به گزارش جام جم آنلاین، اگرچه تمام علائم گفته شده میتواند دلیل این بیماری باشد ولی بیشتر مواقع دلایل دیگری بجز بیماری تیروئید عامل این علائم است. مثلا تعریق زیاد معمولا علت سرشتی دارد و بیماری محسوب نمیشود. تپش قلب و احساس اضطراب دلایل زیادی دارد که مهمترین آنها در بیماریهای روحی مثل افسردگی قابل مشاهده است.
در مورد لاغری، موضوع کاملا پیچیده است: لاغر شدن علل مختلفی دارد: افسردگی شدید، بیماریهای بدخیم وانواع بیماریهای گوارشی میتوانند موجب لاغری شوند.
پرکاری تیروئید نیز از مهمترین علل کاهش وزن است. اگر کاهش وزن با عصبانیت، تحریکپذیری، عرق کردن زیاد، احساس گرمای بیش از حد، لرزش دستان و چشمهای بیرون زده وخیره همراه باشد باید به پرکاری تیروئید فکر کرد.
هورمونهای تیروئید تولید انرژی و حرارت در بدن را افزایش میدهند و به همین دلیل بیمار اشتهای زیادی دارد ولی روز به روز لاغر میشود وبه دلیل هدر رفتن انرژی احساس خستگی دائمی دارد.
دقت کنید که بیمار دچار پر کاری تیروئید همچنان که اشتهای زیاد دارد و زیاد میخورد، لاغر میشود. این در حالی است که فرد دارای بیماری بدخیم، اشتهایش کم شده و در اثر کاهش غذا، لاغر میشود.
دلایل مختلفی بیماری پرکاری تیروئید ایجاد میکند: گاهی غدههای کوچکی در بافت تیروئید ایجاد میشوند که پرکارند و موجب بیماری پرکاری تیروئید میشوند. گاهی یک بیماری خود ایمنی به نام گریوز عامل پرکاری تیروئید است. گاهی هم التهاب غده تیروئید پرکاری ایجاد میکند.
در بیماری گریوز یا غدههای پرکار تیروئید، غده تیروئید بزرگ است ولی درد و التهاب روی گردن وجود ندارد. بر خلاف این، فرد دچار التهاب تیروئید و درد شدید گردن میشود. این درد به فک پایین میزند و گوش و زیر گلو تیر میکشد. بیشتر مواقع بیمار تب و لرز، درد تمام اندامها و تعریق فراوان دارد و این علامتها ممکن است پزشک را به اشتباه به سمت تشخیصهای دیگری مثل عفونتهای گوش و گلو یا آنفلوآنزا هدایت کند.
درمان التهاب تیروئید، خوردن آسپرین با مقادیر زیاد یا کورتون به مدت چند هفته است. برای تسکین ضربان سریع قلب هم مصرف داروهایی مثل پروپرانولول که کندکننده ضربان قلب هستند کمککننده است. خوشبختانه روند این بیماری محدود بوده و بیمار بعد از چند هفته بهبود مییابد.
در مورد علل دیگر پرکاری تیروئید، روند بیماری طولانیتر و درمان مشکلتر است:
در حال حاضر سه روش درمانی برای بیماری گریوز وجود دارد. روش اول استفاده از داروهایی مثل متی مازول است که بخوبی بیماری را کنترل میکند، ولی در درازمدت بعد از قطع دارو در بیشتر از نیمی از موارد دوباره بیماری عود میکند. روش دوم جراحی تیروئید است. روش سوم درمان پرکاری تیروئید، استفاده از ید رادیو اکتیو یعنی ید 131 است.
دکتر رضا کریمی
فوقتخصص بیماریهای غدد و متابولیسم
چه نوع اطلاعاتی درباره بیماری گواتر دارید؟ گواتر ساده ، پرکار و کم کار به چه نوع گواتری می گویند؟ چگونه می توانیم از سلامت غده تیروئیدمان مطمئن شویم؟ چه نشانه هایی به ما در این زمینه هشدار می دهند و معاینه ها و آزمایشات مختلف در این زمینه کدامند؟
اگر از بیشتر افراد بپرسید بیماری گواتر چیست، پاسخ می دهند نوعی بزرگی غده تیروئید در جلوی گردن است. گرچه این پاسخ درست است، ولی کامل نیست و افزایش اطلاعات و آگاهی عمومی نسبت به آن از برخی جهات ضروری است.
