وی با اشاره به اینکه براساس آمار ارائه شده از 600 میلیون معلول درجهان ، 80 درصد آنان درجهان سوم و7 میلیون نفردیگر درکشورمان هستند، افزود:مهم ترین عامل معلولیت، فلج اطفال، تصادفات و بیماری های عفونی وژنتیکی، بیماری قلبی، عروقی، دیابت و روحی وروانی تشکیل می دهند.
وی در ادامه گفت: بیشترین اصول درقانون اساسی مربوط به عدالت اجتماعی است و در این راستا مهم ترین رویکرد و استراتژی سازمان بهزیستی توجه به معیشت، اشتغال، ازدواج ومشاوره معلولان قرار دارد.
مدیرکل بهزیستی فارس خاطرنشان کرد: ایجاد فرصت و برابری توزیع امکانات، استفاده ازظرفیت 10 درصدی معلولان درچرخه ا قتصادی، افزایش 450 هزار تومانی حقوق معلولان از دیگر برنامه های دردست اجرای این سازمان نسبت جامه هدف است.
موسوی تصریح کرد: بیش از 40 درصد جامعه معلولان و60 درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی جامعه هدف فاقد اشتغال و بیکار هستند و باید برای برون رفت از این معضل زمینه اشتغال را برای آنان ایجاد شود.
وی با اشاره به اینکه براساس دستورالعمل ارائه شده مقررشد که خانواده هایی که صاحب 2 معلول هستند صاحب مسکن شوند، افزود: با تلاش های انجام شده 30 درصد محقق شده است و تا پایان سال 1396 تمامی خانواده هایی که دارای 2 معلول باشند صاحب مسکن می شوند.
مدیرکل بهزیستی فارس اضافه کرد: در استان فارس 36 مرکز مشاوره ژنتیکی راه اندازی شده والویت نخست درحوزه ناشنوایی کشت حلزون در سال آینده است.
جام جم سرا: حذف سیاست‌های تشویقی و عدم لغو قانون تنظیم خانواده در این طرح پیشنهادی هم جنجال‌هایی را در بین متخصصان و کارشناسان برپا کرد چرا که تناقض عجیبی به وجود آمد، از یک طرف قصد افزایش جمعیت را در سر داشتیم و از طرف دیگر هنوز قرار بود قانون تنظیم خانواده که وظیفه آن کنترل یا بهتر بگوییم کاهش جمعیت بود به کار خود ادامه دهد، ضمن اینکه سیاست‌های تشویقی که قرار بود کمک‌حال مردم برای مشارکت بیشتر در این زمینه باشد نیز حذف شد، در حالی که در همه جای دنیا که سیاست افزایش جمعیت را در پیش گرفتند سیاست‌های تشویقی یکی از ارکان اجرای موفق این طرح محسوب می‌شد.
به نقل از روزنامه سیاست روز، موضوعی که بیش از پیش نگران‌کننده به نظر میرسد از دست‌رفتن زمان است، چرا که برخی از نمایندگان مجلس به دنبال ارایه طرح قبلی افزایش جمعیت یعنی "طرح ۵۵ ماده‌ای تعالی جمعیت و خانواده" هستند که این موضوع به معنای عدم اجرایی‌شدن سیاست‌های افزایش جمعیت است چرا که به گفته رییس مجلس این طرح حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان هزینه دارد و اجرای آن ناشدنی است زیرا کشور چنین پولی ندارد لذا واقعا سخت است که بفهمیم چرا برخی از نمایندگان مردم بر این طبل توخالی می‌کوبند؛ در مقابل نکته‌ای که رهبر معظم انقلاب و در پی ایشان کارشناسان هم تاکید داشتند ازدست‌ندادن زمان بود چرا که از هم‌اکنون تا سال ۱۳۹۵ دوره طلایی افزایش فرزند کشور ما محسوب میشود؛ دلیل آن هم این است که تا سال ۹۵ سنین دهه ۶۰ به نقطه اوج باروری می‌رسند و البته با وجود داشتن زمان برای فرزندآوری اما سن آنها به بالای ۳۵ سال می‌رود؛ لذا نباید این زمان را از دست داد و یک روز عقب‌افتادن این قانون هم برای کشور ضرر محسوب میشود.
اما این نکته را باید در نظر داشت که قرار است این قانون را مردم اجرا کنند لذا باید نظرات آنها را جویا شد و دغدغه‌های آنها را منعکس کرد تا این قانون بتواند صلابت لازم برای اجرایی‌شدن را داشته باشد؛ برای همین منظور نزد مردم رفتیم.
با بگیر و ببند که نمی‌توان مردم را به سمت افزایش فرزندآوری سوق داد
احمد صالحی‌زاده ۳۵ ساله در این زمینه می‌گوید: زمانی که موضوع افزایش جمعیت را شنیدم از آن بخشی که قرار است مردم را به دلیل استفاده از روش‌های جراحی بارداری ۲ تا ۵ سال زندان ببرند بسیار ناراحت شدم، مگر می‌توان با بگیر و ببند به سمت افزایش جمعیت رفت؟ اینطوری فقط مردم را زده می‌کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که شما چند فرزند دارید اضافه می‌کند: من ۲ فرزند دارم، یکی دختر و دیگری پسر اما شنیدم که قرار است به والدینی که فرزند سوم را بیاورند تسهیلاتی بدهند، خیلی دوست دارم نوه‌هایم در آینده، خاله، عمو، دایی یا عمه داشته باشند. چون خودِ من در یک خانواده پرجمعیت بزرگ شدم، هر وقت دلم می‌گیرد یا مشکلی برایم پیش می آید ۴ نفر را در کنار خودم دارم که دو تا خواهر و دو تا برادر هستند، بارها پیش آمده که مشکلاتم را با آنها در میان گذاشتم و آنها هم برای رفع مشکلم خیلی کمک کردند اما با دو فرزند که در آینده چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.
