست. مغز برخلاف حجم کوچکی که دارد، تقریبا 20 درصد کل اکسیژنی را که در اختیار داریم، مصرف میکند. بنابراین اگر حین مطالعه خمیازه میکشید، به این دلیل است که اکسیژن کافی به بدنتان نمیرسد یا تحرک کافی ندارید.
ـ داشتن تغذیه صحیح را در نظر داشته باشید: میدانید رساندن ویتامینها، مواد معدنی و عناصر بنیادین به طور کافی تا چه اندازه برای عملکرد بدن اهمیت دارد. افرادی که کار بدنی زیاد میکنند، باید خوراکیهایی حاوی چربی و پروتئین فراوان استفاده کنند؛ در حالی که برای کسانی که کارهای فکری میکنند، سالاد، سبزیجات و میوهجات توصیه میشود.
تمرکز حواس داشته باشید
تمرکز حواس یعنی به حداقل رساندن عوامل حواسپرتی. شاید بتوان گفت مطالعه، جدیترین فعالیتی است که تمرکز در آن نقش اساسی و محوری دارد. شاید بارها حین مطالعه متوجه شدهاید که فقط چشمانتان از روی عادت روی کلمات و خطوط میدود، بدون آنکه حواستان به آن باشد. این موضوع ممکن است شما را خسته و کسل کرده و وقت زیادی را از شما گرفته یا اتفاق افتاده که گاهی به کلمهای خیره و در افکار خود غوطهور شدهاید. اینها همه نشانه پرش ذهن و عدم تمرکز است. اگر در تمرکز حواس مشکلی دارید، نباید این تصور را داشته باشید که با مسالهای غیرقابل حل مواجه شدهاید برای تقویت و افزایش تمرکز حواس نیز راهکارهایی وجود دارد:
کنترل اضطراب: اضطراب به خودی خود بد نیست. از نظر روانشناسی، وجود میزانی از اضطراب برای تحریک انگیزهها لازم است. مشکل زمانی شروع میشود که شدت اضطراب افزایش یابد. اضطراب زیاد نه فقط کمکی به یادگیری و موفقیت نمیکند؛ بلکه مانعی برای آن محسوب میشود.
تقویت روانی: میتوانید روشهایی را برای تقویت روانی و افزایش روحیه پیدا کنید. روحیه جسارت و جرات را در خود تقویت کنید، امیدوار و بااراده باشید تا میزان تسلط شما افزایش یابد.
کنترل افکار مزاحم: بین موانع تمرکز حواس افکار مزاحم نقش مهمتری دارند. معمولا این افکار منشأ ذهنی و درونی دارند که باید از آن دوری کرده و آنها را کنترل کرد. این عوامل شامل یادآوری خاطرات تلخ و شیرین یا غوطهور شدن در تخیلات یا مواردی مثل احساس درد، رنج، غم و غصه، نگرانی، گرسنگی و تشنگی یا سردی و گرمی، ترس، خشم و شادی، سردرد و... است.
یک یادگیرنده راهبردی باشید
آن دسته از دانشاموزان که همیشه موفقیتهای چشمگیری را نصیب خود میکنند، به عنوان یادگیرندگان موفق یا یادگیرندگان راهبردی از آنها یاد میشود که ویژگیهای خاص خود را دارند؛ از جمله اینکه:
ـ درباره چگونه مطالعه کردن اطلاعات زیادی دارند.
ـ از راهبردهای یادگیری و مطالعه استفاده میکنند.
ـ از مهارتهای فکر کردن استفاده میکنند.
ـ برای مهارتهای یادگیری و فکر کردن ارزش زیادی قائلند.
ـ علاقه کافی برای استفاده از این مهارتها دارند.
ـ باور دارند میتوانند این مهارتها را به کار بندند.
ـ میتوانند فعالیتهای مورد نظر خود را در یک زمان معقول به انجام رسانند.
ـ برای رسیدن به هدفهای خود برنامهریزی میکنند.
ـ بر رفتار و چگونگی پیشرفت خود نظارت میکنند.
ـ نتایج کار خود را در رابطه با اهداف خود و بازخورد حاصل از نظر معلم ارزیابی میکنند.
معصومه اسدی / جام جم
دکتر محمدمهدی آخوندی افزود: با توجه به پیشرفتها در حوزه درمان انواع سرطان و امکان تداخل این درمانها با توان باروری بیماران، متخصصان و پژوهشگران حوزه باروری و علوم مرتبط با آن تلاش کردهاند امکانهایی برای حفظ باروری بیماران پدید آورند.
این جنینشناس با اشاره به تحقیقات جهانی پیرامون ناباروری که در دهههای اخیر پر رنگ تر شده است، گفت: تحقیقات نشان میدهد که میزان باروری در سطح جهانی در ۵۰ سال اخیر تقریبا به نصف کاهش یافته و لذا، میزان ناباروری به طور مرتب در حال افزایش است. نتایج حاصل از بررسی عوامل، نشان دهنده آن است که از یک سو، عوامل محیطی و از سوی دیگر، عوامل اجتماعی، فرهنگی، روانی و همچنین، برخی از بیماریها بر باروری تاثیرمنفی میگذارند.
آخوندی، ضمن اشاره به اینکه علل فیزیکی و شیمیایی مهمترین عوامل محیطی به شمار میآیند، افزود: دما، فعالیتهای بدنی زیاد، فعالیت در محیط گرم، امواج موبایل، رادیوتراپی و پارازیت، از جمله علل مهمی هستند که میتوانند به شدت بر باروری اثر بگذارند، عملکرد طبیعی هورمونها را دچار اختلال کنند و سبب پایین آمدن کیفیت اسپرمها و تعداد، حرکت و شکل آنها شوند.
