جام جم سرا: دکتر آریا جنابی در گفتوگو با جامجم با تاکید بر مصرف روزانه 12ـ8 لیوان مایعات در مبتلایان به سنگ کلیه افزود: البته مصرف این میزان مایعات که شامل آب، آبمیوه و چای کمرنگ میشود، باید طی روز باشد حتی لازم است یک لیوان آب، قبل از خواب شبانه و یک لیوان هم در نیمههای شب نوشیده شود تا احتمال غلیظ شدن ادرار و تقویت خطر ایجاد سنگ در افراد مستعد کاهش پیدا کند. از سوی دیگر مصرف نوشابههای گازدار، بویژه نوشابههایی که رنگ تیره دارد در مبتلایان به سنگ کلیه بسیار محدود شود.
وی تاکید کرد: بیشک مصرف نمک و پروتئینهای حیوانی، بویژه گوشت قرمز در افراد مستعد سنگ کلیه باید بسیار محدود شود و به جای آن پروتئینهای گیاهی، میوه و سبزیجات در رژیم غذایی گنجانده شود.
جام جم سرا: مقصر ماجرا هم چیزی نیست جز روغن پالم؛ روغنی اشباع شده حاوی اسیدهای چرب که سلامت قلب و عروق را تهدید میکند و به گفته وزیر بهداشت در شیر و ماست پرچرب تولید شده در برخی کارخانهها وجود دارد. حاشیههای «پالم» همچنان ادامه دارد و مردم نمیدانند چه برندی مصرف کنند که کمترین ضرر را داشته باشد، اما بدون شک کمچربها بهترینها هستند.
نیاز بدن به کلسیم در مقایسه با دیگر مواد معدنی در همه گروههای سنی بیشتر است. بهعنوان مثال نیاز بدن به آهن در حالت عادی روزانه حدود 12 تا 15 میلیگرم است، اما این مقدار برای کلسیم باید حدود یک گرم (1000 میلیگرم) باشد. این در حالی است که به گفته دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیمدرمانی در صنایع غذایی کشورمان غیر از لبنیات، تقریبا ماده غذایی دیگری نداریم که به اندازه شیر، کلسیم داشته باشد. درواقع هر یک لیوان شیر یا 250 میلیلیتر شیر چیزی حدود 300 میلیگرم کلسیم دارد و اگر در روز دو لیوان یعنی حدود 500 سیسی شیر یا ماست مصرف کنیم، تقریبا 50 درصد نیاز روزانه به کلسیم تامین خواهد شد. همچنین شیر یک نوشیدنی بسیار مغذی است و علاوه بر کلسیم حاوی پروتئین و ویتامینهای گروه B بویژه ویتامین 2 Bنیز هست.
راز لبنیات کمچرب
خیلیها فکر میکنند انتخاب لبنیات پرچرب باعث اضافه وزن میشود و به همین دلیل هم فقط افراد چاق باید انواع کم چرب را انتخاب کنند و لاغرها با خیال راحت میتوانند سراغ لبنیات با 2.5 درصد چربی و بالاتر بروند. بد نیست بدانید یک لیوان شیر 2.5 درصد چربی حدود 200 کیلوکالری انرژی دارد و اگر فردی دو لیوان شیر در روز میخورد، یعنی 400 کالری فقط از شیر دریافت میکند. پس در صورتی که این مقدار کالری دریافتی بیش از کالری مورد نیاز روزانه فرد و درواقع مازاد باشد، میتواند در کوتاه مدت باعث اضافه وزن و چاقی شود.
البته این همه ماجرا نیست، چراکه دکتر نیستانی در گفتوگو با جامجم میگوید: کلسیم در فاز آبی لبنیات وجود دارد و نه در فاز چربی و هر چه چربی لبنیات افزایش یابد، علاوه بر اینکه مقدار کالری محصول بالاتر میرود، مقدار کلسیم موجود در آن هم کمتر میشود.
این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه میکند: کلسیم و پروتئین شیر با حرارت دیدن تغییر پیدا نمیکند، ولی شکل مولکول پروتئین تغییر میکند و عمل هضم را سختتر میکند. پس اگر در هضم شیر مشکل دارید، نباید پیش از مصرف آن را گرم کنید. همچنین برخلاف تصور بسیاری از افراد، استفاده از شیر یا خامه در غذاها کار اشتباهی نیست، چون با افزایش چگالی مواد مغذی باعث غنی شدن ماده غذایی از نظر کلسیم و پروتئین میشود و میتواند تا حدی نیاز روزانه افراد، بویژه کودکان بدغذا و سالمندان بیمار را به کلسیم تامین کند.
کمچرب بدون افزودنی
بعضیها طعم شیر بویژه انواع کمچرب را اصلا دوست ندارند و به همین دلیل هم آن را با موز، شکلات، پودر کاکائوو... مخلوط میکنند. حتی خیلیها هنگام نوشیدن چای به آن شیر اضافه میکنند و بر این باورند با این کار، کلسیم بیشتری به بدنشان میرسد.
