مراقبت از لثه در دوران بارداری

جام جم سرا: از اولین گام تا تولد فرزندتان با شما خواهیم بود.

***

خیلی‌ها می‌گویند بارداری سلامت دندان‌ها را به خطر می‌اندازد و حتی با وجود مراقبت‌های لازم پس از تولد نوزاد، دندان‌های پوسیده و خراب بیشتر از قبل خواهد شد، اما چنین باوری پایه علمی ندارد.

دهانی که مرتب با مسواک و نخ دندان تمیز نمی‎شده و در نتیجه جرم و رسوبات میکروبی در آن تشکیل شده، قبل از بارداری نیز دچار التهاب لثه بوده اما پس از باردار شدن، این التهاب شدت بیشتری پیدا کرده و فرد به اشتباه فکر می‌کند این تغییرات به علت بارداری ایجاد شده است البته در دوران بارداری مقدار هورمون‌های جنسی زنانه یعنی استروژن و پروژسترون افزایش می‎یابد و در سه ماهه آخر بارداری به بیشترین حد می‎رسد.

این تغییر هورمونی احتمال بروز التهاب لثه را بیشتر می‌کند؛ مشکلی که از ماه دوم یا سوم شروع می‎شود، تا ماه هشتم افزایش می‎یابد و در پایان دوران حاملگی کمتر می‌شود، اما در بیشتر مواقع خانم‌های باردار متهم اصلی این ماجرا به حساب می‌آیند و نباید همه چیز را گردن هورمون‌ها بیندازند.

به عنوان مثال حالت تهوع و ویار بارداری از جمله عواملی است که باعث می‌شود افراد کمتر سراغ مسواک و نخ بروند و میزان جرم و دیگر رسوبات میکروبی در دهان بیشتر از مقدار قبل از بارداری باشد. به این ترتیب طبیعی است که التهاب لثه بروز کند حتی برای پیشگیری لازم است که در این دوران تمیز کردن دهان دقیق‌تر از دوران قبل از بارداری انجام شود.

این علائم را جدی بگیرید

علائم التهاب لثه در دوران بارداری مانند هر زمان دیگری شامل قرمزی، تورم و بزرگ شدن لثه (افزایش حجم لثه) است. همچنین لثه با تحریکات مختصر مانند گاز زدن میوه‎ها، جویدن غذا یا مسواک‌زدن دچار خونریزی می‌شود.

اگر بیماری لثه و از بین رفتن استخوان اطراف دندان‌ها از قبل هم وجود داشته باشد علائم گفته شده با لقی دندان‌ها و ایجاد فاصله بین آنها همراه است که گاهی در دوران بارداری بیشتر می‌شود.

نکته مهم این‌که التهاب لثه با رعایت کامل بهداشت دهان در دوران بارداری قابل پیشگیری است بنابراین طی این دوران باید از سلامت لثه و دندان‌هایتان مطمئن شوید و به صورت دوره‌ای و منظم برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید.

همچنین باید حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و بعد از هر وعده غذایی نخ دندان بکشید. گاهی اوقات در دوران بارداری دندان‌ها حساس می‌شوند. اگر شما هم دچار این مشکل شدید می‌توانید از خمیردندان‌های مخصوص کمک بگیرید.

این در حالی است که کاهش مصرف انواع شیرینی و شکلات نه‌تنها جلوی اضافه وزن بیش از حد شما را در دوران بارداری می‌گیرد بلکه موجب کاهش بروز بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان می‌شود البته با وجود همه این تدابیر ممکن است تغییرات هورمونی کار دست‌تان بدهد و بعد از زایمان مجبور به جرمگیری دندان‌ها شوید.

مراقبت از پاهای زخم‌خورده دیابت

جام جم سرا: متاسفانه در ادامه و در صورت کنترل نشدن روند پیشرفت دیابت، عوارض دیگری چون زخم و در نهایت، قطع عضو اندام در انتظار یک بیمار دیابتی خواهد بود.

دکتر غلامرضا امینیان، جراح استخوان و مفاصل و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در گفت‌وگو با جام‌جم با تاکید بر این که وقتی اعصاب پا به طور مستقیم درمراحل پیشرفته بیماری دیابت تحت تاثیر قرار می‌گیرد، عوارض حسی و سپس حرکتی و ارادی را در ناحیه پاها بروز می‌دهد، می‌گوید: علائم نوروپاتی حسی معمولا شامل سوزش، درد، گزگز و سوزن سوزن شدن می‌شود. بهترین راهکار برای کنترل این عوارض و در واقع پیشگیری از ورود بیماری به مراحل پیشرفته‌تر، کنترل قند خون هفتگی برای بررسی روند صعودی دیابت است. توجه داشته باشید که بالا بودن قند خون در بروز عوارض ذکر شده موثر است. در این موارد، باید بسرعت به پزشک متخصص مراجعه شود تا نسبت به تجویز داروهای خوراکی، پمادهای مخصوص و احتمالا کفش و کفی مناسب اقدام شود.

سایه دیابت بر اعصاب حرکتی پا

در نوروپاتی حرکتی اعصاب پا، عضلات، تحت تاثیر بیماری دیابت قرار می‌گیرد که باعث می‌شود بیمار احساس کند عضلاتش ضعیف و دردناک شده است.

دکتر امینیان با اشاره به این مساله توضیح می‌دهد: ران، ساق و نیز عضلات داخلی پا ممکن است به ترتیب درگیر بیماری دیابت شوند. تحت تاثیر این عوارض، تعادل بیمار نیز ممکن است دچار مشکل شود. حتی در چنین شرایطی، ساییدگی و التهاب پوست پا، تشکیل پینه در کف پا و درد دور از انتظار نیست. در چنین شرایطی، استفاده از کفش‌های مناسب با کفی‌های مخصوص به حفظ تعادل بیمار کمک می‌کند. همچنین ورزش‌های مناسب برای نواحی آسیب‌دیده توصیه می‌شود.

