وزیر نفت با حضور در برنامه فرمول یک و گفتگو با سیدعلی ضیا از زندگی شخصی، تماشای تلویزیون، احساساتی بودن، قدرت، سیاست و سینما سخن گفت.
به گزارش تسنیم، سیدعلی ضیاء در سی و ششمین از اجرای برنامه صبحگاهی شبکه یک، در سه شنبه ۷ دی، میزبان بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت بود.
زنگنه در پاسخ به اینکه درست است که به ریاضی، فلسفه و تاریخ علاقه دارید؟ گفت: بله. من مهندسم. ریاضی چیزی است که سر آن نمی‌شود جدل کرد. منطق اساسی زندگی بشری بر پایه ریاضیات است. فلسفه هم نگاهی به هستی علت‌های پدیده‌ها است یکی هستی‌شناسی دارد و کسی هم در بخش کوچکتر که عملیاتی میشود و ریاضی است کار می‌کند. از وقتی دانشجو بودم ریاضی دوست داشتم. ذهن من ذهن برنامه ریزی و ریاضی است. اگر به من بگویند خیلی، می‌گویم یعنی چقدر؟ عدد بگویید.
زمانی که آقای هاشمی رفسنجانی رییس جمهور بودند، همراه ایشان به شهری رفتیم. سوال شد که این شهر چقدر جمعیت دارد؟ گفتند خیلی! گفتیم یعنی یک میلیون نفر!؟ گفتند نه ۱۲ هزار نفر!
ذهن من ریاضی مهندسی است. با آنچه از مهندسی و دانشکده فنی یاد گرفتم تلاش می‌کنم برای همه چیز استدلال دقیق منطقی داشته باشم و فرآیند‌ها و تسلسل منطقی را بسیار رعایت کنیم.
زنگنه در این باره که درست است تند غذا می‌خورید و معده درد دارید، بیان کرد: بله، معده‌ام کمی مشکل دارد اما شاید عادت کرده‌ام. زندگی در این دور کاری که من داشته‌ام با استرس بوده است و ناگزیر از این اتفاقم.
اهل چه خبر و دیگر چه خبر گفتن نیستم
می‌گویند با برخی افراد همکاری ۱۰ساله دارید اما ۱۰ دقیقه هم غیرکاری با آنها حرف نزده‌اید؟ پاسخ زنگنه به این سوال این بود: غیرکاری هم صحبت می‌کنم اما اهل گپ زدن نیستم، جوانی‌ام هم اینطور نبودم. در دانشگاه هم درباره انقلاب و مبارزه حرف بزنم، اینطور نبود که درباره آب و هوا صحبت کنم. اهل این کارها نیستم.
دو تن از بچه‌هایم ایران نیستند
وی درباره فرزندانش توضیح داد: چهار فرزند دارم. دخترم دکترای مهندسی مخزن دارد، پسرم دارای دکترای حقوق است، پسر دیگر در رشته خودم در دانشکده فنی درس می‌خواند و دیگر دخترم هم کلاس دهم است. دو تا از بچه‌هایم ایران نیستند و برای ادامه تحصیل رفته‌اند. داماد من خارج از کشور کار می‌کند و هنوز نیامده است و برای تحصیل رفته است.
توحید و اخلاق مهم است
زنگنه درباره این سوال که شما به عنوان کسی که قرآن زیاد می‌خوانید، سوره مورد علاقه‌تان کدام است، تصریح کرد: قرآن به من آرامش می‌دهد. مرتب سعی می‌کنم بخوانم. مهمترین چیزی که از قرآن گرفتم توحید است. اصلیترین مکتبی که داریم توحید است و اخلاق. روابط اخلاقی و انسانی بسیار مهم است. از پیامبر نقل میشود که حتی به حیوانات دروغ نگویید. این یعنی چه؟
بعد هم شریعت است؛ حلال و حرام و احکام. واجبات برای این است که اخلاق و توحید را صیانت می‌کند. دعوای همه انبیا بر سر توحید بوده است. اینکه بندگان خدا را جای خدا نگذارید. عبادت چیزهای دیگری که دنیا و آخرتتان را خراب می‌کند نکنید. خدا را بپرستید تا آزاد باشید. بنده سنگ و گل و آهن نباشید.