از جمله این که برجستگی در جلوی گردن به شرطی گواتر تلقی میشود که ناشی از التهاب یا تومور نباشد.
از سوی دیگر، طبیعی بودن تستهای تیروئید در آزمایش خون دلیلی بر نداشتن گواتر نیست. به بیان دیگر در گواتر ساده، تستهای تیروئید طبیعی هستند و طبیعی بودن تستها به معنای فقدان گواتر نیست.
به همین علت، این بیماری حتما باید با معاینه پزشکی تشخیص داده شود و تستهای آزمایشگاهی فقط برای تشخیص نوع گواتر استفاده میشوند.
دکتر علیرضا استقامتی، متخصص غدد درباره این بیماری می گوید: گواتر در هر سنی دیده میشود و در مناطقی که کمبود ید رایج تر است و نواحی اندمیک محسوب میشوند، بیشتر شیوع دارد. البته این بیماری در سنین نوجوانی شایعتر است،
ولی در حال حاضر که در برخی مناطق دنیا کمبود ید از بین رفته است، گواتر در هر سنی میتواند رخ دهد.
اگرچه افزایش نیازهای فیزیولوژیک زمان رشد و بلوغ ممکن است در آن نقش داشته باشد.
علت گواتر بخوبی مشخص نشده است. با این حال، هنوز هم در مناطقی از دنیا که کمبود ید وجود دارد، این موضوع اصلی ترین عامل بروز گواتر است.
البته در برخی نواحی مصرف برخی مواد گواترزا (گواتروژن) مانند ترکیبات حاوی
تیو سیانات یا پرکلرات یا برخی میکروبها در آب به عنوان علل گواتر شناخته شدهاند.
ولی امروزه معتقدند برخی ایمونوگلوبولینها (از مولکولهای خون که در سیستم ایمنی فعال هستند) که محرک رشد غده تیروئید هستند، میتوانند در بروز گواترهای غیر اندمیک نقش داشته باشند.
از نظر عملکردی، گواتر به سه نوع گواتر ساده، کمکار و پرکار تقسیم میشود. شایعترین نوع گواتر،
گواتر ساده است که در این نوع فقط اندازه غده تیروئید بزرگ میشود، ولی میزان هورمونهای تیروئید طبیعی است.
لذا علامت چندانی بجز بزرگی غده ندارد.
کمکاری تیروئید ممکن است علامت چندانی نداشته باشد و فقط در یک بررسی اتفاقی آزمایشگاهی تشخیص داده شود یا علائم غیراختصاصی مثل ضعف و بیحالی یا خستگی داشته باشند.
کمکاری تیروئید در همه اعضای بدن ممکن است علامت ایجاد کند. احساس سرما، خشکی پوست، ریزش و زبری مو، شکنندگی ناخن، یبوست، افزایش مختصر وزن، اختلال در عادت ماهانه، تغییر اشتها،
تغییرات خلق و افسردگی یا حتی کندی ضربان قلب و فشار خون از علائم کمکاری تیروئید محسوب میشوند.
در حال حاضر، بجز استفاده از نمک یددار در غذا روش جدی دیگری برای پیشگیری از گواتر وجود ندارد
و مصرف رژیمهای غذایی خاصی برای درمان یا پیشگیری به طور کلی توصیه نمیشود
اما در پرکاری، برعکس علائم کمکاری دیده میشود، یعنی فرد دچار اضطراب و بیقراری، تپش قلب، تعریق، احساس گرما، عصبانیت و تحریکپذیری، کاهش وزن شدید و افزایش اشتها، افزایش دفعات اجابت مزاج، اسهال، تغییر در عادت ماهانه در خانمها،
بینظمی ضربان قلب، افزایش فشار خون و ریزش موها و تغییراتی در بستر ناخنها یا بیرون زدن کره چشم یا خیرگی در نگاه،
در موارد پیشرفته دوبینی و اشک ریزش و اختلال در دید ممکن است گردد.