فراموش نکنید افزودن چنین ترکیبهایی جذب کلسیم را کاهش میدهند و مناسب کودکانی است که ماست نمیخورند و فقط زیر بار خوردن شیر طعمدار میروند.
غنی شده با ویتامین D
اگر نگاهی به قفسه لبنیات موجود در فروشگاهها بیندازد با محصولاتی روبهرو میشوید که عبارت «غنی شده با ویتامین D» را یدک میکشند. حالا این خوب است یا بد؟ درواقع حالا که میخواهیم انواع کمچرب را انتخاب کنیم چه بهتر که انتخاب سالمتری داشته باشیم.
به گفته دکتر نیستانی، مصرف لبنیاتی که با ویتامین D غنی میشود، جذب کلسیم را افزایش میدهد و این یعنی یک قدم به تامین کلسیم مورد نیاز روزانهتان نزدیکتر میشوید. البته اگر مقدار کلسیم دریافتی شما در طول روز کافی است، نیازی به مصرف این محصولات لبنی غنی شده ندارید، اما در صورت کمبود کلسیم، مصرف لبنیات غنی شده با ویتامین D بویژه برای خانمها یکی از بهترین گزینههاست.
پاستوریزه یا استریلیزه؟
شاید این پرسش برای شما هم پیش آمده باشد که مصرف شیرهای استریلیزه یا همان مدتدار بهتر است یا شیرهای پاستوریزهای که تنها چند روز در یخچال قابل نگهداری است؟
اگر فکر میکنید شیرهای استریلیزه سالمتر هستند، سخت در اشتباه هستید. به گفته دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در روش پاستوریزاسیون، میکروبهای بیماریزای شیر از بین میروند، ولی میکروبهای عامل فساد باقی میمانند.
بنابراین، مدت زمان ماندگاری این شیرها در یخچال سه تا پنج روز است و بعد از این مدت میکروبهای عامل فساد حتی در دمای یخچال فعال شده و شیر خراب میشود، اما در روش استریلیزاسیون همه میکروبهای بیماریزا و عامل فساد موجود در شیر (به دلیل اینکه شیر حرارت زیادی میبیند) از بین میروند.
بنابراین این نوع شیرها حتی در خارج از یخچال تا شش ماه قابلیت نگهداری دارد. البته به محض باز کردن بستهبندی این شیرها و ورود هوا داخل شیر، شرایط آنها درست شبیه شیرهای پاستوریزه میشود و مدت محدودی میتوان آنها را در یخچال نگهداری کرد. همچنین شیرهای مدتدار به دلیل شدت حرارت بالا در مقایسه با شیرهای پاستوریزه مواد مغذی بیشتری را از دست میدهند. بنابراین اگر میخواهید شیر را به صورت روزانه یا ظرف مدت دو تا سه روز مصرف کنید توصیه میشود از شیرهای پاستوریزه استفاده کنید.
شیر و کره بهتر از خامه و پنیر
روغن پالم یا نخل نوعی روغن گیاهی است که از مغز میوه نخل روغنی استخراج میشود و در دسته روغنهای اشباع شده قرار میگیرد. این روغنها شامل تریگلیسیریدهایی است که اسیدهای چرب اشباع شده دارد و برای قلب و عروق خطرناکند و علاوه بر افزایش کلسترول بد خون، باعث گرفتگی عروق قلب میشود و سلامت مصرفکنندگان را تهدید میکند.
البته اینکه چطور این روغن وارد صنعت لبنیات شده و متخلفان چه کسانی هستند، قرار است بزودی مشخص بشود، اما دکتر رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو میگوید احتمال وجود پالم در شیر و کره نسبت به خامه و پنیر و ماست بسیار کمتر است.
انتخاب کمچربها مقطعی نباشد
بعید به نظر نمیرسد که با معرفی کارخانههای متخلف، بسیاری از خانوادهها به مرور زمان سراغ محصولات لبنی پرچربی که در لیست سیاه نیست، بروند، اما به گفته دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و استاد دانشگاه تربیت مدرس، شیر طبیعی حدود 2.5 تا سه درصد چربی دارد و وقتی با ماستهای پرچربی روبهرو میشویم که تا ۱۲درصد چربی دارد معلوم است که آن 9 درصد چربی مازاد را از طریق روغنهای گیاهی مثل «پالم» یا در خوشبینانهترین حالت مخلوطی از پالم و خامه تامین میکنند. پس انتخاب لبنیات کمچرب نباید مقطعی شود، بلکه به این بهانه میتوان محصولات کمچرب را جایگزین همیشگی شیر و ماست با چربی بالای 2.5 درصد کرد.