وضعیت اقتصادی اجازه بچه‌دارشدن را نمی‌دهد، دولت باید کمک کند
زهرا خواجه‌نصیری مادر یک فرزند دختر ۴ ساله در این زمینه می‌گوید: بارها تصمیم‌گرفتیم با همسرم که تعداد فرزندان را زیاد کنیم که وضعیت مالی خانواده اجازه این کار را نمی‌دهد، بچه، پوشک، دارو، غذا و لباس و خیلی چیزهای دیگر می‌خواهد که با حقوقی که همسرم می‌گیرد نمی‌توانیم این موارد را فراهم کنیم.
وی می‌افزاید: بدون تعارف می‌گویم اگر دولت می‌خواهد در سیاست افزایش جمعیت کشور موفق شود باید تسهیلاتی را در نظر بگیرد، آخر اینطوری که هم زن و هم شوهر کار می‌کنند که نمی‌توانیم تعداد فرزندان را زیاد کنیم، برخی مسئولان که این سیاست‌ها را حذف کردند واقعاً چه فکری داشتند؟
حوصله بچه‌دارشدن نداریم
سعید حاج‌علی نیز که هنوز پدر نشده و از ازدواجش هم ۴ سالی می‌گذرد در این زمینه می‌گوید: ما برای بچه‌دارشدن حوصله نداریم، بچه‌دارشدن حوصله می‌خواهد، شما فکرش را بکنید ما زن و شوهر از صبح تا عصر کار می‌کنیم دیگر چه حوصله‌ای برای ما می‌ماند؟ تازه فکر خرج و مخارج آن برایمان غصه شده است. چه کسی از بچه بدش می‌آید آن هم ما ایرانی‌ها که خانواده دوست هستیم اما شرایط را برای ما اینگونه رقم زدند که نخواهند بچه‌دار شویم.
وی می‌افزاید: مسئولان اگر راست می‌گویند که می‌خواهند به فرزندآوری مردم کمک کنند، تسهیلاتی را در نظر بگیرند مثل اول انقلاب اما راستش را بخواهید چشم‌مان آب نمی‌خورد، آنها وام ازدواج را قطع کردند چه امیدی می‌توان داشت که اگر تسهیلاتی را هم در نظر بگیرند بعداً قطع نکنند؟ به نظرم برخی مسئولان با مشکلات ما مردم اصلاً مواجه نیستند و نمی‌دانند که ما چه می‌کشیم؟
گفتند زایمان طبیعی اما پیر ما را درآوردند
آرش اختیاری ۳۲ ساله نیز در این زمینه می گوید: لطفا به این حرف‌ها توجه کنید بعد می‌بینید که به سمت بچه دوم می‌روید یا خیر؟ همسرم برای انجام معاینات بارداری به یکی از بیمارستان‌های جنوب شهر مراجعه می‌کند اما باید ۳ ساعت در صف انتظار در این گرما بنشیند تا نوبتش شود در عین حال وقتی هم که نوبتش میشود به علت ازدحام، آن پزشک یا ماما نمی‌تواند برایش وقت بگذارد و چند نفر چند نفر زنان را به داخل اتاق می‌برند و زود معاینه می‌کنند.
وی می‌افزاید: مکمل‌هایی که همسرم باید در طول مدت بارداری مصرف کند هزینه زیادی دارد هر بار ۶۵ هزار تومان یا ۱۰۰ هزار تومان، خوب این هزینه را من باید از کجا بیاورم؟در عین حال آزمایش‌هایی که وی باید انجام دهد، سرسام‌آور و آزمایش‌های غربالگری آن هم گران است. اختیاری اضافه می‌کنند: اگر دولت به دنبال افزایش جمعیت است این مشکلات را باید برطرف کند تا مردم هم اقدامی کنند وگرنه زهی خیال باطل است.
سیاست‌هایی که باید تصویب شود
به نقل از تسنیم، در طرح ۴ ماده‌ای که به عنوان طرح افزایش جمعیت هم‌اکنون در مجلس مطرح است، سیاست‌های تشویقی وجود دارد که اگر تصویب شود بسیاری از این دغده‌ها برطرف میشود، گوشه‌ای این سیاست‌ها را در زیر می‌خوانیم:
- پوشش بیمه اجباری درمان رایگان مادر و کودک از ابتدای بارداری تا پایان دو سالگی کودک برای کسانی که فاقد پوشش بیمه درمانی می‌باشند.
- اختصاص سبد تغذیه رایگان ماهانه به صورت بن کالا شامل؛ پروتئین، لبنیات، برنج و حبوبات به میزان یک تا دو میلیون ریال به مادران باردار و دارای فرزند زیر ۲ سال حداقل برای ۳ دهک درآمدی پایین و نیازمندان براساس ارزش ریالی سال ۱۳۹۰ به عنوان سال پایه
- اختصاص بسته بهداشتی ـ درمانی رایگان شامل؛ مکمل‌های غذایی، دارو، آزمایش‌های دوره‌ای و موردی و معاینه‌های ماهیانه به مادران باردار و دارای فرزند زیر ۲ سال برای حداقل ۳ دهک درآمدی پایین و نیازمندان.
- اختصاص مرخصی استحقاقی ۲ هفته‌ای تولد فرزند به پدر.
-احتساب خانه‌داری به عنوان شغل و کمک به بیمه بازنشستگی زنان متأهل خانه‌دار با پرداخت بخشی از حق بیمه توسط دولت متناسب با درآمد خانواده.
- پرداخت وام قرض الحسنه «فرزند» به مبلغ یکصد میلیون ریال به خانواده‌ها برای فرزندان سوم تا پنجم با بازپرداخت ۱۰ ساله و بدون الزام به سپرده‌گذاری توسط بانک‌های عامل برمبنای نرخ پایه سال ۱۳۹۱.
- دریافت وام خرید مسکن به میزان دو برابر سقف وام‌های اعطایی بانک مسکن، با باز پرداخت ۳۰ ساله و حداقل سود بانکی بخش مسکن.
