بامداد – آیا اشکال شرعی دارد شخصی در زمان حیات خود همه اموال خود را در راه خیر و ترویج دین مصرف کند و برای ورثه چیزی باقی نگذارد؟ اگر اشکال شرعی دارد و یا ندارد دلایل، آیات و روایات بر این عمل را لطفا بنویسید؟
در وصیّت و بخشش های مالی دیگر، لازم است جوانب مختلف در نظر گرفته شود؛ مانند این که وصیّت به یک امر پسندیده و از روی خیرخواهی باشد، نه از روى کینه و انتقام و یا مهرورزى هاى بى جا و بى مورد.
پاسخ به پرسش مورد نظر، از نکات زیر روشن می شود:
۱٫ از اموری که در آموزه های دینی بسیار بر آن تأکید شده، انجام کارهای خیر و صرف اموال در جهت کارهای سودمند است.
۲٫ در قرآن کریم از اموالی که انسان پس از خود بجا می گذارد، تعبیر به «خیر» شده و سفارش شده است که این اموال با وصیّت تکلیفش روشن شود: «بر شما نوشته شده: هنگامى که یکى از شما را مرگ فرا رسد، اگر چیز خوبى [مالى ] از خود به جاى گذارده، براى پدر و مادر و نزدیکان، بطور شایسته وصیّت کند! این حقّى است بر پرهیزکاران!».بقره، ۱۸۰٫
این آی شریفه، به روشنی دلالت دارد که اگر انسان مالی از خود بجا گذاشت، با وصیّت به آن، رعایت حال والدین و یا نزدیکان را به طریق شایسته بنماید.
۳٫ گفتنی است وصیّت باید به یک امر پسندیده و از روی خیرخواهی باشد، نه از روى کینه و انتقام و یا مهرورزى هاى بى جا و بى رویّه؛ چون از ارث، تنها بعضى از بستگان بهره مند مى شوند آن هم به مقدار معیّن، لذا اسلام سفارش مى کند اگر در میان فامیل کسانى هستند که از ارث محرومند و یا سهم ارث آنان اندک است، با وصیّت، در مورد توسع سهمیّ آنان اقدام نمود، ولى اگر کسى در این وصیّت رعایت عدالت نکند و یا ظلمى را روا دارد، گناه کبیره انجام داده است. پیامبر اکرمصلی الله علیه و آله می فرماید: «مرد یا زن شصت سال خدا را عبادت مى کنند و هنگام مرگ در وصیّت به حق رفتار نمى کنند و این کار آنان را جهنّمی می کند».۴٫ استحباب وصیّت در صورتی است که مال قابل توجّهی، از میّت باقی مانده باشد و بر کسانی که چنین مالی ندارند وصیّت مالی لازم نیست. شخص فقیری به حضور امام علی علیه السلام رسید و به حضرت عرض کرد آیا وصیّت نکنم؟ حضرت فرمود: وصیّت به تقوا کن امّا اموالت را برای ورثه ات باقی گذار! سپس به آیه ذکر شده استشهاد نمود و فرمود: تو خیری (مالی) باقی نگذاشتی تا وصیّت کنی. محدث نوری، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ۱۴، ص ۹۴، مؤسسة آل البیت علیه السلام قم، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
۵٫ در وصیّت، کسانی که بستگان فقیر دارند، آنان را در اولویت قرار دهند، و در مواردی هم که شخص اموالی دارد، گر چه تا ثلث (یک سوم) اموال خود می تواند وصیّت کند، اما سیر پیشوایان دین به جهت رعایت حال بازماندگان وصیّت به خمس (یک پنجم) اموال را سفارش فرموده اند. همان طور که در روایات آمده:
یک. امام علی علیه السلام می فرماید: «مستحب است که وصیّت به خمس اموال شود، چنان که خداوند در واجبات مالی به پرداخت خمس اموال بندگان رضایت داده است» و در ادامه فرمود: «وصیّت به خُمس از مال، میانه روی و به رُبع (یک چهارم)، به زحمت انداختن ورثه و به ثلث، ستم به ورثه است».
دو. امام رضاعلیه السلام فرمود: «اگر به ربع (یک چهارم) از مال، وصیّت شود، خوشایندتر برای من از وصیّت به ثلث است».
سه. امام صادق علیه السلام به روایت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «پنج خرما، یا پنج تکّه نان یا چند دینار (سکّه طلا) یا درهم (سکّه نقره) که آدمى به دست مى آورد و می خواهد آنها را ببخشد، افرادی که به ترتیب شایست انفاق هستند، عبارتند از: اول: پدر و مادر؛ دوم: خود و خانواده اش؛ سوم: نزدیکان فقیر؛ چهارم: همسایگان فقیر، و پنجم: در راه خدا که اجرش از همه کمتر است».کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج ۵، ص ۶۶، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
از آنچه بیان شد، روشن می شود که در وصیّت و بخشش های مالی دیگر، لازم است جوانب مختلف در نظر گرفته شود.