حذف لبنیات، ممنوع
طی چند روزی که خبر وجود پالم در برخی از محصولات لبنی پرچرب منتشر شد شاهد کاهش مصرف لبنیات حداقل بین اطرافیانمان بودیم، اما یادمان باشد سرانه مصرف لبنیات در کشور ما بسیار پایین است و بیاعتمادیهایی از این دست نباید باعث بدبینی مطلق خانوادهها شود. پس خیالتان از بابت سلامت لبنیات کمچرب راحت باشد! نمیخواهید که کودکتان را از رشد محروم کنید یا اینکه در آینده دچار کمبود کلسیم، پوکی استخوان و مشکلات ناشی از آن شوید.
پریسا اصولی / جامجم
مرتضی صفوی در مورد استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی، اثرات سوء روغن پالم و عدم مصرف لبنیات توضیحاتی داد.
وی با اشاره به زمانی که مسئولیت دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت را بر عهده داشته، افزود: زمانی که در سال 84 مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت بودم با مشکل روغنهای با ترانس بالا مواجه شدیم.
این متخصص تغذیه گفت: مشکل ما در آن زمان واردات روغنهای با ترانس بالا بود که مردم برای بعضی از آنها سر و دست میشکاندند و روغن کوپنی خود را با این روغنها تعویض میکردند.
وی افزود: ما روی این قضیه حساس شدیم و روغن مشهور را مورد آزمایش قرار دادیم و دیدیم متاسفانه در شرایطی که در دنیا دیگر از چربیهای ترانس استفاده نمیشود، ترانس این روغن مشهور بسیار زیاد است و حدود 40 درصد است.
صفوی گفت: روغنهای ترانس، مشکلات قلبی و عروقی و افزایش کلسترول در پی دارد و خیلی خطرناک است؛ اصولا درصد ترانس در روغن باید زیر 5 درصد باشد.
وی افزود: واردات روغن پالم چیز جدیدی نیست و این موضوع تاریخچه طولانی دارد و ما از مالزی و اندونزی از سالهای دور پالم وارد کشور میکنیم اما باید بدانیم که وقتی روغن مایع را هیدروژنه میکنند تا جامد شود، ترانسش بالا میرود و برای سلامتی خطرناک میشود. جالب است بدانید که در مالزی بندری مخصوص صادرات پالم وجود دارد.
مدیرکل اسبق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: خوشبختانه در آن سالها شرکتهای تولید روغن را تشویق به این موضوع کردیم که ترانس را در محصولات خود کاهش دهند و آن را به زیر 5 درصد برسانند که خوشبختانه این شرکتها با ما همکاری کردند.
وی با بیان اینکه برای واردات روغن نیز قوانین سفت و سختی وضع شد، افزود: اساسا نوع برخورد با مسائلی مانند وجود پالم در لبنیات باید پختهتر حساب شدهتر و با مبنای علمی و منطقی باشد، بخصوص زمانی که جایگاهی داریم که حرفمان برای مردم اهمیت پیدا میکند.
صفوی گفت: ما نمیتوانیم هر چیزی را بدون در نظر گرفتن جو جامعه بگوییم، وقتی مسئولی این مطلب را میگوید، مردم هول شده و مصرف لبنیات در کشور کاهش پیدا میکند.
وی در مورد اینکه ضرر پالم در شیر بیشتر است یا چربی طبیعی شیر، افزود: ضرر پالم به مراتب بیشتر از چربی طبیعی لبنیات است به این دلیل که پالم ترانس دارد و مشکلات عدیدهای برای انسان بوجود میآورد.
این متخصص تغذیه با تاکید بر این نکته که تمامی روغنهای گیاهی فاقد کلسترول هستند، گفت: من به عنوان یک استاد دانشگاه به مسئولان توصیه میکنم که جامعه را ملتهب نکنند و این مسئله را هم به مردم بگویند که وجود پالم در بعضی محصولات قانونی و ضروری است.
وی کاهش مصرف لبنیات در جامعه را بسیار خطرناک دانست و افزود: درست است که پالم خطر دارد اما عدم مصرف لبنیات آسیبهای جبران ناپذیری به بدن انسان میرساند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اکنون اغلب زنان بالای 35 سال کشور به پوکی استخوان دچار هستند، گفت: بیش از یک دهه است که در مورد خطرات کاهش مصرف لبنیات فریاد میزنیم و حتی زمانی که دولت قصد داشت یارانه لبنیات را حذف کند به این مسئله اعتراض کردیم چرا که متاسفانه بالای 90 درصد مردم ما به اندازه کافی لبنیات مصرف نمیکنند.
صفوی با تاکید بر این مطلب که باید به هر طریقی مصرف شیر در کشور افزایش پیدا کند، افزود: به دلیل کمبود کلسیم کودکان و نوجوانان ما دچار مشکل کوتاه قدی شدهاند ضمن اینکه کلسیم بسیار برای عملکرد درست خون و جلوگیری از فشار خون بالا و بیماریهای قلبی و عروقی مناسب است. (فارس)
محبوبه سرابی، عضو هیات علمی گروه زیست فناوری مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی در گفتگویی با بیان اینکه تعاریف مختلفی در سازمان ملل متحد و دیگر سازمان های جهانی از امنیت غذایی وجود دارد، گفت: زمانیکه مردم به غذای کافی، سالم و اقتصادی دسترسی داشته باشند و در پی آن زندگی خوبی را تجربه کنند، امنیت غذایی در کشور حاکم است.