گواتر ساده فقط در موارد پیشرفته علائم فشاری در گردن ایجاد میکند و جز برجستگی غده در جلوی گردن، علامت دیگری ندارد.
احساس خفگی که شکایت شایعی میان مردم است در اغلب موارد، ارتباطی به گواتر ندارد. البته باید توجه داشت وقتی تیروئید رشد میکند بیماری گواتر ایجاد میشود که معمولا رشد آن یکدست و یکنواخت است،
اما در عدهای ممکن است این رشد به صورت غیریکنواخت و جزیرهای رخ دهد و ایجاد یک یا چند گره در بافت تیروئید
کند که به آن گواتر چند گرهای گفته میشود.
نکته مهم اینجاست که به دلیل تداوم رشد غده در این حالت ممکن است تکثیر غیر عادی یعنی افزایش خطر سرطانی شدن رخ دهد.
در حال حاضر، بجز استفاده از نمک یددار در غذا روش جدی دیگری برای پیشگیری از گواتر وجود ندارد و مصرف رژیمهای غذایی
خاصی برای درمان یا پیشگیری به طور کلی توصیه نمیشود.
پزشک می تواند به سادگی غده تیروئید بزرگ شده را با لمس گردن تان تشخیص دهد. همچنین در برخی موارد، وی قادر به لمس گره ها نیز می باشد.
– آزمایش هورمونی: آزمایش خون می تواند میزان هورمون های تولید شده توسط تیروئید و هیپوفیز را تعیین کند.
اگر تیروئید شما کم کار باشد، سطح هورمون های آن پایین خواهد بود.
در همان زمان، سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) بالا خواهد بود، زیرا هیپوفیز سعی می کند با تحریک غده تیروئید
منجر به تولید بیشتر هورمون ها شود. گواتر مرتبط با تیروئید پر کار معمولاً با سطح بالایی
از هورمون های تیروئیدی در خون و TSH کمتر از حد نرمال همراه می باشد.
یکی از علل گواتر تولید آنتی بادی های غیر طبیعی می باشد. آزمایش خون می تواند حضور این آنتی بادی ها را تایید کند.
تصاویر سونوگرافی نشان دهنده ی اندازه ی غده تیروئید شما و ندول های غیر قابل لمس توسط پزشک می باشند.
در گواتر کمکار یا ساده از قرص لوتیروکسین برای درمان استفاده میکنیم و در پرکاری نیز از دارو
یا ید رادیو اکتیو یا در مواردی جراحی بهره گرفته میشود
اسکن تیروئید اطلاعاتی درباره ی ماهیت و اندازه ی غده ی تیروئید فراهم می کند، اما این روش نسبت به سونوگرافی
تهاجمی تر، گران تر و وقت گیرتر می باشد.
بیوپسی توسط یک سوزن ریز برای برداشتن یک نمونه ی کوچک از بافت یا مایع برای آزمایش انجام می شود
که برای هدایت آن به سمت غده ی تیروئید، از سونوگرافی کمک می گیرند.
در گواتر کمکار یا ساده از قرص لوتیروکسین برای درمان استفاده میکنیم و در پرکاری نیز از دارو یا ید رادیو اکتیو یا در مواردی جراحی بهره گرفته میشود.
در واقع در گواترهای حجیم و بسیار بزرگ و یا در مواردی که پرکاری تیروئید به درمان طبی پاسخ نمیدهد یا در تومورهای تیروئید،
جراحی توصیه میشود. البته یکی دیگر از موارد جراحی، خواست خود بیمار از نظر زیبایی است.
تبیان
امروز طرز تهیه صبحانه ای مقوی با جوی دو سر را به شما آموزش می دهیم. این صبحانه را باید گرم و بهتر اسـت تازه مصرف کنید.
جوی دو سر پخته با نارگیل برشته
امروز طرز تهیه صبحانه ای مقوی با جوی دو سر را به شما آموزش می دهیم. این صبحانه را باید گرم و بهتر اسـت تازه مصرف کنید.