- دریافت یک قطعه زمین مسکونی به مساحت ۲۰۰ - ۱۵۰ مترمربع در شهرستان محل سکونت به شرط ساخت و حداقل ۱۵ سال سکونت در آن باستثناء کلان‌شهرهای کشور.
جام جم سرا:براساس آخرین آمارها، میزان شیوع ناباروری در کل کشور 20.2 درصد اعلام شده، این نرخ در شهرها 19.2 درصد و در روستاها 22 درصد است، در عین حال یک چهارم زوج ها با معضل ناباروری و عوارض مرتبط با آن دست به گریبان هستند. این میزان شیوع ناباروری در کل کشور درصد بالایی است؛ زیرا بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی میانگین ناباروری در دنیا 12 تا 15 درصد اعلام شده است.
از سوی دیگر طبق آمارهای مرکز آمار ایران در حال حاضر کشور با معضل کاهش نرخ رشد جمعیت مواجه است، به طوریکه بر اساس اعلام عادل آذر رئیس مرکز آمار ایران نرخ باروری در ایران 1.8 درصد است و اگر این روند ادامه یابد و در بدبینانه ترین حالت اگر نرخ باروری به یک و سه دهم درصد برسد نرخ رشد جمعیت کشور در 10 سال آینده به صفر می رسد.
بر این اساس دولتمردان در پی یافتن راهکارهایی هستند که مانع از کاهش نرخ رشد جمعیت به کمتر از 1.8 درصد شوند، در ماه های اخیر هم با توجه به این معضل مهم جمعیتی کشور راهکارهای متعددی ارائه شده است اما راهکار کمک به افزایش نرخ رشد جمعیت از طریق صنعت بیمه مغفول مانده و به آن بی توجهی شده است.
گسترش پوشش های بیمه ای و کمک برای تامین هزینه های بالای درمان آن می تواند در این شرایط با توجه به نرخ بالای نازایی در ایران که تاثیر بسزایی در کُند شدن آهنگ نرخ رشد جمعیت دارد، تاثیر مهمی در رفع مشکل در کشورمان باشد.
حمایت از زوجین برای تامین هزینه های درمان ناباروری در این شرایط همانند سایر کشورهایی که دچار این مشکل هستند از وظایف ذاتی دولت ها است و حمایت های برخی از وزارتخانه ها ماننند وزارت رفاه را از طریق مختلف می طلبد.
در این شرایط موضوع پوشش های بیمه ناباروری و نازایی به دلیل هزینه های بالایی که برای افراد درگیر با آن به همراه دارد، اهمیت می یابد، این در حالی است که هم اکنون از بین 29 شرکت بیمه فعال در کشور تنها یک شرکت بیمه به صورت انحصاری به ارائه خدمات بیمه مذکور می پردازد.
از لحاظ پزشکی موضوع ناباروری اختلالی پیچیده است که برای مشخص شدن دلایل آن بررسی سیستم های فیزیولوژیک بدن با هزینه های بالا و مراجعات متعدد به مراکز پزشکی و درمانی همراه است و این موارد به جز آسیب های متعدد اجتماعی، روحی و غیره برای زوجین خواهد بود.
گسترش پوشش بیمه ناباروری توسط دولت با همراهی بیمه مرکزی و سایر شرکت های بیمه می تواند کمک موثری برای افزایش میزان نرخ باروری در کشور در شرایط فعلی که کشور دچار آن شده است، باشد و از سوی دیگر سلامت خانوارها و جامعه را تامین کند.
موضوع چند قلوزایی زوج های نابارور در صورت درمان که البته هزینه های بسیار سنگینی را دارد با کمک شرکت های بیمه از طریق پوشش های بیمه نازایی و ناباروری راه حلی مناسب است، زیرا بر اساس اطلاعات علمی درمان های موثر بر روی زوج های نابارور می تواند منجر به چند قلوزایی در آنها شود که تاثیر موثری بر افزایش نرخ رشد جمعیت کشور دارد.
اینگونه کمک ها از سوی دولت می تواند به عنوان کمک های غیرمستقیم برای افزایش این نرخ تلقی شود، به عبارت دیگر علاوه بر اینکه این امر سرمایه گذاری برای افزایش سطح باروری تلقی می شود، از میزان آسیب های ناشی از این معضل نیز کاسته می شود.
البته در بیمه نازایی و ناباروری که در حال حاضر فقط توسط یک شرکت بیمه ای به صورت انحصاری ارائه می شود شرایط خاصی مدنظر قرار گرفته است که شاید از میزان رغبت زوجین برای دریافت این بیمه نامه بکاهد، از جمله این شرایط این است که کلیه زوجین جوانی که برای بار اول ازدواج رسمی نموده و بیشتر از چهار ماه از تاریخ عقد رسمی و ثبت آن در یکی از دفترخانه های رسمی نگذشته و سن زوجه کمتر از چهل سال باشد.
البته در این طرح هزینه های درمانی ناباروری و نازایی و هزینه های مرتبط اضافی افراد تحت پوشش تامین می شود. بیمه ناباروری از اسفند ماه سال 1389 ارائه شد و در یک ماهه سال 89 بیمه گذاری برای آن وجود نداشت.
اما در سال 1390 حدود 662 نفر تحت پوشش این بیمه قرار گرفتند و در سال 1391 تعداد 339 نفر به عضویت این بیمه در آمدند و در 6 ماهه نخست سال 1392 حدود 119 نفر متقاضی این بیمه شدند.