وی تصریح کرد: نوع تغذیه، سبک زندگی، فشارهای روانی، اضطرابهای شغلی و بهخصوص، آلایندههای محیطی در کیفیت اسپرم مردان تأثیرگذار است و تمام این عوامل دانشمندان را دچار نگرانی کرده است. از این رو، باید برای کاهش عوامل خطر، که سبب افزایش نازایی و کاهش قدرت باروری میشوند، برنامهریزی کرد.
رئیس مرکز درمان ناباروری ابنسینا گفت: عوامل اجتماعی و فرهنگی همچون اعتیاد به سیگار، تنش های روزمره زندگی، بالا رفتن سن ازدواج و نوع اشتغال می توانند بر باروری افراد تأثیرگذار باشند و سبب پایین آمدن کیفیت و کاهش اسپرم در مردان و تخمک در زنان شوند و اثری منفی بر قدرت باروری آنها بر جای بگذارند.
آخوندی، ضمن تاکید بر مسئله سن باروری در زنان، گفت: بهترین سن باروری در خانمها بین ۲۵ تا ۳۰ سال است. تا سن ۳۵ سالگی، به علت ذخیره تخمکها در تخمدان و آزاد شدن آنها به مرور، نگرانی چندانی در مورد قدرت باروری زنان وجود ندارد اما پس از این سن، کمکم و به طور مداوم، از قدرت باروری زنان کاسته می شود، به گونهای که به طور مثال، اگر امکان باروری با لقاح خارج رحمی برای یک زن ۳۲ ساله چیزی در حدود ۳۵ درصد باشد، این امکان در سن ۴۲ سالگی، اگر اساساً آن زن دارای تخمک باشد، حدود ۵ تا ۱۰ درصد خواهد بود.
وی با اشاره به بیماریهایی که ممکن است باروری را به مخاطره اندازند، گفت: یائسگیهای زودرس و بیماریهایی مانند اوریون، لوپوس،ام اس و اندومتریوز، که به دستگاههای تولید مثل مربوط می شود، و می توانند دارای علل ویروسی باشند یا از سن کودکی فرد را درگیر خود کنند از جمله عللیاند که باروری را با مشکل مواجه میکنند.
این متخصص جنینشناسی در ادامه افزود: آنچه در حفظ باروری افراد از اهمیت بیشتری برخوردار است، سرطان است که نیاز به توجهی بسیار دارد چراکه میزان ابتلا به سرطان بسیار بالا است. سرطان میتواند از کودکی بر افراد تأثیرگذار باشد و بهتنهایی سبب کاهش قدرت باروری شود. از آنجا که داروهایی که برای درمان سرطان استفاده می شوند، داروهایی هدفدار نیستند که صرفاً سلولهای سرطانی را از بین ببرند، بر روی سایر سلولهای در حال تقسیم بدن، همچون سلولهای جنسی، نیز تأثیر میگذارند.
رئیس مرکز درمان ناباروری ابنسینا، ضمن اشاره به اینکه زمان مناسب جهت اقدام افراد برای حفظ باروری چه زمانی است و چه افرادی باید مراقب باروری خودشان باشند، گفت: حفظ باروری هم برای کم کردن خطر باروری در سنین بالا و هم برای کسانی که توان تولید مثل خود را بر اثر بیماری یا درمان آن از دست دادهاند مورد توجه قرار میگیرد. (مهر)
تاکنون اطلاعات زیادی درباره ارتباط میان خواب و رشد و تقویت در کودکان و شیرخواران وجود نداشت اما اکنون دانشمندان دانشگاه شفیلد با همکاری دانشگاه روراز آلمان طی تحقیقی دریافتهاند که خواب در رشد حافظه کودکان نقش مهمی دارد و به آنها در حفظ اطلاعات و حوادث کمک میکند.
پژوهشگران بررسی کردند که آیا کودکان میتوانند بعد از یک چرت روزانه، رفتاری را که بتازگی یاد گرفتهاند به خاطر بیاورند؟
در این تحقیق ۲۱۶ کودک ۶ تا ۱۲ ماهه حضور داشتند و توانایی به یادآوری مهارتهای آموختهشان ارزیابی شد. به این کودکان نشان داده شد که با دستکشی که متعلق به یک عروسک بود چه کار کنند و انتظار میرفت بعد از یک فاصله ۴ تا ۲۴ ساعته، همان رفتار را تکرار کنند. بچههایی که در این مدت نخوابیدند با بچههایی که دست کم ۳۰ دقیقه چرت زدند مقایسه شدند. محققان دریافتند آنهایی که بعد از یاد گرفتن یک حرکت جدید خوابیده بودند، بعد از بیدار شدن، آن حرکت را به یاد آوردند اما بچههایی که نخوابیده بودند هیچ حرکتی مبنی بر به یادآوری حرکت انجام شده و اطلاعات مربوط به آن نکردند.
دکتر جین هربرت میگوید این یافتههای جدید هم برای محققان و هم برای والدین بسیار جالب هستند چون نشان میدهند بهترین زمان یادگیری رفتار جدید در بچههای کوچک، قبل از خوابشان است. تا پیش از این بسیاری از مردم فکر میکردند بهترین زمان آموزش به کودکان زمانی است که آنها کاملا بیدار و هشیارند نه زمانی که قراراست بخوابند.
این آزمایشها نشان داد چرت زدن و خوابیدن میتواند به تقویت حافظه کودکان کمک کرده و یادگیری و به یادآوری را برایشان آسانتر کند. همچنین نشان داده شد که مدت زمان چرت زدن باید بیشتر از ۳۰ دقیقه باشد تا بچهها بتوانند آنچه که قبل از خواب یاد گرفتهاند را به خاطر آورند. (ساعت ۲۴)