این جراح استخوان با اشاره به این که مکانیسم عرق کردن نیز تحت تاثیر دیابت در بیمار تغییر می‌کند، می‌گوید: فردی که مبتلا به دیابت است ممکن است از خشکی و ضخیم شدن لایه شاخی ناخن و همچنین پوست ترک‌خورده، خشک و سفت شده رنج ببرد. از سوی دیگر، این عوارض بیمار را در معرض ضخیم‌تر شدن پینه و درد قرار می‌دهد. در چنین شرایطی احتمال ایجاد عفونت‌های باکتریایی و قارچی نیز بیشتر می‌شود. بهترین توصیه برای بهبود این عوارض، استفاده روزانه از روغن ناخن پا و دیگر کرم‌هایی است که به طور خاص برای مراقبت از پای دیابتی تولید شده است.

وقتی پاها زخم می‌شود

به گفته دکتر امینیان، یکی از عوارض نادر دیابت‌های پیشرفته مربوط به بروز مشکلات عضلات و مفاصل می‌شود که مشکلاتی را در جریان گردش خون در پاها ایجاد می‌کند. همچنین از عوارض دیگری که برخی بیماران دیابتی به آن مبتلا می‌شوند باید به عفونت‌های قارچی و باکتریایی اشاره کرد.

این متخصص ارتوپدی در این باره توضیح می‌دهد: عفونت‌های قارچی و باکتریایی ممکن است به دنبال تغییرات تغذیه‌ای و متابولیکی در بدن اتفاق بیفتد. علائم عفونت‌های باکتریایی نیز شامل قرمزی، تورم، گرما، درد و حساس شدن پوست پاها می‌شود. زخم شدن پاها نیز زمانی اتفاق می‌افتد که پوست بر اثر بیماری، شکننده می‌شود و در پی یک ضربه کوچک منجر به زخم کوچک در پا می‌شود.

دکتر امینیان تاکید می‌کند: البته زخم در پی کاهش حس پوست در پاها و مشکلات تغذیه عروق خونی نیز ممکن است ایجاد شود. در چنین شرایطی استفاده از پمادهای مخصوص و برداشتن یک لایه از پوست باعث التیام پوست می‌شود. البته این اقدام باید بسرعت صورت بگیرد و حتی در بعضی بیماران ممکن است با این اقدام نیز التیام بخوبی صورت نگیرد.

درمان عوارض پای دیابتی با کفش و کفی

توجه داشته باشید که سهل‌انگاری و بی‌دقتی در انجام مراقبت‌های لازم از پاها می‌تواند بیمار دیابتی را دچار مشکلات بزرگی کند و بهداشت پاها را به مخاطره بیندازد.

دکتر امینیان با تاکید بر این که یک بسته درمانی که شامل داروهای مخصوص و کفش و کفی ویژه می‌شود در پیشگیری از مشکلات بیمار دیابتی مفید است، می‌گوید: این بیماران ممکن است در معرض خطر گسترش زخم ناشی از پوشش نامناسب پا قرار بگیرند یا ممکن است دارای یک تغییر شکل در پا باشند که منتهی به ایجاد فشار به کف پا بشود. دیابتی‌ها در چنین شرایطی نیازمند به ارتوز‌های پا (کفش و کفی‌های طبی) برای بهبود توزیع فشار وزن در کف پا هستند. البته ممکن است چنین ارتوز‌هایی در داخل کفش‌های معمولی و مرسوم جا نگیرد که در این صورت، کفش‌های طبی، راه‌حلی عملی برای پیشگیری از ایجاد زخم دیابتی محسوب می‌شود.

درمان زخم پای دیابتی

تشخیص عواملی که ممکن است در بیمار دیابتی منتهی به ایجاد ضایعه در پا شود در درمان و کنترل زخم پای دیابتی بسیار موثر است.

دکتر امینیان در این باره توضیح می‌دهد: انجام معاینات دوره‌ای کامل، توجه خیلی زیاد به زخم‌هایی که قبلا وجود داشته است، توجه به ضایعات قبلی پا و هر نوع وضعیت غیرعادی در پاها بسیار مهم است. در واقع انجام یک معاینه کامل پا از نظر پوست، گردش خون، سیستم‌های عصبی، عضلانی و استخوانی از سوی پزشک متخصص در پیشگیری از ضایعات پا بسیار موثر است.

این متخصص تاکید می‌کند: نوع شغل، فعالیت و تحرک بیماردیابتی در تشخیص و تجویز کفش مناسب باید مورد توجه قرار بگیرد. اگر بیمار بی‌تحرک است و با صندلی چرخدار جابه‌جا می‌شود فقط یک پوشاننده پا که از پای او در مقابل ضربات محافظت کند کافی است. همین طور به محل زندگی بیمار باید توجه شود. کفش بیمارانی که خارج از شهرها زندگی می‌کنند و روی مناطق نا هموار راه می‌روند باید به نحوی طراحی شود که از پاها در برابر ضربات متمادی محافظت کند.

توصیه‌هایی برای بیماران دیابتی در استفاده از کفش و کفی

ـ پاها به دقت اندازه‌گیری شوند تا کفش مناسب با سایز صحیح انتخاب شود.

ـ کفش‌ها برای راه رفتن راحت باشد.

ـ برای اولین بار نباید کفش‌ها بیش از 30 دقیقه پوشیده شود. پس از این مدت باید کفش‌ها در آورده شود و پا‌ها از نظر هر نوع تغییر رنگ، درد، سائیدگی، تاول یا تورم جدید مورد بررسی قرار بگیرد. در صورت وجود این موارد، کفش را نباید پوشید و باید به کلینیک سازنده مراجعه شود.