به هر حال با توجه به شرایط فعلی، گسترش پوشش های این خدمت بیمه و ارائه آن توسط سایر شرکت های بیمه فعال در کشور و صدور مجوز آن توسط بیمه مرکزی به شرکت های بیمه ای ضروری است و در این بین دولت با ارائه تسهیلاتی به شرکت های بیمه می تواند آنها را در انجام چنین برنامه ای یاری رساند تا در نهایت از این طریق بتوان جذابیت های لازم را برای افراد جهت دریافت چنین پوشش هایی ایجاد کرد.(مهر)
جام جم سرا: بر پایه سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 نرخ رشد جمعیت کشور حدود 29/1 درصد است که پس از انجام هر سرشماری نرخ رشد پیش‌بینی مورد تجدیدنظر قرار می‌گیرد. براساس آخرین برآورد مرکز آمار ایران، جمعیت کشور روز سه‌شنبه 25 مرداد 1393 برابر با 77 میلیون و 746 هزار و 890 نفر بود.
این درحالی است که برآوردهای مرکز آمار نشان می‌دهد که تا پایان سال 1393 جمعیت کشور به حدود 77 میلیون و 856 نفر میرسد، در عین حال که پیش‌بینی میشود با ادامه روند موجود، جمعیت هر ساله با رشد یک میلیونی در نهایت در سال 95 به مرز 80 میلیون نفر نیز برسد. (جهان صنعت)
براساس آخرین آمار سازمان ثبت احوال اکنون جمعیت کشور چند نفر است؟
77 میلیون و 800 هزار نفر آخرین آمار حدودی جمعیت کشور است.
با توجه به این عدد وضع جمعیتی کشور چگونه ارزیابی میشود؟
رقم کل جمعیت کشور قابل توجه است، اما شاخص‌های دیگری نیز وجود دارد که از این آمار مهم‌تر است. برای نمونه باید بررسی کرد جمعیت چه ساختاری دارد و ترکیب‌های مختلف سنی و نحوه جایگزینی جمعیت را در نظر گرفت تا بتوان از این نکته که جمعیت میتواند بقای خود را حفظ کند اطمینان پیدا کرد. البته جمعیت باید ترکیب متوازنی نیز داشته باشد، یعنی جمعیت سنین مختلف به اندازه‌ای باید باشد که نسل‌های مختلف بتوانند یکدیگر را پشتیبانی و حمایت کنند.
این که بگوییم 80 میلیون جمعیت داریم نگرانی‌ها را برطرف نمی‌کند؟
با توجه به این آمار کلی نمی‌توان گفت وضع جمعیت مطلوب است، بلکه باید ترکیب جمعیتی کشور را در نظر گرفت.
ترکیب جمعیتی کشور مناسب است؟
با توجه به این که اکنون در وضعی که به پنجره جمعیتی معروف است قرار داریم باید گفت شرایط مناسب است، اما نکته اینجاست که در آینده با مشکل روبه‌رو خواهیم شد، زیرا جمعیت کشور از مرحله جوانی به میانسالی رسیده است. به عبارت دیگر اکنون میانسالان 40 درصد جمعیت کشور و 31 درصد را نیز جوانان که بین 15 تا 29 سال دارند، تشکیل داده‌اند. بنابراین حدود 71 درصد جمعیت کشور را جوانان و میانسال تشکیل می‌دهند، اما چنین شرایطی دست‌کم تا چند قرن آینده تکرار نخواهد شد.
سال گذشته از رشد امیدوارکننده جمعیت خبر دادید. این رشد هنوز ادامه دارد؟
سال 89 نرخ موالید نسبت به سال 88، 1.1 رشد داشت و سال 90 به 1.4 رسید، اما از سال 91 جهش کوچک و قابل توجهی داشت، چون رشد سالانه آن به 2.9 درصد رسید. رشد این آمار سال 92 نیز به 3.5 درصد رسیده، در حالی که این آمار برای پنج ماه اول امسال نیز نسبت به مدت مشابه 3.8 درصد است.
در حالی که سیاست‌های تشویقی و حمایتی اجرا نشده علت این رشد چیست؟
بیشتر این رشد، حاصل فرزندآوری خانواده‌هایی است که نسبت به خطر تک‌فرزندی آگاه شده‌اند، زیرا با اطلاع‌رسانی‌های انجام شده، خانواده‌ها از معایب تک‌فرزندی آگاه شده‌اند، اما با توجه به جمعیت محدود خانواده‌های تک‌فرزند احتمال می‌رود وضع موقت باشد. بنابراین باید نسل جوان کشور در در زمان مناسب ازدواج کرده و بموقع فرزندآوری کنند.
آمارهای سازمان ثبت احوال هر چند وقت یکبار به روز میشود؟
اطلاعات سازمان هر لحظه به روز شده و می‌توان هرم سنی جمعیت را مشخص کرد و اطلاعات لازم را در اختیار مسئولان قرار داد. اکنون اطلاعات با سرعت بیشتری در اختیار سازمان قرار می‌گیرد، چون حدود 700 مرکز که خدمات ثبت احوال ارائه می‌کنند به پایگاه اطلاعاتی سازمان متصل شده‌اند یا در 60 بیمارستان کشور ماموران ثبت احوال مستقر شده‌اند. افزون بر این، تعدادی از آرامستان‌های کشور نیز اطلاعاتشان در لحظه ثبت میشود.
در نیمه اول سال چند ولادت در کشور به ثبت رسیده است؟
در پنج ماه اول سال 626 هزار و 911 ولادت در تمام کشور به ثبت رسیده است. در این میان 323 هزار و 21 نفر پسر و 303 هزار و 890 نفر دختر بوده‌اند. به بیان دیگر در مقابل هر 106.2 پسر یکصد دختر متولد شده است. این در حالی است 482 هزار و 568 مورد ولادت در مناطق شهری و 144 هزار و 343 ولادت نیز در مناطق روستایی ثبت شده است.
کدام استان‌ها بیشترین و کمترین ولادت را داشته‌اند؟
استان البرز با رشد 8.4 درصدی بیشترین آمار ولادت را در این مدت در اختیار داشته، قم با 8.3 درصد و آذربایجان غربی نیز با 7.9 درصد بیشترین رشد را داشته است. در مورد کمترین ولادت‌ها نیز خراسان شمالی با منفی 4.9 درصد، کهگیلویه و بویراحمد با منفی 2.3 درصد و استان زنجان با منفی 1.5 درصد کمترین میزان ولادت را داشته‌اند؛ در حالی که استان تهران نیز با میانگین رشد 5.1 درصدی از میانگین رشد کشوری که 3.8 درصد است، رشد بالاتری دارد.