مواد لازم:
2 ق س تخم کتان + 5 ق س آب
3 /2 پیمانه نارگیل تازه رنده شده
2 پیمانه پرک جوی دو سر
3 /2 پیمانه بادام بدون پوست بوداده و خرد شده
3 ق س میوه خشک ( کشمش، آلوی خشک وکرنبری)
1 ق س شکر
4 /1 ق چ نمک
2 ق س عسل
4 /3 و 1پیمانه شیر یا شیرنارگیل با شیربادام
4 /1 پیمانه روغن نارگیل
چند عدد انجیر تازه
روش تهیه:
1. فر را با دمای 175 درجه سانتیگراد روشن کنید سپس یک ظرف گود به ابعاد حدودا 20 سانتیمتر را با روغن نارگیل یا هر روغن گیاهی دیگر چرب کنید.
2. تخم کتان را با آب در ظرفی بریزید کنار بگذارید نارگیل رنده شده را در سینی بریزید و در فر در حال گرم شدن بگذارید. وقتی نارگیلها بعد از 4-3 دقیقه طلایی، قهوهای شدند سینی را بیرون بیاورید.
3. کاسهای بزرگ بردارید و جو، بادام و نیمی از نارگیل برشته را در آن بریزید. میوه خشک، شکر و نمک را هم اضافه کرده، مواد را با هم مخلوط کنید.
4. تخم کتان را دریک کاسه بزرگ بریزید. عسل و شیر را هم به آن بیفزایید و هم بزنید. در حین هم زدن روغن نارگیل را هم اضافه کنید تا با دیگر مواد مخلوط شود. حالا مواد خشک را به این کاسه افزوده و مخلوط کنید.
5. مواد را در ظرف چرب شده بریزید و در فر قرار دهید تا به مدت 40 دقیقه حرارت ببینند. وقتی کنارههای مواد طلایی، قهوهای شد، حرارت را تا 200 درجه سانتیگراد زیاد کنید و مواد را ۵ تا ۸ دقیقه دیگر حرارت دهید.
6. بعد از این مدت ظرف را بیرون بیاورید. در این حالت مواد باید حالت چیپسی پیدا کرده باشند؛ یعنی گوشهها قهوهایرنگ و برشته شده باشند.
7. جوی برشته را گرم سرو کنید. به دلخواه میتوانید کمی خامه، انجیر یا هر میوه دیگر فصل و نارگیل برشته بیشتر به آن بیفزایید. این صبحانه وقتی تازه مصرف میشود طعم بهتری دارد. اما میتوانید تا 3 روز آن را در یخچال نگه دارید. فقط موقع مصرف یادتان باشد دوباره آن را در فر یا مایکروفر گرم کنید.
آشپزی مثبت
مطالب مرتبط :
طرز تهیه کرومپت خوشمزه و آسان ویژه صبحانه و عصرانه+عکس
طرز تهیه نان شیرین مخصوص صبحانه و عصرانه! +عکس
طرز تهیه یک صبحانه متفاوت
رولت تخم مرغ یک صبحانه شیک و متفاوت!+عکس
طرز تهیه صبحانه دیابتیک + عکس
امروز طرز تهیه صبحانه ای مقوی با جوی دو سر را به شما آموزش می دهیم. این صبحانه را باید گرم و بهتر اسـت تازه مصرف کنید.
جوی دو سر پخته با نارگیل برشته
امروز طرز تهیه صبحانه ای مقوی با جوی دو سر را به شما آموزش می دهیم. این صبحانه را باید گرم و بهتر اسـت تازه مصرف کنید.
مواد لازم:
2 ق س تخم کتان + 5 ق س آب
3 /2 پیمانه نارگیل تازه رنده شده
2 پیمانه پرک جوی دو سر
3 /2 پیمانه بادام بدون پوست بوداده و خرد شده
3 ق س میوه خشک ( کشمش، آلوی خشک وکرنبری)
1 ق س شکر
4 /1 ق چ نمک
2 ق س عسل
4 /3 و 1پیمانه شیر یا شیرنارگیل با شیربادام
4 /1 پیمانه روغن نارگیل
چند عدد انجیر تازه
روش تهیه:
1. فر را با دمای 175 درجه سانتیگراد روشن کنید سپس یک ظرف گود به ابعاد حدودا 20 سانتیمتر را با روغن نارگیل یا هر روغن گیاهی دیگر چرب کنید.