ـ اگر عوارضی در پاها مشاهده نشد، بتدریج باید زمان پوشیدن کفش را اضافه کرد. به این ترتیب بیمار دیابتی، هر زمان که می‌خواهد راه برود باید از کفش‌های طبی استفاده کند.

پونه شیرازی ‌‌‌/ ‌‌‌گروه سلامت

مراقبت از کودکان در برابر ابتلا به بیماری «بوسه»

پروفسور عمر جویت عضو هیات علمی بخش بیماری‌های کودکان دانشکده پزشکی دانشگاه جمهوریت ترکیه اظهار کرد: بیماری بوسه که در نوزادان بیشتر دیده می‌شود سبب بروز بیماری‌های مختلفی در سنین بالا‌تر می‌شود. به همین خاطر کودکانتان را زیاد نبوسید.

پروفسور جویت افزود: ویروس epstein-barr که سبب بروز بیماری بوسه یا با نام علمی‌اش مونونوکلئوز عفونی می‌شود، پوست را به شدت تحریک می‌کند. ۳۰ درصد از کودکان در معرض این بیماری قرار می‌گیرند ولی در برخی موارد نشانه‌هایی از آن دیده نمی‌شود. این ویروس از طریق بوسه از گونه سرایت نمی‌کند. بلکه باید در پوست زخم یا خراشی وجود داشته باشد که ویروس به داخل پوست نفوذ نماید.

وی گفت: البته این بیماری با بوسه‌های آبدار و بوسه از لب منتقل می‌شود. بویژه باید در بوسیدن افرادی که اعضای خانواده نیستند دقت کرد.

پروفسور جویت یادآور شد: بیماری بوسه ممکن است سبب بروز بیماری‌هایی نظیر التهاب لوزه، کبد، طحال و بزرگ شدن غدد لنفاوی شود. در افراد ابتلا به این ویروس خستگی مزمن وجود دارد. خصوصا در سنین بالا ریسک ابتلا به سرطان در این افراد بالاست. به همین علت به خانواده‌ها اکیدا توصیه می‌کنم که کودکانتان را در آغوش بگیرید ولی نبوسید. به بیگانگان هم اجازه ندهید کودکانتان را ببوسند. (ایسنا)

729

مراقبت از سلامتی در بمباران خوراکی‌ها

اینکه بخواهیم خودمان را در تعطیلات نوروز از لذت بخش‌ترین نیاز آدمی یعنی خوردن و آشامیدن محروم کنیم، به گفته دکتر تیرنگ نیستانی (متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی)، مطلوب نیست ولی بازنگری در الگوی غذایی و عادات و رفتارهای تغذیه‌ای می‌تواند سلامتی را در ایام نوروز تضمین کند.
به اندازه خوردن تنقلات و شیرینی‌ها به علت اینکه سرشار از قند و کالری هستند و پرهیز از افراط درخوردن آن‌ها که موجب افزایش وزن و چاقی می‌شود نه تنها در مناسبت‌های خاص بلکه باید تبدیل به یک عادت رفتاری شود اما این عادت رفتاری با دیدن تبلیغات مختلف غذایی و ویترین‌های پر رنگ و لعاب مغازه‌ها که از انواع شیرینی و شکلات انباشته شده‌اند، سخت است.
دکتر تیرنگ نیستانی با تأکیدبر نظم و تعادل در تغذیه می‌گوید: سیستم تنظیم‌کننده بدن این تعادل و نظم را برقرار می‌کند. از دیر باز در علم تغذیه سه اصل تنوع، تعادل و تناسب در برنامه غذایی برای برقراری تعادل مطرح بوده است. زمانی تعادل و نظم در بدن تثبیت می‌شود که افراد به کنترل وزن، شیوه زندگی سالم، داشتن تنوع، تعادل و تناسب در برنامه غذایی توجه کنند این نوع تعادل در بدن با تلنگری کوچک مانند خوردن دانه‌های آجیل و شیرینی البته در اندازه کوچک به هم نمی‌خورد اما زمانی که وزن کنترل نشود و عادت‌های غذایی و برنامه غذایی سبک ناسالمی داشته باشد، تعادل بدن آسیب پذیر شده و با کوچک‌ترین تلنگری به هم می‌خورد برای مثال ممکن است در افرادی که زمینه بیماری‌های فشار و چربی خون دارند خوردن تنقلات شیرین و شور موجب به خطر افتادن سلامتیشان می‌شود از این رو بیماران قلبی و عروقی باید مراقبت بیشتری داشته باشند تا تعادل و نظم بدن به شکل غیر قابل کنترلی از هم نپاشد.

اگر بدن گرسنه باشد اسید ترشح شده از معده به بافت ماهیچه معده آسیب زده و آن را تجزیه می‌کند از سوی دیگر گرسنگی موجب می‌شود بافت ماهیچه خود به خود کوچک شده و چربی جای آن را پر کند