در این مدت، آمار وفات چگونه بوده است؟
در پنج ماه گذشته 162 هزار و 229 واقعه فوت ثبت شده و می‌توان گفت نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یک درصدی داشته است. دراین میان 115 هزار و 770 واقعه وفات در مناطق شهری و 46 هزار و 459 مورد نیز در مناطق روستایی ثبت شده و 86 هزار و 450 مورد مربوط به مردان و 75 هزار و 542 مورد زنان بوده است. البته از این آمار237 مورد فوت به عللی مانند سوختگی یا مجهول‌الهویه بودن جنسیت یا هویت‌شان مشخص نشده است.
چه تعداد ازدواج و طلاق در نیمه نخست سال به ثبت رسیده است؟
در این مدت 288 هزار و 183 واقعه ازدواج در کشور ثبت شده در این میان 244 هزار 549 مورد در شهرها به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه خود کاهش 4.6 درصدی داشته است. درباره طلاق نیز باید گفت در این بازه زمانی 62 هزار و 69 مورد طلاق ثبت شده که 56 هزار 986 مورد آن در روستاها اتفاق افتاده است.
کدام استان‌های کشور جمعیت سالخورده بیشتری دارند؟
جمعیت افراد 60 سال به بالای ده استان از میانگین کشوری که 5.7 درصد است، بالاتر است. به این شکل که استان‌های گیلان با 8.1 درصد، مرکزی 7.4 درصد، خراسان جنوبی 7.3 درصد، آذربایجان شرقی 7.1 درصد، همدان 6.8 درصد، مازندران 6.7 درصد، سمنان 6.6 درصد، اصفهان 6.5 درصد، زنجان 6.5 درصد و تهران با 6.1 درصد بیشترین جمعیت سالمندی بالاتر از میانگین کشوری را دارند.
مهدی آئینی / گروه جامعه
سوم مرداد 91
از لحاظ نیروی انسانی، ما هفتاد و پنج میلیون نفر جمعیت داریم؛ این جمعیت عامل خیلی مهمی است. من این را همین جا عرض بکنم؛ جمعیت جوان و بانشاط و تحصیلکرده و باسواد کشور، امروز یکی از عامل‌های مهم پیشرفت کشور است. در همین آمارهایی که داده میشود، نقش جوان‌های تحصیلکرده و آگاه و پرنشاط و پرنیرو را می‌بینید. ما باید در سیاست تحدید نسل تجدیدنظر کنیم. سیاست تحدید نسل در یک برهه‌ای از زمان درست بود، یک اهدافی هم برایش معین کردند. آنطوری که افراد متخصص و عالم و کارشناسان علمی این قسمت تحقیق و بررسی کردند و گزارش دادند، ما در سال ۷۱ به همان مقاصدی که از تحدید نسل وجود داشت، رسیدیم. از سال ۷۱ به این طرف، باید سیاست را تغییر می‌دادیم، خطا کردیم، تغییر ندادیم. امروز باید این خطا را جبران کنیم.
نوزدهم مهر 91
یکی از مهمترین موجودی‌های باارزش ما، همین نسل جوانِ تحصیلکرده است. نسل جوان تحصیلکرده، هم شجاعت دارد، هم امید دارد، هم نشاط و تحرک دارد. من همین جا در داخل پرانتز عرض بکنم یکی از خطاهایی که خود ما کردیم ـ بنده خودم هم در این خطا سهیمم ـ این مساله تحدید نسل از اواسط دهه ۷۰ به این طرف باید متوقف می‌شد. البته اوّلی که سیاست تحدید نسل اتخاذ شد، خوب بود، لازم بود، لیکن از اواسط دهه ۷۰ باید متوقف می‌شد. این را متوقف نکردیم؛ این اشتباه بود. عرض کردم مسئولین کشور در این اشتباه سهیمند، خود بنده حقیر هم در این اشتباه سهیمم. این را خدای متعال و تاریخ باید بر ما ببخشد.
نسل جوان را باید حفظ کرد. با این روند کنونی اگر ما پیش برویم ـ من چندی پیش هم در ماه رمضان در سخنرانی گفتم ـ کشور پیر خواهد شد. خانواده‌ها، جوان‌ها باید تولید مثل را زیاد کنند و نسل را افزایش دهند.
بیست و سوم مهر 91
حد زاد و ولد در جامعه ما چیست؟ من اشاره کردم؛ یک تصمیم زمان‌دار و نیاز به زمان و مقطعی را انتخاب کردیم، گرفتیم، بعد زمانش یادمان رفت. مثلاً فرض کنید به شما بگویند آقا این شیر آب را یک ساعت باز کنید. بعد شما شیر را باز کنی و بروی! ماها رفتیم، غافل شدیم؛ ده سال، پانزده سال. بعد حالا به ما گزارش می‌دهند که آقا جامعه ما در آینده نه چندان دوری، جامعه پیر خواهد شد؛ این چهره جوانی که امروز جامعه ایرانی دارد، از او گرفته
خواهد شد.
یازدهم اردیبهشت 92
من بارها این را به مردم عرض کرده‌ام: پیر شدن کشور، کم شدن نسل جوان در چندین سال بعد، از همان چیزهایی است که اثرش بعداً ظاهر خواهد شد، وقتی هم اثرش ظاهر شد، آن روز دیگر قابل علاج نیست؛ اما امروز چرا، امروز قابل علاج است. فرزندآوری یکی از مهمترین مجاهدت‌های زنان و وظایف زنان است، چون فرزندآوری در حقیقت هنر زن است؛ اوست که زحماتش را تحمل می‌کند، اوست که رنجهایش را می‌برد، اوست که خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به او داده است. خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به مردها نداده، در اختیار بانوان قرار داده؛ صبرش را به آنها داده، عاطفه‌اش را به آنها داده، احساساتش را به آنها داده، اندام‌های جسمانی‌اش را به آنها داده، در واقع این هنر زن‌ها است. اگر چنانچه ما اینها را در جامعه به دست فراموشی نسپریم، آن وقت پیشرفت خواهیم کرد.