وی با تاکید بر اینکه اگر قرار باشد امنیت غذایی در کشور حاصل شود باید مواد غذایی به اندازه کافی وجود داشته باشد، افزود: امنیت ملی یک کشور با امنیت غذایی آن کشور در ارتباط است از این رو «امنیت غذایی» یک موضوع مهم به شمار می رود چراکه فرهنگ، اخلاق ، فلسفه و ...می تواند در امنیت غذایی تاثیرگذار باشد.
سرابی با بیان اینکه در ایران اطلاعات دقیقی از میزان امنیت غذایی نیست، بیان کرد: سازمان خواروبار و کشاورزی پیشنهاد کرده که کشورهای در حال توسعه از جمله ایران باید در سال ۲۰۳۰هفتاد درصد تولیدات غذایی را جهت دستیابی به امنیت غذایی بیشتر کنند.
وی با بیان اینکه علاوه بر امنیت غذایی، ایمنی غذایی نیز از مباحث مهم در این حوزه است، عنوان کرد: از سوی دیگر «ایمنی غذایی» مهم است، چرا که سلامت جامعه جهانی با ایمنی غذایی به صورت کامل در ارتباط است و اگر ایمنی غذایی در کشور نباشد، دولت باید هزینه های زیادی را برای درمان ناشی از مشکلات عدم ایمنی غذایی صرف کند.
سرابی افزود: هر ساله تعداد زیادی از افراد در کشورهای صنعتی از بیماری های ناشی از غذا رنج می برند و طبق آمار جهانی، وقوع مسمومیت در کشورهای در حال توسعه ۱۳ درصد بیشتر از کشورهای صنعتی است.
سرابی با بیان اینکه مواد غذایی می تواند آلودگی های شیمیایی، میکروبی و فیزیکی داشته باشد، اظهار داشت: آلودگی های فیزیکی در لحظه خود را نشان می دهند ولی آلودگی های شیمیایی ممکن است تا سال ها اثرات مستقیمی را ظاهر نسازد و گاهی بر حسب نوع آلودگی شیمیایی و شدت آن ممکن است مستقیما بروز کنند. اگر غذا سالم باشد و انرژی لازم برای بدن فرد فراهم کند، خطر ابتلا به بیماری کاهش می یابد.
عضو هیات علمی گروه زیست فناوری مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی گفت: در این پژوهشکده بنا داریم تا با تحقیقاتی که انجام می دهیم گامی در جهت افزایش امنیت و ایمنی غذایی برداریم.
سرابی افزود: از سال گذشته تحقیقات بر روی طرح «استفاده از پروبیوتیک ها درکاهش آفلاتوکسین شیر با استفاده از بستر ثابت» آغاز شده است.
وی با بیان اینکه طبق تحقیقات انجام شده، پروبیوتیک ها قادر هستند که سموم آفلاتوکسین را جذب کنند، ادامه داد: از این رو به این فکر افتادیم تا با استفاده از پروبیوتیک ها به کاهش یا حذف سم آفلاتوکسین شیر و مابقی لبنیات بپردازیم.
وی افزود: اکنون بنا داریم ستون ثابتی را در کارخانه تولید لبنیات طراحی کنیم تا با استفاده از باکتری پروبیوتیک قبل از اینکه شیر به مرحله تولید برسد، میزان آفلاتوکسین آن کاهش یافته و در نهایت شیر عاری از این سم تولید شود.
به گفته وی، اکنون این طرح درمرحله آزمایشگاهی است و امیدواریم که به زودی اجرایی شود.(مهر)
دکتر نازلی نمازی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، ضمن اشاره به این موضوع که این قبیل توصیهها صحت علمی ندارد و نباید آن را اجرا کرد، به بررسی شیر و تعدادی از فرآوردههای لبنی همچون ماست و دوغ و کشک از دیدگاه طب سنتی میپردازد و به این سوال پاسخ میدهد که طب سنتی برای تامین کلسیم بدن، از میان فرآوردههای لبنی مصرف کدام فرآورده را بیشتر توصیه میکند.
شیر چه حیوانی مناسبتر است؟
بهترین شیر، شیر گاو جوان، چاق و سالم است که در مراتع چریده باشد و آن شیر، طعم و بوی نامطبوع نداشته باشد.