به گفته او افرادی که در حالت ناشتا قند خونشان بین ۱۵۰تا ۱۸۰ است باید حواسشان به خورد و خوراکشان باشد. اینکه شیرینی و شکلات به چه مناسبتی تدارک دیده شده، مهم نیست، این سلامتی است که اهمیت بیشتری دارد. همچنین نبود تعادل در چربی خون یا شکل رایج و شایع‌تر آن یعنی داشتن مشکل اضافه وزن مشکل دیگری است که باید به آن توجه بیشتری کرد زیرا ساختن بافت چربی به لحاظ فیزیولوژیکی بسیار آسان‌تر از سوختن آن است. افرادی که در کنترل وزنشان مشکل دارند اگر در ایام عید بی‌مبادلاتی کنند باید منتظر تبعاتش هم باشند.
آیا این به معنی محرومیت انسان از لذیذ‌ترین نیاز خود یعنی خوردن و آشامیدن است؟ دکتر نیستانی پاسخ این سؤال را منفی می‌داند. او معتقد است: این دو نیاز انسان در هر شرایطی باید مدیریت شود یعنی اگر بنا باشد به تمام پیام‌هایی که از محیط اطراف برای خوردن و آشامیدن دریافت می‌کنیم، پاسخ دهیم سلامتیمان به خطر می‌افتد.
او جهان فعلی را بمباران تبلیغات برای خوردن و آشامیدن معرفی می‌کند: اینکه در برنامه‌های تلویزیون به فاصله هر ۱۰ دقیقه تبلیغات پخش می‌شود که ۷۰درصد آن مربوط به خوردن و آشامیدن است و از این مقدار بیش از ۹۰درصد موارد مواد غذایی مضر است یا فست فود‌ها و ساندویچ‌های وسوسه انگیز ته جیب افراد را خالی می‌کند قطعاً ازنظر روانی روی انتخاب‌های ما تأثیر می‌گذارد بنابراین مدیریت انتخاب الگوهای تغذیه مسأله‌ای است که تعادل بدن را حفظ می‌کند.
او با اشاره به اینکه برخی افراد در ایام عید به بهانه اینکه مثلاً شام را میهمان هستند از خوردن ناهار پرهیز می‌کنند، می‌گوید: این یک برنامه‌ریزی سالم است. زیرا حذف یکی از سه وعده اصلی غذایی فیزیولوژی بدن را مختل می‌کند. حذف وعده و طولانی شدن وعده‌های غذایی برای بدن مضر است. اگر بدن گرسنه باشد اسید ترشح شده از معده به بافت ماهیچه معده آسیب زده و آن را تجزیه می‌کند از سوی دیگر گرسنگی موجب می‌شود بافت ماهیچه خود به خود کوچک شده و چربی جای آن را پر کند و به اصطلاح موتور بدن ضعیف می‌شود. (فریبا خان‌احمدی/ایران)

232

نگهداری و مراقبت از گل‌های آپارتمانی: سینگونیوم

نام انگلیسی این گیاه ARROWHEAD VINE، نام علمی آن SYNGONIUM AUNITUM و از خانواده ARACEAE است.

طرز تشخیص سنگونیوم در مقایسه با فیلودندرون ساده است: در گیاه جوان سینگونیوم، برگهای جوان نیزه‌ای شکل و در قسمت تحتانی نزدیک به محل اتصال به دمبرگ به صورت دو گوشواره در آمده است.
رگبرگهای این گونه زرد رنگند و ساقه گیاه تولید ریشه‌های هوایی زیاد می‌نماید.
گیاه جوان این گونه، زیبا و به عنوان گیاه آپارتمانی پرورش داده می‌شود؛ با این حال، به مرور که سن گیاه افزایش می‌یابد برگ‌های تحتانی خود را از دست داده و گیاه زشت می‌شود.

شکل برگ‌ها:
برگ‌ها نیزه‌ای ‌شکلند. در ناحیه دمبرگ در برگ‌ها بریدگی ایجاد گشته و به گوشواره شباهت پیدا می‌کنند. در بعضی از گونه‌ها رگبرگ‌ها نمایان هستند.

فرم ساقه:
سینگونیوم گیاهی است بالارونده. ساقه‌هایش رشد زیادی می‌کنند و از در و دیوار بالا می‌روند. با حذف قسمتهای بالایی ساقه‌ها می‌توان گیاه را طوری تربیت کرد که رشد جانبی بیشتری داشته باشد. لازم است برای سینگونیومهایی که به صورت بالارونده تربیت می‌شوند، قیّم تهیه کنید. چون ساقه‌ها نرم هستند، باید به قیم بسته شوند، تا دچار شکستگی نگردند.
همچنین اگر ساقه سینگونیوم با محل مرطوب تماس پیدا کند، ایجاد ریشه‌های نابجا می‌کند. بدین منظور، می‌توانید یک چوب بلند تهیه کرده، اطرافش را با خزه پوشش داده و از آن به عنوان قیم استفاده کنید. در صورتی که خزه‌ها را خیس کنید، ریشه‌های نابجا ظاهر شده و به داخل خزه‌ها نفوذ می‌کنند. با ظاهر شدن ریشه‌های نابجا می‌توانید مواد غذایی را نیز در آب حل کرده و به این ترتیب آب و کود را در اختیارش قرار دهید.
این گیاه در فصول گرم (بهار و تابستان) هر ۲۰ روز یک بار به کود تقویتی احتیاج دارد.
انعطاف‌پذیری ساقه‌های سینگونیوم به ما اجازه می‌دهد تا هر طور که بخواهیم آن را تربیت نموده و به آن شکل بدهیم. ضمناً افزایش ریشه‌های نابجا موجب استحکام بیشتر گیاه می‌گردد.

مراقبتهای لازم:
گاهی ساقه‌های سینگونیوم بیش از اندازه بلند شده و تعداد برگ‌هایش کم می‌شوند. در این حالت فاصله میان برگ‌ها زیاد می‌گردد. این موضوع که موجب زشت شدن گیاه می‌شود، به دلیل تاریکی محیط است. با قرار دادنِ گلدان در محل سایه روشن این حالت را از بین ببرید.
در سینگونیومهای بزرگ برگهای پایینی زرد گشته و می‌ریزند، زیرا آن‌ها در دوره رشد، به مواد غذایی بیشتری نیاز خواهند داشت. با استفاده از مواد غذایی کمکی آن‌ها را تقویت کنید. اگر ملاحظه نمودید که گیاه شما به طور بی‌رویه رشد کرد و برگ‌هایش کم شدند، نگران نشوید. ساقه‌های بلندش را قیچی کرده و از این ساقه‌ها برای ازدیاد گیاه به روش قلمه ساقه استفاده کنید.