هشتم آبان 92
یک نگاه مقلدانه‌ای به زندگی غربی یا به زندگی اروپایی وجود داشته که به اینجاها منتهی شده و میراث آن به ماها رسیده؛ ما هم در یک برهه‌ای از زمان غفلت کردیم، کاری که باید انجام بدهیم انجام ندادیم. درحالی‌که امروز در [بعضی از] همین کشورهای غربی از کاهش باروری دارند زیان می‌بینند و پشیمانند و در بعضی از کشورهای غربی مطلقا کاهش باروری وجود ندارد؛ یعنی خانواده‌های پرجمعیت، مثلاً خانواده آمریکایی با ده دوازده بچه، چطور خانواده ایرانی [که] می‌خواهد از او تقلید کند باید حتما یک بچّه داشته باشد یا دو بچّه! که این الان وجود دارد و گزارش‌ها و خبرها از این واقعیت به ما اطلاع می‌دهد.
سیزدهم شهریور 93
مساله جمعیت تأثیر زیادی دارد در اقتدار ملی و افزایش نسل جوان و بزرگ بودن کشور از لحاظ جمعیت، خیلی تأثیر دارد در ایجاد اقتدار. البته از همه اینها مهم‌تر، مساله فرهنگ است؛ بخصوص در سطح باورها و عقاید مردم.
کارشناسان هر کشوری با مشاهده علائم افت جمعیت، هشدارهای لازم را می‌دهند و با همکاری مسئولان کشور راه‌حل‌هایی برای خروج از این نوع بحران می‌یابند. اکنون کشورهای متعددی با بحران پایین بودن رشد جمعیت روبه‌رو هستند. کشورهایی مانند ژاپن، روسیه، آلمان، آلبانی، بلغارستان، رومانی، ایرلند و مجارستان با افت جمعیت روبه‌رو هستند و البته برای بیرون آمدن از این بحران دست به کارهایی زده‌اند که به برخی از آنها در این نوشتار اشاره شده است.
کره جنوبی
کره جنوبی، یکی از کشورهای توسعه یافته‌ای است که سال 2010 به پایین‌ترین نرخ رشد خود رسید و در حقیقت نرخ تولد در آنجا از چین که کشوری با سیاست تک‌فرزندی است نیز کمتر شد. البته برخی کارشناسان کره جنوبی معتقدند کم بودن نرخ تولد به دلیل تشویق دولت به فرزند کمتر در دهه‌های 70 و 80 میلادی است، اما دیگران دلیل عمده را مشکلات اقتصادی می‌دانند که مردم را به داشتن فرزند کمتر وادار کرده است. در واقع تهیه مسکن در کره جنوبی از تمام کشورهای آسیایی دیگر بسیار مشکل‌تر است و دیگر این که یکی از بزرگترین نگرانی‌های خانواده‌ها، مراقبت و تحصیل فرزندانشان است. دولت کره جنوبی برای تشویق مردم به بچه‌دار شدن، دستمزد نگهداری کودکان در مهد‌ها را به نصف رسانده و از طرفی تبلیغات گسترده‌ای راه انداخته مبنی بر این که ضرورتی ندارد تمام مردم به دانشگاه بروند و بدون داشتن تحصیلات عالیه نیز می‌توان زندگی خوبی داشت. البته دولت دست به اقدامات دیگری نیز زده است مثلا این که هرکارمندی که بیش از یک فرزند داشته باشد هدیه نقدی دریافت می‌کند و دیگر این که ساعت کاری را در سومین چهارشنبه هر ماه به ساعت 7 تقلیل داده است و آن روز را ـ روز خانواده ـ نامیده است تا کارمندان به داشتن فرزند بیشتر تشویق شوند.
روسیه
جمعیت روسیه از دهه 90 به بعد سال به سال کم میشود. از طرفی نرخ تولد کاهش یافته و از سویی دیگر مرگ و میر بالا رفته بود. کارشناسان روسیه یکی از دلایل افزایش مرگ و میر را مصرف نوشیدنی‌های الکلی و سیگار می‌دانستند. به همین دلیل تبلیغات گسترده‌ای علیه الکل و سیگار به راه انداختند. بحران‌های سیاسی و اقتصادی دهه 90 نیز احساس ناامنی در مردم به وجود آورده بود که باعث می‌شد مردم به داشتن فرزند کمتر فکر کنند. روسیه بعدها در سال 2007، دوازدهم سپتامبر را روز بارداری نامگذاری و تعطیل رسمی اعلام کرد به امید این که زوج‌ها در این روز به وظیفه ملی‌شان برسند و 9 ماه پس از آن به زنانی که صاحب فرزند شدند یخچال، پول نقد و حتی خودرو جایزه داد. تغییر دیدگاه و ارزش‌های مردم نیز موجب علاقه به فرزند کمتر شده است. مردم به کیفیت زندگی و دیگر علاقه هایشان توجه نشان می‌دهند. از طرفی هم نظام بهداشتی روسیه بسیار ضعیف عمل کرده و دولت پوتین برای تشویق مردم به بچه‌دار شدن قول بهبود عملکرد این بخش را داده است.
سنگاپور
سنگاپور نیز یکی از کشورهایی است که نگران جمعیت کم است و برای تشویق مردم دست به اقداماتی زده است:
ـ برای فرزند اول هدیه نقدی 3000 دلاری و برای هر فرزند تا فرزند چهارم پس‌انداز 18000 دلاری در نظر گرفته است.