دکترنمازی ضمن اشاره به این موضوع میگوید: از نظر این که شیر چه حیوانی برای انسان مناسبتر است، باید گفت شیر حیوانی که مدت حاملگی آن نزدیک به مدت زمان بارداری انسان باشد، از نظر تغذیه مناسبتر است. شیر گاو که مدت بارداری آن همچون انسان 9 ماه است، برای تغذیه بخصوص اطفال مناسبتر بوده، در درجه بعد شیر بز و سپس شیر گوسفند مفید است. این متخصص میافزاید، شیر گاو برای شکلگیری و استحکام استخوانها بهبود علائم پیش از قاعدگی، داشتن ناخن و دندان و موی سالمتر، کنترل دیابت نوع دو و پیشگیری از سرطان پستان و روده بزرگ بسیار مفید است و از نظر طب سنتی در افراد گرم مزاج، اشتها آور و چاقکننده است و سبب لینت مزاج و رفع یبوست میشود.
مصلح چیست؟
این پژوهشگر طب سنتی پاسخ میدهد: مصلح، خوراکی است که مزاج خوردنی یا آشامیدنی را اصلاح میکند یعنی اگر همراه با غذایی مصرف شود، ضرر آن خوراکی را رفع میکند یا به اثر بیشتر آن کمک یا قوت آن را حفظ میکند.
این متخصص در پاسخ این پرسش که شیر در چه کسانی سبب تشدید ناراحتی میشود، میگوید: بیماران با مشکلات طحال، مبتلایان التهاب کبد، مبتلایان صرع، کسانی که تپش قلب و معده ضعیف دارند و افراد دچار بیماریهای ناشی از سوء مزاج بلغمی از جمله دردهای مفصلی، سردرد و ضعف اعصاب، نباید در مصرف شیر زیادهروی کنند. به توصیه دکتر نمازی، مصرف همزمان شیر با گوشت، تخم مرغ، ماهی، میوه (به صورت شیرموز) و خوراکیهای ترش و شور زیانآور است، ضمن این که مصرف غذا بلافاصله پس از نوشیدن شیر و خوابیدن به دنبال آن توصیه نمیشود.
مصرف چه ماستی توصیه میشود؟
از دیدگاه طب سنتی بهترین ماست، ماستی است که از شیر تازه گاو تهیه شده باشد. به گفته دکتر نمازی، طبیعت ماست، سرد و تر است و هر چه ترشتر و رقیقتر باشد، سردی و تری آن زیادتر میشود. مصلح ماست، مربای زنجبیل، زنیان، نعناع، آویشن، سیر، کاکوتی، زیتون، سیاه دانه و پونه است.
این پژوهشگر میافزاید، برای رفع سردی ماست به آن فلفل اضافه نکنید، زیرا ترکیب حاصل از آن برای بدن مضر است. چون ماست سبب افزایش رطوبت بدن میشود، برای افراد لاغری که تمایل به افزایــش وزن دارنــــد در کنار دیگر توصیههای غذایی میتواند مناسب باشد. همچنین برای کاهش تشنگی و تقویت نیروی جنسی گرم مزاجان گزینه مناسبی است.
دکتر نمازی ضمن اشاره به این که ماست دیر هضم است و مصرف زیاد آن برای سرد مزاجان و افرادی که معده سرد دارند مناسب نیست، میگوید: مصرف همزمان ماست با گوشت یا ماهی برای همه بخصوص مبتلایان دردهای مفصلی مناسب نیست و میتواند سبب تشدید بیماری شود، ضمن این که مداومت بر مصرف همزمان گوشت یا ماهی با ماست به دلیل تولید بلغم میتواند احتمال ابتلا به لک و پیس را افزایش دهد. به گفته این پژوهشگر، یکی از منابع غنی کلسیمدار، ماست چکیده است. طبیعت ماست چکیده گرم و تر است و مصلح آن مغز گردو، آویشن، عسل و نعناع خشک است. افرادی که با مصرف ماست و شیر، درد مفصلیشان تشدید میشود، میتوانند از ماست چکیده به همراه مصلح استفاده کنند.
طب سنتی درباره کشک چه نظری دارد؟
یکی از مواد غذایی که در طب سنتی برای حفظ سلامت استخوان به آن اشاره شده، کشک است. افرادی که تحمل لاکتوز (قند شیر) را ندارند و قادر به مصرف شیر نیستند یا کسانی که درد مفصلی دارند و با مصرف ماست، دردشان تشدید میشود، میتوانند برای تامین بخشی از کلسیم مورد نیاز بدن از کشک به صورت کاله جوش (ترکیب کشک، پیاز داغ، نعناع و گردو) استفاده کنند. به دلیل آن که نسبت کلسیم به فسفر کشک مناسب است، میتواند در پیشگیری از پوکی استخوان و جلوگیری از پیشرفت آن موثر باشد.
دوغ چطور؟
دکتر نمازی ادامه میدهد، در برخی مناطق ایران، دوغ را با پونه استفاده میکنند. پونه، نعناع، کرفس، جعفری و زیره گیاهانی هستند که میتوانند باعث جذب بیشتر کلسیم شوند. در کتب طب سنتی آمده است این گیاهان میتوانند سبب تقویت سلولهای استخوانساز شوند.