2. تخم کتان را با آب در ظرفی بریزید کنار بگذارید نارگیل رنده شده را در سینی بریزید و در فر در حال گرم شدن بگذارید. وقتی نارگیلها بعد از 4-3 دقیقه طلایی، قهوهای شدند سینی را بیرون بیاورید.
3. کاسهای بزرگ بردارید و جو، بادام و نیمی از نارگیل برشته را در آن بریزید. میوه خشک، شکر و نمک را هم اضافه کرده، مواد را با هم مخلوط کنید.
4. تخم کتان را دریک کاسه بزرگ بریزید. عسل و شیر را هم به آن بیفزایید و هم بزنید. در حین هم زدن روغن نارگیل را هم اضافه کنید تا با دیگر مواد مخلوط شود. حالا مواد خشک را به این کاسه افزوده و مخلوط کنید.
5. مواد را در ظرف چرب شده بریزید و در فر قرار دهید تا به مدت 40 دقیقه حرارت ببینند. وقتی کنارههای مواد طلایی، قهوهای شد، حرارت را تا 200 درجه سانتیگراد زیاد کنید و مواد را ۵ تا ۸ دقیقه دیگر حرارت دهید.
6. بعد از این مدت ظرف را بیرون بیاورید. در این حالت مواد باید حالت چیپسی پیدا کرده باشند؛ یعنی گوشهها قهوهایرنگ و برشته شده باشند.
7. جوی برشته را گرم سرو کنید. به دلخواه میتوانید کمی خامه، انجیر یا هر میوه دیگر فصل و نارگیل برشته بیشتر به آن بیفزایید. این صبحانه وقتی تازه مصرف میشود طعم بهتری دارد. اما میتوانید تا 3 روز آن را در یخچال نگه دارید. فقط موقع مصرف یادتان باشد دوباره آن را در فر یا مایکروفر گرم کنید.
آشپزی مثبت
مطالب مرتبط :
طرز تهیه کرومپت خوشمزه و آسان ویژه صبحانه و عصرانه+عکس
طرز تهیه نان شیرین مخصوص صبحانه و عصرانه! +عکس
طرز تهیه یک صبحانه متفاوت
رولت تخم مرغ یک صبحانه شیک و متفاوت!+عکس
طرز تهیه صبحانه دیابتیک + عکس
با دلگرم همراه باشید تا با علائم تیروئید پرکار و راه های مناسب درمان آن آشنا شوید.
پرکاری تیروئید (تیروئید پرکار و یا Hyperthyroidism) بیماری ای است که در آن غده تیروئید شما مقدار زیادی هورمون تیروکسین ترشح می نماید. پرکاری تیروئید می تواند شدیدا باعث افزایش سوخت و ساز بدن شما شده، باعث کاهش وزن، ضربان قلب بالا، تعریق، عصبانیت و کج خلقی شود.
چندین راه مختلف برای درمان پرکاری تیروئید وجود دارد. از داروهای ضدتیروئید و ید رادیواکتیو برای درمان تیروئید پرکار استفاده می شود. بعضی اوقات، درمان پرکاری تیروئید شامل جراحی و برداشتن بخش هایی از غده تیروئید می شود. هرچند در صورت جدی نگرفتن پرکاری تیروئید این بیماری خطرناک است، اما اکثر افراد نسبت به درمان بخوبی جواب می دهند.
پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدی یا تیروتوکسیکوز) بر اثر تولید بیش از حد هورمونهای تیرویید (T4 و T3) ایجاد میشود. در سه چهارم بیماران، این وضعیت به علت وجود یک آنتی بادی تحریک کننده تیروئید در خون رخ میدهد. این آنتی بادی نه تنها سبب افزایش ترشح هورمونهای تیروئید می شود، بلکه در بعضی موارد باعث افزایش اندازه ی غده ی تیروئید و ایجاد گواتر می گردد. این نوع پرکاری تیروئید را اصطلاحا بیماری گریوز (Graves) می نامند.