ـ از مقدار مالیات‌ها در هر زمینه‌ای کاسته است تا به توان مالی خانواده‌ها کمک شود.
ـ از مهدهای کودک و مراکز مراقبت از کودکان، مالیات دریافت نمی‌کند.
ـ به زنان تحصیلکرده اگر تا سه فرزند داشته باشند مشاغل بسیار مناسب که بتوانند با خاطری آسوده مراقب فرزندان باشند، پیشنهاد کرده است.
ـ فرصت آشنایی و رفتن به سفرهای گروهی یا دونفره برای مجردها ترتیب داده تا آنها با یکدیگر آشنا شوند.
ـ از طرفی دولت به فکر ساخت خانه‌هایی افتاده که متراژ بالاتر داشته و خانواده‌ها را به داشتن جمعیتی بیشتر تشویق کند.
ژاپن
ژاپن از هزار سال گذشته تا امروز سابقه نداشته تا این حد با پایین بودن نرخ تولد مواجه شود. مردم به دلیل رکود اقتصادی علاقه‌ای به افزایش جمعیت ندارند. البته مسئولان معتقدند اوضاع اقتصادی مردم درآن حد بد نیست که احساس ناامنی کنند، بلکه مجردها چندان علاقه‌ای به ازدواج نشان نمی‌دهند. یکی از کارهای ابتکاری ژاپن، ساخت رباتی شبیه کودک انسان است که می‌خندد، گریه می‌کند، عطسه می‌کند و وقتی آن را قلقلک بدهید کلی می‌خندد. در واقع دانشجویان رباتیک دانشگاه سوکوبای ژاپن با ساخت این ربات می‌خواهند احساسات مردم را برانگیخته و آنها را به فرزند داشتن تشویق کنید. اما طبق نظرسنجی‌ها مشخص شده ژاپن بدترین کشور برای مادران شاغل است. شرایط مادران برای فرزندآوری چندان مناسب نیست و اگر زنی بخواهد فرزندی داشته باشد با کارش بشدت مشکل پیدا می‌کند و مردها چندان به زن‌ها در بچه‌داری کمک نمی‌کنند. در حالی که در آلمان و سوئد و آمریکا مردها به طور متوسط روزانه سه ساعت به همسرانشان در نگهداری فرزند کمک می‌کنند، اما در ژاپن این میزان فقط یک ساعت است و دولت در نظر دارد تسهیلات بهتری برای زنان شاغل در نظر بگیرد.
آلمان
آلمان نیز یکی از کشورهایی است که با بحران کم‌جمعیتی و سالمند شدن کشورش مبارزه می‌کند. دولت آلمان سالانه 265 بیلیون دلار در زمینه کمک به خانواده‌ها برای فرزندآوری تخصیص داده است. در حقیقت مردم آلمان علاقه‌ای به بچه‌دار شدن ندارند و دولت تاکنون موفقیتی در زمینه علاقه‌مند کردن آنها به بچه‌دار شدن نداشته است.
Mentalfloss / مترجم: نادیا زکالوند
دوشنبه 7 مهر 1393 ساعت 08:32
امروز هفتم مهر است و نکته جالب اینکه ابزار جمیت‌شمار سایت مرکز آمار ایران در ساعت 21:42 روز گذشته، جمعیت ایران را 77,777,777 نفر نشان داد. جدولی که در ادامه مطلب منتشر شده، جمعیت کشور و نرخ رشد آن طی 133سال گذشته را نشان می‌دهد.
جام جم سرا: مدیرکل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با جام‌جم تاکید می‌کند، براساس آمارها، حدود 14 درصد زوج‌ها پس از سه سال بچه‌دار می‌شوند و حدود 19 درصد دیگر از زوج‌ها فقط یک فرزند دارند.
همچنین این مقام مسئول می‌گوید جمعیت زیادی از زوج‌های جوان بین تولد فرزند اول و دومشان، پنج سال فاصله می‌اندازند که هیچ کدام از این آمارها، مطلوب آمارهای جمعیتی کشور ما نیست.
از سوی دیگر، می‌توان تصور کرد وقتی یک زوج بالای 40 سال تصمیم به ازدواج بگیرند، خیلی از آنها اشتیاقشان به فرزندآوری کمتر میشود.
بنابراین می‌بینیم که دیر ازدواج کردن، علاوه بر کاهش توان باروری در خانم‌ها، احتمال تولد نوزادان بیمار و معلول در جامعه را هم به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. به همین دلایل است که باید دولت و خانواده‌ها، با کمک یکدیگر کاری کنند که دست‌کم در سال‌های آینده، جمعیت بی‌میل به ازدواج یا دیر ازدواج‌کرده‌ها، افزایش پیدا نکند.
همچنین در حالی که براساس گفته متخصصان، بهترین سن باروری برای زنان، سنین 18 تا 35 سال است، اما مطلق خبر می‌دهد که در برخی استان‌ها مثل تهران، گیلان، اصفهان و مازندران، سن مناسب ازدواج پنج تا ده سال افزایش پیدا کرده است.
یعنی با وجود آن‌که در سیاست‌های کلی افزایش جمعیت، روی ازدواج جوانان حساب ویژه‌ای باز شده، اما به نظر میرسد باید برنامه‌های تشویقی ازدواج به سمت ازدواج جوانانی سوق داده شود که سنشان از سن معمول ازدواج فراتر رفته، زیرا در صورت ازدواج نکردن دائمی آنها، در چند سال آینده با انبوهی از مردان و زنان مسنی روبه‌رو خواهیم بود که نه ازدواج کرده‌اند، نه صاحب فرزند هستند.
در این شرایط، بدیهی است که تامین مسکن، حمایت از اشتغال، ارائه تسهیلات تشویقی ازدواج و تامین رفاه آینده زوج‌های جوان و نوزادانشان، برنامه‌هایی است که میتواند وضع نامطلوب موجود را بهبود ببخشد.