آیا پدر و مادر می توانند بر اساس نیاز فرزندان یا هر دلیل دیگر برای یک یا چند فرزند خود ارث بیشتری اختصاص دهند؟ اگر در وصیت خود بنویسد مثلا به فلان فرزند دو برابر داده شود اکتفا می کند؟ توصیه و سنت در اسلام در خصوص اختصاص ارث به طول کلی و به فرزندان از نظر رعایت مساوات بین پسران یا مساوات بین دختران چیست؟
اگر پدر یا مادری در زمان حیات خود اموال خود را بین فرزندان خود تقسیم کند تا تقسیم ارث به بعد از حیات او نیفتد، آیا چنین مالی مشمول احکام ارث است یا همچون درآمد عادی مشمول خمس خواهد بود؟ آیا چنین اقدامی توصیه شده است؟
آیا وقف تمام اموال یک توصیه اسلامی است؟ یا شایسته است بخشی برای امر خیر و بخشی برای فرزندان به ارث گذاشته شود؟
اساسا مهمترین توصیه های در وصیت درباره ارث چیست؟
۱- می تواند در مقدار ثلث خود وصیت نماید و آن یا بخشی از آن را به بعضی از فرزندان وصیت کند.
۲- خمس دارد.
۳- بهتر است که اولاد را از ارث محروم نکند.
پدر و مادر نمی توانند وصیت کنند ارث کسی کمتر یا بیشتر از مقداری که خدا تعیین کرده باشد ولی می توانند بگویند به بعضی از فرزندانشان بیشتر از سهمشان پرداخت شود یا به کسی کمتر پرداخت شود یا پرداخت نشود و در این صورت وصیت ایشان تا ثلث مالی که به ورثه ضرر وارد می کند نافذ است و در بیشتر از آن بدون رضایت ورثه ای که متضرر می شوند نافذ نیست.
هبه کردن اموال در زمان حیات ارث نیست و خمس آن در صورتی که تا یک سال بعد از در اختیار گرفتن صرف در مخارج زندگی نشود لازم است.
وقف از مستحبات است. ولی لحاظ ورثه هم مخصوصا در صورت فقرشان امری مطلوب است.
به طور کلی انسان می تواند تا ثلث مال خود را وصیت کند که تملیک کسی نمایند ولی وصیت به تقسیم ارث بطور مساوی بین ورثه باطل است و اعتباری ندارد و در زمان حیات انسان می تواند مال خود را هر طور که می خواهد تقسیم و تملیک نماید و یا وقف نماید خواه برای اولاد وقف کند و یا غیر آن و در وصیت نسبت به اقرباء و فامیل علاوه بر وراث سفارش شده است.
منبع:
اسلام کوئیست
شیعه نیوز
نوشته کسی که برای ورثه مالی نمی گذارد چه حکمی دارد؟ اولین بار در بامداد پدیدار شد.
بچهها بیشتر در معرض این عادت نادرست خانوادگی قرار میگیرند. نتایج یک پژوهش جدید که در آمریکا انجام شده اسـت نشان میدهد که غذا خوردن در مقابله تلویزیون میتواند باعث چاقی شود. در واقع بچه هایی که در مقابل تلویزیون غذا میخورند بیشتر در معرض دریافت چربی، قند و دریافت کالری اضافه هستند. علاوه بر این، تماشای تلویزیون به قدری حواس بچهها را پرت میکند که آنها متوجه سیری خود و دست کشیدن از غذا نمیشوند. این کار نیز بدون شک به افزایش وزن و کسب عادت های نادرست غذایی منجر میشود.کودکان به طور متوسط روزانه دو ساعت به تماشای تلویزیون صرف میکنند.
در طول این مدت نیز از زمان استفاده کرده و صبحانه، ناهار یا شام میخورند. البته زمان تماشای تلویزیون برای آنها بهترین زمان برای خوردن سیب زمینی سرخ کرده، بیسکوییت، آبنبات، نوشابه و هله هوله های دیگر اسـت. متأسفانه این مساله نیز علاوه بر اضافه وزن زمینه را برای ابتلا به بیماری هایی مانند کلسترول بالا و دیابت فراهم میکند. نتایج پژوهشی که در دانشگاه پنسیلوانیا انجام شده اسـت نشان میدهد مشکل اصلی تلویزیون اسـت. در واقع زمانی که کودک یا هر فرد دیگر در هر سن و سالی مقابل تلویزیون غذا میخورد متوجه کیفیت و طعم غذا نخواهد شد.