به توصیه این پژوهشگر طب سنتی، افراد با مزاج سرد بخصوص سرد و تر، باید لبنیات را همراه مصلح مصرف کنند و افرادی که به هر دلیل قادر به مصرف شیر و ماست نیستند، از سایر منابع کلسیمدار مانند کشک و ماست چکیده استفاده کنند.
فاخره بهبهانی - جامجم
به گزارش جام جم سرا به نقل از خبرگزاری صداوسیما، برخی اسیدهای چرب با زنجیره طولانی در لبنیات ها همچون لوریک اسید و اسید پالمیتیک، ترشح برخی سلول های ایمنی از دیواره روده را تشدید و ورود آنها را به درون مغز، تسهیل می کنند که این روند به تشدید برخی بیماری های دستگاه ایمنی و تضعیف این دستگاه منجر می شود.
به گفته محققان، بر اساس این بررسی می توان گفت که با استفاده از مصرف برخی مواد گروه لبنیات یا محدود کردن مصرف این مواد، بر روند درمانی بیماری هایی همچون ام اس،تاثیر گذاشت.
به گزارش جام جم سرا ، دکتر غلامرضا محمدی در گفتوگو ایسنا با بیان اینکه چگونگی تغذیه دورانهای اولیه زندگی از زمان تولد، کودکی و حتی نوجوانی بر سلامت او در بزرگسالی تاثیر بسزایی دارد، گفت: اصلاح عادات غذایی و رعایت رژیم غذایی مناسب از مشکلاتی مانند اضافه وزن، استخوانهای ضعیف و دیابت پیشگیری میکند.
وی با تاکید بر اینکه هر مرحله از زندگی نیازهای تغذیهای خاص خود را دارد، افزود: لازم است تمام گروههای غذایی متناسب با نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود، اگرچه تغذیه در ردههای مختلف سنی از کودکی تا پیری بسیار مهم است اما تغذیه کودکان و نوجوانان در سنین مدرسه و در دوران تحصیل اهمیت ویژهای داشته و تاثیر بهسزایی در سلامت آینده آنها دارد.
این متخصص تغذیه درباره میزان مصرف چربی و روغن گفت: چربیها باید کمتر از ۳۰ درصد رژیم غذایی فرد را تشکیل دهند، به عنوان نمونه در یک رژیم غذایی ۲۱۰۰ کالری،۷۰ گرم چربی لازم است این در حالی است که علاوه بر روغنهای مصرفی، بسیاری از ترکیبات مصرفی نیز حاوی چربی هستند بهطور مثال لبنیات مصرفی حاوی چربی بوده و اگر به صورت پرچرب مصرف شوند، باعث افزایش چربی دریافتی فرد شده و از طرفی این چربی، باعث کاهش جذب کلسیم موجود در لبنیات نیز خواهد شد البته نوع چربی مصرفی هم اهمیت بهسزایی دارد. چربی اشباع شده در غذاهایی مانند گوشت و محصولات لبنی پرچرب، میزان کلسترول را بیشتر از چربیهای غیر اشباع بالا می برد.
وی افزود: چربیهای غیراشباع در موادی مانند انواع مغزها، روغن ذرت، روغن آفتابگردان و سویا بیشتر یافت میشوند لذا توصیه میشود این ترکیبات جایگزین چربیهای اشباع شده در منابع مختلف گردند.
محمدی تصریح کرد: تمام ردههای سنی به خصوص نوجوانان باید از گوشت بدون چربی و محصولات لبنی کمچرب استفاده کنند.
اما جایگزین های شیر و فرآورده های لبنی دیگر از این قرار است:
سویا: سویا تنها گیاهی است که پروتئین آن نزدیک به میزان پروتئین در فرآورده های لبنی است. با خوردن یک فنجان شیر سویا 19 درصد از منیزیوم روزانه و 14 درصد از ویتامین ب6 روزانه خود را دریافت می کنید.
بادام: این خوراکی فوق العاده کم کالری با کلسیم بالا است. همچنین پروتئین و دیگر مواد مغذی را می توان در بادام یافت.
کنف: با خوردن شیر کنف می توان 6ت تا 10 درصد از آهن مورد نیاز روزانه را به دست آورد ضمن این که کنف حاوی اسیدهای چرب امگا 3 است.
نارگیل: شیر نارگیل یک منبع غنی شده از کلسیم است. ضمن این که نوشیدن آن 50 درصد از میزان نیاز روزانه به ویتامین ب 12 و 25 درصد از میزان نیاز روزانه به ویتامین دی را تامین می کند. به خاطر داشته باشید که چربی های نارگیل جزو چربی های اشباع است.
برنج: هرچند کالری و قند بالا دارد و میزان پروتئینش کم است اما شیر برنج یک سوم نیاز روزانه شما به کلسیم و 25 درصد میزان نیاز روزانه به ویتامین دی و ویتامین ب 12 را تامین می کند.