مشکل بزرگ دیگری که دیر ازدواج کردن به وجود می‌آورد، افزایش اختلاف سنی بین فرزندان و والدین است.وقتی بین والدین و فرزندان، چند دهه اختلاف سنی وجود داشته باشد، در آن صورت این احتمال دور از ذهن نیست که والدین و فرزندان، اشتراک ذهنی کمتری با هم داشته باشند یا به بیان ساده‌تر، حرف همدیگر را نفهمند.
حتی این روزها با وجود رشد سریع فناوری، تاثیر اختلاف سنی، بیشتر از دهه‌های قبل خودنمایی می‌کند و در صورتی که چند دهه بین والدین و فرزندان، اختلاف سنی وجود داشته باشد، دغدغه‌های والدین و فرزندان، روز به روز از همدیگر فاصله می‌گیرد.
این مشکل در بین والدین تحصیلکرده که سعی می‌کنند همگام با رشد فناوری، خود را همواره به‌روز نگه دارند، کمتر است، اما حتی با وجود این هم نمی‌توان کتمان کرد که 40 سال اختلاف سنی بین مادر و فرزند، احتمال بروز پدیده «بدفهمی» در بین والدین و فرزندان را افزایش می‌دهد، اما کافی است این میزان اختلاف سنی بین والدین و فرزندان نصف شود، یعنی مثلا وقتی اختلاف سنی بین والدین و فرزندان، 20 سال باشد، در این صورت احتمال به وجود آمدن رفاقت و درک متقابل بین فرزند و والدین افزایش پیدا می‌کند.
البته همه این حرف‌ها به این معنی نیست که اگر بین والدین و فرزندان، 40 سال اختلاف سنی وجود داشت، حتما در آینده بین آنها مشکلی پیش می‌آید، بلکه همه حرف ما این است که با افزایش پیدا کردن اختلاف سنی بین والدین و فرزندان، شانس و احتمال بروز اختلاف عقیده بین آنها هم افزایش پیدا می‌کند و احتمال دارد که این دو نسل کاملا متفاوت، خواسته‌های همدیگر را بخوبی درک نکنند.
محمد ناظمی اردکانی در دیدار با آیت الله علوی گرگانی گفت: یکی از وظایف ثبت احوال، ثبت وقایع حیاتی چهارگانه فوت، تولد، ازدواج و طلاق است. در حال حاضر ۹۷ و نیم درصد از ولادت‌ها ظرف ۱۵ روز و همچنین ۹۷ درصد از فوت‌ها نیز در مهلت ده روزه ثبت می‌شو.
او افزود: زمانی که وقایع چهارگانه در مهلت قانونی ثبت می‌شوند بلافاصله در اختیار سازمان‌های مربوطه قرار داده میشود.
رئیس سازمان ثبت احوال با بیان اینکه یکی دیگر از ماموریت‌های ثبت احوال صدور اسناد هویتی مانند شناسنامه است، گفت: تاکنون ۱۰۳ میلیون سند ولادت در ثبت احوال صادر شده و ۲۳ میلیون سند فوت نیز صادر شده است بنابرین جمعیت زنده ایران حدود ۷۰ میلیون نفر است.
وی ادامه داد: در خصوص اسناد هویتی در تلاش هستیم که این سند غیر قابل خدشه باشد بنابرین در حال استفاده از فناوری‌های جدید هستیم.
ناظمی اردکانی یکی دیگر از ماموریت‌های ثبت احوال را تولید و نشر آمار و اطلاعات جمعیتی عنوان کرد و گفت: در حال حاضر در طول یکسال به طور میانگین یک میلیون و ۴۰۰ هزار ولادت و ۴۰۰ هزار فوت ثبت میشود که این امر نشان دهنده این است که جمعیت کشور یک و سه دهم درصد افزایش یافته است.
وی اضافه کرد: در طول سال به طور میانگین ۸۰۰ هزار ازدواج و ۱۶۰ هزار طلاق رخ می‌دهد که متاسفانه به ازای هر پنج ازدواج یک طلاق بوقوع می‌پیوندد و ۱۴ درصد از طلاق‌ها در سال اول ازدواج بوده است.
رئیس سازمان ثبت احوال عنوان کرد: متاسفانه متوسط خانواده‌های ایرانی زیر ۲ فرزند دارند، از سوی دیگر جمعیت ایران از لحاظ ترکیب سنی ۲۴ درصد زیر ۱۵ سال، ۳۱ درصد بین ۱۵ تا ۳۰ سال، ۳۹ درصد بین ۳۰ تا ۶۴ سال و ۶ درصد نیز ۶۴ سال به بالا هستند که این امر نشان می‌دهد که جمعیت ایران جوان است و به سوی میانسالی در حرکت است.
وی بیان کرد: متاسفانه سن ازدواج افزایش یافته است و ۱۴ درصد از افرادی که در سنی بالا ازدواج می‌کنند تمایلی به فرزند آوری ندارند و ۱۹ درصد نیز تنها یک فرزند می‌آورند.
ناظمی اردکانی اضافه کرد: با بررسی‌های انجام شده اگر نرخ فرزندآوری کاهش یابد طبق بررسی‌های انجام شده در سال ۱۴۲۵ رشد جمعیت صفر میشود.
وی بیان کرد: بر اساس سیاست‌های کلی جمعیت ۱۲ بند مربوط به کیفیت رشد جمعیت است که اجرای این سیاست‌ها می‌طلبد که همه دستگاه‌های اداری و اجرای پای کار بیایند.
رئیس سازمان ثبت احوال در خصوص اقدامات فرهنگی سازمان ثبت احوال افزود: تلاش برای انتخاب نام خوب و نیک برای فرزندان، اجتماع سادات در سالروز ولادت حضرت زهرا(س) و نگهداری اسناد هویتی شخصیت‌های بزرگ کشور از جمله اقدامات فرهنگی سازمان ثبت احوال است (مهر)