اثرات جنبی غذا خوردن در مقابل تلویزیون
خیلی از افراد عادت دارند که یک برنامه یا سریال تلویزیونی را چندین بار تماشا کنند. آن هم در حین خوردن هله هوله یا نوشیدنی های ناسالم و غیره. این کار به هیچ عنوان توصیه نمیشود. همان طور که اشاره شد افراد بزرگسال نیز همانند کودکان در معرض آسیب های غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون قرار دارند. این کار باعث میشود که فرد بدون توجه به احساس سیری به غذا خوردن ادامه دهد و مغز وی مجال ارسال سیگنال های سیری به معده را نداشته باشد.در اکثر موارد مردم علاقه دارند که حین تماشای تلویزیون میان وعده و هله هوله بخورند که معمولا سرشار از میزان زیادی چربی و قند هستند.
مساله دیگر این اسـت که ما بدون توجه و به روشی مکانیکی این مواد غذایی را به دهان میبریم بدون این که متوجه باشیم چه میخوریم. این کار علاوه بر اضافه وزن باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند معده درد نیز میشود. علاوه بر این زمانی که بدون توجه و آگاهی غذا میخوریم بدن عادت میکند بیش از پیش نیاز به خوردن پیدا کند که این کار برای سلامتی مضر اسـت. متخصصان بر این باور هستند افرادی که عادت دارند در مقابل تلویزیون غذا بخورند در مقایسه با افرادی که سر سفره یا میز، غذایشان را میخورند، بیشتر میل به پرخوری دارند.
احتمالا شما هم افرادی را دیده اید که بشقاب غذا را روی میز کار قرار داده و یا ساندویچ به دست، مقابل رایانه مشغول خوردن و کار کردن هستند. متأسفانه غذا خوردن در حین کار کردن با رایانه نیز بهاندازه غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون برای سلامتی مضر اسـت. کار کردن زیاد با رایانه علاوه بر این که مشکلاتی مانند کم تحرکی، مشکلات بینایی، وضعیت ناصحیح بدن و غیره دارد فرد را به سمت تغذیه نامناسب هدایت میکند. نتایج پژوهشها نشان دادهاند که غذا خوردن در مقابل رایانه میتواند باعث بروز آلرژیها و یا بیماریها شود و احتمال ابتلا به چاقی مفرط و مشکلات دیگر مرتبط با آن مانند کلسترول بالا را افزایش میدهد.
غذا خوردن هنگام کار کردن
معمولا افرادی که حین کار با رایانه غذا میخورند فست فودخورهای قهاری هستند و در حین تایپ یا خواندن ایمیل هایشان ساندویچ یا پیتزایشان را نیز میخورند. حتی برای لحظاتی غذایشان را روی میز کارشان نیز میگذارند و دوباره شروع میکنند. غافل از اینکه میز کار و صفحه کلید رایانه چهار صد برابر باکتری بیشتری از توالت دارد. البته مشکل به همین جا نیز ختم نمیشود. میدان الکترومغناطیسی که از طریق رایانه ایجاد میشود باعث تخریب ساختار مولکولی مواد غذایی و آب شده و به این ترتیب نیز به سلامتی آسیب میزند.در واقع با این کار نه تنها ناهارتان ارزش غذایی خود را از دست میدهد بلکه همین غذا میتواند باعث بروز مشکلات و تغییراتی در بدن شود که از بدترینشان میتوان به پارکینسون و آلزایمر اشاره کرد. البته شکی نیست که ما در خصوص بیماری هایی صحبت میکنیم که در طولانی مدت بروز میکنند. بنابراین اگر هم اکنون مشکلی احساس نمیکنید خود را در حاشیه امن تصور نکنید. این قبیل عادتها در طولانی مدت اثرات خود را بروز میدهند.
غذا خوردن در حین کار کردن با رایانه تمام اثرات غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون را نیز دارد. اضافه وزن مهم ترین و شایع ترین پیامد این کار اسـت. علاوه بر این شما حین کار کردن متوجه میزان غذای مصرفی نخواهید بود. در نهایت اینکه غذا خوردن در فضای آلوده ی کاری میتواند باعث بروز آنفولانزا، دردهای عمومی و آلرژیها شود.
توصیه ها
کافی اسـت در طول روز یک زمان مشخصی را برای صرف ناهار اختصاص دهید. شبها نیز در حین صرف شام تلویزیون را برای دقایقی خاموش کنید. اگر کارتان زیاد اسـت زمان ناهار را کوتاه کنید اما هیچ گاه در حین کار کردن با رایانه ناهار نخورید. با رعایت همین توصیه های ساده بدنتان ممنون شما خواهد بود.