در عین حال افرادی مبتلا به آلزایمر در درجات مختلف نیز هنگامی که از ماست پروبیوتیک استفاده می کنند توانایی بیشتری در به یاد آوردن خاطرات به نسبت سایر مبتلایان دارند.
کارشناسان براین اساس اعتقاد دارند مصرف خوراکی های حاوی باکتری های مفید برای بدن می تواند به بهبود درک شناختی در انسان ها کمک کند و مانع از نابود شدن سلول های مغزی در آنها شود.
در مقاله ای که توسط روزنامه الکترونیکی دیلی میل انگلستان به چاپ رسیده است، نتایج تحقیقات دکتر محمود اسلامی ، استاد دانشگاه کاشان ایران در خصوص تاثیر پروبیوتیک ها بر بهبود شناختی انسان ها که در معتبرترین نشریات بین المللی به چاپ رسیده منتشر شده است، دکتر اسلامی به همراه تیم تحقیقاتی خود بر روی موش های آزمایشگاهی پژوهش انجام داده اند.
این تیم تحقیقاتی امیدوار هستند در آینده بتوانند دارویی برای درمان و جلوگیری از ابتلا به آلزایمر تولید کنند که بتواند مانع از شکل گیری پلاک های آمیلوئید در مغز شود که عامل اصلی ابتلای افراد به این بیماری است. در داروی جدید دکتر اسلامی و همکارانش می کوشند تا مصرف آن دارای کمترین عوارض جانبی بر روی انسان باشد، پروبیوتیک ها برای سلامت بدن مفید هستند و می توانند نقشی اساسی در تولید دارو داشته باشند.
دکتر رزا سانچو در مرکز تحقیقات آلزایمر بریتانیا نیز اعتقاد دارد مغز از سایر قسمت های بدن جدا نیست و وضعیت بدن بر روی آن اثر می گذارد بویژه روده ها در سلامت مغز تاثیر فراوان دارند و خوردن غذاهای حاوی پروبیوتیک به سلامت مغز و جلوگیری از ابتلا به بیماری های مغزی کمک شایانی می کند.
نتایج این مطالعه در نشریه journal Frontiers in Aging Neuroscience به چاپ رسیده است.
امروزه، وگانیسم به یکی از جریان های دنیای سلامت مبدل شده است. وگان ها افرادی هستند که نه تنها گوشت مصرف نمی کنند بلکه از دیگر فرآورده هایی که به حیوانات مربوط می شوند مانند شیر و ماست نیز استفاده نمی کنند. اما تبدیل شدن به یک گیاهخوار تمام عیار چیزی نیست که همه تحمل آن را داشته باشند زیرا توقف استفاده از بیشتر منابع غذایی می تواند طاقت فرسا باشد.
یکی از چهره های سرشناس که از فواید جسمانی کاهش استفاده از گوشت و فرآورده های حیوانی بهرهمند شده است، کلوئی کارداشیان است. وی طی یکی از مصاحبه هایش به این موضوع اشاره داشته که علاقه شدید به پنیر و شیر داشته اما حذف لبنیات از رژیم غذایی تفاوتی قابل توجه در وی ایجاد کرده و تنها طی یک ماه و نیم 11 پوند (پنج کیلوگرم) وزن کم کرده است. این کاهش وزن تنها با حذف لبنیات و بدون این که کار خاص دیگری انجام دهد، رقم خورده است.
البته چنین “کاهش وزن” قابل توجهی تنها با حذف لبنیات چیزی نیست که برای همه در چنین مدت کوتاهی محقق شود، اما تغییراتی مشخص را احتمالا همه ما تجربه خواهیم کرد. بروک آلپرت، متخصص تغذیه و نویسنده کتاب «سم زدایی قند» طی یکی از مصاحبه های خود بیشتر درباره تغییرات حاصل از توقف مصرف لبنیات توضیح داده است که در ادامه به آن می پردازیم.
آیا قطع مصرف لبنیات به کاهش سریع وزن منجر می شود؟
اگر در خوردن چیزهای دیگر زیاده روی نکنید، حذف لبنیات از رژیم غذایی می تواند به کاهش وزن کمک کند. اگر لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کنید و مصرف مواد غذایی دیگر همانند گذشته باقی بماند قادر به کاهش وزن خواهید بود زیرا قند (بله، درست خوانده اید لبنیات نیز حاوی قند هستند) و کالری کمتری نسبت به گذشته دریافت می کنید.
بسیاری از مردم دریافته اند هنگامی که مصرف لبنیات را کاهش می دهند یا به طور کامل کنار می گذارند کمتر دچار نفخ می شوند. حتی اگر نسبت به لاکتوز حساسیت نداشته باشید، گاهی اوقات مصرف لبنیات می تواند به نفخ، گاز، و ورم شکمی منجر شود که هیچ کس تمایلی به تجربه این شرایط ندارد. افزون بر این، محدود کردن لبنیات دریافتی می تواند به بهبود ظاهر پوست کمک کند و آن را شفافتر ساخته و جوش های کمتری را شاهد باشید.