ازدیاد و تکثیر گیاه:
تابستان زمان مناسبی برای تکثیر سینگونیوم است. نه تنها با استفاده از ساقه‌هایش و قرار دادنِ این ساقه‌ها در آب یا ماسه، ازدیاد می‌یابد، بلکه از ریشه‌های نابجایی که روی ساقه‌هایش ظاهر می‌گردند، می‌توان آن را زیاد کرد. برای تکثیر با استفاده از ریشه‌های نابجا ساقه‌هایی که تولید ریشه‌های نابجا کرده‌اند، بریده شده و به گلدانی که با مخلوطی از ماسه، خاک و خاکبرگ پر شده، منتقل می‌کنیم.

آفات:
کنه‌های قرمز مهم‌ترین آفت این گیاه هستند. کنه‌ها در قسمت پشت برگ‌ها، تارهایی بسته، و موجب زرد شدن برگ‌ها می‌شوند. برای حل این مشکل کافی‌ست برگهای آفت‌زده را با آب بشویید. (سازمان بوستان‌ها و فضای سبز)

روش مراقبت از زخم‌های بدن و رفع اثر آن‌ها در پوست

برای بسیاری از افراد، مخصوصا خانم‌ها، وجود جای زخم‌ها ناراحت‌کننده است، اما علم پزشکی در حال حاضر به قدری پیشرفت کرده که نه‌تنها می‌توان از بروز جای زخم پیشگیری کرد بلکه می‌توان حتی جای زخم‌های قدیمی را تا حد زیادی محو کرد.

* جای کدام زخم‌ها باقی می‌ماند؟

**بیشتر زخم‌ها، مثلا زخم‌هایی که در اثر برش جراحی به‌وجود آمده‌اند، در صورتی که مراقبت‌های لازم انجام نشود، احتمال باقی‌ماندن جایشان وجود دارد.

*مثلا چه مراقبت‌هایی لازم است؟

**در مورد برش‌های جراحی باید مراقب بود زخم عفونت نکند و بخیه تحت کشش نباشد، بین لبه‌های زخم فاصله نباشد و زیر زخم خون تجمع نکرده باشد؛ چون معمولا لبه‌های زخم‌های ناخواسته نامنظم است و دچار له‌شدگی هستند و نسج آنها از بین رفته، باید بسیار مراقب بود. اگر زخم به بخیه نیاز دارد و به لایه‌های سوم و چهارم زیرپوستی رسیده است، باید مطمئن شد جسم خارجی در آن باقی نمانده است. زخم را باید کاملا شست و ضدعفونی کرد بعد در صورت نیاز بخیه زد یا لبه‌ها را به هم آورد و از چسب استفاده کرد تا جوش بخورد. در این نوع زخم مصرف آنتی‌بیوتیک ضرورت دارد و درمان سخت‌تر و کند‌تر است.

*اگر این نکته‌ها رعایت شود، جای زخم و بخیه یا جوشگاه به جا نمی‌ماند؟

**معمولا این‌طور است اما برخی افراد مستعد ابتلا به کلویید یا گوشت اضافه هستند. این افراد پوست تیره‌تری دارند و جای زخم‌هایی که در ناحیه گردن، شانه، بازو یا سینه و پشتشان ایجاد می‌شود به جا می‌ماند. کلویید در جوانان هم شایع‌تر است.

*آیا در مورد زخم‌های عمیق، به جای بخیه می‌توان از چسب‌های مخصوص استفاده کرد تا جای بخیه باقی نماند؟

**بله، البته فقط در اندام‌هایی که تحرک زیادی ندارند.

*جای زخم را می‌توان رفع کرد؟

**اگر جای بخیه باقی بماند، معمولا 6 ماه فرصت می‌دهند تا خود به خود رفع شود اما اگر بعد از 6 ماه گودی یا برجستگی به جای بماند، باید اقدام‌های درمانی انجام شود. کلویید یا گوشت اضافه ناشی از زخم را هم با تزریق استرویید و فریز کردن یا با استفاده از لیزر PDL از بین می‌برند. جراحی احتمال عود کلویید را بیشتر می‌کند. در مورد جای زخم گود نیز استفاده از لیزر مفید است. البته نتیجه هرگز صددرصد نیست اما تا 70 -60 درصد امکان دارد جای زخم از بین برود.

*جای زخم‌های قدیمی را هم می‌توان با همین روش‌ها رفع کرد؟

**بله، فقط ممکن است درمان طولانی‌تر شود.

*استفاده از ضدآفتاب در نقاطی که جای زخم رو به بهبود است، لازم است؟

**محل زخم همیشه کمی تیره‌تر می‌شود اما جای نگرانی نیست. بهتر است روی زخم را ضدآفتاب بزنید تا از تیره شدن بیش از حد جای آن پیشگیری شود. معمولا لک زخم خود به خود رفع می‌شود.

*در افراد دیابتی چطور؟ جای زخم باقی می‌ماند؟

**افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده به‌ویژه در ناحیه پا دچار زخم می‌شوند. بهبود در این افراد به سختی اتفاق می‌افتد و می‌تواند کشنده باشد. (سمیه مقصودعلی/ سلامت)

مراقبت از مو و ناخن در برابر سرمای فصلی

مثلا فرض کنید موها آن‌قدر زیر کلاه می‌مانند که هوا بخوبی در میان تارهای مو جریان پیدا نمی‌کند و گرما هم باعث می‌شود فضایی ایده‌آل برای رشد و تکثیر قارچ‌ها به وجود آید و به این گونه ریزش مو شروع می‌شود! یا در نظر بگیرید بسیاری از افراد هستند که با گذاشتن کلاه بر سر خودشان میانه خوبی ندارند! در این صورت سرما و هوای خشک زمستانی باعث شکنندگی بیشتر موهایشان می‌شود.