تهمینه رییسی از مدرسان، داوران و قاریان برتر قرآنی استان چهارمحال و بختیاری مدت هاست با اداره امور قرآنی استان همکاری می کند و به تازگی مسابقات منطقه ای دادگستری با حضور 7 استان را قضاوت کرده است، همین بهانه ای شد تا با ایشان به گفتگو بنشینیم.
بخش قرآن تبیان
سر کار خانم رئیسی بفرمایید از چه سالی وارد فعالیت های قرآنی شدید و موفق به کسب چه عناوینی شدید .
فعالیت های قرآنی را از سال 58-57 با شرکت در کلاسهای قرآن استاد مجد زاده در مکتب القرآن واقع در مسجد نو شهرکرد آغاز و سپس در حسینیه امامیه ( مکان جدید مکتب القرآن ) ادامه دادم ، در سال 64 در دوره تربیت معلم قرآن زیر نظر سازمان تبلیغات مرکز به استادی ،استاد تک فلاح شرکت نمودم ، در سال 65در مسابقات قرائت قرآن دانش آموزی رتبه اول قرائت استانی را کسب نمودم ، همچنین در مسابقات قرائت طلاب در سال 92 رتبه اول را کسب نمودم .
به دلیل ازدواج و تحصیل در دانشگاه چند سالی فعالیتهای قرآنی ام کم رنگ شد ولی از سال 1387 با شرکت در دوره های تربیت معلم روخوانی ? روانخوانی ? تجوید ?ترجمه و مفاهیم ، تربیت ممتحن تجوید و . . . دارالقران سازمان تبلیغات زیر نظر اساتید قرآنی استان و کشور فعالیتهای قرآنی را به لطف الهی مجدداً ادامه دادم .
مقام معظم رهبری (مد ظله العالی ) در دیدار با جمعی از بانوان قرآن پژوه فرمودند : ( زنان نیمی از جمعیت را به سمت قرآن متمایل خواهند کرد، اگر زنان با قرآن مانوس شوند بسیاری از مشکلات جامعه حل خواهد شد چون انسانهای نسل بعد در دامن این زنان پرورش پیدا می کنند و می توانند در تربیت قرآنی تاثیرات بسزایی داشته باشند. انس با قرآن روی همه ابعاد زندگی انسان تاثیر می گذارد و خواه ناخواه تمام فعالیتهای زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد .
کار قرآنی بیشترین تاثیرش آرامش روحی است که به انسان دست می دهد و با خدمت به قرآن برای انجام فعالیت های دیگر در زندگی برکت ایجاد می شود .
اوایل ، کار قرآنی با مشکلاتی نظیر کمبود منابع و دسترسی نداشتن به آنها ، زیاد بود اما با پیشرفتهای اخیر به لطف الهی دسترسی به منابع آسان شده ، و کلاً مشکلات کا ر قرآنی در برابر آثار و برکات قرآن در زندگی چیزی نیست . با خدمت در عرصه قرآن سعه صدر و صبر در برابر مشکلات در انسان بیشتر می شود و خداوند در لحظات حساس بندگان خود را بی یاور نمی گذارد .
کلاً کار در خدمت قرآن بسیار لذت بخش و شیرین است و تلخی درآن وجود ندارد .
در سالهای اخیر به مدد فعالیتهای دارالقران الکریم استان تا حدودی بین فعالان قرآنی ارتباط فعالی ایجاد شده که جای رشد بیشتری هم دارد .
بهترین لحظات و ساعات عمرم زمانی است که در جلسه قرآن هستم .
فعالیتهای قرآنی استان در سالهای اخیر رو به رشد بوده و محول کردن بخشی از مسولیتهای قرآنی به موسسات باعث شده پایگاه تخصصی تری برای فعالیتهای قرآنی ایجاد شود ، اما نباید از تاثیر قرآن در بعد مفهومی آن در زندگی غافل شد توجه بیش از حد به تنعنیم و تجوید و . . . ما را از تدبر و عمل به قرآن باز ندارد .
آیه ای که بیشتر از آیات دیگر در شما تأثیر و موقع نگرانیها آرامتان می کند .
اَمَّن یُجیبُ المُضطَر اِذا دُعاهُ وَ یَکشِفُ السوء (آیه 62 نمل ) و آیه 216 سوره مبارکه بقره کُتِبَ عَلَیکُمَ . . . عَسی أَن تَکرَهَوا شَیئاً وَهُوَ خَیرٌ لَکُم وَ عَسَی أَن تُحِبُّوا شَیئاً وَ هُوَ شٌر لَکُم . . .
