جام جم سرا: قبل از هر چیز شاید لازم باشد بدانیم ناخن سالم چه ویژگیهای ظاهریای دارد تا بدانیم چه زمانی باید نگران شویم و چه زمانی صبر کنیم تا همه چیز به حالت قبل برگردد.
دکتر طباطبایی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به جامجم میگوید: ناخن سالم سطحی نرم، کمی محدب و شکل مستطیل، گرد، مربع و شفاف دارد و با افزایش سن، بتدریج خطوط طولی، خشک و غیرشفاف روی آن به وجود میآید. ناخن طبیعی به علت جریان خون موجود در بستر آن صورتیرنگ است و در انتهای ناخنها معمولا خطوط سفید عرضی دیده میشود که به علت ضربههای معمولی و جزئی است که روزانه به ناخنها وارد میشود و طبیعی است.
او میافزاید: ضخامت ناخنی که از زیر پوست خارج میشود تا نوک آن بتدریج بیشتر میشود و با افزایش سن، ضخامت ناخنها کمکم افزایش مییابد (بخصوص در 20 سال اول عمر). به گفته این متخصص پوست، نازک شدن غیرطبیعی ناخنها به علت اختلال ریشه و ضخیمشدن غیرطبیعی آن به دلیل اختلال بستر ناخن اتفاق میافتد.
تغییرات غیرطبیعی ناخنها، اختلال و بیماریهای مشکوک
دکتر طباطبایی میگوید: یکی از تغییرات ناخنها، ایجاد شیار عرضی روی آن است که توقف موقت رشد ریشه را نشان میدهد، اما گاهی این توقف رشد ریشه طولانی و باعث فقدان ناخن میشود. او ادامه میدهد: این علامت در صورت اصابت ضربههای مداوم به ناخنها، مانیکورکردن و ور رفتن مداوم با ناخنها مانند جویدن دیده میشود. همچنین بیماریهای قارچی، اگزما، باکتریهایی که باعث عفونت پوست دور ناخنها میشوند، بیماریهای عمومی، مصرف داروهای شیمیایی ضدسرطان، تب بالا و طولانیمدت، بیماریهای ویروسی و کاهش جریان خون انتهای انگشتان هم ممکن است باعث بروز این مشکل شود.
این متخصص پوست از دیگر تغییرات ظاهری را که ممکن است در ناخن مشاهده شود، ایجاد نقاط ریز فرورفته و متعدد میداند و میگوید: این عارضه در مبتلایان پسوریازیس، اگزمای ارثی و بیماری خودایمنی دیده میشود.
به گفته این استاد دانشگاه، گاهی خطوط طولی متعدد در ناخنها دیده میشود و ناخنها نازک میشوند که این بارزترین نشانه بیماری لیکنپلان (بیماری التهابی نسبتا شایع پوست و مخاط) است.
اگر روی ناخنتان لک سفید ایجاد شد...
گاهی لکها و خطوط سفیدرنگ در صفحه ناخنها دیده میشود که به علت اختلال در کار ریشه ناخنهاست. دکتر طباطبایی با بیان این مطلب ادامه میدهد: صفحه ناخن با اینکه حاوی این لکهای سفید است، اگر شفاف و ضخامتش طبیعی باشد، احتمالا به علت ضربههای خفیف و آهسته ولی مکرر به ناخنهای دست (مثلا حین ورزش والیبال) ایجاد شده و خطوط سفید اغلب به دلیل مانیکور بروز میکند. سفیدشدن یکدست ناخنها هم معمولا ارثی است.
به گفته این استاد دانشگاه، سفیدشدن موقت تمام صفحه ناخن هم در برخی افراد دیده میشود که میتواند به علت محرومیت بستر ناخن از خون باشد؛ مانند فشار دادن ناخن با دست که موقتا ناخن را رنگپریده میکند. او در ادامه از عارضه شایعی میگوید که شاید خیلی از ما با آن آشنا باشیم، ولی ندانیم گاهی لازم است جدیاش بگیریم: در برخی افراد ناخنها نازک و شبیه قاشق گرد میشود. ناخنهای قاشقیشکل پا در دوران کودکی میتواند طبیعی باشد که بعدها خودبهخود بهبود مییابد، اما در بزرگسالان به علت کمخونی، فقرآهن و عوامل شغلی است و باید برای درمان عامل زمینهای اقدام کرد.
لکهای تیره گاهی خطرناک است
دکتر طباطبایی با اشاره به اینکه لکهای تیره در ناخنها به دلیل وجود رنگدانه طبیعی ملانین در صفحات ناخنها ایجاد میشود، میافزاید: علت این عارضه معمولا افزایش فعالیت و تعداد سلولهای رنگساز ریشه ناخنهاست. این تغییر رنگ میتواند فقط در یک ناخن یا چند ناخن منفرد یا به صورت خطوط طولی قهوهای یا سیاهرنگ دیده شود. او ادامه میدهد: این عارضه در افراد تیرهپوست و سیاهپوستان، همچنین در خانمهای باردار شایع است و با مصرف بعضی داروها هم دیده میشود.
این متخصص پوست در ادامه به نکته مهمی اشاره میکند: لکهای تیره در ناخنها ممکن است نشانه ابتلا به ویروس HIV یا سندرم آدیسون (بیماریهای غدهفوقکلیه) هم باشد و گاهی با لکهای تیره لبها و نواحی تناسلی همراه است. به گفته این استاد دانشگاه، وجود یک نوار سیاه در ناخن میتواند ناشی از خال رنگی ریشه ناخن یا در مواردی علت ابتلا به سرطان بسیار بدخیم ملانوم باشد.
او میافزاید: لکهای تیره در انگشتان چهار و پنج پاها مثلا در دوندهها و کوهنوردها معمولا به دلیل ضربههای متعدد ایجاد میشود. این متخصص تاکید میکند: در صورت وجود لک تیره طولی در ناخن، پزشک اغلب نمونهبرداری درخواست میکند چون همانطور که گفته شد، احتمال ابتلای فرد به ملانوم وجود دارد.
دکتر طباطبایی درباره علت ایجاد لکهای قرمز و طولی در ناخن بعضی افراد توضیح میدهد: علت این لکها ضایعات بستر ناخنهاست و وجود یک خط قرمز طولی از ریشه تا نوک ناخن ممکن است نشاندهنده تومور خوشخیم در ریشه ناخن باشد، ولی وجود چند خط قرمز به علت بیماری داریر (یک نوع بیماری پوستی) است و باید با مشاهده آن به پزشک مراجعه کرد.
چرا گاهی ناخن از بسترش جدا میشود
دکتر طباطبایی در پاسخ این سوال میگوید: دلیل جداشدن صفحه ناخن از بستر زیرش میتواند ضربه شدید، التهاب بستر ناخن، عفونت یا تومور بدخیم باشد. یکی از بیماریهای شایع که باعث التهاب بستر ناخن و جداشدن صفحه آن از بستر میشود، بیماری پسوریازیس است که گاهی اولین علامت شروع بیماری و در مواردی آخرین علامت و نشانه وخامت بیماری پسوریازیس است.
التهاب ناخن را جدی بگیریم
دکتر طباطبایی شایعترین علت التهاب، ورم و درد اطراف ناخنها را ـ که هنگام بروز آن پوست اطراف ناخن قرمز و چرکی میشود و اغلب همراه با ترشح چرکی است ـ عفونت قارچی میداند و میافزاید: این مشکل بیشتر در خانمهای خانهدار و افرادی که دائم با آب و شویندهها سروکار دارند، دیده میشود و اگر التهاب، ورم و چرک شدید باشد، باید قبل از اینکه به ریشه ناخن صدمه وارد شود، چرک با سرنگ یا شکافدادن، تخلیه و بلافاصله درمان خوراکی و موضعی آنتیبیوتیکها و ضدقارچها شروع شود.
وقتی ناخن رنگین میشود
رنگینشدن ناخن، اغلب دلایل خارجی دارد و بندرت به دلیل بروز بیماریهای داخلی اتفاق میافتد. این متخصص پوست با بیان این مطلب میگوید: زرد شدن ناخنها میتواند به علت مانیکور مداوم یا رسوب نیکوتین در سیگاریها باشد.
مصرف بعضی داروها و کار با نقره، برخی بیماریهای داخلی و بیماری ویلسون هم از علتهای دیگر رنگینشدن ناخنها هستند. به گفته او، باکتریها مانند پسودومونا باعث سبز شدن ناخنها میشوند که بتدریج رنگ آنها را مایل به سیاه میکنند.
جام جم سرا: همزمان با رسیدن به سن اضطراب جدایی (بین ۴ تا ۵ سالگی) برخی از کودکان، تعارضات، ناکامی، پرخاشگری نهفته و اضطراب وجود خویش را به وسیله جویدن ناخن که یک عمل کاملا ناخود آگاه است نشان میدهند و این کار باعث آرامش آنها میشود، شیوع این اختلال در سنین مدرسه (بین ۸ تا ۱۲ سالگی) و البته در دختران بیشتر است.
این اختلال در صورتی که به موقع درمان نشود، سیر پیش رونده پیدا میکند و ممکن است به موارد حادتری مثل کندن ریشه ناخن، جویدن پوست انگشتان و یا کندن ناخن با دست منجر شود که در این زمان فرد قادر به کنترل تکانههایش نیست و مدام به خود آسیب وارد میکند که در این مرحله اقدامات روان پزشکی ضروری است.
علل ناخن جوی
درباره علت ایجاد این اختلال، نظرات گوناگونی مطرح شده که معمولا به اضطراب و ترس، تقلید رفتار یکی از والدین یا هر دو و کمبود «ویتامین آ» در بدن اشاره دارند.
برای درمان این مشکل، ابتدا باید آرامش خود را حفظ کنید و بر این مسئله آگاهی داشته باشید که این کار، یک عمل ناخودآگاه است و زمانی که بازخورد مناسب از جانب والدین انجام نپذیرد، میتواند به عنوان یک حربه از سوی کودک، برای انتقام از والدین و یا جلب توجه منفی و رفتارهای نمایشی به کار رود.
این کارها را انجام دهید:
- آرامش دهی به کودک:
در حضور کودک بحث و مشاجره نکنید، فیلمهای ترسناک یا عاطفی تماشا نکنید، در رابطه با مسائل درسیاش خیلی به او فشار نیاورید، روزی نیم ساعت او را به پارک محله ببرید تا بازی کند، از عوامل تنش زایی که از قبل شناسایی شده دورش کنید، هر شب با داستان آرام بخشی که برایش تعریف میکنید بخوابانیدش، در چندین نوبت از روز با او بازیهای هدف دار انجام دهید و از طریق بازی با عروسکها و حیوانات و یا اسباب بازیهای پزشکی، مشکلات ناشی از ناخن جویدن را برایش توضیح دهید.
- استفاده از روش حواس پرتی:
وقتی مستقیما به فرزند میگوییم «ناخنهایت را نجو»، اضطرابش بیشتر میشود و احساس گناه میکند ولی زمانی که از او میخواهیم که دستانش را با بازی یا انجام یک کار مشغول کند، بین عادات فرزند فاصله میافتد و زودتر این عادت را ترک میکند.
- استفاده از روش خاموشی:
در جایی که احساس میکنید فرزند شما برای جلب توجه و به صورت نمایشی این کار را انجام میدهد، به رفتار او هیچ واکنشی نشان ندهید و خود را به ندیدن بزنید.
- استفاده از روش بیزار درمانی:
از کودک خود بخواهید هر روز به مدت پنج دقیقه در مقابل آینه ناخنهایش را بجود، با این کار کودک متوجه تصور دیگران از خودش میشود و از طرف دیگر با تکرار این روش، نوعی امتناع از عمل به فرامین دیگران در او شکل میگیرد و از این کار به صورت عمدی خسته میشود و دیگر تکرار نمیکند.
- استفاده بیشتر از ویتامین آ:
برای استفاده بیشتر از ویتامین آ میتوانید از مواد خوراکی طبیعی و تقویت کنندههایی که توسط پزشک تجویز میشود استفاده کنید. از طرف دیگر، چرب کردن دستان کودک با ویتامین آ نوعی حالت انزجار از به دهان بردن دست چرب در کودک به وجود میآورد. در پایان ذکر این نکته ضروری است که استفاده از روشهای متفاوت و غیر همخوان در درمان مفید نیست و تنبیه بدنی جز بالا بردن اضطراب و احساس گناه و حقارت کاری نمیکند.(علی رضا واقف - روانشناس کودک/خراسان)
قارچ از بریدگی یا خراش کوچکی که بین ناخن و بستر آن به وجود میآید، وارد ناخن میشود و زمانی شروع به رشد میکند که محیط اطراف ناخن، گرم و مرطوب باشد.
به گزارش هلثدی نیوز، کارشناسان انجمن طب پا در آمریکا توصیههای زیر را برای پیشگیری از قارچ پا ارائه کردهاند:
- پاها را مرتب و با دقت با آب و صابون بشوئید و خوب خشک کنید.
- در مکانهای عمومی و استخرها از کفشهای راحتی یا صندل استفاده کنید.
- جورابهای خود را روزانه تعویض کنید و هر روز جوراب تمیز بپوشید.
- ناخنها را مرتب کوتاه نگهدارید و دقت کنید که آنها را صاف کوتاه کنید.
- از پوشیدن جورابهای تنگ پرهیز کنید و کفشی بپوشید که به خوبی سایز پایتان باشد.
- جوراب و کفشها از لوازم شخصی شما هستند پس از شریکی استفاده کردن آنها با دیگران خودداری کنید. (ایسنا)
به گزارش جام جم سرا، ناخنهای شما نشاندهنده سلامت شماست. در حالت طبیعی فرم، حالت، رنگ و استقامت ناخنها بستگی به فاکتورهای سلامتی مختلف دارد. از همه مهمتر، ناخنها نمایانگر وضعیت تغذیه شما هستند؛ مثلا ناخنهای مشکلدار این هشدار را میدهند که بدن شما مواد غذایی لازم را دریافت نمیکند.
ناخن هایتان را مرطوب نگه دارید
برای اینکه ناخنهایی سالم داشته باشید نیاز به این است که ناخن و پوسته اطراف آن را به صورت مرتب چرب کنید و همیشه کرم مرطوب کننده همراهتان باشد. بهطور کلی بهتر است با استفاده از کرمهای مرطوبکننده هر روز به ویژه در هوای سرد و خشک، ناخنها را مرطوب کنید.
دستکش، دوست ناخنهای شما
در صورتی که دستانتان با آب زیاد تماس دارد، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به ناخن، و نرم شدن آنها از دستکش استفاده کنید. هنگام ظرف شستن وشست و شوی منزل، استفاده از دستکش ضروری است.
آهن به بدن بزنید
اگر آهن کافی دریافت نکنید ناخنهایتان آن را نشان میدهد. کمبود آهن که در خانمها رایج است سبب شکنندگی ناخنها میشود؛ بنابراین کسانی که این مشکل را دارند باید غذاهای پرآهن مصرف کنند که بهترین منبع دریافت آهن، اسفناج و گوجه فرنگی است. همچنین منابع حیوانی آهن عبارت است از گوشت گاو، بوقلمون، اردک، مرغ، میگو و تخم مرغ. منابع گیاهی آهن سویا، عدس، لوبیا و سبوس است. با مصرف ویتامین C میتوانید به جذب آهن حیوانی به بدن کمک کنید؛ البته سعی کنید مواد غذایی غنی از آهن، زینک، ویتامین B و گوگرد مصرف کنید چون مواد غذایی پروتئینی که غنی از اسیدهای آمینه، ویتامین B و گوگرد هستند، سبب سخت و زیبا شدن ناخنهایتان میشوند.
لاک ممنوع
استفاده بیش از حد از لاک سبب خشکی و شکننده شدن ناخنها میشود. لاک موجب میشود که سوراخهای سطح ناخن بسته شوند و ناخن با مشکل کمبود اکسیژن مواجه شود؛ بنابراین استفاده نکردن از لاک در طولانیمدت همراه با رعایت بقیه اصول گفته شده میتواند باعث بهتر شدن وضعیت ناخن شود؛ پس تنها در شرایط خاص لاک بزنید.
وقت مناسب ناخنگیری
همیشه بعد از حمام ناخنهای خود را بگیرید چون آسیب کمتری به آن میرسد. در بقیه مواقع ناخن شکنندگی دارد که به سطح ناخن آسیب میرساند ولی بعد از حمام، ناخن نرم است و شکننده نیست.
آب بنوشید
یک آزمایش ساده برای تشخیص کمبود آب بدنتان این است که سطح ناخن را محکم فشار دهید تا ناخن از صورتی به سفید تغییر رنگ دهد؛ سپس ناخن را رها کنید و ببینید در چه زمانی به رنگ اولیه خود برمیگردد. اگر ناخن کمتر از دو ثانیه به رنگ اصلیاش باز نگردد یعنی بستر ناخن دچار کمبود آبی است. در طولانی مدت این کمبود آب باعث شکنندگی ناخن میشود؛ بنابراین برای حفظ سلامتی ناخنهایتان به مقدار کافی آب بنوشید.
پروتئین فراموش نشود
کمبود پروتئین، خود را به صورت یک نوار سفید در عرض ناخن نشان میدهد. ناخنها بیشتر از پروتئین ساخته شدهاند؛ بنابراین برای اینکه ناخنهایی بلند، قوی و جذاب داشته باشید باید روزانه به مقدار مناسب پروتئین مصرف کنید. کراتین، عنصر اصلی مو و ناخن، از آمینواسیدها به خصوص سیستئین ساخته شده است. با این وجود به این معنا نیست که شما به مکملهای سیستئین نیاز دارید. خوردن منابع پروتئینی متنوع میتواند به شما این اطمینان را بدهد که برای داشتن ناخنهایی سالم به اندازه کافی آمینو اسید مصرف کردهاید. حال این پروتئین به میزان قابل توجهی در ماهی قزلآلا، ماست و گردو وجود دارد. منابع دیگر پروتئین شامل ماهی، میگو، بوقلمون، مرغ، گوشت، سویا، تخم مرغ، آجیل و لبنیات است.
منبع : زندگی ایده آل