برای این‌که زیبایی موهایتان را در فصل سرد زمستان از دست ندهید و سلامت این تارهای ارزشمند به خطر نیفتد، اقدامات زیر را در فصل سرما فراموش نکنید.

ویتامین‌رسانی به موها

موها هم اگرچه بخش‌های مرده‌ای محسوب می‌شوند، ولی زیبایی و لطافت و انبوهی آنها بستگی زیادی به مواد غذایی مورد نیاز پیاز مو دارد. مواد غذایی پیازهای مو را اغلب املاح و ویتامین‌هایی تشکیل می‌دهند که در رأس آنها سه ویتامین C، E و H ضرورت بیشتری در حفظ شادابی و سلامت‌شان دارند.

ویتامین E خونرسانی به پیازچه را قوت می‌بخشد. کار خونرسانی به پیازچه را مویرگ‌هایی به عهده دارند که املاح مورد نیاز برای رشد مو را با خود حمل می‌کنند. اگر دقت کرده باشید در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی مخصوص پوست و مو نیز اثر و نشانی از این ویتامین خواهید دید. بنابراین خیلی خوب است که در رژیم غذایی خود مواد و خوراکی‌هایی را نیز بگنجانید که حاوی این ماده معدنی هستند. سبزیجاتی چون اسفناج و کلم‌پیچ، میوه‌هایی مثل کیوی و انبه، دانه‌ها و مغزهایی مثل بادام و حتی روغن‌هایی مثل روغن آفتابگردان سرشار از ویتامین E هستند.

نام ویتامین H را شاید کمتر شنیده باشید، چون بیشتر به نام بیوتین معروف است. این ویتامین در دسته‌بندی ویتامین‌های معروف‌تر B قرار گرفته و عدم تأمین آن برای پیازچه مو سبب افزایش ریزش موها خواهد شد. علاوه‌بر مو، ناخن‌ها هم به چنین ویتامینی نیاز دارند.

اگر ناخن‌هایتان شکننده و حساسند و ظاهری زیبا ندارند، بدانید که سطح ویتامین H بدنتان کاهش یافته است. حبوبات و غلات ازجمله مواد غذایی سرشار از ویتامین مذکور به شمار می‌روند و آووکادو و حتی تخم‌مرغ هم چنین خاصیتی دارند.

این ویتامین به صورت مکمل در داروخانه‌ها هم به فروش می‌رسد که با استفاده از آن می‌توان بیوتین لازم برای حفظ سلامت و زیبایی موها و ناخن‌ها را تأمین کرد. البته یادتان باشد برای هرگونه اقدام درمانی که به نوعی با دارو و مکمل مرتبط است، مشورت با پزشکان و متخصصان را مبنای اولیه اقدامات خود قرار دهید.

از ویتامین C، نیاز نیست که سخن زیادی گفته شود، زیرا بسیاری از افراد با این ویتامین آشنایی بیشتری دارند. کلاژن‌سازی در سلول‌ها بستگی زیادی به حضور ویتامین C دارد. کلاژن فولیکول‌های مو را وادار به رشد می‌کند و با تقویت پایه مو به استحکام کلی موها کمک زیادی می‌کند. مرکبات سرشار از ویتامین C هستند که در میان آنها کیوی، گریپ‌فروت، لیمو و پرتقال معروفند. از سبزیجات هم می‌توان به فلفل و کلم بروکلی اشاره کرد که همین ویژگی را دارند.

نقش البسه مناسب

اولین قسمت‌هایی که در فصول سرد دچار مشکل می‌شوند و از قضا در زیبایی افراد هم اثر زیادی دارند، ناخن‌ها هستند. احتمالا برای شما هم خیلی پیش آمده که وقتی مدتی زیاد در معرض هوای سرد قرار می‌گیرید احساس می‌کنید نوک انگشتانتان حس و قدرت کافی ندارد. اثر این سرمازدگی که در انگشتان پا یا دست خود احساس می‌کنید در واقع به ناخن‌ها هم منتقل می‌شود. ناخن‌ها هم مثل موها سلول‌های مرده به شمار می‌روند، ولی چون نقش بسیاری در زیبایی ظاهر ایفا می‌کنند باید در برابر سرما محافظت شوند.

هیچ نیازی به گفتن این اقدام بدیهی نیست که برای محافظت از ناخن یا موهایتان دستکش یا کلاه استفاده کنید (حتی اگر جزو همان افرادی به شمار می‌روید که کلاه بر سر خود نمی‌گذارند!) اما لازم است گوشزد کنیم که در فواصل متعدد دستکش یا کلاهتان را برای مدتی کنار بگذارید و اجازه دهید لابه‌لای موها چند لحظه هوای تازه وارد شود. اگر به شانه دسترسی ندارید انگشتانتان را در این مواقع میان موها ببرید و به حالت شانه زدن هوارسانی به میان آنها را سرعت بخشید. این هوا حتی برای فضای بسیار کم زیر ناخن‌ها هم لازم و ضروری است، زیرا هم در مو و هم در ناخن، چنان‌که اشاره شد استعداد عجیبی برای تشکیل قارچ‌های میکروسکوپی در شرایط مذکور پیش می‌آید.

از محصولات بهداشتی غافل نشوید

از لوازم آرایشی و بهداشتی برای حفاظت بیشتر از مو و ناخن خود در این فصل سرد استفاده مناسب کنید. کرم‌های مناسب نه‌تنها برای پوست، بلکه برای حفظ زیبایی و سلامت ناخن‌ها هم کارایی دارند. ماسک‌ها هم همین‌طور هستند؛ یعنی نه‌تنها پوست شما را شاداب و سرحال می‌کنند، بلکه از ماسک‌های مو می‌توان برای تقویت و حفظ سلامت و شادابی موها در برابر سردی و خشکی هوا سود جست. اگر حوصله تهیه ماسک یا صرف کردن زمان برای استفاده از این راهکارها را ندارید، شامپوهای تقویت‌کننده و محافظ، روشی سریع‌تر و راحت‌تر را پیش رویتان می‌گذارند.