تهمینه رییسی از مدرسان، داوران و قاریان برتر قرآنی استان چهارمحال و بختیاری مدت هاست با اداره امور قرآنی استان همکاری می کند و به تازگی مسابقات منطقه ای دادگستری با حضور 7 استان را قضاوت کرده است، همین بهانه ای شد تا با ایشان به گفتگو بنشینیم.
بخش قرآن تبیان
سر کار خانم رئیسی بفرمایید از چه سالی وارد فعالیت های قرآنی شدید و موفق به کسب چه عناوینی شدید .
فعالیت های قرآنی را از سال 58-57 با شرکت در کلاسهای قرآن استاد مجد زاده در مکتب القرآن واقع در مسجد نو شهرکرد آغاز و سپس در حسینیه امامیه ( مکان جدید مکتب القرآن ) ادامه دادم ، در سال 64 در دوره تربیت معلم قرآن زیر نظر سازمان تبلیغات مرکز به استادی ،استاد تک فلاح شرکت نمودم ، در سال 65در مسابقات قرائت قرآن دانش آموزی رتبه اول قرائت استانی را کسب نمودم ، همچنین در مسابقات قرائت طلاب در سال 92 رتبه اول را کسب نمودم .
به دلیل ازدواج و تحصیل در دانشگاه چند سالی فعالیتهای قرآنی ام کم رنگ شد ولی از سال 1387 با شرکت در دوره های تربیت معلم روخوانی ? روانخوانی ? تجوید ?ترجمه و مفاهیم ، تربیت ممتحن تجوید و . . . دارالقران سازمان تبلیغات زیر نظر اساتید قرآنی استان و کشور فعالیتهای قرآنی را به لطف الهی مجدداً ادامه دادم .
مقام معظم رهبری (مد ظله العالی ) در دیدار با جمعی از بانوان قرآن پژوه فرمودند : ( زنان نیمی از جمعیت را به سمت قرآن متمایل خواهند کرد، اگر زنان با قرآن مانوس شوند بسیاری از مشکلات جامعه حل خواهد شد چون انسانهای نسل بعد در دامن این زنان پرورش پیدا می کنند و می توانند در تربیت قرآنی تاثیرات بسزایی داشته باشند. انس با قرآن روی همه ابعاد زندگی انسان تاثیر می گذارد و خواه ناخواه تمام فعالیتهای زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد .
کار قرآنی بیشترین تاثیرش آرامش روحی است که به انسان دست می دهد و با خدمت به قرآن برای انجام فعالیت های دیگر در زندگی برکت ایجاد می شود .
اوایل ، کار قرآنی با مشکلاتی نظیر کمبود منابع و دسترسی نداشتن به آنها ، زیاد بود اما با پیشرفتهای اخیر به لطف الهی دسترسی به منابع آسان شده ، و کلاً مشکلات کا ر قرآنی در برابر آثار و برکات قرآن در زندگی چیزی نیست . با خدمت در عرصه قرآن سعه صدر و صبر در برابر مشکلات در انسان بیشتر می شود و خداوند در لحظات حساس بندگان خود را بی یاور نمی گذارد .
کلاً کار در خدمت قرآن بسیار لذت بخش و شیرین است و تلخی درآن وجود ندارد .
در سالهای اخیر به مدد فعالیتهای دارالقران الکریم استان تا حدودی بین فعالان قرآنی ارتباط فعالی ایجاد شده که جای رشد بیشتری هم دارد .
بهترین لحظات و ساعات عمرم زمانی است که در جلسه قرآن هستم .
فعالیتهای قرآنی استان در سالهای اخیر رو به رشد بوده و محول کردن بخشی از مسولیتهای قرآنی به موسسات باعث شده پایگاه تخصصی تری برای فعالیتهای قرآنی ایجاد شود ، اما نباید از تاثیر قرآن در بعد مفهومی آن در زندگی غافل شد توجه بیش از حد به تنعنیم و تجوید و . . . ما را از تدبر و عمل به قرآن باز ندارد .
آیه ای که بیشتر از آیات دیگر در شما تأثیر و موقع نگرانیها آرامتان می کند .
اَمَّن یُجیبُ المُضطَر اِذا دُعاهُ وَ یَکشِفُ السوء (آیه 62 نمل ) و آیه 216 سوره مبارکه بقره کُتِبَ عَلَیکُمَ . . . عَسی أَن تَکرَهَوا شَیئاً وَهُوَ خَیرٌ لَکُم وَ عَسَی أَن تُحِبُّوا شَیئاً وَ هُوَ شٌر لَکُم . . .