علت تولید آنتی بادی هنوز مشخص نشده است، اما دیده شده که بیماری گریوز در بعضی خانواده ها از شیوع بیشتری برخوردار است که نشان میدهد ژن خاصی مسئول این بیماری است. اینطور گفته میشود که بعضی از علل محیطی میتوانند باعث فعال شدن این ژن در افراد شده و سبب ایجاد بیماری شود. استرسهای شدید مثل طلاق یا مرگ یکی از افراد نزدیک خانواده میتوانند نقش مهمی در ایجاد بیماری داشته باشند.
بیماری گریوز در هر سنی ممکن است رخ دهد اما بیشتر در خانمهای 40 تا 50 ساله مشاهده میشود. در 30 تا 50 درصد تمام بیماران، یک مرحله پرکاری تیروئید به مدت چندماه بروز میکند. در سایر بیماران هم چندین مرحله متوالی پرکاری تیرویید در طی چندین سال رخ میدهد.
بیماری علائم مختلفی دارد البته امکان دارد بیمار در آزمایشهای کلینیکال همه علائم را نشان ندهد
۱. افزایش تعداد ضربان قلب به دنبال انجام کارهای معمول
۲. افزایش خفیف فشار خون
۳. تحریک پذیر بودن و بی قراری و تحریک پذیری شدید
۴. افزایش تعریق و حساس شدن به گرما
۵. ضعف عضلات به خصوص در ناحیه شانه، لگن و رانها
۶. لرزش و تنشهای غیرارادی ترمور (خصوصاً در دستان و انگشتان)
۷. کاهش وزن علیرغم اشتهای خوب
۸. ریزش مو
۹. جدا شدن ناخن از بستر
۱۰. تورم نوک انگشتان (چماقی شدن)
۱۱. کشیده شدن پلک بالا به سمت پایین
۱۲. تغییر در ضخامت پوست
۱۳. افزایش حرکات دستگاه گوارش
۱۴. گواتر یا بزرگی تیروئید
۱۵. کاهش تعداد دفعات قاعدگی یا کاهش حجم خونریزی
۱۶. بزرگ شدن پستان در آقایان
۱۷. ضخیم شدن پوست در جلوی استخوان ساق پا
۱۸. برجسته شدن چشمها
بیشتر این علائم با درمان پرکاری تیروئید طبیعی میشوند و سایر نشانهها به درمان جداگانه نیاز دارند.
اکثر بیماران قبل از اینکه به پزشک مراجعه کنند حداقل شش ماه علائم بیماری را بروز داده اند. اما در بعضی از بیماران به ویژه در نوجوانان و جوانان، این بیماری خیلی سریع در عرض چند هفته پیشرفت میکند. تمام بیماران، همه ی علائم را نشان نخواهند داد. در افراد سالخورده، علائم بارز بیماری، به غیر از کاهش وزن، اغلب بی اشتهایی، ضعف عضلات و بی حوصلگی می باشد.
محل قرار گرفتن غده تیروئید در بدن
از سوی دیگر، این علائم در یک خانم نوجوان ممکن است بصورت افزایش انرژی خودش را نشان بدهد بطوری که این فرد نتواند برای چند لحظه هم در یک جا بی حرکت بنشیند و مدام در حرکت و جنب و جوش باشد.
غده تیروئید یکی از مهم ترین اعضای سیستم غدد درون ریز می باشد. بسیاری از بیماری ها و مشکلات می توانند باعث پرکاری تیروئید شود:
تشخیص پرکاری تیروئید
پزشک شما ممکن است ابتدا درخواست یک آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد تیروئید شما بکند. همچنین یک متخصص غدد درون ریز برای اینکه اطلاعات بیشتری درباره پرکاری تیروئید شما بدست بیاورد تقاضای اسکن تیروئید خواهد کرد تا نحوه ی درمان را بر اساس آن طرح ریزی کند.