آلپرت هرگز حذف کامل یک گروه مواد غذایی از رژیم غذایی را توصیه نمی کند مگر این که دلیلی پزشکی برای این کار وجود داشته باشد. بر همین اساس، وی حذف لبنیات را بهترین روش برای کاهش وزن نمی داند. با این وجود، یک روش خوب برای حفظ لبنیات در رژیم غذایی و “کاهش وزن” شامل محدود کردن میزان استفاده از آنها به تنها دو بار در روز است. از این طریق همچنان می توانید خوراکی های مورد علاقه خود را در فهرست غذایی روزانه داشته باشید، در شرایطی که میزان مصرف کالری و قند را در حد کنترل شده نگه می دارید.
چرا چنین اتفاقی رخ می دهد؟
لبنیات به طور کلی برای گوارش بد نیستند اما برخی افراد نسبت به آن حساسیت دارند و به راحتی نمی توانند کازئین (یک نوع پروتئین شیر) موجود در لبنیات را تجزیه کنند. نفخ، گاز، یبوست، و التهاب زمانی رخ می دهند که شما به درستی قادر به گوارش لبنیات نیستید.
حساسیت به کازئین مشابه با عدم تحمل لاکتوز نیست که شامل ناتوانی در تجزیه و گوارش لاکتوز (قند شیر) می شود. اگر اطمینان ندارید در این دسته ها قرار دارید یا خیر می توانید به مدت دو هفته مصرف لبنیات را کنار بگذارید و ببینید آیا تغییری در شرایط شکم شما ایجاد می شود – نفخ کمتر، یبوست یا گرفتگی عضلات کمتر – و یا هیچ تغییری حاصل نمی شود. اگر هیچ گونه تغییری را تجربه نکردید همچنان به مصرف لبنیات دو بار در روز ادامه دهید اما اگر متوجه تغییری در معده خود شدید و بدون مصرف لبنیات احساس بهتری داشتید، پس بهتر است روند عدم استفاده از آنها را ادامه دهید.
اگر فردی هستید که به درستی نمی توانید لبنیات را گوارش کنید این شرایط می تواند اثر منفی روی پوست شما نیز داشته باشد زیرا پوست به نوعی بازتاب دهنده رژیم غذایی شما است. اگر نسبت به یک ماده غذایی حساسیت دارید هر چه بیشتر ممکن است با پدیدار شدن جوش ها مواجه شوید.
کدام یک از محصولات لبنی را کنار بگذاریم و کدام یک را در رژیم غذایی حفظ کنیم؟
محصولات لبنی که باید از آنها پرهیز کنید نمونه های بدون چربی یا کم چرب هستند. روش پردازش این محصولات چربی سالم را از آنها حذف کرده و بر قند و سدیم می افزاید و از این رو گزینه هایی کمتر سالم نسبت به همتایان پر چرب خود محسوب می شوند. هنگامی که موضوع کاهش وزن مطرح می شود، همواره باید از محصولاتی که قند افزوده شده دارند دوری کنید زیرا این شرایط معمولا به معنی کالری اضافه شده است.
به گفته آلپرت، چربی شما را چاق نمی کند بلکه قند دشمن اصلی محسوب می شوند. قند افزوده شده به سرعت جذب و در بدن ذخیره می شود.
افزون بر قند کمتر، محصولات لبنی پر چرب توسط بدن آسانتر جذب می شوند. هنگامی که سالاد میل می کنید و هیچ گونه چربی از آووکادو یا روغن زیتون به آن اضافه نمی کنید، بدن شما قادر نیست به درستی ویتامین های خاص را جذب کند. هنگامی که وعده های غذایی حاوی مقداری چربی را مصرف می کنید احساس سیری کرده و احتمال کمتری دارد پرخوری کنید.
ماست یونانی ساده محصول لبنی فوق العاده ای برای قرار گرفتن در رژیم غذایی محسوب می شود زیرا سرشار از پروتئین است و به تجربه احساس سیری طولانی مدت کمک می کند و در نتیجه از خوردن میان وعده ها جلوگیری می کند. از گزینه های خوب دیگر می توان به شیر کامل و پنیر تازه مانند فتا و موزارلا اشاره کرد.
در شرایطی که کنار گذاشتن لبنیات می تواند به کاهش وزن کمک کند اما بهتر است انتخاب هایی معقولتر را مد نظر قرار دهید. محصولات لبنی حاوی مواد مغذی کلیدی هستند که یافتن آنها در غذاهای دیگر چندان آسان نیست و اگر قصد دارید لبنیات را به طور کامل کنار بگذارید باید به این نکات توجه داشته باشید.
منبع:asriran.com