بامداد – آیا اشکال شرعی دارد شخصی در زمان حیات خود همه اموال خود را در راه خیر و ترویج دین مصرف کند و برای ورثه چیزی باقی نگذارد؟ اگر اشکال شرعی دارد و یا ندارد دلایل، آیات و روایات بر این عمل را لطفا بنویسید؟
در وصیّت و بخشش های مالی دیگر، لازم است جوانب مختلف در نظر گرفته شود؛ مانند این که وصیّت به یک امر پسندیده و از روی خیرخواهی باشد، نه از روى کینه و انتقام و یا مهرورزى هاى بى جا و بى مورد.
پاسخ به پرسش مورد نظر، از نکات زیر روشن می شود:
۱٫ از اموری که در آموزه های دینی بسیار بر آن تأکید شده، انجام کارهای خیر و صرف اموال در جهت کارهای سودمند است.
۲٫ در قرآن کریم از اموالی که انسان پس از خود بجا می گذارد، تعبیر به «خیر» شده و سفارش شده است که این اموال با وصیّت تکلیفش روشن شود: «بر شما نوشته شده: هنگامى که یکى از شما را مرگ فرا رسد، اگر چیز خوبى [مالى ] از خود به جاى گذارده، براى پدر و مادر و نزدیکان، بطور شایسته وصیّت کند! این حقّى است بر پرهیزکاران!».بقره، ۱۸۰٫
این آی شریفه، به روشنی دلالت دارد که اگر انسان مالی از خود بجا گذاشت، با وصیّت به آن، رعایت حال والدین و یا نزدیکان را به طریق شایسته بنماید.
۳٫ گفتنی است وصیّت باید به یک امر پسندیده و از روی خیرخواهی باشد، نه از روى کینه و انتقام و یا مهرورزى هاى بى جا و بى رویّه؛ چون از ارث، تنها بعضى از بستگان بهره مند مى شوند آن هم به مقدار معیّن، لذا اسلام سفارش مى کند اگر در میان فامیل کسانى هستند که از ارث محرومند و یا سهم ارث آنان اندک است، با وصیّت، در مورد توسع سهمیّ آنان اقدام نمود، ولى اگر کسى در این وصیّت رعایت عدالت نکند و یا ظلمى را روا دارد، گناه کبیره انجام داده است. پیامبر اکرمصلی الله علیه و آله می فرماید: «مرد یا زن شصت سال خدا را عبادت مى کنند و هنگام مرگ در وصیّت به حق رفتار نمى کنند و این کار آنان را جهنّمی می کند».۴٫ استحباب وصیّت در صورتی است که مال قابل توجّهی، از میّت باقی مانده باشد و بر کسانی که چنین مالی ندارند وصیّت مالی لازم نیست. شخص فقیری به حضور امام علی علیه السلام رسید و به حضرت عرض کرد آیا وصیّت نکنم؟ حضرت فرمود: وصیّت به تقوا کن امّا اموالت را برای ورثه ات باقی گذار! سپس به آیه ذکر شده استشهاد نمود و فرمود: تو خیری (مالی) باقی نگذاشتی تا وصیّت کنی. محدث نوری، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ۱۴، ص ۹۴، مؤسسة آل البیت علیه السلام قم، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
۵٫ در وصیّت، کسانی که بستگان فقیر دارند، آنان را در اولویت قرار دهند، و در مواردی هم که شخص اموالی دارد، گر چه تا ثلث (یک سوم) اموال خود می تواند وصیّت کند، اما سیر پیشوایان دین به جهت رعایت حال بازماندگان وصیّت به خمس (یک پنجم) اموال را سفارش فرموده اند. همان طور که در روایات آمده:
یک. امام علی علیه السلام می فرماید: «مستحب است که وصیّت به خمس اموال شود، چنان که خداوند در واجبات مالی به پرداخت خمس اموال بندگان رضایت داده است» و در ادامه فرمود: «وصیّت به خُمس از مال، میانه روی و به رُبع (یک چهارم)، به زحمت انداختن ورثه و به ثلث، ستم به ورثه است».
دو. امام رضاعلیه السلام فرمود: «اگر به ربع (یک چهارم) از مال، وصیّت شود، خوشایندتر برای من از وصیّت به ثلث است».
سه. امام صادق علیه السلام به روایت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «پنج خرما، یا پنج تکّه نان یا چند دینار (سکّه طلا) یا درهم (سکّه نقره) که آدمى به دست مى آورد و می خواهد آنها را ببخشد، افرادی که به ترتیب شایست انفاق هستند، عبارتند از: اول: پدر و مادر؛ دوم: خود و خانواده اش؛ سوم: نزدیکان فقیر؛ چهارم: همسایگان فقیر، و پنجم: در راه خدا که اجرش از همه کمتر است».کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج ۵، ص ۶۶، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
از آنچه بیان شد، روشن می شود که در وصیّت و بخشش های مالی دیگر، لازم است جوانب مختلف در نظر گرفته شود.