چاردیواری

این میوه چربی سوز، از پوست و موی شما مراقبت می کند

به گزارش جام جم سرا ،​ دکتر احمد ساعدی متخصص تغذیه در خصوص خواص گریپ فروت گفت: گریپ فروت جز مرکباتی است که حاوی ویتامین های A و C می باشد و منبع اصلی فیبر بسیار خوب محلول در آب به نام پکتین که موجب کاهش کلسترول و کاهش خطر بیماری های قلب و عروق می باشد.

وی افزود: این میوه از آنجا که سرشار از ویتامین C است ذخایر ویتامین را برای کسانی که ذخایر پایینی دارند افزایش می دهد، از طرفی ویتامین C پروتئین سازی را افزایش می دهد و برای کسانی که مشکلات پوستی دارند بسیار مفید است.

وی در ادامه گفت: زندگی در شهرهای بزرگ و آلودگی هوا موجب افزایش رادیکال های آزاد در بدن می شود که این موضوع منجر به بیماری های قلب و عروق سرطان و آسم خواهد شد و گریپ فروت در کنترل این بیماری ها بسیار موثر است.

این متخصص تغذیه گفت‌: گریپ فروت سرشار از آب است که می تواند در برخی فصول سال که ما نیازمند وجود آب هستیم باعث بیشتر شدن آب بدن می شود .

وی خاطر نشان کرد: ویتامین A موجود درگریپ فروت می تواند در همه قسمت های پوست و مو دخالت داشته باشد در کل ویتامین A و C هر دو خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و اثرات خوبی در بدن می گذارند.

وی در پایان گفت: بهتر است آب گریپ فروت و هر میوه ای در مقادیر زیاد مصرف نشود چون از تعداد زیادی میوه برای گرفتن آب آن استفاده می کنند ضمن اینکه مصرف بیش از حد آب گریپ فروت برای بیماران کلیوی مناسب نیست.

منبع : برنا

اصول مراقبت از پای افراد دیابتی

ـ روزانه پاهای خود را عریان و مشاهده کنید و از نظر وجود بریدگی، تاول، نقاط قرمز و متورم، پینه، میخچه، خشکی، تغییر رنگ، ساییدگی و هر نوع آسیب‌دیدگی دیگر بررسی کنید و اگر مشاهده کف پاها برایتان دشوار بود از یک آینه یا یکی از افراد خانه کمک بگیرید. در صورت بروز زخم اگر روند التیام پس از یک روز آغاز نشد به پزشک اطلاع دهید.

ـ برای از بین بردن پینه و میخچه پا از سنگ پا استفاده کنید و با ملایمت روی این نواحی را صاف کنید.

ـ اگر خشکی پوست دارید یک لایه نازک از کرم یا روغن‌های نرم‌کننده روی پوست پا بجز لای انگشتان بکشید و آن‌قدر ماساژ دهید تا پوست نرم و لطیف و صورتی رنگ شود. این‌گونه به حرکت بهتر جریان خون در پاها نیز کمک خواهید کرد.

ـ روزانه پاهایتان را با آب گرم، نه داغ بشویید و با حوصله با حوله‌ای نرم بخصوص بین انگشتان پا را خشک کنید تا از بروز بیماری‌های قارچی در امان بمانید و نکته مهم‌تر آن‌که برای کنترل حرارت آب از پاها کمک نگیرید، بلکه با آرنج میزان گرمی آب را بسنجید.

ـ ناخن‌های پا را به‌طور صاف بگیرید و سپس لبه‌های آن را با سوهان ناخن گرد کنید. تیزی کناره‌های ناخن می‌تواند موجب ایجاد زخم و عفونت گوشه انگشتان شود.

ـ هرگز از جوراب‌های وصله‌دار و ناصاف استفاده نکنید. جوراب‌های تنگ و آنهایی که کش سفت دارند، محدودکننده گردش خون هستند.

ـ بخصوص در مکان‌های عمومی همچون مسجد و زیارتگاه‌ها پابرهنه راه نروید.

ـ هرگز کفش پلاستیکی نپوشید و همیشه از کفش چرم استفاده کنید. کفش باید پنجه پهن داشته باشد و یک نمره از پایتان بزرگ‌تر باشد. از پوشیدن کفش‌های لا انگشتی جدا اجتناب کنید و یک جفت کفش را دو روز پی در پی نپوشید. کفش‌هایتان را پس از درآوردن در هوای آزاد یا مقابل آفتاب قرار دهید.

ـ چون پای فرد دیابتی حس پایینی دارد، هر بار قبل از پوشیدن کفش‌ها، داخل آنها را با دست بررسی کنید تا مطمئن شوید که سطح داخلی آن صاف و چیزی داخل آن قرار ندارد.

ـ پاهای خود را در برابر گرما و سرما محافظت کنید و در ساحل دریا یا روی آسفالت داغ با کفش مناسب راه بروید و اگر هنگام شب در پاهایتان احساس سردی کردید از جوراب‌های جاذب رطوبت نخی استفاده کنید. هیچ‌گاه برای گرم کردن پاها از بخاری، منقل یا کرسی استفاده نکنید چون امکان دارد پاها و انگشتان بسوزد و شما سوزش را احساس نکنید. از قرار دادن پاها زیر آفتاب داغ و سوزان یا آب سرد اجتناب کنید.