وی ادامه داد: امسال خدمت آیت الله جوادی آملی رسیدم و ایشان توضیح دادند روزی پیامبر اکرم از محلی عبور می‌کردند که دیدند فردی دامنش را گرفته و وانمود می‌کند علوفه در لباسش پنهان کرده و حیوانش را صدا می‌کند. پیامبر به او گفت تو که علوفه‌ای نداری، دروغ نگو. یعنی حیوانات را هم نباید فریب دهید.
امان از پیامکهای تبلیغاتی
وزیر نفت در بخش دیگری از این گفتگو بیان کرد: پیامکهای تبلیغاتی زیادی برایم می‌آید! نصف روز مربوط به کشت مو است و نصف دیگر روز درباره لیزر موهای زائد! کلی پول بدهیم مو بکاریم، بعد هم لیزرشان کنیم!
وی اولین اتفاق مهم زندگی‌اش را تولدش معرفی و بیان کرد: در یک سالگی یادم است برایم تولد گرفتند. هر سال این سنت بود و مرحوم پدرم همیشه هدیه می‌دادند. اینکه کیک باشد نه اما تا موقعی که زنده بودند تولد مرا فراموش نمی‌کردند. خوشحال می‌شوم برایم تولد بگیرند.
وی در پاسخ به اینکه چه زمانی معنای قدرت را احساس کردید، توضیح داد: هیچ وقت احساس نکردم. اینطوری نبود که از قدرت لذت ببرم.
سیاستمدار نیستم
زنگنه این پرسش ضیاء که چه روزی بود که متوجه شدید سیاستمدار شده‌اید، به این شکل پاسخ داد: خودم را سیاستمدار نمی‌دانم. من یک مدیر توسعه‌ای ارشد هستم. هیچوقت در عمرم احساس نکردم سیاستمدار حرفه‌ای هستم.
سیاستمدار باید خیلی از ارزش‌ها را کنار بگذارد اما من هیچوقت اهل این چیزها نبوده‌ام. سعی نمی‌کنم سیاستمدار حرفه‌ای باشم و به قدرت نچسبیده‌ام. فقط می‌خواهم به کشورم خدمت کنم و چیزی برایم مهم‌تر از سربلندی ایران نیست. باید چالش‌ها را بپذیریم و ناملایمات را تحمل کنیم، هرچه بیشتر می‌گذرد، سخت‌تر میشود. اوایل انقلاب همه آماتور بودند اما اکنون نه.
داخلمان خودمان را می‌کشد، بیرونمان دیگران را!
وی در این باره که مهمترین فرق زندگیتان با دیگران چیست، گفت: بعضی‌ها فکر می‌کنند ما زندگی مرفه روبراهی داریم. من زمانی که وزیر نبودم یک پژو ۴۰۵ قراضه داشتم. در یک خیابان که داشتم ماشین را پارک کردم، یکی آمد بوق زد و گفت شما باید بنز سوار باشید، من هم گفتم موفق باشید! به قول معروف داخلمان خودمان را می‌کشد، بیرونمان دیگران را! جای دیگر کسی از من پرسید آقا راننده‌ات کو، گفتم من خودم مسافرکشی می‌کنم، راننده‌ام کجاست!
زنگنه تصریح کرد: اگر به عنوان یک مهندس مثل همشاگردی‌هایم کار می‌کردم، شاید زندگی متفاوتی داشتم. اما اکنون اینطور نیست که زندگی مرفه مثل میلیارد‌ها داشته باشم. حقوق دولتی می‌گیرم منبع درآمد دیگری هم ندارم. شبانه روز باید کار کنم. وزیر نباشم هم باید شبانه روز کار کنم چون اگر بیکار باشم مریض می‌شوم.
وزیر نفت درباره نقش پدری و همسری گفت: خانواده یک مجموعه است و باید همه اعضایش حضور داشته باشند، اما من نمی‌رسم وظایف خودم را به عنوان یک پدر و همسر انجام دهم و این خیلی بد است. سعی می‌کنم اگر خواستند سینما بروند من هم خودم را همراه کنم. البته آنها اصلا روی من حساب نمی‌کنند و پیش فرضشان این است که من کار دارم. ولی خودم خوشم می‌آید کنارشان باشم و لذت بخش‌ترین زمانم وقتی است که کنارشان باشم.
وی در این باره که آیا سیاستمدار‌ها باهوش‌تر از مردم هستند، گفت: همه‌شان باهوش‌تر نیستند.
طولانی‌ترین مکالمه تلفنیتان چقدر بود؟
من فقط می‌گویم سلام علیکم احوالتان چطور است و می‌روم سراغ اصل مطلب. نمی‌گویم چه خبر و دیگر چه خبر!؟ البته بوده که نیم ساعت ۲۵ دقیقه صحبت کاری داشته‌ام. من روی موضوع تمرکز می‌کنم و فکر می‌کنم مکالمه‌هایی که قرار است طولانی باشد، بهتر است چشم توی چشم باشد چون اثر می‌گذارد.
سکوت پرمعنای سیاستمدار‌ها
زنگنه در این باره که آیا لبخند سیاستمدار‌ها معنا دارد، بیان کرد: حتما دارد. سکوتشان هم معنا دارد. البته همانطور که گفتم من سیاستمدار نیستم، چون افراد با دیدنم مکنونات قلبی مرا می‌فه‌مند اما احساسات سیاستمدار نباید قابل پیش بینی و تشخیص باشد.
درست است که زیاد و زود عصبانی می‌شوند؟ بلند‌ترین فریاد را سر چه کسی کشیدید؟ زنگنه در پاسخ به این سوال ضیاء گفت: من فریاد نمی‌زنم ولی عصبانی می‌شوم. راست می‌گویند این ضعف من است. خیلی حرص و جوش می‌خورم و مدام به من می‌گویند ممکن است سکته کنی، حرص نخور. اما جرص و جوش من برای کارم است. به ویژه درباره کسی که تخلف می‌کند و اصرار بر تخلف دارد. من در مقابل عدم سلامت مالی و اخلاقی هیچ گذشتی ندارم.
وی درباره شدید‌ترین پشیمانی‌اش توضیح داد: گاهی انتصاب‌هایی داشتم که بعد‌ها احساس کردم اشتباه بوده است. اگر آدمی اشتباه کرد نباید او را هو کنیم. اگر کسی اشتباه کرد و سمت درست کردن آن رفت، او را بپذیریم. اما بعضی آنقدر روی اشتباه‌شان اصرار می‌کنند که مشکلات زیادی درست میشود.
سعی می‌کنم کسی اشک‌هایم را نبیند
ضیا این سوال را مطرح کرد که آیا گریه هم می‌کنید و زنگنه گفت: من خیلی اشکم درمی آید. گرچه بعضی وقت‌ها سعی می‌کنم کسی نبیند. هفته‌ای نیست که اشکم درنیاید. به خاطر چیزهای مختلف که به منتقل میشود، مثلا می‌بینم افرادی مریض می‌شوند و کاری از دستم برنمی آید یا درباره آسیب‌های اجتماعی، غصه‌ام میشود و اشکم در می‌آید. البته مردم فکر می‌کنند نباید مسئولان گریه کنند و بد است.
وی درباره تاثیرات پدرش گفت: پدرم روی من تاثیر داشت. آدمی بود که با عملش راستگویی و درستکاری را به من یاد داد. هیچوقت مستقیم چیزی را نگفت. بلکه سالم و پرکار و صحیح العمل بود و درستکاری و راستگویی را با عمل به ما نشان داد. او یک قران مال حرام سر سفره‌مان نگذاشت. ما ثروتمند نبودیم، متوسط بودیم. او از لقمه دهانش می‌زد برای ما که تحصیل کنیم. حداکثر فداکاری پدر و مادر برای بچه‌هایشان را داشت.
تلویزیون همیشه روشن است اما اخبار نمی‌بینم
زنگنه در پاسخ به این سوال که آیا تلویزیون تماشا می‌کنید، اظهار کرد: یکی از مشکلاتم این است که تلویزیونم همیشه روشن است اما به من می‌گویند شما نگاه نمی‌کنید. در حالی که من تلویزیون نگاه می‌کنم. البته اخبار نمی‌بینم بلکه مستند می‌بینم و فیلم سینمایی. سریالهای داخلی که همه‌شان درباره دختری است که می‌خواهد ازدواج کند و آخر هم ازدواج می‌کند! بیشتر شبکه‌های آی فیلم، نمایش، تماشا، مستند و آموزش را سعی می‌کنم ببینم. تلویزیون همیشه روشن است اما تقریبا کمتر وقتی است که فقط تلویزیون نگاه کنم و همزمان دارم کارهای دیگری انجام می‌دهم.
آخرین بار در سینما آتشکار را دیدم
آخرین باری که سینما رفتید کی بود؟ سوالی است که ضیاء پرسید و زنگنه تاکید کرد: آخرین بار که به سینما رفتم «آتشکار» را دیدم. فیلمهای آقای حمید فرخ‌نژاد و پرویز پرستویی را دوست دارم. معمولا فیلم‌هایشان نکات ارزشمندی دارند.
علاقه به موسیقی کردی
وزیر نفت درباره موسیقی اظهار کرد: موسیقی کردی را دوست دارم. خلاف اکثر موسیقی‌های ما که غمگین هستند، موسیقی کردی شاد است. شاد و ریتمیک است. اتفاقا یک بار آقای رییس جمهور از من در این باره پرسید و من هم گفتم رقص در موسیقی کردی چون مرد‌ها می‌رقصند مشکلی ندارد!
زنگنه درباره بامزه‌ترین اتفاق اوپک گفت: کار ما بیشتر تلخی دارد. اینکه فکر کنید مسئولیت ۸۰ میلیون ایرانی و عزت و اقتدار آنها با شما است خیلی دشوار است.
ضیا سوال کرد در کشور بنزین آلوده داریم؟ از کرج سوال کرده‌اند که بنزین ما چرا سالم نیست؟ زنگنه پاسخ داد: ما اصلا بنزین آلوده نداریم. ولی نتوانسته‌ایم در همه شهرهای کشور بنزین یورو ۴ را توزیع کنیم. شهرهایی مثل تهران، مشهد، شیراز و تبریز یورو ۴ دارند. البته فقط بنزین ملاک نیست و با نداشتن معاینه فنی خیلی اتفاقات بدی می‌افتد. ماجرای بنزین یورو ۴ و ۳۰ درصد تولید آن با آمدن ستاره خلیج فارس اصلاح میشود.
بیژن نامدار زنگنه در ۱ تیر سال ۱۳۳۱ در کرمانشاه متولد شد. وی تحصیلات ابتدایی و دوره اول متوسطه را در زادگاه خود ادامه داد و دوره دوم متوسطه را تا اخذ دیپلم در تهران به پایان رساند.
بیژن زنگنه در سال ۱۳۵۰ به رشته مهندسی عمران دانشگاه تهران راه یافت و در سال ۱۳۵۶ با درجه کارشناسی ارشد مهندسی عمران با کسب رتبه ممتاز فارغ‌التحصیل شد. زنگنه از سال ۱۳۵۶ به عضویت هیئت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی درآمد و به تدریس در این دانشگاه پرداخت. وی در سال ۱۳۸۵ در جایگاه استاد تمام و عضو هیئت علمی این دانشگاه، بازنشسته شد.