آیا پدر و مادر می توانند بر اساس نیاز فرزندان یا هر دلیل دیگر برای یک یا چند فرزند خود ارث بیشتری اختصاص دهند؟ اگر در وصیت خود بنویسد مثلا به فلان فرزند دو برابر داده شود اکتفا می کند؟ توصیه و سنت در اسلام در خصوص اختصاص ارث به طول کلی و به فرزندان از نظر رعایت مساوات بین پسران یا مساوات بین دختران چیست؟
اگر پدر یا مادری در زمان حیات خود اموال خود را بین فرزندان خود تقسیم کند تا تقسیم ارث به بعد از حیات او نیفتد، آیا چنین مالی مشمول احکام ارث است یا همچون درآمد عادی مشمول خمس خواهد بود؟ آیا چنین اقدامی توصیه شده است؟
آیا وقف تمام اموال یک توصیه اسلامی است؟ یا شایسته است بخشی برای امر خیر و بخشی برای فرزندان به ارث گذاشته شود؟
اساسا مهمترین توصیه های در وصیت درباره ارث چیست؟
۱- می تواند در مقدار ثلث خود وصیت نماید و آن یا بخشی از آن را به بعضی از فرزندان وصیت کند.
۲- خمس دارد.
۳- بهتر است که اولاد را از ارث محروم نکند.
پدر و مادر نمی توانند وصیت کنند ارث کسی کمتر یا بیشتر از مقداری که خدا تعیین کرده باشد ولی می توانند بگویند به بعضی از فرزندانشان بیشتر از سهمشان پرداخت شود یا به کسی کمتر پرداخت شود یا پرداخت نشود و در این صورت وصیت ایشان تا ثلث مالی که به ورثه ضرر وارد می کند نافذ است و در بیشتر از آن بدون رضایت ورثه ای که متضرر می شوند نافذ نیست.
هبه کردن اموال در زمان حیات ارث نیست و خمس آن در صورتی که تا یک سال بعد از در اختیار گرفتن صرف در مخارج زندگی نشود لازم است.
وقف از مستحبات است. ولی لحاظ ورثه هم مخصوصا در صورت فقرشان امری مطلوب است.
به طور کلی انسان می تواند تا ثلث مال خود را وصیت کند که تملیک کسی نمایند ولی وصیت به تقسیم ارث بطور مساوی بین ورثه باطل است و اعتباری ندارد و در زمان حیات انسان می تواند مال خود را هر طور که می خواهد تقسیم و تملیک نماید و یا وقف نماید خواه برای اولاد وقف کند و یا غیر آن و در وصیت نسبت به اقرباء و فامیل علاوه بر وراث سفارش شده است.
منبع:
اسلام کوئیست
شیعه نیوز
نوشته کسی که برای ورثه مالی نمی گذارد چه حکمی دارد؟ اولین بار در بامداد پدیدار شد.
بچهها بیشتر در معرض این عادت نادرست خانوادگی قرار میگیرند. نتایج یک پژوهش جدید که در آمریکا انجام شده اسـت نشان میدهد که غذا خوردن در مقابله تلویزیون میتواند باعث چاقی شود. در واقع بچه هایی که در مقابل تلویزیون غذا میخورند بیشتر در معرض دریافت چربی، قند و دریافت کالری اضافه هستند. علاوه بر این، تماشای تلویزیون به قدری حواس بچهها را پرت میکند که آنها متوجه سیری خود و دست کشیدن از غذا نمیشوند. این کار نیز بدون شک به افزایش وزن و کسب عادت های نادرست غذایی منجر میشود.کودکان به طور متوسط روزانه دو ساعت به تماشای تلویزیون صرف میکنند.
در طول این مدت نیز از زمان استفاده کرده و صبحانه، ناهار یا شام میخورند. البته زمان تماشای تلویزیون برای آنها بهترین زمان برای خوردن سیب زمینی سرخ کرده، بیسکوییت، آبنبات، نوشابه و هله هوله های دیگر اسـت. متأسفانه این مساله نیز علاوه بر اضافه وزن زمینه را برای ابتلا به بیماری هایی مانند کلسترول بالا و دیابت فراهم میکند. نتایج پژوهشی که در دانشگاه پنسیلوانیا انجام شده اسـت نشان میدهد مشکل اصلی تلویزیون اسـت. در واقع زمانی که کودک یا هر فرد دیگر در هر سن و سالی مقابل تلویزیون غذا میخورد متوجه کیفیت و طعم غذا نخواهد شد.