ـ هنگام نشستن پاهایتان را آویزان نگه ندارید و روزانه 3 ـ 2 بار و هر بار به مدت 5 دقیقه مچ پا و انگشتان را به طرف بالا و پایین تکان دهید و به مدت طولانی چهار زانو ننشینید و یک پا را روی پای دیگر نیندازید.

برای مشکلات پا به پزشک مراجعه کنید و خود درمانی نکنید و هرگز از داروهای بدون نسخه و درمان‌های خانگی استفاده نکنید.

ضمیمه چاریواری

چند نکته مهم درباره ضدآفتاب‌ها، برنزه کردن و مراقبت از پوست

ضدآفتاب بزنم یا نزنم

آن‌طور که بررسی‌های پژوهشگران نشان داده است، تجمع اشعه ماورای بنفش خورشید در طول سال‏ها می‏تواند زمینه‌ساز ابتلا به سرطان پوست در بزرگسالی شود، بنابراین نخستین توصیه ما به شما این است در ساعت‏هایی که تابش آفتاب شدید است، ساعت 12 تا 13 در روزهای گرم تابستان و از ساعت 11 تا 15 در دیگر روزها، از حضور غیرضروری در فضاهای باز خودداری کنید. استفاده از پوشش‏های مناسب فیزیکی، پوشیدن لباس‏های آستین بلند، شلوار بلند و استفاده از دستکش و کلاه کمک بزرگی به پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست است.

همچنین استفاده از ترکیبات ضدآفتاب که به اشکال مختلف لوسیون، کرم و پماد موجود است، برای تمامی گروه‏های سنی توصیه می‏شود. البته واقعیت این است که ضد آفتاب‏ها نمی‌توانند تمامی این اشعه‌های زیانبار را پوشش دهند، ولی استفاده از آنها مفید است. بسیاری از ضدآفتاب‌ها نسبت به آب مقاومت کمی دارند و با شست‌وشو و عرق کردن از بین می‏روند. برای پوشش کافی باید هر دو تا سه ساعت یک‌بار از ضدآفتاب در نواحی صورت و دست‏ها استفاده شود، در زمان مصرف نیز باید یک لایه نازک روی سطح پوست را بپوشاند و نباید بعد از مصرف ضد‌آفتاب آن را زیاد ماساژ دهند که جذب پوست شود، زیرا دیگر محافظت کافی از پوست را نخواهد داشت.

از چه نوع ضدآفتابی باید استفاده کرد

آکادمی متخصصان پوست آمریکا توصیه می‌کند از ضدآفتابی استفاده کنید که مشخصات زیر را داشته باشد:

1 ـ وسیع‌الطیف (broadspectrum) باشد. یعنی پوست را از هر دو نوع اشعه فرابنفش مضر محافظت کند. (UVA، UVB )

2 ـ فاکتور حفاظتی (SPF) آن 30 یا بیشتر باشد.

3 ـ مقاوم در برابر آب (water resistant) باشد.

چه مقدار و چندبار باید از ضدآفتاب استفاده کرد

ضدآفتاب باید تمام قسمت‌هایی از پوست را که توسط لباس پوشیده نیستند، به طور کامل دربرگیرد.

باید 15 دقیقه قبل از بیرون رفتن استفاده شود.

باید هر دوساعت یک‌بار آن را تجدید کرد.

بعد از شنا کردن یا تعریق هم باید دوباره استفاده شود.

توصیه می‌شود برای حفاظت پوست لب‌ها از سرطان، روی لب‌ها هم از فاکتور حفاظتی 30 یا بیشتر استفاده شود. در اطراف چشم هم می‌توان با احتیاط از کرم ضدآفتاب استفاده کرد. البته استفاده از عینک آفتابی برای حفاظت پوست حساس این ناحیه مناسب‌تر است. علاوه بر استفاده از ضدآفتاب، لباس‌های پوشیده، کلاه لبه‌دار، سایبان هم به حفاظت بیشتر کمک می‌کنند. نور آفتاب در فاصله 10 صبح تا 2 بعد ازظهر بیشترین شدت را دارد. در این فاصله حتی‌الامکان از نور آفتاب پرهیز کنید.

استفاده از کرم ضدآفتاب خطری هم دارد

استفاده از کرم ضدآفتاب، خطر ایجاد سرطان پوست را کم می‌کند و جلوی آفتاب سوختگی را می‌گیرد. توجه داشته باشید که منافع استفاده از آن بسیار بیشتر از ضرر احتمالی و ثابت نشده آن است.

چه نوع ضدآفتابی مناسب پوست شماست

کرم‌ها معمولا برای پوست‌های خشک، لوسیون‌ها برای پوست‌های چرب و ژل‌ها برای نواحی مودار بدن مناسب هستند. اگر پوست شما چرب و مستعد آکنه است، از ضدآفتاب‌های فاقدچربی (oilfree) استفاده کنید.

برای پوست‌های حساس و بچه‌ها هم ضدآفتاب‌های مخصوص وجود دارد.

ضدآفتاب‌های رنگی علاوه بر حفاظت از آفتاب، جنبه پوشاننده دارند و می‌توانند برای خانم‌ها مناسب باشند.

اگر علاوه بر ضدآفتاب، از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده می‌کنید، باید ضدآفتاب را بعد از مرطوب کننده به کار ببرید.

فاکتور حفاظتی 30، می‌تواند 97 درصد از اشعه خورشید را بلوک کند. فاکتورهای حفاظتی بالاتر اندکی مؤثرتر هستند، ولی هیچ‌کدام صددرصد اشعه را بلوک نمی‌کنند. بنابراین تفاوت‌شان زیاد نیست. طول مدت اثر ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی بالا هم بیشتر نیست و باید دوساعت یک‌بار و بعد از شنا و تعریق تجدید شود.

دکتر سهیلا علیمحمدی ‌/‌ پزشک