گواتر آنطور که عموم مردم تصور میکنند به معنی کمکاری تیروئید نیست، بلکه تنها معنی بزرگشدن غده تیروئید را میدهد. گواتر از نظر شکلی به دو نوع منتشر و ندولر تقسیم میشود، در نوع منتشر تمام غده تیروئید به میزان تقریباً یکسان رشد میکند و بزرگ میشود، درحالیکه در نوع ندولر، تیروئید هم در نگاه و هم در لمس توسط پزشک به صورت غده، غده درمیآید.
از نظر کارکرد، گواتر به سه نوع کمکار، پرکار و ساده تقسیم میشود:
تیروئید پرکار می تواند باعث ابتلا به سایر مشکلات از قبیل موارد زیر شود:
بعضی از جدی ترین عوارض پرکاری تیروئید مربوط به قلب و مشکلات قلبی می شود. این مشکلات شامل ضربان قلب سریع، نارسایی احتقانی قلب و ... می شود. این مشکلات را می توان با درمان درست و بموقع پیشگیری و درمان نمود.
پرکاری تیروئید درمان نشده، می تواند باعث ضعف استخوان ها که به آن پوکی استخوان می گویند، شود. استحکام استخوان ها بسته به میزان کلسیم و مواد معدنی می باشد که شما دریافت می نمایید. هورمون تیروئید زیاد در بدن می تواند بر توانایی بدن در جذب کلسیم تاثیر گذارد.
دچار افتالموپاتی گریوز نیز هستند، دچار مشکلات چشمی همچون سرخی چشم ها، بیرون زدگی چشم ها، ورم و پف چشم ها، حساسیت به نور و دوبینی و تاری دید می شوند.
در موارد نادر، افراد مبتلا به بیماری گریوز دچار مشکلی به نام درموپاتی گریوز شده و پوستشان سرخ و ورم کرده می شود.
پرکاری تیروئید باعث افزایش خطر بحرانی تیروتوکسیک شده و بصورت ناگهانی دچار تب، افزایش ضربان قلب و حتی هذیان می شوند. این افراد باید سریعا با اورژانس تماس بگیرند.
آزمایش ها و تست های لازم برای تشخیص پرکاری تیروئید
بغیر از آزمایشات و تست های بالینی، آزمایش خون برای بررسی هورمون های TSH، T3 و T4 انجام می شود. همچنین ممکن است پزشک مواردی همچون سطح کلسترول خون، گلوکوز و جذب ید رادیواکتیو بررسی نماید.
درمان تیروئید پرکار
هدف از درمان طبیعی کردن سطح هورمونهای تیروئید میباشد. در بیمارانی که علت پرکاری تیروئید مصرف زیاد هورمون میباشد باید دوز دارو تنظیم شود. در کسانی که علت بیماری التهاب تیروئید میباشد چون بیماری خود محدود شونده است نیاز به درمان اضافه ندارد. در مواردی که علت پرکاری تیروئید بیماری گریوز یا گواتر مولتی ندولر یا گواتر گرهای منفرد سمی باشد درمان شامل یکی از موارد زیر میباشد:
۱. داروهای ضد تیروئید خوراکی شامل متی مازول و پروپیل تیواوراسیل که برای بیماران با بیماری گریوز به مدت طولانی و برای علل دیگر پرکاری تیروئید به مدت کوتاه مورد استفاده قرار میگیرد. بامقدار مناسب دارو کنترل پرکاری تیروئید در عرض چند هفته میسر است. این داروها عوارض جانبی نیز دارند از جمله بثورات پوستی، خارش، تب و بندرت التهاب کبد یا کاهش گلبولهای سفید خون. بیماران باید جهت شناخت این عوارض آموزش داده شوند و اگر دچار زردی پوست و کهیر یا خارش شدید، تب بالا یا گلو درد شدید شدند، باید از داروها را قطع نموده به پزشک خود مراجعه کنند.