اثرات جنبی غذا خوردن در مقابل تلویزیون
خیلی از افراد عادت دارند که یک برنامه یا سریال تلویزیونی را چندین بار تماشا کنند. آن هم در حین خوردن هله هوله یا نوشیدنی های ناسالم و غیره. این کار به هیچ عنوان توصیه نمیشود. همان طور که اشاره شد افراد بزرگسال نیز همانند کودکان در معرض آسیب های غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون قرار دارند. این کار باعث میشود که فرد بدون توجه به احساس سیری به غذا خوردن ادامه دهد و مغز وی مجال ارسال سیگنال های سیری به معده را نداشته باشد.در اکثر موارد مردم علاقه دارند که حین تماشای تلویزیون میان وعده و هله هوله بخورند که معمولا سرشار از میزان زیادی چربی و قند هستند.
مساله دیگر این اسـت که ما بدون توجه و به روشی مکانیکی این مواد غذایی را به دهان میبریم بدون این که متوجه باشیم چه میخوریم. این کار علاوه بر اضافه وزن باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند معده درد نیز میشود. علاوه بر این زمانی که بدون توجه و آگاهی غذا میخوریم بدن عادت میکند بیش از پیش نیاز به خوردن پیدا کند که این کار برای سلامتی مضر اسـت. متخصصان بر این باور هستند افرادی که عادت دارند در مقابل تلویزیون غذا بخورند در مقایسه با افرادی که سر سفره یا میز، غذایشان را میخورند، بیشتر میل به پرخوری دارند.
احتمالا شما هم افرادی را دیده اید که بشقاب غذا را روی میز کار قرار داده و یا ساندویچ به دست، مقابل رایانه مشغول خوردن و کار کردن هستند. متأسفانه غذا خوردن در حین کار کردن با رایانه نیز بهاندازه غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون برای سلامتی مضر اسـت. کار کردن زیاد با رایانه علاوه بر این که مشکلاتی مانند کم تحرکی، مشکلات بینایی، وضعیت ناصحیح بدن و غیره دارد فرد را به سمت تغذیه نامناسب هدایت میکند. نتایج پژوهشها نشان دادهاند که غذا خوردن در مقابل رایانه میتواند باعث بروز آلرژیها و یا بیماریها شود و احتمال ابتلا به چاقی مفرط و مشکلات دیگر مرتبط با آن مانند کلسترول بالا را افزایش میدهد.
غذا خوردن هنگام کار کردن
معمولا افرادی که حین کار با رایانه غذا میخورند فست فودخورهای قهاری هستند و در حین تایپ یا خواندن ایمیل هایشان ساندویچ یا پیتزایشان را نیز میخورند. حتی برای لحظاتی غذایشان را روی میز کارشان نیز میگذارند و دوباره شروع میکنند. غافل از اینکه میز کار و صفحه کلید رایانه چهار صد برابر باکتری بیشتری از توالت دارد. البته مشکل به همین جا نیز ختم نمیشود. میدان الکترومغناطیسی که از طریق رایانه ایجاد میشود باعث تخریب ساختار مولکولی مواد غذایی و آب شده و به این ترتیب نیز به سلامتی آسیب میزند.در واقع با این کار نه تنها ناهارتان ارزش غذایی خود را از دست میدهد بلکه همین غذا میتواند باعث بروز مشکلات و تغییراتی در بدن شود که از بدترینشان میتوان به پارکینسون و آلزایمر اشاره کرد. البته شکی نیست که ما در خصوص بیماری هایی صحبت میکنیم که در طولانی مدت بروز میکنند. بنابراین اگر هم اکنون مشکلی احساس نمیکنید خود را در حاشیه امن تصور نکنید. این قبیل عادتها در طولانی مدت اثرات خود را بروز میدهند.
غذا خوردن در حین کار کردن با رایانه تمام اثرات غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون را نیز دارد. اضافه وزن مهم ترین و شایع ترین پیامد این کار اسـت. علاوه بر این شما حین کار کردن متوجه میزان غذای مصرفی نخواهید بود. در نهایت اینکه غذا خوردن در فضای آلوده ی کاری میتواند باعث بروز آنفولانزا، دردهای عمومی و آلرژیها شود.
توصیه ها
کافی اسـت در طول روز یک زمان مشخصی را برای صرف ناهار اختصاص دهید. شبها نیز در حین صرف شام تلویزیون را برای دقایقی خاموش کنید. اگر کارتان زیاد اسـت زمان ناهار را کوتاه کنید اما هیچ گاه در حین کار کردن با رایانه ناهار نخورید. با رعایت همین توصیه های ساده بدنتان ممنون شما خواهد بود.