با قطع داروی ضد تیروئید احتمال برگشت پرکاری تیروئید وجود دارد همچنین به دلیل آنکه متی مازول تعداد گلبولهای سفید خون را کاهش میدهد و MCV , MCH خون را تحت تأثیر قرار داده و امکان ساپرس مغز استخوان وجود دارد باید از مکملهای کلسیم و ویتامین D، گروه B به خصوص B12 را در طول درمان دریافت کند (رژیم غذایی در پرکاری تیروئید) به همین منظور در موارد مصرف متی مازول باید CBC بیمار نیز باید ماهانه تحت بررسی قرار گیرد.
۲. ید رادیو اکتیو باعث از کار افتادن گواتر یا کوچک شدن گرههای سمی که تولیدکننده هورمون تیروئید میباشند، میگردد. این درمان بدون خطر است و در بالغین با پرکاری تیروئید بطور گسترده استفاده میشود. اشعه تولید شده توسط این مقدار ید باعث تخریب سلولهای تیروئید میشود، ولی به علت آنکه غلظت آن در تیروئید بیش از نقاط دیگر است، اشعه تولید شده توسط این مقدار ید باعث تخریب سلولهای تیروئید میشود، ولی به علت آنکه غلظت آن در تیروئید بیش از نقاط دیگر است اشعه به سایر نقاط بدن آسیب نمیرساند. ید رادیو اکتیو بطور خوراکی به بیمار سر پایی تجویز میشود.
با اینکه مقدار زیادی از فعالیت ماده رادیو اکتیو ظرف مدت چند روز از بدن خارج میشود، اثرات آن روی غده تیروئید ممکن است ظرف یک تا سه ماه طول بکشد. عارضه جانبی این درمان کمکاری تیروئید میباشد. مدارکی وجود ندارد که این درمان باعث ایجاد سرطان در تیروئید یا دیگر قسمتهای بدن شود. در زنان ایجاد نازائی نمیکند. امروزه در بسیاری از مراکز دنیا تجویز ید رادیو اکتیو برای درمان پرکاری تیروئید در نوجوانان نیز استفاده میشود.
در پرکاری تیروئید در صورتی که بیمار به داروها پاسخ داده باید حدود ۲ سال تحت درمان دارویی قرار گرفته باشد که در صورت تشخیص غیر کنترل بودن بیماری درمان با ید رادیواکتیو تجویز شده و در مواردی که غده بیش از اندازه بزرگ شده باید باید جراحی شود.
۳. جراحی تیروئید یک درمان دائمی دیگر بر ای پرکاری تیروئید است. امروزه این درمان کمتر توصیه میشود زیرا نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد و ایجاد مشکلات پس از جراحی از جمله ایجاد بدشکلی در گردن میشود. بعلاوه در موارد نادری ممکن است باعث صدمه به ساختمانهای نزدیک به تیروئید در گردن شود. عارضه دیگر کمکاری تیروئید میباشد که این عارضه براحتی با قرص لووتیروکسین که عارضه جانبی ندارد برای تمام عمر قابل کنترل است.در صورتی که گواتر بیمار بزرگ نباشد جراحی و برداشتن غده تیروئید لازم نیست و با ید رادیواکتیو میتوان فعالیت غده را غیرفعال کرد.
۴. داروهایی مانند پروپرانولول برای تسکین علائم پرکاری تیروئید به کار میرود تا سایر درمانها اثر خود را بگذارند.
۵. در مواردی که خاص میباشد بیمار ممکن است دچار بیماریها روانی شده باشد که پزشک معالج میتواند با طرح ۶۰ سؤال عمق بیماری را تشخیص داده و برای درمان تخصصی به روان پزشک ارجاع دهد.
نکاتی در مورد داروها
استفاده از داروی کاربی مازول ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. جدی ترین عوارض جانبی این دارو شامل کاهش تعداد گلبولهای سفید خون می باشد که باعث ایجاد زخم هایی در دهان و عفونتی همراه با تب بالا می شود. در صورتی که با عوارض جانبی دارو مواجه شدید مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک خود مشورت نمایید.
داروی جایگزین برای کاربی مازول، پروپیل تیواوراسیل (Propylthiouracil) می باشد. گاهی اوقات برای درمان علائم، پزشک شما داروی پروپرانولول تجویز میکند. توجه کنید که این دارو نباید در افراد مبتلا به آسم مصرف شود.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی